Introductie In het afgelopen jaar zagen we de hoge mate van betrokkenheid van veel inwoners van de gemeente Haaren bij de problemen van alle vluchtelingen die naar Nederland kwamen en gehuisvest moesten worden. Onze locatie van VluchtelingenWerk kon daar heel blij mee zijn; we hebben op alle mogelijke manieren gemerkt hoe gastvrij en goedgeefs veel inwoners zijn. De hulp in de vorm van spullen, een welkom in de straat, maar ook de aanmelding van veel nieuwe vrijwilligers, was hartverwarmend. De vrijwilligers van VluchtelingenWerk, locatie Haaren, hebben in het afgelopen jaar 19 mensen geholpen bij de start in hun nieuwe woonplaats. "We begonnen het jaar met 15 vrijwilligers en eindigden met 25 mensen. De belangeloze inzet van hen is fantastisch. Vrijwilligers We begonnen het jaar met 15 vrijwilligers en eindigden met 25 mensen. Twee van de hieronder genoemde vrijwilligers zijn vanwege privé-omstandigheden in de loop van het jaar gestopt. De werkzaamheden van de vrijwilligers kunnen we proberen op te sommen, maar ze zijn nauwelijks genoeg te waarderen. De belangeloze inzet van hen is fantastisch. De taken van vrijwilligers, naast het bieden van een luisterend oor, zijn: coaching vestiging (zorgen dat men kan starten in de nieuwe woning, met financiën en inboedel): vijf vrijwilligers, coaching integratie (maatschappelijke begeleiding, zorgen dat men weer zelfstandig zaken kan oppakken): zeven vrijwilligers, taal coaching en begeleiding tijdens inburgering (vooral veel oefenen van luisteren en spreken in allerlei situaties): 15 vrijwilligers, sollicitatiehulp (omgaan met Werk.nl en oefenen met solliciteren): een vrijwilliger, spreekuur houden (twee spreekuren per week): twee vaste vrijwilligers en twee invallers, administratieve hulp (gegevens verwerken; maken van agenda en notulen voor teamvergadering): twee vrijwilligers, Spel aan Huis: (spelen met de kinderen en de ouders samen): een vrijwilliger, hulp bij klussen (in de huizen van de vluchtelingen): twee vrijwilligers, tolken (Farsi; voor mensen uit Iran en Afghanistan, Arabisch; voor mensen uit o.a. Syrië): twee vrijwilligers, belastinghulp- en spreekuur (onder andere aanvragen toeslagen en kwijtschelding); twee vrijwilligers. Veel vrijwilligers combineren meerdere werkzaamheden. Onze vrijwilligers in 2015: Moniek, Margret, Toon, Annette, Cor, Rian, Tinie, Gerda, Jan, Jo, Francy, Herman, Hans, Mirjam, Mieke, Maria Pilar, Elly, Peter, Adri, Anne, Mahdi, Mariam, Els, Antoon, Mariëlle, Kim en Marleen. VluchtelingenWerk Haaren verwacht veel van vrijwilligers wat betreft werkzaamheden en inzet. Het werk is complex en vraagt veel flexibiliteit. Zij moeten inzicht tonen in de problematiek die voortkomt uit cultuurverschillen en achtergronden van vluchtelingen. Het is de bedoeling dat de beroepskracht coördineert en de vrijwilligers de begeleiding van de vluchtelingen op zich nemen. Dat is soms meer de wens dan de regel. De problematiek is dan te zwaar of te complex om de begeleiding alleen aan de vrijwilligers over te laten. Maatschappelijke begeleiding; coaching vestiging en coaching integratie Er kwamen in 2015 vier gezinnen en een alleenstaande vanuit een asielzoekerscentrum in onze gemeente wonen. Allen uit het door burgeroorlog verscheurde Syrië. Doordat ook de instroom van asielzoekers in Nederland sterk steeg, duurt het intussen langer voordat men wordt toegelaten in de asielprocedure en na verkrijgen van de verblijfsvergunning gehuisvest kan worden in een gemeente. Eén van de gevolgen is dat men noodgedwongen langer in asielzoekerscentra verblijft dan een jaar geleden nog het geval was. We adviseren onze cliënten ook over het besteden van de lening die zij krijgen om hun huis in te richten. In eerste instantie gaat dat om de meest basale dingen zoals slapen, eten en wassen zodat men zo snel mogelijk uit het asielzoekerscentrum kan vertrekken. Verder is het zaak te proberen om zo veel mogelijk spullen tweedehands te kopen of te krijgen. We hebben in 2015 langzaam de eigen opslag met inboedel afgebouwd. 2 VluchtelingenWerk West- en Oost-Brabant & Bommelerwaard
Wanneer inwoners van de gemeente nu tweedehands meubilair aanbieden, vragen wij hen de meubels af te leveren bij een van de vele tweedehands winkels. Niet in de laatste plaats omdat het veel werk geeft om een opslag te onderhouden, maar ook omdat we hebben gemerkt dat mensen graag zelf willen uitzoeken en beslissen met welke zaken zij hun huis inrichten. Het beetje wat zij betalen voor hun spullen geeft hen voldoening; zij krijgen hierdoor voor een deel de eigen verantwoordelijkheid terug. Er zijn twee uitzonderingen; voor fietsen en computers, zeer belangrijke producten in deze tijd, zetten we nog geregeld een kleine advertentie in het plaatselijke krantje. Een fiets om wat mobieler te zijn en een computer omdat steeds meer zaken zoals bankieren, inschrijvingen en belastingaangifte, bijna uitsluitend via internet geregeld kunnen worden. De begeleiding van de nieuwelingen houdt in eerste instantie in: alles regelen rondom de huisvesting en verder het op orde brengen van de financiën en de aanmelding voor energie en water regelen. De nadruk ligt op het laten zien wat er moet gebeuren en waarom het moet gebeuren. Er wordt verteld welke papieren belangrijk zijn en hoe lang zij bewaard moeten worden. Voor sommige mensen is het een hele omschakeling: zoveel papier dat bewaard moet worden, zoveel (nu nog) onduidelijke regels. Dat zij VluchtelingenWerk Haaren volkomen vertrouwen is steeds weer een belangrijk gegeven om bij stil te staan. Dit vertrouwen mogen en zullen we niet beschamen. Een drietal vrijwilligers is gestart met een project om de begeleiding en werkzaamheden tijdens de eerste maanden dat een gezin in Haaren komt, meer te stroomlijnen en op papier te zetten voor nieuwe vrijwilligers. Zij hebben hierbij gemerkt dat het moeilijk is om de werkzaamheden precies op een rij te krijgen omdat er veel uitzonderingen zijn. Rian met Djenabu Taalcoaching en begeleiding tijdens de inburgering Zodra men een verblijfsvergunning heeft, stuurt de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) een brief over de inburgeringsplicht. Vanaf die dag hebben vluchtelingen drie jaar de tijd om in te burgeren en een certificaat te behalen. Zij kunnen hiervoor bij DUO een lening aanvragen. Vluchtelingen, mensen met een asielstatus, hoeven deze lening niet terug te betalen als zij op tijd zijn ingeburgerd. VluchtelingenWerk geeft de mensen informatie en advies bij het zoeken naar en inschrijven bij een aanbieder van inburgeringscursussen. Een vrijwilliger houdt een korte intake met de mensen over hun opleiding en arbeidsverleden en over hun plannen voor na het leren van de Nederlandse taal en geeft hen op voor een inburgeringscursus. Als de vluchteling is begonnen met de inburgeringscursus, plannen we voortgangsgesprekken in. 3 VluchtelingenWerk West- en Oost-Brabant & Bommelerwaard
Project Werk-Woorden De meeste vluchtelingen willen heel graag hulp van een taalcoach. Dit jaar hebben we met tien koppels, taalcoaches met een cliënt, meegedaan aan het project Werk-Woorden. Dit is een taalcoachproject voor vluchtelingen dat landelijk wordt uitgevoerd dankzij subsidie van het VSB fonds en de Rabobank Foundation. Een koppel spreekt af om zes maanden lang aan een doel te werken wat betreft het gebruik van de Nederlandse taal en het werken aan zelfredzaamheid. Na die periode is er een evaluatie. Hierna kan het koppel afspreken om met nieuwe doelen verder te gaan of om te stoppen. Begeleiding bij het zoeken naar vrijwilligerswerk Naast de hulp die we sinds dit jaar bieden bij het gebruiken van de website Werk.nl en het maken van een goede CV, zoeken we vrijwilligerswerk voor vluchtelingen. Het is erg belangrijk dat zij zo snel mogelijk participeren in de maatschappij. Niet alleen om de Nederlandse taal te oefenen, maar ook om bezig te zijn en te onderzoeken wat men in de toekomst kan en wil doen. Zo werken vluchtelingen bijvoorbeeld bij de voedselbank, in een tweedehands winkel, maar ook in de tuin van de kerk en in het buurthuis. Activiteiten Met Pasen hebben we alle vluchtelingen in de gemeente alweer een mooi geschenkpakket kunnen geven door gulle gaven van kerkgangers in Haaren. Zij spaarden punten voor pakketten van de Emté en brachten nog meer gaven samen op Witte Donderdag. Voor Kerstmis hebben we alle vluchtelingen een pakket kunnen brengen dankzij een gift van Jumbo. Een nieuwe vrijwilliger is gestart met Spel aan Huis. Zij speelt een keer per week met een alleenstaande moeder en haar kinderen. Dat werkt heel goed. De moeder leert hierdoor hoe zij met de kinderen kan spelen en krijgt ondersteuning in de opvoeding. We krijgen vaak van inwoners in Haaren een aanbod van kinderspeelgoed, maar omdat in veel landen niet echt gespeeld wordt met kinderen, vinden wij het speelgoed niet meer terug in het huis. Het is opgeruimd, ligt ongebruikt in de kast. Dat is jammer. Kinderen kunnen zoveel leren door te spelen. 4 VluchtelingenWerk West- en Oost-Brabant & Bommelerwaard
Juridische begeleiding Het aanvragen van de gezinsherenigingen wordt begeleid door VluchtelingenWerk. We geven informatie, vullen formulieren in, geven adviezen en leggen brieven van de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) uit. Afgelopen jaar zijn twee gezinsherenigingszaken begeleid. Eén daarvan kon gestopt worden, doordat de uit te nodigen persoon toch op eigen gelegenheid naar Nederland kon komen. De andere zaak, het gaat om twee jonge kinderen van een Afrikaanse vrouw, duurt nog voort. Daarnaast geven we informatie en adviezen op juridisch gebied aan vluchtelingen over onder andere het verlengen van de verblijfsvergunning, het aanpassen van namen (bijvoorbeeld vanwege verschillende schrijfwijzen binnen het gezin van de achternaam) of de mogelijkheid van het aanvragen van de Nederlandse nationaliteit. Het jaar 2016 In 2016 worden ongeveer 32 vluchtelingen gehuisvest in de gemeente Haaren. Er wordt verder gewerkt aan het beschrijven van de coaching vestiging en integratie en we gaan de lessen uit het project 'Werk- Woorden' verder in de praktijk brengen. Het is en blijft belangrijk dat we veel aandacht besteden aan het leren budgetteren. Veel vluchtelingen hebben een goede baan gehad in het thuisland, zonder geldzorgen. Dan valt het niet mee om te moeten leven van een uitkering. Daarnaast moeten de meesten wennen aan internetbankieren en automatische betalingen. We gaan in het komende jaar meer activiteiten organiseren met en voor vluchtelingen. Dit is mogelijk gemaakt door een fantastische gift van een mevrouw die negentig jaar werd en als cadeau een bijdrage vroeg voor activiteiten voor de kinderen van vluchtelingen in Haaren én een even mooie kerstgift van de kerkgangers in Helvoirt. Ook deze gift was bestemd voor activiteiten met kinderen. We gaan starten met een vertelmiddag voor basisschoolkinderen. 5 VluchtelingenWerk West- en Oost-Brabant & Bommelerwaard
Haaren in cijfers Gegevens jaarverslag Jaar 2015 Begeleide cliënten (totaal) Nieuwe cliënten (maatschappelijke begeleiding ) 10 Statushouders gevestigd Gezinshereniging 0 Aantallen Vrijwilligers / stagiaires Van 15 naar 25 Werk-Woorden 10 16 volwassenen en 17 kinderen 10 volwassenen en 9 kinderen 6 VluchtelingenWerk West- en Oost-Brabant & Bommelerwaard
7 VluchtelingenWerk West- en Oost-Brabant & Bommelerwaard
8 VluchtelingenWerk West- en Oost-Brabant & Bommelerwaard