Hoe werken wij aan Techniek? Onze kijk op techniekonderwijs. Basisschool De Driesprong Wolfsdonk 6 4861 BB Chaam Parel VTB Tranche 5 Onze kijk op techniekonderwijs BS De Driesprong, Chaam Pagina 1
Voorwoord: In deze presentatie van onze parel : onze kijk op techniekonderwijs willen wij de nadruk leggen op ideeën en manieren waarop je, je techniekonderwijs kunt vormgeven en implementeren op je school. Er zijn altijd een aantal vragen en obstakels die genomen moeten worden eer er vanuit een goede visie onderwijs gegeven kan worden. In dit geval techniekonderwijs. Een aantal van deze vragen en obstakels zijn wij ook tegen gekomen. Wij hebben hier vanuit onze visie een invulling aan gegeven. Wij hopen dat dit voor andere scholen een voorbeeld kan zijn zodat ook zij hun techniekonderwijs vanuit een verantwoord budget kunnen vormgeven. De belangrijkste vragen en obstakels die wij hadden waren: Hoe veranker je techniek in schoolplan? Hoe creëer ik een doorgaande leerlijn van groep 1 t/m 8 op alle domeinen van techniek? Hoe krijg ik een breed aanbod van lesmaterialen voor techniekonderwijs? Hoe sluit ik aan bij themagericht werken in de onderbouw met techniekonderwijs? Wie is of zijn verantwoordelijk voor techniek? Blijft er ruimte voor spontane techniekactiviteiten? Hoe creëer ik een breed draagvlak bij mijn collega s? Hoe beheer ik mijn materialen? Wat zijn waardevolle investeringen, Hoe ga ik om met financiën? Hoe houd ik alles overzichtelijk? Tijdens het hele traject van implementatie hebben op deze vragen een antwoord gevonden die passend is voor onze school maar misschien ook voor uw school. In dit document vind u aantal beschrijvingen, voorbeelden en ideeën die misschien ook bij u op school kunnen werken. Parel VTB Tranche 5 Onze kijk op techniekonderwijs BS De Driesprong, Chaam Pagina 2
Inhoudsopgave: Voorwoord blz. 2 Inhoudsopgave blz. 3 Werkwijze techniekonderwijs blz. 4 Doorgaande leerlijn blz. 5 Toetsing en evaluatie blz. 7 Materialenoverzicht gerelateerd aan domeinen en groepen blz. 9 Voorbeeld materialen opbergsysteem blz. 10 Parel VTB Tranche 5 Onze kijk op techniekonderwijs BS De Driesprong, Chaam Pagina 3
Werkwijze techniekonderwijs: Op basisschool de Driesprong is het de bedoeling dat klassen techniekonderwijs krijgen. De leerlingen daarbij gebruik van leskisten. Deze leskisten hangen samen in een doorgaande lijn van groep 1 tot en met groep 8. Wij vinden dat de leskisten dusdanig ingericht moeten zijn zodat ze snel werkbaar zijn voor zowel leerling als leerkracht. Ons techniekonderwijs moet ook kennisinhoudelijk aan kwaliteiten voldoen. Wij hebben op onze school het techniekonderwijs daarom verdeeld in zoals ze dat noemen de vier domeinen binnen techniek : constructie constructies, materialen, verbindingen en overbrengingen. transport energiebronnen, energievormen en energieomzettingen. communicatie elektriciteit, computer en eenvoudige informatiesystemen. productie techniek, mens en samenleving, zoals economische principes, veiligheidsprincipes en principes in verband met gezondheid en milieu. overige alle onderdelen die niet specifiek binnen een van de bovengenoemde domeinen vallen. Groepen 1/2 In deze klassen is het de bedoeling dat de techniekonderwerpen zoveel mogelijk aansluiten bij de thema s die in de kleuterklassen aan bod komen. De kleuterklassen hebben een eigen kar met techniekmaterialen en boeken waar ze vrijblijvend gebruik van kunnen. In deze kar staat van ieder onderdeel maar één exemplaar. Verder hebben de kleuterklassen al veel techniekmateriaal in de klas waar ze al dagelijks mee bezig zijn. Groepen 3 In deze klassen krijgen ze per 2 à 3 weken een andere techniekopdracht. Het is de bedoeling dat de leerkracht in het begin van die twee weken een nieuw onderwerp introduceert. De opdracht wordt dan aan alle leerlingen uitgelegd, waarna ze gedurende de rest van de 2 à 3 weken er zelfstandig mee verder kunnen. De groepjes werken 3 x per week aan techniek in een circuitvorm, waarbij in 2 à 3 weken alle leerlingen aan de beurt geweest kunnen zijn. In groep 3 wordt ook zoveel mogelijk afgestemd op de thema s die in de klas aan de orde zijn. Groep 4 t/m 8 De groepen 4 t/m 8 hebben per week een werktijd techniek ingeroosterd, dit is 45 minuten. In deze 45 minuten gaan zij zelfstandig aan de slag met leskisten die ze in kleine groepjes kunnen, verwerken en/of uitvoeren. De leskisten staan centraal bij elkaar opgeborgen in verschillende karren en kasten. Daarnaast zijn de kisten voorzien van een duidelijk kaartje met de naam van de leskist, de materialen die ze moeten gebruiken en het gereedschap dat er bij te pas komt. De leskist is voorzien van een gekleurde stip met het getal van de betreffende klas erin. Iedere klas heeft een andere kleur stip, zodat snel en overzichtelijk te zien is van welke kisten door welke klas gebruik kan worden gemaakt. In elke leskist zit een beknopte handleiding zodat de leerlingen zelfstandig en vlot aan de slag kunnen met het techniekmateriaal. Parel VTB Tranche 5 Onze kijk op techniekonderwijs BS De Driesprong, Chaam Pagina 4
Constructie onderzoeken Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 Blokken Blokken Kapla Kapla Blokhut Metselen Brico Houtbouw Productie onderzoeken De gereedschapskist Gereedschap Gereedschappen benoemen; hoe werkt het nou? Ervaren van gereedschap Ervaren van gereedschap Rechthoek/vierkant Kubus Nestkastje Transport onderzoeken Communicatie onderzoeken Watercircuit Watercircuit Knikkerbaan Knikkerbaan Wielen en assen Hefbomen Katrollen Spectro mini makkelijke kaarten Spectro mini makkelijke kaarten Spectro mini moeilijkere kaarten Spectro mini moeilijkere kaarten Stroomkring Wielen en assen Hefbomen Katrollen Spectro 1 / Junior elektriciteit K nex Hefbomen en katrollen, wielen, tandwielen, etc. Spectro 1 + 2 K nex Hefbomen en katrollen, wielen, tandwielen, etc. Spectro car Overig onderzoeken chemie Chemie Chemie Chemie Chemie Chemie Chemie Chemie Parel VTB Tranche 5 Onze kijk op techniekonderwijs BS De Driesprong, Chaam Pagina 5
Toetsing en evaluatie Bij de techniekonderwerpen is het product, maar zeker ook het proces erg belangrijk. Dit proces moet ook geëvalueerd worden. Daarbij komen meerdere aspecten aan bod: het ontwerpen, het en het gebruiken. Op basisschool de Driesprong we bij techniek geen gebruik van toetsen op papier. De toetsing bij het vak techniek bestaat uit het observeren van en het vragen stellen aan kinderen. Wat de Driesprong bij techniek wil bereiken zijn meerdere doelen. Naast de verwondering, creativiteit en interesse opwekken bij kinderen willen we ook volgende doelen nastreven: Kerndoel 44; De leerlingen leren bij producten uit hun eigen omgeving relaties te leggen tussen de wekring, de vorm en het materiaalgebruik. (onderzoekend) Kerndoel 45; De leerlingen leren oplossingen voor technische problemen te ontwerpen, deze uit te voeren en te evalueren. (ontwerpend) Samenwerken Kennis krijgen van gereedschappen. Deze doelen worden getoetst door de leerkracht. De leerkracht die observeert tijdens de technieklessen de leerlingen en stelt ze her en der vragen waar mogelijk en waar nodig. Op deze manier heeft de leerkracht een goed beeld van zowel de processen als de producten bij de kinderen en kan op deze manier de ontwikkeling volgen en stimuleren. Aan het eind van een leskist kunnen de leerlingen een evaluatieformulier invullen. Daar wordt van ze gevraagd hoe ze de leskist vonden, welke leerstijl ze hebben toegepast en onder welk domein ze het kunnen plaatsen. Het is voor de leerlingen niet verplicht om bij elke leskist een evaluatieformulier in te vullen. Ze doen dit wel minimaal voor 3 leskisten per periode (van rapport tot rapport). Op het rapport krijgen de leerlingen vanaf groep 4 voor het vak techniek een beoordeling, opgesplitst in drie deelonderwerpen. De leerkracht kan doormiddel van zijn observaties, de evaluatieformulieren van het kind en ervaringen met het kind op de volgende onderdelen een beoordeling geven: Inzet voor het vak techniek Technisch inzicht (hangt samen met onderzoeken) Technische vaardigheden (hangt samen met ) Ook bij het vak techniek zal ruimte zijn voor een eventuele extra opmerking. Parel VTB Tranche 5 Onze kijk op techniekonderwijs BS De Driesprong, Chaam Pagina 6
Evaluatieformulier techniek leerlingen Naam kist: Klas: 1. Toen ik aan deze kist begon: wilde ik gelijk aan de slag en ging zonder uitleg zelf zoeken naar een oplossing. wilde ik eerst weten of deze kist wel nut had voor mij. Anders maakte ik hem liever niet. wilde ik graag eerst kunnen zien hoe het moest en daarna zelf pas aan de slag. wilde ik pas aan de slag toen ik precies wist hoe alles moest en werkte. 2. Ik vond deze kist: heel erg leuk. leuk. normaal. niet leuk. helemaal niet leuk. 3. Ik denk dat deze kist hoort bij het volgende vakje: 4. Ik heb bij deze kist vooral veel: onderzocht. gemaakt. 5. Bij deze kist ging het vooral om: Het denken over techniek. Het van een technisch werkje. Dit wil ik nog zeggen over deze kist: Parel VTB Tranche 5 Onze kijk op techniekonderwijs BS De Driesprong, Chaam Pagina 7
Constructie MAKEN ONDERZOEKEN Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4 Kapla Kapla Kapla Kapla Lego Lego Lego Lego Sonos Sonos Blokken Blokken Duplo Duplo Quisinair Quisinair Diverse bouwblokken Diverse bouwblokken Construx Construx Quisinair Quisinair Klimmende piet Blaasbal Metselstenen diverse Metselstenen diverse Helikopters soorten soorten Bewegend pietje (frisdrank)kratten (frisdrank)kratten Zand (verwerkingsmateriaal) Zand (verwerkingsmateriaal) Construx Construx Productie MAKEN timmerhoek timmerhoek ONDERZOEKEN Boek: De gereedschapskist Boek: Gereedschap Boek: Ik ben Kaat, uitvinder Boek: Ik ben Kaat, uitvinder Boek: Kasper en Flip in de werkplaats Boek: Kasper en Flip in de werkplaats Transport MAKEN BeeBot ONDERZOEKEN Watercircuit Mierenfabriek Technido: Water Boek: Aelin de waterelf Boek: Runya de vuurelf Watercircuit Mierenfabriek Technido: Water Boek: Aelin de waterelf Boek: Runya de vuurelf Knikkerbaan Technido: Magnetisme (Jegro) Communicatie MAKEN Vingerafdrukken Technido: Magnetisme (Jegro) ONDERZOEKEN Pop met diverse sluitingen. Kleurenpeddels Sonic sleuth Technido: Geluid Boek: Meneer Brom snapt er niets van kleurenpeddels lens en spiegelset sonic sleuth Technido: Geluid Boek: Meneer Brom snapt er niets van Overig MAKEN Startset geluid Technido: Spiegels Jegro ONDERZOEKEN Zwemmende vissen (chemie) Startset geluid Technido: Spiegels Jegro Parel VTB Tranche 5 Onze kijk op techniekonderwijs BS De Driesprong, Chaam Pagina 8
Constructie MAKEN Construx Oblique Metselen Blokhut ONDERZOEKEN Meten en bouwen Quadrigo Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 Oblique Technisch lego 1 Metselen Brico Magnetrix Blokhut Quadrigo Productie MAKEN Rechthoek/vierkant Figuurzagen ONDERZOEKEN Kubus Sleutelhanger Figuurzagen Houtbouw Technisch lego 2 K`nex Brico Nestkastje Naamplaatje figuurzagen Transport MAKEN Riolering 1 Riolering 2 Riolering 3 Riolering 4 ONDERZOEKEN Wielen en assen Hefbomen Katrollen Fiets 1 Mechanica Tandwielen Luxe magneetkoffer Communicatie MAKEN Stroomkring mechanica Wielen en assen Hefbomen Katrollen Fiets 1 Mechanica Tandwielen Luxe magneetkoffer Junior elektriciteit Stroomkring Kegelspel Fiets 2 Zweefmolen K nex wielen K nex hefbomen en katrollen K nex bruggen bouwen K nex tandwielen K nex wielen K nex hefbomen en katrollen K nex bruggen bouwen K nex tandwielen Monteren 1 Capsela Monteren 2 ONDERZOEKEN Digitale microscoop, standaard voorwerpglaasjes Overig MAKEN Hand Demonteren Laser/spiegelbak Spectro 1 Digitale microscoop, standaard voorwerpglaasjes Spectro 1 + 2 Digitale microscoop, zelf voorwerpglaasjes Keth Digitale microscoop, zelf voorwerpglaasjes ONDERZOEKEN Meten is weten 2 Meten is weten 1 Parel VTB Tranche 5 Onze kijk op techniekonderwijs BS De Driesprong, Chaam Pagina 9
Voorbeeld: Naam Kist: Domein: onderzoekend (O) d (M) Inhoud Kist: Gereedschappen: Figuurzagen Productie (M) Inhoud Kist: map met voorbeelden Gereedschappen: figuurzaag plankje om figuur te zagen Materialen: Materialen: plankje triplex Parel VTB Tranche 5 Onze kijk op techniekonderwijs BS De Driesprong, Chaam Pagina 10