Spoorboekloos reizen in de Randstad - PHS. Vlot bewegen.veilig leven. Verkeer en Waterstaat.

Transcriptie

1 Spoorboekloos reizen in de Randstad - PHS Vlot bewegen.veilig leven. Verkeer en Waterstaat.

2 Spoorboekloos reizen in de Randstad Programma Hoogfrequent Spoorvervoer

3 Spoorboekloos reizen in de Randstad Er moet voldoende ruimte komen op het spoor voor het groeiende personen- en goederenvervoer. Op die manier kan de trein de economische centra van Nederland bereikbaar houden. Daarom kunnen reizigers op de drukste trajecten in de Randstad en naar Gelderland en Brabant in de toekomst spoorboekloos reizen. Op die trajecten rijden er tenminste 6 intercity s en 2 tot 6 sprinters (maatwerk) per uur. Naast het personenvervoer is het goederenvervoer van belang voor de economische en internationale concurrentiepositie van het bedrijfsleven, met name van de Mainport Rotterdam. Knelpunten in de bereikbaarheid en in de afhandeling van de stromen van en naar het achterland moeten duurzaam worden opgelost. De Betuweroute (spoorlijn voor goederen) en het gemengde net (spoor voor goederen- en personenvervoer) moeten zo effectief en veilig mogelijk benut worden. Dat betekent dat goederentreinen op sommige plekken via andere routes geleid gaan worden. Dit is de kern van het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS). Het Kabinet wil PHS uiterlijk in 2020 gerealiseerd hebben. Ministerie van Verkeer en Waterstaat Spoorboekloos rijden in de Randstad - PHS

4 Programma Hoogfrequent Spoorvervoer Analyses Prognoses (Landelijke Markt- en Capaciteitsanalyse Spoor, LMCA-spoor) hebben uitgewezen dat er in 2020 tussen de 18 en 23 miljard reizigerskilometers per jaar met de trein te verwachten zijn. Nu reizen we in Nederland jaarlijks circa 16 miljard kilometer per trein. Vooral in de spits is een forse groei voorzien, die kan oplopen tot 60 à 70%. Aanvankelijk werd er rekening gehouden met een groei van 40 tot 50% (Nota Mobiliteit). Het goederenvervoer groeide van 28 miljoen ton in 2000 naar circa 45 miljoen ton in De verwachting in de LMCA Spoor is dat het spoorgoederenvervoer verder doorgroeit naar circa 100 miljoen ton in Voor de korte termijn treft het kabinet 29 maatregelen om de groei van het aantal treinreizigers op het spoor te stimuleren. Voor dit Actieplan Groei op het Spoor is 200 miljoen euro beschikbaar. Voor de wat langere termijn (tot 2020) is die ambitie vervat in het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS). PHS is onderdeel van het totale mobiliteitsbeleid van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Ministerie van Verkeer en Waterstaat Spoorboekloos rijden in de Randstad - PHS

5 Budget In de begroting 2009 is een bedrag van 4,5 miljard (inclusief BTW) opgenomen voor PHS. Dit programmabudget is als volgt opgebouwd: Planstudie OV SAAL korte termijn 1e fase OV SAAL 2020 Planstudies: Toekomstvaste goederenroutering Utrecht - Arnhem Utrecht - Den Bosch Den Haag - Rotterdam Spoordriehoek Noord Nederland Spoorzone Delft Totaal E 606 miljoen E 744 miljoen E miljoen E 160 miljoen E 61 miljoen E miljoen Speerpunten Er zijn 4 speerpunten geformuleerd voor de kwaliteit van het personen- en goederenvervoer, die ook opgaan voor PHS: Hoogfrequent spoorvervoer op de drukste trajecten in de Randstad; Een routering van de goederentreinen, die in de toekomst langere tijd bruikbaar blijft; Samenhangende regionale OV-systemen waarvan het spoorvervoer met name de sprinter de ruggengraat vormt, met goede benutting van en aansluitingen op het vervoer per bus, tram en metro; Een zo kort en betrouwbaar mogelijke reistijd tussen de verschillende landsdelen. Ministerie van Verkeer en Waterstaat Spoorboekloos rijden in de Randstad - PHS

6 Hoogfrequent Spoorvervoer rond 2020 OV-Saal Corridors Hoofdspoornet Betuweroute Personenvervoer Hoogfrequent spoorvervoer kan stapsgewijs worden gerealiseerd op basis van de verwachte groei van de passagiersaantallen. Op enkele trajecten zijn de prognoses dusdanig dat er niet alleen vaker treinen moeten rijden, maar dat ook de capaciteit van de infrastructuur vergroot moet worden; bijvoorbeeld meer sporen of langere perrons en aanpassing van knooppunten. Alkmaar Lelystad Amsterdam Almere Schiphol Op de volgende trajecten, corridors, is dat het geval: 1 Schiphol - Amsterdam - Almere - Lelystad (OV-SAAL); 2 Utrecht - Arnhem/Nijmegen; 3 Utrecht - Den Bosch; 4 Den Haag- Rotterdam. Den Haag Rotterdam Utrecht Eindhoven Den Bosch Arnhem Nijmegen OV SAAL doorloopt een afzonderlijk analyse- en besluitvormingstraject. Hier zal spoorboekloos reizen eerder ingevoerd worden. Wat betreft de 3 andere corridors zullen gedetailleerde studies van de drukste delen ervan en onderzoek naar de trajecten die daarop aansluiten, duidelijk maken welke maatregelen nodig zijn om de frequentie van personentreinen te kunnen verhogen en het toenemende goederenvervoer te kunnen verwerken. Belangrijke criteria daarbij zijn: een herkenbare en zo regelmatig mogelijke dienstregeling; een goede aansluiting met andere trajecten in het netwerk; een zo kort en betrouwbaar mogelijke reistijd. Ministerie van Verkeer en Waterstaat Spoorboekloos rijden in de Randstad - PHS

7 Goederenvervoer Welke routering van het toenemend aantal goederentreinen draagt het beste bij aan betere benutting van de Betuweroute en het gemengde net? Dat is de kernvraag waar de verwachte groei in het goederenvervoer en de frequentieverhoging van personentreinen op een aantal trajecten in de Randstad, ons voor stelt. Is spreiding van goederenvervoer een verstandige keuze of juist bundeling daarvan? Besluitvorming Om tot een gedragen kabinetsbesluit over PHS te komen is een zorgvuldig besluitvormingstraject essentieel. In lijn met de aanpak Sneller en Beter (advies van de commissie-elverding) wil het ministerie van Verkeer en Waterstaat vroegtijdig zo compleet mogelijke informatie op tafel krijgen, om varianten te kunnen afwegen en daarover in het besluitvormingsproces overeenstemming bereiken. De bedoeling daarvan is dat over de aanpak en het pakket van maatregelen geen bestuurlijke discussies meer ontstaan in de fase van uitwerking en planprocedures. Betrokkenen Partijen die belanghebbend zijn en die een bijdrage leveren aan het verwezenlijken van de ambitie zijn daarom vroegtijdig bij het programma betrokken: De NS maakt een analyse van het vervoer, die zowel landelijk als per corridor duidelijkheid geeft over het aantal te verwachten reizigers in de verschillende varianten tot Ministerie van Verkeer en Waterstaat Spoorboekloos rijden in de Randstad - PHS 11

8 ProRail brengt de prognoses in beeld voor het goederenvervoer, in nauwe afstemming met sectorpartijen. Om de frequentie van het personenvervoer te verhogen en het goederenvervoer te routeren, maakt ProRail ook een capaciteitsanalyse. Daarin worden knelpunten, maatregelen, effecten (zoals geluid en veiligheid) en kosten in beeld gebracht. In het werkproces zijn de provincies en de stadsregio s ambtelijk betrokken. Ook zij leveren informatie aan. Op basis van deze analyses, zal het ministerie van Verkeer en Waterstaat een maatschappelijke kosten-batenanalyse laten opstellen. Samen met de vervoer- en capaciteitsanalyses, is dit een van de instrumenten om tot een besluit te kunnen komen en richting te bepalen in het maatregelenpakket. Daarbij kan gedacht worden aan maatregelen als: extra sporen, seinen en wissels; verlenging van perrons; vergroting van stations; aanpassing van spoorwegovergangen; aanleg van ongelijkvloerse kruisingen; uitbreiding van fietsenstallingen. Planning Tussen oktober 2009 en mei 2010 gaat het ministerie van Verkeer en Waterstaat met alle betrokkenen (de spoorsector, maatschappelijke organisaties, regionale overheden en andere departementen) in overleg over de uitkomsten van de onder- 12 Ministerie van Verkeer en Waterstaat Spoorboekloos rijden in de Randstad - PHS 13

9 Rol betrokkenen in proces Factfinding Oordeelsvorming Onderzoek en analyses Onderzoek en analyses Overheden Provincies Stadsregio s Gemeenten Regionale vertegenwoordigers in werkgroepen Eerste Bestuurlijke Conferentie Besluitvorming Uitvoeringstoets Tweede Bestuurlijke Conferentie Uitvoering Gedetailleerde planstudies Uitvoering in de bedrijfsvoering Vergunningen en RO-procedures Sector ProRail Nederlandse Spoorwegen KNV Spoorgoederenvervoerders Belangenorganisaties o.a. OVW Vervoerders Verladers Reizigers- en consumentenorganisaties Werkgevers en werknemers Binnenvaart Milieuorganisaties Informatief overleg met de projectleiding PHS Consultatie Advies aan V&W Eindgebruiker zoeken van NS en ProRail. De maatschappelijke organisaties zijn verenigd in de Overlegorganen van Verkeer en Waterstaat (OVW) en het Landelijk Overleg Consumenten Openbaar Vervoer (Locov). Tezamen zullen ze het ministerie van Verkeer en Waterstaat van advies over PHS voorzien. PHS staat ook op de agenda van de jaarlijkse bestuurlijke MIRT-overleggen tussen Rijk, provincies en gemeenten. Om bovendien tijdig en diepgaander over het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer te kunnen spreken, organiseert het ministerie van Verkeer en Waterstaat twee specifieke bestuurlijke conferenties: Eén consulterende, in november 2009, over de onderzoeksuitkomsten; Eén, begin 2010, om overeenstemming te bereiken over de voorkeursbesluiten. Het kabinet besluit vòòr de zomer van 2010 welke maatregelen waar nodig zijn om de ambities van het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer mogelijk te maken en het groeiend goederenvervoer te verwerken. Op die manier kan de Tweede Kamer dit voor de zomer 2010 behandelen. Vervolgens moeten voor de belangrijkste trajecten detailstudies gemaakt worden en procedures doorlopen. Naar verwachting gaan de eerste werkzaamheden in het kader van PHS in het najaar van 2012 van start. 14 Ministerie van Verkeer en Waterstaat Spoorboekloos rijden in de Randstad - PHS 15

10 Processchema 2008 Vervoersanalyse Capaciteitsanalyse Identificatie knelpunten Identificatie oplossingen Kostenramingen en Risicoanalyses MKBA Externe effecten Advies en besluitvorming 2010 Politiek besluit 1 Zomer 2010 Verkorte Tracéwet WROprocedure Regulier Najaar 2010 e.v. Politiek besluit 2 Beschikking (start realisatie) 16 Ministerie van Verkeer en Waterstaat

11 Dit is een uitgave van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat Postbus ex Den Haag