SCHOOLJAAR 2014-2015 ZORGPLAN
Inhoudsopgave 1 Overlegvormen binnen de school... 4 1.1 zorgbreed overleg... 4 1.2 mt-overleg... 4 1.3 overleg intern begeleider, leerkracht (remedial teacher)... 4 1.4 overleg intern begeleider, remedial teachers... 5 1.5 overleg leerkracht, remedial teacher en/of onderwijsassistent.... 5 1.6 informeel overleg intern begeleider en leerkracht... 5 1.7 opbrengsten overleg... 5 1.8 overdrachtsbespreking... 6 2 Schema interne zorgstructuur... 7 3 Taakomschrijvingen... 9 3.1 taken van de leerkracht m.b.t. leerlingenzorg... 9 3.2 taken van deintern begleider... 10 3.3 taken van de remedial teacher... 11 3.4 taken van de bouwcoodinator m.b.t. leerlingenzorg.... 11 3.5 taken van de directeur m.b.t. leerlingzorg... 12 4 Procedures en richtlijnen eigen leerlijnen... 13 4.1 procedure en richtlijnen m.b.t. remedial teaching... 13 4.2 procedurer en richtlijnen m.b.t. handelingsplannen... 144 5 Dossiervorming... 15 6 Afspraken toetsten per leerjaar... 17 6.1 Toetskalender... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 6.2 Groep 1-2... 18 6.3 Groep 3... 20 6.4 Groep 4... 22 6.5 Groep 5, 6 en 7... 24 6.6 Groep 8... 26 7 Protocol dyslexie... 29 8 Protocol verlengde leertijd... 30 8.1 Doubleren in groep 1 t/m 4.... 30 8.2 Doubleren vanaf groep 5 t/m 7... 31 1
9 MHIK- en Rugzakbeschikkingen... 32 10 Pesten en Kanjertraining... 32 11 Protocol contact school met zieke leerlingen 33 Bijlagen... 344 Bijlage 1: Format groepsplan... 344 Bijlage 2: Format individueel handelingsplan... 355 Bijlage 3: Format langlopend handelingsplan voor dyslexie... 366 Bijlage 4: Format gespreksformulier... 397 Bijlage 5: Protocol doorstroming naar groep 3... 408 Bijlage 6: Startformulier leerlingendossier groep 1-2... 452 Bijlage 7: Lijst met afkortingen.......45 2
Inleiding Het team van obs Hilmare werkt aan het realiseren van onderwijs dat tegemoet komt aan de uiteenlopende behoeften van leerlingen en het behalen van de kerndoelen. De school maakt gebruik van een interne zorgstructuur als aanvulling op hetgeen de groepsleerkracht al doet. Deze interne zorgstructuur bevat een samenhangend geheel van op elkaar afgestemde voorzieningen, bedoeld om leerlingen passende zorg te bieden. De interne zorgstructuur voorziet in een cyclus van signaleren en analyseren van onderwijsleerproblemen, voorbereiden, uitvoeren en evalueren van oplossingen. We zien de beschrijving van onze interne zorgstructuur als een kwaliteitsdocument waarin ons interne zorgbeleid wordt geformuleerd en vastgesteld. We streven er naar onze zorgstructuur een levende structuur te laten zijn: een structuur die verder verfijnd kan worden; een structuur die door alle medewerkers wordt gedragen; een leesbare en uitvoerbare structuur; een structuur die jaarlijks geëvalueerd wordt en, indien nodig, bijgesteld wordt voor het daarop volgende jaar. Op 1 augustus 2014 zal de nieuwe wet Passend onderwijs ingaan. Deze wet heeft als voornaamste doel dat er voor ieder kind een passende onderwijsplek is. Er zal daarbij minder sprake zijn van bureaucratie en door het afschaffen van indicatiestellingen zal er sneller preventief gehandeld kunnen worden. Ook is het van belang dat alle leerkrachten handelingsgericht en opbrengstgericht kunnen werken en er een betere afstemming komt met alle sectoren die bij het onderwijs en het gezin betrokken zijn. In het kader van deze wet hebben tevens alle scholen in Nederland een eigen schoolondersteuningsprofiel moeten maken. Hierin geven zij aan hoe het onderwijs er bij hun op school uitziet en op welke manier dit wordt vormgegeven. De Samenwerkingsverbanden inventariseren dit en gebruiken dit om bijvoorbeeld te kunnen overzien welke school welke speciale ondersteuning kan bieden. Dit kan prettig zijn als je als ouder bijvoorbeeld op zoek bent naar een school die gespecialiseerd is in bijv. dyslexie, autisme etc. Ons schoolondersteuningsprofiel is terug te vinden op onze website. Meer informatie is tevens terug te vinden op onderstaande websites: www.hilmare.nl www.swvdb.nl www.passendonderwijs.nl 3
1 Overlegvormen binnen de school 1.1 ZORGBREED OVERLEG Deelnemers: Frequentie: Directeur, intern begeleider en team. Inhoud: Op basis van het schoolplan wordt gekeken welke veranderingen teweeg moeten worden gebracht gedurende het schooljaar en worden reeds ingezette beleidsmatige trajecten geëvalueerd. De directeur draagt zorg voor de agenda. Tweemaal per jaar uitgebreid aan het begin en aan het eind van het schooljaar. 1.2 MT-OVERLEG Deelnemers: Inhoud: Frequentie: Directeur en intern begeleider, zonodig bouwcoördinatoren. Overleg om lopende zaken te bespreken, zowel wat betreft leerlingen als schoolorganisatorische zaken rondom zorg. Wekelijks, ca. één uur per overleg. 1.3 OVERLEG INTERN BEGELEIDER, LEERKRACHT (REMEDIAL TEACHER) Deelnemers: Inhoud: Voorbereiding: Frequentie: Resultaat: Groepsleerkracht, intern begeleider en zo nodig remedial teacher. Indien nodig, kunnen ook andere betrokkenen hiervoor uitgenodigd worden (bijv. collega s, onderwijsassistent). Er wordt besproken: Hoe de leerkracht het onderwijs binnen haar/zijn groep vormgeeft, zowel op didactisch als pedagogisch gebied; Didactische, cognitieve, lichamelijke en sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen individueel. De afspraken die voortvloeien uit het overleg worden in het groepsplan vastgelegd en, indien nodig, worden er individuele handelingsplannen en/of groepsplannen opgesteld. De vastgelegde afspraken en evt. handelingsplannen worden in digitale leerlingdossier Dotcom en evt. in het papieren dossier vastgelegd. De groepsleerkracht geeft voorafgaand aan dit overleg aan bij welke leerlingen zij/hij één of meerdere problemen signaleert c.q. vermoedt en formuleert een duidelijke hulpvraag. Het meest recente groepsplan dient minimaal als uitgangspunt voor het gesprek. De leerkracht zorgt dat alle gesprekspartners een week voor het gesprek hiervan een kopie krijgen. (minimaal) Drie keer per schooljaar en, indien wenselijk, op verzoek van de leerkracht. Opstellen van het nieuwe groepsplan en evt. indiv. handelingsplannen. 4
1.4 OVERLEG INTERN BEGELEIDER, REMEDIAL TEACHERS Deelnemers: Inhoud: Frequentie: Intern begeleiders, remedial teacher en leerkracht taalstimulering (evt. ook leerkracht) Bespreken van de voortgang van zorgleerlingen die remedial teaching krijgen. Eén maal per vier weken. Indien nodig kan extra overleg worden ingelast. 1.5 OVERLEG LEERKRACHT, REMEDIAL TEACHER EN/OF ONDERWIJSASSISTENT. Deelnemers: Inhoud: Frequentie: Groepsleerkracht, remedial teacher en/of onderwijsassistent. Bespreken van de voortgang en afstemming tussen RT-begeleiding in de groep van zorgleerlingen die RT krijgen. Wekelijks m.b.v. overdrachtschriftje of indiv. programmabladen -door de leerkracht vóór RT-begeleiding van zorgleerling aan de remedial teacher/onderwijsassistent. -door de remedial teacher/onderwijsassistent aan leerkracht ná RT-begeleiding aan zorgleerling aan de leerkracht Let op: de leerkracht dient altijd contact op te nemen met de intern begeleider als er problemen dreigen c.q. zijn m.b.t. de voortgang van de RT-begeleiding aan de zorgleerling, zowel binnen de groep als buiten de groep. 1.6 INFORMEEL OVERLEG INTERN BEGELEIDER EN LEERKRACHT Dit betreft gesprekken en mailwisseling tussen de intern begeleiders en groepsleerkracht over zorgleerlingen of andere zorgzaken. Vanuit dergelijke gesprekken en of contacten kan bijv. een verzoek om een bespreking te voeren met (afhankelijk van de inhoud nog nader in te vullen) naar voren komen. Ook het doorspreken van handelingsplannen kan hieronder vallen. De intern begeleider of leerkracht maakt, zo nodig, een notitie van dergelijke besprekingen en voegt deze toe in het digitale leerlingdossier (Dotcom). 1.7 OPBRENGSTEN OVERLEG Deelnemers: Inhoud: Frequentie: Directeur, intern begeleider, remedial teacher en leerkrachten. Alle CITO resultaten worden door de leerkrachten en intern begeleider in kaart gebracht en met elkaar worden de resultaten besproken. Tevens worden de verbeterplannen opgesteld en geëvalueerd. Tweemaal per schooljaar (maart en juli). 5
1.8 OVERDRACHTSBESPREKING Deelnemers: Inhoud: Frequentie: Resultaat: Leerkracht(-en) oude groep/leerkracht(-en) nieuwe groep, evt. intern begeleider. Dit betreft gesprek tussen de oude leerkracht en nieuwe leerkracht over alle leerlingen en van belang zijnde informatie m.b.t. individuele leerlingen of de groep. Het gesprek vindt aan het einde van het schooljaar plaats (juli/augustus) en heeft als doel om een doorgaande leerlijn voor de individuele leerling c.q. groep te bewerkstelligen. Aan de hand van deze bespreking wordt het eerste groepsplan opgesteld. Op verzoek kan een van de intern begeleiders bij de overdrachtsbespreking aanwezig zijn. Eenmaal per schooljaar (juli/augustus). Invullen van het digitale overdrachtsformulier. Opstellen van het eerste groepsplan. 6
2 Schema interne zorgstructuur Stap 0 Hoe ga je om met ouders? - informeren en met ouders uitwisselen over de ontwikkeling van hun kind Stap 1 (observeren en signaleren) School: - leerkracht observeert, men signaleert in de groep of de ouders signaleren thuis belemmeringen. - leerkracht deelt eventuele vermoedens van zorg met collega en/ of intern begeleider(collegiale consultatie) Ouders: -zorgen over de eventuele ontwikkeling van het kind met de ouders bespreken, -rekening houden met acceptatieproblemen, gevoelens van ouders, opbouwen van een goede omgang met ouders -gebruik maken van de expertise van ouders -met ouders kijken naar kansen en oplossingen -handelingsadviezen voor school en thuis -evt. handelingsplan maken n.a.v. handelingsadviezen Stap 2 (intakefase + strategiefase)= probleembespreking in het zorgteam, opstellen van een plan van aanpak School: Intakefase: -wat willen school, ouders en leerling weten en waarom willen zij dit weten. -relevante informatie verzamelen over de voorgeschiedenis en reeds genomen maatregelen. Strategiefase: -plan van aanpak vaststellen -handelingsadviezen voor de leerkracht (handelingsplan opstellen en uitvoeren en bieden van hulp) Ouders: -informeren en met ouders uitwisselen over de ontwikkeling van hun kind -gebruik maken van de expertise van ouders -met ouders kijken naar kansen en oplossingen -handelingsadviezen voor school en thuis -evt. evalueren handelingsplan -na evaluatie handelingsplannen bijstellen of vernieuwen nav handelingsadviezen Stap 3 Hulpverlening in de school School: Voorzien in de onderwijsbehoeften van de leerling en de handelingsverlegenheid van de leerkracht met behulp van ondersteuning vanuit de school zelf. -in de groep: leerkracht(lkr.), remedial teacher(rt), onderwijsassistent (OA) -subgroep:remedial teacher(rt), onderwijsassistent(oa) -individueel buiten de groep: remedial teacher(rt), onderwijsassistent(oa) Ouders: -informeren en met ouders uitwisselen over de ontwikkeling van hun kind -gebruik maken van de expertise van ouders(ontwikkelingscontext) -met ouders kijken naar kansen en oplossingen -handelingsadviezen voor school en thuis -evalueren handelingsplan en plan van aanpak -na evaluatie evt. vervolgstappen bespreken met ouders over externe hulp in school -instemming/ toestemming vragen aan ouders hiervoor 7
Stap 4 Probleembespreking met externen voor interne hulpverlening School: -CLB(consultatieve leerling begeleiding): aanvraag bij OA voor meer handelingsadviezen -PAB(preventieve ambulante begeleiding): inschakelen via WSNS -PAB(preventieve ambulante begeleiding) inschakelen via de clusters 1 t/m 4 -Cardea preventieproject -Schoolmaatschappelijk werk Ouders: -hoe gaat het met de leerling? -bespreken van handelingsplannen en plan van aanpak -toestemming/instemming ouders voor het evt. inschakelen van externen voor onderzoek, -bespreking in MZT(multidisciplinair zorgteam) -handelingsplan bijstellen -informatie en afspraken m.b.t. evt. externe onderzoeken, toestemming/ instemming ouders voor verder onderzoek door OA, jeugdarts of andere instanties -handelingsadviezen voor ouders en kind Stap 5 Onderzoek van externen voor interne hulpverlening en/ of verwijzingstrajecten School: -schoolarts, psycholoog, orthopedagoog, kindertherapeut, logopediste -OA onderzoek voor evt. verwijzing SBO/ MHIDK/ Clusterindicatie -onderzoek door Bureau jeugdzorg/ Curium/ GGZ voor cluster 4 indicatie -MZT Ouders: -hoe gaat het met de leerling? -evalueren ervaringen geboden adviezen in samenwerking met de geboden zorg -handelingsadviezen voor thuis en school -PCL rapport maken voor SBO indicatie, MHIK -LGF aanvragen d.m.v. onderwijskundig rapport, evt. hulp hiervoor van PAB clusters -bespreking van verdere hulpverlening en plan van aanpak Stap 6 Evaluatie en nazorg School: -evaluatie van de uitvoering van het plan van aanpak -bespreking van evt. knelpunten -plan van aanpak evt. bijstellen -evalueren met externe zorginstanties, school en ouders(mzt) Ouders: -hoe gaat het met de leerling -evalueren ervaringen geboden adviezen in samenwerking met de geboden zorg (MZT) -(handelingsadviezen voor thuis en school) 8
3 Taakomschrijvingen 3.1 TAKEN VAN DE LEERKRACHT M.B.T. LEERLINGENZORG De leerkracht: 1. is verantwoordelijk voor het stimuleren en begeleiden van de didactische en sociaalemotionele ontwikkeling van alle leerlingen in haar/zijn groep en gaat er van uit dat leerlingen verschillende onderwijsbehoeften hebben. De taak van de leerkracht is om zo goed mogelijk aan deze behoeften tegemoet te komen. 2. is bekend met de interne zorgstructuur van de school; 3. maakt een plan t.b.v. het onderwijsleerjaar (het weekrooster en verdeling leerstof over het schooljaar); 4. neemt methodegebonden toetsen af en kijkt ze na; 5. signaleert, observeert en interpreteert de gegevens die voortkomen uit deze toetsen; 6. signaleert, observeert en interpreteert de gegevens die voortkomen uit de Viseon 7. legt de vorderingen van de leerlingen vast in Dotcom; 8. geeft toetsinformatie door aan de intern begeleider per mail of mondeling; 9. neemt op de afgesproken tijden de LOVS-toetsen volgens de toetskalender af (zie bijlage 5) 10. neemt twee keer per jaar n.a.v. toetsuitslagen deel aan de groepsbespreking (zie paragraaf 1.3 ) 11. levert een bijdrage aan de dossiervorming van leerlingen (zie hoofdstuk 5); 12. stelt minimaal drie keer per jaar een groepsplan op en voert dit plan uit; 13. maakt kopie van groepsplan voor eigen gebruik. Geeft origineel aan intern begeleider; 14. maakt en geeft kopie van individueel handelingsplan voor eigen gebruik, voor ouders en indien van toepassing ook voor remedial teacher. Geeft origineel aan intern begeleider; 15. heeft regelmatig overleg met de intern begeleider (zie paragraaf 1.3 en 1.6) 16. heeft, indien van toepassing, regelmatig overleg met de remedial teacher en de onderwijsassistent. (zie paragraaf 1.5); 17. meldt zo nodig tussentijds zorgleerlingen aan bij de interne begeleider voor nader overleg; 18. onderhoudt regelmatig (meer dan 4 keer per jaar) contact met ouders van alle leerlingen in de groep en legt dit vast in Dotcom; 19. levert een bijdrage aan het overleg jaarovergang (zie paragraaf 1.7); 20. voert een overdrachtsbespreking uit en maakt een verslag van de overdrachtsgegevens (zie paragraaf 1.8); 21. draagt bij aan zorginnovaties en ontwikkelingen binnen de school; 22. dient op de hoogte te blijven van recente ontwikkelingen op het gebied van zorg en/of leerlingproblematiek. 23. is bekend met en werkt volgens de daltonafspraken m.b.t. zelfstandigheid, samenwerken en vrijheid in gebondenheid, effectiviteit, reflectie en borging 9
3.2 TAKEN VAN DE INTERN BEGELEIDER De taken van de intern begeleider zijn onder te brengen in drie gebieden: A Coördinerende taken 1. levert bijdrage aan het zorgbreed overleg (zie paragraaf 1.1); 2. overlegt regelmatig met directeur. (zie paragraaf 1.2); 3. is verantwoordelijk voor het voorbereiden en voorzitten van het overleg met leerkracht en onderwijsassistent (zie paragraaf 1.3) 4. is verantwoordelijk voor het voorbereiden en voorzitten van het overleg met remedial teachers (zie paragraaf 1.4); 5. levert een bijdrage aan het informele overleg met leerkracht (zie paragraaf 1.6); 6. levert een bijdrage aan het overleg jaarovergang (zie paragraaf 1.7); 7. is verantwoordelijk voor het opstellen van procedures en richtlijnen: o.a. het opzetten en uitwerken van het LOVS; 8. organiseert onderzoek en hulp voor zorgleerlingen; 9. coördineren en onderhouden van gesprekken met ouders, leerkrachten en overige deskundigen; 10. bewaakt procedures en afspraken; 11. plant activiteiten m.b.t. het leerlingzorgsysteem; 12. zorgt voor dossiervorming en dossierbeheer; 13. is verantwoordelijk voor het opstellen van de toetskalender; 14. verzamelt toetsgegevens en/of groepsoverzichten; 15. coördineert de aanmelding en verwijzing van leerlingen voor remedial teaching; 16. coördineert de aanmelding en verwijzing van leerlingen naar extern deskundigen (oa OA); 17. woont IB-bijeenkomsten van het samenwerkingsverband WSNS, OBODB en binnen gemeente bij; 18. onderhoudt contacten met intern begeleiders uit het samenwerkingsverband en gemeente; 19. onderhoudt contacten met externe instanties/deskundigen; 20. coördineert activiteiten m.b.t. vroegtijdige schoolverlaters; 21. coördineert activiteiten m.b.t. PO-VO overdracht 22. coördineert het terugplaatsen van leerlingen van het SBO naar het BAO, en andersom; B Begeleidende taken 1. collegiale consultatie: hulp en advies geven aan collega s m.b.t. zorgleerlingen, didactische vragen e.d.: zowel op verzoek als ongevraagd; 2. indien gewenst, leerkrachten hulp bieden bij het maken van een groepsplan of individueel handelingsplan; 3. leerkrachten ondersteunen bij het zoeken naar remediërend materiaal en wegwijs maken in de orthotheek; 4. observeren van klassensituaties n.a.v. bijv. hulpvragen. 5. informeren van leerkrachten en directeur; 6. coachen van leerkrachten; 7. onderhouden van contacten met ouders, daar waar nodig. C Innoverende taken 1. kennisoverdracht bij inhoudelijke vergaderingen; 2. analyseren van de zorgverbreding; uitwerken van didactische leerlijnen n.a.v. toetsresultaten en gegevens afkomstig uit groeps- en leerling besprekingen, plannen en ideeën terugkoppelen naar het team; 3. evalueren van de zorgverbreding; 4. motiveren van leerkrachten; 5. initiatieven nemen in innovatieve veranderingen m.b.t. het didactisch en sociaalemotioneel functioneren van de leerlingen binnen de school. 10
3.3 TAKEN VAN DE REMEDIAL TEACHER De taken van de remedial teacher zijn onder te brengen in vier gebieden: A Taken in kader van (interne) coördinatie 1. levert bijdrage aan het zorgbreed overleg (zie paragraag 1.1); 2. is, indien gewenst, aanwezig bij overleg intern begeleider leerkracht (zie paragraaf 1.3) 3. heeft regelmatig overleg met de intern begeleider (zie paragraaf 1.4); 4. heeft regelmatig overleg met de leerkracht (zie paragraaf 1.5); 5. levert een bijdrage aan het overleg jaarovergang (zie paragraaf 1.7); 6. bespreekt aangemelde RT-leerlingen met de intern begeleider; 7. levert een bijdrage aan de evaluatie van de handelingsplannen waar remedial teaching deel vanuit maakt; 8. is, op verzoek, aanwezig bij rapport/10-minuten avond; B Specifieke taken 1. verricht werkzaamheden met individuele of groepjes leerlingen a.d.h.v. handelingsplan. Werkzaamheden kunnen zowel binnen als buiten de groep plaatsvinden. Alle aanmeldingen lopen via de intern begeleider; 2. screent nieuwe leerlingen zonodig. Dit wordt teruggekoppeld naar de intern begeleider en leerkracht, waarna wordt bepaald welke kinderen speciale begeleiding nodig hebben. C Begeleidende taken 1. collegiale consultatie: hulp en advies geven aan collega s m.b.t. zorgleerlingen, didactische vragen e.d. wanneer daar behoefte aan is; 2. leerkrachten ondersteunen bij het zoeken naar remediërend materiaal en wegwijs maken in de orthotheek; 3. observeren van klassensituaties; 4. informeren van leerkrachten, IB-er en directeur; 5. coachen van leerkrachten; D Innoverende taken 1. kennisoverdracht bij inhoudelijke vergaderingen; 2. levert een bijdrage aan het analyseren van de zorgverbreding; uitwerken van didactische leerlijnen n.a.v. toetsresultaten en gegevens afkomstig uit groeps- en leerling besprekingen, plannen en ideeën terugkoppelen naar het team; 3. levert een bijdrage aan het evalueren van de zorgverbreding; 4. levert een bijdrage aan het motiveren van leerkrachten; 5. toont initiatief m.b.t. innovatieve veranderingen m.b.t. het didactisch en sociaal-emotioneel functioneren van de leerlingen binnen de school. 3.4 TAKEN VAN DE BOUWCOORDINATOR M.B.T. LEERLINGENZORG. 1. agenda opstellen en voorzitten van bouwoverleg; 2. actiepunten vooraf bespreken en achteraf terugkoppelen met IB-er, remedial teacher, directie. 11
3.5 TAKEN VAN DE DIRECTEUR M.B.T. LEERLINGENZORG De directeur: 1. is eindverantwoordelijk voor de zorg binnen de school; 2. initieert en levert een bijdrage aan het zorgbreed overleg (zie paragraaf 1.1); 3. heeft regelmatig overleg met de intern begeleider en remedial teacher (zie paragraaf 1.2); 4. initieert en levert een bijdrage aan het overleg jaarovergang (zie paragraaf 1.7); 5. laat zich (in)formeel informeren door alle bij de leerlingenzorg betrokken personen; 6. geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de bij de leerlingenzorg betrokken personen; 7. draagt zorg voor de coördinatie van leerlingenzorg bij afwezigheid van de intern begeleider; 8. neemt besluiten m.b.t. leerlingenzorg, indien noodzakelijk; 9. initieert veranderingen en ontwikkelingen, zo mogelijk samen met de voor de leerlingenzorg verantwoordelijke personen; 10. draagt zorg voor het maken van de zorgparagrafen van het schoolplan en de schoolgids; 11. stimuleert nascholing op het gebied van specifieke leerlingenzorg; 12. bewaakt het ontwikkelingsproces van de school, rekening houdend met het schoolconcept en het schoolplan 13. houdt zich op de hoogte van actuele ontwikkelingen m.b.t. (zorg)onderwijsinnovaties; 14. woont bijeenkomsten van het samenwerkingsverband WSNS bij, indien (ook) bedoeld voor directeuren; 15. legt verantwoording af aan de bovenschools directeur van de stichting waaronder de school valt. 12
4 Procedures en richtlijnen eigen leerlijnen Op obs Hilmare kunnen kinderen hun eigen leerlijn volgen. Kinderen die hiervoor in aanmerking komen zijn kinderen die op bepaalde vakken zeer goed scoren (A-scores bij Citotoetsen). Zij kunnen verrijkingsstof aangeboden krijgen. Dit gebeurt altijd na overleg met de IB-er en de ouders. Wanneer zij structureel met verrijkingsstof werken legt de leerkracht dit vast in een handelingsplan en/of leerlijn. Alle leerlingen hebben daarnaast hun eigen Daltoncontract waarin specifieke afspraken per kind zijn vastgelegd. In de periode 2014-2016 zal het verrijkingsaanbod verder ontwikkeld en geïmplementeerd worden. Ook kinderen die veel moeite hebben met bepaalde leerstof (E-scores bij Citotoetsen) kunnen hun eigen leerlijn gaan volgen. Het handelingsplan wordt opgesteld na overleg met OA (Onderwijs Adviesdienst), de IB-er en de ouders en hierin worden duidelijke doelstellingen geformuleerd. Ook zal voor deze kinderen een ontwikkelingsperspectief worden vastgesteld. Wanneer blijkt dat de leerling extra begeleiding nodig heeft voor bepaalde leerstof kan deze in aanmerking komen voor remedial teaching. 4.1 PROCEDURE EN RICHTLIJNEN M.B.T. REMEDIAL TEACHING a. Remedial teaching kan worden ingezet als is gebleken dat de leerkracht aantoonbaar in de klas activiteiten ondernomen heeft die niet hebben geleid tot verbetering van de leerresultaten van een kind. De activiteiten die ondernomen moeten zijn betreffen het opstellen van een handelingsplan, waarin de leerkracht binnen een bepaalde periode heeft getracht gericht aan het probleem te werken. Tevens kan deze hulp worden ingezet als de leerling boven gemiddeld presteert en verrijkende of verdiepende leerstof krijgt aangeboden. b. Indien het geven van extra aandacht en ondersteuning niet het gewenste resultaat oplevert en de achterstand groter wordt bespreekt de leerkracht het kind in het overleg intern begeleider leerkracht (zie paragraaf 1.3), waarbij van de voren concreet wordt aangegeven wat het probleem is. c. Vanuit het overleg intern begeleider leerkracht krijgt de leerkracht extra suggesties voor begeleiding van de leerling in de groep en/of wordt bekeken of het kind wordt aangemeld voor remedial teaching binnen of buiten de klas. Ook wordt bepaald of de leerkracht zelf deze hulp biedt of dat deze wordt verzorgd door de remedial teacher. d. De leerkracht stelt een handelingsplan op, zo nodig in overleg met de intern begeleider en/of remedial teacher. Het handelingsplan wordt opgesteld voor een periode van 6 weken. e. De periode waarin remedial teaching wordt gegeven aan een kind heeft een maximale lengte van 12 schoolweken. Is er na deze 12 schoolweken geen aantoonbare verbetering in de leerresultaten van het kind, dan wordt de ouders geadviseerd het kind door een externe deskundige te laten onderzoeken. f. Zo nodig kan er een tweede leerlijn worden gevolgd. De leerkracht stelt deze, zonodig in overleg met de intern begeleider, op. 13
4.2 PROCEDURE EN RICHTLIJNEN M.B.T. HANDELINGSPLANNEN a. Alle speciale begeleiding van een leerling c.q. een groep leerlingen wordt kenbaar gemaakt middels een zo n concreet mogelijk individueel handelingsplan c.q. groepsplan. b. Een handelingsplan wordt opgesteld door de groepsleerkracht, indien gewenst m.b.v. intern begeleider en remedial teacher. c. Voor een individueel- of groepsplan wordt binnen de school gebruik gemaakt van het format in bijlage 1 en 2. Voor een langlopend handelingsplan dyslexie wordt binnen de school gebruik gemaakt van het format in bijlage 3. d. Een concept- individueel handelingsplan, n.a.v. een gesignaleerd probleem, wordt altijd met de ouders besproken. e. Een origineel en volledig ingevuld individueel handelingsplan (definitieve versie) wordt door de groepsleerkracht gekopieerd: - 1 kopie voor de leerkracht (bewaren in groepsmap) - 1 kopie voor de remedial teacher, indien van toepassing - 1 kopie, of meerdere indien nodig, voor de ouders. Het origineel wordt vervolgens door de groepsleerkracht in het betreffende leerlingendossier opgeborgen. f. Een origineel en volledig ingevuld groepsplan (definitieve versie) wordt door de groepsleerkracht bewaard in de groepsmap (oudere versie bewaren in dossier). Let op: afhankelijk van het karakter van het groepsplan kan er voor gekozen worden om de ouders, van de kinderen die deel uitmaken van het plan, te betrekken bij het opstellen en definitief vaststellen van het plan. g. Een handelingsplan wordt altijd geëvalueerd conform de schriftelijke vastgelegde afspraken in het plan. h. De groepsleerkracht ziet erop toe dat de evaluatie van een handelingsplan op voorgenomen datum plaatsvindt. De intern begeleider bewaakt dit ook. i. De resultaten van de evaluatie n.a.v. het handelingsplan worden bij aan het originele handelingsplan gevoegd ( item d, e en f worden herhaald). j. De groepsleerkracht draagt zorg voor de informatieverstrekking aan ouders, tenzij anders afgesproken. 14
5 Dossiervorming In dit hoofdstuk wordt uitgelegd hoe de dossiervorming m.b.t. de leerlingenzorg op onze school is geregeld. Vanaf schooljaar 2011-2012 worden belangrijke leerling gegevens ook in Dotcom vermeld. INSCHRIJFDOSSIER - Het inschrijfformulier van een kind is te vinden onder het tabblad van de betreffende groep waarin het kind zit. - De dossiermappen bevinden zich in een afgesloten kast in de kamer van de directeur. - Alle inschrijvingen worden tevens verwerkt in Dotcom. LEERLINGENDOSSIER Van iedere leerling op onze school wordt een dossier aangelegd. De leerling dossiers bevinden zich in een afgesloten kast in de kamer van de intern begeleider. Het leerling dossier kent de volgende inhoud, per leerling: a. inhoudsopgave b. originelen van verslagen van gesprekken met ouders c. originelen van notulen voortvloeiend uit overleg leerkracht en intern begeleider (zie paragraaf 1.3) d. startformulier e. eventuele originelen van individuele handelingsplannen f. eventuele onderzoeksrapportages van extern deskundigen DOSSIER GROEPSGEGEVENS T.b.v. het bewaren van originele groepshandelingen, overzichten van toetsgegevens van een groep en observatielijsten LOVS en EGGO, is op onze school een dossiermap aangelegd. De dossiermap Groepsgegevens bevindt zich in een afgesloten kast in de kamer van de intern begeleider. De dossiermap kent de volgende inhoud, per schooljaar: a. inhoudsopgave b. originelen van groepsplannen, gerangschikt per groep c. uitslagen van Viseon per groep GROEPSMAP Elke groepsleerkracht heeft voor haar/zijn groep een groepsmap samengesteld. Het gaat hier om een informatie over de groep. De groepsmap is te vinden in het lokaal van de betreffende groep, op of in de nabijheid van het bureau van de leerkracht. De map wordt beheerd door de groepsleerkracht. De groepsmap dient in ieder geval de volgende zaken te bevatten: a. calamiteitenblad (belangrijke medische gegevens of informatie) b. inhoudsopgave c. klassenlijst uit leerlingenadministratiesysteem met daarop naam, adres, telefoonnummer en geboortedatum per leerling d. groepsplan en evt. indiv. handelingsplannen e. weekrooster: gedetailleerde planning van lesactiviteiten per week f. klassenregels g. pleinrooster en pleinregels h. zorg hoofdstuk (o.a. recent groepsplan en recente indiv. handelingsplannen) i. GGD informatie 15
j. kerndoelen DOSSIERS VAN UITGESCHREVEN LEERLINGEN Papieren dossiers worden tot 5 jaar na het uitschrijven van de leerling bewaard. Gegevens in Dotcom blijven met onbeperkte tijdsduur in het systeem aanwezig. 16
6 Afspraken toetsen per leerjaar. Toets sept. okt. nov. dec. jan. feb. maart april mei juni Startformulier 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Pravoo-lijst 1-2 1-2 1-2 CITO Rekenen M2 E2 CITO Taal M2 E2 Sign. lijst lezen 2p 1-2p Dyslexietoetsen groep 2 2p 2p Schrijftoets 2 2 2 Visuele discriminatietoets 2 Taaltoets Alle Kinderen*** Fonemendictee VLL Grafementoets VLL 1-8*** 1-8*** 1-8*** 3p- 4p 3p- 4p 1-8*** 1-8*** 1-8*** 1-8*** 1-8*** 1-8*** 3p* 3p* 3p* 3p* Aud.synthese 3p 3p* 3p* Aud.analyse 3p 3p* 3p* Woorden/Tekst lezen (VLL) 3p 3p* 3p* CITO Luisteren M3-4p AVI * 4-8p* 3p-4p 5-8* Drie Minuten Toets 4p 3p- 4p 5-8 E3- CITO Spelling 4p M7-8 M3-6p E6p- 7 CITO Spelling werkwoorden M8 E7 CITO Begrijpend lezen M5-8 CITO Woordenschattoets CITO Rekenen- Wiskunde M5-8 M3-4p M3-4p 1-8*** E3-4p 3-4p 5-8* 3p-4p 5-8 E5-7** M4-8 M3 E3-7 TTR (zonodig) 4-8 3-7 Viseon 1-8 1-8 Cito-eindtoets 8 Groepsoverdracht 8 1-7 17
augustus 2014 *AVI bij de zwakke lezers ** CITO Woordenschat wordt in groep 5-6-7 herhaald in juni als er in februari een D of E score gehaald wordt. ***Taaltoets alle kinderen bij NT2 leerlingen of kinderen met een taalachterstand. Groep 2, CITO taal en/of rekenen; herhalen in juni als de score in januari D of E is. Bij D of E score op CITO Rekenen de UGT afnemen. *Groep 3 ; grafementoets, fonementoets en auditieve analyse herhalen in juni als score in januari onvoldoende is. Viseon : Vanaf groep 6 vullen ook de leerlingen de lijst in. P= Protocol dyslexie, in groep 4 worden deze p-toetsen alleen afgenomen bij de leeszwakke kinderen! ( Cito spelling E3 wordt alleen herhaald bij de zwakke spellers) B, M, E= Begin, Midden en Eind. 6.2 Groep 1-2 We volgen,diagnosticeren en begeleiden de kinderen m.b.t. de volgende gedrags/ontwikkelingsaspecten : * kringgedrag * werkgedrag * spelgedrag * sociaal emotioneel gedrag * taalontwikkeling * motoriek * ordenen/hoeveelheden * zintuiglijk waarnemen * redzaamheid Wij werken met het Pravoo Leerlingvolg-en Hulpsysteem voor groep 1 en 2. We brengen met behulp van een persoonlijke leerlingkaart de ontwikkeling van ieder kind in beeld. De ontwikkeling van de kinderen geven we aan op groepsoverzichten. Door bespreking van de groepsresultaten is het mogelijk ons onderwijsaanbod te evalueren en bij te stellen. Op obs Hilmare is gekozen voor het observatie-en volgsysteem voor de gedragsaspecten van Viseon (met als aanvulling zonodig EGGO). Voor de kleuters vinden wij dit volgsysteem echter te summier. Wij hebben ervoor gekozen om twee keer per jaar wordt voor iedere leerling de Pravoo LVSlijst in te vullen. De taal-leesontwikkeling volgen we aan de hand van het Protocol Leesproblemen en Dyslexie. Met de invoering van dit vernieuwde protocol zijn we gestart in het schooljaar 2009-2010 in groep1. De signaleringslijst wordt alleen afgenomen bij kinderen die langer dan een half jaar op school zijn en bij wie twijfels zijn over de taal- en leesontwikkeling. 18
Ons zorgplan voor groep 1 en 2 kent de volgende acties : 1. De aanmelding. Voor de intake van nieuwe kinderen maken we gebruik van een vragenlijst, die ouders invullen en waarmee we een indruk krijgen van de mening die ouders over hun kind hebben. Deze vragenlijst vormt de start van ons leerling-dossier. (zie bijlage) 2. Het eerste oudergesprek. Na ongeveer 6 weken volgt een gesprek met de ouders, waarin de mening van de ouders wordt vergeleken met onze bevindingen van de eerste kennismakingsperiode. Ons onderwijsprogramma stemmen we af op de specifieke behoeften van het kind. Van het oudergesprek wordt een verslag gemaakt t.b.v. het leerling-dossier. 3. Na een half jaar groep 1 (maar uiterlijk in maart gr.1) wordt voor de eerste keer de Pravoo LVS-kaart voor het kind ingevuld. In een groepsbespreking met de leerkrachten van groep 1-2 en de IB-er van de school en in een daarop volgend gesprek met de ouders (tijdens de 10 min. gespreksavonden) bespreken we de ontwikkeling van het kind en stellen we ons onderwijsaanbod af op de specifieke behoeften van de kinderen. Een en ander wordt vastgelegd in het groepsplan. In overleg met de ouders kunnen we indien nodig,besluiten het kind extra te begeleiden (begeleidingshulpen uit de Pravoo-map). Ook kan er door de RT-er aanvullend onderzoek gedaan worden of kunnen we advies vragen bij de OA door consultatieve leerkrachtbegeleiding. Van alle te nemen acties komt een verslag in het leerling-dossier. Deze LOVS-kaart wordt tevens naar de peuterspeelzaal opgestuurd als terugkoppeling. (Vanaf januari 2010) 4. In juni groep 1 wordt bij leerlingen waar twijfels bij zijn omtrent de ontwikkeling de signaleringslijst van het dyslexieprotocol ingevuld. 5. In november groep 2 wordt opnieuw de Pravoo LVS lijst ingevuld en volgt wederom een groepsbespreking met leerkrachten en IB-er alsmede een oudergesprek (tijdens de 10 min. gespreksavonden). We toetsen het onderwijsaanbod aan de specifieke behoeften en stellen zo nodig het programma bij (zie ook punt 3) in een groepsplan of aanvullende individuele plannen. Van het oudergesprek en van de afspraken m.b.t. het onderwijsaanbod wordt een verslag in het leerling-dossier opgenomen. 6. In januari groep 2 nemen we voor de eerste maal de toetsen Taal voor kleuters en Rekenen voor kleuters af. Er volgt een kort overleg tussen IB-er en de leerkrachten van groep 1/2, waarin het onderwijsaanbod wordt besproken en waar nodig wordt bijgesteld. Tevens worden de signaleringslijsten en de toetsen uit het Protocol dyslexie afgenomen, deze laatste worden bij onvoldoende resultaat in mei nogmaals afgenomen. In januari/februari worden ook onderdelen van de TAK-toets onderbouw afgenomen bij de leerlingen uit de taalstimuleringsgroepen. Dit wordt gedaan door de logopediste of de leerkracht taalstimulering. Zij bespreken de resultaten met de leerkrachten en de IB-er en de taalondersteuning wordt zo nodig bijgesteld. 7. In mei groep 2 vullen we opnieuw de Pravoo LVS lijst in. Ook kijken we m.b.v. aanvullende toetsen t.w. Cito Taal voor kleuters (mei/juni), Cito Rekenen voor kleuters (mei/juni) en Visuele discriminatie (mei), schrijftoets en met de signaleringslijsten en/of toetsen uit het Protocol dyslexie (mei) hoe de ontwikkeling van het kind zich verhoudt tot datgene wat er van een oudste kleuter verwacht mag worden. De leerlingen met een A of B score op de B-2 toetsen Cito Taal voor kleuters en Cito Rekenen voor kleuters worden niet getest, tenzij hiervoor een noodzaak is gebleken. De toets Taal voor kleuters en de Signaleringslijst uit het Protocol dyslexie maken (samen met de gegevens van de Pravoo LOVS lijst) deel uit van het Protocol Leesproblemen, waarmee we de leesontwikkeling van de kinderen van groep 2 t/m 4 in stappen volgen om zodoende vroegtijdig extra begeleiding en/of aanvullend onderzoek te kunnen bieden. Voor kinderen bij wie de leerkrachten twijfelen of een verantwoorde doorstroming naar groep 3 op grond van hun ontwikkeling of op grond van hun risicoleeftijd (leerlingen geboren na juni) mogelijk is, wordt een Protocol groep-3 rijpheid ingevuld. De Pravoo LVS lijsten, de aanvullende toetsen en de groep-3 rijpheidsprotocollen worden in een groepsbespreking met het onderbouwteam (waaronder de directeur en de IB-er) besproken. In deze bespreking wordt het onderwijs aan groep 2 geëvalueerd. We bekijken welke kinderen nog extra begeleiding of aanvullend onderzoek 19
nodig hebben en of er ontwikkelingsgebieden zijn waarin de hele groep extra begeleiding nodig heeft. In deze bespreking worden ook de kinderen genoemd, die de doorstroming naar groep 3 niet kunnen maken. De ouders van alle groep 2 leerlingen worden verwacht voor een gesprek over de ontwikkeling van hun kind; de ouders krijgen in dit gesprek een advies m.b.t. de doorstroming van hun kind naar groep 3. N.a.v. de groepsbespreking en de oudergesprekken wordt het programma voor de laatste schoolperiode afgesproken en in een groepsplan vastgelegd. 8. De overdrachtsbespreking (in juni) Voor aanvang van groep 3 is er een overdrachtsbespreking van de leerkrachten van groep 1-2 en de leerkracht van groep 3. Op de daarbij te gebruiken overdrachtsformulier zijn de specifieke gegevens van de kinderen van groep 1 en de kinderen van groep 2 ingevuld m.b.t. gedrag, werkhouding, taalontwikkeling (waarbij ook de Signalering van de Vroege Leesontwikkeling besproken wordt) en motorische ontwikkeling. Op de formulier staat duidelijk aangegeven voor welke kinderen er handelingsplannen of speciale leerlijnen opgesteld zijn. De overdrachtsformulieren worden digitaal doorgegeven en in het dossier verwerkt. De leerkrachten van groep 2 en 3 stemmen het onderwijsaanbod af op de specifieke mogelijkheden en behoeften van de kinderen. 9. Bij de eerste signalering (oktober) in groep 3 worden ook de leerkrachten van groep 1-2 betrokken om de groepsverrichtingen te evalueren. Het onderwijsaanbod aan groep 2 en 3 kan zo afgestemd worden. 6.3 Groep 3 We volgen, diagnosticeren en begeleiden de kinderen m.b.t. de volgende aspecten : *kringgedrag *werkgedrag *spelgedrag *soc.emotioneel gedrag *technisch lezen *begrijpend luisteren/lezen *spellingvaardigheid *woordenschat *motoriek *rekenvaardigheden Op obs Hilmare is gekozen voor het observatie-en volgsysteem voor de gedragsaspecten van Viseon. Minimaal 1 keer per jaar wordt voor iedere leerling een genormeerde volgkaart ingevuld. Deze wordt bij leerlingen met opvallend gedrag minimaal 2 keer per jaar afgenomen. De motorische vaardigheden van de kinderen worden gevolgd d.m.v. observaties en d.m.v. de methode-gebonden toetsen voor de schrijfvaardigheden. De taal-leesontwikkeling volgen we aan de hand van het Protocol Leesproblemen en Dyslexie. De kinderen van groep 2 hebben de toets Taal voor Kleuters gemaakt en voor deze kinderen zijn ook de signalering en screeningslijsten uit het Protocol dyslexie ingevuld. De leerkracht van groep drie is geïnformeerd over de taal/leesontwikkeling en kan het onderwijsaanbod bij aanvang groep drie afstemmen. De gegevens worden vastgelegd in het groepsplan. Ons zorgplan voor groep 3 kent de volgende acties : 1. De overdrachtsbespreking (juni groep 2) Voor aanvang van groep 3 is er een overdrachtsbespreking van de leerkrachten van groep 1-2 en de leerkracht van groep 3. Op het daarbij te gebruiken overdrachtsformulier zijn de specifieke gegevens van de kinderen ingevuld m.b.t.gedrag, werkhouding, taalontwikkeling (waarbij ook de Signalering van de Vroege Leesontwikkeling besproken wordt) en motorische ontwikkeling. Het overdrachtsformulier wordt opgenomen in de blauwe LVS-groepsmap met leerling gegevens. 20
De leerkracht van groep 3 stemt het onderwijsaanbod af op de specifieke mogelijkheden/behoeften van de kinderen. De gegevens worden vastgelegd in het groepsplan. 2. De herfstsignalering (okt.) Na zes weken leesonderwijs worden de volgende toetsen uit het Leesprotocol afgenomen: - Toets voor auditieve analyse - Toets voor auditieve synthese - Fonemendictee - Grafementoets - Toets woorden lezen. - Viseon De resultaten van de toetsen worden op een groepsoverzicht aangegeven. Ook worden de observaties m.b.t. gedrag en motoriek geregistreerd. Er volgt een bespreking van de resultaten met de leerkrachten van groep 1-2 en 3 en de IB-er. N.a.v. deze bespreking wordt het onderwijsaanbod bijgesteld en volgt er voor daarvoor gesignaleerde kinderen een interventie-periode. Er wordt voor deze kinderen zonodig een ind. handelingsplan opgesteld. Dit plan wordt met de ouders besproken en daarna opgenomen in het leerling dossier. Alle ouders worden in deze periode (okt./nov.) verwacht op de 10-minutengespreksavond, waar de ontwikkeling van hun kind wordt besproken en het rapport over hun kind wordt toegelicht. Van alle te nemen acties komt een verslag in het digitale leerlingendossier en de gegevens worden vastgelegd in het groepsplan. 4. In januari en februari nemen we de volgende toetsen af: We nemen de volgende toetsen af - DMT en AVI - LOVS Spelling M3 - LOVS Woordenschattoets - LOVS Rekenen-wiskunde M3 - LOVS Begrijpend luisteren M3 - VLL tekstlezen + begripsvragen - VLL toets voor Aud.analyse - VLL toets voor Aud.synthese - VLL grafementoets - VLLfonemendictee - evt. TAK-toets onderbouw door logopediste ( leerlingen uit de taalstimuleringsgroepen). - Viseon Ook worden de gedragsobservaties en de observaties m.b.t. de motoriek geregistreerd. In een groepsbespreking met de leerkrachten van groep 2,3 en 4, de leerkracht taalondersteuning, de directie en de IB-er wordt de ontwikkeling van de kinderen besproken en het onderwijsaanbod geëvalueerd. We stellen een onderwijsplan voor de komende periode vast en bespreken welke kinderen voor verder onderzoek of voor een aangepast programma in aanmerking komen. Voor deze kinderen worden zonodig ind. handelingsplannen opgesteld, die we met de ouders van de betreffende kinderen bespreken. We kunnen ook besluiten advies bij de OA via CLB te vragen. Alle ouders worden in deze periode (febr./maart) verwacht op de 10-minutengespreksavond, waarop de ontwikkeling van hun kind wordt besproken en het rapport over hun kind wordt toegelicht. Van alle te nemen acties komt een verslag in het digitale leerlingendossier en de gegevens worden vastgelegd in het groepsplan. 5. Tussenmeting maart Bij alle leerlingen worden de decodeervaardigheden (lezen) en het leesbegrip gemeten: - DMT kaart 1 en 2 - AVI-kaarten vanaf Start en verder. - Bij leerlingen, die in februari gesignaleerd zijn m.b.t. technische lees/spellingvaardigheden : - VLL Grafementoets - VLL Fonemendictee - VLL toets voor Aud.analyse - VLL toets voor Aud.synthese 21
- event. PI-dictee (Struiksma) De leerkracht van groep 3 en de IB-er vergelijken de resultaten van de toetsen met die van februari. Ook worden de handelingsplannen bekeken en bijgesteld. Er wordt per leerling een beslissing genomen over de verdere begeleiding. Eventueel wordt de OA ingeschakeld. Alle te nemen acties worden met de ouders besproken en in het digitale leerlingendossier vastgelegd en de gegevens worden verwerkt in het groepsplan. 6. Eindevaluatie groep drie (eind mei) De leerkracht stelt van elke leerling het leesniveau vast. Aanvullend op de toetsen wordt bij de zwakke leerlingen de letterkennis en de auditieve vaardigheden nagegaan.: - DMT kaart 1,2,3 - AVI-kaarten vanaf Start en verder. - LOVS Spelling E3 - LOVS Woordenschattoets - LOVS Rekenen-wiskunde E3 eventueel : - VLL toets voor Aud.analyse - VLL toets voor Aud.synthese - VLL grafementoets - VLL fonemendictee De motoriek en gedragsobservaties worden in overzichten vastgelegd. De leerkracht stelt in overleg met de IB-er het onderwijsaanbod voor de laatste weken vast. Voor de kinderen die aparte begeleiding nodig hebben worden handelingsplannen opgesteld. Er is overleg mogelijk met de OA. Alle te nemen acties worden met de ouders overlegd en vastgelegd t.b.v. de digitale leerlingendossiers en de gegevens worden vastgelegd in het groepsplan. 7. De overdrachtsbespreking Voor aanvang van groep 4 is er een overdrachtsbespreking van de leerkrachten van groep 3 en de leerkracht van groep 4. Op het daarbij te gebruiken overdrachtsformulier zijn de specifieke gegevens van de kinderen ingevuld m.b.t. gedrag, werkhouding, leesvaardigheden, de rekenvaardigheden, de taalontwikkeling en de motorische ontwikkeling. Op het formulier is duidelijk aangegeven voor welke kinderen handelingsplannen/speciale leerlijnen opgesteld zijn. Het overdrachtsformulier wordt opgenomen in de blauwe LVS-map met leerling gegevens. De leerkracht van groep 4 stemt het onderwijsaanbod af op de specifieke mogelijkheden/behoeften van de kinderen en de gegevens worden vastgelegd in het groepsplan. 8. Bij de eerste signalering (oktober) in groep 4 wordt ook de leerkracht van groep 3 betrokken om de groepsverrichtingen te evalueren. Het onderwijsaanbod aan groep 3 en 4 kan zo afgestemd worden. 6.4 Groep 4 3. Afspraken omtrent de leerlingenzorg 3.1.Toetsing 3.1.2.Groep 4 : We volgen, diagnosticeren en begeleiden de kinderen m.b.t. de volgende aspecten : *kringgedrag *werkgedrag *spelgedrag *sociaal emotioneel gedrag *technisch lezen *begrijpend luisteren/lezen *spellingvaardigheid 22
*woordenschat *motoriek *rekenvaardigheden Op obs Hilmare is gekozen voor het observatie-en volgsysteem voor de gedragsaspecten van Viseon. Minimaal 1 keer per jaar wordt voor iedere leerling een genormeerde volgkaart ingevuld. Deze wordt bij leerlingen met opvallend gedrag 2 keer per jaar afgenomen. De motorische vaardigheden van de kinderen worden gevolgd d.m.v. observaties en d.m.v. de methode-gebonden toetsen voor de schrijfvaardigheden. De taal-leesontwikkeling volgen we aan de hand van het Protocol Leesproblemen en Dyslexie. Tijdens de overdrachtsbespreking van groep 3 naar 4 is de leerkracht van groep 4 geïnformeerd over de taal/leesontwikkeling. Het onderwijsaanbod kan zo bij aanvang van groep 4 zorgvuldig op de mogelijkheden/behoeften van de kinderen afgestemd worden. Ons zorgplan voor groep 4 kent de volgende acties : 1. De overdrachtsbespreking (juni groep 3) Voor aanvang van groep 4 is er een overdrachtsbespreking van de leerkracht van groep 3 en de leerkracht van groep 4. Op het daarbij te gebruiken overdrachtsformulier zijn de specifieke gegevens van de kinderen ingevuld m.b.t. gedrag, werkhouding, taal/leesontwikkeling, ontwikkeling van de rekenvaardigheden en motorische ontwikkeling. Het overdrachtsformulier wordt opgenomen in de blauwe LVS-groepsmap met leerling-gegevens. De leerkracht van groep 4 stemt het onderwijsaanbod af op de specifieke mogelijkheden/behoeften van de kinderen en legt gegevens hierover vast in een groepsplan. 2. De herfstsignalering (okt.) - DMT kaart 1,2 en 3 - AVI-kaarten - PI-dictees Struiksma, zonodig - Viseon De resultaten van de toetsen worden op een groepsoverzicht aangegeven. Voor de kinderen met een D of een E score worden individuele rapporten gemaakt (m.b.v. geautomatiseerd LVS Cito). Ook worden de observaties m.b.t. gedrag en motoriek geregistreerd. Er volgt een bespreking van de resultaten met de leerkrachten van groep 3 en 4 en de IB-er. N.a.v. deze bespreking wordt het onderwijsaanbod bijgesteld en volgt er voor de daarvoor gesignaleerde kinderen een interventieperiode. Er wordt voor deze kinderen een individueel aanvullend onderwijsplan opgesteld. Dit plan wordt met de ouders besproken en daarna opgenomen in het leerling-dossier. Alle ouders worden in deze periode (nov.) verwacht op de 10-minutengespreksavond, waar de ontwikkeling van hun kind wordt besproken en het rapport over hun kind wordt toegelicht. Van alle te nemen acties komt een verslag in het digitale leerlingendossier en de gegevens worden vastgelegd in het groepsplan. 3. In januari en februari nemen we de volgende toetsen af : - LOVS Rekenen-Wiskunde M4 - DMT 1,2 en 3 - AVI-kaarten - LOVS Begrijpend luisteren M4 - LOVS Spelling M4 - TAK-toets onderbouw De toetsuitslagen worden geregistreerd en de leerkracht en de IB-er stellen het onderwijsaanbod bij en leggen dit vast in het groepsplan. Van alle te nemen acties worden de ouders op de hoogte gesteld en worden er verslagen opgenomen in de leerlingen dossiers. De resultaten van de toetsen worden op groepsoverzichten aangegeven. Voor de kinderen met een D of een E score worden individuele rapporten gemaakt (m.b.v. geautomatiseerd LVS Cito). Ook worden de observaties m.b.t. gedrag en motoriek geregistreerd. Er volgt een bespreking van de resultaten met de leerkrachten van groep 4,5, de directie en de IB-er. N.a.v. deze bespreking wordt het onderwijsaanbod bijgesteld en volgt er voor de daarvoor gesignaleerde kinderen een interventieperiode. Er wordt voor deze kinderen een ind. aanvullend onderwijsplan opgesteld. Dit plan wordt met de ouders besproken en daarna opgenomen in het leerling-dossier. 23
Alle ouders worden in deze periode (febr./ mrt.) verwacht op de 10-minutengespreksavond, waar de ontwikkeling van hun kind wordt besproken en het rapport over hun kind wordt toegelicht. Van alle te nemen acties komt een verslag in het digitale leerlingendossier en de gegevens worden vastgelegd in het groepsplan. 4. Eindevaluatie groep 4 (mei/juni) - DMT 1,2 en3 - AVI kaarten - LOVS Begrijpend lezen E4 - De ontwikkeling van de leerlingen wordt verder bepaald m.b.v.: - LOVS Spelling E4 - LOVS Rekenen-Wiskunde E4 - LOVS Woordenschat E4 - Viseon De leerkracht stelt in overleg met de IB-er het onderwijsaanbod voor de laatste weken vast. Voor de kinderen die aparte begeleiding nodig hebben worden handelingsplannen opgesteld. Er is overleg mogelijk met de OA. We bepalen of de kinderen de vereiste basisvaardigheden m.b.t. lezen, spellen en rekenen in voldoende mate beheersen (C niveau). De kinderen bij wie dit niet het geval is worden besproken tijdens een kindbespreking met het hele team om te bepalen welke acties we moeten ondernemen : - afwijkende leerlijn - groep-4 verlenging - capaciteiten-onderzoek door OA - bij veronderstelde dyslexie langlopend handelingsplan opstellen en ouders evt. onderzoek laten aanvragen via hun zorgverzekeraar. Alle te nemen acties worden met de ouders overlegd en vastgelegd in het digitale leerlingdossier. De gegevens worden vastgelegd in het groepsplan. 5. De overdrachtsbespreking Voor aanvang van groep 5 is er een overdrachtsbespreking van de leerkrachten van groep 4 en de leerkracht van groep 5. Op het daarbij te gebruiken overdrachtsformulier zijn de specifieke gegevens van de kinderen ingevuld m.b.t. gedrag, werkhouding, leesvaardigheden, de rekenvaardigheden, de taalontwikkeling en de motorische ontwikkeling. Op het formulier is duidelijk aangegeven voor welke kinderen handelingsplannen/speciale leerlijnen opgesteld zijn. Het overdrachtsformulier wordt opgenomen in de blauwe LVS-groepsmap met leerling-gegevens. De leerkracht van groep 5 stemt het onderwijsaanbod af op de specifieke mogelijkheden/behoeften van de kinderen en stelt hiervoor een groepsplan op. 6. Bij de eerste signalering (oktober) in groep 5 wordt ook de leerkracht van groep 4 betrokken om de groepsverrichtingen te evalueren. Het onderwijsaanbod aan groep 4 en 5 kan zo afgestemd worden. 6.5 Groep 5, 6 en 7 We volgen, diagnosticeren en begeleiden de kinderen m.b.t. de volgende aspecten : *kringgedrag *werkgedrag *spelgedrag *soc. emotioneel gedrag *technisch lezen (bij de kinderen die AVI-plus nog niet beheersen) *begrijpend lezen *spellingvaardigheid *woordenschat *motoriek *rekenvaardigheden 24