Bijlage 1 bij kadernota privatisering gemeentelijke sportvelden Verkenning: herinrichting sportcomplexen WSV 30, vv. Knollendam, vv Jisp en DZS/WWSV met mogelijkheden van kunstgras, spelen en parkeren. 16 oktober 2007 Vraagstelling: In het kader van het ontwikkelen van een beleidskader voor de privatisering van de sportvelden van vv Jisp, vv Knollendam, WSV 30, DZS en WWSV, is het wenselijk om naast het invoeren van zelfbeheer door de verenigingen ook de volgende aspecten te willen betrekken: 1. toepassing van kunstgras op alle complexen, dus ook bij vv Jisp en vv Knollendam 2. een combinatie van sportaccommodatie met openbare speelmogelijkheden, met name voor de oudere jeugd 3. oplossen van de parkeerproblematiek bij vv Knollendam Deze verkenning geeft hiervan een globaal beeld. Algemeen Waar DZS, WWSV en WSV 30 streven naar inzet van kunstgras, zijn vv Jisp en vv Knollendam tot nu toe voorstander van behoud van een complex met natuurgras. De inzet van kunstgras bij deze twee verenigingen kan ook nader worden overwogen. De weerstand van beide verenigingen zou kunnen veranderen, in relatie met de condities waaronder het sportcomplex wordt overgedragen. Voordelen kunstgras Toepassing van kunstgras levert de voordelen op van constante beschikbaarheid en bespeelbaarheid. Kunstgras doet een aantal nadelen van natuurgras teniet: het levert betere omstandigheden voor trainen (meer oppervlakte, vaker beschikbaar) en voor wedstrijden (geen afkeuringen, intensiever bespeelbaar). Natuurgras is voor een belangrijk deel een kwestie van cultuurtechniek, en dat is een weerbarstige materie (groei, bodemgesteldheid, weersomstandigheden). Kunstgras is voor een vereniging gemakkelijker te beheren, en meer nog in een situatie dat meerdere natuurgrasvelden/trainingsvelden worden vervangen door een enkel kunstgrasveld. Kunstgras biedt de vereniging ook een constante factor voor de kantineopbrengsten omdat wedstrijden altijd kunnen doorgaan. Kunstgras is echter niet alleenzaligmakend: er zijn genoeg sporters die vanuit sportbeleving de voorkeur geven aan natuurgras. Kunstgras heeft nog een voordeel van andere orde: herinrichting van sportcomplexen met kunstgras kan ook ruimtewinst opleveren om andere zaken te realiseren. Speelruimte: In het kader van beheer van speelruimte kan sprake zijn van onderhoud, vernieuwing, herinrichting, opheffen of samenvoegen van speelplekken. Bij de kadernota speelruimtebeleid heeft de raad nadruk gelegd op het realiseren van meer speelvoorzieningen voor de jeugd van 12 jaar en ouder in de kernen Jisp, Oostknollendam en Neck, (bijvoorbeeld een skatevoorziening of een kleine pannakooi) en daarvoor extra budget uitgetrokken. De gedachte is dat samen met fondsenwerving en inbreng van de woningcorporaties voorzieningen moeten worden bekostigd. Ook de sportverenigingen zouden een rol kunnen spelen. Bij een herinrichting van sportcomplexen kan worden bekeken of daar ruimte vrijkomt om een speelvoorziening te realiseren. Daarbij zullen de speelvoorzieningen die al in het dorp aanwezig zijn ook worden betrokken. WSV 30, vv Knollendam, vv Jisp, en DZW/WWSV icm kunstgras, spelen en parkeren 1
Beschrijving huidige situatie en mogelijkheden van kunstgras, spelen en parkeren WSV 30 In het lopende haalbaarheidsonderzoek is sprake van een sportcomplex van twee kunstgrasvelden en een natuurgrasveld. Daarnaast is een openbare speelplek gedacht van circa 150 m² voor kinderen en een openbaar trapveld voor de jeugd van 28 x 44 m, voorzien van kunstgras en een hekwerk met ballenvangers. Wat betreft parkeren is er voorzien in een parkeerplaats die niet alleen bedoeld is voor bezoekers van het sportcomplex maar ook kan dienen ter ontlasting van de dorpsstraat (denk aan bezoekers van watersportvereniging). DZS/WWSV Zie ook bijgevoegde tekening. Van de huidige woonkern Neck is niet de indruk dat er sprake is van een tekort aan speelruimte. Een parkeerprobleem in de buurt van het sportcomplex vanwege bezoek aan het sportcomplex is evident. Ten aanzien van het sportcomplex in Neck is nog geen plan in overleg met de gemeente ontwikkeld. Bij herinrichting van het huidige complex van DZS/WWSV kan (binnen de huidige grenzen van het complex) door toepassing van kunstgras ruimte vrijkomen voor spelen en parkeren. Het trainingsveld kan dan immers vervallen en het kortbalveld kan met een kleinere maatvoering volstaan. Er is sprake van gemeentelijke planontwikkeling voor de nieuwbouw van de school, in combinatie met nieuwbouw van het dorpshuis en de gymzaal (brede school). Inzet is dat ook het huidige voetbalplein in het plan terugkomt. Bij realisatie van dit plan is er dan geen noodzaak om bij het sportcomplex een trapveld voor de jeugd te realiseren. Alternatieve planvorming is gaande bij vastgoedondernemer Bouwfonds. De planvorming van Bouwfonds gaat uit van uitbreiding van het dorp met woningbouw in combinatie met nieuwe sportvoorzieningen voor DZS, WWSV en tennisclub Wijdewormer. Ook is een combinatie gemaakt met de plannen van de gemeente voor de brede school. Het college heeft gekozen voor een gescheiden ontwikkeling van de brede school en de overige plannen van Bouwfonds. Er is aarzeling ten aanzien van het forse aantal woningen, de planologische haalbaarheid en de daarvoor vereiste tijd, in relatie tot de urgentie voor realisatie de brede school. In het kader van deze verkenning is er geen mogelijkheid geweest voor een bespreking met de verenigingen. WSV 30, vv Knollendam, vv Jisp, en DZW/WWSV icm kunstgras, spelen en parkeren 2
Vv Knollendam Zie ook bijgevoegde tekening(en). Voor aan de weg ligt het enige wedstrijdveld met daarnaast aan de lange zijde kleedkamers en kantine. Achter het wedstrijdveld het trainingsveld met daarnaast een tennisbaan. Het complex kan door toepassing van kunstgras worden teruggebracht tot een enkel wedstrijdveld waar ook op kan worden getraind. Door aanleg van en kunstgrasveld meer naar achteren (dat vergt draaien of verplaatsen van de tennisbanen) ontstaat voor aan de weg ruimte voor circa 40 parkeerplaatsen en eventueel een speelplek. Kleedkamers en kantine kunnen blijven staan. Opvattingen van vv Knollendam: Er is een ambtelijk gesprek gevoerd op 9 oktober 2007 met vertegenwoordigers van het bestuur. Voor de vereniging staat het parkeerprobleem vooraan: dit is een probleem voor het dorp, en voor de vereniging, dat nijpender is geworden sinds er een parkeerverbod in de nabijheid van het sportcomplex is ingesteld. De aanvankelijke scepsis tegenover kunstgras is gewijzigd in enthousiasme. Men ziet de voordelen voor de sportbeoefening en voor het behoud van leden. Men heeft bedenkingen bij de betaalbaarheid van de initiële investering. Er zal sprake zijn van extra kosten wegens verplaatsing van de tennisbanen en eventueel van de drainageputten. Bij aanleg van parkeerplaatsen zal de bestaande houten brug moeten worden vervangen door een breder en degelijker model. Twee lichtmasten en dugouts kunnen worden hergebruikt. Als de gemeente de initiële investering betaalt, staat men er voor open om te bezien of de vereniging de vervanging op termijn kan opbrengen. In beginsel is men daarover optimistisch. Men stat open voor het realiseren van een speelterrein op vrijkomende ruimte aan de wegkant van het complex. Dat moet dan wel als openbare speelplek gescheiden worden van het sportcomplex, welke afgeschermd moet worden. Men wil voorkomen dat het sportveld vervuilt bij gebruik door derden (kunstgras is daarvoor kwetsbaar) of betreden wordt met verkeerd schoeisel, fietsen e.d. Men denkt bij speelvoorziening voor de oudere jeugd niet zozeer aan een skate-voorziening, wel aan een pannakooi. Men wil nu reeds de speeltoestellen op het eigen terrein vernieuwen om het aantrekkelijker, werkend en veilig te houden. Men wil niet aansprakelijk worden gehouden voor de veiligheid van speelvoorzieningen, tenzij het gaat om zaken voor de allerkleinsten. VV Jisp Zie ook bijgevoegde tekening(en). Voor aan de weg ligt het B-veld, met een te kleine maatvoering conform de KNVB-eisen, daarachter het A-veld dat wel aan de eisen van maatvoering voldoet. Naast het A-veld achter woningperceel: het trainingsveld. Het sportperceel verleent overpad voor het weiland achter het A-veld. Volgens de normberekening kan vv Jisp met een enkel wedstrijdveld toe. Het complex kan door toepassing van kunstgras worden teruggebracht tot een enkel wedstrijdveld waar ook op kan worden getraind. Dat levert de volgende ruimtewinst op: vrijval trainingsveld en wedstrijdveld WSV 30, vv Knollendam, vv Jisp, en DZW/WWSV icm kunstgras, spelen en parkeren 3
Een kunstgraswedstrijdveld past qua maatvoering in het perceel alleen op de plek van het achterliggende A-veld. Het B-veld en het trainingsveld kunnen dan worden benut voor andere bestemmingen. Het lijkt logisch de kantine/kleedkamers te verplaatsen naar het nieuwe A-veld. De vrijkomende ruimte kan plek bieden voor speelgelegenheid en woningbouw. Welbeschouwd zou vv Jisp met een enkel wedstrijdveld van natuurgras uitkunnen. De club heeft twee velden omdat het voorste veld niet aan de KNVB-eisen voldoet: het is te klein. De slechte bodemgesteldheid en de mindere conditie van de velden maken twee velden noodzakelijk. Indien echter het hoofdveld in zeer goede staat zou zijn, kan de club volstaan met het trainingsveld en het A-veld, en het B-veld afstoten. In die situatie ligt het voor de hand kantine en kleedkamers te verplaatsen naar het A-veld. Planologisch kan het volgende worden opgemerkt. De sportvelden in Jisp zijn gesitueerd binnen de rode contour. Theoretisch is het door de provincie toegestaan om woningbouw te realiseren binnen de rode contour, daarbuiten is het uitgesloten. Dat betekent dat er voor de sportvelden in dat kader mogelijkheden zijn. Het bestemmingsplan ter plaatse staat echter geen andere bebouwing toe dan ten behoeve van de sportfunctie. Woningbouw is daarom alleen mogelijk met een vrijstelling van het bestemmingsplan. Uit een goede ruimtelijke onderbouwing moet blijken of het plan voldoet aan allerlei regelgeving zoals de Flora en Faunawet, Vogel en Habitat richtlijn, milieuwetgeving en de archeologiewet. Aangezien er uitsluitend binnen de rode contour gebouwd kan worden en vanuit het besef dat er zeer beperkte mogelijkheden om in Jisp te bouwen lijkt het voor de hand liggen dat de gemeente in principe positief staat tegenover woning bouw bij de VV Jisp. Opvattingen van vv Jisp: Er is een ambtelijk gesprek gevoerd op 9 oktober 2007 met vertegenwoordigers van het bestuur. Men is verbaasd dat nu de optie kunstgras aan de orde wordt gesteld. Men beseft de voordelen van kunstgras, maar relativeert die ook. Men heeft zich na alle discussie over bezuinigingen en privatisering scherp ingesteld op overdracht van het hele beheer per 2008 onder de geschetste voorwaarden van bruidschat en subsidie. Die voorwaarden, beseft men, zijn nog niet door de raad vastgesteld. Ambtelijk wordt aangegeven dat met name de subsidieverdeelsleutel (naar rato van aantal velden) nog zou kunnen wijzigen. Men viert in 2008 het 75-jarig bestaan en wil in 2009 de velden gerenoveerd hebben. In de tussentijd heeft men grote zorgen over en voor de kwaliteit van de velden. Men twijfelt aan de uiteindelijke haalbaarheid van herinrichting van het complex, kunstgras en woningbouw. Men vraagt zich af of het betaald moet worden uit woningbouw. Omdat elders in het dorp geen toestemming voor woningbouw wordt gegeven, denkt men dat dat ook geldt voor de plek bij de sportvelden. Men is nu vooral toe aan duidelijkheid en niet aan nieuwe opties, nieuw onderzoek en nieuwe onzekerheden. Ondanks de voordelen van kunstgras heeft men daar geen voorkeur voor. In zekere zin vindt men dat natuurgras hoort bij de identiteit van vv Jisp en het natuurlijke karakter van het dorp met de ligging van het sportcomplex onderstreept. Als het er op aan komt wil de vereniging per 2008 het beheer geheel geprivatiseerd krijgen om zelf de regie over beheer en kwaliteit te hebben. Als in de tijd uit onderzoek van de gemeente blijkt dat kunstgras haalbaar is, kan dat altijd nog worden besproken en eventueel gerealiseerd. Wat betreft speelruimte bij herinrichting geeft men aan dat sinds kort jongeren van twaalf jaar en ouder het voetbalcomplex opzoeken om rond te hangen en te voetballen. Men vermoed dat dit komt doordat het opgeknapte trapveld bij de Harpoen pas ingezaaid is en dus niet WSV 30, vv Knollendam, vv Jisp, en DZW/WWSV icm kunstgras, spelen en parkeren 4
meer kan worden gebruikt. Ook vermoed men dat het komt omdat de toegang tot het terrein bij de Harpoen beperkt wordt door een verbodsbord. Tenslotte vreest men dat als het onderdakje bij Ons huis gesloopt is, de jeugd op zoek gaat naar andere plekken. Zo n plek kan gevonden worden bij een herinrichting van het sportcomplex. Men wil echter niet dat het sportveld vrij toegankelijk wordt. En zeker bij kunstgras vindt men het belangrijk vandalisme tegen te gaan. Men wil het complex wel openstellen voor spelen voor de kleinere kinderen (tot circa 10 jaar). Men snapt dat een samenspel tussen gemeente en club kansen biedt om geld uit fondsen te werven. Men staat open voor beheersactiviteiten door de vereniging, maar men vind dat de gemeente aansprakelijk is bij ongevallen. Men wil dus eigenlijk niet aansprakelijk worden gehouden voor de veiligheid van openbare speelvoorzieningen, tenzij het gaat om zaken voor de allerkleinsten. Financiële implicaties van kunstgras Op korte termijn zijn zeker niet alle financiële implicaties van kunstgras in de lokale situaties te geven. Wel is er ter indicatie een zeer globaal inzicht in de kosten te geven. Zie hiervoor onderstaande tabel. Tabel 1: investeringsindicatie kunstgraswedstrijdveld voetbal Onderdeel Investering Reserveringstermijn Jaarbedrag Toplaag Middenlaag Onderlaag Verlichting Hekwerk/verharding Voorbereiding/toezicht Totaal investering 172.800 64.800 172.800 43.200 21.600 28.800 504.000 10 jaar 20 jaar 30 jaar 15 jaar 20 jaar 30 jaar 17.280 3.240 5.768 2.880 1.080 960 31.200 In deze opzet is het uitgangspunt dat de initiële investering niet op de vereniging drukt en dat de vereniging jaarlijks reserveert voor tijdige vervanging. Het alternatief (lenen en afschrijven) is vanwege de rente voor de verenigingen een duurdere optie. Het investeringsbedrag is inclusief BTW (20%). De werkelijke kosten van de aanleg van kunstgras kunnen nogal afwijken van deze opzet, afhankelijk van plaatselijke omstandigheden, zelfwerkzaamheid, werkelijke levensduur etc. Eventuele BTW-voordelen worden nog onderzocht. Tabel 2: kostenindicatie beheer kunstgraswedstrijdveld voetbal Vervanging kunstgras Opnemen en profileren oude mat : 30.000 Herprofileren/aanpassen sporttechnische laag : 18.000 Leveren en aanbrengen kunstgrasmat : 294.000 Onvoorzien : 18.000 Totaal : 360.000 Jaarlasten 24.000 reservering 15 jaar 7.000 jaarlijks onderhoud 31.000 De renovatielasten bij toepassing van kunstgras zijn gebaseerd op vervanging na 15 jaar. De lasten zijn berekend op basis van reserveren en zijn inclusief BTW. De mogelijkheden om BTW te besparen zijn in onderzoek. WSV 30, vv Knollendam, vv Jisp, en DZW/WWSV icm kunstgras, spelen en parkeren 5