Van A tot Z SCHRIJVEN BK 2 VAN A TOT Z PERRON jongerenkrant Ken je de krant Sevendays? Dat is de enige jongerenkrant van Nederland. Omdat er maar één krant is, wordt het tijd om nog een krant voor kinderen en jongeren te maken. Dat doe jij in deze module. Je schrijft niet alleen artikelen en een ingezonden brief, maar je maakt ook een puzzel en een strip. Een krant heeft als belangrijkste doel om mensen te informeren. Een belangrijk tweede doel is amuseren. Niet veel mensen zullen kiezen voor een krant zonder stukjes die je voor je plezier leest. Hopelijk ontdek je de komende periode hoe leuk schrijven is. Schrijven - Van A tot Z BK 2.indd 7-8-205 3:54:59
SCHRIJVEN BK 2 VAN A TOT Z Wat ga je doen? Je schrijft allerlei teksten voor een krant of tijdschrift. Je schrijft een paar nieuwsberichten, een achtergrondartikel, een ingezonden brief, een brief, een e-mail, een recensie... Kortom, je hebt veel leuke dingen te doen, dus ga maar snel aan de slag! Wat heb je daarbij nodig? Je hebt informatie nodig over: - de opbouw van een krantenartikel; - (ingezonden) brieven; - advertenties; - strips; - verslagen; - hoe je een zakelijke brief of e-mail schrijft; - en over nog veel meer. Wat leer je? Je leert: - wat nieuws is; - iets over de eerste kranten in Nederland; - hoe je een nieuwsbericht schrijft; - hoe reclamemakers je proberen te activeren; - wat een recensie is; - hoe je een recensie schrijft; - hoe een zakelijke brief of e-mail eruitziet; - hoe je een zakelijke brief of e-mail schrijft. 2
Jongerenkrant Jaren geleden dachten veel mensen dat papier overbodig zou worden. Ze waren ervan overtuigd dat alles voortaan via de computer verstuurd en gelezen zou worden. Sinds de opkomst van de computer is er veel veranderd, maar er verschijnen nog steeds veel kranten, tijdschriften en boeken op papier. De geur van een nieuw boek, het geritsel van krantenpapier, het krijgen van een echte vakantiekaart... daar kan geen computer tegenop. Papier verdwijnt waarschijnlijk nooit. In deze module maak jij je eigen krant. Je schrijft eerst een nieuwsbericht en maakt daarna een mooie advertentie. Als laatste leer je iets over quizzen en enquêtes. Kranten Welke kranten ken je allemaal? Schrijf zo veel mogelijk namen op. Over kranten 2 Lees de theorie Kranten - op bladzijde 4 en kies het juiste antwoord. In welk jaar verscheen de eerste krant? A De eerste krant verscheen in 68. B De eerste krant verscheen in 68. 2 Waarom stond er vroeger alleen buitenlands nieuws in de kranten? A Vroeger stond er alleen buitenlands nieuws in, omdat Nederlanders nauwelijks informatie over het buitenland kregen. B Vroeger stond er alleen buitenlands nieuws in, omdat de lezers kooplieden waren die alleen in buitenlands nieuws geïnteresseerd waren. 3 Welke drie katernen staan in alle kranten? A binnenlands nieuws, ingezonden brieven en een column. B binnenlands nieuws, buitenlands nieuws en een strip. 4 Welke twee doelen heeft een krant? A Een krant heeft als doel informeren en amuseren. B Een krant heeft als doel informeren en overhalen. 5 In het theorieblok Kranten - staat een synoniem voor een krant. Een synoniem is een woord met dezelfde betekenis. Welk woord is dat? A Het synoniem voor krant uit de theorie is katern. B Het synoniem voor krant uit de theorie is dagblad. 3
Kranten - De eerste Nederlandse krant verscheen in 68, maar eigenlijk kon je dat nog geen echte krant noemen. Het was maar één blaadje papier en aan één kant bedrukt. Die krant verscheen ook nog niet regelmatig. Pas vanaf 830 ontstond een krant die iedere dag uitkwam, een dagblad. In de oudste kranten stond alleen maar buitenlands nieuws. De kranten werden gemaakt voor kooplieden en die waren vooral geïnteresseerd in de situatie in landen waar ze mee handelden. Nu is het heel anders. Vroeger had de krant maar één doel: informeren. Tegenwoordig is informeren nog wel het belangrijkste doel, maar is amuseren ook belangrijk geworden. Dat maakt een krant lezen (en maken) veel leuker. In iedere krant staan verschillende katernen. Dat zijn delen uit de krant. Je hebt katernen over het binnenlands en plaatselijk nieuws, over de economie en over sport. Deze onderdelen hebben als doel alleen informeren. Verder staan er ook strips, recepten en puzzels in de krant. Deze onderdelen hebben als doel amuseren. Er kunnen ook ingezonden brieven in staan, die hebben als doel overtuigen. Daar leer je in deze module straks meer over. Vul maar in 3 Vul de woorden op de juiste plek in de zinnen in. Kies uit: katernen - deel - informatie - dagblad - amuseren. Het belangrijkste doel van kranten is geven. 2 Binnenlands nieuws is een van een krant. 3 Dat soort delen heet. 4 Een naam voor een krant die elke dag verschijnt is. 5 is een tweede belangrijk doel van een krant. Soorten kranten 4 Lees de theorie Kranten - 2 en beantwoord de vragen. Welke twee typen kranten bestaan er? 2 Wat is het verschil tussen een regionale krant en een huis-aan-huisblad? 3 Wat is de overeenkomst tussen een regionale krant en een huis-aan-huisblad? 4 Welke twee soorten onlinekranten bestaan er? 4
Kranten - 2 In een krant staat nieuws. Nieuws is informatie over wat er op dit moment in de wereld gebeurt. Vaak wordt er meer informatie over die gebeurtenissen gegeven, bijvoorbeeld een stukje over hoe het vroeger was, of over hoe iets ontstaan is. Verder staan er achtergrondartikelen, recensies en advertenties in de krant. Er zijn verschillende soorten kranten: kranten waarvoor je betaalt en gratis kranten. Kranten waar je voor betaalt - landelijke dagbladen, zoals de Volkskrant. Deze kun je in heel Nederland krijgen. - regionale kranten, zoals de Leeuwarder Courant. Deze zijn alleen in een regio (deel van het land) te krijgen. - specialistische kranten, zoals het Financieel Dagblad. Deze gaan over één bepaald onderwerp, zoals financiën. - een jongerenkrant, Sevendays. Deze is alleen voor jongeren bedoeld. Gratis kranten - huis-aan-huisbladen, zoals de Tilburgse Koerier. Deze zijn ook regionaal. - gratis kranten, zoals de Metro. Deze kun je op trein- en busstations krijgen. Er zijn naast papieren kranten ook veel gratis onlinekranten. Deze zijn digitaal en je kunt ze dan ook alleen op internet lezen. Hierbij geldt hetzelfde als bij papieren kranten; voor sommige sites moet je betalen, de sites van de huis-aan-huisbladen zijn gratis. Er zijn ook gratis onlinekranten die geen papieren versie hebben, zoals nu.nl en nos.nl. Er zijn ochtend- en avondkranten, maar die avondkranten verschijnen s middags. Nieuwtjes 5 Lees de theorie Nieuws en geef aan of de volgende stellingen waar of niet waar zijn. Nieuws moet voor minstens één kijker of lezer belangrijk zijn. waar / niet waar 2 Opvallende gebeurtenissen zijn nieuws. waar / niet waar 3 Krantenlezers controleren nieuws meestal zelf. waar / niet waar 4 Een gebeurtenis met een gewoon persoon is sneller nieuws dan zo n zelfde gebeurtenis met een beroemdheid. waar / niet waar 5 Nieuws moet recent zijn. waar / niet waar 5