Auteur DigilessenPO Laatst gewijzigd 03 September 2015 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/54785 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.
Inhoudsopgave Inleiding Wat ga je leren? Wat ga je doen? Waar kan je wonen? Nesten op de grond of juist verstopt Waarom bouwen ze een nest? Nestvlieders of nestblijvers De ooievaar Bij het water Drijven op het water Bouwen in het water Bouwen onder water Onder de grond De konijnenburcht De molshoop De mierenhoop Speuren naar mieren Altijd een eigen huisje Schelpdieren De slak Plekken door mensen gemaakt. In schuren of torens Nestkasten Afsluiting Opdracht Wanneer ben je klaar? Voor de leerkracht Over dit lesmateriaal Pagina 1
Inleiding Alle dieren hebben, net als mensen, een eigen plek waar ze wonen. Daaraan zijn ze gewend. Maar... de mol in het volgende verhaaltje is niet zo blij met zijn plek. Vindt hij een andere plek? https://youtu.be/divnftdn3aa Wat ga je leren? Ik kan opnoemen op welke plekken dieren hun huizen bouwen. Ik kan vertellen hoe dieren hun huizen bouwen. Ik kan uitleggen waarom dieren hun huis op die plek bouwen.. Wat ga je doen? Ik ga onderzoek doen naar mierennesten op of rond het schoolplein. Pagina 2
Ik maak,samen met anderen,een kwartetspel van de verschillende huizen van dieren. Pagina 3
Waar kan je wonen? Dieren en mensen lijken op elkaar. Ze willen allemaal ergens wonen. https://teleblik.nl/media/5436906/fragment?start=760&end=852 Wat weet jijzelf al? Welke dieren maken welk huis? Vul die maar eens in op het werkblad: startopdracht.docx kn.nu/ww34d0bba (docx, maken.wikiwijs.nl) Pagina 4
Nesten op de grond of juist verstopt Waarom bouwen ze een nest? Nesten vind je op veel plekken. https://teleblik.nl/media/5436906/fragment?start=875&end=899 Pagina 5
Je weet nu waarom dieren een nest maken. Kies uit deze antwoorden de drie goede: a. Om warm en droog te blijven. b. Om in te spelen. c. Om je veilig te voelen. d. Om jongen in te krijgen. Nestvlieders of nestblijvers Sommige dieren maken hun nestje gewoon op de grond. Is dat wel veilig? Kijk maar naar het filmpje. https://teleblik.nl/media/5436906/fragment?start=900&end=986 Andere dieren verstoppen hun nest https://teleblik.nl/media/5436906?start=1020&end=1089 Je weet nu het verschil tussen nestblijvers en nestvlieders Zorg maar dat deze zinnen kloppen. Mijn nest ligt op de grond. Ik ben een. Mijn nest is verstopt. Ik ben een. Ik wordt lang verzorgd door mijn ouders. Ik ben een. Ik zorg meteen voor mezelf. Ik ben een Beschikbare keuzes: nestvlieder, nestblijver, nestvlieder, nestblijver De ooievaar Een voorbeeld van een nestblijver is de ooievaar. Kijk maar eens waar hij het nest voor nodig heeft. Pagina 6
Het ooievaarsnest is hard nodig. Zet de foto's maar in de goede volgorde. Pagina 7
a. b. c. d. e. Pagina 8
Bij het water Drijven op het water Sommige dieren maken een nest dat drijft op het water, zoals de fuut: https://teleblik.nl/media/5436906/fragment?start=1112&end=1148 Je weet nu wat er gebeurd met de jongen van de fuut. Kies het goede antwoord uit: a. Ze kunnen niet meteen voor zichzelf zorgen. b. Ze kunnen voor zichzelf zorgen maar worden nog wel gevoerd. c. Ze zorgen meteen helemaal voor zichzelf. Bouwen in het water Er zijn ook dieren die hun huis bouwen in het water. Een voorbeeld daarvan is de bever : Pagina 9
De beverburcht kn.nu/12td8 Waar zijn de ingangen? Waar zie je de nestkamer? Pagina 10
En waar is het luchtgat? Bouwen onder water Zelfs onder water wordt gebouwd. Zoals door het stekelbaarsje: https://teleblik.nl/media/5436906/fragment?start=1198&end=1295 Pagina 11
Stekelbaarsjes hebben hun eigen rol. Wat doet het mannetje en wat doet het vrouwtje? Ik bouw het nest. Ik ben het Ik leg de eitjes. Ik ben het. Ik zorg voor de jongen. Ik ben het. Beschikbare keuzes: mannetje, mannetje, vrouwtje Pagina 12
Onder de grond De konijnenburcht Konijnen graven een konijnenburcht onder de grond. Kijk maar : https://teleblik.nl/media/5436906/fragment?start=1299&end=1413 Pagina 13
Konijnen wonen dus in een burcht Welke drie zinnen zijn goed? a. Konijnen wonen samen in een grote familie b. Een burcht zit onder de grond. c. Een konijn woont meestal alleen. d. Het konijnehol heeft maar één kamer. e. De wc is buiten. De molshoop Een dier dat bijna helemaal onder de grond leeft en dus ook woont is de mol. Zo graaft hij zijn gangen: https://teleblik.nl/media/5087538/fragment?start=325&end=414 En hier zie je goed hoe hij eruit ziet: https://teleblik.nl/media/5087538?start=556&end=646 Je weet nu hoe een mol eruit ziet. kn.nu/15zej Hier zie je de mol Waar zitten zijn graafpoten? Pagina 14
De mol eet per dag wel 100 regenwormen! Waarmee vindt hij die wormen? De mierenhoop Mieren wonen in een mierennest. We noemen dat ook wel een mierenhoop. Klik er maar op om meer te leren over de mier. Pagina 15
Een mierennest bestaat uit heel veel kamers. Hoe dat er van binnen uitziet kan je zien op het volgende plaatje: Een mierennest heeft heel veel kamers. Wat of wie zie je waar? Een zieke mier in de. De eitjes liggen in de. De koningin woont in de. Eten wordt bewaard in de. Beschikbare keuzes: kraamkamer, ziekenboeg, koninginnekamer, voorraadkast Speuren naar mieren Mieren zitten overal. Dus vast ook bij jullie school. Ga maar eens op onderzoek. Neem een vergrootglas of loep mee. Als je de ingang van mierennest hebt gevonden, maak er dan maar een tekening van en schrijf erbij Pagina 16
waar je dat nest vond. Met je vergrootglas kan je de mieren beter bekijken en ook tekenen. Je kan dit werkblad gebruiken: Speuren naar mieren.docx kn.nu/wwd98453c (docx, maken.wikiwijs.nl) Pagina 17
Altijd een eigen huisje Schelpdieren Er zijn ook dieren die in een schelp leven. Wat we daarmee bedoelen zie je hier: https://youtu.be/vdqnqeqsbuy?? Pagina 18
Een schelpdier maakt zijn huisje van kalk Waar haalt hij dat kalk vandaan? a. Uit de grond. b. Uit het water. c. Uit zijn eten. De slak Ook de slak heeft zijn huis altijd bij zich. Waarvoor hij dat nodig heeft zie je als je op de foto van de slak klikt: Je weet nu hoe een slak eruit ziet. kn.nu/qor3p Ze kunnen ook ruiken en voelen. Waarmee doen ze dat dan? Pagina 19
De slak heeft vier voelsprieten. Waar zitten de ogen? Pagina 20
Plekken door mensen gemaakt. In schuren of torens Pagina 21
Er zijn dieren die zelf geen nest maken. Zij kiezen ruimtes die door mensen zijn gemaakt. Hier zie je voorbeelden als je klikt op de foto van de zwaluw. Sommige dieren kiezen een plek die door mensen is gemaakt. Weet jij nog welke dat zijn? a. vleermuis b. roodborstje c. torenvalk d. stekelbaarsje e. gierzwaluw Nestkasten We kunnen dieren een handje helpen. Mensen maken allerlei soorten nestkasten. Hier zie je een paar voorbeelden. https://teleblik.nl/media/5198043/fragment?start=728&end=880 Ieder dier zijn eigen huis. Zet de namen bij de goed huizen. 1. 2. a. koolmees b. ooievaar c. bij d. vlinder Pagina 22 3. 4.
Afsluiting Heb je alle vragen goed gemaakt? Dan weet je nu je weet je nu waarom er zoveel verschillende huizen van dieren zijn. Dat mag je laten zien in de laatste opdracht. Opdracht Je gaat met met de hele klas een kwartetspel maken. Je werkt in groepjes van vier. Iedereen krijgt één kaart. Teken hierop het dier en zijn huis. Zorg dat je goed ziet : voor welk dier het is; waar het huis staat; waarvan het is gemaakt. Hier een voorbeeld van een kwartet! Kwartetbladen kn.nu/ww69348c1 (docx, maken.wikiwijs.nl) Wanneer ben je klaar? Je bent klaar als je het kwartetspel goed hebt kunnen spelen. Maar.. kijk daarna ook nog even naar dit filmpje van Ko de Kreeft. Hij heeft wel een heel speciaal huis! Pagina 23
Pagina 24
Voor de leerkracht Hier vindt u de doelen en tips voor verdere invulling van lessen over dit onderwerp. Daarbij ook de bestanden met de werkbladen die bij de lessen horen. Wikiles Informatie voor de leerkracht.docx kn.nu/ww.955bdcf (docx, maken.wikiwijs.nl) startopdracht.docx kn.nu/ww91df581 (docx, maken.wikiwijs.nl) Speuren naar mieren.docx kn.nu/wwbbf28ac (docx, maken.wikiwijs.nl) Kwartetbladen kn.nu/ww39a217d (docx, maken.wikiwijs.nl) Herkomst van de gebruikte afbeeldingen. kn.nu/ww8aad9a9 (docx, maken.wikiwijs.nl) Pagina 25
Antwoorden Je weet nu waarom dieren een nest maken. Kies uit deze antwoorden de drie goede: 1. Om warm en droog te blijven. 2. Om in te spelen. 3. Om je veilig te voelen. 4. Om jongen in te krijgen. Je weet nu het verschil tussen nestblijvers en nestvlieders Zorg maar dat deze zinnen kloppen. Mijn nest ligt op de grond. Ik ben een nestvlieder. Mijn nest is verstopt. Ik ben een nestblijver. Ik wordt lang verzorgd door mijn ouders. Ik ben een nestblijver. Ik zorg meteen voor mezelf. Ik ben een nestvlieder Het ooievaarsnest is hard nodig. Zet de foto's maar in de goede volgorde. Pagina 26
1. a: 2. d: 3. c: 4. b: 5. e: Je weet nu wat er gebeurd met de jongen van de fuut. Kies het goede antwoord uit: 1. Ze kunnen niet meteen voor zichzelf zorgen. 2. Ze kunnen voor zichzelf zorgen maar worden nog wel gevoerd. 3. Ze zorgen meteen helemaal voor zichzelf. Antwoorden: De beverburcht Waar zijn de ingangen? Pagina 27
Aantal punten juist antwoord: 1 Waar zie je de nestkamer? Aantal punten juist antwoord: 1 En waar is het luchtgat? Pagina 28
Aantal punten juist antwoord: 1 Stekelbaarsjes hebben hun eigen rol. Wat doet het mannetje en wat doet het vrouwtje? Ik bouw het nest. Ik ben het mannetje Ik leg de eitjes. Ik ben het vrouwtje. Ik zorg voor de jongen. Ik ben het mannetje. Konijnen wonen dus in een burcht Welke drie zinnen zijn goed? 1. Konijnen wonen samen in een grote familie 2. Een burcht zit onder de grond. 3. Een konijn woont meestal alleen. 4. Het konijnehol heeft maar één kamer. 5. De wc is buiten. Antwoorden: Je weet nu hoe een mol eruit ziet. Hier zie je de mol Waar zitten zijn graafpoten? Pagina 29
Aantal punten juist antwoord: 2 De mol eet per dag wel 100 regenwormen! Waarmee vindt hij die wormen? Aantal punten juist antwoord: 1 Een mierennest heeft heel veel kamers. Wat of wie zie je waar? Een zieke mier in de ziekenboeg. Pagina 30
De eitjes liggen in de kraamkamer. De koningin woont in de koninginnekamer. Eten wordt bewaard in de voorraadkast. Een schelpdier maakt zijn huisje van kalk Waar haalt hij dat kalk vandaan? 1. Uit de grond. 2. Uit het water. 3. Uit zijn eten. Antwoorden: Je weet nu hoe een slak eruit ziet. Ze kunnen ook ruiken en voelen. Waarmee doen ze dat dan? Aantal punten juist antwoord: 1 De slak heeft vier voelsprieten. Waar zitten de ogen? Pagina 31
Aantal punten juist antwoord: 1 Sommige dieren kiezen een plek die door mensen is gemaakt. Weet jij nog welke dat zijn? 1. vleermuis 2. roodborstje 3. torenvalk 4. stekelbaarsje 5. gierzwaluw Ieder dier zijn eigen huis. Zet de namen bij de goed huizen. 1. c 2. a 3. b 4. d Pagina 32
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur DigilessenPO Laatst gewijzigd 03 September 2015 om 11:26 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau PO groep 3; PO groep 4; Leerinhoud en doelen Natuur [vervallen na 2014]; Natuur- en milieueducatie; Natuur; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 4 uur en 0 minuten Trefwoorden f, hol, nest, nestblijvers, nestvlieders, ooievaar Pagina 33