kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal 3 AVIniveaus Minimaal 3 AVIniveaus WAT: inhoud Materiaal Stillezen Woorden lezen Teksten lezen Map fonemisch bewustzijn Stillezen Woorden lezen Teksten lezen Map fonemisch bewustzijn Groep Verlengde Instructie Minimaal 3 AVIniveaus / Verwachte vaardigheidsscore voor D en E leerlingen RALFI Woorden lezen Teksten lezen Map fonemisch bewustzijn Methode aanvankelijk lezen Methode voorgezet lezen Methode aanvankelijk lezen Methode voorgezet lezen Methode aanvankelijk lezen Methode voorgezet lezen kwaliteitskaarten kwaliteitskaarten kwaliteitskaarten Klassen Regels en routines Regels en routines Regels en routines management HOE: Verkorte basis Verlengde convergente differentiatie en IGDI-model Tijd kwaliteitskaart kwaliteitskaart kwaliteitskaart leerkracht modelen modelen Modelen Leerstof streefkwaliteit streefkwaliteit Fundamentele planning kwaliteit Coaching en Pressure and Pressure and Pressure and begeleiding support support support evaluatie www.schoolaanzet.nl www.taalpilots.nl Directeur als onderwijskundig leider Wanneer wat Directeur als onderwijskundig leider Wanneer wat Directeur als onderwijskundig leider Wanneer wat 1
Pedagogisch klimaat Relatie leerkracht leerling Sensitiviteit responsiviteit Positieve verwachtingen Gedragsregels klassenmanagement Didactische vaardigheden Relatie-competentie-autonomie Regels en routines (m.n. bij zelfstandig werken) Convergente differentiatie IGDI-model (directe ) Didactische voorwaarden Dimensies effectief leesonderwijs Stilleesbeleid Woordenschat-aanpak leesbeleving Opbrengstgericht werken Hoge verwachtingen Doelgericht Leerkrachtgestuurd Toepassen dimensies van effectief onderwijs Monitoren van leesontwikkeling (datamuur) DIMENSIES EFFECTIEF LEESONDERWIJS Doelen die we met lezen willen halen 95% 1. leesinhoudelijk Wat wordt onderwezen? Mondelinge taal en woordenschat Fonemisch bewustzijn Letterkennis Aanvankelijk technisch lezen Voortgezet technisch lezen Stillezen en leesmotivatie Begrijpend lezen 2. onderwijskundig Hoe wordt onderwezen? tijd Leerlijnen en leerinhoud Kwaliteit van het aanbod: methoden en materialen Convergente differentiatie Directe model Leerkrachtvaardigheden (modelen) Klassenmanagement 3. EFFECTIEF INNOVEREN 2
Groepsplan voor technisch lezen groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Ad Kappen, *gebaseerd op groepsplan Anneke Smits Hogeschool Windesheim, op groepsplan lezen Melanie Koster, Gerard Regeling, Thea Minnegal, Han Nijhof en Britt van Agen AVI (boven vastgestelde AVIdoel) AVI (op vastgestelde AVI-doel) AVI (onder vastgestelde AVIdoel) AVI Boven DMT A-B DMT - C DMT D-E Verkorte Verkorte Verkorte Basis woordniveau Basis Instructie Basis Instructie Basis Instructie tekstniveau Verlengde Verlengde Verlengde Instructie DMT A-B avi DMT - C avi DMT D-E avi AVI op AVI onder 3
Instructiedoelen Instructiedoelen Leerlingen Doelen leerstof Inhoud AVI Instructieniveau C Verkorte Normaal vorderen (AVI), worden zelfstandige en gemotiveerde lezers, maken kilometers (doen veel leeservaring op) Basis - Minimaal 3 AVI niveaus per schooljaar, leren stillezen, worden zelfstandige en gemotiveerde lezers, doen leeservaring op. Verlengde - Voor D en E- leerlingen preciezer uitwerken (bijlage) Minimaal 3 AVI niveaus per schooljaar, worden gemotiveerde lezers Lees STILLEZEN Werkwijze teksten lezen Stillezen Niveau waarop gelezen/ geoefend wordt materialen Didactiek Bronnenboek voor tips: Aktief met boeken Verkorte Instructie Basis Verlengde Stillezen: B.v. 2 keer pw informatief 2 keer pw verhalen 1 keer pw strip Naar eigen keuze Boeken uit de leeskast: - boeken met verhaal - informatieve boeken - stripboeken - kidsweek junior (vanaf gr. 5) - jeugdtijdschriften (sport, muziek, etc) Geven van gerichte opdrachten gekoppeld aan de nieuwe leerstof feedback geven na stillezen naar aanleiding van startopdracht Stillezen: B.v. 2 keer pw informatief 2 keer pw verhalen 1 keer pw strip Event. deels tutorlezen met BB groepen Naar eigen keuze Tutorlezen: niveau Boeken uit de leeskast: - boeken met verhaal - informatieve boeken - stripboeken - kidsweek junior (vanaf gr. 5) - jeugdtijdschriften (sport, muziek, etc) Geven van gerichte opdrachten gekoppeld aan de nieuwe leerstof feedback geven na stillezen naar aanleiding van startopdracht Methodiek tech. Lezen: RALFI lezen 3 niveaus hoger dan niveau ( neem een gemiddelde van de RALFI groep) RALFI teksten B.v.: - Tekst van de week van nieuwsbegrip - Tekst mini-informatie - Tekst junior-informatie - Tekst leesboek RALFI techniek: Voorlezen Koorlezen Duolezen (zie handleiding RALFI) bv. Kijk vandaag of je iets in je boek tegenkomt dat gaat over : feest, dieren, verdriet, geschiedenis e.d. bv. Kijk vandaag of je iets in je boek tegenkomt dat gaat over : feest, dieren, verdriet, geschiedenis e.d. 4
Organisatie stilleesbeleid Verkorte Basis Verlengde Wanneer? 5 x per week 08.30-09.50 08.30-08.50 2x per week stillezen 3x p.w. tutor lezen met groep 6-7-8 Wie? Namen: Namen: Namen: Waar? Aan eigen tafel Aan eigen tafel Tutorlezen in BB groep 08.30-08.50 4 x per week RALFI 1x per week stillezen Aan tafel door leerkracht Lees TEKSTEN LEZEN Werkwijze teksten lezen Instructie technisch lezen Niveau waarop gelezen/ geoefend wordt materialen Verkorte Basis Verlengde Korte op AVI niveau en zelfstandige verwerking uit methode. Erg goede lezers: - zelf leesstof kiezen - presentaties maken - leeslogboek bijhouden - AVI niveau van de leerling Methode Estafette : Aanpak 3-4 - leesboek en werkboek - logboek - toepassingen op eigen interesses Reguliere op AVI niveau en zelfstandige verwerking uit methode AVI niveau van de leerling (de norm) Methode Estafette : Aanpak 1-2 - leesboek en werkboek Reguliere op AVI niveau en begeleide verwerking en zelfstandige verwerking uit methode AVI niveau van de leerling (beneden de norm) Methode Estafette Aanpak 1 - leesboek en werkboek didactiek Groepen 6-7-8 ook: vloeiend lezen met diverse toepassingen - voorlezen aan jongere groepen - tutorlezen met gr. 3-4 - school voorleeswedstrijd - Zelfstandige verwerking (wel IGDI model) Groepen 6-7-8 ook: vloeiend lezen met diverse toepassingen - voorlezen aan jongere groepen - tutorlezen met gr. 3-4 - school voorleeswedstrijd - Instructie volgens de methode Groepen 6-7-8 ook: vloeiend lezen met diverse toepassingen - voorlezen aan jongere groepen - tutorlezen met gr. 3-4 - school voorleeswedstrijd - Instructie volgens de methode + verlengde 5
Lees WOORDEN LEZEN Werkwijze Woorden lezen Niveau waarop gelezen/ geoefend wordt Verkorte Basis Verlengde Opdrachten zelfstandig werken Leerlingen nemen wel deel aan de klassikale IGDI. Denk aan de nabespreking. Woordrijen lezen (geïntegreerd in technisch leesles) Woordrijen lezen (geïntegreerd in technisch leesles) n.v.t. Op niveau Op niveau materialen n.v.t. Woordrijen uit: - Estafette - woordweb van de week - Spelling woorden van de week - etc Woordrijen uit: - Estafette - woordweb van de week - Spelling woorden van de week - veilig en vlot (VLL) didactiek Deze leerlingen nemen deel aan de eerste algemene van IGDI-model. Daarna gaan ze verder met de opdracht vanuit Estafette. 1. leerlingen lezen woordrijen en onderstrepen voor hen lastige woorden 2. Instructie geven over hoe een woord gelezen moet worden 3. Voorlezen door leerkracht. 4. evt. koor of duo lezen 5. Race lezen : leerlingen lezen om de beurt zo snel mogelijk, maar wel verstaanbaar een aantal rijen voor 6. Elke keer andere woorden 1. leerlingen lezen woordrijen en onderstrepen voor hen lastige woorden 2. Instructie geven over hoe een woord gelezen moet worden 3. Voorlezen door leerkracht. 4. evt. koor of duo lezen 5. Race lezen : leerlingen lezen om de beurt zo snel mogelijk, maar wel verstaanbaar een aantal rijen voor 6. Elke keer andere woorden Opm. Wat voor jouw groep geldt in die periode laten staan. De rest deleten. Nieuwe ontwikkelingen toevoegen. leerstofplanning Verkorte Basis Verlengde Hier wordt de leerstof per week gepland tot de volgende toetsperiode. Welk doel wil je bereiken en welke stof heb je daarvoor nodig? 6
Organisatie methodische technisch lezen Wanneer? Gr. 4-5 3x per week 30 min Gr. 6 2x per week 30 min Gr 7-8 1x per week 30 min Verkorte Basis Verlengde Gr. 4-5 3x per week 30 min Gr. 6 2x per week 30 min Gr 7-8 1x per week 30 min Wie? Namen: Namen: Namen: Gr. 4-5 3x per week 30 min Gr. 6 2x per week 30 min Gr 7-8 1x per week 30 min Waar? Aan eigen tafel: alleen of in duo s Aan eigen tafel Aan tafel Groep 3 : minimaal 400 minuten per week Groep 4-5 : minimaal 3 uur per week Groepen 6-7-8 : technisch lezen blijven onderhouden (1-2 lessen per week) Alle leerlingen onder de norm: 1 uur per week extra De lessen worden allemaal gegeven volgens het IGDI model. Werkwijze tijdens lessen technisch lezen Werkwijze Convergente differentiatie Verkorte Basis Verlengde Verkorte Zelfstandig leerstof verwerken basis Verlengde convergente differentiatie model Start van de les Terugblik - doel van de les verwachtingen Verkorte groeps Boven niveau ( A/ B groep) Zelfstandige verwerking Basis en begeleide inoefening Op niveau ( C groep) Verlengde Zelfstandige verwerking Onder niveau ( D/ E groep) Zelfstandige verwerking Feedback feedback feedback Gezamenlijke feedback/ afsluiting 7
Evaluatie Toetsing Wanneer? Resultaten? Afname AVI kaarten en DMT Oktober, januari, maart, juni Kopieer hier de namen van de leerlingen en noteer achter de naam het resultaat van AVI en DMT. Aandachtspunten: (leerlingen met extra hulp, afspraken met ouders, etc) Klassenconsultatie / SVIB Doel: Datum: Door: Vervolgafspraken: Evaluatie: Datum: Met wie: Toets- en observatie resultaten: (de nieuwe datamuur kan hier ingevoegd worden. Deze geldt weer als beginsituatie voor het volgende plan) Algemeen: Vervolgafspraken: 8
Bijlage groepsplan voor Technisch lezen Groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Leerlingen op D of E-niveau Naam Vaardigheidsscore 1 Vaardigheidsscore 2 Verwachte vaardigheidsscore Doel ambitieniveau vaardigheidsscore De vaardigheidsscores zijn te vinden in het CITO LOVS. Vink het knopje voorspelling bij het leerling-rapport aan. Differentiatie groep Leerstofplanning Didactische aanwijzingen Leerkracht vaardigheden Opbrengstgericht werken Instructie-afhankelijk Verkort-basis-verlengde Extra leertijd Zie groepsplan: verlengde preteaching Instructie,, Modelen door leerkracht Extra leertijd 9
Zorgleerlingen met een eigen leerweg:.beperkte cognitieve vaardigheden.voldoende cognitieve mogelijkheden, kindgebonden / interne factoren Dit geldt uitsluitend voor leerlingen waarvoor na psychologisch onderzoek is besloten tot een eigen leerweg. Naam Vaardigheids score 1 Vaardigheids score 2 Verwachte vaardigheids score Doel ambitieniveau vaardigheids score Ontwikkelings perspectief DLE Differentiatie Groep 1 Leerstofplanning Didactische aanwijzingen Leerkracht vaardigheden Extra leertijd leerling met minder cognitieve vaardigheden Minimumleerstof Ontwikkelingsperspectief uitstroomprofiel.toepassen van perspectief-rijke strategieën.modelen: Ik doe het wij doen het wij doen het. ( van samen lezen naar individueel lezen). Speciale onderwijs- en begeleidingbehoeften Speciale hulpmiddelen 10
Differentiatie Groep 2 (dyslexie) Leerstofplanning Didactische aanwijzingen Leerling met kindgebonden / interne factoren De stagnatie zit op woordniveau (3x E op DMT). Bevorderen van de technische leesvaardigheid, zodat eind groep 8 de leerling op het niveau AVI 9 de school verlaat (functioneel geletterd). basisleerstof Ontwikkelingsperspectief uitstroomprofiel Voor leerlingen met een dyslexieverklaring en een formulier vermoeden van dyslexie moet de toets begrijpend lezen worden voorgelezen. Preteaching moeilijke (CUVAR) woorden leestekst. Bespreken van het leesprobleem en ook schrijven (hardop klank voor klank spellen) van deze woorden zou een extra interventie kunnen zijn. Ondersteunen met luister-cd of ingesproken teksten (Dedicon educatief bij dyslexie). Leerkracht vaardigheden Extra leertijd Speciale onderwijs- en begeleidingbehoeften Speciale hulpmiddelen Herhalen van woorden uit groeps. mbv eerder aangeboden materiaal Veilig en vlot (groep 4) of vloeiend en vlot (vanaf groep 4)..Toepassen van perspectief-rijke strategieën.modelen: Ik doe het wij doen het wij doen het. ( van samen lezen naar individueel lezen). Ralfi, vanaf AVI 1 (m.b.t. fouten) dagelijks aanbieden (tenminste 1x per dag) Op woordniveau remediëren, compenseren m.b.v. leespen tijdens het lezen van teksten of m,b,v, een leesmaatje. leerstofplanning 11
12