Titel Ambities en verwachtingen bij sportevenementen in Noord Nederland

Titel Ambities en verwachtingen bij sportevenementen in Noord Nederland Auteur Myriam Aagtjes Studentennummer: 319304 m.e.aagtjes@st.hanze.nl Opleiding Hanzehogeschool Groningen Instituut voor Sportstudies Sportmanagement Eerste afstudeerbegeleider Ben Hattink Tweede afstudeerbegeleider Hans Slender Organisatie Sportplein Groningen / KWP Afstudeerbegeleider organisatie Hans Slender Plaats Groningen Datum 21 juni 2013 2 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

Managementsamenvatting Sport zie je overal terug, van bedrijvenfitness naar individuele en teamsporten tot sportevenementen en meer. Sport is een vrijetijdsbesteding, maar sport wordt ook steeds vaker ingezet om mensen samen te brengen en problemen binnen de samenleving te verminderen of op te lossen. Sport heeft een grote rol binnen onze maatschappij en deze rol blijft groeien. Sportevenementen zijn hierbij van groot belang. Sportplein Groningen en Kenniscentrum Events Drenthe willen sportevenementen ondersteunen bij de organisatie van de sportevenementen. Probleemstelling In Noord-Nederland vinden er, vergelijkend met het midden en zuiden van Nederland, weinig grote sportevenementen plaats. Dit blijkt uit de Nationale Evenementenkalender. In Noord-Nederland staan daar 25 sportevenementen in opgenomen, tegenover 50 in Midden-Nederland, 83 in West-Nederland en 100 in Zuid-Nederland (NOC*NSF, 2013). Om Noord-Nederland meer op de kaart te kunnen zetten qua sportevenementen en om meer sportevenementen naar het noorden te halen, is kennis over de evenementen die al in Noord-Nederland plaatsvinden noodzakelijk. Het doel van het onderzoek is de ambities en verwachtingen, die gemeenten, provincies, sportbonden en sportevenementenorganisaties bij sportevenementen in Noord-Nederland hebben, te inventariseren, beschrijven en te kijken hoe deze worden nagestreefd. Met deze informatie kan Sportplein Groningen sportevenementen- organisaties ondersteunen en koppelen aan verschillende partijen om kennis te delen, waardoor Noord-Nederland meer op de kaart gezet kan worden. De vraagstelling die hiervoor geformuleerd is luidt: Op welke wijze worden ambities en verwachtingen van verschillende stakeholders van en bij sportevenementen in Noord-Nederland nagestreefd? Methode Het is een beschrijvend onderzoek, de ambities en verwachtingen van de verschillende stakeholders bij sportevenementen in Noord-Nederland worden beschreven aan de hand van het onderzoeksmodel. Dit model is gebaseerd op het MAPE-spectrum van Bouckaert (1999). Voornamelijk is het een kwalitatief onderzoek met een paar delen kwantitatief, wat primaire informatie oplevert. Er zijn vaker onderzoeken gedaan naar beleving en tevredenheid onder de deelnemers en toeschouwers en de economische impact van sportevenementen (WESP, 2013). Echter is er nog weinig bekend over de ambities en verwachtingen van de sportbonden, provincies, gemeenten en de sportevenementenorganisaties zelf, dit zijn de stakeholders van dit onderzoek. Bij de stakeholders zijn voornamelijk vragenlijsten afgenomen, aangezien bij de sportbonden weinig respons is verkregen, is daar nog een deel deskresearch gedaan. Van de ondervraagde 25 sportevenementenorganisaties hebben er 12 gereageerd, waarvan vier interviews waren in plaats van een vragenlijst. Van de gemeenten hebben er 9 van de 17 een respons gestuurd. Alle drie de Noordelijke provincies hebben gereageerd en van de 79 sportbonden die aangesloten zijn bij de NOC*NSF, hebben er 7 de vragenlijst beantwoord. 3 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

Resultaten en discussie Uit de resultaten blijkt dat de stakeholders soortgelijke ambities en verwachtingen hebben bij sportevenementen, alleen worden deze niet volledig nagestreefd door ontbrekende communicatie tussen de verschillende stakeholders onderling. Sportplein Groningen kan contacten gemakkelijker leggen en de sportevenementenorganisaties koppelen aan de juiste persoon binnen de gemeente / provincie. Op deze manier wordt de samenwerking meer gestimuleerd, waardoor ambities en verwachtingen eerder bereikt worden. Ook met sportbonden kan er door contact, meer samenwerking plaatsvinden. Wanneer Sportplein Groningen en Kenniscentrum Events Drenthe, Kenniscentrum Noord doorzetten is het noodzakelijk om meer contact te zoeken met Sport Fryslân. Door ook Sport Fryslân te betrekken in het Kenniscentrum Noord, komen alle drie de Noordelijke provincies bij elkaar en kan er een sterker Kenniscentrum Noord neergezet worden. Door een kritisch oogpunt te kijken naar dit onderzoek, is het de vraag of het onderzoek een representatief beeld geeft van alle ambities / verwachtingen van en bij sportevenementen in Noord- Nederland. Op verschillende vragenlijsten is, door het afhankelijk zijn van externen, weinig respons verkregen. Hierdoor is het onderzoek minder representatief als een totaal beeld van Noord-Nederland, aangezien er meer organisaties zijn dan alleen zij die meegewerkt hebben. 4 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

Voorwoord Voor u ligt de scriptie Ambities en verwachtingen bij sportevenementen in Noord-Nederland. Deze scriptie is geschreven in het kader van de afstudeeropdracht voor de studie Sport Management aan het Hanze Instituut voor Sportstudies te Groningen. Dit onderzoek is verricht voor Sportplein Groningen, een werkgroep evenementen binnen de provincie Groningen. Zij zijn opgericht om sportevenementenorganisaties te ondersteunen waar ze kunnen en waar nodig. Met meer kennis over sportevenementen binnen Noord-Nederland willen ze sterke evenementen neerzetten en waar mogelijk meer sportevenementen naar het Noorden halen. Ik heb met genoegen gewerkt aan dit onderzoek. Het onderzoek doen naar sportevenementen, wat mijn interesse altijd heeft gehad, heeft me meer inzicht gegeven in sportevenementenorganisaties. Ik hoop dat Sportplein Groningen met de resultaten hun kennis heeft vergroot. Mijn dank gaat uit naar Hans Slender, begeleider vanuit Sportplein Groningen en het Hanze Instituut voor Sportstudies voor het ondersteunen en de begeleiding gedurende mijn afstudeerperiode. En Ben Hattink, mijn afstudeerbegeleider vanuit de opleiding, voor het geven van feedback. Uiteraard wil ik ook de mensen van de provincies, gemeenten, sportbonden en sportevenementenorganisaties die bereid waren mee te werken aan dit onderzoek bedanken. Groningen, 21 juni 2013 Myriam Aagtjes 5 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

Inhoudsopgave Lijst van figuren en tabellen... 8 1. Inleiding... 9 2. Achtergrond... 10 2.1. Sportplein Groningen... 10 2.2. Kenniscentrum Events Drenthe... 11 2.3. Sport Fryslân... 11 2.4. Kenniscentrum Events Noord... 12 2.5. Stakeholders sportevenementen... 13 3. Onderzoeksopzet... 14 3.1. Probleemstelling... 14 3.2. Doelstelling... 15 3.3. Onderzoeksvraag... 15 3.4. Deelvragen... 15 3.5. Onderzoeksmodel... 16 3.6. Onderzoeksmethode... 17 4. Kennis over stakeholders en maatschappelijke waarde sportevenementen... 19 4.1. Stakeholders... 19 4.2. Ambities... 20 4.3. Maatschappelijke waarden... 21 4.4. Side-events... 23 4.5. Kennis over stakeholders en maatschappelijke waarde sportevenementen... 23 5. Resultaten onderzoek... 24 5.1. Gemeenten... 24 5.2. Provincies... 29 5.3. Sportevenementenorganisaties... 34 5.4. Sportbonden... 41 6 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

6. Conclusie... 46 6.1. Ambities en verwachtingen stakeholders... 46 6.2. Acties... 47 6.3. Resultaat... 48 6.4. Tevredenheid stakeholders... 48 6.5. Side-events... 48 6.6. Slotconclusie... 49 7. Aanbeveling & discussie... 50 7.1. Aanbevelingen... 50 7.2. Discussie... 51 Literatuurlijst... 52 Bijlagen... 54 Beantwoordde vragenlijsten gemeenten... 54 Beantwoordde vragenlijsten provincies... 71 Uitgewerkte interviews sportevenementenorganisaties... 77 Beantwoordde vragenlijsten sportevenementenorganisaties... 97 Beantwoordde vragenlijsten sportbonden... 113 7 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

Lijst van figuren en tabellen Figurenindex Figuur 2.1. Verschillende stakeholders bij sportevenementen Figuur 3.1. Onderzoeksmodel gebaseerd op het MAPE-spectrum van Bouckaert (1999). Figuur 4.1. Verschillende stakeholders bij een evenement. (Bowdin, 2006) Figuur 4.2. Vliegwiel maatschappelijke spin-off (De Groot, Blom, & Van der Gugten, 2012) Tabellenindex Tabel 5.1. Tabel 5.2. Tabel 5.3. Tabel 5.4. Tabel 6.1. Thema s terugkomend in beleid / verwachtingen voor sportevenementen per gemeente. Thema s terugkomend in beleid / verwachtingen voor sportevenementen per provincie. Thema s terugkomend bij de sportevenementen per sportevenementenorganisatie. Thema s terugkomend in beleid / verwachtingen voor sportevenementen per sportbond. Thema s terugkomend bij de verschillende stakeholders. 8 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

1. Inleiding Sport zie je overal terug, van bedrijvenfitness naar individuele en teamsporten tot sportevenementen en meer. Sport is een vrijetijdsbesteding, maar sport wordt ook steeds vaker ingezet om maatschappelijke doelen te behalen. Het belang van sport komt duidelijk naar voren in het Olympisch Plan 2028 (NOC*NSF, 2009). De missie uit dit plan luidt; We gaan met sport in de volle breedte 2 heel Nederland naar Olympisch niveau brengen. Daar hebben we allemaal profijt van, nu en in de toekomst, op sociaalmaatschappelijk, economisch, ruimtelijk en welzijnsgebied. Met als mogelijk resultaat Olympische en Paralympische Spelen in 2028 in Nederland. 2 Met sport in de volle breedte bedoelen we topsport én breedtesport, Olympisch én niet-olympisch, actief én passief. En ook het naar Nederland halen van tot de verbeelding sprekende internationale sportevenementen, waaronder in het bijzonder de Olympische Spelen en Paralympische Spelen van 2028, hoort erbij. Het Olympisch Vuur 2028 is vanaf januari 2013 opgeheven en daarmee ook het Olympisch Plan 2028. De nalatenschap van het plan is overgedragen aan de alliantiepartners (NOC*NSF, de vier grote steden en de betrokken ministeries) van het Olympisch Vuur 2028. Ondanks dat het Olympisch Plan is stopgezet, streven de alliantiepartners nog wel naar de hoogst mogelijke sportdeelname in Nederland. Bovendien worden andere sportstimuleringsprogramma s doorgezet en zijn er nog veel initiatieven om de sport door te ontwikkelen (Olympisch Vuur 2028, 2012). Om in Nederland de hoogst mogelijke sportdeelname te krijgen moeten sportevenementen ook op dit niveau georganiseerd worden. Er kan pas profijt van sportevenementen gemaakt worden als men ook weet waar de ambities en verwachtingen liggen en hoe deze het beste gerealiseerd kunnen worden, ondersteuning kan hierbij van grote waarde zijn. Bij het organiseren van sportevenementen zijn een groot aantal stakeholders betrokken, dit geldt voor zowel de organisatie als de financiering. Hierbij valt te denken aan sportbonden, sponsoren, lokale omwonenden, overheid, deelnemers en toeschouwers. Al deze stakeholders hebben verschillende verwachtingen bij sportevenementen en de organisaties moeten hen tevreden stellen. De maatschappelijke waarde van sport en bij sportevenementen zijn relatief nieuwe verwachtingen die voor verschillende stakeholders steeds belangrijker worden. Thema s als gezondheid, participatie, integratie, sociale samenhang en economische impact zijn een paar voorbeelden die hierbij aan de orde komen (Slender, Vries, & Hoek, 2012). Echter is er weinig kennis beschikbaar over de (maatschappelijke) ambities en verwachtingen die verschillende stakeholders hebben bij sportevenementen in Noord-Nederland. Daarnaast vinden de meeste grote evenementen plaats in het midden of het zuiden van het land en niet in Noord-Nederland (NOC*NSF, 2013). Sportplein Groningen en Kenniscentrum Events kunnen de sportevenementenorganisaties ondersteunen, zodat zij aan de verwachtingen van de stakeholders kunnen voldoen. Door meer kennis over ambities en verwachtingen van de verschillende stakeholders, kan Sportplein Groningen en Kenniscentrum Events beter inspelen op de ondersteuning die ze te bieden hebben. 9 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

2. Achtergrond In dit hoofdstuk is de achtergrond van Sportplein Groningen en Kenniscentrum Events Drenthe beschreven. Daarbij streven Sportplein Groningen en Kenniscentrum Events Drenthe naar een Kenniscentrum Noord, met als doel dat uiteindelijk ook Friesland aansluit bij dit kenniscentrum. Verder worden de stakeholders van sportevenementen beschreven en toegelicht op welke stakeholders dit onderzoek gericht is. 2.1. Sportplein Groningen Sportplein Groningen is een samenwerkingsverband tussen negen partners in de Provincie Groningen op het gebied van sport en bewegen. De partners van Sportplein Groningen zijn ROC Alfa-College (sport en bewegen), Noorderpoort, Hanzehogeschool Groningen (Instituut voor Sportstudies), Rijksuniversiteit Groningen, Universitair Medisch Centrum Groningen, Topsport Noord, Huis voor de Sport Groningen, Gemeente Groningen en Provincie Groningen (Sportplein Groningen, 2012). Sportplein Groningen is bedoeld om op het gebied van sport en bewegen organisaties met elkaar te verbinden, kennis te delen, dienstverlening op elkaar af te stemmen en gezamenlijke visie te vormen op verschillende themagebieden. De missie die Sportplein Groningen draagt luidt: Samen in beweging voor optimale sport in Groningen (Slender, Bultena, Verhaar, & Smuling, 2012). De werkgroep sportevenementen van Sportplein Groningen kan ondersteund worden door het Kenniscentrum Events Noord Nederland, welke zich in Drenthe bevindt. De werkgroep sportevenementen van Sportplein Groningen heeft een vijftal doelen opgesteld om tot een rijk gevulde evenementenkalender in Groningen te komen. Deze kalender wordt gevuld met sterke evenementen die tot de verbeelding spreken en positieve maatschappelijke effecten weten te genereren. De doelen van de werkgroep sportevenementen van Sportplein Groningen; - Sportevenementen in Groningen op de kaart, - kennis verzamelen / delen rondom organisatie sportevenementen, - kennis ontwikkelen rondom de maatschappelijke waarde van sportevenementen, - ondersteunen in het vergroten van maatschappelijke effecten huidige evenementen, - initiatief nemen om meer evenementen in de provincie Groningen te krijgen. (Slender, Bultena, Verhaar, & Smuling, 2012) In de visie en planvorming 2012 2013 (Slender, Bultena, Verhaar, & Smuling, 2012) is al aangegeven dat het belangrijk is om in Noord-Nederland tot samenwerking te komen om resultaten te bereiken, waarbij samenwerking met Kenniscentum Events Drenthe van belang is. Verder wil de werkgroep kwartiermaker zijn om in de toekomst ook grotere sportevenementen naar Groningen te halen. De focus ligt dan bij sportevenementen gericht op jeugd en talentontwikkeling en de kernsporten voor Groningen. De drie kernsporten voor provincie Groningen zijn: basketbal, korfbal en volleybal (Provinciale Staten van Groningen, 2010). 10 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

Dit onderzoek draagt bij aan het verzamelen en delen van kennis rondom de organisatie sportevenementen en het kennis ontwikkelen rondom de maatschappelijke waarde van sportevenementen. Het onderzoek ondersteunt de ambitie, van de werkgroep sportevenementen van Sportplein Groningen, om kennis en ervaringen over het organiseren van sportevenementen te verzamelen en te delen met de belangrijkste stakeholders. 2.2. Kenniscentrum Events Drenthe Het Kenniscentrum Events te Drenthe is een initiatief vanuit Recreatieschap Drenthe, K&C (expertisecentrum en projectorganisatie kunst en cultuur), Marketing Drenthe en SportDrenthe. Het Kenniscentrum Events behoort tot een van de uitvoeringsprogramma s van Drenthe 2028, daarbij is het kenniscentrum expert op het gebied van evenementen en biedt advies, ondersteuning en informatie tussen evenementenorganisaties & sportbonden en provincie, gemeenten, bedrijfsleven en onderwijs en vice versa. De missie van Kenniscentrum Events is matchmaker zijn tussen verschillende stakeholders rondom evenementen in Drenthe. Doelen die zij nastreven ambities helpen realiseren en maatschappelijke spin-off vergroten. De doelstelling van Kenniscentrum Events luidt: Het creëren van een zinvolle dienst voor evenementenorganisatoren, overheden en sportbonden, die bijdraagt aan de evenementenambitie van Drenthe 2028 en daarmee aan de Noordelijke ambitie ruimte waarbij kennis, advisering, onderzoek over en naar evenementen centraal staat (SportDrenthe, 2013). De evenementenambitie van Drenthe 2028 is een plan met daarin een vijftal ambities; Iedereen beweegt, levende buurten, presteren is prima, beeldbepalend en op de kaart. Deze vijftal ambtities passen in het dynamische plan van Drenthe 2028 binnen drie prestatievelden, welke in elkaars verlengde liggen; Vitaal, Excellent en Dynamisch Drenthe. Binnen deze prestatievelden worden verschillende projecten georganiseerd waarbij de kern altijd blijft; met sport en bewegen naar een beter Drenthe (Drenthe 2028, 2009). Er zijn voor het plan Drenthe 2028 een aantal kernsporten benoemd binnen Drenthe, dit zijn de sporten waarmee de ambities het best bereikt kunnen worden. De vijf kernsporten zijn; wielersport, atletiek, thriatlon, hippische sport en motorsport. Kenniscentrum Events heeft voor deze vijf kernsporten diverse platforms opgericht, ze zijn nog niet allemaal volledig, maar wel in wording. Evenementenorganisatoren kunnen op het forum van Kennisscentrum Events vragen stellen wanneer zij tegen problemen aanlopen. 2.3. Sport Fryslân In Friesland zit Sport Fryslân, dat is het expertise centrum op het gebied van sport in Friesland. Sport Fryslân werkt samen met gemeenten, onderwijs, sportverenigingen, sportbonden en andere partners op het gebied van sport, maar ook op het gebied van welzijn en gezondheidszorg (Sport Fryslân, 2013). Op de website Sport Service Desk heeft Sport Fryslân informatie staan voor sportverenigingen, daar staan ook contact gegevens voor mensen die meer over bepaalde onderwerpen willen weten. 11 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

2.4. Kenniscentrum Events Noord Sportplein Groningen en Kenniscentrum Events Drenthe streven naar een Kenniscentrum Events Noord. Een doel van een Noordelijk kenniscentrum is het profileren van het Noorden met evenementen die beeldbepalend zijn voor de regio. Door deze twee kenniscentra te combineren wordt de kennis groter en kan men evenementenorganisaties beter ondersteunen en verschillende partijen aan elkaar koppelen. Het contact tussen Sportplein Groningen en Kenniscentrum Events Drenthe is al redelijk intensief, leden van de kenniscentra staan elkaar bij waar nodig. Het contact met Friesland is nog minimaal. Waar Groningen en Drenthe al samenwerken, staat Friesland hier op dit moment grotendeels nog buiten. Noordelijke bijeenkomsten is één van de doelen het gezamenlijk kenniscentrum, een bijeenkomst waar afgevaardigden vanuit Friesland, Drenthe en Groningen komen. Waar contactpersonen van gemeenten, sportevenementen organisaties en anderen bij elkaar komen om kennis en ervaringen te delen. Een ander doel van het Kenniscentrum Noord is om een expertteam breder wegzetten met onder andere experts uit Groningen en Friesland en de evenementenkalender van Groningen en Drenthe samenvoegen tot een overkoepelende kalender voor Noord-Nederland (Zijl & Slender, 2013). 12 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

2.5. Stakeholders sportevenementen Bij sportevenementen hebben verschillende stakeholders verschillende rollen. Linton (2013) beschrijft stakeholders binnen de sport als individuele personen of organisaties van wie de positie en de acties invloed uitoefenen voor het succes van de sport. Binnen sportevenementen zijn er verschillende stakeholders, anders kan een evenement niet plaatsvinden. Op basis van het model van Bowdin (2006) is het onderstaande model gevormd. Stakeholders welke volgens Bowdin bij een sportevenement behoren zijn hierin opgenomen. Daarnaast zijn de sportbonden en de lokale overheid toegevoegd aan het model, en staat de sportevenementenorganisatie centraal want zij moeten ervoor zorgen dat alle ambities en verwachtingen waar gemaakt worden. Er zijn vaker WESP (Werkgroep Evaluatie Sportevenementen) onderzoeken gedaan naar beleving en tevredenheid onder de deelnemers en toeschouwers en de economische impact van sportevenementen (WESP, 2013). Echter is er nog weinig bekend over de ambities en verwachtingen van de sportbonden, provincies, gemeenten en de sportevenementenorganisaties zelf. Het expertteam van Kenniscentrum Events Drenthe en Sportplein Groningen bevindt zich juist op dit gebied. Deelnemers Toeschouwers Sponsoren Sportevenementen organisaties Media Sportbonden Gemeenten Provincies Figuur 2.1. Verschillende stakeholders bij sportevenementen 13 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

3. Onderzoeksopzet In dit hoofdstuk wordt de onderzoeksopzet beschreven, van probleemstelling tot onderzoeksvraag naar een onderzoeksmodel en methode. 3.1. Probleemstelling In Noord-Nederland vinden er, vergelijkend met het midden en zuiden van Nederland, weinig grote sportevenementen plaats. Dit blijkt uit de Nationale Evenementenkalender. In Noord-Nederland staan daar 25 sportevenementen in opgenomen, tegenover 50 in Midden-Nederland, 83 in West-Nederland en 100 in Zuid-Nederland (NOC*NSF, 2013).Voordat evenementen worden opgenomen in de Nationale Evenementenkalender, moeten zij aan een aantal eisen voldoen. De algemene eisen hiervoor zijn, het voldoen aan de definitie sportevenement zoals door SportAccord opgesteld, het evenement moet in Nederland plaatsvinden en het moet een op zich zelfstaande wedstrijd of sportieve prestatie zijn. Binnen de kalender zijn de evenementen opgedeeld in zes categorieën; 1. Top I / Top II evenementen 2. Internationale topsportevenementen 3. Nationale topsportevenementen 4. Regionale topsportevenementen 5. (Inter)nationale breedtesportevenementen 6. Lokale/regionale breedtesportevenementen De eerste vijf categorieën komen terug op de Nationale Evenementenkalender. De evenementen in de zesde categorie komen nog niet in aanmerking om op de kalender te komen (Olympisch Vuur 2028). Sport heeft een grote rol binnen onze maatschappij en deze rol blijft groeien. Zo wordt sport steeds vaker ingezet om mensen samen te brengen en problemen binnen de samenleving te verminderen of op te lossen. Sportevenementen zijn hierbij van groot belang. Door middel van sportevenementen kunnen meer mensen de kans krijgen om in aanraking met sport te komen, zowel actief als passief. Gemeenten/provincies kunnen evenementen inzetten om meer toeristen / toeschouwers naar hen toe te trekken, en daarbij meer de economie te stimuleren en/of hun imago te profileren (Eekeren, 2007). Om Noord-Nederland meer op de kaart te zetten qua sportevenementen en om meer sportevenementen naar het Noorden te halen, is kennis over de evenementen die al in Noord- Nederland plaatsvinden noodzakelijk. Sportevenementenorganisaties moeten de mogelijkheid hebben om vragen over het organiseren van evenementen ergens te kunnen stellen, zodat er een sterker evenement neergezet kan worden. Daarbij moeten de evenementenorganisatoren bijeen gebracht en gefaciliteerd worden om hun kennis en ervaringen onderling uit te wisselen. Door het uitwisselen van deze informatie kunnen zij en hoger niveau bereiken met hun sportevenementen. Sportplein Groningen is mede opgericht om sportevenement organisatoren te ondersteunen / vragen te beantwoorden en hun kennis te delen. Meer kennis over zowel de eisen en verwachtingen die door verschillende stakeholders aan de sportevenementenorganisatoren gesteld worden, als de eigen ambities van de organisatoren zijn van belang. Hiermee kan Sportplein Groningen sportevenementenorganisatoren ondersteunen en mensen met de juiste achtergronden bij elkaar brengen. 14 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

3.2. Doelstelling Inventariseren en beschrijven hoe ambities en verwachtingen van verschillende stakeholders van / bij sportevenementen in Noord-Nederland worden nagestreefd. Toelichting De verschillende stakeholders die binnen dit onderzoek benaderd zijn; sportevenementenorganisaties, sportbonden, gemeenten en provincies. Veel onderzoeken richten zich op deelnemers en bezoekers bij sportevenementen, en ook over sponsoren en sportevenementen is al veel bekend. Deze twee onderwerpen zijn al vaker onderzocht door WESP (WESP, 2013). Over deze uitgekozen stakeholders is nog weinig bekend. Er is gekeken naar de ambities en verwachtingen van deze stakeholders, met andere woorden, wat willen ze bereiken of waar streven ze naar. Om hun doelen te behalen zijn er acties ondernomen, welke acties zijn dit en wat is het resultaat van deze acties. De inventarisatie en het beschrijven van deze informatie zorgt voor kennis waarmee Sportplein Groningen evenementenorganisaties kan ondersteunen. 3.3. Onderzoeksvraag Op welke wijze worden ambities en verwachtingen van verschillende stakeholders van en bij sportevenementen in Noord-Nederland nagestreefd? 3.4. Deelvragen Om een antwoord te verkrijgen op de onderzoeksvraag zijn er een zestal deelvragen geformuleerd. Et antwoord op de eerste deelvraag is uitgewerkt in het vierde hoofdstuk, de andere deelvragen komen terug in het hoofdstuk resultaten. - Welke kennis is er beschikbaar over de stakeholders en de maatschappelijke waarde van sportevenementen? - Welke ambities en verwachtingen hebben de verschillende stakeholders bij een sportevenement? - Welke acties worden er ondernomen door sportevenementenorganisaties om de ambities en verwachtingen van de stakeholders te behalen? - Wat is het resultaat van de ondernomen acties? - Zijn de stakeholders tevreden met het resultaat van de nagestreefde ambities en verwachtingen? - Welke rol spelen side-events in het nastreven van (maatschappelijke) ambities en verwachtingen bij sportevenementen? 15 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

3.5. Onderzoeksmodel Om de ambities en verwachtingen, acties, resultaat en de effecten op een logische manier in kaart te brengen is het model van Bouckaert gebruikt, het model wordt wel het MAPE-spectrum genoemd. Het MAPE-spectrum weergeeft een transformatieproces waarbij ingezette middelen (M) door activiteiten (A) worden omgezet in prestaties (P), die uiteindelijk bepaalde effecten (E) genereren (Bouckaert & Auwers, 1999). Het model kan ook gelezen worden als input throughput output outcome. Voor dit onderzoek is er een model (figuur 3.1) gemaakt voor de aanpak gebaseerd op het MAPEspectrum van Bouckaert (1999). De stakeholders hebben verschillende ambities en verwachtingen en om deze na te komen zijn er verschillende acties ondernomen. Acties leiden tot resultaat en effecten van dit resultaat. Daarbij zijn side-events meegenomen, aan side-events kunnen andere verwachtingen gesteld worden of side-events worden ingezet om de hoofd ambities en verwachtingen te behalen. Ambities / Verwachtingen Actie Resultaat Effecten Side-events Figuur 3.1. Onderzoeksmodel gebaseerd op het MAPE-spectrum van Bouckaert (1999). 16 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

3.6. Onderzoeksmethode Het is een beschrijvend onderzoek, de ambities en verwachtingen en wat daarbij hoort van de verschillende stakeholders bij sportevenementen in Noord-Nederland worden beschreven aan de hand van het onderzoeksmodel. Het is een onderzoek over een onderwerp waar wel het een en ander over bekend is, dit is echter niet specifiek voor de regio Noord-Nederland. Voornamelijk is het een kwalitatief onderzoek met een paar delen kwantitatief, wat primaire informatie oplevert. 3.6.1. Strategie De strategie van een meervoudige gevalsstudie is toegepast bij dit onderzoek. De verschillende evenementen / gemeenten / provincies / sportbonden zijn met elkaar vergeleken. Bij een gevalsstudie is de probleemstelling verkennend / beschrijvend en de methoden die hierbij naar voren komen zijn onder andere interview en vragenlijst (Thiel, 2010). Per sportevenement zijn de ambities en verwachtingen van de verschillende stakeholders onderzocht, wat de acties zijn om dit te behalen en wat daar uiteindelijk uitkomt. Door het onderzoeksmodel te volgen zit er structuur in het onderzoek. Het begint met een beeld van de huidige situatie en dat gaat via de ambities en verwachtingen richting resultaat en effecten. Met de resultaten van de deelvragen per stakeholder voor sportevenementen, is er een conclusie gemaakt die antwoord geeft op de hoofdvraag. 3.6.2. Dataverzameling De vier stakeholders per evenement die benaderd zijn voor dit onderzoek zijn de evenementenorganisaties, sportbonden, gemeenten en provincies. De data voor deze deelonderzoeken zijn grotendeels op dezelfde wijze verzameld. Echter is er bij de evenementenorganisaties dieper op de informatie in gegaan dan bij de sportbonden, omdat het de evenementenorganisaties meer aandeel hebben bij de sportevenementen dan de sportbonden. De data vanuit sportevenementenorganisaties is via semigestructureerde interviews beschikbaar geworden. Aan de hand van een aantal onderwerpen en vragen, die vooraf zijn vastgesteld, is de structuur in het interview behouden. De ambities en verwachtingen van deze organisaties zijn niet per definitie maatschappelijk en door met hen in gesprek te gaan is er duidelijkere informatie naar voren komen. Er zijn 25 sportevenementen organisaties benaderd, twaalf hebben hierop gereageerd. Sportevenementenorganisaties bestaan vaak uit mensen die de evenementen organiseren naast hun eigen werk, hierdoor zijn ze druk en hebben ze weinig tijd om mee te werken aan dit onderzoek. Daarnaast vinden sommige sportevenementen plaats in augustus (2013) of later, wanneer er contact wordt gezocht via hun informatie e-mailadres, kan het zijn dat deze in deze periode (mei 2013) niet wordt bekeken en dus ook niet beantwoord. De interviews / vragenlijsten aan de sportevenementenorganisaties bestaan uit de volgende onderwerpen; - Algemeen over het evenement en ontwikkeling door de jaren heen, - (maatschappelijke) doelen bij het evenement, - side-events, - rol van de gemeente, provincie en sportbond, - gerichter over maatschappelijke thema s, - financiering het evenement en de acties om doelen te behalen - resultaten van het sportevenement, - ambities voor het sportevenement. 17 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

Bij de gemeenten en provincies is er via e-mail eerst contact gezocht om de juiste persoon te bereiken. Naar deze personen zijn open vragenlijsten gestuurd. Van de zeventien gemeenten die benaderd zijn, hebben negen gemeenten gereageerd. Alle drie Noordelijke provincies hebben een respons gegeven op de vragenlijst. De vragenlijsten die naar de gemeenten en provincies zijn gestuurd bestaan uit de volgende onderwerpen; - Speerpunten binnen sportbeleid, - rol die de gemeente / provincie speelt bij sportevenementen, - eisen en controle van de eisen bij subsidie, - (maatschappelijke) doelen bij evenementen, - contact onderling en beschikbare kennis, - knelpunten volgens gemeente / provincie, - gerichter over maatschappelijke thema s. Naar de sportbonden zijn soortgelijke vragenlijsten gestuurd als naar de gemeenten / provincies. Er is naast de vragenlijsten voor deskresearch gekozen omdat van de 76 sportbonden die aangesloten bij de NOC*NSF zijn, er maar zeven sportbonden die gereageerd hebben. Sportbonden hebben vaak beleids- documenten op hun eigen website staan. Uit de statuten, het huishoudelijk reglement of andere beleidsstukken, kan informatie gehaald worden, wat zij voor speerpunten hebben en waar zij naar streven. Om in ieder geval van de sporten die terugkomen bij de data van sportevenementenorganisaties is middels deskresearch deze date beschikbaar geworden. 3.6.3. Data-analyse De resultaten zijn per stakeholder horizontaal met elkaar vergeleken. De data die beschikbaar is geworden door interviews en vragenlijsten van sportevenementenorganisaties is naast elkaar gelegd. Per onderwerp van de interviews / vragenlijsten is de data vergeleken, waar opvallende verschillen en overeenkomsten zijn beschreven. Hierdoor is er een uitgebreide beschrijving ontstaan over deze stakeholder. Ditzelfde is gedaan voor de andere stakeholders, dus de gemeenten, provincies en sportbonden. Elke stakeholder komt terug in een tabeloverzicht waarin de maatschappelijke waarden (volgens het vliegwiel van De Groot e.a. (2012)) die zij belangrijk vinden of die bij hen in het beleid staan naar voren komen. Aan de hand van deze tabellen worden er in de conclusie resultaten van de stakeholders gekoppeld. 18 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

4. Kennis over stakeholders en maatschappelijke waarde sportevenementen Het onderzoek is gericht op het in kaart brengen van de ambities en verwachtingen van verschillende stakeholders van sportevenementen. De ambities kunnen variëren van een maatschappelijke waarde tot economische waarde of meer gericht op de uitvoering van het evenement zelf. In dit hoofdstuk wordt met behulp van literatuur de verschillende stakeholders, ambities en maatschappelijke waarden van sport- evenementen gedefinieerd en geoperationaliseerd, dit dient als theoretisch kader voor het onderzoek. 4.1. Stakeholders Stakeholders zijn belanghebbenden. In het hoofdstuk Achtergronden zijn de stakeholders kort beschreven, daar is het oogpunt van Linton op stakeholders is toegelicht en Bowdin is aangehaald. Om een evenement te organiseren is een organisatie nodig, dit is dan ook één van de eerste stakeholders. Sommige evenementen worden gesubsidieerd, dan zijn de gemeenten en/of de provincies stakeholders. Sportevenementen kunnen ook door een sponsor bekostigd worden, sponsors doen dit veelal voor hun eigen PR. Elke sport valt onder een sportbond, zij kunnen ook invloed hebben in evenementen, ambities waarnaar een evenementenorganisatie moet streven. Verder zijn deelnemers en bezoekers van het evenement belangrijke stakeholders, zonder hen kan het evenement niet doorgaan (Linton, 2013). Bowdin (2006) heeft verschillende stakeholders van een evenement in kaart gebracht. Daar komen dezelfde stakeholders terug als Linton had omschreven, alleen is de media nog een toegevoegde stakeholder. Bowdin geeft per stakeholder nog een aantal mogelijke doelen die gekoppeld kunnen zijn aan een evenement (figuur 3.2.). Figuur 4.1. Verschillende stakeholders bij een evenement (Bowdin, 2006). 19 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

Bowdin vergeet in zijn model de sportbond en de lokale overheid, deze twee worden wel steeds belangrijker. Zo concludeerden Grix en Carmichael (2012) dat de overheid in topsport investeert omdat dat leidt tot een beter imago en bouwt aan de identiteit van de stad / gemeente / provincie / land. Daarnaast worden mensen gestimuleerd om deel te nemen, wat leidt tot een gezondere groep mensen, waar topsporters zich beter kunnen ontwikkelen en uiteindelijk weer goed zijn voor de sportwereld (Grix & Carmichael, 2012). 4.2. Ambities Ambitie, streven naar succes, door jezelf ofwel een evenement te ontwikkelen om doelen te behalen (Ofman, 2011). Ambities in de sport komen duidelijk naar voren in het Olympisch Plan 2028. Het NOC*NSF handelt vanuit de kracht; Sport inspireert en sport verbindt. Sport levert een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de samenleving en ieder individu (NOC*NSF, 2013). Dit komt dan ook terug in het Olympisch Plan 2028. Binnen het Olympisch Plan streven ze naar verschillende ambities, hiervoor worden veel deelprojecten georganiseerd. Deze projecten zijn rond een achttal ambities gegroepeerd, namelijk; breedtesportontwikkeling, topsportontwikkeling, sociaal maatschappelijk terrein, welzijn, economie, ruimtelijke ordening, evenementen en media-aandacht (NOC*NSF, 2009). Per 1 januari 2013 is het Olympisch Vuur 2028 opgeheven, dit besluit hing samen met het nieuwe regeerakkoord, waarin het kabinet afstand doet van de ambitie om de Olympische- en Paralympische Spelen naar Nederland te halen. Daarmee is er ook afgestapt van het Olympisch Plan 2028. De afgelopen jaren heeft het Olympisch Plan 2028 een indrukwekkende nalatenschap opgeleverd. Informatie, documenten, rapporten, filmpjes, etc. zijn samengevoegd in een e-zine, Legacy 2028. Hieruit blijkt dat veel organisaties die ontstaan zijn vanuit het Olympisch Plan 2028 doorgezetten en verder gaan met hun ambities. De regio Rotterdam trekt meer sportevenementen aan en organiseren er zelf ook meer dan voorheen. Door allerlei activeiten te organiseren merkt de stad dat er meer binding onstaat rondom een evenement, dat er meer mensen gaan sporten en dat de regio een economische impuls krijgt. WESP heeft hier onderzoek naar gedaan, en zal dit blijven doen de komende jaren. In Amsterdam was sport een katalysator op de weg naar een beter Amsterdam, in Rotterdam voor de sportagenda en Den Haag werkt aan een optimaal sportklimaat door te zorgen voor goede voorzieningen. Dit zullen ze doorzetten. Ook in Drenthe gaat het programma Drenthe 2028 door, alleen dan onder de naam Drenthe Beweegt. Dit zijn enkel een aantal voorbeelden die doorgezet worden ondanks dat het Olympisch Plan 2028 van tafel is. Zoals Henk Olvink schrijft: De toekomst is niet afgeschaft met het schrappen van het Olympisch Plan (Legacy 2028, 2013). 20 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

4.3. Maatschappelijke waarden De maatschappelijke waarde van sport wordt steeds belangrijker, men ziet op welke gebieden sport ingezet kan worden nieuwe doelen/ambities te vormen. Daarbij levert maatschappelijke spin-off van sportevenementen de maatschappij iets op, maar maakt het ook de sportsector en de evenementen sterker. Kennis over het maximaliseren van spin-off bij sportevenementen draagt bij aan de evenementenambitie van het Olympisch Plan 2028 (Slender, Vries, & Hoek, 2012). Een definitie voor maatschappelijke spin-off is door De Groot e.a. (2012) gedefinieerd als; Maatschappelijke spin-off omvat de (positieve maar ook negatieve) effecten die merkbaar en meetbaar zijn in de samenleving als gevolg van het plaatsvinden van een top- of breedtesportevenement (inclusief de side-events). Maatschappelijke waarden van de sportevenementen zijn volgens De Groot e.a. (2012) te onderscheiden in een zestal themagebieden; Gezondheid & Vitaliteit, Participatie & Cohesie, Beleving & Ervaring, Economie & Werk, Milieu & Innovatie en Imago & Identiteit. Deze themagebieden komen terug in een vliegwiel (figuur 3.3.), dit wiel heeft als doen het begrip maatschappelijke spin-off te concretiseren. Het hoofdevenement staat centraal met de themagebieden waarin side-events kunnen plaatsvinden. Het hoofdevenement kan spin-off genereren op één, maar ook op meerdere gebieden. Om dit wiel heen staan een vijftal sturingselementen beschreven; termijn, organisatie, doelgroep, schaalniveau en intensiteit. Keuzes binnen elk van deze sturingselementen bepalen de inrichting van de side-events en welke maatschappelijke spin-off ze uiteindelijk genereren. Figuur 4.2.Vliegwiel maatschappelijke spin-off (De Groot, Blom, & Van der Gugten, 2012) Onder maatschappelijke spin-off vallen zowel sociale als economische effecten. Stakeholders van sportevenementen kunnen ambities en verwachtingen hebben die binnen één of meerdere themagebieden vallen. 21 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

Om een beeld te scheppen van de zes maatschappelijke themagebieden, waarin verschillende stakeholders ambities en verwachtingen kunnen hebben, worden deze themagebieden kort toegelicht. Gezondheid & Vitaliteit: Sport wordt vaak genoemd als middel ter verbetering van de gezondheid. De relatie tussen gezondheid en bewegen, aldus sporten, staat de laatste jaren steeds meer in de aandacht. Dat is dan ook een reden waarom de overheid geld geeft aan projecten die mensen aansporen om meer te gaan bewegen (Rijksoverheid, 2013). Kemper (2001) concludeert dat bevordering van lichaamsbeweging de meest effectieve maatregel is om overgewicht te voorkomen. Participatie & Cohesie: Sport zorgt voor een socialiserende werking binnen de maatschappij en biedt vele mogelijkheden sociale contacten op te doen, bijvoorbeeld tussen deelnemer, toeschouwer, vrijwilliger, e.d. Sport kan een binding creëren tussen mensen en zorgen voor sociale cohesie van de samenleving als geheel (Bottenburg & Schuyt, 1996). Ook Misener en Mason (2006) concludeerden dat sportevenementen kansen bieden voor de ontwikkeling van gemeenschapszin, sociale betrokkenheid en sociale regeneratie. Economie & Werk: Er vinden enorme bestedingen plaats in de sportwereld, dit heeft een positieve werking op de werkgelegenheid. Naast het betaalde werk zijn er in de sport honderdduizenden vrijwilligers actief. Hier liggen nog veel mogelijkheden om mensen de kans te geven werkervaring op te doen (Slender, Vries, & Hoek, 2012). Daarnaast is er in de topsport een voortdurende drang om steeds betere producten te maken om betere prestaties te behalen. Deze producten vinden ook allemaal hun weg naar het bredere sportpubliek (Bottenburg & Schuyt, 1996). Sportevenementen zorgen ook voor economische stimulans in de omgeving waar het evenement plaatsvindt, zo zijn hotels / campings meer bezet en merkt ook de horeca het. Dit blijkt uit verschillende onderzoeken naar de economische spin-off van sportevenementen (WESP, 2013). Beleving & Ervaring: Tevredenheid bij bezoekers is belangrijk voor de evenementenorganisaties, zij zijn in veel gevallen economisch afhankelijk van hen. Over het algemeen worden evenementen door de mensen die in die omgeving wonen ondersteund. Omwonenden die het evenement bezoeken waarderen het evenement dan vaak ook positiever dan andere bezoekers (Slender, Vries, & Hoek, 2012). Een andere factor die bijdraagt aan de acceptatie van een evenement is de mate waarin bewoners zijn betrokken bij de voorbereiding en invulling van het evenement (Fredline & Faulkner, 1999). Milieu & Innovatie: In het kader van duurzaamheid streven steeds meer sportorganisaties naar een evenwicht tussen people, planet en profit (Poel & Roques, 2001). Van Eekeren (2007) maakt de combinatie sport en milieu en omschrijft dit als volgt; Het is prettiger sporten in een schoon en gezond milieu en een schoon milieu nodigt ook meer uit om te gaan sporten. Wanneer sportevenementen plaatsvinden moet er rekening gehouden worden met de milieuregelgeving, daarnaast kan de sportsector bijdragen de milieudoelstellingen van de overheid (Eekeren, 2007). Imago & Identiteit: Sport wordt vaak beschouwd als instrument om regionale of nationale trots van de burgers te versterken (Eekeren, 2007). Sport zorgt voor identificatie van een individu met een groep. Een sporter is altijd, of wordt beschouwd als, verbonden met een club, stad, provincie of land (Eekeren, 1996). 22 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

4.4. Side-events Side-events hebben verschillende doelstellingen, men wil interactie met de bezoekers creëren, beleving vergroten en toenemende bezoekersaantallen. Daarnaast willen sportevenementen steeds meer aantonen dat zij maatschappelijke waarde toevoegen. Veel grote evenementen, vooral deze gericht op topsport, proberen ook mensen te stimuleren om te gaan sporten (Slender, Vries, & Hoek, 2012). Bij evenementen worden side-events vaak ingezet om de aandacht te trekken voor het hoofdevenement, maar ook om ambities en verwachtingen van verschillende stakeholders te behalen. Er worden bijvoorbeeld extra wedstrijden georganiseerd om het evenement heen, om bijvoorbeeld mensen aan het sporten te krijgen of om mensen met elkaar in contact te brengen. Sportevenementen brengen vaak feestelijkheden en een gezellige sfeer met zich mee, maar de kosten van het organiseren van een sportevenement zijn vaak erg hoog. De overheid investeert op nationaal niveau jaarlijks miljoenen euro s in het organiseren van sportevenementen, terwijl sportevenementen meestal maar twee tot vier weken duren. Om deze publieke investeringen te legitimeren wordt er door de overheid en de organiserende instanties de laatste jaren meer en meer nadruk gelegd op het maatschappelijk belang van sportevenementen (Slender, Vries, & Hoek, 2012). Slender e.a. (2012) hebben alle side-events van het WK CP voetbal 2011 gevolgd, getoetst en geevalueerd. Deze monitoring heeft een grote hoeveelheid informatie opgeleverd over de manier waarop maatschappelijke side-events op efficiënte en effectieve wijze een bijdrage kunnen leveren aan een (top)sportevenement. Daarbij zijn ze tot een vijftal succes- en vijftal faalfactoren gekomen van side-events. Succesfactoren 1. Aansluiting bij het verhaal van het evenement 2. Sportstimulering door te sporten 3. Integratie door doelgroepen te koppelen 4. Tijd en energie investeren om scholen te betrekken 5. Betrokkenheid organisatie hoofdevenement Faalfactoren 1. Onduidelijke link naar het hoofdevenement 2. Geen focus in de doelstellingen 3. Te weinig activeren van vrijwilligers 4. Side-events als marketinginstrument 5. Reeds actieve sporters vergeten Sportbonden, provincies en gemeenten kunnen de sportevenementenorganisaties stimuleren om side-events te organiseren. Hiervoor kan de provincie / gemeente eventueel subsidie verstrekken. 4.5. Kennis over stakeholders en maatschappelijke waarde sportevenementen Sportevenementenorganisaties, gemeenten, provincies en sportbonden kunnen binnen verschillende maatschappelijke thema gebieden verschillende ambities en verwachtingen hebben. Welke thema s voor de stakeholders het belangrijkst zijn, kan afhangen van de stakeholders. Sportevenementenorganisaties zullen bijvoorbeeld de participatie & cohesie en beleving & ervaring het belangrijkst vinden, waar de gemeenten en provincies gezondheid & vitaliteit en imago & identiteit belangrijker vinden. Side-events kunnen een bijdrage leveren aan de ambities en verwachtingen van de stakeholders, ze zullen dan wel goed georganiseerd en doordacht moeten worden. 23 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d

5. Resultaten onderzoek Resultaten van de afgenomen interviews / vragenlijsten en het deskresearch per verschillende stakeholders worden in dit hoofdstuk weergegeven. De resultaten zijn horizontaal met elkaar vergeleken per onderwerp, waaruit blijkt waar de overeenkomsten of verschillen zitten. De interviews en vragenlijsten zijn te vinden in de bijlagen. 5.1. Gemeenten De gemeenten waarin één of meerdere van de uitgekozen sportevenementen plaatsvinden in Noord- Nederland hebben een vragenlijst ontvangen. Er zitten verschillende soorten gemeenten bij, in de ene gemeente is bijvoorbeeld een grote stad te vinden waardoor er meerdere sportevenementen mogelijk zijn, waar een andere gemeente kleiner is en minder faciliteiten heeft. Waarin en waarmee de gemeenten de sportevenementen ondersteunen is dan ook verschillend. Van de onderstaande gemeenten is reactie ontvangen op de vragenlijsten. - Meppel - Emmen - Groningen - Stadskanaal - Haren - Slochteren - Terschelling - Franeker - Opsterland 5.1.1. Speerpunten binnen het gemeentelijk sportbeleid Elke gemeente benoemt het stimuleren van sport bij de speerpunten van de gemeente binnen het gemeentelijk sportbeleid. Voornamelijk het stimuleren van de breedtesport is een belangrijke factor, met uitzondering van de gemeente Groningen. Groningen wil zichzelf profileren met de naam City of Talent, vanuit dit oogpunt is het voor hen belangrijk talentenontwikkeling terug te laten komen. Meppel noemt bij stimuleren, een aantrekkelijk woon en (be)leefklimaat in plaats van sport en Terschelling legt voornamelijk de nadruk op de aandachtsgroepen (ouderen, mensen met beperkingen, minder draagkrachtigen en kinderen met leerachterstand). Gezondheid wordt niet vaak in het gemeentelijk sportbeleid benoemd. Alleen Meppel noemt het bevorderen van een gezonde leefstijl en Opsterland heeft gezondheid hoog in het vaandel staan. Toch geven zes van de negen gemeenten aan dat de maatschappelijke thema gezondheid & vitaliteit terugkomen in het beleid / doelen voor sportevenementen. Het beheer en onderhoud van gemeentelijke sportvoorzieningen is bij velen ook een speerpunt binnen het gemeentelijk sportbeleid. Streven naar maatschappelijk aanvaardbare tarieven (Opsterland), duurzame accommodaties (Groningen), realiseren van breed en gevarieerd aanbod van sport- en beweegvoorzieningen (Terschelling) of besparen op sport middels clusteren van voorzieningen (Franeker). 24 P a g i n a A m b i t i e s e n v e r w a c h t i n g e n b i j s p o r t e v e n e m e n t e n i n N o o r d - N e d e r l a n d