Verslag werkzaamheden Expertteam continuering huisartsenzorg in de periode 1 juli 2003 tot 15 november 2004. Stuurgroep continuering huisartsenzorg Groningen Provincie Groningen Stichting Eerstelijns Ondersteuning Groningen Geové zorgverzekeraar
Inleiding In oktober 2002 is het Expertteam Continuering Huisartsenzorg - voor een periode van 3 jaar- van start gegaan. Het E- team is door de provincie Groningen, zorgverzekeraar Geové en District Huisartsen Vereniging (per 1-1-2005: SEOG: Stichting Eerstelijns Ondersteuning Groningen) opgericht om een bijdrage te leveren aan het realiseren van praktijkvergroting en meer samenwerking tussen eerste lijnszorgaanbieders in Groningen. Dit is namelijk één van de manieren om een dreigend tekort aan huisartsen tegen te gaan. Het Expertteam functioneert onder de verantwoordelijkheid van de Stuurgroep Continuering Huisartsenzorg, waarin de provincie Groningen, zorgverzekeraar Geové en de SEOG) participeren. De stuurgroep is van mening dat een geïntegreerde eerste lijn zich niet alleen richt op de curatieve, somatische(lichamelijke) zorg, maar ook op de samenhang en samenwerking met de wijkverpleging, fysiotherapie, de eerste lijns geestelijke gezondheidszorg en de farmaceutische zorg. Vandaar dat onze stuurgroep besloten heeft om de werkzaamheden van het Expertteam te verbreden. Het Expertteam kan dus ook begeleiding bieden aan eerste lijnszorgaanbieders bij het ontwikkelen van een gezamenlijke visie op de praktijkvoering. De gang van zaken in het afgelopen jaar: bevindingen van de stuurgroep. Direct vanaf de start in 2002 was het ons duidelijk dat er een grote vraag was naar ondersteuning door het Expertteam. Binnen één jaar (juli 2003) werd het Expertteam bij zo'n 17 projecten in onze provincie betrokken.. Het eerste jaar kenmerkte zich voornamelijk door het verkennen van wensen van individuele huisartsen en artsengroepen en het leggen van contacten om aan die wensen tegemoet te komen. Maar nu is de verkennende fase voorbij. De praktijkvergroting begint daadwerkelijk van de grond te komen: het accent ligt nu op planontwikkeling en realisering. Er zijn aantoonbare resultaten geboekt. Het overzicht van de stand van zaken - met een vergelijking tussen 2003 en 2004 ( zie bijlage) maakt dat duidelijk. Om enkele aansprekende voorbeelden te noemen: de reorganisatie van de samenwerkingspraktijk in Bedum is succesvol begeleid, in Winschoten, ter Apel en Delfzijl zijn intentieverklaringen getekend tussen groepen huisartsen en woningcorporatie Acantus. In Stadskanaal en de Oosterparkwijk te Groningen zullen binnenkort huurcontracten worden getekend. Daarmee is daadwerkelijk een geleverd aan de continuïteit van de huisartsenzorg. Opvallende zaken zijn naar onze mening verder: het Expertteam is momenteel op 19 plaatsen in onze provincie ingeschakeld (de stad Groningen waar vijf projecten gaande zijn, is hierbij als één locatie meegeteld). Op 10 plaatsen heeft dit geleid tot planontwikkeling en intentieverklaringen, op 4 plaatsen is er sprake van "verkenningen", op 5 plaatsen staat het E team in de wachtstand of zijn de gesprekken inmiddels beëindigd het Expertteam team is een goede "trait d'union" gebleken tussen de zorgaanbieders in de eerste lijn en gemeenten, vooral bij het zoeken naar nieuwe huisvestingslocaties het Expertteam heeft goede contacten heeft weten op te bouwen met partijen die investeren in huisvesting. Dat werpt zijn vruchten af. Woningbouwcorporaties zijn geïnteresseerd geraakt in het aanbieden van huisvesting. Met betrokkenheid van externe expertise heeft het E team een doorbraak weten te bereiken: een vierkante meterprijs, die te bekostigen valt uit de onkostenvergoeding die huisartsen voor huisvesting krijgen het E- team stimuleert het zoeken naar oplossingen voor praktische knelpunten. Een voorbeeld is een ander knelpunt uit de huisvestingssfeer. Bij een lange huurtermijn kan het voorkomen
dat één of meer artsen tussentijds vertrekken. Wie staat er dan garant voor dat de huur voor het vervolg wordt opgebracht? Het expertteam heeft dit punt op de agenda gezet. Dat heeft er toe geleid dat Menzis zich bereid heeft verklaard om een oplossing te bieden er is een toenemende belangstelling vanuit verpleeg - en verzorgingshuizen om zich aan te bieden als verhuurder/exploitant van praktijkruimte voor huisartsen apothekers melden zich meer en meer aan als partij om zich samen met huisartsen in een nieuw pand te vestigen. De conclusie kan zijn dat de daadwerkelijke modernisering van de huisartsenzorg in Groningen in korte tijd in een stroomversnelling terecht is gekomen. En dat was nu juist ook ons doel bij de start van het project. Gebleken is dat het Expertteam partijen bij elkaar kan brengen, waardoor men gezamenlijk de organisatorische voorwaarden kan invullen om tot samenwerking tussen huisartsen - en breder de eerstelijn- te komen.
Overzicht van werkzaamheden van het Expertteam huisartsenzorg Groningen in de periode juli 2003 tot 15 november 2004. JULI 2003 15 NOVEMBER 2004 BEDUM In januari 2003 is gestart met begeleiding om viertal huisartsen, hun assistentes en praktijkondersteuners bij een overgang naar een Hoed/ Dit traject werd omstreeks juli 2003 afgerond. Inmiddels afgerond DELFZIJL Het E team verkende tot juli 2003 de mogelijkheden voor gezamenlijke huisvesting voor de huisartsen in Delfzij. Er zijn gesprekken gevoerd met het gemeentebestuur, het Delfzichtziekenhuis en woningcorporatie Acantus Eind juni hebben twee groepen huisartsen en woningbouwcorporatie Acantus handtekeningen gezet onder een intentieverklaring. De groep in Delfzijl-noord heeft zich voorgenomen om tot samenwerking te komen in het nieuw te bouwen woonzorgcentrum Betingeheem. De tweede groep concentreert zich in Delfzijl-west. In het najaar wordt verder gewerkt aan de omzetting van de intentie naar planontwikkeling. Het E- team begeleidt het ontwikkelen van een gezamenlijke visie op de praktijkvoering. FINSTERWOLDE/BEERTA Nog geen sprake van betrokkenheid E-team. Het E-team heeft met de huisartsen, de apotheek en de gemeente verkend hoe de wens om te komen tot een clustering van eerstelijnsvoorzieningen kan worden gerealiseerd. Betrokken partijen werken momenteel zelfstandig verder.
GRONINGEN Notitie over ontwikkelingen die van invloed zijn op de continuïteit van de huisartsenzorg in de stad. Notitie blijft uitgangspunt. GRONINGEN, VINKHUIZEN Begeleiding artsen in gebouw de Vuursteen bij het versterken van samenwerking. Daarnaast is sprake van een verkenning van de mogelijkheden voor de vorming van een gezondheidscentrum en de alternatieven voor het eigendom van het huidige onroerend goed. De begeleiding door het E-team is vorig jaar beëindigd. De Hagro is er inmiddels in geslaagd opvolging te realiseren van een vertrekkende arts per 1 januari 2005. GRONINGEN, OOSTERPARKWIJK In het Groninger Oosterpark werken meerdere artsen die de komende jaren op grond van hun leeftijd hun praktijk zullen beëindigen. Het E- team verkent met de zes werkzame artsen welke wensen en mogelijkheden er rond deze ontwikkeling zijn Groningen, Oosterparkwijk De continuïteit van de huisartsenzorg lijkt gegarandeerd met de door het E-team ontwikkelde mogelijkheid om drie praktijken te huisvesten in een pand van corporatie Nijestee aan het Kooykerplein. Huisarts Van Versseveld volgt per 1 januari 2005 huisarts Veltkamp op. Mevrouw Feenstra is in dienst van de SCHNN, die de praktijk van huisarts Krikke heeft overgenomen. Samen met de praktijk van huisarts Louwenaar en de fysiotherapiepraktijk van de familie van Weering, vestigt deze combinatie zich per 1 maart 2005 aan het Kooykerplein. GRONINGEN-ZUID/ HELPMAN Vijf huisartsen realiseren samen met een apotheek een Hoed op het Helperplein. Op 1 januari 2004 vertrekt een arts waarvoor de opvolgingsprocedure loopt. Afhankelijk van de vacature vervulling zullen de artsen het E - team vragen om begeleiding van de samenwerking. Een solistisch werkende huisarts heeft de bemiddeling van het E-team gevraagd bij het zoeken naar andere vestigingsmogelijkheden in de wijk. De huidige praktijk kan dan los worden gekoppeld van de woning. Meerdere projecten waarin corporaties en een woonzorgcentrum participeren lijken mogelijkheden te bieden.
GRONINGEN PADDEPOEL Nog geen sprake van betrokkenheid E team. Eén van de praktiserende huisartsen heeft zich voorgenomen in de loop van 2005 te stoppen. Ten behoeve van zijn opvolging overweegt hij samen met collega s een toekomstige overgang naar een ruimer geoutilleerde behuizing. Het E- team heeft relaties aangeknoopt met woningcorporaties. GRONINGEN CORPUS DEN HOORN ZUID Nog geen sprake van bemoeienis E team. Meerdere huisartsen verkennen in dit stadsdeel onder begeleiding van het E-team mogelijkheden om hun praktijkruimte te verplaatsen, in de meeste gevallen in combinatie met fysiotherapeuten. Naast woningcorporaties en woonzorgcentra, is ook het Martiniziekenhuis in deze verkenning betrokken. HAREN Nog geen sprake van betrokkenheid E team. Haren Het E-team begeleidt drie huisartsen die streven naar een samenwerkingspraktijk. Meerdere mogelijkheden zijn verkend en besproken met gemeente (ambtelijk en bestuurlijk), woningbouwcorporatie, stichting zorginstellingen t Goorecht en particuliere investeerders. De huisartsen hebben voorkeur voor een locatie nabij het centrum, de hoge grondprijzen en beperkte ruimte belemmeren vooralsnog snelle voortgang. HOOGEZAND SAPPEMEER Op verzoek van twee huisartsen heeft het -E team de mogelijkheden voor gezamenlijke huisvesting besproken met woningcorporatie Volksbelang en de gemeente. Ook apotheek en welzijnsvoorzieningen werden hierin betrokken. Het E-team begeleidt de huisartsen in het ontwikkelen van een gezamenlijke visie op de continuïteit van de huisartsenzorg. Eén huisarts heeft een principe keuze gemaakt voor vestiging in een nieuw centrum met welzijns- en zorgvoorzieningen.
LEEK De bouw van een nieuwe woonwijk is aanleiding voor enkele huisartsen om het E-team te vragen mogelijkheden voor herschikking te gaan verkennen. MARUM Het E- team ondersteunt de artsen bij het realiseren van een samenwerking op een nieuwe locatie en het faciliteren van de komst van een nieuwe arts. Hiervoor is contact gelegd met het gemeentebestuur en woningcorporatie Wold en Waard. Gezamenlijke huisvesting wordt momenteel door de huisartsen zelf ter hand genomen. MUSSELKANAAL Over enkele jaren worden hier problemen verwacht rond opvolging. Het E team probeert dit onder de aandacht te brengen van de betrokken artsen. Er is geen voortgang te melden NOORDELIJK WESTERKWARTIER Een huisarts stopt over vijf jaar en heeft nu al het E-team verzocht te verkennen welke wensen en ideeën binnen de Hagro/waarneemgroep leven over de toekomst van de huisartsenzorg in dit plattelandsgebied. Het E- team heeft een inventariserende vragenlijst opgesteld en naar de huisartsen in de omgeving gezonden met het verzoek om een reactie.
NOORD GRONINGEN Het E-team zal de mogelijkheden voor een regionale benadering onderzoeken. Er is een inventarisatie geweest van alle zittende artsen in het gebied ten westen van Delfzijl en ten noorden van de lijn Winsum. Ook zijn ver verkennende gesprekken met diverse huisartsen en gemeenten. Dit heeft nog niet tot een initiatief geleid. SCHARMER,SLOCHTEREN,SIDDEBUREN,WAGENBORGEN Deze vier plaatsen behoren tot een In dit onderlinge waarneemgebied heeft het E- waarneemgroep. De artsen in deze groep willen team de afgelopen twee jaar meerdere vormen praktijkvergroting en verdere samenwerking van begeleiding geboden. Met name in realiseren. Hieraan kleven echter planologische Slochteren loopt nog het proces om meerdere vragen. De artsen hebben het E team betrokken artsen in één praktijkruimte onder te brengen. In bij hun overleg hierover met de gemeenten. Ook Scharmer wordt de overgang naar een grotere ondersteunt het E team het contact met externe praktijk - vooruitlopend op de komst van partijen zoals woningcorporatie en zorggroep Meerstad - in samenwerking met Fivelland woningcorporatie SWS opgelost. Verkenningen om in Siddeburen een huisartsen-combinatie van de grond te tillen werden zonder succes afgerond. SCHEEMDA Het E team heeft de artsen in het gebied in en rondom Scheemda in staat gesteld met externe ondersteuning hun wensen en opvattingen over samenwerking te verwoorden. Dit is de basis geworden voor een bedrijfsplan dat opgesteld moet worden. Het E-team begeleidt de artsen in het contact met woningbouwcorporatie Acantus om een HOED te kunnen realiseren. STADSKANAAL Het E team werkt hier samen met een extern adviseur aan een verkenning van mogelijkheden voor samenwerking tussen de huisartsen en andere 1 e lijnszorgaanbieders. Begeleiding door het E-team resulteert in het samengaan van zes huisartsen in twee HOED en (gescheiden organisaties) binnen één pand. Hierbij zal ook een apotheek aansluiten. Corporatie Wooncom is betrokken als verhuurder.
TER APEL Thema's die hier spelen zijn acute opvolgingsproblematiek, afwezigheid van praktijkruimte en te krappe bestaande praktijkruimte. Deze problematiek probeert het E - team samen met artsen, het gemeentebestuur en woningcorporatie Acantus het hoofd te bieden. Alle drie zittende huisartsen + SCHNN hebben in juni een intentieverklaring getekend voor huisvesting in een door woningcorporatie Acantus nieuw te bouwen appartementencomplex..het ontwikkelen van een gezamenlijke zorgvisie is actief door het E-team begeleid. VEENDAM/ WILDERVANK Op verzoek van de huisartsen en in afstemming met het gemeentebestuur begeleidt het E-team het samenwerkingsproces en de verkenning van praktijkvergroting. Dit gebeurt door combinaties te vormen met de verpleeg- en verzorgingssector (o.a. Meander) en woningcorporatie Acantus. Ook heeft het E team een vrijkomend gebouw op vestigingsmogelijkheden laten beoordelen door een architect. Na aanvankelijke verkenning van mogelijkheden tot HOED-vorming hebben de huisartsen besloten om de verkenning met het E-team stop te zetten. Te veel onzekerheden in met name financieel opzicht liggen daaraan ten grondslag. WINSCHOTEN Met een extern adviseur als procesbegeleider hebben de artsen gekozen voor een nieuw samenwerkingsmodel. Hierbij wordt de huisartsenzorg in de toekomst vanuit twee HOEDen aangeboden. Er is een locatie gevonden op het Hommesplein. Apotheken en woningcorporatie Acantus investeren hierin. in overleg met deze partijen en het gemeentebestuur worden vestigingslocaties voor de - op termijn te vormen- andere HOED verkend De uitgesproken en op papier uitgewerkte intentie om de groepspraktijk te verplaatsen naar het Hommesplein in een appartementencomplex dat Acantus zal realiseren, wordt momenteel door betrokken partijen concreet verder ontwikkeld. ZUIDBROEK Nog geen sprake van betrokkenheid E- team Het E-team is samen met de huisartsen in gesprek met de gemeente Menterwolde en een particuliere investeerder over een mogelijke locatie. Ook een apotheek en fysiotherapeuten hebben interesse.
ZUIDHORN Momenteel werken de huisartsen onder een dak. zij hebben het e team gevraagd mee te denken over de wijze waarop de bestaande samenwerking een nieuwe impuls kan krijgen. Op hun verzoek heeft het E- team een architect een onderhouds- en investeringsbeoordeling van het huidige praktijkgebouw laten maken. Het E-team werkt in samenwerking met een extern adviseur aan een aanbod van corporatie Wold en Waard voor vestiging van een HOED op het terrein van het nieuw te bouwen verpleeghuis Zonnehuis, in combinatie met de overname van het huidige praktijkpand.