KENNISCENTRUM KUSTTOERISME Toeristische Trendrapportage Zeeland in cijfers 2010 2011
2
KENNISCENTRUM KUSTTOERISME Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 Opdrachtgever: Uitgevoerd door: Provincie Zeeland Kenniscentrum Kusttoerisme p/a Hogeschool Zeeland Telefoon: 0118-489 756 E-mail: info@kenniscentrumtoerisme.nl Uitgave: juni 2011 Bij het samenstellen van deze rapportage is de grootste zorgvuldigheid betracht, Kenniscentrum Kusttoerisme is echter niet aansprakelijk voor enige directe of indirecte schade als gevolg van de aangeboden informatie. 3
Inhoud Inleiding...5 Toeristische cijfers samengevat...6 1. Trends en ontwikkelingen...7 2. Toeristisch aanbod Zeeland...11 3. Ontwikkeling van de vakantiemarkt...12 3.1 Ontwikkeling internationaal toerisme...12 3.2 Ontwikkeling inkomend toerisme...12 3.3 Ontwikkeling Nederlandse vakantiemarkt...13 3.4 Ontwikkeling vakanties van Nederlanders in het buitenland...14 3.5 Vakanties in eigen land...15 4. Zeeland op de vakantiemarkt...16 4.1 Nederlandse gasten in Zeeland...16 4.2 Buitenlandse gasten in Zeeland...18 5. Binnenlands toerisme per verblijfsvorm...20 5.1 Vakantiewoningen...20 5.2 Toeristisch kamperen...22 5.3 Hotels...25 5.4 Vaste gasten...28 6. Binnenlands toerisme per regio...30 7. Attractiebezoek...36 8. Werkgelegenheid...38 Literatuurlijst...41 Meer weten?...42 Bijlage 1. Landelijke R&T standaard...43 4 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011
Inleiding Kenniscentrum Kusttoerisme houdt zich bezig met het verzamelen en analyseren van cijfers en gegevens over de toeristisch-recreatieve sector, om deze te vertalen in kennis die bruikbaar is voor de sector. De voorliggende trendrapportage is opgesteld in opdracht van en gefinancierd door Provincie Zeeland. De Provincie wil hiermee bijdragen aan de toegankelijkheid van kennis en gegevens voor partijen die zich in Zeeland bezighouden met toerisme en recreatie. Deze rapportage is de negende in een reeks en hierdoor kan de ontwikkeling van toerisme naar Zeeland door de jaren heen in beeld worden gebracht. Vanaf het begin is ervoor gekozen zoveel mogelijk gebruik te maken van landelijke onderzoeksbronnen. Hierdoor is het mogelijk Zeeland systematisch te vergelijken met andere provincies en het landelijk gemiddelde. Deze aanpak is in 2009 vastgelegd in de landelijke R&T standaard, ontwikkeld in opdracht van de werkgroep recreatie & toerisme van het Interprovinciaal Overleg (IPO). Ook andere provincies zullen nu op basis van dezelfde gegevens rapporteren over toerisme en vrijetijdsbesteding. Voorliggend rapport biedt u informatie over het Zeeuwse aanbod van verblijfsaccommodaties, de vakanties van Nederlanders en buitenlandse gasten in Zeeland en de Zeeuwse toeristischrecreatieve werkgelegenheid. De gegevens en analyses worden daar waar mogelijk per sector en per regio gepresenteerd. Wij wensen u veel leesplezier en hopen dat deze Trendrapportage een instrument zal zijn om te komen tot een goede en onderbouwde invulling van uw toeristisch-recreatieve beleid of strategie. Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 5
Toeristische cijfers samengevat Binnenlandse vakantiemarkt 2010 is het beste vakantiejaar van Zeeland van de afgelopen jaren. Nederlanders vierden bijna 1,4 vakanties in Zeeland en dit is het hoogste aantal vakanties sinds 2004. Evenals in voorgaande jaren is het toeristisch kamperen het populairste vakantieverblijf voor Nederlandse vakantiegangers in Zeeland. Na het toeristisch kamperen kiezen Nederlandse vakantiegangers het meest voor een verblijf in een vakantiewoning. Deze accommodatievorm is goed voor 25% van alle overnachtingen in Zeeland. Vaste gasten, gasten met een eigen accommodatie, spelen een belangrijke rol in Zeeland. In 2010 is het aantal vakantieovernachtingen van vaste gasten gestegen, het aantal overnachtingen is sinds 2005 niet zo hoog geweest. De vaste gast in Zeeland heeft de eigen accommodatie in 2010 ook vaker en langer bezocht. Cijfers & feiten vakanties van Nederlanders per regio Regio Schouwen- Walcheren Bevelanden Zeeuws- Duiveland & Tholen Vlaanderen Zeeland Vakanties (incl. vaste gasten) 460.000 393.000 277.000 269.000 1.399.000 Ontwikkeling vakanties +2% -6% +20% +14% +4% Ontw. overnachtingen +11% -5% +5% +14% +5% Gem. verblijfsduur 6,6 7,5 7,0 8,0 7,3 Bestedingen p.p.p.d. 26 24 24 19 23 Inkomend toerisme Zeeland zag ook het inkomend toerisme in 2010 sterk toenemen. Het aantal buitenlandse gasten in Zeeland steeg met 16% ten opzichte van het voorgaande jaar, het aantal overnachtingen steeg met 8%. Buitenlandse gasten kwamen dus vaker maar korter naar Zeeland. Het marktaandeel van Zeeland binnen Nederland is gestegen, de Zeeuwse ontwikkelingen zijn beter dan de landelijke trend. Duitsland blijft verreweg het belangrijkste herkomstland voor Zeeland. Het aantal gasten uit dit buurland is in 2010 gestegen met 16% ten opzichte van 2009. België is in de afgelopen vijf jaar een belangrijke groeimarkt voor Zeeland geweest. Na een kleine dip in 2008 steeg het aantal Belgische gasten in 2009 en 2010 verder door tot recordhoogten. Werkgelegenheid Toerisme en recreatie zijn vertakt door allerlei bedrijfstakken en sectoren, het is dan ook moeilijk te bepalen hoeveel werkgelegenheid hierdoor gegenereerd wordt. In de landelijke R&T standaard (zie bijlage 1) is afgesproken om de werkgelegenheid te bepalen via de aanbodzijde: het aantal werkzame personen bij bedrijven die direct gerelateerd zijn aan toerisme en recreatie. In 2010 waren er 14.390 personen in Zeeland direct werkzaam in de toeristisch-recreatieve sector, 2% meer dan in 2009. De totale Zeeuwse werkgelegenheid nam in 2010 licht af, van 171.400 personen in 2009 naar 170.600 personen in 2010. Toerisme & recreatie heeft een aandeel van 8,4% in de totale werkgelegenheid. Het aandeel van toerisme & recreatie in de totale werkgelegenheid is als vanouds het grootst op Schouwen-Duiveland (15,2%), het kleinst is het aandeel op de Bevelanden & Tholen (6,1%). De horeca in Zeeland blijft met 7.780 werkzame personen in 2009 de grootste werkgever in de toeristisch-recreatieve sector, maar het aantal banen nam licht af. Het aantal banen bij verblijfsaccommodaties nam aanzienlijk toe. Met name de Zeeuwse hotels hadden meer medewerkers in dienst. 6 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011
1. Trends en ontwikkelingen Het gedrag van de toerist wordt beïnvloed door verschillende omgevingsfactoren. De rol van toerisme en vrije tijd is in de loop der jaren sterk veranderd, onder invloed van sociale, culturele en economische trends en ontwikkelingen. In dit hoofdstuk gaan we niet in op de bekende algemene trends. Iedereen weet zo langzamerhand wel dat Nederland aan het vergrijzen is, de digitale wereld in razend tempo groter wordt, sociale media de hype is, we getroffen zijn door een economische crisis en dat in de toekomst alles zal gaan draaien om het evenwicht tussen ecologie en economie. Wel gaan we in dit hoofdstuk in op een aantal elementen die in deze ontwikkelingen opvallen. Hiervoor is vooral gebruik gemaakt van diverse uitgaven van ANWB en de trendbriefings van Trendwatching.com. Een volledig overzicht is opgenomen in de literatuurlijst. Feminisering De maatschappij vervrouwelijkt. Dit is onder andere op te maken uit de zachtere waarden en het feit dat emotie, beleving en gevoel steeds belangrijker worden. Ook bij mannen. Er vindt een verschuiving plaats in waarden: welzijn komt voor welvaart en kwaliteit komt voor kwantiteit. Daarnaast vormt de vrouw een belangrijke doelgroep. Vrouwenmarketing staat vandaag de dag volop in de belangstelling. Markten die voorheen typische mannen markten waren, zoals ICT, technologie en de autobranche vervrouwelijken langzaam. De vrouw wordt steeds vaker bij het innovatieproces betrokken. Wat betekent dit voor toerisme? De vrouw blijft bepalend bij de vakantiekeuze. Social-lites In 2011 zal mond-tot-mond reclame en aanbevelingen van producten nog afhankelijker worden van de sociale media. Trendwatching.com benoemt de social-lites: mensen die heel actief bezig zijn met het becommentariëren, fan van zijn, mixen, aanbevelen en delen van informatie en beelden, zowel naar hun vrienden als de rest van de wereld. Social-lites ontlenen status aan hun actieve online gedrag, in de huidige kenniseconomie zijn zij immers een actieve makelaar in kennis en informatie. Bedrijven kunnen al deze sociale activiteiten goed gebruiken en inzetten. Het STRP Art & Technology Festival in Eindhoven is hier een goed voorbeeld van. Consumenten konden tijdens het bezoeken van het festival kunstwerken beoordelen (raten) via een polsbandje. Deze informatie wordt verzameld in tag-clouds zodat andere consumenten kunnen zien welke kunstwerken het meest populair zijn. Wat betekent dit voor toerisme? Websites als Zoover.nl en andere vormen van digitale mond-tot-mond reclame worden steeds belangrijker. Random acts of Kindness Consumenten willen authenticiteit, een menselijke invloed in een product en dit kan volgens Trendwatching.com bij uitstek door Random Acts of Kindness. Aanbieders kunnen hier op inspelen door de consument te verrassen met persoonlijke aandacht. De steeds groter wordende, digitale, sociale netwerken van de consument bieden een perfect platform waarop de geluksvogel zijn of haar ervaringen zal delen. Hiermee wordt gratis publiciteit gegenereerd. Zo las KLM onlangs op Twitter dat één van de passagiers een PSV wedstrijd zou missen omdat hij met KLM een reis naar New York zou maken. Het Surprise Team van KLM deed hem een Lonely Planet gids van New York cadeau waarin alle voetbalcafés blauw gemarkeerd waren en dit leverde veel positieve publiciteit over KLM op. Wat betekent dit voor toerisme? Met het geven van persoonlijke aandacht aan de gast kunnen toeristisch-recreatieve bedrijven zich onderscheiden en positieve publiciteit genereren. Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 7
Prijzengekte Consumenten zijn altijd gek geweest op speciale aanbiedingen en kortingen, maar met de komst van nieuwe technologieën en diensten voorspelt Trendwatching.com een totale prijzengekte. Consumenten zijn continu online, wanneer ze interessante deals opmerken verspreiden ze dit razendsnel via hun sociale netwerk. Ook maken ze in steeds grotere mate deel uit van exclusieve netwerken of groepen die speciale deals ontvangen of deze eisen. Daarnaast zorgen mobiele applicaties ervoor dat de consument tijdig op de hoogte is of automatisch wordt gesteld op het moment dat er koopjes te vinden zijn en kunnen ze gemakkelijk prijzen vergelijken op het net. Een voorbeeld is Amazon.com, dat onlangs een iphone app publiceerde waarmee consumenten prijzen kunnen vergelijken door een barcode te scannen van een product, een foto ervan te maken of door de naam te zeggen. Kortingsbonnen uit de krant knippen is verleden tijd, we staan binnenkort met onze mobiel in de hand aan de kassa om kortingen te krijgen. Wat betekent dit voor toerisme? Consumenten zijn altijd op zoek naar koopjes, juist als het gaat om vakanties. Speciale aanbiedingen voor vluchten, accommodaties, toeristische attracties etc. kunnen razendsnel via internet verspreid worden. Als consumenten deze aanbiedingen vervolgens zelf ook weer verspreiden door middel van sociale media is het bereik werelds. Eco-superior De grootste uitdaging voor overheden, consumenten en bedrijven is en blijft de zoektocht naar een meer milieuvriendelijke, duurzame maatschappij en economie. Wanneer we het hebben over de groene consumptie verwacht trendwatching.com een groei in eco-superior producten: producten die niet alleen eco-vriendelijk zijn, maar daarnaast superieur zijn aan reguliere producten van gevestigde merken. Superieur in de zin van functionaliteiten, design en prijs. Want hoewel 40% van de consumenten aangeeft dat zij bereid zijn groene producten te kopen, doet slechts 4% dit daadwerkelijk wanneer de kans geboden wordt. De sleutel tot succes is dat consumenten niet eens hoeven te weten dat zij meer milieuvriendelijke producten gebruiken; het product moet eco-superior zijn, beter dan andere producten én ook nog eco-vriendelijk. Wat betekent dit voor toerisme? Milieuvriendelijke accommodaties hebben niet langer een stoffig imago en zijn niet per definitie meer campings met alleen koud water en zonder stroomvoorziening. Ondernemers zullen er voor moeten zorgen dat de accommodaties/producten niet alleen aantrekkelijk zijn om het milieuvriendelijke gebruik, maar ook voor de kwaliteit en het comfort. Het Nieuwe Werken en andere vrijetijdsbeleving Het Nieuwe Werken is een begrip dat je steeds vaker tegenkomt. Het is een antwoord op de negen tot vijf cultuur, die niet meer past in de kenniseconomie van de 21e eeuw. Er kan altijd en overal worden gewerkt door het soort werk dat wordt verricht (voornamelijk hoofdwerk ), de globalisering (24-uurs economie) en de technologische innovaties (bijvoorbeeld via internet vergaderen, massale opkomst smartphones). Door de markt wordt op verschillende manieren op deze trend gereageerd: flexibiliteit aan het loket en in bestuurs- en beleidsfuncties van de overheid en supermarkten en retailwinkels die op zondag de deuren openen. Deze trend kan een enorme verschuiving in onze tijdsbesteding betekenen. Daarnaast zijn door deze flexibilisering en de technologische innovaties werk en vrije tijd steeds meer verweven geraakt. Men is altijd bereikbaar en het werk en de thuisbasis zijn daardoor nooit ver weg. Anderzijds is een weerstand op te merken tegen deze permanente bereikbaarheid, die zich kan uiten in complete onbereikbaarheid tijdens vakanties. Een andere trend die opvalt in de vrijetijdsbeleving is dat men zich steeds meer thuis voelt op vreemde locaties. Doordat er zoveel kennis opgedaan kan worden over onbekende bestemmingen in combinatie met goede voorzieningen ter plaatse, voelen we ons snel ergens op ons gemak. Ver weg wordt hierdoor een relatief begrip. Ten slotte heeft thuis blijven een positiever imago gekregen. Sommige mensen besteden het geld liever aan bijvoorbeeld een verbouwing of genieten van heerlijk twee tot drie weken thuis zijn met het gezin. 8 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011
Wat betekent dit voor toerisme? Enerzijds lijkt de verbetering van het imago van thuisblijven voor toerisme een negatieve trend, men gaat immers minder op vakantie. Anderzijds zou deze trend ook kunnen betekenen dat mensen een tweede woning aanschaffen of een vaste standplaats op een camping nemen. De veranderende tijdsbesteding zou wel eens gunstig kunnen zijn voor de seizoen spreiding. Ook mensen met kinderen die op school zitten doen steeds meer moeite om buiten de schoolvakanties op vakantie te kunnen. Simplifying life Simple is better! Minder is meer Consumenten zijn op zoek naar meer eenvoud in producten en diensten. De `simple`-trend is al een tijdje aan de gang. Vanaf 2005 is er al een groei te zien in het aantal nieuwe producten dat de woorden `simple` of `simplicity` in de product- of merknaam gebruikt. Consumenten hebben een broertje dood aan het lezen van (dikke) handleidingen. Maar ze willen vóór de koop net zo min eindeloos informatie zoeken voordat zij een product aanschaffen. Én zij willen niet te veel keus hebben. Een verwarde consument wordt onzeker en raakt gestrest, en is minder tevreden. Gemak is bij de aanschaf van de nodige producten een belangrijker keuzefactor dan de prijs Een deel van de klanten is bereid meer voor gemak te betalen. Vooral de dagelijkse dienstverlening moet eenvoudig zijn. Begrijpelijke producten, een toegankelijke organisatie, duidelijke korte processen, gewoon doen wat je belooft. Geen verrassingen. De structuren en het commercieel aanbod van bedrijven zijn vaak te complex en onoverzichtelijk. Deze overcomplexiteit maakt de markt rijp voor producten en diensten die het leven eenvoudig(er) maken of de beslissing voor je nemen. Wat betekent dit voor toerisme? Partijen in de reisbranche breiden hun aanbod steeds verder uit ( one stop ) zodat consumenten op één plek alle informatie en reviews vinden en op basis daarvan hun eigen reis op maat volledig zelf kunnen samen stellen. Het online boeken en reserveren blijft toenemen, bij alle doelgroepen inclusief ouderen. Feeling safe De huidige consument voelt zich thuis het meest veilig en op z`n gemak: my home is my castle. Buiten op straat, in het openbaar vervoer voelt men zich minder prettig door (zinloos) geweld, agressiviteit, overlast. Het vertrouwen in politiek, overheid en bedrijfsleven heeft daarnaast een knauw gekregen, slaat hier en daar zelfs om in argwaan, en versterkt het gevoel dat consumenten zélf met elkaar aan het stuur willen zitten. Er is meer behoefte aan een gevoel van veiligheid, intimiteit, het gevoel beschermd te worden en peace of mind. Thuis zijn gééft dat gevoel: een bekende, veilige omgeving. Thuis zijn biedt daarnaast vaak een baken van rust waar men kan ontsnappen aan de hectiek van buiten. Binnenshuis zijn we inmiddels van alle gemakken voorzien en proberen we het onszelf zo aangenaam mogelijk te maken met behulp van de meest luxe, geavanceerde producten. Waar we vroeger de deur voor uit moesten, hebben we nu allemaal in huis: home cinema, espressomachine, biertap Wat betekent dit voor toerisme? Terrorismedreiging blijft, natuurgeweld neemt toe en heftige gebeurtenissen als vliegtuigongelukken leiden tot snelle veranderingen in de populariteit van bestemmingen. De effecten hebben overigens meestal snel weer weg. Met de digitale hulp van navigatieapparatuur en smartphones is de kans op verdwalen veel kleiner geworden en durven consumenten méér te ontdekken. Creating experiences Je eigen wereld creëren, op zoek naar je eigen identiteit en authentiek zijn, daar draait het tegenwoordig om. Met behulp van `customizing` maak je een product of dienst tot zelfs je werk passend, gepersonaliseerd, op maat. Ons drukke leven gaat steeds meer parten spelen. We zouden het liefst willen onthaasten, maar we slagen daar eenvoudigweg niet in. Welbevinden speelt een grote rol, maar ook dat moet ingepast worden in de drukke agenda Want vreemd genoeg hebben we meer vrije tijd dan vroeger, maar doordat we méér willen doen, hebben we het gevoel, dat we juist te weinig vrije tijd hebben. Naast wellness ook spiritueel staat zelfontplooiing hoog op onze agenda`s. Jezelf nog verder ontplooien is belangrijk. Je leven lang leren wordt daadwerkelijk in de praktijk gebracht. Groeien als mens is daar een belangrijk onderdeel van. De mogelijkheden die Het Nieuwe Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 9
Werken belooft te bieden flexibilisering van de arbeid maken dit alleen nog maar méér mogelijk. Buiten (natuur, winkelen) wordt belangrijker, maar ook binnen (entertainment, gaming). Graag in combinatie met iets (authentieks) beleven en doen. De vrije tijd moet welbesteed zijn, een mooie ervaring, je wilt er het liefst ook nog over kunnen verhalen. Men wil méér dan een product. Wat betekent dit voor toerisme? Er ontstaat een nadrukkelijkere tweedeling tussen doeners en zonaanbidders, waarbij het aantal doeners die toch wel iets willen doen, ondernemen op vakantie toeneemt. Er is een toename van het aantal themavakanties: mensen nemen hun hobby mee op vakantie. Ook neemt de belangstelling voor het doen van ontwikkelingswerk in groepsverband toe: samen de schouders eronder, voor een betere wereld De consument blijft werken aan eigen welzijn en is daarom bewuster bezig met voeding en beweging. Ook heeft men meer aandacht voor het geestelijk welzijn; allerlei vormen van spiritualiteit staan steeds meer in de belangstelling. 10 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011
2. Toeristisch aanbod Zeeland Het CBS registreert het aantal toeristische accommodaties in Nederland. Inbegrepen zijn hotels, pensions en jeugdaccommodaties ( 5 slaapplaatsen), kampeerterreinen met toeristische verhuur, huisjescomplexen met toeristische verhuur en groepsaccommodaties (allen 20 slaapplaatsen). Bedrijven die meerdere accommodatievormen aanbieden, worden meerdere malen geteld. Vaste standplaatsen op campings, tweede woningen, jachthavens en overige accommodatievormen worden niet in de CBS-registratie meegenomen. Hoewel de CBS-registratie niet volledig is, is het de enige gegevensbron, waarbij het accommodatieaanbod binnen Nederland kan worden vergeleken. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal slaapplaatsen in toeristische accommodaties per provincie. Grafiek 2.1 Aantal slaapplaatsen 2010 Bron: CBS Zeeland telt volgens de CBS-registratie in totaal 125.210 toeristische slaapplaatsen. Zeeland neemt hiermee samen met Limburg een vierde positie in. De eerste positie wordt ingenomen door Gelderland. De volgende tabel toont het aanbod van slaapplaatsen in toeristische accommodaties in Zeeland en het Zeeuwse aandeel in het totale Nederlandse aanbod. Aantal slaapplaatsen in Zeeland Aandeel Zeeland in Nederland Hotels 8.938 4% Campings 89.422 12% Bungalowparken 25.168 11% Groepsaccommodaties 1.682 3% Totaal aanbod 125.210 10% De camping is het accommodatietype met de meeste slaapplaatsen in Zeeland. Maar liefst 71% van alle toeristische slaapplaatsen in Zeeland komen voor rekening van de Zeeuwse campings. Van alle standplaatsen op de Nederlandse campings vinden we 12% in Zeeland. Daarnaast beschikt Zeeland over relatief veel slaapplaatsen op bungalowparken, in totaal 11% van het totale Nederlandse aanbod. Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 11
3. Ontwikkeling van de vakantiemarkt 3.1 Ontwikkeling internationaal toerisme Na de daling van 4% in 2009 is het internationale toerisme in 2010 met 7% gestegen. Het totaal aantal internationale aankomsten komt hiermee op 935 miljoen, wat hoger ligt dan het niveau van voor de economische crisis. Groei was er het afgelopen jaar vooral voor Azië en het Midden Oosten (respectievelijk +13% en +14%). De groei van het aantal internationale aankomsten in Europa was met 3% meer bescheiden. (bron: NBTC) De ontwikkelingen van de wereldeconomie hebben een belangrijke invloed op het internationale toerisme. Verwacht wordt dat het herstel van de wereldeconomie in 2011 door zal zetten, maar hoewel de recessie voorbij is zijn de gevolgen dat nog niet: werkeloosheid zal nog oplopen en de koopkracht zal onder druk staan door bezuinigingen. Het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) verwacht dat het inkomend toerisme in Nederland in 2011 met 3% zal stijgen. De BRIC-landen zullen hierbij het hardst groeien, de Europese landen zullen een beperkte groei laten zien. 3.2 Inkomend toerisme naar Nederland Het aantal buitenlandse gasten in Nederland is in 2010 gegroeid naar 10,9 miljoen, 10% meer dan in 2009 en bijna weer op het recordniveau van 2007. Volgens NBTC is het herstel van de wereldeconomie de belangrijkste oorzaak die ten grondslag ligt aan deze groei. Een tweede verklaring is het internationale kunst- en cultuurevenement Holland Art Cities; tentoonstellingen die rond dit evenement zijn georganiseerd hebben verdeeld over twee jaar enkele honderdduizenden extra toeristen naar Nederland getrokken. Als derde verklaring noemt NBTC de relatief lage prijzen van vliegtickets. Om bezettingsgraden in vliegtuigen op peil te houden zijn de tickets door luchtvaartmaatschappijen scherp in de markt gezet, wat extra passagiers tot gevolg heeft. De laatste oorzaak die NBTC noemt zijn de extra vlieg- en treinverbindingen die in 2010 met Nederland zijn geopend. NBTC verwacht dat het inkomend toerisme de komende jaren blijft groeien. Mede door de iets zwakkere economische omstandigheden van de komende jaren gebeurt dit eerst nog met beperkte groeicijfers, maar vanaf 2012 mag door de aantrekkende wereldeconomie een hoger groeiniveau verwacht worden. In het kielzog van deze ontwikkeling zal het aantal buitenlandse verblijfsgasten dat ons land bezoek jaarlijks met 2,0% stijgen tot zo n 14,3 miljoen in 2020. Jaar Aantal gasten Nederland Aantal overnachtingen Nederland 2004 9.646.000 25.375.000 2005 10.012.000 25.210.000 2006 10.739.000 26.886.000 2007 11.008.000 27.952.000 2008 10.104.000 25.268.000 2009 9.921.000 25.014.000 2010 10.883.000 26.800.000 Bron: CBS 12 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011
Provincie Aantal buitenlandse gasten Aantal overnachtingen 1 Noord-Holland 5.863.000 12.063.000 2 Zuid-Holland 1.403.000 3.590.000 3 Noord-Brabant 766.000 1.853.000 4 Zeeland 730.000 3.228.000 5 Limburg 699.000 1.991.000 6 Utrecht 338.000 582.000 7 Gelderland 308.000 889.000 8 Friesland 233.000 886.000 9 Overijssel 198.000 565.000 10 Drenthe 126.000 489.000 11 Flevoland 111.000 410.000 12 Groningen 109.000 254.000 Bron: CBS Herkomstlanden De belangrijkste herkomstlanden voor Nederland zijn zoals gewoonlijk Duitsland en Groot- Brittannië. Kijkend naar de periode 2005-2009 blijkt België de belangrijkste groeimarkt te zijn, ondanks dat de groei stagneert. Intercontinentaal gezien komen de meeste gasten uit Noord- & Latijns-Amerika. 2006 2007 2008 2009 2010 Duitsland 2.812.000 2.833.000 2.669.000 2.744.000 2.848.000 Groot-Brittannië 1.913.000 1.903.000 1.639.000 1.409.000 1.556.000 België 991.000 1.101.000 1.109.000 1.172.000 1.257.000 Frankrijk 608.000 613.000 575.000 574.000 669.000 Spanje 392.000 436.000 368.000 351.000 440.000 Italië 398.000 398.000 370.000 368.000 443.000 Overig Europa 1.486.000 1.622.000 1.555.000 1.528.000 1.576.000 Noord- & Latijns-Amerika 1.325.000 1.274.000 1.068.000 1.018.000 1.223.000 Azië 602.000 617.000 556.000 564.000 623.000 Overig Wereld 213.000 213.000 196.000 193.000 251.000 Bron: CBS 3.3 Ontwikkeling Nederlandse vakantiemarkt In 2010 ging 81,5% van de Nederlandse bevolking minstens één keer op vakantie, in 2009 was dat nog 81,3%. De Nederlanders die in 2010 een vakantie ondernamen, gingen gemiddeld iets minder vaak op vakantie dan in 2009: gemiddeld 2,8 keer per vakantieganger. In totaal werden er in 2010 36,1 miljoen vakanties ondernomen; dit is 0,6% minder dan in 2009. De populariteit van vakanties in het buitenland nam weer toe; 62% van de Nederlanders vierde ten minste één keer een vakantie over de grens. 53% van de Nederlanders ging minimaal één keer op vakantie in eigen land, iets minder dan in 2009. Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 13
3.4 Ontwikkeling vakanties van Nederlanders in het buitenland Vakanties van Nederlanders Vakanties van Nederlanders in het buitenland in 2009 in het buitenland in 2010 Participatie 61% 62% Aantal vakanties 18.408.000 18.430.000 Aantal vakantieovernachtingen 182.627.000 184.062.000 Totale bestedingen 12,3 miljard 12,2 miljard Bron: CVO Meer Nederlanders gingen in 2010 op vakantie in het buitenland. In 2010 zijn in totaal zo n 18,4 miljoen buitenlandse vakanties door Nederlanders ondernomen; een stijging van 22.000 vakanties ten opzichte van 2009. De bestedingen aan buitenlandse vakanties liepen licht terug. Top-10 Buitenlandse bestemmingen 2010 1. Duitsland 3.233.000-8% 2. Frankrijk 2.854.000 +1% 3. België 1.996.000 0% 4. Spanje 1.572.000 +1% 5. Oostenrijk 1.168.000-3% 6. Italië 1.009.000 +2% 7. Turkije 803.000 +18% 8. Groot-Brittannië 784.000 +11% 9. Griekenland 616.000-2% 10. Verenigde Staten 433.000 +6% Bron: CVO Tot en met 2006 was Frankrijk de meest bezochte vakantiebestemming door Nederlanders. Vanaf 2007 heeft Duitsland de eerste plaats van Frankrijk overgenomen. Turkije noteerde de grootste procentuele stijging ten opzichte van 2009. Duitsland laat de grootste percentuele daling zien van -8%, een schril contrast ten opzichte van de 17% groei in 2009. Het aantal vakanties buiten Europa steeg van 2,5 miljoen in 2009 naar 2,9 miljoen in 2010. Vakanties per werelddeel 2010 Nederland 17.708.000-1% Europa (excl. Nederland) 15.568.000-2% Noord-Amerika 505.000 +12% Caribisch gebied 178.000-25% Latijns-Amerika 204.000 +31% Afrika 592.000 +23% Azië 1.345.000 +20% Oceanië 38.000-25% Antarctica 0 --- Bron: CVO 14 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011
3.5 Vakanties in eigen land In 2010 brachten Nederlanders 17,7 miljoen vakanties door in eigen land, 1% minder dan in 2009. Hierbij werden 94 miljoen overnachtingen gemaakt, een lichte stijging ten opzichte van 2009. Belangrijkste oorzaken voor de daling van het aantal binnenlandse vakanties zijn de herstellende economie, de extra lange meivakantie en het matige weer in de tweede helft van de zomer. Jaar Aantal vakanties Aantal overnachtingen 2005 17.314.000 95.651.000 2006 17.794.000 98.317.000 2007 17.594.000 95.817.000 2008 17.449.000 91.820.000 2009 17.959.000 93.768.000 2010 17.708.000 93.984.000 Bron: CVO De volgende tabel toont het aantal vakanties en overnachtingen per provincie. Gelderland is als vanouds de populairste binnenlandse bestemming. Zeeland staat met het aantal vakanties op de 7 e plek en met het aantal overnachtingen op de 6 e plek. Het aantal vakanties in Zeeland is 4% gestegen ten opzichte van 2009, het aantal overnachtingen steeg met 5%. Provincie Aantal vakanties Provincie Aantal overnachtingen 1 Gelderland 2.979.000 2 Limburg 2.202.000 3 Noord-Brabant 2.149.000 4 Noord-Holland 1.912.000 5 Drenthe 1.675.000 6 Overijssel 1.468.000 7 Zeeland 1.398.000 8 Friesland 1.292.000 9 Zuid-Holland 1.282.000 10 Utrecht 525.000 11 Flevoland 419.000 12 Groningen 409.000 1 Gelderland 15.965.000 2 Noord-Brabant 10.397.000 3 Noord-Holland 10.383.000 4 Limburg 9.798.000 5 Drenthe 9.299.000 6 Zeeland 8.811.000 7 Overijssel 8.673.000 8 Friesland 7.754.000 9 Zuid-Holland 6.647.000 10 Utrecht 2.568.000 11 Groningen 2.037.000 12 Flevoland 1.652.000 Bron: CVO Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 15
4. Zeeland op de vakantiemarkt 4.1 Nederlandse gasten in Zeeland 2010 is het beste vakantiejaar van Zeeland van de afgelopen jaren. Nederlanders vierden bijna 1,4 vakanties in Zeeland en dit is het hoogste aantal vakanties sinds 2004. Van de vakanties die Nederlanders in Zeeland doorbrachten, waren 307.000 vakanties van vaste gasten. De overige ruim 1 miljoen vakanties werden door Nederlandse toeristen ondernomen. Evenals in voorgaande jaren is het toeristisch kamperen het populairste vakantieverblijf voor Nederlandse vakantiegangers in Zeeland. Maar liefst 29% van alle overnachtingen van Nederlanders in Zeeland wordt doorgebracht op een toeristische kampeerplaats, 2,6 miljoen nachten. Daarmee lijkt het toeristisch kamperen weer op weg naar de recordjaren aan het begin van dit decennium. Na het toeristisch kamperen kiezen Nederlandse vakantiegangers het meest voor een verblijf in een vakantiewoning. Deze accommodatievorm is goed voor 25% van alle overnachtingen in Zeeland. Vaste gasten, gasten met een eigen accommodatie spelen een belangrijke rol in Zeeland. In 2010 is het aantal vakantieovernachtingen van vaste gasten gestegen, het aantal overnachtingen is sinds 2005 niet zo hoog geweest. De vaste gast in Zeeland heeft de eigen accommodatie in 2010 ook vaker en langer bezocht. Dit kan een gevolg zijn van het goede voor- en 16 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011
naseizoen dat 2010 kende, maar ook kan het bezoek aan de eigen accommodatie verklaard worden door de crisis. De invloed van de crisis is nog merkbaar, maar minder omvangrijk dan het voorgaande jaar. Van alle toeristische overnachtingen in Zeeland wordt 7% doorgebracht in hotels, pensions en bed & breakfastaccommodaties. Na een stijging van het aantal overnachtingen in 2006, zien we in 2007 en 2008 weer een daling van het aantal overnachtingen in deze logiesvorm en in 2009 trekt het bezoek aan hotels, pensions en bed & breakfastaccommodaties weer een beetje aan en deze stijgende lijn is in 2010 weer doorgezet. De groep overige toeristische vakanties is goed voor 9% van alle toeristische overnachtingen. Binnen deze groep vallen de volgende accommodatievormen: groepsaccommodatie, riviercruise, zeil- of motorboot, trekkershut etc. Het aantal toeristische overnachtingen in deze groep kende een grote toename in 2008, een dip in 2009 en in 2010 weer een toename. Vaste gasten zijn mensen met een eigen accommodatie op een vaste locatie, zoals een stacaravan, een seizoensplaats op een camping, een tweede woning of een boot op een vaste ligplaats. Bestedingen van Nederlandse toeristen In Zeeland werd in 2010 205 miljoen besteed door Nederlandse toeristen (exclusief vaste gasten). Dit is 4% meer dan in 2009. De toename wordt enerzijds veroorzaakt door de stijging van het aantal toeristische overnachtingen, anderzijds door hogere bestedingen per dag. Onderstaand diagram toont de gemiddelde bestedingen per persoon per vakantiedag. De bestedingen per vakantiedag hebben in de afgelopen tien jaar een licht fluctuerende beweging laten zien. In 2010 is de gemiddelde besteding per persoon per vakantiedag licht gestegen naar 28 ten opzichte van 27 in 2009. In 2010 besteedde de gemiddelde Nederlandse toerist 29 per dag. Dit bedrag omvat alle uitgaven tijdens de vakantie, dus inclusief de kosten van hun accommodatie, kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens een vakantie worden ondernomen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. Let wel: het bedrag is per persoon, dus de kosten van bijvoorbeeld de accommodatie worden verdeeld over het reisgezelschap. Met een gemiddelde besteding van 28 per toerist per dag hoort Zeeland in de middenmoot. In Limburg zijn de bestedingen per persoon per dag het hoogst, in Utrecht het laagst. De gemiddelde besteding in Zeeland wordt sterk beïnvloed door de accommodatiekeuze. Zeeland kent een hoog aandeel toeristisch kamperen, deze accommodatievorm genereert lagere bestedingen. Daarnaast overnacht men in Zeeland - in vergelijking tot de rest van Nederland - minder vaak in hotels. Terwijl hotelgasten de hoogste vakantiebesteding per dag hebben. Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 17
4.2 Buitenlandse gasten in Zeeland Zeeland zag ook het inkomend toerisme in 2010 sterk toenemen. Het aantal buitenlandse gasten in Zeeland steeg met 16% ten opzichte van het voorgaande jaar, het aantal overnachtingen steeg met 8%. Buitenlandse gasten kwamen dus vaker maar korter naar Zeeland. Het marktaandeel van Zeeland binnen Nederland is gestegen, de Zeeuwse ontwikkelingen zijn beter dan de landelijke trend. Aantal gasten Aantal overnachtingen Zeeland Aandeel Zeeland in NL Zeeland Aandeel Zeeland in NL 2006 635.000 5,8% 3.221.000 11,9%... 2007 702.000 6,4% 3.529.000 12,6%... 2008 617.000 6,1% 2.927.000 11,6%... 2009 628.000 6,3% 2.987.000 11,9%... 2010 730.000 6,7% 3.228.000 12,0%... Bron: CBS Herkomstlanden Onderstaand overzicht toont dat Duitsland verreweg het belangrijkste herkomstland is voor Zeeland. Het aantal gasten uit dit buurland is in 2010 gestegen met 16% ten opzichte van 2009. België is in de afgelopen vijf jaar een belangrijke groeimarkt voor Zeeland geweest. Na een kleine dip in 2008 steeg het aantal Belgische gasten in 2009 en 2010 verder door tot recordhoogten. Ook het aantal gasten uit andere herkomstlanden nam toe. Uitzonderingen zijn Italië en de intercontinentale markten. Gasten uit: 2006 2007 2008 2009 2010 Duitsland 433.000 491.000 423.000 417.000 483.000 België 129.000 153.000 146.000 151.000 182.000 Groot-Brittannië 15.000 12.000 9.000 11.000 12.000 Frankrijk 13.000 11.000 10.000 10.000 12.000 Italië 3.000 3.000 2.000 3.000 3.000 Overig Europa 26.000 27.000 21.000 24.000 29.000 Noord- & Latijns-Amerika 14.000 4.000 2.000 10.000 7.000 Overig wereld 3.000 1.000 0 3.000 2.000 Bron: CBS Accommodatiekeuze 42% van de buitenlandse overnachtingen vindt plaats in een hotel. Vorig jaar was dit nog in een vakantiewoning. Vakantiewoningen nemen dit jaar 29% van de overnachtingen voor hun rekening en overnachtingen op een camping 28%. De groepsaccommodatie telt het kleinste aandeel vakantieovernachtingen, hoewel dit wel gestegen is ten opzichte van vorig jaar. 18 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011
Meer weten over buitenlandse gasten? In de themapublicatie Inkomend toerisme in Zeeland nemen we de buitenlandse toerist in Nederland en in Zeeland onder de loep: Wat zijn de achtergronden en het bezoekmotief van deze groep? Welk proces wordt doorlopen voordat men een reis naar Nederland boekt? Welk vervoermiddel wordt gebruikt? Welke activiteiten worden ondernomen? Hoeveel geld wordt besteed? En hoe wordt een bezoek aan Nederland en Zeeland gewaardeerd? Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 19
5. Binnenlands toerisme per verblijfsvorm 5.1 Vakantiewoningen De groep vakantiewoningen omvat vakantiewoningen in een bungalowpark en de vakantiewoningen die niet in een park gelegen zijn. Zeeland heeft ruim 26.000 slaapplaatsen in toeristisch verhuurde vakantiewoningen en heeft hiermee een aandeel van 12% in het landelijke aantal slaapplaatsen in vakantiewoningen. Wat betreft het aantal vakanties in een vakantiewoning staat Limburg op de eerste plaats, gevolgd door Gelderland en Drenthe. Aantal toeristische vakanties in vakantiewoningen In 2010 werden 442.000 toeristische vakanties in Zeeuwse vakantiewoningen doorgebracht, 11.000 meer dan in het voorgaande jaar. De toename is te danken aan de stijging van het aantal korte bungalowvakanties. Het aantal lange bungalowvakanties liep in Zeeland wel terug. Spreiding over het jaar Kijkend naar de spreiding van de toeristische bungalowvakanties over het jaar, valt op dat deze jaarrond worden ondernomen. Piekmomenten zijn april in het voorjaar en oktober in het najaar. Waarbij te zien is dat het naseizoen steeds belangrijker wordt. Gebruikte informatiebronnen en boekingsgedrag Nederlanders die een toeristische bungalowvakantie ondernemen in eigen land, zoeken in 58% van de gevallen vooraf informatie. Voor bungalowvakanties in Zeeland is dat 61%. Bij het inwinnen van informatie speelt internet een belangrijke rol: 76% gebruikt internet. Van de vakanties in een Nederlandse vakantiewoning wordt 11% op de bonnefooi ondernomen, dus zonder boeking of reservering vooraf. In Zeeland is dit percentage 12%. In alle overige gevallen wordt de vakantiewoning vooraf gereserveerd. In de meeste gevallen is dit 2-5 maanden voorafgaand aan de vakantie. Bungalowvakanties in Zeeland worden nooit langer dan een jaar van tevoren geboekt. Opvallend is dat bungalowvakanties ten opzichte van vorig jaar langer van tevoren geboekt worden. Vakantiebestedingen In Zeeland wordt in 2010 tijdens toeristische vakanties in een vakantiewoning in totaal ruim 77 miljoen uitgegeven, dit is 4 miljoen minder dan in 2009.Het aantal vakanties in een bungalow is wel toegenomen. Dit betekend dat men per vakantie minder uitgegeven heeft dan in het afgelopen jaar. Het bedrag omvat alle bestedingen van Nederlanders tijdens hun toeristische bungalowvakantie in Zeeland, dus inclusief de kosten van de vakantiewoning, kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens de vakantie worden ondernomen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. De totale kosten van een bungalowvakantie kunnen worden omgerekend naar kosten per persoon per vakantiedag: gemiddeld is dat in Zeeland 29. Dit is een daling van 1 ten opzichte van 2009, dit is 1 lager dan het landelijk gemiddelde. 20 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011
Persoonskenmerken Om een profiel te schetsen van de Nederlander die op vakantie gaat in de Zeeuwse vakantiewoningen, wordt in onderstaande tabel een aantal persoonskenmerken genoemd. Herkomstprovincie Brabant (27%), Gelderland (18%), Zuid-Holland (17%) Leeftijd Gezinsamenstelling 2-persoonshuishoudens > 35 jaar (41%) Gezinnen met kinderen 6-12 jaar (21%) Gezinnen met kinderen < 5 jaar (20%) Grootte reisgezelschap Alleen 5% 2 personen 20% 3-4 personen 30% 5-6 personen 19% 7+ personen 26% Ondernomen activiteiten Tijdens een toeristische vakantie in een vakantiewoning in Zeeland/Nederland worden de volgende activiteiten het meest ondernomen. Het valt op dat de participatie aan activiteiten in Zeeland hoger is dan de rest in Nederland. Dit betekent dat de ondernomen activiteiten vaker worden ondernomen. Het is opvallend dat gasten die in een vakantiewoning in Zeeland verblijven relatief weinig zonnen. Daarnaast valt op dat bezoek aan strand sinds jaren weer de hoofdactiviteit is. Zeeland Nederland 1. Bezoek aan strand 77% 1. Tochtjes met de auto 64% 2. Tochtjes met de auto 76% 2. Uit eten gaan 62% 3. Wandelingen maken 69% 3. Wandelingen maken 62% 4. Uit eten gaan 56% 4. Zwemmen 58% 5. Zwemmen 45% 5. Funshoppen 39% 6. Funshoppen 31% 6. Bezoek aan natuurreservaat/gebied 28% 7. Bezoek aan natuur- 7. Tochtjes met de fiets 21% reservaat/gebied 30% 8. Bezoek aan beziens- 8. Bezoek aan bezienswaardige gebouwen 24% waardige gebouwen 18% 9. Tochtjes met de fiets 22% 9. Bezoek aan strand 17% 10. Zonnebaden 16% 10. Bezoek aan pretpark/ attractiepark 12% Bron: CVO Bron: CVO Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 21
Waardering voor de vakantie In het ContinuVakantieOnderzoek worden Nederlandse vakantiegangers gevraagd om een cijfer te geven voor een aantal aspecten van de vakantie. Onderstaand overzicht toont de waardering voor een bungalowvakantie in Zeeland, vergeleken met een gemiddelde bungalowvakantie in Nederland. Bungalowvakantie Zeeland Bungalowvakantie Nederland Kwaliteit dienstverlening 7,49 7,70 Kwaliteit accommodatie 7,63 7,65 Prijsniveau horeca 7,04 6,96 Prijsniveau boodschappen 6,95 6,85 Algemeen oordeel 8,02 8,01 Bron: CVO 5.2 Toeristisch kamperen Het kampeerproduct is belangrijk voor Zeeland; de Zeeuwse campings zijn in totaal goed voor 89.422 bij het CBS geregistreerde slaapplaatsen. Binnen Nederland heeft Zeeland het op twee na grootste aanbod van toeristische kampeerplaatsen. 12% van het totale Nederlandse aanbod. Kijkend naar het aantal toeristische kampeervakanties in de provincie, neemt Zeeland samen met Brabant de tweede positie op de binnenlandse kampeermarkt in. De volgende verblijfsvormen vallen onder toeristisch kamperen: een tent/bungalowtent, caravan, vouwwagen op een toeristische standplaats, een camper en een toeristisch verblijf in een stacaravan (niet in eigen bezit). Aantal toeristische kampeervakanties In 2010 werden 307.000 toeristische kampeervakanties in Zeeland doorgebracht, een daling van 7% ten opzichte van 2009. Spreiding over het jaar Kijkend naar de spreiding van de toeristische kampeervakanties over het jaar, is het kampeerseizoen duidelijk zichtbaar: in de maanden oktober t/m maart wordt niet of nauwelijks gekampeerd. Korte kampeervakanties worden gedurende het hele kampeerseizoen (april tot en met oktober) ondernomen, met een grotere piek in mei en een kleine piek in juni. Lange kampeervakanties concentreren zich in de periode april t/m augustus, waarbij de meeste van de vakanties plaatsvindt in juli en augustus, net zoals vorig jaar. Gebruikte informatiebron en boekingsgedrag Nederlanders die een toeristische kampeervakantie ondernemen in eigen land, zoeken in 53% van de gevallen vooraf informatie. Voor kampeervakanties in Zeeland ligt dat iets lager, 50% zoekt dan informatie vooraf. Bij het inwinnen van informatie speelt internet een belangrijke rol: 66% van de mensen die op (een toeristische kampeer)vakantie gaan in Nederland gebruikt internet. In Zeeland is dit percentage 57%. 27% van de toeristische kampeervakanties in 22 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011
Nederland worden op de bonnefooi ondernomen, dus zonder boeking of reservering vooraf. In Zeeland ligt het percentage kampeervakanties op de bonnefooi lager: 24%. In alle overige gevallen wordt de standplaats vooraf gereserveerd. De meeste kampeervakanties in Zeeland worden ongeveer 2 maanden van tevoren geboekt. Dit is gelijk aan het boekingsgedrag in de rest van Nederland. Kampeervakanties in Zeeland worden nooit langer dan een jaar van tevoren geboekt. Vakantiebestedingen In Zeeland wordt tijdens toeristische kampeervakanties in totaal meer dan 62 miljoen uitgegeven. Dit bedrag omvat alle bestedingen van Nederlanders tijdens hun toeristische kampeervakantie in Zeeland, dus inclusief de kosten van de camping, kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens de vakantie worden ondernomen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. De kosten van een kampeervakantie kunnen worden omgerekend naar kosten per persoon per vakantiedag: gemiddeld is dat in Zeeland 22. Landelijk is dit gemiddelde lager: 18. Persoonskenmerken Om een profiel te schetsen van de Nederlander die een toeristische kampeervakantie onderneemt in Zeeland, wordt in onderstaande tabel een aantal persoonskenmerken genoemd. Herkomstprovincie Brabant (31%), Gelderland (18%), Zuid-Holland (18%) Leeftijd Gezinsamenstelling 2-persoonshuishoudens 35 > (34%) Gezinnen met kinderen 6-12 jaar (27%) Gezinnen met kinderen 0-5 jaar (18%) Grootte reisgezelschap Alleen 6% 2 personen 30% 3-4 personen 35% 5-6 personen 20% 7+ personen 10% Ondernomen activiteiten Tijdens een toeristische vakantie op een camping in Zeeland/Nederland worden de volgende activiteiten het meest ondernomen. Het valt op dat de participatie aan activiteiten in Zeeland hoger is dan de rest in Nederland. Dit betekent dat de ondernomen activiteiten vaker worden ondernomen. Het verschil in soorten activiteiten is niet erg groot. Behalve dan dat bezoek aan strand in Zeeland veel vaker wordt ondernomen dan in Nederland. Dit is te verklaren doordat niet alle provincies over strand beschikken en deze activiteit dus niet overal ondernomen kan worden. Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 23
Zeeland Nederland 1. Bezoek aan strand 83% 1. Wandelingen maken 54% 2. Wandelingen maken 61% 2. Tochtjes met de auto 53% 3. Tochtjes met de auto 57% 3. Uit gaan eten 50% 4. Uit eten gaan 56% 4. Tochtjes met de fiets 47% 5. Zwemmen 53% 5. Zwemmen 40% 6. Tochtjes met de fiets 50% 6. Funshoppen 30% 7. Zonnebaden 30% 7. Bezoek aan natuurreservaat/gebied 30% 8. Funshoppen 38% 8. Bezoek aan strand 22% 9. Bezoek aan natuur- 25% 9. Bezoek aan beziens- 17% reservaat/gebied waardige gebouwen 10. Bezoek aan beziens- 10. Bezoek aan pretpark/ waardige gebouwen 18% attractiepark 13% Bron: CVO Waardering voor de vakantie In het ContinuVakantieOnderzoek worden Nederlandse vakantiegangers gevraagd om een cijfer te geven voor een aantal aspecten van de vakantie. Onderstaand overzicht toont de waardering voor een toeristische kampeervakantie in Zeeland, vergeleken met een gemiddelde toeristische kampeervakantie in Nederland. Kampeervakantie Zeeland Kampeervakantie Nederland Kwaliteit dienstverlening 7,48 7,63 Kwaliteit accommodatie 7,78 7,81 Prijsniveau horeca 6,85 7,12 Prijsniveau boodschappen 6,94 7,13 Algemeen oordeel 7,80 8,04 Bron: CVO 24 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011
5.3 Hotels Het Zeeuwse hotelproduct telt 8.938 slaapplaatsen. Het aanbod is in vergelijking tot 2009 toegenomen met 2%. Zeeland is een kleintje binnen de Nederlandse hotelmarkt en neemt 4% van het totale aanbod in Nederland voor haar rekening. Zij neemt landelijk een 9e plaats in wat betreft het aantal slaapplaatsen in hotels, pensions en bed & breakfast accommodaties. Aantal hotelvakanties In 2010 werden 186.000 hotelvakanties in Zeeland doorgebracht, maar liefst een stijging van 18% ten opzichte van het voorgaande jaar. Landelijk is het aantal hotelvakanties gestegen met 8%. In Zeeland is deze stijging echter groter: maar liefst 30% meer hotelovernachtingen dan in 2009. Opvallend is dat het aantal hotelvakanties en aantal hotelovernachtingen evenredig toegenomen is. Spreiding over het jaar De hotelvakanties zijn redelijk verspreid over het jaar. Juni en augustus zijn het meest geliefd, gevolgd door maart en februari. Oktober, december en juli zijn het minst populair voor een toeristisch verblijf in een Zeeuws hotel. Gebruikte informatiebronnen en boekingsgedrag Van de Nederlanders die een hotelvakantie ondernemen in eigen land, zoekt 60% vooraf informatie. Voor hotelvakanties in Zeeland ligt dat lager, 58% zoekt informatie vooraf. Deze percentages liggen zowel landelijk als in Zeeland hoger dan vorig jaar. Het merendeel wint dus informatie in. Bij het inwinnen van informatie speelt internet een belangrijke rol: 54% gebruikt internet. Als men op zoek gaat naar informatie, doet ruim 76% van de hotelgasten dat via internet. 5% van de hotelvakanties in Nederland worden op de bonnefooi ondernomen, dus zonder boeking of reservering vooraf. In Zeeland is het percentage hotelvakanties op de bonnefooi hoger, 8% vertrekt op de bonnefooi. In alle overige gevallen wordt de hotelkamer vooraf gereserveerd. De meeste boekingen vinden plaats 2 maanden voor de vakantie. De boekingstijd voor hotelvakanties is gemiddeld korter dan voor andere verblijfsaccommodaties. Dit geldt ook voor hotelvakanties in de rest van Nederland. Vakantiebestedingen In Zeeland wordt in 2010 tijdens hotelvakanties in totaal meer dan 34 miljoen uitgegeven. Dit bedrag omvat alle bestedingen van Nederlanders tijdens hun hotelvakantie in Zeeland, dus inclusief de kosten van de hotelkamer, kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens de vakantie worden ondernomen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. De totale kosten van een hotelvakantie kunnen worden omgerekend naar kosten per persoon per vakantiedag: gemiddeld is dat in Zeeland 45. Het landelijk gemiddelde is 53. De besteding per vakantiedag tijdens een hotelvakantie in Zeeland is sinds 2009 met maar liefst 11 afgenomen, het landelijk gemiddelde is gelijk gebleven. Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011 25
Persoonskenmerken Om een profiel te schetsen van de Nederlander die op vakantie gaat in de Zeeuwse hotels, wordt in onderstaande tabel een aantal persoonskenmerken genoemd. Herkomstprovincie Zuid-Holland (20%), Limburg (15%), Noord-Brabant(15%) Leeftijd Gezinsamenstelling 2-persoonshuishoudens > 35 jaar (66%) Gezinnen met kinderen 0-5 jaar (11%) Eénpersoonshuishoudens > 35 jaar (8%) Grootte reisgezelschap Alleen 6% 2 personen 68% 3-4 personen 22% 5-6 personen 0% 7+ personen 5% Ondernomen activiteiten Tijdens een toeristische vakantie in een hotel in Zeeland/Nederland worden de volgende activiteiten het meest ondernomen. Het valt op dat de participatie aan activiteiten in Zeeland hoger is dan de rest in Nederland. Dit betekent dat de ondernomen activiteiten vaker worden ondernomen. Van de bezoekers aan verschillende accommodaties zijn de hotelgasten de groep met de meest eenduidige participatie aan activiteiten (in Nederland en Zeeland). In de top tien komen zo goed als dezelfde activiteiten voor en de top drie is zelfs helemaal gelijk. Zeeland Nederland 1. Uit eten gaan 76% 1. Uit eten gaan 74% 2. Tochtjes met de auto 64% 2. Tochtjes met de auto 52% 3. Wandelingen maken 56% 3. Wandelingen maken 46% 4. Bezoek aan strand 53% 4. Funshoppen 38% 5. Funshoppen 37% 5. Bezoek aan natuurreservaat/gebied 26% 6. Bezoek aan natuur- 6. Bezoek aan beziensreservaat/gebied 26% waardige gebouwen 24% 7. Bezoek aan beziens- 7. Tochtjes met de fiets 17% waardige gebouwen 25% 8. Tochtjes met de fiets 15% 8. Bezoek aan strand 17% 9. Zwemmen 11% 9. Zwemmen 14% reservaat/gebied waardige gebouwen 10. Zonnebaden 11% 10. Bezoek aan museum 13% Bron: CVO Bron: CVO 26 Toeristische Trendrapportage Zeeland 2010/2011