Productinformatie KOEN
|
|
- Thomas van der Linden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Productinformatie KOEN KOEN, Kinderlijk Onderwijs over Energie en Natuur, is ontwikkeld om kinderen tussen de vier en twaalf jaar op speelse en interactieve wijze bewust te maken van energie. Dit wordt gedaan met behulp van drie experimenten en het Energiepakket. KOEN wordt geleverd met een lesbrief dat leraren ondersteund bij het bieden van een aansluitend lesprogramma. Het ontstaan van KOEN Energie is in onze huidige maatschappij een belangrijk thema en dat gaat in de toekomst alleen maar belangrijker worden. Maar wat is energie eigenlijk? En hoe leg je dit aan leerlingen uit? Naar aanleiding van deze vragen heeft Futuration, in samenwerking met de Rotterdamse stadsfilosoof Henk Oosterling van Rotterdam Vakmanstad, KOEN ontwikkeld, die in combinatie met zonnepanelen bewust maakt over energie. Waar bestaat KOEN uit? KOEN bestaat uit drie experimenten, een lespakket en een Energiepakket waarmee leerlingen ieder op hun eigen wijze worden uitgedaagd om over energie na te denken. Elk van deze onderdelen wordt hieronder uitgelegd. Enkele afbeeldingen zijn onderaan dit document weergegeven. De gewichtenproef De gewichtenproef bestaat uit een zak die de leerlingen met behulp van een touw omhoog kunnen hijsen. Hierbij ervaren leerlingen wat het betekent om arbeid te leveren en energie te gebruiken. Er worden twee gewichtenproeven naast elkaar geïnstalleerd zodat er ook wedstrijdjes kunnen worden gedaan. Wie kan het meeste energie in de zakken stoppen en is zo het eerste boven? Een vraag die je kinderen kunt stellen is: wat gebeurt er met de energie die je in de zak hebt gestoken wanneer je het touw loslaat? De dynamoproef De dynamoproef bestaat uit een wiel en een display. De leerlingen kunnen aan het wiel draaien om elektrische energie op te wekken via een dynamo. Met behulp van een display wordt duidelijk hoeveel energie er wordt geproduceerd. Het display bestaat uit vijf plaatjes met symbolen die verlicht worden naar gelang er meer energie wordt opgewekt. De symbolen tonen dingen die de leerlingen dagelijks tegenkomen. Ook de zak, uit de gewichtenproef, is afgebeeld. Een vraag de je leerlingen kunt stellen is: waarom is het moeilijk om met je armen evenveel energie op te wekken als wanneer je fietst? Het energiedisplay Het energiedisplay maakt duidelijk hoeveel energie door de zonnepanelen wordt opgewekt. Dit display is vergelijkbaar met het display van de dynamoproef. De symbolen die erop staan zijn echter anders en afhankelijk van de hoeveelheid zonnepanelen. Er wordt altijd een zonnepaneel bij de installatie geleverd. De hoeveelheid energie die gebruikt wordt door de op de display getoonde apparaten neemt per stap met een factor drie toe. Zo gebruikt een computer evenveel energie als drie lampen en een televisie evenveel als drie computers. Een vraag die je leerlingen kunt stellen is: hoeveel lampen gebruiken evenveel energie als een elektrische kookplaat? Ook kunnen leerlingen wedstrijdjes doen tegen de zon met de dynamoproef. Het Energiepakket Het Energiepakket is een aanvulling op KOEN die aan leerlingen wordt aangeboden en mee
3 naar huis mogen nemen. Dit Energiepakket geeft de kinderen de mogelijkheid om de kennis die ze op school hebben opgedaan thuis toe te passen. Met vragen worden ze uitgedaagd hun energiegebruik thuis kritisch te observeren. De kennis die de leerlingen van wiskunde hebben kunnen ze gebruiken om hun energiegebruik te berekenen. Met behulp van een website hebben de leerlingen de mogelijkheid dit over een langere periode bij te houden. Ze kunnen bijvoorbeeld ook het energieverbruik observeren ten opzichte van de rest van de wijk en het energieverbruik door de seizoenen heen. Bepaalde onderdelen van het Energiepakket vereisen deelname van de ouders, waardoor ook zij worden aangezet tot energiebesparende maatregelen. Open-source lesbrief KOEN wordt geleverd met een duidelijke lesbrief. Deze lesbrief geeft de leerkrachten die met KOEN werken de mogelijkheid zich te verdiepen in de theorie die in KOEN tot uitdrukking komt. Zo begrijpen de leerkrachten elke proef en kunnen ze deze kennis optimaal aan de leerlingen overdragen. De lesbrief is open source en voor iedereen van de website te downloaden. Wat is het doel van KOEN? KOEN heeft als doel leerlingen tussen vier en twaalf jaar kennis bij te brengen over energie. Het doel is dat ze met deze kennis bewuster met energie omgaan. Ook leren de leerlingen over technische onderwerpen. Dit vroege contact met technische vraagstukken, zoals de beste bron van energie, zal hun nieuwsgierigheid naar techniek stimuleren. KOEN heeft de doelen van de installatie afgesteld op de kerndoelen voor de basisschool die geformuleerd zijn door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. KOEN draagt bij aan 19 van de totaal 58 kerndoelen binnen de sectoren Nederlandse taal, Rekenen/wiskunde en Oriëntatie op jezelf en de wereld. De kerndoelen zijn te vinden op de website van het ministerie. Een aantal concrete onderwerpen wordt hieronder omschreven: Kwantiteit van energie die zich afspeelt rondom hun dagelijkse bezigheden. Dit door praktische berekeningen te maken van hun eigen verbruik. [Kerndoel 24] Hoe je met zorg omgaat met het milieu. Dit door duidelijk te maken wat het verschil is tussen fossiele en hernieuwbare energiebronnen. [Kerndoel 39] Natuurkundige verschijnselen als kracht, licht, warmte en elektriciteit. [Kerndoel 42] Relaties leggen tussen vorm, werking en materiaalgebruik van producten. [Kerndoel 44] Dat de positie van de aarde seizoenen, dag en nacht veroorzaakt. [Kerndoel 46] Hoe wordt KOEN op een school geïntroduceerd? Wanneer een school interesse heeft in KOEN wordt er een afspraak gemaakt. Team KOEN komt bij de school op bezoek en bespreekt de manier waarop energie-onderwijs gegeven wordt en of KOEN hierin kan helpen. KOEN is zo ontworpen dat een groot deel van de materialen kan worden hergebruikt. De basisschool gebruikt KOEN en Futuration blijft de eigenaar van de materialen en is verantwoordelijk voor het onderhoud. Zo heeft de basisschool alle tijd om les te geven en zorgt Futuration voor het installeren, onderhouden en demonteren van KOEN. De
4 gebruiksperiode is drie jaar. Hierna wordt besproken of KOEN op de betreffende school blijft en of er vernieuwingen aan de installatie gedaan kunnen worden. Waar wil KOEN naar toe? Op dit moment is KOEN geïnstalleerd op basisschool Bloemhof in Rotterdam. Er worden voorbereidingen getroffen om KOEN op tien basisscholen in Rotterdam te installeren. In dit project wordt extra aandacht besteed aan de ontwikkeling van de lesbrief en het Energiepakket. Ook wordt er geëvalueerd met de basisscholen om KOEN verder te verbeteren. Dit project wordt gerealiseerd in samenwerking met Vakmanstad Rotterdam en Gemeente Rotterdam. Als de resultaten uit dit project positief zijn zal KOEN voor heel Nederland beschikbaar worden. Wilt u meer weten over KOEN? Kijk op de website en neem dan contact met ons op! Contactgegevens Jimmy van Schoubroeck jimmy@koeninhetonderwijs.nl Thijs Smit thijs@koeninhetonderwijs.nl Officiële website: KOEN is onderdeel van Futuration. KOEN wordt mede mogelijk gemaakt door:
5 De gewichtenproef Display met symbolen De dynamoproef Het energiedisplay van de panelen en dynamoproef
Productinformatie KOEN
Productinformatie KOEN KOEN, Kinderlijk Onderwijs over Energie en Natuur, is ontwikkeld om kinderen tussen de vier en twaalf jaar op speelse en interactieve wijze bewust te maken van energie. Dit wordt
Nadere informatieMeten = weten Instructie voor leerkrachten
Meten = weten Instructie voor leerkrachten Dit opdrachtenblad Meten = Weten is ontwikkeld als een voorproefje voor het lespakket Zonnepanelen op school. Het opdrachtenblad is zelfstandig te gebruiken.
Nadere informatieLessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW. Groep 6, 7, 8
Lessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW Groep 6, 7, 8 Eindhoven, 8 september 2011 In het kort In deze lesbrief vind je een aantal uitgewerkte lessen waarvan je er één of meerdere kunt uitvoeren.
Nadere informatieWaar halen ze de ENERGIE. vandaan? Leerlijn
Leerlijn Waar halen ze de ENERGIE vandaan? Inleiding De lesmethode van Solarkids heeft een doorgaande leerlijn voor het basisonderwijs. De leerlijn is gebaseerd op de kerndoelen die zijn opgelegd door
Nadere informatieEnergie. Docentenhandleiding. Lesmateriaal onderbouw havo/vwo. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO
Energie Docentenhandleiding Lesmateriaal onderbouw havo/vwo Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Informatie bij dit lesmateriaal NEMO en onderwijs NEMO heeft een uitgebreid gratis educatief aanbod
Nadere informatieSLUIPVERBRUIK IN HUIS
SLUIPVERBRUIK IN HUIS Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatieENERGIELABELS ONDER DE LOEP
ENERGIELABELS ONDER DE LOEP Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatieETC ontdek energie voorbereidende les Leerjaar PO groep 6, 7 en 8. Een les ter voorbereiding op een workshop bij het hightechbedrijf ETC Nederland.
TITEL ETC ontdek energie voorbereidende les Leerjaar PO groep 6, 7 en 8. Type les Een les ter voorbereiding op een workshop bij het hightechbedrijf ETC Nederland. Lesduur 45 minuten. Omschrijving van de
Nadere informatieVoorbeeld van een lessenserie over energiebesparing:
Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing: Deze lessenserie is niet helemaal door ons gemaakt maar gedeeltelijk afkomstig van www.webquests.nl Lesdoelen: kerndoelen leerdoelen 4,34,39 Leerlingen
Nadere informatieWerkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad
Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. Dashboard onderdelen CO₂ uitstoot (ton per
Nadere informatieThema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer
ELEKTRICITEIT TELT! Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting Elektrische
Nadere informatieIk kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3.
Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. CO₂ uitstoot (ton per jaar ) Investeringen
Nadere informatieVERSTANDIG VENTILEREN
VERSTANDIG VENTILEREN Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatieLeerdoelen en kerndoelen
Leerdoelen en kerndoelen De leerdoelen in de leerlijn vallen in het leerdomein Oriëntatie op jezelf en de wereld. Naast de gebruikelijke natuur en milieukerndoelen (kerndoelen 39, 40 en 41) zijn ook de
Nadere informatieZonnepanelen op school. Team 1: Meten Onderzoek naar de opbrengst van zonnepanelen. Jullie gaan meten wat zonnepanelen aan energie opbrengen
Zonnepanelen op school Team 1: Meten Onderzoek naar de opbrengst van zonnepanelen Jullie gaan meten wat zonnepanelen aan energie opbrengen 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken in een team.
Nadere informatieThema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer
DE BAAN VAN DE ZON Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO 2 -zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatieDigitale huismodule. Quintel Intelligence. Inleiding
Inleiding s Ochtends word je gewekt door je smartphone. Je doet een lamp aan en zet de verwarming een graadje hoger. Snel onder de douche, haar föhnen. Dan kopje thee zetten of een glas melk uit de koelkast
Nadere informatieDigitale huismodule. Quintel Intelligence. Inleiding
Inleiding s Ochtends word je gewekt door je smartphone. Je doet een lamp aan en zet de verwarming een graadje hoger. Snel onder de douche, haar föhnen. Dan kopje thee zetten of een glas melk uit de koelkast
Nadere informatieHoofddoel Bewustwording: Leraren en leerlingen worden zich bewust van het energieverbruik op school.
Startactiviteit groep 1/2 Hoofddoel Bewustwording: Leraren en leerlingen worden zich bewust van het energieverbruik op school. Subdoelen 1. Leerlingen en leraren worden zich bewust van welke apparaten
Nadere informatieWetenschap en techniekonderwijs op
Inleiding verzorgt ervarings- en ontwikkelingsgericht onderwijs. Wij bieden de kinderen basisvaardigheden waarmee ze de wereld om hen heen leren kennen. Wetenschap en techniek (W&T) worden steeds belangrijker
Nadere informatieOnder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius. Lesbrief
Onder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius Lesbrief Lesbrief Onder onze voeten U gaat met uw klas een bezoek brengen aan Min40Celsius, aan de hand van deze lesbrief kunt het bezoek (kort) voorbereiden.
Nadere informatieActief bezig met de I-CE!
Actief bezig met de I-CE! Speciaal voor dorpshuizen heeft inrg een aantal leuke tips en weetjes over energiebesparing verzameld! In deze mail geeft inrg een aantal tips en weetjes over de I-CE die onlangs
Nadere informatie1 ENERGIE Inleiding Het omzetten van energie Fossiele brandstoffen Duurzame energiebronnen
1 ENERGIE... 2 1.1. Inleiding... 2 1.2. Het omzetten van energie... 2 1.3. Fossiele brandstoffen... 5 1.4. Duurzame energiebronnen... 7 1.5. Kernenergie... 9 1.6. Energie besparen... 10 1.7. Energieverbruik
Nadere informatieWinst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis
Winst en comfort uit duurzaamheid Bouw op onze kennis Even voorstellen "Het verschil tussen gewoon en uitzonderlijk is vaak dat kleine beetje extra, waarin samenwerking en krachtenbundeling mijn drijfveer
Nadere informatieLeerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A
Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 7: : Thema 7 1 Introductieles De leerling kan vertellen welke apparaten/ in huis op elektriciteit werken en kd.7 wat de relatie
Nadere informatiezonnepanelen Ontdek met iungo de prestatie van zonnepanelen in combinatie met het eigen energieverbruik.
zonnepanelen Ontdek met iungo de prestatie van zonnepanelen in combinatie met het eigen energieverbruik. energiecontroller iungo Wat kost een wasbeurt? Of hoeveel energie verbruikt je vriezer? Energie
Nadere informatieMonitoren energieverbruik
Offerte SLIMMER Huis Sanne Kruithoven & Peter Vlierbes Haarlem Situatie: Sanne Kruithoven en Peter Vlierbes wonen samen met hun zoon in een moderne tweeonder-een-kapwoning aan de Postelstraat 94, 1234
Nadere informatieTest je kennis! De heelalquiz
Test je kennis! heelalquiz Introductie les 3 Planeten, sterren, manen, de oerknal. Het zijn termen die leerlingen vast wel eens voorbij hebben horen komen. Maar wat weten de leerlingen eigenlijk al van
Nadere informatiehttp://www.exeleren.net http://ictwereld.blogspot.com
http://www.exeleren.net http://ictwereld.blogspot.com Kennismaking met exe learning en het programma exe 2007-10-07 exe elearning Pagina 1 van 15 Voorwoord Programma s om interactief lesmateriaal op pc
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11101 6 juni 2012 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 28 april 2012, nr. VO/389632, houdende
Nadere informatieFig1.9 Zonne-energie: voorbeeldproefje
Zonne-energie Inleidende proef Doelstelling Het is de bedoeling om kort maar bondig de werking van een zonnepaneel uit te leggen. Daarna wordt de werking vlug gedemonstreerd wordt aan de hand van een kleine
Nadere informatieAchtergrondinformatie The Bet
Achtergrondinformatie The Bet Wedden dat het ons lukt in 2 maanden 8 % CO 2 te besparen! In 1997 spraken bijna alle landen in het Japanse Kyoto af hoeveel CO 2 zij moesten besparen om het broeikaseffect
Nadere informatieMAAK JE EIGEN ZONNEBOILER
MAAK JE EIGEN ZONNEBOILER Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatieVrij Technisch Instituut Grote Hulststraat Tielt tel fax
De elektrische installatie in een woning heeft heel wat elektrische circuits. Een elektrisch circuit of een elektrische stroomkring is opgebouwd uit een stroombron, een verbruiker, een schakelaar en geleiders.
Nadere informatieEnergieverbruik Thema Onderwerp Leeftijd Vervoer Verwarming/Koeling Warm & koud water Verlichting. Algemene duurzame ontwikkeling Hernieuwbare energie
ZONNEOVEN Energieverbruik Thema Onderwerp Leeftijd Vervoer Verwarming/Koeling Warm & koud water Verlichting Algemene duurzame ontwikkeling Hernieuwbare energie Wiskunde Wetenschap Aardrijkskunde Taalvaardigheid
Nadere informatieMet de hele klas naar het EcoNexis huis. Handleiding voor leerkrachten groep 7 en 8
Met de hele klas naar het EcoNexis huis Handleiding voor leerkrachten groep 7 en 8 EcoNexis huis: op bezoek in het huis-van-nu Onderwijskundige informatie De manier waarop we in Nederland energie maken,
Nadere informatieEnergie. Docentenhandleiding. Lesmateriaal onderbouw havo/vwo. Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO
Energie Docentenhandleiding Lesmateriaal onderbouw havo/vwo Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO Informatie bij dit lesmateriaal NEMO en onderwijs NEMO heeft een uitgebreid gratis educatief
Nadere informatieQUESTIONBOXLES ZONNECELLEN EN ELEKTRICITEIT
QUESTIONBOXLES ZONNECELLEN EN ELEKTRICITEIT Colofon Auteur: Amy Beerens Contact: Maarten Reichwein, WKUU, wetenschapsknooppunt@uu.nl of 030-25 33 717 INHOUDSOPGAVE Inhoud 1 Doel van de les 2 2 Opzet lesplan
Nadere informatieH2 les par2+4+3.notebook November 11, 2015. Elektriciteit in huis. Na de verbruiksmeter zit er een hoofdschakelaar en daarna
Hoofdstuk 2 Elektriciteit in Huis Elektriciteit in huis Na de verbruiksmeter zit er een hoofdschakelaar en daarna wordt de huisinstallatie verdeeld in groepen met zekeringen. voor de extra veiligheid zijn
Nadere informatieMAAK JE EIGEN GRASBOILER
MAAK JE EIGEN GRASBOILER Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting
Nadere informatieStadswerken. Kerndoelen. Programma NMC. Groep 1 t/m 8. www.utrecht.nl/nmc
Stadswerken Kerndoelen www.utrecht.nl/nmc Programma NMC Groep 1 t/m 8 Kerndoelen nader toegelicht De NMC-programma s geven met kerndoelen over Mens en Samenleving, Natuur en Techniek en Ruimte vooral invulling
Nadere informatieWat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje
ENERGIE Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje Zoek meer informatie op de computer en bekijk filmpjes over het onderwerp (achterin deze lesbrief staan websites en links voor filmpjes) Overleg
Nadere informatieINLEIDING Bovendien vervuilen diezelfde energiebronnen onze planeet!
INLEIDING Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen: koken, verwarmen, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel verschillende
Nadere informatie(S)Cool on Wheels. Lerarenhandleiding bij het lesmateriaal
Speciaal voor leraren van groep 7 en 8, en in nauw overleg met basisschoolleraren en -leerlingen, stelde Fonds Gehandicaptensport dit lesmateriaal over sporten met een handicap beschikbaar. Hiermee kunt
Nadere informatieINLEIDING FOCUS eerste graad
INLEIDING Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen: koken, verwarmen, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel verschillende
Nadere informatieWaar kinderen een betere toekomst leren ontwerpen met nieuwe technologiën
Waar kinderen een betere toekomst leren ontwerpen met nieuwe technologiën WAAR LEERLINGEN LEREN ONTWERPEN EN MAKEN, MET NIEUWE TECHNOLOGIEËN, RONDOM EEN MAATSCHAPPELIJKE THEMA WELKE ÉÉN DING ZOU JIJ WILLEN
Nadere informatieREISGEWOONTEN TOEN EN NU
REISGEWOONTEN TOEN EN NU Zoekschema Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer
Nadere informatieExperiment toepassen zonne-energie Castellum in Oudheusden
College Onderwerp Experiment toepassen zonne-energie Castellum in Oudheusden OORJV004 Collegevoorstel Inleiding In Oudheusden ontwikkelt Woonveste samen met de gemeente Heusden het plan Castellum. Er worden
Nadere informatiePrijzengeld: 5.000,- Deadline: 23 November 2014 Battle type: Premium Battle. Hoe voorkomen we piekbelasting van het elektriciteitsnet?
Prijzengeld: 5.000,- Deadline: 23 November 2014 Battle type: Premium Battle Hoe voorkomen we piekbelasting van het elektriciteitsnet? Introductie Stedin is als netbeheerder verantwoordelijk voor een veilig
Nadere informatieElektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto
Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Bron 1: Elektrische auto s zijn duur en helpen vooralsnog niets. Zet liever in op zuinige auto s, zegt Guus Kroes. 1. De elektrische auto is in
Nadere informatieDit dossier bestaat uit verschillende fiches, waar jullie in de klas mee aan de slag kunnen.
INTRODUCTIE Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen; koken, onszelf warm houden, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel
Nadere informatieElektrische energie. energie01 (1 min, 47 sec)
Elektrische energie In huishoudens is elektrische energie de meest gebruikte vorm van energie. In Nederland zijn bijna alle huizen aangesloten op het netwerk van elektriciteitskabels. Achter elk stopcontact
Nadere informatieElementen Thema 5 Wonen
Toetstermen Energiebronnen Energieopwekking en transport Elektromagnetisme Drie energiebronnen noemen voor het verwarmen van een stoomketel (elektriciteitscentrale) Twee energiebronnen noemen voor het
Nadere informatieThema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer
LICHTWACHTERS Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO 2 -zuinig vervoer Verlichting Elektrische
Nadere informatieProject 3 Beheersen van 3D software
Project 3 Beheersen van 3D software Wat ga je doen? Bij 3D printen komt meer kijken dan alleen het printen zelf. Het allerbelangrijkste is dat de leerlingen om leren gaan met de 3D software. Zonder 3D
Nadere informatieKernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)
Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere
Nadere informatieVoordracht aan Provinciale Staten. van Gedeputeerde Staten. Maart Ontwerpbesluit. Provinciale Staten van Zuid-Holland,
Voordracht aan Provinciale Staten van Gedeputeerde Staten Vergadering Maart 2010 Nummer 6163 onderwerp Incidentele subsidies zonne-energie 1 Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Zuid-Holland, Gelet op:
Nadere informatieDocenteninformatie. Lespakket: Een reis door de wereld van 3D printen. Een reis door de wereld van 3D Printen 1
Docenteninformatie Lespakket: Een reis door de wereld van 3D printen Een reis door de wereld van 3D Printen 1 Voorwoord 3D printen is aan een snelle opmars bezig. Het is bijna niet te geloven dat de techniek
Nadere informatieDe kringloop van het afval: waar gaat onze vuilniszak naartoe?
De kringloop van het afval: waar gaat onze vuilniszak naartoe? Een wonderwel onderzoek voor groep 5 over afval, afvalverwerking en het opwekken van elektriciteit met restafval. Inhoudsopgave: Introductie
Nadere informatieGeschiedenis/erfgoed
Geschiedenis/erfgoed Kerndoel: Oriëntatie op jezelf en de wereld Tijd Kerndoel 51 De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling
Nadere informatieWarmtepompen besparen op energie, niet op comfort
WARMTEPOMPTECHNIEK Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort Voor verwarming en productie van sanitair warm water in nieuwbouw en renovatie Warmtepomptechniek in nieuwbouwprojecten Nieuw bouwen?
Nadere informatieInhoudsopgave. 5. Doorgaande lijn en de relatie met de kerndoelen.
Inhoudsopgave. 1. Visie ten aanzien van techniek. 2. Definitie van techniek. 3. Kerndoelen. 4. Coördinatie. 5. Doorgaande lijn en de relatie met de kerndoelen. 6. Samenwerking met andere instanties. 7.
Nadere informatieThema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer
WEGGESPOELD GELD Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting Elektrische
Nadere informatieTechniek? Electrospel. Voorbereidende doe-les groep 8. [Geef tekst op]
Techniek? Electrospel Voorbereidende doe-les groep 8 [Geef tekst op] Inhoud van de Doe-les Elektriciteit In deze doe-les ga je aan de gang met techniek om je heen. We gaan daarbij vooral kijken naar elektriciteit
Nadere informatieVoorbereiding en planning van een thema
Voorbereiding en planning van een thema Thema: Bouw / groep(en): Periode: Doelstellingen: Kernbegrippen relatie kerndoelen en vakken: Wat is de inbreng van kinderen? (Wat zijn de interesses van leerlingen
Nadere informatieGroep 8 - Les 5 Mijn idee over energie in de toekomst
Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 5 Mijn idee over energie in de toekomst Lesduur: 25 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten waarom je zuinig met elektriciteit moet zijn. De leerlingen kunnen
Nadere informatieAstronaut van de toekomst
Astronaut van de toekomst INHOUD WORKSHOP 1. BOUW DE SAPI-RAKET IN LEGO Aan de hand van een bouwschema bouw je een unieke raket in Lego. 2. LAAT DE LEDJES BRANDEN Door gebruik te maken van zonne-energie
Nadere informatiePedagogische ACTIVITEITEN
Pedagogische ACTIVITEITEN Energie in ons dagelijks leven Elk van ons gebruikt enorme hoeveelheden energie, elke dag opnieuw en in verschillende vormen. Een groot deel van deze energie wordt echter zomaar
Nadere informatieInformatieavond Zonne energie. Wilko Kistemaker in samenwerking met: Johan Overvest, Pieter Biewenga NewSolar
Informatieavond Zonne energie Wilko Kistemaker in samenwerking met: Johan Overvest, Pieter Biewenga NewSolar 28 januari 2015 Informatie Zonne energie Aanleiding Groen Zonnig Wijk bij Duurstede Zonnepanelen:
Nadere informatieEkologische voetafdruk
Ekologische voetafdruk 1. Inventariseer: smartphone apps als intro van het begrip en hoe het bepaald wordt; problemen met algemeen toepasbare versies (niet van toepassing voor Curaçao!) a. Ik heb twee
Nadere informatieTheorie: Energieomzettingen (Herhaling klas 2)
les omschrijving 12 Theorie: Halfgeleiders Opgaven: halfgeleiders 13 Theorie: Energiekosten Opgaven: Energiekosten 14 Bespreken opgaven huiswerk Opgaven afmaken Opgaven afmaken 15 Practicumtoets (telt
Nadere informatieGa jij ook voor een baan die iedereen energie geeft?
Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft? Netwerkbedrijf Endinet, de werkgever met energie Maar liefst 416.000 klanten in Zuidoost Brabant krijgen via kabels en leidingen van Endinet stroom
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE. Doel van Lights on!
INHOUDSOPGAVE Doel van Lights On! Lights On! in een notendop Hoe kun je Lights On! inzetten in de klas Hoe werkt Lights On! Verdieping m.b.t. het elektriciteitssysteem Didactische achtergronden Differentiatie
Nadere informatieStap je toekomst in... Informatie voor de leerlingen. Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo
Stap je toekomst in... Informatie voor de leerlingen Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo Op zoek Je zoekt een nieuwe school, want op de basisschool ben je (bijna) klaar. De basisschool was wel erg
Nadere informatietotaaloplossing 40% Bespaar op uw verbruik en kosten Plugwise is dat een biedt voor wie op kantoor of thuis inzicht wil in het energieverbruik.
Plugwise is het enige draadloze totaaloplossing Plugwise heeft een duidelijke filosofie: energiemanagementsysteem dat een biedt voor wie op kantoor of thuis inzicht wil in het energieverbruik. de groenste
Nadere informatieEnergie. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In NEMO versie 12-2013 1
Energie Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In NEMO versie 12-2013 1 Energie Energie is overal. Denk aan de zon, aan beweging
Nadere informatieEnergierapportage MFC Atria Leusden. Asschatterweg JJ Leusden
Energierapportage 2018 MFC Atria Leusden Asschatterweg 37 3831 JJ Leusden Introductie Voor u ligt de energierapportage 2018, waarin de energieverbruiken van de scholen wordt vergeleken met het maximale
Nadere informatieProfiteer van een lagere energierekening en een gezonder leefklimaat in uw woning
Profiteer van een lagere energierekening en een gezonder leefklimaat in uw woning n Besparing op uw energiekosten n Geen aanschafkosten en verplichting als u verhuist n Minder last van vocht en betere
Nadere informatieBevraging energiesituatie woning in het kader van het project Energiek Dorp Proven
Bevraging energiesituatie woning in het kader van het project Energiek Dorp Proven Straat : Nr. :. Bus :. Ik ben huurder Ik ben eigenaar Alle gegevens worden anoniem verwerkt. Het vragen naar de straat
Nadere informatieIntroductie. De kit bestaat uit verschillende materialen en een DVD. Op de DVD staan de volgende bestanden: Handboek over Gebouwen, met animaties;
IUSES Toolkit Introductie Met deze experimentele toolkit kunnen experimenten uitgevoerd worden op het gebied van energie efficiency, energiebesparing en duurzame energie. Hij is ontwikkeld voor docenten
Nadere informatieZuinig wonen. 10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen
10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen Hier vergelijk je de verschillende producten van de verschillende energieleveranciers. Zo kun je zien wat
Nadere informatieWerkbladen In NEMO. Energie. Naam. onderbouw havo/vwo School. Klas
Werkbladen In NEMO Energie Naam onderbouw havo/vwo School Klas Energie Energie is overal. Denk aan de zon, aan beweging (bijvoorbeeld de wind en waterstromingen), en aan brandstoffen. Om de energie te
Nadere informatieWaar denk jij aan bij het woord energie. Schrijf minimaal drie woorden of korte zinnen op.
Werkblad opdracht 1 opdracht 1 Waar denk jij aan bij het woord energie. Schrijf minimaal drie woorden of korte zinnen op. opdracht 2 Waar ben je benieuwd naar? Wat zou je willen leren als het gaat over
Nadere informatieDe ANWB Lichtbrigade Fietsverlichtingsactie
De ANWB Lichtbrigade Fietsverlichtingsactie Leerkracht instructie basisschool Algemeen Achtergrond De ANWB is een vereniging die nauw betrokken is bij de maatschappij en zet zich in voor mobiliteit, vakantie
Nadere informatieDaadkracht in Rotterdam
Daadkracht in Rotterdam De bedoeling van onderwijs is dat je leert. Dat je mogelijkheden krijgt om jezelf te ontwikkelen. Zo simpel is het. Nuchter, maar waar! Hiervoor heb je een school nodig, die jou
Nadere informatieHANDLEIDING INFOGRAPHIC SOFTWARE Versie 2.3 / jan 2014
HANDLEIDING INFOGRAPHIC SOFTWARE Versie 2.3 / jan 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Systeemvereisten... 3 3. Installeren van de software... 4 4. Programma instellingen... 5 5. Importeren van een
Nadere informatieVang de zon en maak er stroom van
Vang de zon en maak er stroom van Wat zorgt ervoor dat er stroom van het zonnepaneel goed het stopcontact in gaat? Lesdoel De kinderen weten dat stroom niet direct van de zon komt, maar moet worden opgevangen
Nadere informatieEnergie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in Alblasserdam
Energie Energiebesparing en duurzame energie in Alblasserdam De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik van
Nadere informatieOnderzoekscompetentie
Onderzoekscompetentie Pool wetenschappen (fysica) Sluimerverbruik op KA De Toverfluit Julien Kestemont & Dalil Chinek Begeleider: Kenny Kerckx Schooljaar 2010-2011 Inleiding: Bij het maken van opdrachten
Nadere informatieEnergie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden
Energie Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik
Nadere informatievan 25 september 2009
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B - 1000 BRUSSEL e-mail : info@vreg.be tel. : +32 2 553 13 53 fax : +32 2 553 13
Nadere informatieEemstroom ZonneBerg - Licht op het dak
Eemstroom ZonneBerg - Licht op het dak Globaal denken, lokaal handelen Zonlicht voorziet de aarde van enorm veel energie: duurzame energie. De hoeveelheid zoninstraling en de daaruit te halen energie is
Nadere informatieMijn vloer geeft mij energie
Mijn vloer geeft mij energie met Speedheat elektrische verwarming Geeft uw vloer u ook energie? Echte warmte komt van binnen. Daar kan zelfs onze vloerverwarming niet tegenop. Maar als het aankomt op individueel
Nadere informatieHENEGOUWENLAAN. Start op t Stedelijk. Algemene informatie
HENEGOUWENLAAN Start op t Stedelijk Algemene informatie StArT Op t stedelijk Locatie Henegouwenlaan Het Stedelijk College Eindhoven heeft een breed onderwijsaanbod. Je kunt er terecht voor opleidingen
Nadere informatieLessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW. Groep 3, 4, 5
Lessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW Groep 3, 4, 5 Eindhoven, 8 september 2011 In het kort In deze lesbrief vind je een aantal uitgewerkte lessen waarvan je er één of meerdere kunt uitvoeren.
Nadere informatieBeslissing van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 17 maart gewijzigd op 2 maart 2010
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B - 1000 BRUSSEL e-mail : info@vreg.be tel. : +32 2 553 13 53 fax : +32 2 553 13
Nadere informatieDe lessen van groep 6 en 7 sluiten af met extra opdrachten en de lessen van groep 8 sluiten af met verdiepingsopdrachten.
Inleiding Voor u liggen de Energielessen die als losse module horen bij het Ontdek Kasteel. Deze energielessen zijn bedoeld voor de groepen 6, 7 en 8 om kennis te maken met het thema energie. In deze achtergrondinformatie
Nadere informatieThema Energie-gebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer
HET ENERGIEHUIS Thema Energie-gebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting Elektrische
Nadere informatieWarmtepompen besparen op energie, niet op comfort
WARMTEPOMPTECHNIEK Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort Voor verwarming en productie van sanitair warm water in nieuwbouw en renovatie Warmtepomptechniek in nieuwbouwprojecten Nieuw bouwen?
Nadere informatieScheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid
Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 44: De leerlingen leren
Nadere informatie