Schoolondersteuningsprofiel cbs De Kastanjehof 2014-2015

Schoolondersteuningsprofiel cbs De Kastanjehof 2014-2015 cbs De Kastanjehof Lage Doelen 2 7772 BL Hardenberg info@cbsdekastanjehof.nl www.cbsdekastanjehof.nl Laatst bijgewerkt d.d. 21 oktober 2014

2

1.Inleiding. Voor u ligt het Schoolondersteuningsprofiel van de Christelijke Basisschool De Kastanjehof. In dit document staan de gegevens en de zorgverbredingfaciliteiten van onze school. Het team van De Kastanjehof vindt het belangrijk dat er wordt uitgegaan van de onderwijsbehoefte van het kind. Daarom trachten we ook de zorg voor leerlingen op een zo verantwoord mogelijke wijze te bewerkstelligen. Onze zorgstructuur wordt gerealiseerd door het team van onze school, waarbij soms de expertise van externe deskundigen wordt ingewonnen. Middelen voor het uitvoeren van de coördinatie van de interne begeleiding worden gedeeltelijk ontvangen van het samenwerkingverband Veld, Vaart & Vecht. Hiervoor zijn met alle scholen afspraken gemaakt, die zijn vastgelegd in het Afdelingsplan. Zie hiervoor ook http://www.veldvaartenvecht.nl 3

2.Algemene gegevens: Naam; CBS De Kastanjehof Adres: Lage Doelen 2 Postcode: 7772 BL Plaats: Hardenberg Brinnummer: 11 CL Telefoon: 0523-272450 Website: www.cbsdekastanjehof.nl Directie: Dhr. W. Warmink (directeur) Dhr. J. Prinsen (adjunct directeur) Bevoegd gezag: Stichting voor Prot.Chr.Primair Onderwijs te Noord Oost Overijssel (Chrono) Adres; Erve Odinck 7c Postcode: 7773 DE Plaats; Hardenberg Telefoon: 0523-272821 Website: www.chronoscholen.nl Leerkrachten: Groep 1/2 : Groep 3 : Groep 4/5 : Groep 6/7 : Groep 8 : IB-er: Mevr. A. Stegeman en Mevr. J. Brand Mevr. G. Hekman Mevr. M. Rottier en Dhr. J. Prinsen Mevr. A. Lomulder en Dhr. J. Prinsen Dhr. J. Meilink en Mevr. A. Wigger Dhr. J. Prinsen. 4

Onderwijsvisie / schoolconcept. Onderwijsvisie Wij gaan uit van verschillen tussen kinderen. Wij zullen als leerkrachten ons onderwijs moeten aanpassen aan het leervermogen, het leertempo en de leerstijl van de leerling en moeten zorgen voor een ononderbroken ontwikkeling. In de kleutergroepen hanteren we daarom het Protocol vroegtijdige signalering bij kleuters en bewaking van de doorgaande lijn. Hiertoe zijn wij in staat om zo snel mogelijk de kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong of achterstand in beeld te krijgen, zodat deze kinderen ook het onderwijs kunnen krijgen die ze nodig hebben. We maken hierbij gebruik van extra aanbod uit het OVK. De doorgaande lijn van het onderwijs in de groepen 1, 2 en 3 hebben we nader omschreven. Bij de overgang naar groep 3 wordt er gebruik gemaakt van een beslissingsprotocol. Onze school is een neo-klassikale school. Dit betekent dat we werken volgens het leerstofjaarklassensysteem. Het standaardaanbod is hierbij bepalend en de leerstof wordt vervolgens gedifferentieerd aangeboden. We gaan hierbij uit van een basis-, hulp- en plusgroep. Dit stelt voor de groepsleerkrachten hoge eisen aan klassenmanagement, zowel organisatorisch als didactisch. Onze leerlingen leren zelfstandig werken, doordat er gebruik wordt gemaakt van het directe instructiemodel. Door ons te houden aan gemeenschappelijk afspraken ontstaat duidelijkheid voor de leerlingen. Deze zijn weergegeven in een Afsprakenkaart Doorgaande lijn Zelfstandig werken. Ook wordt er gewerkt met dagritmekaarten en hanteren we een planbord. Door deze gestructureerde en gelijksoortige aanpak in de verschillende groepen is de doorgaande lijn voor kinderen herkenbaar. We willen de kinderen een zodanige scholing en vorming geven, dat zij na acht jaar probleemloos kunnen aansluiten bij het voortgezet onderwijs. Pedagogische huisstijl Opbrengst- en handelingsgericht werken, zoals omschreven in het Zorgprotocol, waarbij wij kunnen aansluiten bij de onderwijsbehoefte van kinderen. Als basisschool is een goed pedagogisch klimaat een voorwaarde om te komen tot een veilige leer- en speelomgeving. Preventieve en contextgerichte aanpak van het pedagogisch klimaat vinden wij daarom ook van belang. Leerlingen betrekken bij het feit dat iedereen anders is en elkaar vanuit dat oogpunt helpen. Vergroten van de mogelijkheden van leerkrachten tot didactische differentiatie en verbetering van het klassenmanagement. Rugzakgelden worden zoveel mogelijk specifiek ingezet voor de desbetreffende zorgleerlingen. Externe experts worden bij de school betrokken, de schoolbegeleidingsdienst IJsselgroep voor consultatie en gerichte psychologische/didactische onderzoeken en 5

advisering. Binnen het zorgteam heeft het Centrum voor Jeugd en Gezin zitting. Hierin participeren de schoolverpleegkundige van de GGD en de schoolmaatschappelijk werker van Carinova. Aandacht voor de kwaliteit van de handelingsplanning en handelingsgericht werken (HGW). Hierbij wordt gebruik gemaakt van groepsplannen met een gedifferentieerd onderwijsaanbod. Indien noodzakelijk en relevant wordt de ambulante begeleiding geclusterd en afgestemd op het schoolconcept en de interne organisatie. Leerkrachten verdiepen zich in de afzonderlijke leergebieden en houden met hun onderwijsaanbod rekening met de verschillen tussen leerlingen. Er is extra aanbod t.a.v. compacten en verrijken bij het rekenonderwijs. De IB-er bewaakt de voortgang van de leerlingenzorg en ziet toe op de uitvoering van de zorgactiviteiten (Zie: Jaarplanning Zorgactiviteiten/LVS). Eveneens houdt de IB-er het team op de hoogte van relevante protocollen t.a.v. dyslexie, logopedische screening e.d. Didactisch ontwerp Wij geven volgens het directe instructiemodel les. Hierbij hebben wij de individuele leerlingenzorg centraal gezet in onze didactiek, leerstof en organisatie. Onze voortdurende inspanningen zijn erop gericht de leerstof op niveau bij de leerling te krijgen door middel van gedifferentieerd onderwijsaanbod. We stellen hoge verwachting aan leerlingen, daarbij verliezen wij de grenzen van het kunnen niet uit het oog. Aansluitend op de visie van Chrono streven wij ernaar, een lerende organisatie te zijn waarbij het maken van fouten gezien wordt als een uitdaging tot verbetering van de kwaliteit. De jongste kinderen dienen met adequaat materiaal uitgedaagd te worden om spelend te leren! In de kleutergroepen werken we thematisch. De leerkracht speelt hierbij een duidelijk begeleidende rol. We hanteren hierbij het OVK. In alle kleutergroepen werken we met een taak, d.w.z. aan het begin van een thema worden de werkjes uitgelegd. In de loop van de periode moeten de werkjes gedaan worden, opbouwend in aantal. De kinderen mogen (meestal) zelf weten wanneer ze deze werkjes maken. Bij deze manier van werken zijn de kinderen wat vrijer, maar tegelijk hebben ze ook een stukje eigen verantwoordelijkheid: alle werkjes moeten af in een bepaalde periode. De kinderen houden zelf op het "planbord" bij of hun werk af is. In de hogere groepen werken we volgens de methodes. Zelfstandig werken, onderlinge hulp, uitgestelde aandacht, werken met leerstrategieën, de instructietafel, zijn differentiatievormen in de leerstofaanbieding die gemeengoed zijn geworden in ons onderwijs. Natuurlijk wordt er daarnaast volop gewerkt met basis- herhaling- en verdiepingsstof. De volgende kenmerken geven een duidelijk beeld van waar we met het onderwijs op onze school naar toe willen: 1. De leraren geven gestructureerd les (heldere opbouw, duidelijke uitleg, navragen) 2. De leraren laten de kinderen actief meedenken en meedoen (interactie) 3. De leraren bevorderen de zelfstandigheid en het samenwerken van de kinderen 4. De kinderen krijgen zo veel mogelijk toepassingsgerichte opdrachten 6

5. Er wordt expliciet lesgegeven in strategieën 6. Bij de instructie houden we steeds meer rekening met niveauverschillen 7. Bij de verwerking houden we rekening met niveauverschillen 8. De klassenorganisatie is doelmatig 9. De leraren gebruiken de leertijd optimaal 10. De leraren hanteren het systeem van leerlingenzorg (Zie Zorgprotocol) Conclusie Ook onze school is volop in ontwikkeling gericht op afstemming van het onderwijs op individuele verschillen, de onderwijsbehoeften. De centrale vragen als het om afstemming gaat binnen onze school zijn: -Wat heeft deze leerling nodig om te profiteren van het onderwijsaanbod in de klas? -Wat heeft deze leerling nodig om de gestelde onderwijsdoelen te halen? In het schema hieronder is met een kruisje aangegeven op welke onderdelen ons schoolteam de afgelopen jaren, mede vanuit bovenstaande vraagstelling, de grenzen van het systeem heeft opgerekt. onderwerp >10% >50% >80% x Scherp en tijdig gebruik maken van datafeedback: x opbrengstgericht werken x Preventieve en contextgerichte aanpak van x pedagogisch klimaat x Bewustzijn van onderwijsbehoeften en x beter/tijdig observeren x Leerlingen betrekken bij het feit dat iedereen x anders is en bij het helpen van elkaar x Vergroten van mogelijkheden van leerkrachten x tot didactische differentiatie en klassenmanagement (werken met groepsplannen) x Vergroten van collegiale consultatie, x leerkrachtcoaching door IB-er x Rugzakgelden specifieker inzetten voor x zorgleerlingen i.p.v. algemene voorzieningen, zoals kleinere groep of assistentie x Externe experts meer bij je school betrekken x (schoolmaatschappelijk werk integreren, schoolspecifieke aanpak zorgteams e.d.) x Aandacht voor de kwaliteit van x handelingsplanning en handelingsgericht werken. x Verwijzing buiten de school: plusklas x x Verbeteren van extra aanbod en activiteiten x voor meerbegaafden x Taal- en leesexperts x x Invoeren tweede leerwegen (rekenen), werken met individuele ontwikkelingsperspectieven x 7

Onderwijstijd We gaan uit van een lessentabel van 25,75 uur per week, dat is minimaal 1000 lesuren per jaar. (Groep 1 t/m 4 maken 23 ½ uur, wat neerkomt op minimaal 880 lesuren per schooljaar.) We proberen onze onderwijstijd zodanig in te vullen, dat er sprake is van een goed evenwicht in het aanleren van kennis, het stimuleren van de persoonlijke ontwikkeling en het aanleren van praktische vaardigheden. De vakken rekenen en vooral taal en lezen vormen de kern van ons onderwijs. Rekenen, taal en lezen krijgen veel nadruk. Kengetallen leerlingpopulatie over huidig schooljaar (telling 1 oktober 2014): Telgegevens Teldatum: 1 oktober 2014 Totaal aantal leerlingen: 81 Leerlingen met een gewicht 0.3: Leerlingen gewicht 1.2: Leerlingen met indicatie en/of specifieke onderwijsbehoefte over huidig schooljaar : Gp 1 Gp 2 Gp 3 Gp 4 Gp 5 Gp 6 Gp 7 Gp 8 Totaal Aantal leerlingen..4..9..9..5..10..6..7.31..81 Geïndiceerd: Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 1 1 Arrangement CAT Niet geïndiceerd, maar met specifieke onderwijsbehoefte: Tweede 1* 1 Leerweg HBG 1** 1 Gedrag 2*** 1*** 3 HBG 1 1 * Tweede Leerweg rekenen (OPP) ** Plusklas: Manifesto (SWV) ***Leerlingen met oppositioneel gedrag, met handelingswijzer (geen OPP) 8

Kengetallen leerlingpopulatie en verwijzing over laatste 4 schooljaren (steeds op basis oktober-telling): Schooljaar 2013-2014 2012-2013 2011-2012 2010-2011 2009-2010 Aantal 1 1 5 zittenblijvers 1 Verwijzingen 1 1 1 1 sbo Verwijzingen cl 1 Verwijzingen cl 2 Verwijzingen cl 3 Verwijzingen cl 4 3.Basisondersteuning Preventieve en licht curatieve interventies De scholen in ons SWV rekenen de volgende maatregelen t.b.v. afstemming tot basisondersteuning: a. De maatregelen t.b.v. leerlingen met dyslexie zoals beschreven in het protocol dyslexie (in overleg met de IB-ers zal hier een verwijzing komen naar een bijlage met het betreffende document) b. De maatregelen t.b.v. leerlingen die meerbegaafd zijn en de signalering van hoogbegaafde leerlingen zoals beschreven in bijlage. protocol hoogbegaafdheid. NB: t.b.v. hoogbegaafde leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte is een groepsaanbod voor extra-ondersteuning, nl. Manifesto. c. De aanpak voor het voorkomen van gedragsproblemen (moet eveneens nog overeengekomen worden) Handelingsgericht werken Rekening houdend met de verschillende onderwijsbehoeften van elk kind is een onderzoekende houding en een handelingsgerichte diagnostiek door de groepsleerkracht van belang. Dit houdt in de leerling in zijn/haar ontwikkeling te observeren en te toetsen en bij een leerachterstand deze nader te analyseren, 1 Inclusief de zittenblijvers in de kleutergroepen 9

hierbij rekening houdend met de kind kenmerken in relatie tot de onderwijsomgeving en leersituatie. Ook is het van belang om het eigen leerkracht gedrag te reflecteren m.b.t. de didactische begeleiding van de leerling. De IB-er coacht daar waar nodig de groepsleerkrachten binnen dit proces. We hebben in ons team 1 interne begeleider die coördineert in onze school de zorg voor leerlingen door toezicht te houden op het functioneren van het leerlingvolgsysteem (LVS), het leerlingenoverleg, het groepsoverleg en de extra zorg voor leerlingen. (We beschikken over een Remedial Teacher die leerlingen individueel en in groepjes extra ondersteuning geeft). De zorg is duidelijk gestructureerd en alle zorgactiviteiten staan vermeld op een speciale zorgkalender (Jaarplanning Zorgactiviteiten/LVS). Zorgkinderen moeten een teamzorg zijn! We werken met SMART- geformuleerde groepsplannen, waarin we aangeven wat we als school denken te kunnen bereiken. De extra zorg wordt binnen de groep toegepast door het opstellen van een datamuur, waarbij er sprake is van een basis-. hulp- en plusgroep. Het kan ook zijn dat afstemming op leerling niveau wenselijk is, hierbij vindt een onderzoekende houding plaats door de groepsleerkracht en wordt handelingsgerichte diagnostiek toegepast. Dit houdt in dat nader wordt geanalyseerd welke specifieke onderwijsbehoefte voor een leerling noodzakelijk is, waarbij een ontwikkelingsperspectief en een onderliggend individueel handelingsplan wordt opgesteld. Hierbij worden de lange en korte termijndoelen regelmatig geëvalueerd om na te gaan of de leerling voldoende van de extra hulp heeft geprofiteerd. Zorgleerlingen worden drie keer per jaar besproken tijdens consultatiebijeenkomsten van de IB-er samen met de groepsleerkracht en ev. de leerlingbegeleider van de IJsselgroep. Wanneer wenselijk, worden ook de ouders uitgenodigd. Ook kunnen de groepsleerkrachten elke maand de IB-er consulteren bij signaleringen van zorg. Inzet externen N.a.v. een leerlingbespreking/ groepsbespreking is het mogelijk om de leerlingbegeleiding van de IJsselgroep te consulteren. Binnen het zorgteam, in het kader van Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) werken we samen met de jeugdgezondheidszorg van de GGD en maatschappelijk dienst van Stichting De Kern. Kleuters worden eenmalig gescreend door een schoollogopedist, in dienst van de gemeente. Binnen de school biedt Connect uit Zwolle logopedische ondersteuning. Ook zijn er een samenwerkingsafspraken met het Logopedisch Spectrum uit Hardenberg. Ouders hebben hierbij een vrije keuze in de aanmelding. 10

Voor buitenschoolse opvang heeft het bestuur van Chrono gekozen voor het zogenaamde makelaarsmodel. Dit houdt in dat de buitenschoolse opvang is uitbesteed aan de stichting ProKind en de Stichting Kinderopvang Hardenberg. We werken samen met de schoolbegeleidingsdienst IJsselgroep. De schoolbegeleiding is met zowel een leerlingbegeleider als een systeembegeleider betrokken op school. Van de beschikbare uren gaat echter het overgrote deel naar de leerlingbegeleider. De systeembegeleider heeft een ondersteunende rol in scholingsprocessen op teamniveau. Zorgverbreding binnen onze vereniging Onze school maakt deel uit van het Samenwerkingsverband Veld Vaart & Vecht. Binnen het samenwerkingsverband zijn we bezig de zorg rondom de risico-leerlingen te intensiveren. De plannen op korte en lange termijn zijn neergelegd in het Afdelingsplan. Dit bouwt voort op het handboek voor kwaliteitszorg. Binnen de scholen van het samnwerkingsverband is een gezamenlijke zorglijn voor risico-leerlingen afgesproken, wat inhoudt dat er binnen onze school regelmatig aan screening wordt gedaan met behulp van methode-onafhankelijke toetsen en de Citotoetsen, vanuit het leerlingvolgsysteem (LVS). Risico-leerlingen kunnen zodoende vroegtijdig worden opgespoord. De resultaten worden ook op schoolniveau besproken, zodat we de doelstellingen per vakgebied en per groep kunnen bewaken. Rugzakjes /Ambulant begeleiding overgangsregeling/ arrangeren nieuwe regeling: In het cursusjaar 2014/2015 is er 1 rugzakleerling (cluster 4), die ondersteund wordt door een ambulant begeleider van de Ambelt, te Zwolle. Het gaat hier om een overgangsperiode, waarbij de school/ouders op basis van de (oude) wettelijke regeling nog recht hebben op de bestaande regelingen en procedures m.b.t. de toekenning van rugzakjes via de CVI. Wanneer de school/ouders m.b.t. het arrangeren in de school in aanmerking willen komen voor de nieuwe regeling dient de aanvraag gedaan te worden via het secretariaat van de huidige PCL/ZAT. Een deel van de rugzakgelden worden in 2014/2015 reeds vrijgemaakt voor arrangeren nieuwe stijl. De aanmelding geschiedt binnen de CAT van de afdeling. De CAT betrekt bij de bespreking eveneens het actuele SOP van de school. Zorgteam Om leerlingen m.b.t. sociale, motorische en cognitieve sfeer bestaat, beter te kunnen helpen, is op school het zorgteam ingesteld. In het zorgteam hebben zitting de IB-er, de directeur, de schoolverpleegkundige (GGD) en de schoolmaatschappelijk werker (Stichting De Kern). 11

Indien nodig kunnen andere externe instanties hierbij aanwezig zijn, zoals de logopedist, fysiotherapeut. Het zorgteam zorgt ervoor dat de hulpverlening rond het kind gecentraliseerd wordt en er overleg plaatsvindt met de verschillende betrokken hulpverleningsinstanties. De leerlingen die besproken worden, zijn in de meeste gevallen aangemeld via de leerlingbesprekingen. Drie keer per jaar komt het zorgteam bij elkaar. Wanneer de school een kind wil bespreken in het zorgteam, wordt hiervoor altijd vooraf schriftelijk toestemming gevraagd aan de ouders. Ook vindt er een rapportage plaats naar de ouders toe en/of worden ze uitgenodigd voor een nader overleg. Zorg Advies Team Met ingang van 1 augustus 2010 is de advies-functie van de Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL) uitgebreid. Daartoe wordt de PCL aangevuld met medewerkers van het Centrum voor Jeugd en Gezin en Bureau Jeugdzorg. Vragen van school en ouders waarbij een gezamenlijke inzet van onderwijszorg en jeugdzorg van belang is, kunnen aan dit team (het Zorgadvies team) voorgelegd worden. Dit ZAT sluit aan op de zorgteams. De aanvragen voor een indicatiestelling voor het speciaal onderwijs zullen ook via dit ZAT gaan lopen. We lopen daarmee vooruit op de regelgeving in het kader van passend onderwijs zoals deze door het ministerie is aangekondigd. Voor deze aanvragen zal het ZAT dan uitgebreid worden met de partners vanuit het speciaal onderwijs. Meerbegaafden Het beleid voor de minder goed presterende leerling is ook van toepassing op de beter presterende leerling. Ten aanzien hiervan wordt het protocol compacten en verrijken gehanteerd bij het rekenonderwijs. Om de hoogbegaafden enigszins in beeld te krijgen wordt er in elke groep een speciale signaleringslijst ingevuld, uitgaande van het Protocol hoogbegaafdheid/meerpresteerders voor scholen binnen het samenwerkingsverband. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van onderdelen uit het Sidiprotocol. Op grond hiervan kunnen (hoog)begaafde leerlingen worden aangemeld voor een groepsaanbod: Manifesto (Plusklas). Doubleren In principe is ons onderwijs zo ingericht dat we ononderbroken ontwikkeling van elk kind nastreven. Toch kan het zijn dat we niet alleen op grond van de cognitieve ontwikkeling, maar daarnaast ook de sociaal emotionele ontwikkeling af laten wegen of een leerling met name in de groep 1 t/m 4 erbij is gebaat om te profiteren van een verlengde leertijd. In de kleutergroepen hanteren we daarom het Protocol 12

vroegtijdige signalering bij kleuters en bewaking van de doorgaande lijn bij kleuters, om met name het jonge risicokind tijdig in beeld te krijgen. Ouders worden tijdig betrokken in dit proces, waarbij de beslissing tot doubleren altijd gebeurt in een goede afstemming met de ouders. Preventieve en licht curatieve interventies Dyslexie Aanpassingen i.v.m. dyslexie bij lezen en schrijven. De leerling kan op school gebruik maken van hulpmiddelen (compensatie), of ontheffing krijgen van bepaalde opdrachten (dispensatie). Hieronder vindt u een lijst met mogelijke aanpassingen bij lezen en schrijven, gebaseerd op de lijst uit het Protocol Leesproblemen en Dyslexie Basisonderwijs groep 5-8. Deze aanpassingen zijn ook toepasbaar in het voortgezet onderwijs. Naast deze aanpassingen worden bij lezen en schrijven vaak digitale hulpmiddelen ingezet. Aanpassingen bij het lezen Mogelijke aanpassingen bij oefeningen en taken waarbij gelezen moet worden: Boeken lezen die qua inhoud aansluiten bij de leeftijd en interesses van de leerling, maar die qua technisch niveau vereenvoudigd zijn. De leerling extra leestijd geven bij bijvoorbeeld zaakvakteksten. De leestaken voor zaakvakken verlichten, bijvoorbeeld minder pagina s (selectie maken) of voor laten lezen of teksten van een makkelijker technisch niveau. Aanpassingen bij het schrijven Mogelijke aanpassingen bij oefeningen en taken waarbij geschreven moet worden: Extra hulp in de klas geven bij het schrijven in de schriften, verhalen, verslagen en werkstukken. Het werk van de leerling door een klasgenoot laten corrigeren. Spellingfouten zoveel mogelijk negeren, onder voorwaarde dat de leerling woorden waarvan hij de spelling niet kent zoveel mogelijk klankzuiver schrijft. Een gedifferentieerde beoordeling van dictees (bijvoorbeeld alleen fouten met een bepaalde spellingregel meetellen). De schrijftaak verlichten (minder pagina's) Het aantal oefeningen beperken (ook minder oefeningen als huiswerk meegeven). Extra tijd geven voor schrijftaken. Gebruik laten maken van hulpmiddelen zoals een woordenboek, regelkaart en tekstverwerker met spellingcontrole Waar mogelijk mondeling overhoren in plaats van schriftelijk, bijvoorbeeld bij topografie. Geen dictees laten maken waarbij van te voren al vaststaat dat de leerling veel fouten gaat maken. Eventueel krijgt de leerling daarvoor in de plaats een dictee dat is afgestemd op zijn niveau. 13

Het afnemen van LVS toetsen bij leerlingen met dyslexie Voor de vergelijkbaarheid van de resultaten adviseert Cito om de toetsen van het Cito Volgsysteem primair onderwijs af te nemen volgens de voorgeschreven richtlijnen. Alleen dan is er een goed inzicht in de vaardigheid van de leerlingen en zijn betrouwbare interpretaties mogelijk. De onderstaande hulpmiddelen en aanpassingen zijn echter toegestaan bij leerlingen met dyslexie: Hulpmiddelen Bij de papieren varianten van de LVS-toetsen zijn geen hulpmiddelen beschikbaar. De digitale varianten van de toetsen Rekenen-Wiskunde, Studievaardigheden, Woordenschat, Spelling beschikken over auditieve ondersteuning. Begrijpend lezen is niet auditief ondersteund. Aanpassingen Algemeen Voor de LVS-toetsen - met uitzondering van de toetsen op het gebied van technisch lezen - zijn de volgende aanpassingen mogelijk: - Extra afnametijd - Toets in meerdere delen afnemen (bijvoorbeeld in drie of vier keer, in plaats van twee keer) - Vergroten van de teksten van A4 naar A3 Spelling Bij de toetsen Spelling is naast de algemene aanpassingen nog de volgende aanpassing mogelijk: - In groep 4 en 5 kan ervoor gekozen worden om standaard dus ongeacht de toetsscore op de startmodule vervolgmodule 1 (dictee) af te nemen bij leerlingen met dyslexie in plaats van vervolgmodule 2 (meerkeuze). Rekenen-Wiskunde Bij de toetsen Rekenen-Wiskunde is naast de algemene aanpassingen nog de volgende aanpassing mogelijk: - Ook in de hogere groepen kunt u de teksten voorlezen aan leerlingen met dyslexie, zoals dit standaard gebeurt bij de toetsen voor groep 3 en 4. Het heeft de voorkeur om bij deze leerlingen de toetsen digitaal af te nemen om te voorkomen dat u bijvoorbeeld door uw stemgebruik de leerlingen onbewust hints geeft. Hulpmiddelen en aanpassingen bij de Entreetoets en de Eindtoets Basisonderwijs Hulpmiddelen 14

Het digitaal afnemen van deze toetsen. Gesproken versie: bij de Entreetoets en Eindtoets is voor leerlingen met een dyslexieverklaring een gesproken versie van de opgavenboekjes op cd of daisy-cd beschikbaar. De cd s worden door de leerlingen individueel gebruikt. Om de rest van de klas niet te storen, dient de leerling een koptelefoon te gebruiken of de toets afgezonderd van de overige leerlingen te maken. Vergrote versie van de opgavenboekjes - op A3 formaat - en in zwart-wit uitvoering. De vergrote versie bevordert de woordherkenning en de leerlingen worden niet door de kleuren afgeleid. Aanpassingen Extra tijd om de toets te maken Gebruikmaken van markeerstift om bijvoorbeeld een woord of bij een regelverwijzing, enkele regels te markeren. Sociale veiligheid De Kastanjehof is een school waar de kinderen naar toe komen om zich een aantal vaardigheden en houdingen eigen te maken en kennis en inzicht op te doen. Samen als school activiteiten ontplooien door middel van projecten en vieringen vinden we belangrijk (samen school zijn). Ons motto is ook: Op de Kastanjehof heeft elk kind zijn eigen plekje! Het moet zich veilig en gewaardeerd voelen. Hierbij is een goed pedagogisch klimaat een voorwaarde om te komen tot goede leerprestaties. Ook zal het kind waardering moeten leren opbrengen voor andermans mening en zal ook aangemoedigd worden een standpunt te bepalen. Gelijkwaardigheid tussen mensen is een belangrijk uitgangspunt. Onze kinderen moeten respect op kunnen brengen voor waarden en normen van anderen, die zich onderscheiden in kleur, status, beperking, cultuur of geloof. Het is ons streven om ieder kind zich prettig en veilig te laten voelen en zich ook op sociaal emotioneel gebied zo volledig mogelijk te laten ontplooien. We zijn alert op discriminatie en pesten en werken vooral aan het voorkomen ervan. Een speciaal Pestprotocol ondersteunt de school en de ouders hierin. Ook is het van belang dat de leerlingen gebaat zijn met een duidelijke regelgeving en uitvoering hiervan, zowel in de school, als buiten op het schoolplein. Ook worden de omgangsregels regelmatig met de leerlingen besproken en worden de ouders hiervan middels de nieuwsbrief op de hoogte gebracht. Als school hebben we samen met de ouders de verantwoordelijkheid de veiligheid van onze leerlingen te waarborgen. Het is daarom belangrijk dat ouders bekend zijn met de schoolregels en het sanctiebeleid van de school. Ouders, kinderen en leerkrachten werken er samen dagelijks aan om het welbevinden van de leerlingen te stroomlijnen. Goed overleg, hulp waar nodig en een sterke betrokkenheid (van zowel ouders als leerkrachten) helpen bij de optimale ontwikkeling van de kinderen. Dit alles binnen de capaciteitsgrenzen van zowel kind als school teneinde een voor het kind zo optimaal mogelijke situatie te creëren vanuit onderwijskundig perspectief in de wetenschap dat overschrijding van deze grenzen afbreuk doet aan het welbevinden van de (mede)leerling. 15

Toelating van leerlingen van andere scholen (ook bij verhuizingen) vindt slechts plaats nadat er contact is geweest met de verwijzende school. Uit dit contact dient te blijken dat de leerling past binnen het pedagogisch klimaat van de school en zowel cognitief als sociaal-emotioneel in staat is goed te functioneren op onze scholen zoals hierboven omschreven. 16

Zorgstructuur De zorg op onze school heeft een planmatige opzet en er wordt één zorgroute gehanteerd. Er wordt gebruik gemaakt van een Jaarplanning Zorgacitiviteiten/LVS. Leerlingvolgsysteem Binnen onze school werken we met het leerlingvolgsysteem van Cito. Ouders van de kinderen van groep 1 vullen bij aanvang van de school een intakeformulier in zodat wij weten hoe een kind in de thuissituatie heeft ontwikkeld. We volgen de kinderen volgens een vaste toetskalender en via eigen observatiemomenten en meetmomenten, vanuit het Dyslexie Protocol. De resultaten worden tijdens de groepsbespreking door de IB-er en de groepsleerkracht nader geanalyseerd om te komen tot een gericht plan van aanpak en wordt verder vorm gegeven in een groepsplan en zo nodig een individueel handelingsplan. Dit alles wordt besproken met de ouders. Gegevens van oudergesprekken, zoals contactavonden worden opgeschreven in het dossier van de leerlingen en bijgehouden in het LVS programma van Cito. We proberen zo vroeg mogelijk ons onderwijsaanbod af te stemmen op de onderwijsbehoefte van elk kind, maar geven hierbij ook onze grenzen aan.. Jaarplanning Zorgactiviteiten/LVS Ieder jaar worden de LVS toetsen, signaleringstoetsen/dyslexie en andere zorgactiviteiten ingepland en vastgesteld. Middels de afname van de LVS toetsen worden de kennis en vaardigheden van de leerlingen gemeten. Het betreft hier signaleringstoetsen. met behulp van zogenaamde signaleringstoetsen. Tijdens groepsbesprekingen worden deze resultaten besproken. Daarnaast worden de vakken rekenen, lezen en taal op verschillende onderdelen getoetst door gebruik te maken van de toetsen uit de methode. Beoordeling/Rapportage Beoordeling van het leerlingenwerk wordt zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. In het Protocol Beoordeling en Rapportage is vastgelegd hoe we exact beoordelen en rapporteren naar de ouders toe. Dit gebeurt 2x per jaar, eind januari en eind juni. Toetsing vinden wij belangrijk wanneer de toets in dienst van de kinderen wordt gebruikt en het kind niet in dienst van de toets staat. Hoewel er uiteraard altijd sprake is van een momentopname, geeft de toets een beeld van de behaalde resultaten ten opzichte van de gestelde doelen en afspraken. De resultaten van alle afgenomen toetsen blijven op school aanwezig in het digitale leerlingvolgsysteem (Cito) en zullen jaarlijks gebruikt worden om een vergelijking met voorgaande jaren te maken. De zogenaamde trendanalyses.. 17

Ook wordt in groep 8 de NIO-toets afgenomen, die mede richtinggevend is voor de te maken schoolkeuze van het Voortgezet Onderwijs naast de LVS resultaten. De uitstroomgegevens zijn af te lezen in het onderstaand overzicht. In het 2 e leerjaar van het Voortgezet Onderwijs vindt er een rapportage plaats of het gegeven schooladvies van de basisschool de juiste is geweest. (gegevens nog toevoegen) Kwaliteitszorg (vierjarig en eenjarig beleidscyclus) Voor het realiseren en borgen van een goede kwaliteitszorg is binnen de scholen van CHRONO gekozen voor het INK-model. In het INK-managementmodel staat de zogenaamde plan-do-check-act -cirkel centraal. Dit cyclische model wordt zowel vierjaarlijks als wel jaarlijks doorlopen. Een uitgewerkte handleiding kwaliteitszorg staat beschreven in de Handleiding Kwalitietszorg Chrono. 4.Extra ondersteuning In het algemeen hebben we in ons SWV alle leerlingen met een individueel ontwikkelingsprofiel aangemerkt als leerlingen die op extra-ondersteuning zijn aangewezen. Voor de toewijzing van aanvullende extra-ondersteuning vanuit de afdeling in de vorm van een arrangement kan de school een ondersteuningsaanvraag indienen bij de CAT. Leerlingen die daarvoor in aanmerking komen, kan de school aanmelden voor een Sova-training die vanuit het SWV wordt georganiseerd. Op termijn wordt hier samenwerking met de gemeente (CJG) gezocht (werkgroep verzorgt hier voor invoering passend onderwijs korte omschrijving van arrangement ). Leerlingen die daarvoor in aanmerking komen kan de school aanmelden voor een groepsaanbod HBG: Manifesto (Plusklas). Lopende arrangementen voor leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte in onze school: In onze school is ten behoeve van 1 leerling in nauw overleg met de betreffende ouders extra-ondersteuning (dat wil zeggen met een individueel ontwikkelingsperspectief) gerealiseerd om het onderwijs in de school af te stemmen op zijn/haar onderwijsbehoeften. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het format voor een individueel OPP binnen de afdeling. 18

Het overzicht hieronder geeft de aandachtspunten van het team bij onze extraondersteuning weer: Aard van de extra onderwijsbehoefte of aard van de beperking Wijze waarop het team betrokken is bij keuze voor een arrangement Betrokkenheid ouders Deskundigheid team Voorzieningen Gebouw Samenwerking met partners -1 rugzakleerling-cluster 4-1 leerling ondersteuning eigen leerlijn rekenen in groep 8 -Ondersteuning seo/gedrag 3 leerlingen Invoering en implementatie van de Kanjertraining. Contactavonden en informatieavonden Voortgangsgesprekken zorgleerlingen Netwerkbijeenkomsten WSNS Coaching leerkrachten Aanpak gedragsproblematiek: Scholing Kanjertraining Tweede Leerweg lln.: Maatwerk Seo/gedrag: energizers/groepsvormende activiteiten. Ambelt (cluster 4), Sova: Stichting De Kern, Bureau Jeugdzorg/ Trias. Individueel ontwikkelingsperspectief. De ontwikkelingsprofielen van de Tweede Leerweg leerlingen worden nader omschreven in een ontwikkelingsperspectief. Er wordt hierbij een uniform format gehanteerd, aangeleverd vanuit het samenwerkingsverband (OPP). Het is belangrijk om van de leerling een verwachting uit te spreken bij het verlaten van de basisschool en hoe hij/zij tussentijds zal functioneren op didactisch gebied, maar ook sociaal emotioneel gezien, hierbij rekening houdend met de eigen kindkenmerken. Uitgangspunt is hierbij om in eerste instantie de theoretische leerrendementsverwachting te bepalen. Leerrendement = didactische leeftijd equivalent : didactische leeftijd x 100 % (dle : dl) x 100% dl => didactische leeftijd: Dit is het aantal maanden onderwijs dat een leerling heeft genoten. We beginnen vanaf groep 3 te tellen en we rekenen dat elk schooljaar uit 10 maanden genoten onderwijs bestaat. dle => didactische leeftijdsequivalent: Dit is het niveau wat een gemiddelde leerling behaald na een bepaald aantal maanden onderwijs. ( de resultaten van de meeste methode onafhankelijke toetsen zijn via een tabel (Melis) om te zetten in een dle. Leerrendement: 19

Met het leerrendement worden de vorderingen van een leerling uitgedrukt. De werkelijke leeftijd (dl) wordt vergeleken met de leeftijd waarop het kind presteert (dle). Op basis van beschermende en belemmerende factoren wordt de reële leerrendementsverwachting bepaald. Er wordt in het OPP aangegeven hoe het beste omgegaan kan worden met de verschillende kind kenmerken. Het is belangrijk dat na enkele maanden een evaluatie plaats vindt, om na te gaan wat het werkelijke leerrendement van de leerling is. Als dit afwijkt van de reële leerrendementsverwachting zal gekeken moeten worden welke belemmerende factoren hier debet aan zijn. Sociaal onhandige kinderen Wanneer de problematiek niet te groot is, kunnen wij kinderen helpen met een sociaal vaardigheidstraining. Er kan een training vanuit het Samenwerkingsverband worden gevolgd voor leerlingen van de groep 7 en 8 (evt. gr.6). Deze training vindt onder schooltijd plaats op één van de basisscholen binnen het samenwerkingsverband. Hiernaast kunnen wij kinderen met een speciale gedragsstoornis (bijv. PDD-NOS etc.) individueel handvatten aanbieden met het programma Handleiding voor jezelf. Onze IB-er kan deze leerlingen begeleiden.. Deskundigheid In principe kunnen de leerkrachten gebruik maken van het nascholingsaanbod van de diverse nascholingsinstituten. De aanvragen worden gehonoreerd mits het in het scholingsplan van de school past. Echter is in het afgelopen en lopende schooljaar met name geïnvesteerd in teamgerichte nascholing. Gebouw Ons schoolgebouw dateert van oorsprong uit de jaren dertig van de vorige eeuw en bevindt zich in het centrum van Hardenberg en heeft daarnaast een eigen gymlokaal. Door de terugloop van leerlingen is er sprake van leegstand, waardoor een tweetal klassenlokalen is verhuurd aan de peuterspeelzaal en sinds kort is er één lokaal in gebruik is genomen voor buitenschoolse opvang. Hierdoor is er sprake van een eerste aanzet tot een brede school De IB-ruimte kan tevens worden gebruikt als RT-ruimte. Ook de personeelskamer en de directiekamer wordt gebruikt voor het extra leerondersteuning en het afnemen van toetsen. Hieronder is aangegeven welke specifieke (open) ruimtes in ons schoolgebouw voor handen zijn: -ruime lokalen en gangen -gymlokaal -speellokaal met toneel -extra groot speelplein met gevarieerde speeltoestellen -extra kleuterplein met speeltoestellen -apart computerlokaal 20

Samenwerking met partners We werken samen met de jeugdgezondheidszorg van de GGD Regio IJssel-Vecht en Stichting De Kern, schoolmaatschappelijk werk. In de schoolgids wordt uitgelegd wat de jeugdgezondheidszorg in het algemeen en op school doet. Kleuters worden eenmalig gescreend door een logopedist. Voor buitenschoolse opvang heeft het bestuur van Chrono gekozen voor het zogenaamde makelaarsmodel. Dit houdt in dat de buitenschoolse opvang is uitbesteed aan de stichting ProKind en de Stichting Kinderopvang Hardenberg. De afspraken zijn na te lezen in het convenant met deze stichtingen. We werken samen met de schoolbegeleidingsdienst IJsselgroep. De leerlingbegeleider kan worden geconsulteerd voor individuele leerlingenzorg. De systeembegeleider kan worden benaderd voor het ondersteunen in scholingsprocessen. Positie ouders Twee keer per jaar krijgen de leerlingen een rapport mee. Hieraan voorafgaand worden de ouders in de gelegenheid gesteld om daarover met de leerkracht te spreken. Uiteraard kunnen ouders ook tussendoor een afspraak met de leerkracht maken om te informeren naar de ontwikkelingen van hun kind. Elke leerling heeft een dossier waarin alle relevante individuele gegevens zijn vermeld van de hele basisschoolperiode. Dit dossier is vertrouwelijk. Ook voor ouders is een taak weggelegd t.a.v. extra ondersteunen van hun kind. Indien gewenst wordt extra oefenstof meegegeven naar huis. 5. Grenzen aan het onderwijs De grenzen van ons klassikale onderwijs zijn door onze schoolontwikkeling weliswaar opgerekt, toch ervaren wij meer kinderen met gedragsproblematiek. Binnen het kader van passend onderwijs is dit een zorg voor onze school, doordat deze kinderen een speciale begeleiding nodig hebben en er expertise wordt gevraagd van de groepsleerkrachten. In hoeverre zijn wij voldoende in staat om dit proces zodanig te begeleiden, dat de leerlingen die het betreffen optimaal van ons onderwijs kunnen profiteren? De ondersteuningsbehoefte vanuit het team zal zich daarom in eerst instantie moeten richten op deskundigheidsbevordering m.b.t. gedragsproblematiek bij leerlingen. 21

De beschikbaarheid van expertise (gecertificeerd) op specifieke gebieden is binnen onze school als volgt: Aard expertise teamniveau Individuele teamleden Remedial Teaching x Taalcoördinatie x bereidheid tot inzet voor SWV De beperking van het gebouw Een extra ruimte voor GGD, schoolverpleegkundige, logopedist e.d. zou wenselijk zijn. Ondanks de ruime lokalen en met name de gangen is er behoefte aan aparte werkhoeken. De school beschikt over een eigen speel-/gymlokaal en heeft naast een ruim schoolplein een apart kleuterplein. Handen in de klas Onze school heeft geen klassenassistentes. Begeleiding van leerlingen met een individueel ontwikkelingsperspectief vindt in de groep plaats. De IB-er stelt hierbij het OPP op en ondersteunt in deze de groepsleerkracht. De huidige rugzakleerlingen worden nu nog apart begeleid, aangestuurd door de ambulant begeleider van de clusterschool. Ook is ondersteuning voor de groepsleerkracht hierbij nog mogelijk. Echter i.v.m. het passend onderwijs is er steeds meer behoefte aan extra handen in de klas voor leerlingen die de eindtermen van het basisonderwijs niet zullen bereiken en aangewezen zijn op speciale zorg arrangementen. In het overzicht hieronder is de groepsindeling van de school weergegeven met daarbij hoe voor het cursusjaar 2014-2015 de inzet van extra handen in de klas is gerealiseerd: Groepsindeling en inzet van extra handen in de klas (buiten de handen van de aanwezige groepsleerkracht ) Groep Aantal leerlingen Extra handen Aantal uren per week 1/2 13 - di. stagiaire Pabo 5,5 3 9 4/5 15 - do. stagiaire Pabo - AB-er (extern) - AB-er (intern) 6/7 13 8 31 5,5 0,30 1 22

Relatie ondersteuningsplan/zorgplan Onze school maakt deel uit van het Samenwerkingsverband " Professor Waterinkschool" te Hardenberg. De plannen op korte en lange termijn zijn neergelegd in het voorlopig zorgplan rond de Professor Waterinkschool. Dit bouwt voort op het handboek voor kwaliteitszorg. Werkwijze arrangeren nieuwe regeling De aanmelding voor de aanvraag van arrangementen loopt via het secretariaat van de huidige PCL/ZAT met bestaande aanmeldingsformulieren plus: ingevulde toewijzingsschema van de afdeling. De CAT betrekt bij de bespreking eveneens het actuele SOP van de school. 6.Conclusies en ambities Aandacht voor de kwaliteit van handelingsplanning. Het goed weergeven middels een groepsplan, uitgaande van de hulp-, basis- en plusgroep. Hierbij uitgaan van een cognitief en een kinddoel. Bij plaatsing in Tweede Leerweg, werken met individuele ontwikkelingsperspectieven. Preventieve en contextgerichte aanpak van het pedagogisch klimaat. Leerlingen bewust laten worden dat iedereen anders is en het leren om op een goede respectvolle manier met elkaar om te gaan. Opbouwen van gewenst gedrag. Teamscholing t.a.v. trainingsaanpak moeilijke groepen, begeleiding individuele leerlingen m.b.t. gedragsproblematiek De invoering van het Sidiprotocol m.b.t. hoogbegaafden en het afstemmen van extra aanbod en activiteiten op schoolniveau. Binnen het samenwerkingsverband het opstarten van Manifesto (Plusklas) in 2014-2015. Het werken in combinatiegroepen verbeteren, wat betreft de afstemming van de instructie en het gedifferentieerd kunnen werken in een combinatie. Drie leerkrachten volgen de cursus Met Sprongen Vooruit. 23

Bijlage t.b.v. Actualiseren SOP: 0. Basisondersteuning Inzet in fte Management School: 0,46 fte Ondersteuning: 0,2306 Groepen: 5 groepen, 5,18 fte. Aanvullende bekostiging vanuit afdeling 1. Rechtstreeks vanuit afdeling 61,33 per ll. Ten behoeve van uitbreiding basisondersteuning (hs 3 SOP) Aanta l lln Bedrag school 7746,- (vast bedrag) formatie 1 dag IB Inzet 1 lln met OPP, zonder arrangement: zie OPP en SOP blz. 7 Extra- Ondersteuning 2. (Overgangsmaatregel) Rugzakjes cluster 3/ 4 (zie overzicht blz. 26) 1 6074,- 3 u./pwk. Zie OPP lln en SOP blz. 7 3. (Overgangsmaatregel) 0 Kentalis (zie overzicht blz. 26) 4. Arrangement CAT 0 5. Deelname HBGgroep 1 nvt nvt Zie OPP lln en SOP blz. 7 6. Deelname Sovatraining 0 nvt nvt 7. Deelname sbo (lln die 4 nvt nvt laatste 5 jaar zijn verwezen): 4000,- per ll. 8. Deelname so Laatste 0 nvt nvt nvt 5 jr verwezen nu nog natura 9. AWBZ-compensatie 0 24

25