Jaardocument 2011 maatschappelijk verslag Stichting Solidez April 2012 Renkum/Wageningen
Inhoud Pagina 1. Verslag van de Raad van Toezicht 03 2. Inleiding 07 3. Profiel van de organisatie 12 4. Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 17 5. Beleid, inspanningen en prestaties 21 6. Productinformatie, inspanningen en prestaties 32 1
Voorwoord Alvorens in een korte inleiding stil te staan bij de ontwikkelingen van Solidez als maatschappelijk dienstverlener, in dit voorwoord een korte zakelijke introductie en positionering van onze organisatie. Solidez, welzijn in uitvoering, biedt uiteenlopende producten aan o.a. in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), de Participatiewet en de AWBZ. Een deel daarvan valt onder de verantwoordingsverplichting van de gemeenten Renkum en Wageningen. De Dagopvang voor ouderen in Dagcentrum Eikenhorst te Oosterbeek is een extramurale zorgprestatie in het kader van de AWBZ en valt daarmee onder de reikwijdte van de regeling verslaglegging Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi). Alle aanbieders die onder deze reikwijdte vallen, dus ook Solidez, zijn verplicht om het jaardocument te gebruiken voor hun jaarverantwoording. De gegevens uit dit document worden verzameld, beheerd en uitgeleverd door het CIBG, een agentschap van het ministerie van VWS. Stichting Solidez geeft via dit jaardocument in aansluiting op de vereisten van het CIBG, inzage in haar werkzaamheden in de periode 1 januari 2011 tot en met 31 december 2011. Solidez voldoet op deze manier aan haar wettelijke verantwoordingsverplichting en legt daarmee tevens maatschappelijke verantwoording af aan de Gemeenteraad en het College van Burgemeester en Wethouders te Wageningen; de Gemeenteraad en het College van Burgemeester en Wethouders te Renkum; haar samenwerkingspartners en last but not least aan de inwoners van de beide gemeenten. Op die manier is zij transparant voor direct betrokkenen, voor haar klanten, vrijwilligers en toezichthouders. Voor de jaarrekening 2011 is een goedkeurende accountantsverklaring afgegeven door Hordijk, Kok, Laan & Wabeke. De accountantsmededeling is in dit verslag opgenomen. Het Jaarverslag start met het Jaarverslag van de Raad van Toezicht, zij hebben goedkeuring verleend aan zowel het Jaardocument als de Jaarrekening 2011. 2
Jaarverslag Raad van Toezicht Solidez 2011 1.1. Inleiding Solidez kent het Raad van Toezichtmodel en daarmee is een functiescheiding is aangebracht tussen toezicht houden enerzijds (RvT) en besturen anderzijds (directeur/bestuurder). De statuten en reglementen van Stichting Solidez zijn geënt op de Good Governance Code Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening. In dit verslag geeft de RvT, in lijn met deze code, inzicht in de werkzaamheden en werkwijze van de RvT. Zij geeft aan terug te kijken op een bijzonder intensieve periode van fusie en organisatieontwikkeling. Na de fusie tussen de welzijnsorganisaties De Bries en Welvada in 2010, is daar in 2011 voormalig Vilente Welzijn bij gekomen. Een belangrijke hervorming met als doel om samen een sterke organisatie te vormen, die maatschappelijk zo adequaat mogelijk kan functioneren en die de komende bezuinigingen het hoofd kan bieden. De betrokkenen hebben de afgelopen jaren een geweldige inspanning geleverd om de fusieprocessen met veel draagvlak te realiseren en leveren nog steeds een grote inspanning om ook daadwerkelijk te integreren. 1.2. Good Governance Code Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening Solidez heeft bij de vorming van de nieuwe organisatie de Good Governance Code voor de sector als uitgangspunt genomen. Dat betekent dat de organisatie voldoet aan de in de code gestelde vereisten voor good governance. Zowel de statuten, de reglementen voor de RvT, voor de directeur/bestuurder en de profielen zijn getoetst aan deze vereisten. 1.3. Samenstelling Raad van Toezicht Alle RvT-leden zijn geselecteerd op basis van de uitgangspunten voor goed toezicht. Alle leden voldoen aan het gestelde profiel, de gestelde criteria en er is in geen van de gevallen sprake van tegengestelde belangen. Statutair kan de RvT uit zeven leden bestaan. De samenstelling van de Raad van Toezicht per 1-1-2011 was als volgt: 1) Mevrouw E.P. Theune, voorzitter 2) Mevrouw M. Rameyer, vicevoorzitter 3) De heer T.A.M. van der Meer 4) De heer R. M. Tegelaar 5) De heer K. IJntema In oktober 2011 heeft de heer K.R. IJntema afscheid genomen van de RvT. Per 31-12-2011 bestond de RvT uit de vier overige leden. Directeur/bestuurder De invulling van de directeur/bestuurderspositie, in de persoon van mevrouw C.M.H.M. van Doormalen MCM, is na fusie met Vilente Welzijn ongewijzigd gebleven. 1.4. Data benoeming, herbenoeming en rooster van aftreden RvT-leden worden voor een periode van vier jaar benoemd en kunnen daarna maximaal één keer herbenoemd worden. Omwille van enerzijds de continuïteit en anderzijds de doorstroming is het hiernavolgende rooster van aftreden met de RvT-leden overeengekomen. 3
Het rooster van aftreden ziet er als volgt uit: Naam: (Oorspronkelijke startdatum) In functie sinds: Elmar Theune 1/7/10 Voorzitter Periode 2 Jaar 1 Marian Rameyer 1/7/10 Vicevoorzitter Jaar Periode 1 3 Ron Tegelaar 1/7/10 Lid Periode 1 Jaar 4 Dick van der Meer 4/10/10 Lid Periode 1 Jaar 1 Functie: 2011 2012 2013 2014 2015 Periode 2 Jaar 2 Periode 1 Jaar 4 Periode 2 Jaar 1 Periode 1 Jaar 2 Periode 2 Jaar 3 Periode 2 Jaar 1 Periode 2 Jaar 2 Periode 1 Jaar 3 Periode 2 Jaar 4 Periode 2 Jaar 2 Periode 2 Jaar 3 Periode 1 Jaar 4 Periode 2 Jaar 3 Periode 2 Jaar 4 Periode 2 Jaar 1 1.5. Hoofd- en nevenfuncties De Raad van Toezichtleden bekleden de volgende hoofd- en nevenfuncties Naam Raad van Hoofdfunctie Toezicht lid Mw. E.P. Theune Coördinerend beleidsmedewerker bij het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie Mw. M. Rameyer Freelance trainer/coach Training en Conferentie Centrum Kontakt der Kontinenten (freelance). Dhr. T.A.M. van der Meer Interim-manager en adviseur MeerWaarde Management en Advies Dhr. R. Tegelaar Beleidsadviseur Gemeente Rhenen (jeugd en jeugdgezondheidszorg) Nevenfuncties Secretaris KLV Wageningen, Alumni Network; Werkgroep lid Verkeer en Groen, Wijkvereniging Noordwest Wageningen; Mede initiatiefnemer pilot Binnenveld Wageningen Lid commissie Migratie en integratie van EUNET (European Network for Education and Training) Secretaris bestuur De Nieuwe BV, netwerk Vorming en Participatie Freelance medewerker WorldGranny Nederland Rabobank Arnhem en Omstreken (voorzitter raad van commissarissen) Stichting War Requiem - Bridge to the Future (voorzitter) Stichting Culturele Festivals Gelderland (voorzitter) Stichting Remplaçanten Het Gelders Orkest (penningmeester) Christelijke Scholengemeenschap Het Streek (vicevoorzitter raad van toezicht) Mr. F. Couvée-stichting (penningmeester) 1.6. Bezoldigingsbeleid Bij de vorming van Solidez en de invulling van het Raad van Toezichtmodel is er voor gekozen de RvT leden niet te bezoldigen. De achterliggende gedachte is dat het gevoerde beleid passend dient te zijn bij de sector en de omvang van de organisatie. De sector doet een sterk beroep op burgers die zich belangeloos in willen zetten omwille van welzijn en samenlevingsopbouw. Een belangrijk deel van de dienstverlening wordt dan ook verzorgd door vrijwillige inzet. 4
De voormalige bestuurders wilden de traditie van vrijwillige, bestuurlijke betrokkenheid doortrekken naar het nieuwe Raad van Toezichtmodel. De RvT leden declareren eventueel gemaakte onkosten en ontvangen jaarlijks een kerstcadeau van beperkte omvang. 1.7. Vergaderfrequentie De RvT komt in principe 5 tot 6 keer per jaar bij elkaar. Door het samengaan met Vilente Welzijn was dat dit jaar vaker. In 2011 is de RvT 7 keer bij elkaar gekomen op de volgende data: 24 januari, 7 maart, 18 april, 20 juni, 7 juli, 3 oktober en 15 december. De directeur/bestuurder is bij deze vergaderingen aanwezig. De RvT vergadert volgens een jaarplanning in aansluiting op de in- en externe beleidscyclus. Er is een onderscheid gemaakt tussen vaste agenda onderwerpen (notulen, actie- en besluitenlijsten, mededelingen en inhoudelijke en/of financiële rapportages), specifieke agenda onderwerpen (Jaarrekening en Jaarverslag; Jaarplan en begroting; Interne risicobeheersing en controle; beoordeling RvT en beoordeling directeur/bestuurder; opdracht accountant; relatie met belangenhouders en 2 maal per jaar een inhoudelijk thema). Daarnaast is er aandacht voor speciale gelegenheden waar de aanwezigheid van de RvT van belang is (bijwonen van een OR-vergadering; bijwonen van een vergadering Cliëntenraad en van een aantal medewerkersbijeenkomsten). 1.8. Onderwerpen van intern toezicht en genomen goedkeuringsbesluiten in 2010 De RvT maakt een onderscheid in drie type functies: De rol van toezicht houden op; De rol van adviseur voor de directeur/bestuurder; De rol van werkgever van de directeur/bestuurder. De rol van toezicht houden, in de zin van bewaken dat het de organisatie goed gaat, vervult zij door al dan niet goedkeuring te verlenen aan beleid en plannen (toezicht vooraf) en door het functioneren van de organisatie en de directeur/bestuurder te monitoren (toezicht achteraf). In aansluiting op hetgeen zij hierin waarneemt c.q. vaststelt, intervenieert zij adequaat richting de directeur/bestuurder. De RvT heeft in 2011 de volgende besluiten genomen: De vaststelling van de auditcommissie bestaande uit de heer D. van der Meer en de heer K. IJntema (na 1/10 is hij vervangen door de heer R. Tegelaar); De vaststelling van de remuneratiecommissie bestaande uit mevrouw E. Theune en mevrouw M. Rameijer; De aanpassing van het reglement van de RvT plus jaarlijkse evaluatie van het reglement en de bijlagen; De bekrachtiging van het profiel van de directeur/bestuurder (DB); De bekrachtiging van de afspraak om af te zien van het bijzonder belonen van de DB Goedkeuring jaarrekening 2010; Goedkeuring van het jaarverslag RvT 2010 en het jaardocument 2010; Goedkeuring bijgestelde begroting 2011; Goedkeuring voorstel om over te stappen op triaalrapportages; Benoemen nieuwe accountant en vaststellen accountantsopdracht; Goedkeuring activa/passiva transactie Solidez Vilente Welzijn; Goedkeuring overname buurtbus/plusbus Wageningen; Vaststelling document plaatsvervanger DB ; Vaststelling procedureafspraak voor de beoordeling van het functioneren van de directeur/bestuurder; Vaststelling van de regel dat voor transactie van registergoederen altijd de goedkeuring van de RvT nodig is; Vaststelling van de regel dat bij leningen boven de 75.000,- goedkeuring van de RvT nodig is. 5
De auditcommissie en de Remuneratiecommissie die in 2011 gevormd zijn, doen voorwerk voor de RvT, zodat de voltallige RvT en de vergaderingen minder belast worden. Ieder lid van de RvT krijgt dezelfde informatie, maar de commissies kunnen er dieper op ingaan, waarin zij de RvT infomeren en adviseren. De verantwoordelijkheid blijft bij de gehele RvT. In haar rol als adviseur heeft de RvT de directeur/bestuurder ondersteund op de volgende onderwerpen: De jaarrekening 2010 (auditcommissie); De begroting van 2011 (auditcommissie); Het uitwerken van de werkgeversrol van de RvT (remuneratiecommissie); Het meerjarenbeleidplan; De activa-passiva transactie tussen Solidez en Vilente-Welzijn; De nieuwe organisatiestructuur en het bedrijfsprofiel; Het ontwikkel- en integratietraject van Solidez nieuw; Het accommodatiebeleid van Solidez binnen de gemeente Renkum (auditcommissie); Risicobeheersing; De overname van de buurtbus/plusbus (auditcommissie); De communicatie naar externe partners/belanghebbenden; De komende bezuinigingen van de gemeenten Renkum en Wageningen. 1.9. Ontwikkeltraject Het ontwikkeltraject, dat de RvT in 2010 is ingegaan, is in december 2011 met goed resultaat afgesloten. Dat wil zeggen dat vanuit de besturen van beide ex-welzijnsinstellingen Welvada en De Bries een goed functionerende RvT Solidez ontstaan is. Twee belangrijke ontwikkelpunten waren: (1) het adequaat invullen van de toezichthoudende rol en (2) het realiseren van een optimaal samenspel tussen de RvT en de directeur/bestuurder. De RvT heeft aan collectieve en individuele ontwikkeldoelen gewerkt, dat laatste geldt ook voor de directeur/bestuurder. De evaluatie van de RvT was tevens de afronding van het ontwikkeltraject. De RvT heeft het ontwikkeltraject ervaren als versterkend voor haar rolbewustzijn en haar functioneren. 1.10. Voornemens 2012 Het belangrijkste aandachtspunt van de RvT in 2012 is de continuïteit van de organisatie. Dit vooral met het oog op het proces dat de gemeente Wageningen heeft gekozen voor het realiseren van de bezuinigingen in het welzijnsveld. 1.11. Goedkeuring documenten De Raad van Toezicht heeft kennis genomen van het inhoudelijke Jaardocument Solidez, welzijn in uitvoering 2011, haar goedkeuring daaraan gegeven en haar waardering voor zowel de inhoudelijke als financiële resultaten uitgesproken. Raad van Toezicht April 2012 6
2. Inleiding Het jaar 2011 was opnieuw een bijzonder jaar voor Solidez. Nadat we in 2010 een samengaan realiseerden tussen Welvada Wageningen en De Bries Renkum konden we in het late najaar van 2011 enkele onderdelen van Vilente Welzijn aan onze organisatie toevoegen. Een lang gekoesterde wens bij beide organisaties om zodoende nog beter de dienstverlening aan te kunnen laten sluiten op de vraag van onze klanten c.q. deelnemers. We hebben ons opnieuw ingezet voor samenlevingsopbouw en aandacht gegeven aan de vraag van burgers die een steuntje in de rug nodig hebben. We deden dat opnieuw met veel vrijwillige inzet van Renkumse en Wageningse burgers. Dat is de kracht van ons vak: burgers motiveren om naar elkaar om te kijken, er voor elkaar en de samenleving te zijn. De in 2010 in gang gezette gebiedsgerichte samenwerking, zowel in- als extern hebben we in 2011 doorgezet en ook in 2012 zullen we dat blijven doen. Zowel in onze dagelijkse praktijk als uit onderzoek blijkt het belang van een nabije, presente en kwalitatief goede dienstverlening. Om daar adequaat antwoord op te geven hebben we een reeks ontwikkelingen doorgezet. Gebiedsgericht, nabij en present werken De vorming van gebiedsteams en de inhoudelijke ontwikkeling in productgroepen heeft een positief effect gehad op het realiseren van de beoogde fusieopbrengsten: een betere afstemming van dienstverlening; meer interne kennisdeling; verhoging van de kennis van elkaars vakgebied en onderlinge inspiratie. Dat proces heeft een goede basis gelegd voor doorontwikkeling van ons werk. Er was niettemin ook sprake van een keerzijde: vanwege de op handen zijnde samenvoeging van de Vilente Welzijnsdienstverlening, hebben we van het management gevraagd via een matrixmodel als hiërarchisch leidinggevende de verantwoordelijkheid te nemen en over een grote groep medewerkers, steeds verdeeld over 2 gebiedsteams, en tevens inhoudelijke verantwoordelijkheid te nemen voor een productgroep. Dit heeft een zware wissel op het management getrokken. Deze postfusie ervaringen als ook komst van een nieuwe tak van sport, het algemeen maatschappelijk werk en het sociaal raadsliedenwerk, hebben ons na rijp beraad doen besluiten, meer eenduidigheid in de organisatie aan te brengen. Dat betekent dat de aansturing van medewerkers vanaf 2012 primair langs de lijn van inhoudelijke teams verloopt. Daarnaast leggen de collega s van de verschillende productgroepen in hun eigen werkgebied de verbindingen die noodzakelijk zijn voor een adequate en effectieve dienstverlening in buurten, wijken en dorpen. In de toekomst zullen we via sociale gebiedsteams onze verschillende disciplines optimaal aan elkaar verbinden. Transformaties De samenleving kenmerkt zich door een aantal (op handen zijnde) transformaties, denk aan de kanteling van de WMO en de versobering van de AWBZ; de transformatie van de Jeugdzorg, de vorming van de Wet Werken naar Vermogen en de realisatie van Passend onderwijs. Deze ontwikkelingen tezamen zijn samen te vatten als een maatschappelijk gewenste transformatie waarin de verzorgingsstaat wordt omgevormd tot een participatiegemeenschap. In 2010 berichtten we reeds dat we ons op deze ontwikkelingen voorbereiden en in 2011 hebben we een reeks concrete initiatieven doorontwikkeld en nieuwe ontplooid. Kenmerk van al die initiatieven is dat ze gericht zijn op het versterken van het participerend en zelf-organiserend vermogen van burgers en de gemeenschap waarvan zij deel uit maken. 7
Voorbeelden zijn: De ontwikkeling van een causaal model Leefbaarheid en participatie in buurten en wijken, o.l.v. de Radboud Universiteit Nijmegen, samen met onze professionele partners in wijkgericht werken en enkele burgers. Dit model geeft inzicht in het soort interventies dat naar alle waarschijnlijkheid het meest effectief bijdraagt aan een verhoging van de leefbaarheid en versterking van de participatie van burgers. Het bieden van excellente dienstverlening, een optimale samenwerking tussen partners op lokaal niveau en een goede afstemming van het aanbod op de vraag zijn de drie meest effectieve en kostenbeperkende maatregelen. Immers, teleurstellende ervaringen van burgers als gevolg van onvoldoende kwaliteit, niet goed samenwerkende partijen en een mis-match van vraag en aanbod leidt tot een toename van hulpeloosheid en tot een toename van zorggerelateerde kosten. M.a.w. als we met elkaar niet de goede dingen op een goede manier doen, leidt dat tot dubbele kosten, zowel aan de voor- als aan de achterkant. De doorontwikkeling van het netwerkprogramma In verband met Jongeren, een programma dat jongeren ondersteunt in ondernemerschap, zelf-organiserend en zelfoplossend vermogen. De ontwikkeling van een methodiek die de eigen kracht van burgers zichtbaar maakt, aanwakkert en ondersteunt. Deze methodiek ontwikkelen we samen met bureau De Rode Wouw onder de noemer Krachtmotor. Afgeleid van de eigen krachtconferenties o.a. in de Jeugdzorg hebben we deze methodiek vertaald naar het versterken van het zelforganiserend en zelf-oplossend vermogen van burgers in de eigen leefomgeving in buurten en wijken. We hebben een uitbreiding gerealiseerd van het werken met leerteams mbo-hbo. Solidez heeft in 2011 opnieuw veel studenten de gelegenheid gegeven hun competenties in een leerwerkpraktijk uit te breiden. In zijn totaliteit boden we onderdak aan ruim 80 studenten vanuit uiteenlopende studierichtingen. De combinatie van leren en werken in onze sector biedt aan studenten een goede basis voor de ontwikkeling van algemene sociale competenties. Studenten vanuit sociale studies leren daarnaast belangrijke beroepscompetenties. Onze werkzaamheden en onze resultaten bieden jonge mensen in opleiding een bredere kennis van de samenleving en we zien met regelmaat dat daardoor een basis voor een blijvend grotere maatschappelijke betrokkenheid wordt gelegd. Een deel van de studenten functioneert in een leerteam, dat zijn nu nog veelal beroepsspecifieke teams. In de nabije toekomst hopen we in afstemming met het onderwijs er multidisciplinaire teams van te kunnen maken zodat jonge mensen in onze organisatie al vroeg leren om integraal, doel- en resultaatgericht te werken. Het Atelierconcept hebben we doorontwikkeld. Naast het Sportatelier waar sport, bewegen en een actieve leefstijl als hulpmiddel voor participatie worden ingezet en het Stadsatelier kunst en cultuur als hulpmiddel kiest, beschikken we inmiddels ook over een Kookatelier (horeca en dienstverlening), een Klusatelier (technische dienstverlening) en een Energieteam (duurzaamheid). Kenmerk van het atelierconcept is het feit dat klanten actief bijdragen aan een productieproces en zodoende niet alleen als klant gebruik maakt van onze dienstverlening maar juist zelf als co-producent bijdraagt aan sociale samenlevingsopbouw. Op deze wijze bouwt men een positief zelfbeeld op, ontwikkelt men (meer) zelfvertrouwen en krijgt men meer regie over het eigen leven. Men vindt zodoende meer betekenis in het eigen leven en ontdekt de waarde van onderlinge betrokkenheid. Meedoen c.q. werken, leren, ontwikkelen en betekenisgeving vormen op deze wijze een krachtig instrument van welzijn en welbevinden; In samenwerking met het RIBW hebben we een belangrijke stap gerealiseerd in het verbeteren van de samenwerking ten behoeve van zorgwekkende zorgmijders c.q. mensen met een psychiatrische hulpvraag. Solidez heeft met de dienstverlening zorgwekkende zorgmijders steeds gezocht naar een goede balans tussen enerzijds de aandacht voor het verlenen van ondersteuning aan de zorgmijder en anderzijds het 8
verminderen van de complexiteit in de systeemwereld. Dat betekent een voortdurende zoektocht naar onorthodoxe oplossingen waarbij steeds ieders belangen, zowel van individu, samenleving als van organisatie(s) in acht genomen worden. Door de vorming van één Wagenings team Bemoeizorg hebben we een belangrijke verbeterslag gerealiseerd in de dienstverlening. Kortom, in lijn met de maatschappelijke ontwikkelingen hebben we fors geïnvesteerd in het versterken van eigen kracht, het ondersteunen van burgerinitiatieven en in het vergroten van de onderlinge betrokkenheid. In 2011 werkten we in beide gemeenten samen met zo n 800 vrijwilligers en ondersteunden we zowel vrijwilligersorganisaties als professionele organisaties in het vinden, binden en boeien van vrijwilligers. Onze inspanning focust zich primair op preventie. Waar nodig zetten we professionele, curatieve hulp en ondersteuning in en dragen op die manier bij aan de beoogde maatschappelijke effecten. Ondernemerschap versterken Onze medewerkers zijn uitgedaagd hun dienstverlening ondernemender te benaderen en deze ontwikkeling zullen we in de komende jaren voortzetten. Een deel van onze medewerkers had niet veel aansporing nodig om te ontdekken hoe uitdagend het is om door een ondernemende bril te kijken. Voor een ander deel vraagt dat nog meer tijd en aandacht. De gemeentelijke heroriëntaties, bezuinigingen en maatschappelijke ontwikkelingen die zich o.a. via sociale medianetwerken ontvouwen, versterken de aandacht voor het ondernemerschap. Het is goed te merken dat we een organisatie met veel veerkracht en ambities zijn. Verbetering van accommodaties Eén van de belangrijke verbeteringen is de renovatie van het Stadsatelier Ons Huis. Nadat het pand door de Woningstichting Wageningen was aangekocht, is er met de toekomstige hoofdbewoners waaronder Solidez, Kinderopvang Wageningen en de Nederlandse Gereformeerde Kerk gewerkt aan het opstellen van een Plan van Eisen voor multifunctioneel gebruik. De ingrijpende renovatie werd financieel mogelijk gemaakt door de Woningstichting, de Provincie en de gemeente Wageningen. Het resultaat is geweldig en we hebben al vanaf het eerste moment van oplevering heel veel positieve reacties ontvangen. Het gebruik van het pand is nadien sterk geïntensiveerd. In Renkum is eind 2011 een begin gemaakt met de renovatie van een tweetal panden, de Hucht in Renkum/Heelsum en de Poort van Doorwerth. Beide gebouwen zullen begin 2012 opgeleverd worden en zien er dan weer sterk verbeterd uit. 9
Fusie met Vilente Welzijn Na een lange voorbereidingsperiode waarin veel overleg tussen de organisaties, met de beide gemeenten, stakeholders en bijvoorbeeld de vakbonden plaatsvond, is de fusie tussen Vilente Welzijn en Solidez per 1 september 2011 geëffectueerd. De medewerkers verbonden aan de Vilente Welzijnsdienstverlening konden allen een plaats binnen Solidez vinden. De ondernemingsraad, de Klanten- c.q. cliëntenraad adviseerden positief over het tot stand komen van de fusie en ten aanzien van samenwerking en innovatieve activiteiten meerwaarde te zien. Ook de RvT gaf eind 2011 haar goedkeuring aan de fusie op basis van de opgestelde activa passiva transactie. De draagkracht voor het ondersteunen van de kwetsbare medemens in onze maatschappij is door deze fusie in hoge mate toegenomen. Eind 2011 mochten we constateren dat het proces zich tot alle tevredenheid van zowel medewerkers als andere betrokkenen heeft voltrokken. Samenwerkingsrelaties Solidez gelooft in het belang van samenwerken. Welzijn en welbevinden raakt aan alle levensdomeinen en het is niet goed mogelijk om vanuit slechts één domein de kwaliteit van leven te optimaliseren. Dat lukt evenmin vanuit alleen een professioneel perspectief, ook de betrokkenheid van burgers zelf is een belangrijke succesfactor. Als organisatie investeren we veel in het verbinden van mensen en organisaties. Door onze inspanningen en ons enthousiasme op elkaar af te stemmen kunnen we het resultaat verbeteren en vermenigvuldigen. In het Jaardocument 2010 deden we uitgebreid verslag van onze samenwerkingsrelaties en de beoogde doelen van samenwerken. In 2011 hebben we de bestaande relaties versterkt en zijn we nieuwe verbindingen aangegaan. Daar waar we er in slagen om werkprocessen echt op elkaar af te stemmen zien we het beste resultaat. Vanaf 2012 zullen we ons vooral op die relaties gaan focussen. Financiële ontwikkelingen 2011 De financiële ontwikkeling in 2011 ligt in lijn met hetgeen begroot is, Er hebben zich geen noemenswaardige verrassingen voorgedaan. Een belangrijk deel van de inkomsten en ook de uitgaven zijn goed voorspelbaar en hebben zich ook als zodanig gedragen. Via triaalrapportages hebben we de realisatie steeds goed in het vizier kunnen houden en zijn we t.a.v. de reguliere bedrijfsvoering niet voor onverwachte zaken komen te staan. De fusie met Vilente Welzijn is een intensief proces geweest dat zich kenmerkte door een relatief lange periode van financiële onzekerheid. Gelukkig konden we eind 2011 middels een activa/passiva transactie het samengaan juridisch en financieel goed vormgeven. In de Jaarrekening Solidez 2011, opgenomen in een separaat document, zijn de resultaten van deze transactie verwerkt. Opbouw van het Jaarverslag 2011 Tot zover deze highlights van 2011. In dit jaardocument zullen we kort ingaan op belangrijke aspecten van de organisatie en de resultaten van onze bedrijfsvoering (hoofdstukken 3, 4 en 5). In hoofdstuk 6 gaan we in op de resultaten van dienstverlening. We hebben dat dit keer minder uitgebreid gedaan dan u van ons gewend bent. We durven er op te vertrouwen dat u in de achterliggende jaren op basis van onze contacten, publicaties en verantwoordingen een goed beeld van onze diensten heeft kunnen vormen. Dit samenvattende verslag is tot stand gekomen op basis van uitgebreide rapportages vanuit onze medewerkers. Zij staan u graag te woord om u veel uitgebreider kennis te laten nemen van doelen, aanpak en resultaten. In de rapportage maken we steeds een onderscheid tussen de resultaten in Renkum en de resultaten in Wageningen. De resultaten van Vilente Welzijn, ook die vanaf 1/9/2011 onder de 10
vlag van Solidez zijn uitgevoerd, worden door Vilente over het gehele jaar 2011 aan u verantwoord en hebben we als bijlage 1 bij dit document gevoegd. Door middel van dit jaardocument maken we u graag deelgenoot van alle inspanningen en resultaten die we in het achterliggende jaar realiseerden. Mw. C.M.H.M. van Doormalen MCM Directeur/bestuurder Solidez 11
3. Profiel van de organisatie In dit hoofdstuk gaan we kort in op enkele profielaspecten van de nieuwe Solidez organisatie. 3.1 Algemene identificatiegegevens Tot 1 september 2011 Stichting Solidez Vilente Welzijn Industrieweg 26 Dorpsstraat 165a 6871 KA 6871 AJ Renkum Renkum KvK 50328468 KvK 09148035 Vanaf 1 september 2011 Stichting Solidez Industrieweg 26 6871 KA Renkum Tel. 0317 317553 KvK 50328468 e-mail: info@solidez.nl Internetpagina: www.solidez.nl 3.2 Organisatiestructuur Juridische structuur na fusie De juridische structuur is ook na fusie een stichtingsvorm gebleven. Voormalig Vilente Welzijn was onderdeel van Vilente, gevestigd aan de Stationsweg 60, 6711 PT te Ede. Vilente, functioneert, net als Solidez. volgens het Raad van Toezichtmodel. Geen van de leden van de Raad van Toezicht van Vilente heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid om over te stappen naar de Raad van Toezicht van Solidez. De Raad van Toezicht fungeert als intern toezichthouder. Zij zag ook in 2011 toe op de vraag of het organisatiebeleid in overeenstemming was met wettelijke statutaire en andere voorschriften; op waarborging van de continuïteit van en op een adequate risicobeheersing door de organisatie. Het Jaarverslag 2011 van de RvT maakt integraal deel uit van het Jaarverslag Solidez 2011. Organogram Solidez kiest voor een kanteling in het organisatieontwerp. Het gaat er in hoofdzaak om een optimale kwaliteit van dienstverlening te realiseren. Management, directie, medezeggenschap en toezicht staan ten dienst van die kwaliteit. Als processen goed gemanaged worden en medewerkers goed begeleid en geleid worden, is de kans hierop het grootst. Als gevolg van de fusie was een nieuw organisatieontwerp noodzakelijk. Per 1 januari 2012 wordt volgens dit nieuw gekozen ontwerp gewerkt. 12
Organogram Solidez per 1-1-2012 Productteam O&O Renkum en Wageningen (TL) Productteam L&P Renkum (TL) Productteam L&P Wageningen (TL) Productteam H&O Renkum (TL) Productteam H&O Wageningen (TL) Staf Overige Services Financiële Administratie Teamleiders (TL) producten Manager Interne Service Financieel manager Cliëntenraad Directeur/bestuurder OR Raad van Toezicht Hiërarchie Medezeggenschap Advies Afstemming t.b.v. gebiedsontwikkeling Segmentering In de jaarrekening wordt geen segmentering toegepast. De toelating Solidez heeft via de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een toelating voor de functie begeleiding en maakt als zorgaanbieder Verpleging & Verzorging (V&V) productieafspraken met het Zorgkantoor Arnhem. Deze dienstverlening wordt geboden in Dagcentrum Eikenhorst in Oosterbeek. Vanaf 2012 zal Solidez onder de noemer Thuisbegeleiding ook deze AWBZ diensten verzorgen. De medezeggenschapsstructuur De medezeggenschapsstructuur voor medewerkers is geregeld via de Ondernemingsraad en de Wet op de Ondernemingsraad (WOR). In verband met de fusie is een Bijzondere Ondernemingsraad (BOR) geïnstalleerd. Deze is na afronding van de fusie opgeheven. Na de fusie zijn er verkiezingen uitgeroepen, waarna een nieuwe OR is geïnstalleerd. De medezeggenschapsstructuur voor klanten die gebruik maken van Dagcentrum Eikenhorst in Oosterbeek was bij Solidez geregeld via de Klantenraad. De Klantenraad werd gevormd door klanten die de Eikenhorst bezoeken, hierbij in haar taak ondersteund door een medewerker. Na de fusie met Vilente Welzijn, is de medezeggenschapsstructuur van Vilente overgenomen voor Solidez breed: namelijk een Cliëntenraad die actief meedenkt in het beleid van Solidez en er mede zorg voor draagt dat de belangen van mensen, die op de hulp van Solidez zijn aangewezen, goed meegenomen worden. De Cliëntenraad wordt formeel in 2012 geïnstalleerd en zal ongeveer vijf maal per jaar bijeen komen. Zij krijgt informatie van en geeft advies aan de directeur/bestuurder. De Klantenraad Eikenhorst is inmiddels, mede op verzoek van de doelgroep, opgeheven. 13
3.3 Kerngegevens 3.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering: Solidez als een regionale instelling voor welzijn, maatschappelijke dienstverlening en participatie onderscheidt ook na fusie, drie productgroepen, namelijk: (1) Opvoeden en Opgroeien, (2) Leefbaarheid en Participatie en (3) Hulp en Ondersteuning. Door de fusie ontstond een evenwichtiger beeld in de dienstverlening. In 2011 realiseerden we in de beide gemeenten tezamen de volgende diensten. Sommige diensten worden in één van de beide gemeenten gerealiseerd, anderen in beide. Prestatieveld WMO Producten Solidez Doelgroep - Huizen van de Wijk/Dorpshuizen - Speeltuin Tuindorp - Sport en Welzijn/Buurt - Onderwijs - Sport - alle leeftijden 1) Sociale - Wijkgericht werken/buurtopbouwwerk - vrijwilligers samenhang en - Buurtbemiddeling/Mediation - stagiaires leefbaarheid - Vakantieactiviteiten/Kinderdorp - trajecters - Procesondersteuning burgerparticipatie 2) Preventie jeugdproblemen 3) Informatie, advies, cliëntondersteuning* 4) Mantelzorg en vrijwilligers 5) Bevordering deelname maatschappelijk verkeer en zelfstandig functioneren van mensen - VVE Consulentschap Spelenderwijs, en Centraal Aanmeld en Registratiepunt (CAR) - Lichte opvoedingsondersteuning (Homestart, Doorstart, Coach4You&Me, Video Home Training) - Participatie CJG en zorgnetwerken - Preventie- en informatieprogramma s - 10 PK/Tienercentrum De Haven - Jongerenwerk/jongerenparticipatie inclusief JIP/Jongerenwebsite, Ill Skills - Brede Wijkschool - Tussenschoolse Opvang - Maatschappelijke stages - Opleiden Sport en Spelcoaches - Leerteams MBO/HBO - Participatie in het Vitaliteitcentrum - Sociaal Raadsliedenwerk *Maakt onderdeel uit van alle producten - Vrijwilligerscentrale Renkum - Maatschappelijke stages Renkum - Bezoek- en opvangservice - Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg - Steunpunt Vrijwillige Hulp Renkum - Steunpunt Mantelzorg - Participatieateliers en trajectbegeleiding - Procesbegeleiding burgerparticipatie - VTB-Mee - Ouderenparticipatie - Sociale Activering - Algemeen Maatschappelijk Werk - Thuisbegeleiding - Dienstencentrum ouderen - peuters - kinderen - tieners - jongeren - ouders en/of verzorgers - vrijwilligers - alle leeftijden - scholieren - vrijwilligers - mantelzorgers - volwassenen - mensen met een beperking - ouderen - vrijwilligers - stagiaires - trajecters 14
Prestatieveld WMO Producten Solidez Doelgroep - Zorgwekkende Zorgmijders/Bemoeizorg - volwassenen 6) Voorzieningen - Buurtbus/Plusbus - ouderen voor mensen met - Maaltijdservice/signalering - mensen met een beperking - Alarmering een beperking AWBZ Sector Verpleging & Verzorging - Begeleiding (in groepsverband) in Dagcentrum Eikenhors - Thuisbegeleiding 3.3.2 Klanten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten - geïndiceerde zelfstandig wonende ouderen en/of mensen met een beperking In onderstaande tabellen wordt t.b.v. de AWBZ-verantwoording specifiek ingezoomd op aard en omvang van de AWBZ-dienstverlening binnen Solidez. Omdat Vilente gedurende geheel 2011 de Thuisbegeleiding verzorgde, maken deze gegevens geen deel uit van deze opgave. Vanaf 2012 zullen ook deze resultaten deel uitmaken van de Solidez verantwoording. WMO activiteiten Typering doelgroep Solidez creëert kansen, benut eigen kracht, initiatief en onderlinge zorg voor welzijn en welbevinden voor alle inwoners van de gemeente Renkum en de gemeente Wageningen. Zij is er op gericht sterk aan zwak in de samenleving te verbinden opdat inwoners voor elkaar van betekenis willen en kunnen zijn en stigmatisering zoveel mogelijk wordt voorkomen. Capaciteit, productie en personeel Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 133 Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 92 Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten per jaar 5.123.155 Waarvan WMO budget en overige baten 5.005.061 Waarvan overige bedrijfsopbrengsten (AWBZ dagopvang) 118.094 AWBZ activiteiten: Dagcentrum Eikenhorst In 2011 hebben in totaal 25 mensen gebruik gemaakt van het Dagcentrum. Daarvan waren er 20 AWBZ geïndiceerd, 4 hadden een WMO indicatie en 1 persoon middels een PGB constructie. Klanten Aantal klanten dagactiviteiten per einde verslagjaar AWBZ WMO 15 1 Capaciteit Aantal beschikbare dagdelen 3672 15
Productie Aantal dagdelen dagactiviteiten in verslagjaar AWBZ WMO 3153 354 Personeel Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 3 Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 0,88 Bedrijfsopbrengsten Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten (AWBZ-zorg) 118.094 Werkgebied AWBZ onderdeel Solidez De AWBZ-activiteit Dagopvang voor ouderen richt zich specifiek op de gemeente Renkum. De inwoners van de 6 dorpskernen Oosterbeek, Wolfheze, Doorwerth, Heveadorp, Renkum en Heelsum kunnen gebruik maken van deze activiteit. Solidez valt wat betreft de AWBZ-zorg onder het zorgkantoor Arnhem. 16
Hoofdstuk 4 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap In dit hoofdstuk besteden we aandacht aan aspecten van bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap. 4.1 Normen van goed bestuur Ook na fusie hanteert Solidez de Good Governance Code Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening voor normen van bestuur en toezicht. Ook in 2011 ondersteunde deze code de organisatieperformance. Het reglement van de RvT werd op één onderdeel gewijzigd: de functie secretaris RvT is gewijzigd in vicevoorzitter RvT. 4.2 Raad van bestuur/directie Het bezoldigingsbeleid voor de directeur/bestuurder is ongewijzigd gebleven. Bezoldiging vindt plaats volgens CAO-normen, passend bij de aard en de omvang van de organisatie. Er is een onkostenvergoeding voor reëel gemaakte onkosten p/m overeengekomen, de RvT ziet hier op toe. Er vindt geen bijzondere beloning plaats. 4.3 Raad van Toezicht Het Jaarverslag van de Raad van Toezicht (RvT) 2011 is toegevoegd aan dit Jaardocument. In dat verslag is uitgebreid ingegaan op de samenstelling en werkwijze van de Raad van Toezicht. Het samenspel tussen bestuur en RvT heeft gedurende 2011, middels een door Governance Support succesvol begeleid ontwikkeltraject, bijzondere aandacht gehad. 4.4 Bedrijfsvoering Het sturingssysteem, risicobeheersing- en controlesysteem van Solidez bevatten de volgende onderdelen: Kwartaalrapportages (dit is in de loop van 2011 veranderd in triaalrapportages); Jaarrekening; Een begroting met inhoudelijke begroting (productenboek) en deelbegrotingen; Een meerjarenbegroting; Een jaaroverzicht van subsidies en overige inkomsten; AO/IC (=administratie organisatie en interne controle) document Ondersteunende begeleiding ; Interne en externe audits; Een managementreview/beoordeling. De diverse onderdelen komen volgens planning aan de orde in besprekingen met het managementteam, de ondernemingsraad, de Cliëntenraad en de Raad van Toezicht. Solidez heeft een HKZ certificaat voor het AWBZ-onderdeel Ondersteunende begeleiding en het onderdeel Ambulante Thuisbegeleiding (voorheen Vilente Welzijn). Jaarlijks vindt er een externe audit plaats waarbij niet alleen het functioneren van het primaire proces onderzocht wordt maar ook de bedrijfsvoering en managementprocessen van de organisatie als geheel. In 2011 was men bij de externe audit tevreden over het verbeterproces. Men kon zien dat er ondanks de fusieprocessen veel werk is verricht en met een goed resultaat. 17
Financiële risico s Op basis van prestatie- en budgetafspraken met de beide gemeenten zijn de risico s in een kalenderjaar goed te overzien. De gemeente Wageningen heeft met Solidez een meerjarenovereenkomst gesloten, de gemeente Renkum gaat uit van eenjarige overeenkomsten maar met een onderliggende langdurige relatie. Reeds in 2010 is met beide gemeenten een verbeterde kostprijssystematiek overeengekomen. Solidez hanteert het principe dat ze een kostprijs bepaalt die het mogelijk maakt alle noodzakelijke kosten voor het behalen van de overeengekomen prestaties te kunnen verrichten ( Een eerlijke prijs voor een eerlijk product ) en een financieel gezonde exploitatie te kunnen realiseren. In 2011 is de kostprijssystematiek geëvalueerd en gecontinueerd met aanpassing van de loonprijsindexatie. Uitgaven en investeringen werden ook in 2011 zodanig gekozen dat de organisatie aan alle wettelijke verplichtingen kon voldoen en de vermogenspositie zich binnen, voor de sector, aanvaardbare, d.w.z. veilige, grenzen bleef begeven. Specifiek voor het vanuit de AWBZ gefinancierde onderdeel Ondersteunende begeleiding is de Kaderregeling AO/IC van toepassing. Uitgangspunt hierbij is dat Solidez waarborgt dat de geregistreerde productie naar omvang en soort feitelijk en rechtmatig is verleend. De interne controle heeft een structureel karakter, wordt geregistreerd, tweemaal per jaar geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Het voornaamste risico en onzekerheden m.b.t. de AWBZ producten bestaat eruit dat deelnemers op het laatste moment kunnen afzeggen waardoor ze als niet aanwezig geregistreerd moeten worden. Afwezigheid betekent inkomstenderving. Een ander risico bestaat uit de afhankelijkheid van de indicatieverstrekker (het CIZ) en de snelheid waarmee zij de (her)indicaties verstrekt. De toenemende zorgzwaarte op de groep is aanleiding voor Solidez om met zorgverleners het gesprek te voeren over mogelijkheden om hier adequaat op in te spelen. De post groot onderhoud van de gebouwen die in eigendom zijn van Solidez was lange tijd een risico. In 2011 konden we m.b.v. gemeentelijk budget het meest noodzakelijke achterstallige onderhoud aanpakken. Solidez is bij voorkeur geen vastgoedeigenaar en dat betekent dat we in 2012 de in 2011 gestarte gesprekken hierover met de gemeente zullen voortzetten. De financiële mogelijkheden binnen beide gemeenten, de provincie en fondsen nemen af en dit zal ook consequenties hebben voor de dienstverlening van Solidez. Dit zijn reële risico s die om een uitwerking van diverse scenario s vraagt. Risico s op imagoschade Solidez investeert in het bevorderen van maatschappelijke betrokkenheid en inzet, ook (of juist) van mensen in een (zeer) kwetsbare positie. Ondersteuning en participatie gaan soms hand in hand. Vanuit het perspectief van risicobeheersing is deze vorm van vrijwillige betrokkenheid en nabije vorm van dienstverlening niet zonder risico s. We liggen voortdurend onder het vergrootglas van partners, opdrachtgevers, vrijwilligers en deelnemers. Onze klanten zijn soms tevens vrijwilliger, ook als hun persoonlijke leefsituatie en de hulpvraag meervoudig en complex is. M.a.w. er zijn veel risico s op imagoschade en tegelijkertijd zijn we in geval van succes, omwille van het bevorderen van participatie en ontwikkelingskansen, bij voorkeur op de achtergrond aanwezig om de ander de burger, vrijwilliger, deelnemer- te kunnen laten schitteren. We proberen de risico s zo goed mogelijk te beheersen zonder een nabije, presente vorm van dienstverlening in de weg te staan, immers daarmee zou onze toegevoegde waarde verminderen. We zijn ons bewust van de dilemma s en zoeken steeds naar maatwerk. In 2011 deden zich op dit punt enkele kritische situaties voor en soms niet alleen voor ons maar ook voor onze samenwerkingspartners. Gelukkig konden we steeds door een intensieve netwerksamenwerking dit binnen de grenzen van het aanvaardbare managen. 18
4.5 Klantenraad/Cliëntenraad De Klantenraad van Dagcentrum Eikenhorst is na de fusiedatum met Vilente Welzijn in de brede Cliëntenraad van Solidez opgegaan. De Cliëntenraad van oud Vilente Welzijn heeft per ingang van 1 september (datum fusie) gefungeerd als Cliëntenraad in oprichting. De officiële installatie zal in het voorjaar van 2012 plaatsvinden. Tevens zal dan uitbreiding van de Cliëntenraad gezocht worden. In de voorbereidingen op de fusie tussen Vilente Welzijn en Solidez is de Cliëntenraad zeer betrokken en alert aanwezig geweest. Naast de fusie waren de onderwerpen waarover zij meegedacht hebben: de ontwikkelingen binnen Vilente de ontwikkelingen binnen de gemeenten zoals het arbeidsparticipatiebeleid en het MO beleid 2012 2015 de landelijke ontwikkelingen het jaarverslag, de begroting schuldhulpverlening Welzijn Nieuwe Stijl de opzet van een nieuwe Cliëntenraad De Cliëntenraad Solidez bestaat uit drie leden. Er wordt naar gestreefd het ledental in 2012 met twee leden uit te breiden. Samenstelling Cliëntenraad i.o. d.d. 31-12-2011 De heer A. Dijkema Voorzitter Cliëntenraad i.o. Mevrouw M. Wakelkamp Lid Mevrouw W. van Weele Lid 4.6 Ondernemingsraad Tot het moment van de fusie was binnen beide organisaties een ondernemingsraad actief. In het voorjaar van 2011 is er een Bijzondere Ondernemingsraad (BOR) gevormd als platform voor kennisdeling en gezamenlijke meningsvorming m.b.t. de fusie. De BOR bestond uit leden vanuit beide ondernemingsraden. In dit verslagjaar is er afscheid genomen van de volgende ondernemingsraadleden: mevrouw C. Bharos en de heer R. v.d. Staay. Samenstelling ondernemingsraad Solidez van 01-01-2011 tot aan de vorming van de BOR: Naam Functie Mevrouw B. van Dijken Voorzitter Mevrouw J. Hardijzer Secretaris / voorzitter i.v.m. langdurige ziekte van mw. van Dijken Mevrouw C. Suttorp Lid Mevrouw C. Bharos Lid Mevrouw M. Kupers Lid notulist Mevrouw R. v.d. Staay Lid De samenstelling van de BOR: Naam Functie Mevrouw J. Hardijzer Voorzitter - OR Solidez De heer D. Eijgenraam Vicevoorzitter OR Vilente Mevrouw K. Bakker Lid OR Vilente Mevrouw H. Abbink Lid OR Vilente Mevrouw C. Suttorp Lid OR Solidez Mevrouw M. Kupers Lid OR Solidez Mevrouw C. v. Oenen Ambtelijk secretaris van Vilente 19