*15.00322* Behandeld door: A. de Vries d.d. 28-01-2015 Afdeling/Cluster: SEM Telefoonnr.: VOORSTEL AAN HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS Openbaar Geheimhouding: Openbaar Portefeuillehouder: P. Adema Inspraakverordening: Nee J.F.A. Alberts Inkoopfunctie geraadpleegd: No. 15.00322 Naam Paraaf Naam Paraaf P. Adema Hamerstuk P. Post Ja F.A.J. Buijtelaar Bespreekstuk? Ja A. Trip Bespreekstuk? Ja J.F.A. Alberts Bespreekstuk? Ja A. Souverein Hamerstuk Burgemeester P. Adema Gem.Secretaris P.Post Akkoord 10/02/2015 10/02/2015 Datum vergadering B&W MT 10/02/2015 Onderwerp: Evaluatie Drank- en Horeca 2014 Samenvatting: Per 1 juli 2014 ligt er het plan Bezopen Preventie- en Handhavingsplan 2014-2018 voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Het plan heeft een meerjarig karakter. Op basis van een evaluatie over het voorgaande jaar worden accenten in de uitvoering bijgesteld. Advies: Er wordt voorgesteld om: 1. Akkoord te gaan met de voorgestelde bijgestelde accenten in het beleid 2. De evaluatie ter kennisname aan te bieden aan de raad 3. Akkoord te gaan met de voorgestelde inzet 2015 Besluit:
Conform voorstel. Inhoud collegevoorstel 1. Aanleiding Op 1 januari 2013 is de gewijzigde Drank- en Horecawet (hierna: DHW) in werking getreden. Met de inwerkingtreding van de wetswijziging is de gehele uitvoering van de wet opgedragen aan de gemeente. De burgemeester is het bevoegd gezag op het vlak van vergunningverlening, toezicht en handhaving van de DHW. De wet geeft, naast de bestaande regels die grotendeels van kracht blijven, nieuwe mogelijkheden om alcoholgebruik onder voornamelijk jongeren tegen te gaan. Dat sluit aan bij het door de gemeente gevoerde lokale jeugd- en gezondheidsbeleid om het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen. De DHW bevat ook de verplichting om regels te stellen voor para-commerciële rechtspersonen (zoals sportverenigingen en sociaalculturele centra) om oneerlijke concurrentie met commerciële horecabedrijven tegen te gaan. Dit heeft de gemeente geregeld middels het invoegen van Afdeling 8a: Bijzondere bepalingen over horecabedrijven als bedoeld in de Drank- en Horecawet in de algemene APV ten aanzien van de verplichte wijziging (raadsvoorstel 13.24574). Per 1 januari 2014 is de DHW nogmaals gewijzigd om de minimumleeftijd voor het verkopen en schenken van alcohol aan jongeren te verhogen van 16 jaar naar 18 jaar. Daarbij is de verplichting opgenomen dat de gemeenteraad vόόr 1 juli 2014 een preventie- en handhavingsplan alcohol dient vast te stellen. Met deze verplichting beoogt de wetgever de samenhang te waarborgen tussen de diverse aspecten die met alcoholgebruik gepaard gaan (gezondheidsbeleid, jeugdbeleid, openbare orde en veiligheid). Het plan maakt inzichtelijk en schetst een beeld hoe de gemeente invulling wil geven op de naleving van de Drank- en Horecawet. Naast naleving wordt in dit plan alcoholpreventie nader uitgewerkt. In 2014 heeft Borger-Odoorn de eerste ervaringen opgedaan met de uitvoering van het toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet. De ervaringen die zijn opgedaan met het toezicht DHW zijn als basis gebruikt voor het preventie- en handhavingsplan. Op de besluitvormende raadsvergadering van 3 juli 2014 (corsanr: 14.11243) is het Preventie- en Handhavingsplan Bezopen 2014-2018 vastgesteld voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Tijdens deze besluitvormende raad heeft het college toegezegd om begin 2015 de opgedane ervaringen te evalueren welke tot accentverschuivingen kan leiden voor de inzet van 2015 en verder. 2. Wettelijk of beleidskader - Bezopen Preventie- en Handhavingsplan 2014-2018 voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet 3. Beoogd resultaat Aan de hand van een evaluatie het bijstellen van accenten in de uitvoering om de doelstelling dat verreweg de meeste inwoners van Borger-Odoorn de nieuwe norm geen alcohol onder de achttien normaal gaan vinden en daar ook naar handelen. 4. Motivering Terugkoppeling Evaluatie opgedane ervaringen De interne werkgroep ndhw, waarin zowel beleid, juridische zaken als de collega s van vergunningen en toezicht heeft onder leiding van een procesbegeleider de evaluatie voorbereid
en uitgevoerd. De ondernemers zijn gehoord tijdens en na de controles van de toezichthouder. Ook heeft er een evaluatie tussen het KCC en de gemeente Emmen plaatsgevonden ten aanzien van inhuur BOA. Ondanks dat de interne processen zowel intern als regionaal niet altijd soepel verliepen zijn wel de resultaten behaald. We hebben regels gesteld aan de paracommercie en wij hebben een preventie- en handhavingsplan vastgesteld. Bij de uitvoering van het beleid is er blijvend aandacht voor bewustwording en zijn de verschillende maatschappelijke (keten) partners bezig met preventie, signalering en in gesprek (VVN, GGD, jongerenwerk, scholen). Uitgangspunt van dit preventie- en handhavingsplan is het beïnvloeden van de omgeving van de jonge drinker. Voor het maken van gezonde en veilige keuzen over alcohol. De activiteiten die onze gemeente onderneemt worden versterkt door Drenthe-brede activiteiten onder de noemer Maklukzat en door bijvoorbeeld een landelijke campagne onder de slogan: NIX onder de 18. Ook zijn er in 2014 controles uitgevoerd aan de hand van de vastgestelde inzet 2014 (raadsvergadering van 3 juli 2014 corsanr: 14.11243) De uitgevoerde controles hebben een goed beeld opgeleverd van de wijze waarop de regels op het gebied van de Drank- en Horecawet worden nageleefd in onze gemeente. De toezichthouder heeft van de bezoeken controlerapportages gemaakt waarin is aangegeven wat er bij de betreffende is aangetroffen en besproken. Met de controlerapportages alleen zijn we er nog niet. Een klein deel van de bezochte horeca-inrichtingen heeft inmiddels een nieuwe vergunning aangevraagd en verleend gekregen. Deze inrichtingen beschikken weer over een actuele vergunning. Door het merendeel van de bezochte inrichtingen is, ondanks het bezoek van de toezichthouder, nog niet een nieuwe vergunning aangevraagd. Dit betekent dat deze inrichtingen actief moeten worden benaderd en begeleid om ook daar de vergunning en inrichting goed voor elkaar te krijgen. Bij de paracommerciële inrichtingen zal daarnaast de nadruk moeten komen te liggen op het vergroten van de kennis over de gewijzigde Drank- en Horecawet. Dit vraagt extra inzet als het gaat om het vergroten van de kennis als het actualiseren van de vergunning. Uit de inzet BOA van de gemeente Emmen blijkt dat voor zowel de preventie/educatie als de handhaving dat een (regionale) eenduidige aanpak wenselijk is. Jongeren houden zich immers niet aan gemeentegrenzen, zeker niet wat het uitgaan betreft. Gemeenten kunnen in dit opzicht ook een efficiencyslag maken. Dit neemt niet weg dat lokaal maatwerk ook van belang is. Wij hebben in eerste instantie gekozen voor het preventieve spoor; informeren en voorlichting. De feitelijke controle van de bevoegde opsporingsambtenaar is daarbij de meest directe vorm van communicatie. Het is dan ook essentieel dat de controleur de controle uitvoert op de voorgeschreven wijze en zich passend gedraagt. Ook de professionaliteit van de handhaver is namelijk van invloed op het nalevingsgedrag van zowel de jongeren als de ondernemers. Hierbij is gebleken dat de BOA vanuit Emmen met name handelde naar het handhavingsbeleid van Emmen en niet naar de voorgeschreven werkwijze van Borger-Odoorn. Verder kan nog worden gezegd dat de kern van de opgedane ervaringen het realiseren van een gedragsverandering is ten behoeve van gezondheidswinst. Hierbij gaat het zowel om gedragsverandering van jongeren als van volwassenen (ouders, docenten, trainers, alcoholverstrekkers e.d.). Dit blijkt onder meer uit de controles bij evenementen. Werd er aan het begin van de avond nog geschonken aan 16 en 17 jarigen met als gevolg dat de consumptie moest worden leeggegooid en tegelijkertijd werd de vergunninghouder erop aangesproken, aan het eind van de avond kwam het nog nauwelijks voor. Het is vooral een kwestie van een lange adem.
De afgelopen periode heeft een aantal conclusies voor toekomstig beleid opgeleverd. Tevens is er sprake van enkele beleidsontwikkelingen die van belang zijn voor het vervolg van het alcoholmatigingsbeleid: Naast het overgaan van de handhavingstaak naar de gemeenten en het verhogen van de leeftijdsgrens is er nog een belangrijke ontwikkeling van belang voor het alcoholmatigingsbeleid n.l.: Investering in preventie wordt lonend voor gemeenten bezien tegen de achtergrond van de herinrichting van het sociale domein. Investeren in preventie, bijv. gerichte (alcohol-) opvoedingsondersteuning kan leiden tot een minder beroep op dure verslavingszorg en (jeugd)zorg; De vormgeving en de uitvoering van het noodzakelijke integrale karakter van het alcoholmatigingsbeleid binnen gemeenten dienen een nog stevigere basis te krijgen en actief opgepakt te gaan worden. De rol van ouders wordt steeds meer erkend: het stellen van duidelijke grenzen, het beschikbaar hebben/stellen van alcohol en het voorleven van gezond gedrag. Het voorlichten en het betrekken van ouders vormen daarom een onmisbaar onderdeel van het programma; de sociale teams spelen hierbij een grote rol. Het verhogen van de leeftijdsgrens naar 18 jaar is een succes van de inspanningen van diverse regionale alcoholprojecten en landelijke campagnes. Wel is duidelijk dat gedragsverandering een lange adem vereist; inzet van sociale marketing. De voorgeschreven werkwijze; het preventieve spoor, geeft voor 2015 geen aanleiding tot aanpassingen om meer te gaan handhaven. Er hebben zich geen bezwaar- en beroepzaken voorgedaan en daarmee lijkt dat wij samen met onze inwoners de juiste weg zijn ingeslagen om tot een goede naleving van de DHW te komen. Deze punten hebben voor de werkgroep geleid tot de volgende aanpassingen in het beleid van 2015 en inzet 2015: - Het is de bedoeling om in 2015 wederom in te zetten op vooral informeren en voorlichten van (para) commerciële inrichtingen. Ook het feitelijk communiceren over controleacties heeft een uitstralende werking naar jongeren en ondernemers die niet zijn gecontroleerd. - Goed alcoholbeleid vraagt om een integrale benadering met interventies vanuit meerdere settings. Bestuurlijke betrokkenheid en verantwoordelijkheid vanuit diverse beleidsterreinen (gezondheid, jeugd, handhaving, openbare orde, veiligheid, sport en onderwijs) zijn belangrijke randvoorwaarden voor het welslagen. Deze uiten zich in beleidsmatige en uitvoerende inzet op de diverse terreinen, die op elkaar afgestemd moeten zijn om elkaar te versterken; we gaan in 2015 het thema jeugd en alcohol nadrukkelijk op de agenda zetten van het brede school overleg en de LEA (12-03-2015). Het Esdalcollege gaat in het kader van het Project Reuring in het schooljaar 2015/2016 verder met onderzoeken om te komen tot verbinding met jeugdhulp & jongerenwerk volgens het MAS MAS concept. Tevens hanteert het Esdalcollege een zero-tolerance beleid t.a.v. alcohol. Sport Drenthe gaat in opdracht van de gemeente Borger-Odoorn IVA-instructie dan wel sociale hygiëne aanbieden aan de barvrijwilligers van de verschillende sportverenigingen. Tevens kan Sport Drenthe helpen bij het opstellen van een alcohol bestuursreglement. Aan de hand van het in kaart brengen van hokken en keten zal worden nagegaan hoe de gemeente wil omgaan met een eventuele hokken en keten problematiek. In 2015 zullen we verder nog in gesprek gaan met
detailhandel over hoe men de leeftijdsgrens handhaaft en welke acties worden er zelf ondernomen? Ook zal worden onderzocht hoe met name jongeren dmv sociale media/inzet sociale marketing doordrongen kunnen worden van de boodschap NIX onder de 18. - Het actualiseren van drank- en horecavergunningen en gerichte informatie hierover vraagt extra aandacht van onze vergunningverleners. In 2015 zal hiervoor een apart project worden opgezet. - Als wij kiezen voor informeren en voorlichten bij (para) commerciële inrichtingen ligt het niet voor de hand om structureel een BOA in te zetten in 2015. Het ligt dan meer voor de hand om informatiebijeenkomsten te organiseren in combinatie met het actualiseren van de vergunningen. Er zal wel actiever gehandhaafd worden door een BOA bij inrichtingen die in het bezit zijn van een actuele vergunning en bij evenementen. - Bij inzet BOA zullen wij een andere externe partij inhuren. Ervaringen met BOA van de gemeente Emmen in 2014 zijn geëvalueerd en er is geen eenduidige aanpak in de regio, terwijl geconcludeerd is dat dit wel wenselijk is. De gemeente Emmen zal na de besluitvorming van het college op de hoogte worden gesteld van dit besluit. - Om te komen tot een integrale regionale aanpak is het wenselijk om het onderwerp op verschillende regionale overleggen op de agenda te zetten. 5. Risico s Door in gesprek te blijven en in te zetten op informeren en voorlichten verwachten wij de risico s tot het minimum te beperken. 6. Kosten, baten en dekking en fiscale aspecten De vaststelling van de evaluatie heeft op zichzelf geen financiële consequenties. De financiële gevolgen verbonden aan de uitvoering van het preventie- en handhavingsplan als gemeentelijke taak zijn voor 2015 inmiddels geregeld. Hoe gaan wij deze middelen inzetten?: Inzet 2015 Specifiek houdt dit in: Preventie: - Gerichte informatiebijeenkomsten - Project ism Sport Drenthe - Signalering en voorlichting vanuit integrale benadering met interventies vanuit meerdere settings Toezicht; - Nog te bezoeken para-commerciële inrichtingen: 23 - In kaart brengen van hokken/keten. Vergunningen; Project DHW - Administratie actualisatie vergunningen - Verwerking aanvragen nieuwe vergunningen. - Verschaffen van informatie/belrondes/baliewerkzaamheden - Gerichte informatiebijeenkomsten met betrokken partijen. Handhaving: - Adhoc inzet BOA bij inrichtingen die in het bezit zijn van een actuele vergunning en bij evenementen.
Kosten inzet 2015: Toezicht - 23 controles toezicht (á 4 uur); inzet 92 manuren toezicht á 30/uur = 2.760,-. Vergunningen Project DHW: - Inzet; 10.620,- (8 uur p/w 01-02-2015 31-12-2015) Handhaving: - Adhoc nog in te zetten BOA 40 uur á 35/uur = 900,- Een aantal preventieve activiteiten zoals signalering en voorlichting vallen onder onze bestaande budgetten (Sociale teams Borger-Odoorn, GGD). Daarnaast zijn er op het gebied van communicatie en preventie (bijv: IVA-instructies barvrijwilligers, foldermateriaal, inzet sociale media, inzet sociale marketing, advertenties WiWu, lespakketten e.d.) actiepunten benoemd. Totaal Toezicht en Handhaving 14.280,- Sport Drenthe 2.000,- Overig 3.720,- Totaal 20.000,- 7. Communicatieve aspecten De integrale benadering verder uitwerken zowel intern als extern. 8. Uitvoering en evaluatie Uitvoering vindt in 2015 plaats en er zal in januari 2016 wederom een evaluatie plaatsvinden 9. Integrale afweging De werkgroep ndhw is ingesteld onder regie van de afdeling MO, cluster SEM en draagt zorg voor uitvoering van het preventie- en handhavingsplan. De gezamenlijke aanpak komt tot uiting bij alle betrokken afdelingen; KCC, VSO en MO. 10. Toepassing Social Return On Investment 11. Bijlage(n) - Preventie- en Handhavingsplan Bezopen 2014-2018 voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. - Raadsvoorstel corsanr: 14.11243