Rapportage BMKO Panelonderzoek Internetgebruik op de BSO april 2009 Drs. M. Jongsma R. H. Rijnks BSc Paterswolde, april 2009 Postbus 312 9700 AH Groningen Pr. Irenelaan 1a 9765 AL Paterswolde telefoon: 050 3097397 fax: : 050-3097398 e-mail: info@bmko.nl www.bmko.nl
1 INLEIDING... 2 2 ONDERZOEKSOPZET EN METHODOLOGIE... 3 3 RESULTATEN... 4 Respons... 4 Leeftijd van de kinderen... 4 Plaats van de pc... 5 Toezicht... 6 Gebruik pc thuis en op de BSO... 10 Stellingen... 16 4 CONCLUSIE... 19 1
1 Inleiding In 2008 is door Vyvoj een onderzoek uitgevoerd naar de ervaringen met het gebruik van de computer op de BSO (en thuis) onder leerlingen van het basisonderwijs die de buitenschoolse opvang (BSO) bezochten. Aanleiding voor dit onderzoek was de vraag van kinderopvang BijDeHand om een inventarisatie van de wensen en gewoonten wat betreft het pc- en internetgebruik van de leerlingen. De verzamelde gegevens zijn gebruikt bij het vaststellen van een protocol voor het pc- en internetgebruik op de BSO, dat te vinden is op www.wijopdebso.nl. Uit de inventarisatie blijkt dat tegenwoordig zo goed als alle kinderen thuis toegang hebben tot een computer met internet en daar dagelijks gebruik van maken. De meeste kinderen gebruiken de computer voor het spelen van spelletjes (al dan niet online), het bekijken van filmpjes via multimedia websites zoals YouTube of het onderhouden van contacten via sites als Hyves, Facebook of chatten via MSN. Hierin krijgen kinderen naar eigen zeggen veel vrijheid; ongeveer de helft van de kinderen gaat zonder begeleiding online. Over de ervaringen online communiceert tweederde van de kinderen met ouders / verzorgers 1 of andere volwassenen. Door de komst van de pc en het internet hebben kinderen tegenwoordig beschikking over een veel grotere hoeveelheid (dis-) informatie. De vrije beschikbaarheid hiervan betekent ook dat het voor ouders veel moeilijker te controleren is welke informatie hun kinderen tot zich nemen en welk gedeelte daarvan wel of niet geschikt is voor hun kinderen. Vaak wordt deze onzekerheid over de veiligheid van de kinderen gevoed doordat kinderen in vergelijking met ouders vaak minstens zo bedreven zijn in het gebruik van de pc en het internet. Om ouders hierin bij te staan wordt door een groeiend aantal nationale en internationale organisaties materiaal ontwikkeld waarmee ouders inzicht kunnen krijgen in de mogelijkheden die kinderen online hebben en tips die kunnen helpen bij het sturen van het online gedrag van de kinderen 2. Desondanks hebben ouders nog veel moeite grip te krijgen op het gebruik van de pc en het internet door de kinderen. Het aantal geplaatste kinderen in de buiten- en naschoolse opvang is sinds 2001 van 69.000 tot 130.000 in 2006 3. Daarnaast is het aanbieden van buitenschoolse opvang sinds de motie van Aartsen / Bos onderdeel geworden van het takenpakket van de basisscholen. Al met al wordt kinderopvang steeds verder geïntegreerd in het leven van (jonge) kinderen. 1 In de rest van het rapport worden ouders / verzorgers met het oog op het leesgemak ouders genoemd 2 Zie bijvoorbeeld www.ouders.nl of www.mijnkindonline.nl voor twee Nederlandse websites 3 Bron: CBS Statline, Welzijnswerk en kinderopvang; personeel en productie (2008) 2
In het licht van de groeiende rol van de kinderopvang en de hierboven beschreven zorgen van ouders omtrent het online gedrag van hun kinderen, rijst de vraag: Wat zijn de wensen van ouders met betrekking tot (het beleid op) pc- en internetgebruik op de buitenschoolse opvang? In een poging op deze vraag een antwoord te geven is in april 2009 door BMKO een vragenlijst verspreid onder ouders met kinderen die gebruik maken van buitenschoolse opvang. Onderhavig rapport is het resultaat van deze peiling. 2 Onderzoeksopzet en methodologie In april 2009 is aan het BMKO buitenschoolse opvang panel een vragenlijst voorgelegd. Respondenten werden via een email benaderd. De vragenlijst kon online ingevuld worden en heeft gedurende een week opengestaan. Het panel bestaat uit deelnemers van in het verleden uitgevoerde klanttevredenheidsonderzoeken bij BSO-locaties die aangegeven hebben deel te willen nemen aan de BMKO panelonderzoeken. In de uitnodiging tot deelname aan het onderzoek is uitdrukkelijk aangegeven dat het onderzoek alleen huidige gebruikers van buitenschoolse opvang betreft. Ouders met kinderen die in het verleden gebruik maakten van buitenschoolse opvang, maar nu geen gebruik meer maken van buitenschoolse opvang is gevraagd zich af te melden voor het panel. Aan de ouders is een combinatie van vragen over de situatie omtrent pc- en internetgebruik thuis en op de BSO gesteld. De onderwerpen betroffen de controle en het toezicht en redenen voor gebruik van de pc- en het internet door de kinderen. Tot slot is aan de hand van een aantal stellingen de mening van ouders onderzocht over het gebruik van de pc- en het internet op de BSO en hoe dit zich zou moeten verhouden tot thuis. 3
3 Resultaten Respons Het BMKO buitenschoolse opvang panel bestond uit 1045 emailadressen. Naar al deze adressen is een uitnodiging voor het onderzoek verstuurd. In totaal zijn naar aanleiding van deze uitnodiging 121 afmeldingen voor het panel binnengekomen. Deze afmeldingen zijn niet meegenomen voor de respons. Het totaal aan uitnodigingen komt daardoor op 924. Aan het einde van de responsperiode hadden in totaal 230 ouders de vragenlijst ingevuld. Het responspercentage van 24,9% geeft een goede indicatie voor de hele groep. Leeftijd van de kinderen De gemiddelde leeftijd van het kind waarvoor de vragenlijst is ingevuld is 7,8 jaar oud. De leeftijdsverdeling is in onderstaande staafgrafiek weergeven. Het lage aandeel van 3, 4 en 5 jarigen kan verklaard worden aan de hand van de manier waarop het panel is samengesteld, namelijk de verzameling van emailadressen van uitgevoerde klanttevredenheidsonderzoeken. Ouders met jonge kinderen die nog maar net van buitenschoolse opvang gebruik maken, zijn dan nog niet benaderd om zich op te geven voor het panel. Figuur 1: Leeftijdsverdeling kinderen (%) 25,0% 20,0% Percentage 15,0% 10,0% 20,0% 21,4% 17,7% 15,9% 5,0% 10,5% 7,7% 0,0% 3,6% 2,3% 0,5% 0,5% 3 jaar 4 jaar 5 jaar 6 jaar 7 jaar 8 jaar 9 jaar 10 jaar 11 jaar 12 jaar Hoe oud is het kind waarvoor u deze vragenlijst gaat invullen? 4
Plaats van de pc Aan de ouders is als eerste gevraagd waar de pc zich thuis en op de BSO bevindt. De verdeling van de antwoorden hierop is hieronder weergegeven. Bijna tweederde van de ouders geeft aan dat de pc thuis op een plek staat waar zij zelf ook veel zijn. Bij iets meer dan een kwart staat de pc in een aparte, maar openbare ruimte. Bij ongeveer 6% van de ouders staat de pc op de kamer van de kinderen zelf. In de vergelijking met de BSO blijkt dat één op de vijf ouders niet op de hoogte is van de plaats van de pc op de opvang. Daarnaast geeft één op de tien ouders aan dat deze vraag niet van toepassing is (er is bijvoorbeeld geen pc op de BSO). Het grootste deel van de ouders geeft aan dat de pc zich in een open ruimte bevindt, waar de pedagogisch medewerkers veel aanwezig zijn. Figuur 2: Locatie pc thuis (%) 70,0% 60,0% 50,0% Percentage 40,0% 30,0% 64,4% 20,0% 10,0% 27,1% 0,0% In een openbare ruimte (woonkamer / keuken) waar wij als ouders / verzorgers ook veel zijn In een aparte ruimte (zoals een zolder / werkkamer / kantoor) 6,2% Op de kamer van de kinderen zelf 2,2% Niet van toepassing Waar staat thuis de PC (waar de kinderen het meest gebruik van maken)? 5
Figuur 3: Locatie pc op de BSO (%) 70,0% 60,0% 50,0% Percentage 40,0% 30,0% 55,8% 20,0% 10,0% 21,0% 12,5% 10,7% 0,0% In een open ruimte waar de pedagogisch medewerkers veel zijn In een aparte ruimte, bijvoorbeeld een computerlokaal Weet ik niet Waar staat op de BSO de PC? Niet van toepassing Toezicht op het pc-gebruik De plaats van de pc in de ruimte is een vorm van toezicht. Daarnaast kunnen ouders en pedagogisch medewerkers ook op een andere manier toezicht houden op het pc-gebruik, door bijvoorbeeld samen met de kinderen online te gaan, software te installeren om ongewenste inhoud te blokkeren of de browsergeschiedenis te bekijken. De ouders uit het panel is gevraagd welke van de bovenstaande mogelijkheden met betrekking tot toezicht thuis en op de BSO gebruikt worden. De antwoorden op deze vragen treft u op de volgende pagina aan. Wat met name in het oog springt, is het grote aandeel ouders dat niet op de hoogte is van de manier waarop toezicht wordt gehouden op de BSO. Om de resultaten vergelijkbaar te maken, is de verdeling van de gegeven antwoorden ook zonder deze categorie weergegeven (in het rood). Hierna blijkt dat voor ongeveer twee van de vijf ouders het toezicht op het computergebruik op de BSO niet van toepassing is, doordat er bijvoorbeeld geen pc op de BSO aanwezig is. 6
Figuur 4: Toezicht op pc-gebruik thuis (%) Regelmatig meekijken 72 Afspraken maken 44,4 Standaardsoftware Browsergeschiedenis Alleen samen online 20 23,6 12,4 Speciale software Niet van toepassing Geen toezicht 0,9 4,9 4,4 0 20 40 60 80 Ouders mochten meer dan één optie aankruisen, waardoor de percentages opgeteld op meer dan 100% uitkomen Figuur 5: Toezicht pc-gebruik op de BSO (%) Weet ik niet Regelmatig meekijken Niet van toepassing Standaard-software Browser-geschiedenis Alleen samen online Speciale software Geen toezicht Afspraken maken 17,1 13,1 12,3 4,1 11 3,6 5,5 1,8 4,1 1,4 1,4 0,5 0 0 39,7 52,1 70,7 0 20 40 60 80 Totaal Excl. "Weet ik niet" Ouders mochten meer dan één optie aankruisen, waardoor de percentages opgeteld op meer dan 100% uitkomen 7
De verdeling van hoe er volgens de ouders op de BSO toezicht gehouden wordt, laat grote overeenkomsten zien met het toezicht thuis, maar ook grote verschillen. In veruit de meeste gevallen wordt er regelmatig meegekeken als het kind achter de pc zit, dit geldt zowel voor thuis als op de BSO. Thuis wordt door 44% van de respondenten afspraken gemaakt. Op de BSO geeft 0% aan dat dit het geval is. Dit verschil kan er het gevolg van zijn dat ouders niet weten of en zo ja, welke afspraken er gemaakt worden. Daarnaast valt op dat er zowel thuis als op de BSO weinig (4,9% resp. 1,4%) gebruik gemaakt wordt van software die speciaal ontwikkeld is voor veilig internetgebruik voor kinderen. Er wordt relatief meer gebruik gemaakt van de software die meegeleverd wordt met de computer. Als een uitsplitsing gemaakt wordt van de manier van toezicht houden naar de leeftijd van de kinderen, wordt duidelijk dat naarmate kinderen ouder worden de ouders minder zicht hebben op de manier van toezicht houden op de BSO. Waar tweederde van de ouders met kinderen in de leeftijd tot 6 jaar aangeeft niet te weten hoe er toezicht gehouden wordt, is dit percentage bij de leeftijdsgroep 10 tot 12 jaar opgelopen tot bijna 90% (zie tabel 1). De methoden van toezicht houden thuis laten ook een aantal opvallende ontwikkelingen zien naarmate de leeftijd van de kinderen van de respondenten toeneemt (zie tabel 2 op de volgende pagina). Kinderen in de leeftijdsgroep van 10 tot 12 jaar mogen meer alleen online (slechts 3% van de ouders geeft aan dat de kinderen alleen onder begeleiding online mogen), maar een groter aandeel van de ouders kijkt wel regelmatig mee (van 57% in de leeftijd tot 6 jaar tot 81% bij de oudste leeftijdsgroep). Daarnaast kijken ouders steeds meer de browsergeschiedenis door. Eén op de tien ouders van kinderen tot 6 jaar doet dit, voor kinderen tussen 10 en 12 jaar is dit al ruim de helft. Ook maken meer ouders afspraken met hun kinderen over het internetgebruik (minder dan eenderde voor de leeftijdsgroep tot 6 jaar, dit aandeel is voor de leeftijdsgroep van 10 tot 12 jaar ruim verdubbeld). Tabel 1: Toezicht internetgebruik op de BSO Leeftijd kind 6 jaar of jonger 7-9 jaar 10-12 jaar Mijn kinderen mogen alleen samen met een pedagogisch medewerker op het internet 3,7 1,6 De pedagogisch medewerkers kijken regelmatig mee 16,7 18,3 13,9 De BSO gebruikt de software die standaard op de computer zit voor ouderlijk toezicht om ongewenste 3,7 6,3 inhoud te De BSO heeft speciale software aangeschaft om ongewenste inhoud te blokkeren 1,9 2,4 De pedagogisch medewerkers kijken regelmatig de browser-geschiedenis door 3,7 4,8 2,8 Er is geen toezicht op het internet-gebruik van de kinderen,8 Weet ik niet 68,5 65,9 88,9 Niet van toepassing 14,8 15,1 2,8 Ouders mochten meer dan één optie aankruisen, waardoor de percentages opgeteld op meer dan 100% uitkomen 8
Tabel 2: Toezicht internetgebruik thuis Leeftijd kind 6 jaar of jonger 7-9 jaar 10-12 jaar Mijn kinderen mogen alleen samen met mij of mijn partner op het internet 35,2 18,3 2,7 Ik/wij kijk(en) regelmatig mee als de kinderen op het internet zitten 57,4 78,6 81,1 Ik/wij gebruik(en) speciale software die standaard op de computer zit voor ouderlijk toezicht om ongewenste 9,3 13,5 18,9 Ik/wij heb(en) speciale software aangeschaft om ongewenste inhoud te blokkeren 5,6 6,3 13,5 Ik/wij kijk(en) regelmatig de browser-geschiedenis door 9,3 22,2 54,1 Ik/wij maak (maken) afspraken met mijn (onze) kinderen over internetgebruik 29,6 46,8 62,2 Ik/wij houd(en) geen toezicht op het internetgebruik van mijn (onze) kinderen, omdat ik (wij) geen verstand van 1,6 computer Niet van toepassing 11,1 2,4 Ouders mochten meer dan één optie aankruisen, waardoor de percentages opgeteld op meer dan 100% uitkomen 9
Gebruik pc thuis en op de BSO Er is ook geïnventariseerd waarvoor kinderen gebruik maken van de pc en het internet, en er is ook gevraagd naar hoe lang kinderen thuis en op de BSO achter de pc mogen en wat de wensen van ouders zijn met betrekking tot de hoeveelheid tijd die kinderen op de BSO achter de pc mogen. In onderstaande figuur 6 en figuur 7 4 is te zien waarvoor kinderen vooral de pc gebruiken (volgens ouders). Figuur 6: Gebruik thuis (%) Spelletjes 97,7 Internet 53 Huiswerk 37 Videos / muziek 32 Chatten / mailen 16,9 Vriendensites 16,4 Anders 5 Niet van toepassing 0,5 Weet ik niet 0 0 20 40 60 80 100 Ouders mochten meer dan één optie aankruisen, waardoor de percentages opgeteld op meer dan 100% uitkomen 4 Zie volgende pagina 10
Figuur 7: Gebruik op de BSO (%) Spelletjes 54,4 79,5 Weet ik niet 40,5 Niet van toepassing Internet Videos / muziek Huiswerk Vriendensites Chatten / mailen Anders 4 2,7 1,3 0,9 1,3 0,9 0,7 0,5 0,7 0,5 19,9 13,6 13,2 9,1 0 20 40 60 80 100 Totaal Excl. "Weet ik niet" Ouders mochten meer dan één optie aankruisen, waardoor de percentages opgeteld op meer dan 100% uitkomen Opvallend is dat bijna alle ouders aangeven dat hun kinderen thuis de computer gebruiken om spellen te spelen, terwijl dit percentage voor de BSO net onder de 80% blijft. Het gebruik thuis laat een grotere spreiding van verschillende activiteiten zien. Waar op de BSO de computer vooral voor spellen en internet gebruikt wordt, zijn de kinderen thuis ook veel met huiswerk bezig. Ze gebruiken de pc voor chatten, mailen, vriendensites en video s en muziek. Percentages voor deze activiteiten op de BSO zijn in vergelijking hiermee erg laag. 11
Pc- en internetgebruik naar leeftijd van de kinderen Naarmate de kinderen ouder worden neemt het gebruik van de pc op de BSO om spelletjes te spelen toe, van minder dan de helft voor kinderen tot 6 jaar tot driekwart voor kinderen in de leeftijden van 10 tot 12 jaar. Van het pc-gebruik thuis valt vooral op dat de spreiding van de activiteiten toeneemt met de leeftijd (tabel 3 en tabel 4). Tabel 3: Pc- en internetgebruik op de BSO Pc- en internetgebruik op de BSO Leeftijd kind 6 jaar of jonger 7-9 jaar 10-12 jaar Spelletjes 42,6 58,7 75,0 Internet 5,6 10,3 11,1 Videos / muziek 2,4 8,3 Chatten / mailen 2,8 Vriendensites / netwerken 5,6 Huiswerk,8 Anders 1,9 Weet ik niet 38,9 36,5 44,4 Niet van toepassing 22,2 13,5 Tabel 4: Pc- en internetgebruik thuis Pc- en internetgebruik thuis Leeftijd kind 6 jaar of jonger 7-9 jaar 10-12 jaar Spelletjes 94,4 98,4 100,0 Internet 27,8 52,8 83,3 Videos / muziek 18,5 28,0 61,1 Chatten / mailen 5,6 15,2 36,1 Vriendensites / netwerken 5,6 16,8 30,6 Huiswerk 11,1 37,6 72,2 Anders 3,7 6,4 5,6 Niet van toepassing,8 12
Als we kijken naar de hoeveelheid tijd die de kinderen achter de pc mogen doorbrengen blijkt dat kinderen op de BSO minder lang achter de pc mogen dan thuis. Mogelijk is dit te verklaren door de hoeveelheid tijd die de kinderen in totaal op de BSO doorbrengen. Op de meeste doordeweekse dagen is dit beperkt tot een uur of 2 (van half 4 tot half 6), waardoor de maximale tijd achter de computer ook behoorlijk beperkt wordt. Andere mogelijke verklaringen zijn dat de tijd achter de computer op de BSO verdeeld moet worden over de aanwezige kinderen en ook het beleid van de BSO kan erop gericht zijn dat kinderen minder lang achter de computer mogen (zie figuur 8). Figuur 8: Tijd achter de pc, thuis en op de BSO (%) Onbeperkt Tussen 1 en 2 uur 45-60 minuten 4,1 4,8 2,5 7,1 4,9 28,6 30-45 minuten 9 19 15-30 minuten 26,7 45,1 0-15 minuten 12,9 26,2 Helemaal niet 1 8,2 0 20 40 60 80 100 Thuis BSO 13
Naarmate de leeftijd van de kinderen toeneemt, neemt ook de tijd die zij achter de pc mogen doorbrengen toe. Dit geldt voor zowel thuis als op de BSO. Opvallend is ook dat het aandeel ouders dat zegt dat het pcgebruik op de BSO niet van toepassing is veel kleiner wordt naarmate de leeftijd van de kinderen toeneemt (zie tabellen 5 en 6). De mening van ouders over het pc-gebruik Het percentage ouders dat de tijd die de kinderen op de BSO achter de pc doorbrengen precies goed vindt, wordt ook groter met de leeftijd. Voor kinderen van 6 jaar of jonger vindt minder dan de helft van de ouders dit precies goed, bij kinderen in de leeftijd van 10 tot 12 jaar loopt dit op tot bijna tweederde van de ouders (zie tabel 7). Tabel 5: Hoe lang mogen uw kinderen thuis per dag achter de PC? Leeftijd kind 6 jaar of jonger 7-9 jaar 10-12 jaar Totaal Helemaal niet 1,6%,9% 0-15 minuten 24,1% 10,3% 2,7% 12,4% 15-30 minuten 31,5% 23,8% 18,9% 24,9% 30-45 minuten 13,0% 19,0% 16,2% 17,1% 45 minuten tot een uur 18,5% 31,7% 32,4% 28,6% Tussen een en twee uur per dag 1,9% 7,9% 13,5% 7,4% Onbeperkt 3,7% 3,2% 10,8% 4,6% Niet van toepassing 7,4% 2,4% 5,4% 4,1% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Tabel 6: Hoe lang mogen uw kinderen op de BSO per dag achter de PC? Leeftijd kind 6 jaar of jonger 7-9 jaar 10-12 jaar Totaal Helemaal niet 7,8% 4,3% 2,8% 4,9% 0-15 minuten 21,6% 14,5% 11,1% 15,7% 15-30 minuten 9,8% 30,8% 44,4% 27,9% 30-45 minuten 6,0% 11,1% 5,4% 45 minuten tot een uur 3,9%,9% 8,3% 2,9% Tussen een en twee uur per dag,9% 2,8% 1,0% Onbeperkt 2,0% 3,4% 2,5% Niet van toepassing 54,9% 39,3% 19,4% 39,7% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 14
Tabel 7: Ik vind de tijd die de kinderen op de BSO achter de PC mogen Leeftijd kind 6 jaar of jonger 7-9 jaar 10-12 jaar Totaal Te veel 2,1% 4,4% 5,4% 4,1% Precies goed 44,7% 51,3% 64,9% 52,3% Te weinig 2,1% 1,8% 5,4% 2,5% Niet van toepassing 51,1% 42,5% 24,3% 41,1% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 15
Stellingen Tot slot is de ouders gevraagd naar hun tevredenheid met betrekking tot het pc- en internet gebruik aan de hand van een aantal stellingen. Deze stellingen en de verdeling van de antwoorden daarop staan in de tabel hieronder. Hieruit blijkt dat de meeste ouders tevreden zijn met de hoeveelheid tijd die hun kinderen op de BSO achter de pc doorbrengen (bijna driekwart van de ouders). Wat betreft de controle op het internetgebruik en de manier waarop de pc op de BSO wordt ingezet is een kleiner aandeel van de ouders tevreden (respectievelijk 58,6% en 54,1%). Tabel 8: Tevredenheid huidige situatie op de BSO Stelling Helemaal mee oneens Mee oneens Niet mee eens / niet mee oneens Mee eens Helemaal mee eens De kinderen brengen op de BSO precies genoeg tijd door achter de pc 2,8% 8,5% 15,1% 59,4% 14,2% Er is voldoende controle op het internet-gebruik op de BSO 5,3% 9,3% 26,7% 49,3% 9,3% De pc wordt op de BSO op een goede manier ingezet 4,1% 10,2% 31,6% 51,0% 3,1% 16
Als vervolgens de tevredenheid van de ouders wordt afgezet tegenover de tijd die de kinderen op de BSO achter de pc mogen doorbrengen, blijkt dat ouders het meest tevreden zijn als kinderen tot één uur krijgen om achter de pc te zitten op de BSO. Helemaal niet achter de pc wordt door ongeveer één op de drie ouders als te weinig ervaren, meer dan een uur is voor de grote meerderheid teveel (zie figuur 9). Figuur 9: Tijd op de BSO en tevredenheid ouders 100,0% 90,0% 80,0% 70,0% Ik vind de tijd die de kinderen op de BSO achter de PC mogen: Te weinig Precies goed Te veel Percentage 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Helemaal niet 0-15 minuten 15-30 minuten 30-45 minuten 45 minuten tot een uur Tussen een en twee uur per dag Onbeperkt Hoe lang mogen uw kinderen op de BSO per dag achter de PC? Tweederde van de ouders vindt dat de regels op de BSO hetzelfde moeten zijn als thuis. Slechts een klein deel vindt dat de regels milder moeten zijn op de BSO. Een op de drie ouders geeft aan dat de regels strenger moeten zijn dan thuis. Dit aandeel is groter voor de controle van het pc- en internetgebruik op de BSO. Twee op de vijf ouders vindt dat de controle op de BSO strenger moet zijn dan thuis. Wederom een klein percentage vindt dat dit milder mag en ruim de helft vindt dat de controle hetzelfde moet zijn. Tabel 9: Vergelijking met thuis Stelling Strenger zijn Hetzelfde zijn Milder zijn De regels moeten in vergelijking met thuis: 32,7% 63,9% 3,4% De controle moet in vergelijking met thuis: 41,1% 57,4% 1,5% 17
Wat betreft de regels met betrekking tot het internetgebruik op de BSO geven ouders van jonge kinderen vaker aan dat de regels strenger moeten zijn dan thuis. Ongeveer eenderde van de ouders met kinderen tot 9 jaar oud zegt dit, de overige ouders geven aan dat de regels gelijk moeten zijn. Ouders van kinderen in de leeftijd van 10 tot 12 jaar geven vaker aan dat de regels milder mogen zijn, het aandeel ouders dat de regels gelijk aan de regels thuis wil blijft tweederde (zie tabel 10). Voor de controle op het internetgebruik geven ouders van kinderen tot 9 jaar aan dat deze strenger dan of gelijk aan thuis moet zijn. Iets meer dan de helft van de ouders geeft aan dat deze gelijk moet zijn, de overige ouders geven voornamelijk aan dat deze strenger moet zijn. Voor kinderen in de leeftijd van 10 tot 12 jaar zijn meer ouders van mening dat de controle gelijk moet zijn (62%) en minder ouders geven aan dat de controle strenger moeten zijn (35%). Het deel van de ouders dat de controle graag milder ziet is voor alle leeftijden erg klein (zie tabel 11). Tabel 10: De regels op de BSO moeten: Leeftijd kind 6 jaar of jonger 7-9 jaar 10-12 jaar Totaal Strenger zijn 34,6% 35,0% 20,6% 32,5% Gelijk zijn 65,4% 63,3% 67,6% 64,6% Milder zijn 1,7% 11,8% 2,9% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Tabel 11: De controle op de BSO moet: Leeftijd kind 6 jaar of jonger 7-9 jaar 10-12 jaar Totaal Strenger zijn 42,3% 43,2% 35,3% 41,7% Gelijk zijn 57,7% 55,9% 61,8% 57,4% Milder zijn,8% 2,9% 1,0% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 18
4 Conclusie Plaats van de pc Eén op de vijf ouders weet niet waar de pc zich bevindt op de BSO. Van de ouders die wel weten waar de pc zich bevindt, geeft de meerderheid aan dat deze in een open ruimte staat waar de pedagogisch medewerkers veel aanwezig zijn. Ook thuis staat de pc over het algemeen in een open ruimte waar de ouders veel aanwezig zijn. Toezicht op het pc-gebruik 70,7% van de ondervraagde ouders geeft aan niet te weten hoe er toezicht gehouden wordt op het pc- en internetgebruik op de BSO. De ouders geven aan thuis vooral toezicht te houden door regelmatig mee te kijken (72%). Voor zover ouders op de hoogte zijn van het toezicht op de BSO, wordt vooral gezegd dat de pedagogisch medewerkers regelmatig meekijken. Minder dan de helft van de ouders maakt afspraken met de kinderen (44,4%) over het pc- en internetgebruik. De ouders zijn niet op de hoogte van eventuele afspraken die op de BSO gemaakt worden met de kinderen. Er wordt nagenoeg geen speciale software gebruikt tegen ongeschikt materiaal. Thuis niet en voor zover de ouders weten ook op de BSO niet. Leeftijd is zowel thuis als op de BSO een bepalende factor ten aanzien van het pc- en internetgebruik. De vormen van gebruik en van het toezicht veranderen. Ouders laten kinderen meer vrij in het gebruik van de pc en internet, maar houden wel een vinger aan de pols door af en toe te controleren waar de kinderen de pc voor gebruiken. Pc-gebruik 97,7% van de kinderen speelt thuis spelletjes op de pc, iets minder dan 80% doet dit op de BSO, voor zover dit bij ouders bekend is. Het pc-gebruik thuis is veel diverser. Naast de spellen en het internet, waarvoor de pc vooral gebruikt wordt op de BSO, gebruiken de kinderen de pc thuis voor: mailen, chatten, vriendensites bezoeken en het maken van huiswerk. De activiteiten achter de pc worden diverser naarmate de kinderen ouder worden. Kinderen zitten op de BSO minder lang achter de pc dan thuis. Ouders zijn het meest tevreden over de duur van het pc-gebruik op de BSO als er een maximale periode van een uur geldt. Vergelijking met thuis De ouders zijn van mening dat de regels en de controle op het pc- en internetgebruik op de BSO hetzelfde of strenger moeten zijn in vergelijking met thuis. Slechts een kleine groep ouders geeft aan dat het milder mag op de BSO. 19