Creëren van een sense of urgency

Creëren van een sense of urgency Evaluatie van de poliklinische epilepsiezorg in het MUMC+ Kwaliteitsindicatoren richtlijn epilepsie in de praktijk Jeske Nelissen Verpleegkundig specialist Neurologie

Inhoud Aanleiding Het onderzoek Onderzoeksmethoden Dataverzameling/analyse Resultaten Discussie Aanbevelingen Take home message

Aanleiding

Aanleiding Positieve aspecten 1 Vakbekwame zorg verlenen (84%) Toename werken volgens richtlijnen (4/5) Meer aandacht werken volgens richtlijnen (64%) Werken volgens richtlijnen belangrijke competentie (80%) 1 (Maurits, de Veer, & Francke, 2015).

Aanleiding Aandachtspunten 1 Werken volgens richtlijnen aantrekkelijk (1/3) Werken volgens richtlijnen weinig populair Beperkingen autonomie Toename registratielast Beperkte belangstelling voor doelstelling richtlijnen 1 (Maurits, de Veer, & Francke, 2015).

Aanleiding Verspreiden richtlijnen is onvoldoende 2 Medisch handelen varieert tussen praktijken 3 Implementatie van richtlijnen is een complex proces 4 Onderschatting feitelijk verleende zorg 5 Creëren sense of urgency 6 Basis voor verandering = inzicht feitelijke zorg 2 (Francke, Smit, de Veer, & Mistiaen, 2008); 3 (de Jong, 2008) 4 (Gagliardi, Marshall, Huckson, James, & Moore, 2015); 5 (Davis et al., 2006); 6 (Braspenning, Hermens, Calsbeek, & Grol, 2013).

Terug naar het onderzoek Herziene Nederlandse richtlijn Epilepsie 7 Opname kwaliteitsindicatoren Ontbreken Nederlands onderzoek 8,9,10,11 Inzicht huidig kwaliteit poliklinische epilepsiezorg 7 (Nederlandse Vereniging voor Neurologie, 2013); 8 (Cisneros-Franco et al., 2013); 9 (Veeravigrom, French, Thomas, & Sivaswamy, 2013); 10 (Wasade, Spanaki, Iyengar, Barkley, & Schultz, 2012); 11 (Pourdeyhimi, Wolf, Simpson, & Martz, 2014).

Terug naar het onderzoek 12 Vraagstelling % volwassen patiënten met epilepsie Poliklinisch bezoek 4 de kwartaal 2014 Kwaliteitsindicatoren conform richtlijn epilepsie Patiëntendossier vastgelegd Doelstelling Verbeteren poliklinische epilepsiezorg MUMC+ Formuleren aanbevelingen voor implementatieplan 12 (Nelissen, Rouhl, & Vlooswijk, 2016).

Onderzoeksmethode 12? Onderzoeksdesign Kwantitatief, retrospectief dossieronderzoek Inclusie 30 volwassen patiënten diagnose epilepsie < 12 mnd. 30 volwassen patiënten diagnose epilepsie > 12 mnd. 4 de kwartaal 2014 polikliniek MUMC+ bezochten 12 (Nelissen, Rouhl, & Vlooswijk, 2016).

Dataverzameling/analyse 12? Afhankelijke variabelen Onafhankelijke variabelen Deskundigheidsniveau professional Aantal polikliniek bezoeken & brieven aan huisarts Geslacht, leeftijd, epilepsiesyndroom, aantal jaren epilepsie 12 (Nelissen, Rouhl, & Vlooswijk, 2016).

Dataverzameling/analyse 12 Dataverzameling Case Report Form Januari & februari 2015 Data analyse SPSS 20 Beschrijvende statistiek Toetsende statistiek 12 (Nelissen, Rouhl, & Vlooswijk, 2016).

Resultaten 12? 12 (Nelissen, Rouhl, & Vlooswijk, 2016).

Resultaten 12? Kwaliteitsindicator dossiervoering Kwaliteitsindicator monitoring bijwerkingen In geen van de dossiers was een bijwerkingenlijst antiepileptica aanwezig. 12 (Nelissen, Rouhl, & Vlooswijk, 2016).

Resultaten 12? Kwaliteitsindicator informatie huisarts Kwaliteitsindicator expertise professional Epileptologen volgden nascholing conform de kwaliteitsindicator. 12 (Nelissen, Rouhl, & Vlooswijk, 2016).

Resultaten 12? Epileptologen versus niet epileptologen 12 (Nelissen, Rouhl, & Vlooswijk, 2016).

Discussie 12 Kwaliteitsindicator dossiervoering Onvoldoende expertise/kennis/anamnestische gegevens Bijwerkingen actiever gemonitord bij nieuwe patiënten Gevolgen minst frequent vastgelegd Monitoring bijwerkingen Bijwerkingenlijsten ontbraken, meerwaarde? Geen bijwerkingenlijst toegevoegd aan kwaliteitsindicator Ontbreken structurele plaats zorgproces 12 (Nelissen, Rouhl, & Vlooswijk, 2016).

Discussie 12 Kwaliteitsindicator informatie huisarts Onvoldoende tijd/belang terugkoppeling huisarts Onbekendheid met richtlijn Beperkingen Dossieronderzoek Kleine onderzoekspopulatie Beoordeling kwaliteit op basis van één poliklinisch consult Kwantitatief aspect onderzoek 12 (Nelissen, Rouhl, & Vlooswijk, 2016).

Aanbevelingen 4,6,12,13,14 Ontwikkelen voorstel verandering Continue evaluatie en bijstelling plan Analyse feitelijke zorg Integratie in routine Probleemanalyse Ontwikkeling, testen, uitvoeren implementatieplan Ontwikkeling en selectie interventies/strategieën 4 (Gagliardi, Marshall, Huckson, James, & Moore, 2015); 6 (Braspenning, Hermens, Calsbeek, & Grol, 2013); 12 (Nelissen, Rouhl, & Vlooswijk, 2016); 13 (Regieraad Kwaliteit van Zorg, 2012); 14 (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg, 2014).

Take home message 6,15,16 Inzicht feitelijke zorg Uitgangswaarde implementatie Mate implementatie Hulpmiddel herzien richtlijnen Onderdeel continue kwaliteitscyclus 6 (Braspenning, Hermens, Calsbeek, & Grol, 2013); 15 (Lambregts, Projectgroep Verpleegkundigen en Verzorgenden 2020, & Grotendorst, 2012); 16 (de Blok, Koster, Schilp, & Wagner, 2013).

Vragen

Literatuur 1. Maurits, E. E. M., de Veer, A. J. E., & Francke, A. L. (2015). Competenties in de veranderende gezondheidszorg: Ervaringen van verpleegkundigen, verzorgenden, begeleiders en praktijkondersteuners (pp. 62). Utrecht: Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg. 2. Francke, A. L., Smit, M. C., de Veer, A. J., & Mistiaen, P. (2008). Factors influencing the implementation of clinical guidelines for health care professionals: A systematic meta-review. BMC Medical Informatics and Decision Making, 8(1), 1-11. doi: 10.1186/1472-6947-8-38 3. de Jong, J. D. (2008). Explaning medical practice variation: Social organization and institutional mechanisms. Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg. Utrecht. 4. Gagliardi, A. R., Marshall, C., Huckson, S., James, R., & Moore, V. (2015). Developing a checklist for guideline implementation planning: review and synthesis of guideline development and implementation advice. Implement Sci, 10(1), 19. doi: 10.1186/s13012-015-0205-5 5. Davis, D. A., Mazmanian, P. E., Fordis, M., Van Harrison, R., Thorpe, K. E., & Perrier, L. (2006). Accuracy of physician selfassessment compared with observed measures of competence: a systematic review. Jama, 296(9), 1094-1102. doi: 10.1001/jama.296.9.1094 6. Braspenning, J., Hermens, R., Calsbeek, H., & Grol, R. (2013). Kwaliteit van veiligheid in de zorg: de rol van indicatoren. In R. Grol & M. Wensing (Eds.), Implementatie: Effectieve verbetering van de patiëntenzorg (5. ed., pp. 195-228). Amsterdam: Reed Business. 7. Nederlandse Vereniging voor Neurologie. (2013, 08.05.2015). richtlijn Epilepsie: richtlijnen voor diagnostiek en behandeling. from http://epilepsie.neurologie.nl 8. Cisneros-Franco, J. M., Diaz-Torres, M. A., Rodriguez-Castaneda, J. B., Martinez-Silva, A., Gutierrez-Herrera, M. A., & San- Juan, D. (2013). Impact of the implementation of the AAN epilepsy quality measures on the medical records in a university hospital. BMC Neurol, 13, 112. doi: 10.1186/1471-2377-13-112 9. Veeravigrom, M., French, B. C., Thomas, R., & Sivaswamy, L. (2013). Adherence to quality measures in a pediatric epilepsy center: a pilot study. Pediatr Neurol, 48(4), 291-293. doi: 10.1016/j.pediatrneurol.2012.12.011

Literatuur 10. Wasade, V. S., Spanaki, M., Iyengar, R., Barkley, G. L., & Schultz, L. (2012). AAN Epilepsy Quality Measures in clinical practice: a survey of neurologists. Epilepsy Behav, 24(4), 468-473. doi: 10.1016/j.yebeh.2012.05.017 11. Pourdeyhimi, R., Wolf, B. J., Simpson, A. N., & Martz, G. U. (2014). Adherence to outpatient epilepsy quality indicators at a tertiary epilepsy center. Epilepsy & Behavior, 39(0), 26-32. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.yebeh.2014.07.017 12. Nelissen, J., Rouhl, R., & Vlooswijk, M. (2016). Evaluatie van de poliklinische epilepsiezorg in het MUMC+: kwaliteitsindicatoren 'richtlijn Epilepsie' in de praktijk. Epilepsie, periodiek voor professionals, 14(1), 13-17. 13. Regieraad Kwaliteit van Zorg. (2012). Richtlijn voor Richtlijnen: 20 criteria voor het ontwikkelen en implementeren van een klinische richtlijn (Rev. 3. ed., pp. 16). Den Haag: Regieraad Kwaliteit van Zorg. 14. Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg. (2014). Onderzoeksprogramma 2014-2017: NIVEL onderzoekt de gezondheidszorg (pp. 40). Utrecht: Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg. 15. Lambregts, J., Projectgroep Verpleegkundigen en Verzorgenden 2020, & Grotendorst, A. (2012, 08.03.2012). Beroepsprofiel Verpleegkundig Specialist. from http://venvnvs.nl/files/2012/03/profiel-verpleegkundig-specialist_def.pdf 16. de Blok, C., Koster, E., Schilp, J., & Wagner, C. (2013). Implementatie VMS veiligheidsprogramma: Evaluatieonderzoek in Nederlandse ziekenhuizen (pp. 132). Utrecht: Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg, Vrije Universiteit medisch centrum, Institute for Health and Care Research. Burgers, J., Smolders, M., Wollersheim, H., & Grol, R. (2011). Richtlijnen als hulpmiddel bij de verbetering van de zorg. In R. Grol & M. Wensing (Eds.), Implementatie: Effectieve verbeteringen van patiëntenzorg (Rev. 4. ed., pp. 153-192). Amsterdam: Reed Business Education. National Research Council. (2011). Clinical Practice Guidelines We Can Trust. Washington DC: The National Academies Press.