SAMENVATTING RAADSVOORSTEL CASENUMMER BEHANDELEND AMBTENAAR SECTOR PORT. HOUDER 11G200861 427405 / 427405 ONDERWERP Voortzetten gratis openbaar vervoer 65+. m. wennink BP Br AGENDANUMMER BELEIDSPROGRAMMA/BELEIDSLIJN 06 - Gebruiker openbare ruimte REDEN VAN AANBIEDING Het huidige GOV voor 65-plussers is een succes in Hengelo. Het contract met Connexxion, de vervoerder, loopt in oktober af. Connexxion heeft aangeboden het project tot aan het einde van de concessie, 13-12- 2013, voort te zetten voor 73.000 per jaar. SAMENVATTING VAN HET RAADSVOORSTEL EN HET VERVOLGTRAJECT De in Hengelo woonachtige 65-plussers kunnen tot oktober 2011 met een door de gemeente verstrekte pas en een geldige legitimatie gratis gebruik maken van de stadslijnen in Hengelo en de regionale buslijnen tussen Beckum en Hengelo op werkdagen na 9.00 uur en op zaterdagen, zon- en feestdagen. Het project is aan de hand van een beknopte vragenlijst geëvalueerd. Uit de evaluatie blijkt dat de 65-plussers goed gebruik maken van de bus. Het aantal ritten is evenals het aantal gebruikers sterk toegenomen. De gemeente wil graag doorgaan met het project. Connexxion heeft aangeboden het project tot aan het einde van de concessie voort te zetten voor 73.000 per jaar. Besparingsmogelijkheden zijn onderzocht. Voorgesteld wordt na oktober 2011 65-plussers die in aanmerking komen voor een regiotaxipas evenals regiotaxipashouders die een GOV-pas aanvragen een keuze te laten maken tussen de regiotaxipas en GOV-pas. Het optuigen van een communicatief en administratief traject waarin 65-plussers met een regiotaxipas wordt gevraagd een van beide kaarten in te leveren is niet nodig. Oneigenlijk gebruik van GOV door regiotaxipashouders wordt dan geleidelijk aan voorkomen. PLAATSGEVONDEN COMMUNICATIE, DE RESULTATEN DAARVAN EN HET COMMUNICATIEPLAN VOOR HET VERVOLGTRAJECT VOORSTEL AAN DE RAAD Aan de raad wordt voorgesteld: 1. Het project gratis openbaar vervoer voor ouderen voort te zetten tot einde concessie Connexxion,13-12-2013; 2. Hiertoe in 2012 en 2013 het budget van 50.000,= te handhaven tbv het Gratis Openbaar Vervoer; 3. Per 1-10-2011 65-plussers die in aanmerking komen voor een regiotaxipas en regiotaxipashouders die een GOV-pas aanvragen een keuze te laten maken tussen GOV-pas en regiotaxipas 4. De directie opdracht te geven om uiterlijk 1 juli 2013 dit project te evalueren, zodat een weloverwogen besluit kan worden genomen over de vorm waarin het project GOV 65-plus na 13-12-2013 kan worden voortgezet. OPSOMMING VAN BIJLAGEN
RAADSVOORSTEL REGISTRATIENR. BEHANDELEND AMBTENAAR SECTOR PORT. HOUDER 11G200861 m. wennink BP Br ONDERWERP Voortzetten gratis openbaar vervoer 65+. AANLEIDING EN DOEL Het huidige GOV voor 65-plussers is een succes in Hengelo. Het contract met Connexxion, de vervoerder, loopt in oktober af. Connexxion heeft aangeboden het project tot aan het einde van de concessie, 13-12- 2013, voort te zetten voor 73.000 per jaar. OVERWEGINGEN Gratis openbaar vervoer voor 65-plussers In het coalitieakkoord Investeren in Verbinding is opgenomen dat het gratis openbaar vervoer voor de leeftijdscategorie 65+ voorgezet moet worden. In april 2008 stemde de raad in met het aanbieden van gratis openbaar vervoer voor inwoners van Hengelo ouder dan 65 jaar voor een periode van drie jaar. Voor de 65-plussers geldt dat zij, met een door de gemeente verstrekte pas en een geldige legitimatie, gratis gebruik kunnen maken van de stadslijnen in Hengelo en de regionale buslijnen tussen Beckum en Hengelo op werkdagen na 9.00 uur en op zaterdagen, zon- en feestdagen. Connexxion voert het GOV uit voor 50.000 per jaar. Het contract loopt in oktober 2011 ten einde. De wens is het GOV 65-plus project voort te zetten. Connexxion heeft aangeboden het project voort te zetten voor 73.000 per jaar. De evaluatie eind 2009 Eind 2009 is het GOV 65-plus aan de hand van een beknopte vragenlijst geevalueerd. Hieruit bleek dat het gebruik van de bus door 65-plussers sterk is gegroeid en het bestaande openbaar vervoer beter wordt benut. De mobiliteit van deze groep ouderen is verbeterd. Na invoering van de GOV-pas maken de 65- plussers in Hengelo bijna drie keer zoveel ritten, namelijk zo'n 6.800 ritten per week. Voor de invoering van de gratis ov-pas maakten ongeveer 4.000 65-plussers wel eens gebruik van de bus. Na invoering van de gratis ov-pas maken er bijna 6.000 65-plussers wel eens gebruik van de bus. Ruim de helft van de 65-plussers geeft aan de auto vaker te laten staan. Ruim 93% van de 65-plussers vindt het experiment gratis openbaar vervoer voor 65-plussers goed of zeer goed. Ook de 65-plussers die momenteel geen gebruik maken van de gratis ov pas zijn positief over het experiment. Het experiment gratis openbaar vervoer voor 65-plussers is een succes. Andere GOV projecten In vele vormen is/wordt GOV aangeboden in Nederland. GOV projecten zijn nog steeds populair. In Twente bieden Hengelo en Enschede GOV aan. Almelo had aanvankelijk ook belangstelling maar is afgehaakt. Weliswaar hebben de overige steden in Twente minder belangstelling maar deze hebben ook geen uitgebreid OV netwerk. Enkele voorbeelden. Regio Twente: GOV voor Regiotaxipashouders. Tijdens dit experiment (start 1-1-2008) konden houders van een Regiotaxipas in de daluren en in het weekend in heel Twente gratis reizen met bussen van Syntus en Connexxion. Regio Twente heeft dit in overleg met de veertien Twentse gemeenten besloten. Dit experiment van de Regio Twente betekende voor Hengelo dat inwoners van 80 jaar en ouder en WMO-geïndiceerden gratis met de bus konden reizen. De kosten werden aanvankelijk gedragen door de Regio. De proef bleek een groot succes. Vanwege het succes rezen de kosten de pan uit. Nadat de Regio niet meer financierde kwam er een einde aan het project. De afdeling WMO van de gemeente Hengelo stond sceptisch tegenover het experiment. Regiotaxipashouders hebben deze pas gekregen omdat ze niet in staat zijn met het reguliere OV te reizen. Tijdens de evaluatie bleek dat het aanbieden van GOV voor Regiotaxipashouders geen effect had op het gebruik van de regiotaxi. Eindhoven: jongeren tot 12 jaar en voor ouderen van 65 jaar en ouder. In de gemeente Eindhoven is in 2007 gekozen voor het invoeren van GOV voor jongeren tot 12 jaar en voor ouderen van 65 jaar en ouder. Uit een evaluatie van het GOV in Eindhoven is gebleken dat het OV-gebruik onder de betreffende doelgroepen enorm is toegenomen en er ook nieuwe OV-gebruikers zijn bijgekomen. GOV voor 12- en 65-plussers lijkt structureel ingevoerd in Eindhoven. De "stadspas" is nog steeds
gratis vergelijkbaar. Nijmegen GOV voor 65-plus. Nijmegen biedt ook GOV aan voor haar 65-plussers. Het project was vergelijkbaar met het experiment in Hengelo maar in Nijmegen is men echter recent over gestapt op het gebruik van de OV-chipkaart ( 7,50) en moet de gebruiker voor het "product" GOV betalen; 20,- per jaar. Ruim 8400 Nijmeegse 65-plussers hebben tot nu toe het abonnement aangeschaft. Voorwaarde is het bezit van een persoonlijke OV-chipkaart; 7,50. Waarschijnlijk zal het totale aantal aangevraagde abonnementen uitkomen op 9.000 tot 10.000. Enschede: Vanaf komende zomer kunnen inwoners van Enschede van 70 jaar of ouder (16000 personen) op doordeweekse dagen na 09.00 uur en op zaterdag en zondag in Enschede de gehele dag gratis met de bus. Net als in Hengelo wordt er met een persoonlijke zichtkaart gewerkt waarmee op vertoon aan de chauffeur gratis gereisd kan worden. Enschede had een budget van 300.000 per jaar beschikbaar. Dit bedrag is bepaald van de hand van de kosten voor het project GOV voor Regiotaxipashouders van de Regio Twente. Het uiteindelijke totaalbedrag is afhankelijk van hoeveel mensen uit de maximale doelgroep van circa 16.000 70-plussers uiteindelijk GOV aanvragen. Afrekening met Connexxion vindt namelijk plaats op basis van het daadwerkelijke aantal verstrekte zichtkaarten. Kosten voortzetten GOV Hengelo tot 13-12-2013 Op basis van inkomstenderving door Connexxion is in 2008 het bedrag van 50.000 bepaald. De kosten voor het maken en verspreiden van deze passen werden geraamd op 5000. Een belangrijk deel van de kosten voor de passen is door de Regio Twente betaald omdat zij eisen stelden aan de pas. De afdeling WMO draagt de kosten voor het maandelijks vervaardigen van nieuwe passen; 35-50. Connexxion heeft nu een aanbieding gedaan van 73.000 per jaar voor zo'n 10.000 65-plussers. Een groot deel van de regiotaxipashouders heeft geen GOV-pas. Als het huidige project wordt voortgezet kunnen de 65-plussers hun huidige pas tot 13-12-2013 blijven gebruiken. In december 2013 gaat Syntus in Hengelo het OV verzorgen. We moeten dan met Syntus om tafel over het voortzetten van het project na 13-12-2013. Besparingsmogelijkheden: Gebruiker mee laten betalen zoals in Nijmegen. In Nijmegen moet de gebruiker voor het GOV betalen; 20,- per jaar. De gebruiker betaalt. Ook het gebruik van de OV-chipkaart biedt allerlei voordelen; reisgedrag en kosten worden inzichtelijk. Maar het GOV is niet meer gratis en er moet een nieuw communicatief en administratief traject worden opgestart. Leeftijd verhogen naar 70-plus zoals in Enschede. In Enschede kunnen de 70-plussers een GOV-pas aanvragen, Connexxion krijgt een vergoeding per afgegeven pas (ca. 15). Ook Enschede werkt met een zichtpas en niet de OV-chipkaart. Hengelo heeft zo'n 13000 65-plussers waarvan zo'n 3700 in de leeftijd tussen 65-69 jaar. Voor 73.000 kunnen zo'n 4500 passen worden uitgegeven. Overstappen betekent dat we opnieuw passen moeten uitgeven en een nieuw communicatief en administratief traject moeten opstarten. De vraag is of dit een besparing oplevert. Circa 60% van de 65-plussers gebruikt de pas. Relatie met regiotaxipas. Er zijn ouderen die zowel een GOV 65-plus pas hebben als een regiotaxipas. Tijdens invoering van GOV 65-plus in Hengelo hadden regiotaxipashouders al gratis reizen in heel Twente (experiment met GOV voor regiotaxipashouders). Deze groep heeft toen geen GOV 65-plus pas gekregen. Opvallend is dat de invoering van het gratis openbaar vervoer voor regiotaxipashouders (proef Regio) en inwoners van 65 jaar en ouder niet heeft geleid tot een daling van het aantal ritten met de Regiotaxi. Wel leidde het beëindigen van GOV voor regiotaxipashouders tot een verhoogde uitgifte van GOV 65-plus passen; circa 880 passen zijn toen meer uitgegeven. Het uitsluiten van deze groep 65-plussers of het laten kiezen tussen GOV of een regiotaxipas leidt niet tot een lagere prijs voor het GOV. Wel kan het effect hebben op het gebruik en daarmee op de kosten van de regiotaxi wanneer deze groep een voorkeur heeft voor GOV in Hengelo. Voorgesteld wordt na oktober 2011 65-plussers die in aanmerking komen voor een regiotaxipas evenals regiotaxipashouders die een GOV-pas aanvragen een keuze te laten maken tussen de regiotaxipas en GOVpas. Het optuigen van een communicatief en administratief traject waarin 65-plussers met een regiotaxipas wordt gevraagd een van beide kaarten in te leveren is niet nodig. Oneigenlijk gebruik van GOV door regiotaxipashouders wordt dan geleidelijk aan voorkomen.
FINANCIËLE EN PERSONELE ASPECTEN In de (meerjaren-)begroting 2011 ev is een bedrag van 50.000,= opgenomen tbv het Gratis Openbaar Vervoer. Voorgesteld wordt dit bedrag ook in volgende jaren begrotingstechnisch te reserveren en de kosten ten laste te brengen van produkt 212.1 Openbaar Vervoer. Per saldo is over deze periode 2011-2012-2013 dan 3 keer 50.000 en 3 keer 10.000, zijnde 180.000,= beschikbaar. Benodigd is, conform de aangeverde offerte, een bedrag van 158.000,= COMMUNICATIE EN INSPRAAK VERVOLGTRAJECT EN -PRODUCTEN Evaluatie uitgifte regiotaxipassen en gebruik regiotaxi bij keuze tussen GOV-pas of regiotaxipas. In overleg met de gemeente Enschede het vervolg op en van gratis openbaar vervoer bespreken VOORSTEL AAN DE RAAD Aan de raad wordt voorgesteld: 1. Het project gratis openbaar vervoer voor ouderen voort te zetten tot einde concessie Connexxion,13-12-2013; 2. Hiertoe in 2012 en 2013 het budget van 50.000,= te handhaven tbv het Gratis Openbaar Vervoer; 3. Per 1-10-2011 65-plussers die in aanmerking komen voor een regiotaxipas en regiotaxipashouders die een GOV-pas aanvragen een keuze te laten maken tussen GOV-pas en regiotaxipas; 4. De directie opdracht te geven om uiterlijk 1 juli 2013 dit project te evalueren, zodat een weloverwogen besluit kan worden genomen over de vorm waarin het project GOV 65-plus na 13-12-2013 kan worden voortgezet. BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HENGELO, De secretaris De burgemeester