Crelan Vertrouwensindex Land- en tuinbouwsector
Studie-opzet: vertrouwensindex Objectief Publicatie van het vertrouwen van de landbouwers en de evolutie over de jaren heen Methode Telefonische interviews door middel van CATI Universum Actieve Belgische landbouwers (Graydon) Steekproef Gewenste steekproef: n=8 + 200 Gerealiseerde steekproef: Vlaanderen: n=9 ongewogen, n=6 gewogen Wallonië: n=567 ongewogen, n=426 gewogen Veldwerkperiode Van 29 maart tot 22 april, medewerkingsgraad 39% Vragenlijst Gemiddelde duurtijd: 12 minuten Representatieve weging naar quota (taal, regio en sector) Dataprocessing Controles: 5% (volgen instructies, volgen vragenlijst, non-response, taal) p. 3 Vertrouwensindex van de Landbouw
Hoe wordt de vertrouwensindex berekend? Beoordeling van het beroep Evaluatie huidig financieel resultaat tov. het verleden 100 Aanbevelen van de job 75 25 landbouw 0 Evaluatie financieel resultaat Opnieuw kiezen voor de job Vertrouwensindex Investeringsplannen korte en lange termijn p. 4 Vertrouwensindex van de Landbouw
Vertrouwensindex landbouw Forse daling vertrouwensindex in Vlaanderen en in Wallonië 60 55 45 53 49 48 48 Vlaanderen 47 45 37 Wallonië 43 43 44 44 51 46 42 39 35 33 25 31 31 20 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Vlaanderen: (n=2) (n=670) (n=698) (n=752) (n=717) (n=764) (n=745) (n=705) (n=659) (n=6) Wallonië: (n=2) (n=335) (n=5) (n=0) (n=470) (n=6) (n=487) (n=468) (n=435) (n=426) % OP BASIS: ALLEN p. 5 Vertrouwensindex van de Landbouw
Vertrouwensindex per streek in België Duinen/Polders (32) Gemiddelde index België (32) Zandstreek (32) Kempen (31) Zandleemstreek (33) Leemstreek (33) Condroz () Weidestreek (24) Hoge Ardennen (34) Zandleemstreek (33) Henegouwse kempen Weidestreek (venen) (27) Famenne () Ardennen (32) Jurastreek (33) % OP BASIS: ALLEN p. 6 Vertrouwensindex van de Landbouw
Daling index in alle sectoren in Vlaanderen, grootste daling bij melkvee 60 58 57 Varkens 53 Melkvee Vleesvee & gemengd Groenten en fruit 46 47 46 41 39 37 42 38 37 36 38 46 44 51 42 41 37 46 46 44 44 39 49 41 43 36 35 38 32 32 28 20 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 % OP BASIS: ALLEN p. 7 Vertrouwensindex van de Landbouw
Wallonië: daling in alle sectoren, sterkste daling bij melkveebedrijven Akkerbouw 60 56 Melkvee Vleesvee & gemengd 48 43 49 47 45 46 44 46 42 44 52 49 4443 42 39 32 29 28 31 31 31 26 20 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 % OP BASIS: ALLEN p. 8 Vertrouwensindex van de Landbouw
Vertrouwensindex volgens leeftijd van het bedrijf in Vlaanderen < 10 jaar 10-20 jaar > 20 jaar 60 57 54 49 54 45 44 41 36 42 41 35 49 43 54 45 41 48 47 43 55 49 44 45 41 38 39 34 32 20 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 % OP BASIS: ALLEN p. 9 Vertrouwensindex van de Landbouw
Vertrouwensindex volgens leeftijd van het bedrijf in Wallonië 60 < 10 jaar 54 55 10-20 jaar > 20 jaar 51 49 45 48 48 47 51 49 45 47 44 46 52 51 44 41 41 34 33 29 33 32 31 35 33 29 20 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 % OP BASIS: ALLEN p. 10 Vertrouwensindex van de Landbouw
Crelan Vertrouwensindex Landbouw Hoe evalueren de landbouwers hun beroep?
Houding tegenover het beroep in Vlaanderen Slecht / Zeker niet Slechter 32 34 36 Minder goed / Waarschijnlijk niet Goed / Misschien 35 28 17 Zeer goed / Waarschijnlijk wel 19 28 Uitstekend / Zeker 29 13 13 3 1 7 6 Evaluatie van het beroep Aanbeveling van het beroep Beroep opnieuw kiezen Beter % SUR BASE: TOUS p. 12 Vertrouwensindex van de Landbouw
Houding tegenover het beroep in Wallonië Slechter Slecht / zeker niet 36 24 Minder goed / waarschijnlijk niet 51 16 17 Goed/ misschien 22 Zeer goed / waarschijnlijk wel 28 21 Uitstekend / zeker 17 13 1 6 Evaluatie van het beroep Aanbeveling van het beroep Opnieuw kiezen voor het beroep 18 Beter % SUR BASE: TOUS p. 13 Vertrouwensindex van de Landbouw
4/5 beoordeelt zijn financieel resultaat van het laatste jaar als negatief in Vlaanderen Beoordeling financieel resultaat laatste 12 maanden (Vlaanderen): 8 24 18 39 35 21 22 17 18 25 34 Slechter Slecht Minder goed Goed Zeer goed Uitstekend 63 25 51 35 41 23 22 28 47 43 42 3 5 2 2 2 2 1 1 3 4 1 1 12 1 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 (n=2) (n=670) (n=799) (n=752) (n=717) (n=764) (n=745) (n=705) (n=659) (n=6) 34 37 27 39 33 43 22 Beter % OP BASIS: ALLEN p. 14 Vertrouwensindex van de Landbouw
Ook in Wallonië geeft slechts 1/5 een positieve beoordeling van het financieel resultaat Beoordeling financieel resultaat laatste 12 maanden (Wallonië): 13 14 29 48 48 16 24 21 9 19 17 42 Slechter Slecht 36 33 29 37 Minder goed Goed Zeer goed Uitstekend 54 52 35 43 41 45 67 42 35 20 16 1 2 2 3 2 1 2 3 2 1 3 1 4 2 3 1 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 (n=335) (n=4) (n=0) (n=470) (n=6) (n=487) (n=468) 2007 (n=2) 2015 (n=435) 22 2 (n=426) Beter % OP BASIS: ALLEN p. 15 Vertrouwensindex van de Landbouw
Financiële problemen of geldtekorten blijven stabiel in Vlaanderen Heeft de impact van een of meerdere factoren financiële problemen of geldtekorten veroorzaakt in de laatste 12 maanden? (Vlaanderen) 1 1 Weet niet 73 64 75 79 81 80 85 82 82 Nee Ja 27 36 24 20 19 19 15 18 17 2008 (n=670) 2009 (n=799) 2010 (n=752) 2011 (n=717) 2012 (n=764) 2013 (n=745) 2014 (n=705) 2015 (n=659) (n=6) % OP BASIS: ALLEN p. 16 Vertrouwensindex van de Landbouw
Wallonië: stijging van de financiële problemen Heeft de impact van een of meerdere factoren financiële problemen of geldtekorten veroorzaakt in de laatste 12 maanden? (Wallonië) 1 1 1 1 1 2 Weet niet 57 46 55 71 71 66 81 71 63 Nee Ja 43 53 45 28 29 33 19 28 36 2008 (n=335) 2009 (n=4) 2010 (n=0) 2011 (n=470) 2012 (n=6) 2013 (n=487) 2014 (n=468) 2015 (n=435) (n=426) % OP BASIS: ALLEN p. 17 Vertrouwensindex van de Landbouw
Minder tijdelijke financiële problemen per sector in Vlaanderen t.o.v. 2009 100 90 80 70 60 53 74 70 54 81 72 66 90 86 71 77 85 20 10 0 47 Varkens 2009 26 Varkens 2015 Varkens 46 Melkvee 2009 19 Melkvee 2015 29 Melkvee 34 Rund, vlees 2009 10 Rund, vlees 2015 13 Rund, vlees 29 Groenten & Fruit 2009 23 Groenten & Fruit 2015 15 Groenten & Fruit % op basis van: hebben financiële problemen Ja Nee Weet niet p. 18 Vertrouwensindex van de Landbouw
Minder tijdelijke financiële problemen per sector in Wallonië t.o.v. 2009 100 1 2 1 2 90 80 70 60 57 75 64 34 64 46 45 71 62 20 10 43 24 34 66 36 53 55 29 36 0 Akkerbouw 2009 Akkerbouw 2015 Akkerbouw Melkvee 2009 Melkvee 2015 Melkvee Vleesvee & Gemengd2009 Ja Nee Weet niet Vleesvee & Gemengd 2015 Vleesvee & Gemengd % op basis van: hebben financiële problemen p. 19 Vertrouwensindex van de Landbouw
Vlaanderen: de onzekerheid voor de komende vijf jaar blijft aanwezig Verwachting binnen 5 jaar (Vlaanderen) Weet niet 9 4 26 11 10 10 8 8 8 14 12 25 27 6 10 20 26 4 7 27 22 16 14 15 13 21 28 Slechter Veel slechter Minder goed Gelijk Beter 27 17 26 34 35 25 25 Veel beter % OP BASIS: ALLEN 24 11 2008 (n=670) 31 25 3 1 2009 (n=799) 2010 (n=752) 31 24 25 4 2 1 2 1 2 2011 (n=717) 2012 (n=764) 2013 (n=745) 26 2014 (n=705) 23 2015 (n=659) 18 (n=6) Beter p. 20 Vertrouwensindex van de Landbouw
Wallonië: onzekerheid neemt toe voor de komende 5 jaren Verwachting binnen 5 jaar (Wallonië) 16 6 8 14 11 9 9 10 10 11 5 8 7 4 5 15 18 Slechter Weet niet Veel slechter Minder goed Gelijk Beter Veel beter 27 21 39 32 16 16 29 27 28 31 24 35 36 23 13 34 14 % OP BASIS: ALLEN 25 21 21 25 21 26 25 5 2 5 3 2 2 3 2 2 2008 (n=335) 2009 (n=4) 2010 (n=0) 2011 (n=470) 2012 (n=6) 2013 (n=487) 2014 (n=468) 23 2015 (n=435) 18 (n=426) Beter p. 21 Vertrouwensindex van de Landbouw
Investeringsplannen in Vlaanderen dalen 60 Investeringsplannen: Binnen 1 jaar Binnen 2 à 5 jaar 42 25 24 34 33 26 26 31 24 29 27 24 23 23 20 19 16 10 0 2008 (n=670) 2009 (n=799) 2010 (n=752) 2011 (n=717) 2012 (n=764) 2013 (n=745) 2014 (n=705) 2015 (n=659) (n=6) % OP BASIS: ALLEN p. 22 Vertrouwensindex van de Landbouw
Doel investeringen in Vlaanderen op KT en LT volgens bestemming 2015 aankoop landbouwmateriaal anders dan tractor 39 54 53 64 constructie of herinrichting gebouwen 55 53 56 Korte termijn (n=106) uitbreiding bestaande bedrijf 45 39 51 Lange termijn (n=146) 2015 Korte termijn (n=158) 2015 Lange termijn (n=154) aankoop grond 25 52 35 57 projecten om de energiekosten te verlagen 34 32 45 aankoop tractor 17 34 25 38 % OP BASIS: INVESTERINGSPLANNEN p. 23 Vertrouwensindex van de Landbouw
Daling investeringsplannen zet zich door in Wallonië 60 Investeringsplannen: Binnen 1 jaar Binnen 2 à 5 jaar 43 20 32 19 37 16 23 26 36 24 34 20 23 35 17 29 15 21 10 0 2008 (n=335) 2009 (n=4) 2010 (n=0) 2011 (n=470) 2012 (n=6) 2013 (n=487) 2014 (n=468) 2015 (n=435) (n=426) % OP BASIS: ALLEN p. 24 Vertrouwensindex van de Landbouw
Doel investeringen in Wallonië op KT en LT volgens bestemming 2015 constructie of herinrichting gebouwen 59 55 52 60 aankoop landbouwmateriaal anders dan tractor 42 58 49 49 projecten om de CO2-uitstoot te verlagen 28 35 25 Korte termijn (n=65) Lange termijn (n=90) aankoop gebouwen 23 20 24 25 2015 Korte termijn (n=75) 2015 Lange termijn (n=124) uitbreiding bestaande bedrijf 20 41 23 28 aankoop grond 22 23 42 % OP BASIS: INVESTERINGSPLANNEN p. 25 Vertrouwensindex van de Landbouw
Crelan Vertrouwensindex Landbouw Conclusies
Conclusies De vertrouwensindex daalde verder in Druk op het inkomen is een belangrijk oorzaak Het beroep boet in aan aantrekkelijkheid maar jonge bedrijfsleiders blijven positiever Crelan blijft de land- en tuinbouwsector steunen p. 27 Vertrouwensindex van de Landbouw
Vragen? Market Management Land- en tuinbouw: Vincent Van Zande: 02 558 71 77 vincent.vanzande@crelan.be p. 28 Vertrouwensindex van de Landbouw