Het College van Burgemeester en Wethouders Gemeente Kaag en Braassem, Westeinde 1, 2371 AS Roelofarendsveen.

Transcriptie

1 Adviesraad Sociaal Domein Gemeente Kaag en Braassem DE LOGISCHE OPVOLGER VAN DE WMO-ADVIESRAAD Secretariaat: de heer D.L.Klerkx Gruttohof 24, 2371 NR Roelofarendsveen Tel adres: Website: Het College van Burgemeester en Wethouders Gemeente Kaag en Braassem, Westeinde 1, 2371 AS Roelofarendsveen. Roelofarendsveen, 2 mei 2016 Betreft: OPVANG VAN STATUSHOUDERS IN DE GEMEENTE KAAG EN BRAASSEM Geacht college, Op de website van de Gemeente Kaag en Braassem staat het volgende te lezen: De gemeente heeft een voorgenomen besluit genomen om dit jaar te starten met de bouw van extra sociale huurwoningen voor regulier woningzoekenden zoals starters, ouderen en statushouders. De bouw is nodig om de toenemende druk op de woningmarkt te kunnen opvangen. De extra druk ontstaat dit jaar voornamelijk door de opdracht van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers om versneld statushouders te huisvesten. De statushouders worden gehuisvest over vrijkomende woningen verspreid door de gemeente. De nieuw te bouwen woningen komen beschikbaar voor alle woningzoekenden in de sociale huursector. De discussie hierover is gevoerd in de vorm van door de gemeenteraad georganiseerde 'Raad in de straat' bijeenkomsten om de meningen van verschillende inwoners te horen over het bouwen van extra sociale woningbouw. Als Adviesraad Sociaal Domein (hierna de adviesraad) mengen we ons niet in die locatiediscussie. Wel willen wij als adviesraad aandacht vragen voor de taak die de gemeente als gevolg van het huisvesten van de statushouders heeft: de noodzaak om deze mensen op weg te helpen in de Nederlandse samenleving en speciaal de samenleving van Kaag en Braassem. Dit houdt in dat de mensen begeleid dienen te worden en ondersteund bij het wegwijs maken in het voeren van een huishouding, geïnformeerd worden over de dagelijkse omgangsvormen in Nederland en zo snel mogelijk de Nederlandse taal leren Ook dienen zij zelfredzaam te worden doordat ze maatschappelijk integreren en participeren in de Nederlandse samenleving. Nu is er inmiddels wel wat ervaring opgedaan in de uitvoering hiervan door de begeleiding die geboden is aan hier reeds gevestigde statushouders. Dit wordt gedaan door mensen van de Driemaster met behulp van vrijwilligers. De adviesraad heeft geconstateerd dat er zich bij de gerealiseerde huisvesting en de gegeven begeleiding wel wat problemen hebben voorgedaan. Om die problemen bij de grotere groep OPVANG VAN STATUSHOUDERS IN DE GEMEENTE KAAG EN BRAASSEM Pagina 1

2 statushouders, die er aan komt, dus voor de toekomst te voorkomen/ te verminderen geeft de adviesraad dit ongevraagde advies. Wij richten ons hierbij met name op de taak van de gemeente, want de uitvoering door de Driemaster vindt plaats in het kader van de Maatschappelijke Agenda. Hier in zijn door de gemeente doelen gesteld, maar is niet aangegeven HOE een en ander bereikt dient te worden. Dit is namelijk de verantwoordelijkheid van de uitvoerders, de deskundigen. Toch gaan we soms toch specifiek in op het HOE van de vluchtelingenbegeleiding, omdat dit het een en ander betekent voor de omgeving van de statushouder en daarmee samenhangend de acceptatie, wat dus nadrukkelijk een zaak is van de gemeente. Zoals hiervoor is aangehaald, is het standpunt van de gemeente: De statushouders worden gehuisvest in vrijkomende woningen door de gemeente. 1) De adviesraad adviseert nadrukkelijk ervoor zorg te dragen dat bij de toewijzing van sociale huurwoningen door de woningbouwverenigingen hier ook daadwerkelijk uitvoering aan wordt gegeven. Voorkomen moet worden dat bij doorstroming bijna een hele straat bestemd gaat worden voor statushouders. Kleinschalige opvang, dus echte spreiding, is voor de acceptatie in de buurt van het grootste belang. In verband met die acceptatie is ook van belang dat buurtbewoners niet overvallen worden door de komst van statushouders. 2) De adviesraad adviseert om bij huisvesting van statushouders de directe buurt te informeren over deze huisvesting. Gaat het om een alleenstaande, een man, een vrouw, een gezin? Licht de omgeving hierover zo vroeg mogelijk in. Het gaat hierbij niet om waarschuwen, maar om informeren met als doel de omgeving erbij te betrekken in beider belang. In dit verband wordt ook geadviseerd om als gemeente in de omgeving een bijeenkomst te organiseren waarop bezien kan worden wat de omgeving kan betekenen voor de nieuwkomers. Op deze manier wordt snel en zo goed mogelijk de omgeving betrokken bij de nieuwkomers. Dit voorkomt onrust, maar zeker ook eenzaamheid bij de statushouder(s). Motto: Wat je niet vermijden kunt, heet dat welkom In het voorgaande hebben we het gehad over het betrekken van de buurt bij de komst van een statushouder. Nu houdt het natuurlijk niet op bij de komst. Door de coördinator van de Driemaster wordt voor een statushouder een begeleider aangewezen. Van belang is dat dit iemand is, die bekend is in- en met de buurt waar de statushouder wordt geplaatst. OPVANG VAN STATUSHOUDERS IN DE GEMEENTE KAAG EN BRAASSEM Pagina 2

3 3) De adviesraad adviseert om op de bij 2) bedoelde bijeenkomsten door deze aangewezen begeleiders contacten te laten leggen met buurtbewoners die: - willen helpen bij de inrichting van de woning. (Hierbij wordt opgemerkt dat door de woningbouwvereniging ervoor gezorgd dient te worden dat achterstallig onderhoud wordt opgelost en rommel van de vorige bewoners bij de oplevering is verwijderd, zodat niet de statushouder daarvoor direct kosten hoeft te maken.) - af en toe langs willen gaan of de mensen willen uitnodigen voor een praatje met als doel voorkoming van eenzaamheid, maar zeker ook het bevorderen van het Nederlands spreken - de mensen in contact brengt met organisaties als Zonnebloem, sportvereniging, kerkgenootschap enz. - de mensen willen begeleiden naar het spreekuur van de Driemaster. (Dit spreekuur is voor hen die ondersteuning nodig hebben bij: het invullen van formulieren, het aanvragen van toeslagen en zorgverzekering het inschrijven van kinderen op de basisschool. Ook wordt in dit spreekuur geholpen bij vragen over juridische procedures, zoals gezinshereniging.) - die een keertje mee willen gaan naar de huisarts of het ziekenhuis - de mensen leren boodschappen te doen, te reizen, te fietsen, enz. enz. - de mensen taalondersteuning bieden - bij aanwezige behoefte een cursusje willen organiseren om mensen te leren timmeren, zagen, boren, hoe om te gaan met elektriciteit enz. - mensen willen helpen bij belastingaangifte, aanvragen kwijtschelding gemeentelijke heffingen en/of waterschapsbelasting ( indien van toepassing) U ziet, in onze adviezen richten wij ons speciaal op de omgeving van de statushouders, de buurtbewoners van de nieuwe bewoners en de acceptatie door hen van de statushouders. Dit omdat wij willen voorkomen dat door uw college als reactie wordt gegeven: in het kader van de MAG gaan wij als gemeente niet over het HOE van de vluchtelingenbegeleiding. Zoals eerder gesteld: Als gemeente gaat u wel over de betrokkenheid bij de opvang van - en de acceptatie door de buurt en daar dragen deze adviezen toe bij. Natuurlijk zijn er ook zaken die wel direct het HOE aangaan. Gedacht wordt hierbij onder andere aan officiële begeleiding bij: OPVANG VAN STATUSHOUDERS IN DE GEMEENTE KAAG EN BRAASSEM Pagina 3

4 - aanvragen van een Digid - oplevering van de woning - tekenen van de huurovereenkomst - inschrijving bij de gemeente - inschrijven bij UWV - aanvragen van bijstandsuitkering - aanvragen van huur- en zorgtoeslag - aanvragen van kinderbijslag en kind gebonden budget (indien van toepassing) - aanvragen van een lening om het huis in te richten - aanvragen van gas, licht en water - afsluiten van verzekeringen - beroep doen op bestaande minimaregelingen Gemeente Kaag en Braassem - aanmelding kinderen bij school - aanmelding verplichte inburgeringscursus Dit is in eerste instantie de taak van de coördinator in samenwerking met de begeleider(s). 4) In aansluiting op deze officiële taak vraagt de adviesraad aandacht voor een praktische uitwerking hierbij: - getracht moet worden bij het inrichten van de woning de kosten te beperken, wat een positief effect zal hebben op de af te sluiten inrichtingslening; dit ter voorkoming van schuldenproblematieken. Geadviseerd wordt daarom door de adviesraad te bezien of door de gemeente kan worden overgegaan tot gezamenlijke inkoop bij plaatselijke leveranciers van goede, maar geen overdadige apparatuur als koelkast / tv / radio/ enz. Hierdoor kan mogelijk kostenbesparend worden ingekocht met duidelijke afspraken over goede service en uitleg. In 2016 is de Rijksoverheid gestart met een nieuw programma: Tel mee met Taal. Het kabinet investeert van 2016 tot en met 2018 jaarlijks 18 miljoen voor de projecten uit dit programma. 5) Door de adviesraad wordt geadviseerd te bezien hoe binnen de gemeente Kaag en Braassem aan Tel mee met taal kan worden meegedaan, speciaal gericht ook op de hier gevestigde statushouders. OPVANG VAN STATUSHOUDERS IN DE GEMEENTE KAAG EN BRAASSEM Pagina 4

5 Door de toename van het aantal statushouders neemt ook het aantal vrijwilligers toe dat zich bezighoudt met begeleiding van de statushouders. Hierbij gaat het om de begeleiders, maar ook hen die zich bezighouden in praktische zin met de statushouders door de bij 3) vermelde bezigheden. 6) Geadviseerd wordt door de adviesraad om als gemeente periodiek een bijeenkomst voor deze vrijwilligers te organiseren, waarop zij ervaringen kunnen uitwisselen en verbeterpunten kunnen bespreken. Om de verhoogde asielinstroom het hoofd te kunnen bieden, krijgen gemeenten voor de jaren miljoen euro extra van het rijk voor de eerstejaarsopvang van vluchtelingen. Daarnaast wordt 353 miljoen van het gemeentefonds geoormerkt voor de opvang. Dat akkoord is op 28 april jl. bereikt tussen rijk en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, VNG (moet nog wel door de VNGleden worden goedgekeurd). Deze extra middelen zijn vrij besteedbaar. De afspraak is dat een bedrag wordt uitgekeerd per in die gemeente geplaatste vergunninghouder. De adviesraad is van mening dat door deze extra rijksgelden de invulling van de gemaakte adviezen nog beter te realiseren zal zijn. Tot zover dit ongevraagde advies met betrekking tot de opvang van statushouders in de gemeente Kaag en Braassem. Wij hopen met dit advies een positieve bijdrage te leveren aan de acceptatie van deze groep medeburgers in Kaag en Braassem en aan steun voor de begeleiding van hen. Met vriendelijke groet, namens de Adviesraad Sociaal Domein Kaag en Braassem, G.M.Q.Elstgeest, voorzitter D.L.Klerkx, secretaris OPVANG VAN STATUSHOUDERS IN DE GEMEENTE KAAG EN BRAASSEM Pagina 5