Albrandswaard Milieu Werkgelegenheid (Social Return) Economie Minimale eisen PIANOo altijd bij Europese aanbestedingen & Commitment aan Manifest Professioneel Duurzaam Inkopen (per 15/4/2014) MVI thema's in het Inkoop- en aanbestedingsbeleid van MRDH gemeenten Minimaal 5% opdrachtsom bij aanbestedingen > 50.000,-. Bij hoge leveringscomponent 7% van de loonsom; varianten of (sociale) ideeën aan de zijde van opdrachtnemer evt. als gunningscriterium Streeft naar local sourcing bij enkelvoudig/meervoudig onderhandse offerteaanvragen; 30% van aantal inkopen gunnen aan MKB, waar mogelijk en wenselijk kleinere percelen bij grotere opdrachten Barendrecht Minimale eisen PIANOo altijd bij Europese aanbestedingen & Commitment aan Manifest Professioneel Duurzaam Inkopen (per 15/4/2014) Minimaal 5% opdrachtsom bij aanbestedingen > 50.000,-. Bij hoge leveringscomponent 7% van de loonsom; varianten of (sociale) ideeën aan de zijde van opdrachtnemer evt. als gunningscriterium Streeft naar local sourcing bij enkelvoudig/meervoudig onderhandse offerteaanvragen; 30% van aantal inkopen gunnen aan MKB, waar mogelijk en wenselijk kleinere percelen bij grotere opdrachten Brielle Geen criteria; per aanbesteding bekijkt de gemeente of het passend is om duurzaamheidseisen aan inschrijvers of hun inschrijving te stellen Geen criteria; per aanbesteding bekijkt de Gemeente of het toepassen van eisen op het gebied van social return wenselijk en doelmatig is Overweegt local sourcing bij enkelvoudig/meervoudig onderhandse offerteaanvragen; waar mogelijk en wenselijk kleinere percelen bij grotere opdrachten Capelle ad IJssel Beleid gericht op het bevorderen van een duurzame leefomgeving Delft Minimale eisen PIANOo Minimaal 5% opdrachtsom Hellevoetsluis Minimale eisen PIANOo & Commitment aan verklaring duurzame inkoop (per 2/9/2007) Geen criteria; per aanbesteding bekijkt de Gemeente of het toepassen van eisen op het gebied van social return wenselijk en doelmatig is Geen criteria; per aanbesteding bekijkt de Gemeente of het toepassen van eisen op het gebied van social return wenselijk en doelmatig is Bij meervoudig onderhandse offerteaanvragen wordt minimaal één lokale partij uitgenodigd, samenwerking met Krimpen a/d Ijssel Bij een meervoudig onderhandse offerteaanvragen wordt minimaal één lokale partij uitgenodigd, Overweegt local sourcing Bij enkelvoudig onderhandse/meervoudig onderhandse offerteaanvraag, kan rekening worden gehouden met de lokale economie, Overweegt local sourcing Krimpen ad Ijssel Beleid gericht op het bevorderen van een duurzame leefomgeving Geen criteria; per aanbesteding bekijkt de Gemeente of het toepassen van eisen op het gebied van social return wenselijk en doelmatig is Bij meervoudig onderhandse offerteaanvragen wordt minimaal één lokale partij uitgenodigd, samenwerking met Capelle a/d Ijssel Lansingerland Minimale eisen PIANOo & Commitment aan Manifest Professioneel Duurzaam Inkopen Minimaal 5% opdrachtsom of loonkosten > 200.000, indien niet passend kan percentage naar beneden bijgesteld Overweegt local sourcing Leidschendam-Voorburg Minimale eisen PIANOo & CROW Minimaal 5% opdrachtsom of loonsom, indien passend Overweegt local sourcing, waar mogelijk en wenselijk kleinere percelen bij grotere opdrachten Maassluis Minimale eisen PIANOo, CO2 prestatieladder Toegepast op werken > 225.000 en op leveringen/diensten < 125.000. Overweegt local sourcing, 30% van aantal inkopen gunnen aan MKB, bij een meervoudige onderhandse aanbesteding minimaal één van het aantal uit te nodigen kandidaten van buiten Maassluis, andere kunnen uit Maassluis zijn. Midden-Delfland Minimale eisen PIANOo & CROW Geen criteria; per aanbesteding bekijkt de Gemeente of het toepassen van eisen op het gebied van social return wenselijk en doelmatig is Bij meervoudig onderhandse offerteaanvragen wordt minimaal één lokale partij uitgenodigd Nissewaard Minimale eisen PIANOo Minimaal 5% opdrachtsom of 7% loonsom voor werken, leveringen en dienstenboven < 100.000,- excl. btw. Bij meervoudig onderhandse offerteaanvragen worden minimaal twee lokale partijen uitgenodigd Pijnacker-Nootdorp Waar mogelijk expliciet in de offerte aangegeven duurzaamheid meegenomen. Stimuleren duurzaamheid gevraagd en ongevraagd Waar mogelijk expliciet in de offerte aangegeven duurzaamheid meegenomen. Stimuleren duurzaamheid gevraagd en ongevraagd Waar mogelijk expliciet in de offerte aangegeven duurzaamheid meegenomen. Stimuleren duurzaamheid gevraagd en ongevraagd Ridderkerk Minimale eisen PIANOo altijd bij Europese aanbestedingen & Commitment aan Manifest Professioneel Duurzaam Inkopen (per 15/4/2014)l Minimaal 5% opdrachtsom bij aanbestedingen > 50.000,-. Bij hoge leveringscomponent 7% van de loonsom; varianten of (sociale) ideeën aan de zijde van opdrachtnemer evt. als gunningscriterium Streeft naar local sourcing bij enkelvoudig/meervoudig onderhandse offerteaanvragen; 30% van aantal inkopen gunnen aan MKB, waar mogelijk en wenselijk kleinere percelen bij grotere opdrachten Rijswijk Minimale eisen PIANOo & CROW Geen criteria; per aanbesteding bekijkt de Gemeente of het toepassen van eisen op het gebied van social return wenselijk en doelmatig is Streeft naar local sourcing, bij meervoudige onderhandse offerteaanvragen wordt minimaal één lokale partij uitgenodigd Rotterdam Minimale eisen PIANOo Vastgelegd in een sociale paragraaf in gemeentelijke bestekken Schiedam Minimale eisen PIANOo & CROW & CO2 prestatieladder & Fairtrade gemeente Toegepast op werken > 225.000 en op leveringen en diensten > 125.000. s-gravenhage Minimale eisen PIANOo & Veel aandacht voor innovatieve aanbestedingen Geen criteria; per aanbesteding bekijkt de Gemeente of het toepassen van eisen op het gebied van social return wenselijk en doelmatig is Vlaardingen Minimale eisen PIANOo & CROW & CO2 prestatieladder & Fairtrade gemeente Toegepast op werken > 225.000 en op leveringen en diensten > 125.000. Streeft naar local sourcing, bij meervoudige onderhandse offerteaanvragen streeft de gemeente minimaal twee lokale partijen uit te nodigen, Overweegt local sourcing, 30% van aantal inkopen gunnen aan MKB, waar mogelijk en wenselijk kleinere percelen bij grotere opdrachten, bij een meervoudige onderhandse aanbesteding minimaal één van het aantal uit te nodigen kandidaten van buiten Schiedam, andere kunnen uit Schiedam zijn. Aanbestedingspaspoort, actief inzetten op regionale bedrijven en MKB-bedrijven bij onderhandse offerteprocedures, tegengaan van het onnodig bundelen van grote opdrachten. Overweegt local sourcing, 30% van aantal inkopen gunnen aan MKB, waar mogelijk en wenselijk kleinere percelen bij grotere opdrachten, bij een meervoudige onderhandse aanbesteding minimaal één van het aantal uit te nodigen kandidaten van buiten Schiedam, andere kunnen uit Schiedam zijn. Wassenaar Minimale eisen PIANOo &CROW & FSC convenantspartner Minimaal 5% opdrachtsom Overweegt local sourcing Westland Minimale eisen PIANOo Diensten < 100.000,00 en werken < 500.000,00 wordt in beginsel, 25% van de score van gunningscriteria, Minimaal 5% opdrachtsom of minimaal 5% loonsom Geen specifieke eisen Westvoorne Noemt niet PIANOO-eisen. Neemt milieuaspecten wel mee in uitvraag Minimaal 5% opdrachtsom Zoetermeer Minimale eisen PIANOo Minimaal 5% aanneemsom Bij aanbesteding < 25.000,-- aandacht gevraagd voor de regionale ondernemer, bij meerv. aanbesteding werken < 500.000,--, minimaal 1 regionale partij uitgenodigd - Opdrachten < 150.000,- voor werken en < 50.000,- voor leveringen/diensten worden enkelvoudig vergeven. Opdracht wordt uitgezet bij 1 lokale ondernemer met SEBO-Keurmerk/1 lokale ondernemer/1 ondernemer (in aflopende volgorde). - Werken < 1.500.000,- en leveringen en diensten < 207.000,- worden meervoudig vergeven (minimaal 3 offertes). Opdracht wordt uitgezet bij tenminste 1 lokale ondernemer met SEBO-Keurmerk/1 lokale ondernemer/ 1 ondernemer (in aflopende volgorde).
Toelichting op het net-werkproces MRDH Netwerk Duurzaam Inkopen Wat & Hoe? Léon Dijk MSc, adviseur MVI gemeente Rotterdam
MRDH Netwerk DI inhoud & proces Waarom een netwerk? Hoe functioneert het netwerk? Wanneer vindt het plaats?
Waarom dit netwerk? Aan de slag met concrete inkoopprojecten
MRDH relatief groot inkoopvolume
De markt zegt: meer duurzaam inkopen Persbericht februari 2015: Samen met VNO-NCW, MKB Nederland, MVO Nederland, NEVI en Social Enterprise NL vraagt De Groene Zaak de Tweede Kamer deze week in een brief om het duurzaam inkoopbeleid tot 2020 radicaal te veranderen. De ambities moeten hoger, innovatie worden gestimuleerd in plaats van afgeremd
Maar hoe doe je dat?
Kennis uitwisselen over concrete inkoopdossiers Doelen van het netwerk: Harmoniseren van DI criteria Aansluiten op regionaal bedrijfsleven Benutten SROI over gemeentegrenzen Praktische uitwisseling over aanpak (voorbeelden+hulp) Leren van inkoopprojecten: Energieprestaties gebouwen Zuinige openbare verlichting Schoon wagenpark Catering & Food Onderhoud buitenruimte Etc. Etc.
Hoe werkt het? Aanpak en producten
Organisatie van het netwerk
Wat levert het netwerk? Inzet van specialisten Factsheets met aanpak, do s en don ts, criteria Marktontmoetingen & communicatie
Samenwerking Het gaat om teamwerk, en dat bereiken we met: Komen naar de netwerk meetings Presenteren van interessante inkoop cases Delen van kennis binnen inkoopprojecten
Wat is het programma? Agenda en onderwerpen
Agenda MRDH netwerk Duurzaam Inkopen Netwerkbijeenkomsten bij 1 van de MRDH gemeenten 4x per jaar Presentatie van praktijkvoorbeelden uit de gast gemeente Thema s o.a. energiebesparing, social return, slimme prestatie instrumenten, toegankelijkheid MKB, enz. Discussie en elkaar ontmoeten Werkgroepen aan de hand van concrete inkoopdossiers In kleiner verband uitwisselen van kennis en ervaring over inkoopstrategie en criteria tijdens het voorbereidingstraject (geen gezamenlijke inkoop) Dossiers: inkoop van elektriciteit en gas, catering, groenbeheer, renovatie gebouwen, doelgroepenvervoer, openbare verlichting, wegen etc. afhankelijk van de diverse aanbestedingskalenders Uitgangspunt per werkgroep is een aanbesteding uit 1 van de MRDH gemeenten Zie ook: http://mrdh.nl/project/netwerk-duurzaam-inkopen
De Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) lanceert op 19 mei 2015 een samenwerkingsinitiatief van 23 gemeenten rond duurzame inkoop en aanbesteding. Doelen van dit inkopersnetwerk zijn: 1) meer uniformiteit in de marktbenadering, 2) stimuleren van lokale sociale werkgelegenheid, 3) meer kansen voor innovatieve en duurzame bedrijven bij gemeentelijke opdrachten in de regio, 4) tijd en geld besparen tijdens de voorbereiding van nieuwe contracten door kennis en ervaring uit te wisselen. Het netwerk heeft een praktische insteek met als doel dat gemeenten elkaar helpen om duurzaamheid effectiever te laten landen in hun inkoop en aanbestedingen. Afhankelijk van de diverse aanbestedingskalenders en inkoopbehoeften, werken gemeenten in wisselende verbanden aan concrete aanbestedingsdocumenten waar duurzaamheid als eis of als gunningscriterium is opgenomen. Metropoolregio Rotterdam Den Haag De Stadsregio Rotterdam en Stadsgewest Haaglanden zijn opgehouden te bestaan, de MRDH is opgericht per 1 januari 2015. In de regionale agenda is opgenomen dat men streeft naar onderlinge verbinding: de aangesloten gemeenten werken in wisselende coalities samen op het terrein van economisch vestigingsklimaat en mobiliteit. De transitie naar een meer groene economie is voor de MRDH van bovengemiddeld belang net als een aantrekkelijke leefomgeving met voldoende werkgelegenheid en innovatieve bedrijvigheid. De gezamenlijke gemeenten kunnen daarin een sleutelrol vervullen door hun inkoopfunctie zodanig aan te wenden dat een bijdrage wordt geleverd aan het bereiken van deze economische ambities. Impact is echter alleen mogelijk wanneer gemeenten binnen de MRDH intensief samenwerken tijdens (de voorbereidingen van) aanbestedingen. Recente voorbeelden uit de regio zoals de aanbestedingen WMO en Jeugdhulp (2014) en Energie (2015) laten zien dat zulke samenwerking loont. Doel regionaal netwerk duurzaam inkopen MRDH Het totale inkoopvolume van de 23 gemeenten binnen de MRDH bedraagt jaarlijks zo n 3 miljard euro. In vrijwel alle aangesloten gemeenten is duurzaamheid (zowel groen als sociaal) speerpunt in het lokale inkoop- en aanbestedingsbeleid. Toch vertaalt zich dat lang niet altijd in contracten en levert het niet direct een bijdrage aan de lokale werkgelegenheid. Wat is het probleem? Veel gehoorde bezwaren variëren van we weten niet hoe het moet tot we hebben er gewoon geen tijd voor. Dat is jammer, want de kans om regionale marktkracht in te zetten voor verduurzaming van de regio blijft hierdoor onbenut. Regionale afstemming heeft daarom een hoop voordelen: 1. Samenwerking zorgt voor harmonisering van de aanbestedingsaanpak in de regio. Ondernemers moeten weten waar ze aan toe zijn, als ze inschrijven op aanbestedingen van MRDH gemeenten. Regionale koplopers die juist vanwege hun duurzaamheidsprestaties en innovatiekracht in aanmerking willen komen voor gunning van gemeentelijke opdrachten hebben behoefte aan eenduidige doelstellingen, uitgangspunten en kaders in de manier van uitvragen; 2. Een hogere social return on investment. Het delen dan wel samenvoegen van de bestanden werkzoekenden in de gehele regio biedt meer mogelijkheden voor inzet van inwoners met afstand tot de arbeidsmarkt. arbeidsparticipatie wordt gestimuleerd. 3. Waar mogelijk en doelmatig bundelt het netwerk inkoopopdrachten. Hiermee creëren we een nieuwe, aantrekkelijke markt voor regionale ondernemers. Grotere bedrijven maken zo kans op een grote afzetmarkt in pagina 1/2
één opdracht terwijl kleinere regionale ondernemers de kans krijgen zich in combinatie in te schrijven op grotere projecten in de regio. 4. Tenslotte bespaart het netwerk tijd en geld tijdens het voortraject van een aanbesteding. Dat is vooral handig als de kennis en ervaring over duurzaam inkopen bij individuele gemeenten ontoereikend is of zelfs ontbreekt. Zelf keer op keer het wiel uitvinden hoeft niet meer. Een regionaal inkopersnetwerk onder de paraplu van de MRDH biedt een herkenbaar platform om de aanwezige samenwerking te intensiveren, te verbreden naar 23 aangesloten gemeenten en te professionaliseren door concreet met duurzaam inkopen en aanbesteden aan de slag te gaan. Opzet en structuur van het netwerk De opzet van de samenwerking is tweeledig: 1) het delen van kennis, ervaring, documentteksten en best practices van verschillende duurzame inkoopprojecten, en 2) het gezamenlijk (in verschillende gemeentelijke coalities) doorlopen van aanbestedingstrajecten waarbij duurzaamheid als eis of gunningscriterium is opgenomen. In sommige gevallen kan dit leiden tot een inkoopcollectief. Voorbeelden van samenwerking op inkoopdossiers Regionale aanbesteding Energie: De gemeenten Delft, Rijswijk, Midden-Delfland, Lansingerland, Pijnacker-Nootdorp, Zoetermeer, Voorschoten, Wassenaar, Westland en Leidschendam-Voorburg hebben in het verleden gezamenlijk de aanbesteding gas en elektriciteit doorlopen. In het samenwerkingsverband zouden de ambassadeurs van alle gemeenten binnen de MDHR door de coördinator van het samenwerkingsverband worden benaderd met de vraag of zij bij hun achterban willen nagaan of er op korte termijn behoefte is aan een nieuw energiecontract. Ook als deze behoefte er niet is of een contract nog niet afloopt, kan een gemeente meelopen met de aanbestedingsprocedure om zo ervaring op te doen, tips en trucs mee te nemen en de kennis rondom duurzaamheid te vergroten. Zo vormt zich voor het onderwerp energie een werkgroep met vertegenwoordigers uit de regiogemeenten die state-of-the-art kennis rondom het onderwerp duurzame energie inkoop vergaart, met elkaar deelt en een eenduidige aanpak ontwikkelt. De groep onderzoekt bijvoorbeeld de mogelijkheid tot publiek-private samenwerking waarbij een Energy Service Company zowel duurzame energielevering voor de gemeenten als energiebesparing als incentive voor de opdrachtnemer levert. Kansen voor innovatieve ondernemers Het bedrijf BioFutura maakt gebruiksartikelen op basis van gerecycled plastic, zoals milieuvriendelijk servies & bestek. Een jong Rotterdams bedrijf en genomineerd voor de FD Gazellen in de categorie snelle groeiers. De gemeente Rotterdam heeft duurzaamheid als speerpunt in het inkoop- en aanbestedingsbeleid en BioFutura benaderde wethouder economie in de hoop dat de gemeente mogelijk afnemer zou kunnen worden. Bijvoorbeeld door extra aandacht te schenken aan duurzaamheidscriteria bij de inkoop van catering en koffieautomaten. Wat betreft Rotterdam duurt het nog enkele jaren voordat de gemeente start met een nieuwe aanbesteding waar producten als van BioFutura een rol gaan spelen. Maar dat is wellicht wel het geval in andere MRDH gemeenten. Het MRDH inkopersnetwerk biedt hiervoor de goede ingang. Vraag en aanbod werkzoekenden social return Zo goed als alle gemeenten binnen MRDH hebben een actief beleid op het gebied van social return: het creëren van werkplekken voor (langdurig) werklozen of mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt door het opnemen van eisen in de aanbestedingsprocedures t.a.v. beschikbare werkplekken. Al langere tijd bestaat er behoefte tot samenwerking op het gebied van social return: het delen van de kaartenbakken om zodoende zoveel mogelijk werklozen uit de regio aan passende arbeid (voor langere tijd) te helpen. Individuele initiatieven tot samenwerking komen (nog) niet van de grond. De uitvoering van Social Return in MRDH Netwerk Duurzaam Inkopen heeft veel voordelen: uitwisseling van vraag naar werkzoekenden (en in de toekomst wellicht uitwisseling van het aanbod anonieme- profielen van werkzoekenden) heeft een veel grotere slagingskans dan het individueel rondbellen door de werkmakelaars op zoek naar een geschikte kandidaat. Bij gezamenlijke aanbestedingen kan gezamenlijk social return worden toegepast waarbij de werkmakelaar van de gemeenten samen hun aanbod naast elkaar kunnen leggen om tot een optimale invulling van de werkplekken kunnen komen. pagina 2/2