Wat u weten moet Twentelijn Deventer Almelo Hengelo R dam Diemen Amersfoort Apeldoorn Alternatief 2- de huidige route handhaven Randstadroute Arnhem Gouda Betuweroute Zutphen IJssellijn Twentekanaallijn
Programma Hoogfrequent Spoor - Goederenroutering Oost-Nederland De onbesproken Alternatieven Arnhem, 22 november 2013
Geprognosticeerd capaciteit okt. 2013
Waarom Omdat er volgens het ministerie geen alternatieven zijn voor de IJssellijn (en daarmee de route voor een belangrijk deel vastlegt)
Waarom de wet beschermt (I&M) versus de wet beschermt onvoldoende(spoorhinder)
Kader van deze bijeenkomst: Respect voor de kwaliteit van de leefomgeving. Beperk de negatieve gevolgen van economie en transport Respect voor de economische betekenis en ontwikkeling van Mainport Rotterdam Mainport Rotterdam is belangrijk voor Duitsland, maar investeringen in infrastructuur en het veiligstellen van omgevingskwaliteiten is een verantwoordelijkheid van de Nederlandse overheid. De Betuweroute een is een half afgemaakt project waarbij de tracés via Zutphen-Deventer-Oldenzaal en via Dordrecht-Breda-Venlo over het gemengde spoornet en stedelijke gebieden lopen.
Kader van deze bijeenkomst: De hier besproken alternatieven zijn gebaseerd op argumenten gebruikt door het ministerie van Infrastructuur & Milieu; w.o. Ontbrekend budget Beperkte aantal treinen De efficiëntie van de infrastructuur (kortste weg, snelheid, kosten) Het belang van het spoorgoederenvervoer De noodzaak van een toekomstvaste route Invalshoeken leveren verschillende oplossingsrichtingen.
Stichting Spoorhinder? Stichting Spoorhinder Opgericht: maart 2013 Doel: opkomen voor de aanwonenden. Bemensing: vrijwilligers Vertegenwoordigt nu een kleine 2500 gezinnen.
Waarom anders Moeilijke, niet transparante wetgeving (Swung, Basisnet) geeft economische belangen vrij spel en zet aanwonenden buitenspel. Wetgeving trillingen ontbreekt. De wetgeving wordt opgerekt ten koste van het leefmilieu en de gezondheid van de burger. De maatregelen zijn niet gebaseerd op de werkelijkheid.
Waarom anders Gevaarlijke stoffen horen niet thuis in een stedelijke omgeving Bestaand spoor niet geschikt is voor zwaar goederenvervoer Visieloze aanpak
Waarom anders Mevr. Gout-van Sinderen directeur ProRail: Meer treinverkeer op het bestaande spoor is alleen mogelijk met hoogstaande techniek en innovaties. Samen met de wetenschap streeft ProRail ernaar om deze hoge ambitie waar te maken (symposium 'RailaHead' 24 oktober 2013 in Delft).
Alternatief 1
Vraag: Wat is nodig om de route die I&M voorstelt te gebruiken?
Alternatief 1, snelheidsverlaging- motivatie Snelheidsreductie = - minder geluid, - minder trillingen - meer veiligheid - betere inpassing van maatregelen - betere bescherming gezondheid, - efficiënter energie gebruik. Snelheidsreductie is ook toegestaan bij wegverkeer rond steden. Tijdverlies marginaal in vergelijking met de scheepvaart. Beperkte investeringen
Alternatief 1, snelheidsverlaging- motivatie Capaciteit is voldoende (Snelheidsverlaging betekent een capaciteitsvermindering) Extra reizigerstreinen inzetten ter compensatie toename reistijd Op kritische plekken ongelijkvloerse kruisingen maken t.b.v. oversteekbaarheid Gevolgen oversteekbaarheid: Passagetijd trein lang 750 mtr: 90 km/u = 30 sec 60 km/u = 44 sec
Is snelheidsverlaging een mogelijkheid? Het woord is aan Ing. Michel van Kesteren Directeur van het adviesbureau dgmr
Het onbesproken alternatief verlagen rijsnelheid Michel van Kesteren Symposium Stichting Spoorhinder 22 november 2013
Waar wil ik het over hebben Het onbesproken alternatief SNELHEIDSVERLAGING Wat zijn de effecten van de rijsnelheid op: 1. Geluid 2. Trillingen 3. (externe) Veiligheid 2
wheel roughness carriage response carriage radiation propagation in the carriage noise inside the carriage contact filter receptances bogie response bogie radiation carriage isolation rail roughness wheel wheel wheel receptances response radiation discontinuities of the wheel wheel/rail interaction forces noise propagation in air noise measured at wayside contact filter receptances rail receptances rail response rail radiation discontinuities of the rail/track track response track radiation propagation in the ground vibration measured at wayside differential slip lateral slipping rubbing of wheelflange ground response response and propagation of building vibration in buildings radiation of wall, floor and ceiling structure born noise 3 De beste vragen genereren de beste antwoorden
Geluidsreducerende bronmaatregelen (voorbeeld HSL) Minder treinen die ook langzamer rijden Goed onderhoud de wielen en de loopvlakken van de spoorstaven (slijpen) Dempen van trillingen van het wiel en van de spoorstaaf Afschermen van de wielen en van de spoorstaven Akoestische absorptie bij de bron (aan het voertuig) Akoestische absorptie bij de bron (nabij de spoorstaven) (Schermen langs het spoor)
Relatie rijsnelheid en geluidsbronvermogen 5 De beste vragen genereren de beste antwoorden
Ministerie IenM in brief 23 april 2013 Extra goederentreinen alleen als adequate maatregelen tegen omgevingshinder zijn getroffen Maatregelen worden nu onderzocht Bij bepalen van maatregelen wordt rekening gehouden met de rijsnelheid van treinen De systematiek voor het bepalen van maatregelen is vastgelegd in een DoelMatigheidsCriterium 6 De beste vragen genereren de beste antwoorden
Verlaging in % Prijzen van woningen in relatie tot wegverkeergeluid 60 50 40 30 20 10 0 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 Geluidsniveau in db(a) Bron: Christian Popp LÄRMKONTOR GmbH, 7 De beste vragen genereren de beste antwoorden
8 De beste vragen genereren de beste antwoorden
Rijsnelheid & Trillingen Bron Overdracht -- Ontvanger Bron: Treinen & spoor Overdracht: Afstand Geologie en bodemkarakteristieken Ontvanger: Dynamische eigenschappen van gebouwen 9 De beste vragen genereren de beste antwoorden
Treinen: Spoor: Massa/aslast Rijsnelheid Constructie/vering wagons Onderhoudstoestand wagons & wielen Voegovergangen/wissels Onderhoudstoestand spoor Dynamisch gedrag van de bovenbouw (spoor, dwarsliggers en fundament) 10 De beste vragen genereren de beste antwoorden
11 De beste vragen genereren de beste antwoorden
12 De beste vragen genereren de beste antwoorden
13 De beste vragen genereren de beste antwoorden
Rijsnelheid en Veiligheid Creshent City, ontsporing trein, BLEVE (1970, 0 doden en 60 gewonden)
Vuurwerkfabriek ontploft, Enschede (2000) Wolkbrand, Viareggio (2009) Bijna BLEVE, Eindhoven (2003)
Kansen Risico s en beoordelingen Groot Verkeersongelukken Vallen Roken Skiën Hongersnood Epidemieën Aardbevingen Overstromingen.. Bijensteek Bliksem.. Explosies Gaswolken Vallende vliegtuigen Overstromingen Klein Gevolgen 16 De beste vragen genereren de beste antwoorden
Externe Veiligheid kun je niet meten: daarom Rekenregels 17 De beste vragen genereren de beste antwoorden
De rijsnelheid van spoorvervoer heeft relevante invloed op twee parameters: De basisongevalfreuentie/faalfrequentie (zeg maar: de kans dat een trein ontspoort en de kans dat meerdere wagons met gevaarlijke stoffen daarbij betrokken raakt) De uitstroomkans (zeg maar: de kans de dat een gevaarlijke stof vrijkomt. Bij hogere snelheid is de kans groter dat de tankwagon scheurt) 18 De beste vragen genereren de beste antwoorden
Onderscheid naar rijsnelheden > 40 km/uur en snelheden < 40 km/uur 19 De beste vragen genereren de beste antwoorden
Uitspraak Raad van State 2 oktober 13: TB Sporen in Arnhem 20 De beste vragen genereren de beste antwoorden
Opgericht om vliegtuiggeluid transparant/inzichtelijk te maken Naast geluidmetingen ook andere meetsensoren (meteo-omstandigheden, (ultra) fijnstof, vocht, CO 2, ozon, licht en geur) Data en Rapportage via internet PC, tablet, smartphone 21 De beste vragen genereren de beste antwoorden
22 De beste vragen genereren de beste antwoorden
Alternatief 2
Alternatief 2 vraag; Is treingoederenvervoer mogelijk met minimaal budget? Het gaat maar over een beperkt aantal treinen. Criterium is een efficiënte infrastructuur.
Alternatief 2- de huidige route handhaven Alternatief 2: Handhaaf de huidige route tot de capaciteitsvraag een speciaal goederentreinspoor mogelijk maakt. Maar I&M : Een goede vorm van goederenroutering is een randvoorwaarde voor het kunnen realiseren van hoogfrequent reizigersvervoer in de brede Randstad. (Maximaliseren gebruik Betuweroute, Onderzoek in het kader van het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS), 2 juli 2012. Zie ook voorkeursbeslissing en Notitie Reikwijdte en Detailniveau blz. 4)
Alternatief 2- de huidige route handhaven I&M: Als de Goederenroute Oost-Nederland niet wordt uitgevoerd zullen deze treinen(ook bij groei) vanuit Rotterdam via de Randstad en Amersfoort naar Deventer rijden en vandaar via de Twentelijn naar Hengelo en Oldenzaal/grens (PHS-GON nieuwsbrief no.4 sept 2013)
Alternatief 2-2 de huidige route handhaven Argumenten I&M: De spoorroute over de IJssellijn moet voldoen aan de door de wet voorgeschreven maatregelen en dan is er geen probleem voor de leefbaarheid. Dit geldt dan ook voor bestaande route (via Amersfoort) waar de maatregelen al genomen zijn. Dus waarom investeren?
Almelo Deventer Hengelo Diemen Amersfoort Apeldoorn Alternatief 2- de huidige route handhaven? IJssellijn Gouda Betuweroute R dam De oplossing lijkt meer te liggen in optimalisatie van de bestaande route dan de route over de IJssellijn/Twentelijn.
Alternatief 2- de huidige route handhaven Waarom investeren? Milieuwaarden en de leefbaarheid zijn in de overwegingen ondergeschikt aan tijdwinst en kostenbesparingen. De trein biedt een CO2-arm transport waardoor omrijden niet belastend is voor het milieu. Extra kosten door tijdverlies kunnen in producten worden verwerkt. Schade aan leefomgeving is nergens te verhalen.
wat zegt Landsdeel Oost?2- de huidige route handhaven Het woord is aan???
Alternatief 3
Kies voor de kortste weg naar Oldenzaal Almelo Deventer Hengelo Diemen Amersfoort Apeldoorn Twentekanaallijn? IJssellijn Gouda Betuweroute R dam
Alternatief 3: elektrificatie van de Twentekanaallijn Dit alternatief is ingebracht door andere partijen. Elektrificeren van de Twentekanaallijn voor efficiënt reizigersvervoer en ruimte voor goederen vervoer. Wordt hiermee een eerste stap gezet richting realisatie van een speciaal goederenspoor door Oost-Nederland?
Alternatief 3: elektrificatie van de Twentekanaallijn Elektrificeren van de Twentekanaallijn is door ProRail begroot op 263/369 miljoen, waarvan 80 miljoen voor geluidmaatregelen (Hele budget PHS voor geluid- en trilling werende maatregelen 50 miljoenvoorkeurbesluit). KNV becijfert het economisch effect voor de spoorgoederenvervoerders tussen de 270/328 miljoen bedraagt, gerekend over een periode van 50 jaar (Transport Online juli 2013).
Zorgen stichting Spoorhinder Twentekanaallijn De route is slechts 16 km korter dan Twentelijn. Tijdswinst 10 min. Beperking beschikbare capaciteit door gemengd gebruik. Onduidelijk beheer, discussie KeyRail/ProRail. Geen knelpuntenvrij vervoer van gevaarlijke stoffen. Geen eenduidige voedingsspanning. Versnipperde infrastructuur=verspreide overlast. Capaciteitsuitbreiding beperkt door omliggende bebouwing. Bescherming van burger door wetgeving schiet tekort. Verdere aantasting woon en leefklimaat. Schade aan economie/natuur. Versterking doorsnijding landschap. Geen multimodale aanpak (bundeling weg, spoor en/of water). Deze keuze lost de problemen aan de IJssellijn niet op.
Nieuw goederenspoor door Oost- Nederland? Nieuw spoor langs de IJssellijn Dunbevolkt gebied. Ongeschikte bodem (bouw viaducten e.d. zeer kostbaar). Nieuwe doorsnijdingen in het landschap. Geen directe bundeling weg, spoor en water. Voorwaarde om een nieuwe IJssellijn max. te benutten is een Twentekanaallijn als volledige goederenspoorlijn(betuweroute kwaliteit).
Resultaat Dit alternatief is budgetvijandig Kort alternatief is Zevenaar-Oldenzaal (75km). Minimale versnippering van infrastructuur.
Hoe staat het bedrijfsleven erin? Het woord is aan Ir. Ad Toet Directeur van het Koninklijk Nederlands Vervoer(KNV)
Alternatief 4
Alternatief 4- de binnenvaart Treinen herkomst en bestemming bij een hoog economisch scenario 2020 (Maximalisering Betuweroute 2010)
Hoeveel treinen moeten rijden over Oldenzaal? Doel: een toekomst vaste routering. Dit betekent het gebruik van de kortste route. Voor onderstaande 10 treinen betekent het echter omrijden. Aantal treinen vertrek bestemming aantal containers(45 ft.) 1 Antwerpen Dresden 45 8 Rotterdam Tsjechië/Slowakije 360 1 Amsterdam Tsjechië/Slowakije 45
Hoeveel treinen moeten rijden over Oldenzaal? Scandinavië is geen vanzelfsprekende spoor bestemming maar een kustvaart bestemming. Onderstaande 6 treinen kunnen geschrapt worden. Aantal treinen vertrek bestemming aantal containers(45 ft.) 4 België/Roosendaal Scandinavië 180 1 Rotterdam Bremen/Hamburg 45 1 Rotterdam Scandinavië 45
Hoeveel treinen moeten rijden over Oldenzaal? Goederen bestemd voor Hannover en Osnabrück, kunnen door de binnenvaart gebracht worden. Dit scheelt 13 treinen. Aantal treinen vertrek bestemming aantal containers(45 ft.) 2 Antwerpen Hannover 90 1 Vlissingen Hannover 45 3 Rotterdam Hannover 135 1 Rotterdam Osnabrück 45 3 IJmuiden Hannover 135 1 Almelo Hannover 45 1 Amersfoort Hannover 45 1 Geleen Hannover 45
Hoeveel treinen moeten rijden over Oldenzaal? Berlijn en Polen zijn voor de binnenvaart moeilijk te bereiken. Het gaat dus over 12 treinen per dag, per richting. Aantal treinen vertrek bestemming aantal containers(45 ft.) 3 België/Roosendaal Berlijn 135 1 Vlissingen Polen 45 1 Zevenbergen Polen 45 4 Rotterdam Polen 180 1 Amsterdam Polen 45 2 Almelo Berlijn 90
Vragen Kan de binnenvaart de 13 treinen richting Osnabrück en Hannover verwerken? Wat zijn de voor- en nadelen en mogelijke verbeteringen? Kunnen de resterende goederen richting Berlijn en Polen met de binnenvaart via de overslaghaven in Duisburg vervoerd worden?
Het woord is aan Martin van Dijk Chairman International Department Koninklijke Schuttevaer
Martin van Dijk
Jaar 2012 >> 2035 Basis Global economy Totaal 4,82 mio TEU Totaal 17,0 mio TEU!!!
Afstanden via binnenvaart Arnhem Hannover = ca. 370 km Almelo Hannover = ca. 470 km.
Containerterminal Emmerich
MCS: DE VALK vaart de sluis op WDK in
MCS: DE VALK onderweg naar Dortmund
Containerterminal Dortmund
BALTIC-ADRIATIC ORIENT/EAST-MED ATLANTIC NORTH SEA - BALTIC SCANDIN. - MEDITERRANEAN NORTH SEA - MEDITERRANEAN MEDITERRANEAN RHINE - ALPINE RHINE-DANUBE
CONCLUSIE >>> Vervoer over water >> >>Kies>>>>>>>>> BLUE ROAD! SPOORHINDER?? GEEN SPOORHINDER!!
Alternatief 5
Alternatief 5: een nieuw goederenspoor Realiseer bijvoorbeeld langs de N18 een goederenspoorlijn rekening houdend met uitbreiding op termijn. Het spoor moet worden uitgevoerd met maatregelen t.a.v. veiligheid, geluid en trillingen conform de Betuweroute.
Consequenties m.b.t. de aanleg Door dun bevolkt gebied. Buiten dorps en stadskernen. Goede bouwgrond. Geen kunstwerken(viaducten e.d.). Minder aantasting woon en leefklimaat, economie en natuur door modern spoor. Geen nieuwe barrières in het landschap. Bundeling weg, spoor (bundeling geluid, overslagmogelijkheden). Gelijktijdige aanleg A18 kan kosten reduceren. Het verder afmaken van het oorspronkelijke Betuweroute plan.
Consequenties m.b.t. gebruik Permanent beschikbare capaciteit door scheiding goederen- en reizigersvervoer. Een duidelijk verantwoordelijke beheerder, discussie KeyRail/ProRail. Knelpunten vrij Basisnet. Eenduidige voedingsspanning 25kv. Moderne beveiliging. Capaciteitsuitbreiding op termijn. Een duurzame investering.
Investeringen: een vergelijk Kosten nieuw goederen spoor: Is begroot v.a. 1,4 miljard op basis van enkelspoor inclusief inhaal sporen. Kosten IJssellijn i.c.m. Twentekanaallijn of Twentelijn: 0,5 miljard (2 goederenpaden)+ bijdrage aanwonenden (in de vorm van schade) 0,6 miljard. Totaal 1,1 miljard excl. schade aan lokale economie. (Beide oplossingen op basis van een enkelspoor met inhaalsporen)
Het woord is aan Jaap Jelle Feenstra, Hoofd Public Affairs, Havenbedrijf Rotterdam.
Goederenroutering Oost-Nederland GON. Jaap Jelle Feenstra, Hoofd Public Affairs Havenbedrijf Rotterdam, 22 nov 2013. Copyright - Port of Rotterdam 1
2 Copyright - Port of Rotterdam 2
Rotterdamse haven : motor van de economie Havengebied 10.500 ha + 2.000 ha Tweede Maasvlakte + 60 ha Haven Dordrecht Overslag 442 mln ton, containers 11,1 mln TEU = 1.7% groei in 2012 25% ruwe olie, 25% olieproducten, 25% containers, 25% droge bulk (steenkool, ijzererts, etc) Werkgelegenheid dir 90.000 + indir 55.000 mensen Investeringen privaat 1.5-2 mld/jr + publiek HbR 625 mln 2012. HbR overheids-nv, aandelen 2/3 Rotterdam + 1/3 Rijk + Copyright - Port of Rotterdam 3
Overslag top 20 havens wereld Bron: Havenautoriteiten x 1 miljoen ton Copyright - Port of Rotterdam 2011 4
Overslag top 20 havens Europa Bron: Havenautoriteiten x 1 miljoen ton Copyright - Port of Rotterdam 2011 5
Ontwikkeling overslag per goederensoort 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 300 Minerale olieproducten 250 200 150 100 Containers Totaal Kolen Ruwe olie Ertsen en schroot 50 2001 = 100 Copyright - Port of Rotterdam 6
Overslag 2011-2012 Droog massagoed Nat massagoed Stukgoed x 1 miljoen ton (m) Copyright - Port of Rotterdam 7
Samenhang HbR-overslag & wereldhandel. 34 OESO-landen: 1.2% 2013, 2.3% 2014, 2.7% 2015. 20 15 10 5 0-5 -10-15 -20 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Groei in % (3mma yoy) Totale wereldhandel Relevante wereldhandel Totale overslag Rotterdam Copyright - Port of Rotterdam 8
Mainport Rotterdam Vrije toegang voor grote zeeschepen: geen tijdsverlies door sluizen of getijde-werking, Geschikt voor nieuwe generatie zeeschepen. Copyright - Port of Rotterdam 9
Toegevoegde waarde Zeehavens en per landsdeel Onderzoek Buck Herijking Rijkszeehavenbeleid. Totaal TW is 45,8 miljard Euro = 7,7% TW van NL Economie in 2010. Z-Holland 2.1 ME Gr R dam 1.5 ME 3.2 ME 1.8 ME Zeeland 0,6 ME 0.5 ME N-Holland 0.7 ME 0.6 ME Gr A dam 1.9 ME 1.5 ME Utrecht 0.7 ME 0.5 ME Friesland 0.3 ME 0.3 ME Flevoland 0.1 ME 0.1 ME N-Brabant 1.1 ME 1.4 ME Gelderland 0.6 ME 0.8 ME Limburg 0.4 ME 0.6 ME Groningen 1.3 ME 0.4 ME Drenthe 0.3 ME 0.2 ME Overijssel 0.3 ME 0.5 ME Buck Consultants International, 2013 Copyright - Port of Rotterdam - 2012 10 10
1 1 Havenvisie 2030: ambitie van 400 naar 750 mln ton vergt: Mainportontwikkeling: verantwoord accomoderen groei: Co-Siting, Tweede Maasvlakte, Benutten en Bouwen, Havensamenwerking, Modalsplit. Copyright - Port of Rotterdam - 2012 11
Januari 2009 Januari 2010 12 Copyright - Port of Rotterdam - 2012 12
Maasvlakte 2 Rotterdam Homebase Showcase Januari 2013 Copyright - Port of Rotterdam - 2012 13
Shipping lines commit to Rotterdam Euromax MV1 ECT & Cosco, K-Line, Yang Ming & Hanjin (CKYH) Rotterdam World Gateway DP World, APL, MOL, HMM & CMA-CGM APM Terminals MV2 APM Terminals & Maersk Line Copyright - Port of Rotterdam - 2012 14
3 Bereikbaarheid: modal shift moet sneller voor efficiënt transport achterland én milieu 60 50 40 30 20 10 0 Ontwikkeling modal split containers, in % * = 2012 is extrapolatie van H1 2012 Copyright - Port of Rotterdam - 2012 15
1 6 Betuwe Route Betuweroute Operating Company Dedicated goederenspoorverbinding Rotterdam - Duitsland Exploitatie door Keyrail Performance: 2009: 200 trains / wk 2010: 300 trains / wk 2011: 400 trains / wk 2012: 500 trains / wk. Ontlasten gemengde net oostwest-vervoer 2009-40% en 2011-74%, Punctualiteit: 2007-65%, 2011-91%. Optimaal benutten Betuweroute : boog Meteren, oplossing voor Oost- Nederland, derde spoor Duitsland. Copyright - Port of Rotterdam - 2012 16
Goederenroutering Oost-Nederland. 1. Huidige route: bestaand spoor, gemengde net, omslachtig, over druk bereden routes, door drukke woongebieden. 2. Bestaand spoor: Ijssellijn en kop-maken Deventer : 150 mln extra spoor en geluidsmaatregelen. 3. Bestaand spoor: Ijssellijn en boog Deventer: 300 mln. 4. Upgraden Twentekanaal: 500 mln. VRAAG: Wat is qua capaciteit en overlast optimale en toekomstrobuuste aanpak?. Copyright - Port of Rotterdam - 2012 17
Uitdaging: verkennen aanvaardbare oplossing GON. Urgentie : groei HbR x modal split = toename spoorvervoer, Achterlandverbindingen: voldoende kwantiteit en kwaliteit, Verminderen overlast, RONA en Spoorhinder 12 juni 2013, GS Gelderland 25 juni 2013, GS overleg Gelderland en Overijssel 28 okt: akkoord met gezamenlijk onderzoek met HbR provincies Gelderland en Overijssel. Copyright - Port of Rotterdam - 2012 18
1 9 Zeer bedankt voor uw aandacht! Copyright - Port of Rotterdam - 2012 19
Programma Hoogfrequent Spoor - Goederenroutering Oost-Nederland De besproken Alternatieven Arnhem, 22 november 2013