- 2 - Naar een integrale aanpak na jeugdzorg regio Arnhem Plaats: Hoofdkantoor Woningcorporatie Vivare te Arnhem Datum: 28 oktober 2010 Verslag werkbijeenkomst integrale nazorg na jeugdzorg Arnhem Focusvraag voor de bijeenkomst: Goede ondersteuning voor jongeren uit de Jeugdzorg/JJI vermindert terugval en maatschappelijke uitval 1. Opening en inleiding Mandy Arens, programma adviseur jeugd bij de provincie Gelderland heet alle aanwezigen hartelijk welkom. Het doel van deze bijeenkomst is om met elkaar te praten over de begeleiding en ondersteuning van jongeren die uit de jeugdzorg komen. Waarom bemoeienis van de provincie? De provincie is verantwoordelijk voor de geïndiceerde jeugdzorg en heeft de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de samenhang tussen preventief jeugdbeleid en jeugdzorg. Het gaat om het voorkomen van een te grote instroom in de geïndiceerde jeugdzorg. Maar ook, hoe terugval tegen te gaan? Extra aandacht is nodig voor het organiseren van een warme overdracht van jongeren uit de jeugdzorg naar een goed georganiseerd gemeentelijk domein. Dit is vandaag het gespreksonderwerp en gemeenten spelen daarin een belangrijke rol. Ondertussen werkt de provincie aan een basiskader voor begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg met daarbij aandacht voor een aantal randvoorwaarden zoals regie en de coördinatie van de begeleiding, etc. De provincie heeft adviesbureau BMC gevraagd om interviews te houden met gemeenten en instellingen. Deze interviews boden input voor een set afspraken over begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg. In het basiskader gaat het om: Het maken van afspraken over de ondersteuning van kinderen en jongeren die aan het eind van het geïndiceerde zorgtraject zitten en daarna nog begeleiding nodig hebben. Benoemen van organisaties die daarna nodig zijn. Bijvoorbeeld begeleiding vanuit het maatschappelijk werk, ondersteuning naar werk of scholing of het vinden van woonruimte. Essentieel is het schakelmoment van geïndiceerde jeugdzorg naar niet-geïndiceerde ondersteuning. De informatieoverdracht tussen jeugdzorgaanbieders, Bureau Jeugdzorg (BJz) en gemeenten (incl. lokale voorzieningen / toekomstig CJG) staat hierbij centraal. Hoe kun je dat het beste met elkaar regelen, rekening houdend met de couleur locale. Op dit moment ligt er een concept-basiskader dat de komende maanden zal worden besproken in het Brancheoverleg Jeugdzorg en het ambtelijk en bestuurlijk overleg met gemeenten. In deze bijeenkomst zullen de volgende vragen centraal staan: wat is in deze regio nodig als we het hebben over begeleiding en ondersteuning van kwetsbare jongeren. Is het aanbod compleet, waar
- 3 - gaan zaken mis, waar liggen nog uitdagingen? 2. Film Get Z Om te voorkomen dat we alleen óver jongeren praten heeft de provincie Gelderland de organisatie Zorgbelang gevraagd een DVD te maken over jongeren en hun ervaringen in de jeugdzorg. Zij vertellen open en eerlijk over hun zoektocht naar zelfstandigheid. Er is met de jongeren afgesproken dat zij iets terug zullen horen over de bijeenkomst en aan de deelnemers de vraag om na afloop een videoboodschap in te spreken. De jongeren uit de film krijgen deze boodschap later terug. Naar aanleiding van de film merken de deelnemers op dat signalen die jongeren afgeven herkenbaar zijn en dat volwassenen en werkers soms de neiging hebben om te denken wat goed voor jongeren is. Het gaat vooral om goed luisteren en samen een plan opstellen. Voor jongeren met een verstandelijke beperking is dit lastiger. 3. Korte discussie over stand van zaken integrale nazorg in de regio Wat is er in de regio nodig voor een integraal nazorgplan? Nodig/plan Welke begeleiding is nodig. Maak dit vooraf en bijtijds duidelijk. Laat dit weten vanuit de jeugdzorg, detentie of lokale veld. leefgebieden wat? Weten waar je wat kunt halen. Sociale kaart VH zorgoverleg/trajectberaad jongeren uit detentie (schakelpunt) Wonen en afkadering van externe begeleiding. Dit is een belangrijk aspect Voorzieningen nodig bijv. 18 jr. Vangnet nodig bij ingewikkelde problemen tijdig opschalen: CJG VIR VH Welk moment pak je (leeftijd/jaar) om een integraal plan te maken? Simpel houden: structuur na 18 jr., vertrek vanuit de jongere zelf
- 4 - Eerder beginnen met trajectmatig werken (binnen jeugdzorg) Jongeren weten niet waar ze moeten zijn. 4. Gezamenlijke verkenning: Wat moet er rond nazorg jeugdzorg in de regio gebeuren en waarover zijn afspraken nodig? De deelnemers hebben deze vraag aan de hand van de onderstaande leefgebieden uitgewerkt op flappen. Begeleiding Voogd Coach Casemanager Plan wat nodig vanuit jongere leefgebieden wie begeleiding? Afspraken eigen wacht binnen de Poort (jeugdzorg) over de leefgebieden; passend bij de jongere Niet vrijblijvend Plek laagdrempelig. De info kan vinden over divers. Begeleiding Passende hulp coachen naar toe centrale plek l regionaal Sociale kaart Volgen Voor hoeveel geld kan ik begeleiding krijgen? Wat kost wat? Volgorde van begeleiding? Trajectplan l l l JZ Jongere Zorg/hulp Casemanager = aanbieder = Coach
- 5 - Empowerment trajectplan kennis sociale kaart + warme overdracht leefgebieden = partners Coördinatie: CJG!? Voor hulp op meerdere leefgebieden. VERWIJSINDEX belangrijk ondersteunend instrument Leren/werken/dagbesteding Mentor staat naast de jongere in het regelen van leren/werken/dagbesteding. Elke jongere een mentor/coach Alle jongeren melden op regionaal centraal punt behandelaar meldt (verplicht) uiterlijk met 17,5 jaar de jeugdige aan met nazorgplan Regionaal centraal punt zorgt ervoor dat de juiste instanties ingezet kunnen worden rondom een jongere. Binnen dit regionale punt moet er zicht zijn op de regionale sociale kaart. Trajecten zijn niet vrijblijvend voor de jongere. Reguleren van de geldstroom 1 pot Studiefinanciering vanuit school opzeggen als leerling stopt Mogelijkheid tot dagbesteding voor leerplichtige jongere Aangepast leer- ontwikkelprogramma als onderdeel van het trajectplan Scholen niet afrekenen op niet geslaagde/moeilijke jongeren Stuk budget vrijhouden voor probleemjongeren binnen scholen Zelfredzaamheid onderdeel van elk leerprogramma binnen elke vorm van school/opleiding vanaf 16 jaar
- 6 - Integraliteit Traject denken (i.s.m. de jongeren) Idee: een pilot voor jongeren tussen 16-26 jaar. in samenwerking met CJG, Vivare, Lindenhout, Scholen/werk, uitkering. Database: wie is vanuit leefgebieden + zorg bezig met jongeren VIRA = alleen zorg Delen van informatie moet komen van BJZ maar ook van de Gelderse Roos, het moet een gemeenschappelijk belang worden. Behoefte aan 1 punt in elke gemeente waar jongere info kan halen cq. maatje/coach die jongeren begeleiden naar zelfstandigheid. (Waar? Bij CJG? / jongerenloket? /cult. Jongerencentrum?) Daarnaast ook centraal punt om warme overdracht te regelen. Onderlinge verhouding tussen professionals nu op basis van vertrouwensrelatie + loyaliteit + commitment. Niet voldoende, moeten toe naar duidelijke afspraken. Afspraken tussen de volgende Stakeholders, BJz/ reclassering scholen/ ROC/ RMC lokale zorgaanbieders gemeenten -> jeugd, OGGZ EZ corporatie POA en/of UWV (a la bouw: zorg voor 5% regeling waarin bedrijven bereid zijn meer stageen leerwerkplekken aan te bieden (niet met geld, maar met plekken) lokale zorgaanbieders -> reg. visie op het maatschappelijk werk gewenst -> Is dat nodig? Bereidheid om financiering te ontschotten Onderwijs géén zwarte (tegenwoordig heet het witte-) lijsten meer
- 7 - Wonen/inkomen Diversiteit in woon- ondersteuning arrangementen (meer smaken, meer vormen) Afspraken over wie begeleiding biedt (óók anders dan jeugdzorgaanbieders) Afspraken met CIZ om begeleidingsfinanciering te regelen (vereenvoudigen indicatie) Afspraak: studentenkamers ook toegankelijk voor niveau 1 / 2 onderwijs Hoofdbewoner Part II starten (verbetering Big Brother -concept) Goedkoop! Kamers met kansen (met coach) Teveel voorwaarden aan bestaand woon-zorg aanbod Vraag van de jongere als uitgangspunt en niet het aanbod met (contra) indicatie Idee: Nieuwe wijken creëren met afspraken vooraf over goed buurmanschap -> hier kunnen deze jongeren (mét begeleiding) goed wonen?
- 8-5. Opbrengsten en vervolgafspraken Agenda: Actiepunten. 1. Aantal jongeren uit de jeugdzorg. Er is vraag naar cijfers over jongeren die gebruik maken van de jeugdzorg (instroom en uitstroomcijfers). Afspraak is dat de provincie Gelderland zo spoedig mogelijk een eerste inzicht geeft in de omvang van de doelgroep. Gemeente Arnhem stelt dit ook in het ambtelijk overleg aan de orde. 2. Voorbereiden Trajectplan (regionaal)16 26 jaar Doel: een eerste verkenning hoe de regio Arnhem kan komen tot een trajectplan voor jongeren die uit de jeugdzorg komen, wat is daarvoor nodig: voorwaarden op tafel Welke partijen: CJG Pactum Lindenhout Vivare VH Rijnstad Rijn IJssel Neemt initiatief voor de uitnodiging 3. Informatie overdracht (warme overdracht) De provincie bespreekt het conceptrapport Begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg van BMC in het ambtelijk overleg jeugd in de regio Nijmegen. 4. De provincie draagt er zorg voor dat de niet aanwezige regio-gemeenten geïnformeerd worden over de resultaten van deze bijeenkomst. Meer informatie over deze bijeenkomst leest u in de uitnodiging.