TAALONTWIKKELING 2. Activiteiten bij leren. Inspiratie:



Vergelijkbare documenten
OMSCHRIJVING VAN HET VAKGEBIED

Handschrift ontwikkeling

Basisarrangement. Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal. 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen

LEREN LEZEN MET DE DAVIS LEERSTRATEGIE.

Taaljournaal, tweede versie

Logopedie op SBO de Evenaar

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Effectief spellingonderwijs

Vakgebieden Methoden Omschrijving Taal Groep 1-2. Schatkist

Opbrengstgericht werken en spelling

Groep: Leerkracht(en):

TAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN

Uitwerking kerndoel 10 Nederlandse taal

spellingvaardigheid van droom naar daad

Methodeanalyse Talent

Leerlijn domein mondelinge taalvaardigheid

Ko observatielijst/ Kern(tussen)doelen TULE SLO Van November 2006

CPS Onderwijsontwikkeling en advies. Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2. WAT en HOE in groep 1 en 2

handschrift Structuur van het vak Het aanleren van handschrift is opgebouwd uit een drietal kernconcepten, namelijk vormgeving, materialen

Nederlands in Uitvoering

Doorlopende leerlijnen Nederlands (PO - havo/vwo) 2011

Schrijfprotocol. Obs de Wezeboom. Oosteinde. Schrijfprotocol obs de Wezeboom versie;

Inleiding. Ophalen en neerhalen (1e van 2 lessen) groep 7/8

Agenda onderwijsavond middenbouw

Taalleermechanisme het kind praat uitgebreid en op eigen initiatief: hij gebruikt zo creatief en actief mogelijk zijn kennis van de taal

Hoe een training in metacognitieve vaardigheden leerlingen en docenten helpt! Bijeenkomst 2

Het flexibel inzetten van de taalmethode heeft te maken met de functie van taal.

Agenda onderwijsavond bovenbouw

Het IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen

BASISPLAN, PROCESFASENFORMULIER & OBSERVATIEFORMULIER BEELDENDE VORMING. Bloeiende bloemen. Lesvoorbereiding beeldende vorming

Klankvaardigheid voor Eerste Opvang Nieuwkomers Primair Onderwijs. leerlijn, programma

Groep 4. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4

Leerlijn Spreken & luisteren groep 5

werkwoordspelling brochure

Groep 7 en 8. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo havo/vwo

VRAGENLIJST VOORTGEZET ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR

Hoe werken met de portfolio s? In de portfolio s is een duidelijke leerlijn ingebouwd.

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo, vmbo

HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS. Handleiding docent

Programma van Inhoud en Toetsing

Staal. Kerndoelanalyse SLO

Interactie 1. Basiscommunicatie en schriftelijke correctie. Slotdocument

BIJLAGE 1.1 Lesplan les 1

Tijd Activiteit Leerling Activiteit Docent Hulpmiddelen Opening Het IOP met persoonlijke leerdoelen (opnieuw) bespreken.

Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren

Het onderwijs op de Bron: de onderbouw (groep 1-2)

Taal actief (oud, versie 2) - Woordspel

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Toetsen. Contactgegevens

Uitwerking kerndoel 6 Nederlandse taal

Voordoen (modelen, hardop denken)

Schrijven en leren op de pabo en de basisschool. Zomerschool Lopon2 28 augustus 2014 Mieke Smits

Talentmeting in korte trajecten

VSO leerlijn Engels (uitstroom arbeid)

Voorbespreken en voorbereiden van een nieuw blok uit de rekenmethode

Overzicht Methoden en middelen

Overzicht competenties Schrijven

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO

1 De leraar creëert een veilig pedagogisch klimaat

Stappenplan. Stap 1: Kies per periode uit aan welke doelen je wilt gaan werken.

Wat te doen met zwakke begrijpend lezers?

Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

een korte introductie

Programma van Inhoud en Toetsing

Taal actief (derde versie) Beschrijvingsgegevens en toelichting bij het compacten

Vak: Nederlands EBR Klas: IG 2 mh/hv Onderdeel: Leesvaardigheid Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:

Vak: Nederlands EBR Klas: IG2 hv Onderdeel: Fictie en Schrijven Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:

Informatieboekje groep 5

SCHRIJVEN. Doel workshop. Definitie van schrijven. Soorten schrijfproblemen. Handvatten om het schrijven te verbeteren

Workshop Taal op Koers 29 oktober Actief met taal. Taalontwikkelende en activerende werkvormen voor het mbo. Anja Valk.

GESPREKS- EN DOELEN VANDAAG 6/1/2016 SPREEKVAARDIGHEID IN DE ISK ONDERWIJSACTIVITEITEN. Hoe zeg je dat?

Welkom op onze pagina. Groep 4b en 5. Obs de aanloop

Opbrengsten van CNV thema onderwijsdag 20 april 2016 Masterclass leerstrategieën door Karin Nijman & Inge Verstraete

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback

Richtlijn Het Activerende Directe Instructie Model

Actualisering leerplan eerste graad - Deel getallenleer: vraagstukken Bijlage p. 1. Bijlagen

LEREN LEREN WAT? HOE?

Wat moet ik doen voor mijn Schoolexamens en Eindexamen Engels?

Dit jaar zit uw kind in groep 3. Een spannend jaar, waarin de nadruk ligt op het leren lezen, ook wel aanvankelijk lezen genoemd.

Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers

Leerjaar 3 B Nieuw Nederlands

Informatieavond schooljaar Cluster 1/2

Een geslaagde activiteit

1.De leerlingen kunnen losse gegevens verwerven en gebruiken door ze betekenis te geven en te memoriseren.

Leergebied Overstijgend Onderwijs in de VMBO stroom (versie juni 2018)

Technisch schrijven en taalverzorging

Schrift 3290 SCHRIFT 1

Hoe leer ik voor Biologie

1. Ik zorg voor een inspirerende leeromgeving waarin de leerlingen zelfstandig leren

Leerjaar 1 en 2 vmbo-b/k. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2

Nieuw Nederlands 4 vmbo-gt Literatuur: Lijsters (Noordhoff Uitgevers), Lezen voor de lijst

Alles over. Handschrift. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

TULE inhouden & activiteiten Nederlands. Kerndoel 10. Toelichting en verantwoording

Doorlopende leerlijnen Nederlands (PO - vmbo) 2011

Voor welke groepen? Voor het onderdeel spelling is er materiaal voor de groepen 4 t/m 8.

THERAPIEPLAN Logopedie

Wat is Digi-Spelling?

Transcriptie:

TAALONTWIKKELING 2 Boek: Activiteiten bij leren Inspiratie: Blz. 15 Blz. 18 Blz. 39 Taalactiviteiten bij een boek Leergebieden in samenhang (kerndoelen) linken naar Taalactiviteiten rond een boek Voor de toets: 1. De stof van de lessen op 10, 17 en 24 juni. 2. Schema ontwikkelingspsychologie (taalontwikkeling). 3. Thema 2 Taal en rekenen a. Blz. 43-45 Mondeling onderwijs b. Blz. 63-66 Handschriftontwikkeling c. Blz. 67-69 Spellen

Blz. 43-45 Mondeling onderwijs Kerndoelen Kerndoelen 1, 2 en 3 Gesproken taal - De wereld om je heen ordenen en er vat op krijgen - Leren lezen en schrijven gaat gemakkelijker - Ook meer succes bij de andere leergebieden o Vragen stellen, info uitwisselen, samen problemen oplossen en kennis verwerven Leerlijn mondelinge communicatie Functioneel taalgebruik; informatie uitwisselen, discussiëren en argumenteren. Voorwaarde: goed kunnen luisteren en spreken; OB: verhalen kort en en persoonlijk, over dagelijkse dingen, navertellen MB: actief meedoen aan klassikale leergesprekken, spreekbeurt over concreet onderwerp BB: oriëntatie op jezelf en de wereld, presenteren, discussie voeren, gesprek met officiële instantie Luisterstrategieëen Signaalwoorden, voorkennis, Gedachten, gevoelens en ideeën verwoorden Van niet voor je beurt tot iemand overtuigen. Een mening vormen Mondelinge presentatie Hoe leer je ze het

Blz. 63-66 Handschriftontwikkeling Handschriftontwikkeling geen luxe van groep 1 tot en met 8 (repetities, eigen aantekeningen) naast motivatie, willen schrijven van de kleuter: cognitieve vaardigheid naast motorische vaardigheid, juiste schrijfbeweging ook: - Vorm van de letter (verhouding, geheugen) - Af te leggen route (traject, begin eind, stoplicht) Nauwkeurig waarnemen en uitvoeren, oog-hand coördinatie. Pengreep 3 puntsgreep, hoe uitleggen? Houding Schrijfhand onder schrijfregel, rug, ondersteunende hand houd papier vast. Beide onderarmen op tafel. Schrijfmaterialen Aanvankelijk schrijven: potlood, vulpen als we de juiste schrijfhouding beheersen en geen druk meer uitoefenen op de pen. Vloeiend kunnen schrijven. Voorbereidende schrijfactiviteiten in groep 1 en 2 Pengreep, zeskantige potloden niet te dik, tussen 2 lijnen, kleuren (kleine ronde bewegingen, dus kleine kleurplaten A5) en arceren van kleine vakken, nauwkeurig werken, juiste druk, Technisch schrijven in 3 en 4 Lopend handschrift, activerende directe instructie: Terugblik+introductie, uitleg, samen oefenen en controleren, zelfstandig werken en feedback.

http://www.npo.nl/nos-journaal/02-02-2013/pow_00558469 Technisch schrijven in de bovenbouw Vlotter leren schrijven met behoud van handschrift. Dictaatschrijven: - Dicteren van 1 of 2 zinnen die samen niet meer dan 35 letters omvatten. - In groep 5 kunnen kinderen zo n zin in een minuut schrijven. - In groep 8 met een zin van 60 tot 70 woorden per minuut.

Blz. 67-69 Spellen Spellen Foutloos schrijven: kerndoelen Vanaf begin schrijfonderwijs werken aan spellingbewust zijn. Nu: groep 8 nog erg zwak in spellen (werkwoorden, PABO. Gaat om onveranderlijke woorden en werkwoorden (grammatica nodig). Strategieën voor foutloos spellen (Taalmethode kiest strategie) Fonologische strategie, luisterweg (hoe klinkt het) Klankclusterstrategie (eeuw, ieuw, ooi) Woordbeeldstrategie, inprenting (woordbeeld herkennen) Regelstrategie (regel toepassen) Analogiestrategie, net als (vergelijken met soortgelijke woorden) Hulpstrategie (geheugensteuntjes of trucjes) Opzoekstrategie (woordenboek, spellingchecker) Weten welke strategie toe te passen. Activiteiten met spellen Motiveren Woordpakketten koppelen aan betekenis interactief verschillende oefeningen zelf kiezen Ontdekken, snappen dat spelling belangrijk is Begeleiden bij spellen Elkaar feedback geven Instructie: duidelijk en goed Controle /begrepen? Handleiding methode Leren omgaan met strategieën en zelf controleren Directe instructie model: in veel methoden Nieuwe regel: o Eerst aparte les o Dan combineren met andere regels Functioneel schrijven: regels scherp houden, blijven controleren en feedback geven Eerste versie alleen op spelling checken (doen we dat, spellingscontrole) Effectief: elkaars werk nakijken/tips geven, terugkerende fouten doorgeven = effectieve manier om foutloos te leren schrijven