PPS-trajecten in de zorg. Is de kortste weg tussen twee punten een recht(e)? Colloquium zorg & vastgoed 20 maart 2014 Cies GYSEN Advocaat-vennoot GD&A 1
I. INLEIDING
Financiële uitdagingen lokale besturen 3 Stijgende uitgaven en bijkomende taken Pensioenuitgaven Lokale besturen moeten pensioenuitgaven zelf financieren Brandweerhervorming Prijskaartje cfr. Politiehervorming? Politiehervorming Stijging geboortecijfer Bijkomende capaciteit kinderopvang en basisonderwijs Saneringsverplichting oppervlaktewater Tegen 2027 nog jaarlijks 800 miljoen investeren t.o.v. 300 miljoen saneringsbijdrage en 100 miljoen Vlaamse subsidies Vergrijzing/verwitting
Financiële uitdagingen lokale besturen 4 Dalende inkomsten Economische crisis Daling inkomsten uit personenbelasting Bouw valt stil: opcentiemen OV volgen niet 50% leefloon ten laste van lokale besturen: turbo-effect minder fiscale inkomsten én meer uitgaven Federale dotatie politiezones volgt ritme kosten niet Extra uitgaven Salduswet, Verlies dividenden Gemeentelijke Holding 50 miljoen / jaar, Rechtspersonen belasten blijft onmogelijk Geen aanvullende gemeentebelasting op Venn.B. of RPB, enkel op PB Strikt financieel kader Financiële normen BBC
Structurele beperkingen 5 Rechtspositieregeling Meerkost statuut Gebrek aan flexibiliteit Infrastructuur Gebrek aan onderhoud Verouderd Nieuwe normen Gediversifieerde verwachtingen Publiek beslissingsproces Beslissingstraject Openbaarheid Overheidsopdrachten Motivering
Wijziging van het speelveld 6 Kerntakendebat Probleem stopzetting OCMW-diensten! Interne reorganisatie (bv. Gemeente / OCMW) Optimaliseren gebruik en financiering publieke activa; Heroriëntatie taak- en risicoverdeling tussen publieke en private sector. Betrokkenheid publieke en private partner wijzigt. Van zelf doen / uitbesteding naar samenwerking/sturen op output.
Lokale motor met lokaalspecifieke uitdagingen; Verouderde/verlieslatende bestaande structuren); Vervaging grens gezondheidszorg welzijnszorg; Nood aan bijkomende expertise op niveau exploitatie; Personeelsproblematiek; Nood aan schaalvergroting; Kritische consumenten en nood aan diversificatie. Samenwerken/netwerken wordt een noodzaak.
PPS Boortmeerbeek Oud Turnhout Lier Zoersel DBFM (Vipa) OCMW Verenigingen Zorgbedrijf/zorgbedrijven Audio Wingene Zedelgem Ter Kempen Wuustwezel Intergemeentelijk samenwerken Bocholt/Peer/Meeuwen
Financieel/operationeel/maatschappelijk: Schaalvergroting Integrale levenscyclusbenadering en efficiëntie Herwaardering kerntaken bejaarde/patiënt staat centraal Multifunctionaliteit / creativiteit Fiscaal, Financieel / Benefit sharing / ESR Adequate risicospreiding (bv. terbeschikkingstellingsrisico bij privé)
Tussen woord en daad staan vaak (volatiele) wetten in de weg en praktische bezwaren: Federaal en organiek kader; OCMW-decreet; Provincie- Gemeentedecreet, Decreet Intergemeentelijke Samenwerking; Facilitair Decreet 18 juli 2003; Woonzorgdecreet; Randvoorwaarden: overheidsopdrachten, ruimtelijke ordening, fiscaliteit, milieu, subsidiereglementeringen (Vipa, Gesco, Sociale Maribel, Riziv) ;
Eerst denken dan doen! Identificatie Doelstelling(en)/behoeften/Programma van Eisen Omgevingsanalyse Engagement/draagvlak/stakeholders/communicatie Structurering (Publiek-publieke afstemming) Projectorganisatie: situering/omvang, opdracht, scope/termijn, vereiste resultaten/diensten, Goedkeuring (voor zover vereist) Vergunningen/erkenningen/subsidies/grondposities Ondersteuning (juridisch/ontwerper/financieel )
II. Contractuele PPS
Afstoting/stopzetting? Overdracht zakelijke rechten (onder voorwaarden); Art. 61 organieke wet; Promotieovereenkomst (DBF); DBFM; Concessies werken en diensten (dienstverlening of DBFMO). Probleem Vipa
Keuze private partner(s): 1 op 1 mogelijk? Exclusieve posities? Vergunningen/erkenningen Grondposities Contractueel Markt: Aankondiging Selectieleidraad Gunningsleidraad Onderhandelingen (meestal bij complexe projecten) Overeenkomst Gunning Bv. Oud-Turnhout
Voortraject 2008-2009 Marktonderzoeken woonnoden 2009-2010 Publiek-publieke afstemming: RO, mobiliteit, financieel, Gemeente/OCMW 2010 Juridische advisering / definiëren PVE Juli-augustus 2010 stuurgroep Keuze partner (promotieovereenkomst/dbf) Oktober november 2010 aankondiging/selectieleidraad Januari 2011 Indienen selectiedossiers (8) Mei 2011 selectie (3)
Keuze partner Juni 2011 gunningsleidraad September 2011 Indienen offerte (2) November 2011 Toelichtingsvergadering kandidaten December 2011 Verslag Beoordelingscommissie Januari 2012 Bijkomende verduidelijkingen April 2012 Verslag beoordelingscommissie en onderhandelingsnota Mei 2012 Onderhandelingscommissie Juni 2012 BAFO / verslag beoordelingscommissie / Selectie preferred bidder Juli september 2012 Onderhandelingen/werkgroepen/aanbod Oktober 2012 Gunning
III. PARTICIPATIEF SAMENWERKEN
Stringent kader Specifieke wettelijke regelingen Titel VIII Hoofdstuk 1 (Publiekrechtelijke vereniging) Titel VIII Hoofdstuk 2 (Ziekenhuizen) Titel VIII Hoofdstuk 3 Titel VIII Hoofdstuk 4 (Woonzorgcentra)
Titel VIII Hoofdstuk 4 (Woonzorgcentra) 19 Specifiek kader bij decreet gecreëerd voor bestaande WZC s Leden Bewaakte VZW: VZW-wetgeving en/versus OCMW decreet Garanties uitbating: Continuïteit dienstverlening Democratische controle Ideologisch profiel Opnamebeleid / prijszetting Buitengerechtelijke ontbinding
Mogelijke voordelen titel VIII hoofdstuk 4 20 Soepeler privaatrechtelijk kader en mogelijkheden bedrijfsmatige aanpak: Beslissingsprocessus Openbaarheid bestuursdocumenten / formele motivering Geen BBC / toezicht Rechtspositieregeling Schaalvoordelen Importeren bijkomende know-how Financiële inbreng ( )
Ïdentificatie/projectstructurering/voortraject Keuze partner / onderhandelingen / waardering Overheidsopdracht? Samenwerkingsovereenkomst Basisafspraken en uitgangspunten Principe beslissing OCMW en partners Overleg toezicht Sociaal Overleg / Communicatie Oprichtingsbeslissing OCMW
Traject 22 Oprichtingsdossier Grondige motiveringsnota Duidelijk bestuursplan Opdracht Organisatie Rechten en plichten Waarborgen Financieel plan Bedrijfsopdrachten Financiële middelen/structuur Controle Statuten Deelgenoten / stemmenaantal Inbreng / verbintenissen en bijdragen Communicatie OCMW Bestemming vermogen ( )
Gemeenteraad Goedkeuring Vlaamse Regering Implementatie Publicatie Neerlegging Algemene vergadering ( )
Aandachtspunten 24 Onvolkomenheden wettelijk kader OCMW-decreet / organieke wet Woonzorgdecreet Sociaalrechtelijk Responsabiliseringsbijdrage Fiscaal Subsidies (VIPA, RIZIV, Sociale Maribel, Gesco ) ( )
IV. UITSMIJTER
Uitsmijter: Concurrentiedialoog 26 Art. 3,9 wet: Concurrentiedialoog: de gunningsprocedure waaraan elke belangstellende aannemer, leverancier of dienstverlener mag vragen deel te nemen en waarbij de aanbestedende overheid een dialoog voert met de voor deze procedure geselecteerde kandidaten, teneinde één of meer oplossingen uit te werken die aan de behoeften van de aanbestedende overheid beantwoorden en op grond waarvan de gekozen kandidaten zullen worden uitgenodigd om een offerte in te dienen Technisch, financieel juridisch complexe opdrachten
Traject concurrentiedialoog 27 1. Aankondiging 2. Aanvraag tot deelneming (selectie) (tweestapsprocedure) 3. Selectie + uitnodiging tot deelname aan de dialoog 4. Beschrijvend document: behoeften, eisen én (gewogen) gunningscriteria 5. Dialoog met elke deelnemer afzonderlijk (al dan niet in opeenvolgende fases) 6. Opmaak bestek + uitnodiging tot indiening eindofferte (na keuze één of meer oplossingen) 7. Indiening eindoffertes 8. Eventueel: vraag tot precisering (niet wezenlijk wijzigen!) 9. Gunning: keuze van de economisch voordeligste offerte 10. Sluiting door ondertekening overeenkomst
CONCLUSIES
29 Kantoor te Mechelen Antwerpsesteenweg 16-18 B-2800 MECHELEN +32 15 404940 +32 15 276276 info@gdena-advocaten.be www.gdena-advocaten.be Kantoor te Westerlo 4WINGS - Nijverheidsstraat 13 B-2260 WESTERLO +32 14 57 46 52 +32 15 276276 info@gdena-advocaten.be www.gdena-advocaten.be Steven Michiels