DE PRODUCTIEREKENING VAN DE VLAAMSE LAND- EN TUINBOUW

Transcriptie

1 FOCUS 214 DE PRODUCTIEREKENING VAN DE VLAAMSE LAND- EN TUINBOUW 214 Vlaamse overheid Departement Landbouw en Visserij 1. Blik op de productierekeningen 2. Productiewaarde 3. Intermediair verbruik 4. Netto toegevoegde waarde 1. BLIK OP DE PRODUCTIEREKENINGEN Het jaar 214 wordt gekenmerkt door een daling van de productiewaarde die niet gecompenseerd wordt door de lagere kosten. Hierdoor is de totale netto toegevoegde waarde neerwaarts bijgesteld. Uitgedrukt per arbeidseenheid slinkt de netto toegevoegde waarde met 13% ten opzichte van 213. Dezelfde dalende tendens blijkt uit de landbouwconjunctuurbarometer van het najaar van PRODUCTIEWAARDE De eindproductiewaarde van de Vlaamse land- en tuinbouwsector in 214 wordt geraamd op miljoen euro of een inkrimping met 6% t.o.v. 213 (figuur 1). Akkerbouw, tuinbouw en veeteelt gaan er alle drie op achteruit. Figuur 1: Evolutie van de eindproductiewaarde, miljoen euro, Meer informatie Overzicht akkerbouw tuinbouw veeteelt totaal (*): voorlopige cijfers Meer info vindt u op /studies Vermenigvuldiging en/of overname van gegevens zijn toegestaan mits de bron expliciet vermeld wordt: Bernaerts E. & Demuynck E. (214) De productierekening van de Vlaamse land- en tuinbouw 214, Beleidsdomein Landbouw en Visserij, afdeling Monitoring en Studie, Brussel. Depotnummer: D/214/3241/37. 1

2 FOCUS: Productierekening van de Vlaamse land- en tuinbouw 214 Veeteelt De veeteelt is in Vlaanderen de belangrijkste sector (65% van de totale eindproductiewaarde), met als drie voornaamste producten varkens- en rundvlees en melk (figuur 2). Figuur 2: Verdeling van de productiewaarde van de veeteeltproducten, 214 eieren 5,% andere,4% runderen 2,% melk 23,7% gevogelte 1,% varkens 4,9% In 214 bedraagt de globale waarde van de veeteeltproducten naar schatting miljoen euro of een terugval van iets meer dan 3% ten opzichte van 213. Dat is het resultaat van wisselende evoluties in de verschillende deelsectoren. De varkenssector neemt veruit het grootste aandeel voor zijn rekening (41% van de productiewaarde van de veeteelt) en tekende een omzetdaling op van 1% ten opzichte van 213. Niet alleen de prijzen hebben beduidend ingeleverd ten opzichte van vorig jaar, maar ook de slachtingen liggen de eerste 8 maanden van 214 bijna 3% lager dan in 213. De prijsvorming werd negatief beïnvloed door de invoerstop van Rusland die voor de varkenssector al eind januari begon als gevolg van Afrikaanse varkenspest in Oost-Europa. In de rundvleessector wordt de globale prijsdaling gecompenseerd door het groter productievolume, zodat de omzet licht stijgt met 1%. Uit de slachtstatistieken blijkt dat er de eerste acht maanden van 214 ongeveer 4% meer runderen werden geslacht. De prijsterugval is vooral toe te schrijven aan de lagere noteringen bij de mindere kwaliteitscategorieën van volwassen runderen. Bij de pluimveesector gaat zowel de pluimveevleessector (+5%) als de eiersector (+3%) erop vooruit. Een volumestijging en een lichte prijsdaling zorgen ervoor dat de waarde van de melk(producten) nog licht stijgt (+1%). De melkprijs lag in het begin van het jaar nog ver boven het niveau van vorig jaar door de uitstekende prijsvorming op de internationale zuivelmarkt. Sinds april is de melkprijs echter sterk neerwaarts bijgesteld en de prijs duikelt sinds juli onder het niveau van 213. Tuinbouw De productiewaarde van de tuinbouwproducten daalt voor het tweede jaar op rij met ongeveer 4% en wordt voor 214 geschat op miljoen euro. De tuinbouw neemt 26% van de totale productiewaarde voor zijn rekening, met groenten als grootste sector (figuur 3). 2

3 FOCUS: Productierekening van de Vlaamse land- en tuinbouw 214 De waardedaling manifesteert zich het sterkst bij fruit, maar ook de twee andere sectoren zien hun omzet slinken. Voor een aantal producten zijn er echter nog weinig cijfers beschikbaar, zodat de raming met de nodige omzichtigheid dient te worden geïnterpreteerd. Figuur 3: Verdeling van de productiewaarde van de tuinbouwproducten, 214 niet-eetbare tuinbouwproducten 35,6% groenten 41,8% fruit 22,6% In de groentesector is de evolutie sterk productafhankelijk, maar gemiddeld noteren zowel de groenten onder beschutting (-1%) als de groenten in openlucht (-4%) een waardevermindering. Volgens de eerste cijfers voor de fruitsector is er een omzetvermindering van ongeveer 9%. De prijzen liggen in de eerste maanden van het huidige seizoen beduidend lager dan het voorgaande seizoen, wat o.a. te maken heeft met de Russische invoerstop. Volgens de laatste oogstramingen is de productie van appelen en peren wel veel groter dan het voorgaande seizoen. De daling bij de sierteelt is vooral te wijten aan de slechtere resultaten in de boomkwekerij. Het totale areaal sierteelt blijft nagenoeg hetzelfde als in 213. Akkerbouw De akkerbouw is, met een aandeel van 9% in de totale eindproductiewaarde, een kleinere sector. Granen en aardappelen zijn de twee voornaamste akkerbouwproducten en nemen in 214 samen 68% van de productiewaarde van de akkerbouw voor hun rekening (figuur 4). Figuur 4: Verdeling van de productiewaarde van de akkerbouwproducten, 214 overige 21,% granen 21,4% suikerbieten 1,8% aardappelen 46,8% 3

4 FOCUS: Productierekening van de Vlaamse land- en tuinbouw 214 De waarde van de akkerbouwproducten is in 214 sterk neerwaarts bijgesteld (-24%) en wordt geraamd op 477 miljoen euro. De waardevermindering is het meest uitgesproken bij aardappelen (-32%). De aardappelproductie is weliswaar groter, maar de prijzen op de vrije markt zijn gekelderd. Niet alleen in Vlaanderen, maar ook in andere Europese landen was de aardappeloogst veel ruimer dan vorig seizoen, waardoor de prijzen erg onder druk staan. De productiewaarde van graan tekent een terugval op met iets meer dan 12%. De productie ligt duidelijk hoger, maar de prijs is er in de eerste maanden van het huidige seizoen sterk op achteruitgegaan ten opzichte van INTERMEDIAIR VERBRUIK Het jaar 214 wordt gekenmerkt door een daling van de kosten. Volgens een eerste raming zou de waarde van het intermediair verbruik verminderen met 4% en miljoen euro bedragen. (figuur 5). In 214 liepen vooral de kosten voor veevoeders terug (-8%) door lagere prijzen. In het begin van het jaar lagen de veevoederprijzen nog hoger door de krappe graanoogst, maar vanaf juni zijn de prijzen fel gezakt. De veevoeders maken in % uit van het intermediair verbruik. Ook de kosten voor meststoffen en energie zijn afgenomen als gevolg van dalende prijzen. Figuur 5: Evolutie van het intermediair verbruik, miljoen euro, (*) veevoeders meststoffen energie andere (*): voorlopig cijfer 4. NETTO TOEGEVOEGDE WAARDE Uit de respectieve ontwikkelingen van de waarde van de eindproductie en van het intermediair verbruik en rekening houdend met de afschrijvingen en de netto subsidies wordt de netto toegevoegde waarde geraamd op 1.98 miljoen euro of een daling met 14% ten opzichte van 213 (figuur 6). Het aantal arbeidseenheden, uitgedrukt in aantal personen van 2 tot 65 jaar die voltijds op een landbouwbedrijf werkzaam zijn, is eveneens gedaald (-1,5%), zodat de netto toegevoegde waarde per arbeidseenheid, als indicator voor het globaal inkomen, met 13% daalt tot euro. Er dient wel opgemerkt te worden dat het een globaal gemiddeld inkomen betreft, dat een grote variatie tussen de sectoren en tussen de bedrijven onderling maskeert. 4

5 NTW (miljoen euro) NTW/AE (euro) FOCUS: Productierekening van de Vlaamse land- en tuinbouw 214 Figuur 6: Evolutie van de netto toegevoegde waarde (NTW) en de netto toegevoegde waarde per arbeidseenheid (NTW/AE), NTW NTW/AE (*): voorlopige cijfers 5. MEER INFORMATIE Een samenvattend overzicht met de cijfers van de afgelopen jaren is terug te vinden in tabel 1 op volgende pagina. Er moet uitdrukkelijk gewezen worden op het zeer voorlopige karakter van de voorgestelde cijfers van 214. Voor meer details in verband met de berekeningswijze wordt verwezen naar de jaarlijkse publicatie Economische resultaten van de Vlaamse land- en tuinbouw, die terug te vinden is op de website (/studies). 5

6 FOCUS: Productierekening van de Vlaamse land- en tuinbouw OVERZICHT Tabel 1: Productierekening van de Vlaamse land- en tuinbouw, miljoen euro, (*) 214(*) EINDPRODUCTIE AKKERBOUWPRODUCTEN Granen Aardappelen TUINBOUWPRODUCTEN GROENTEN beschutte teelt in openlucht FRUIT Appelen Peren NIET-EETBARE PRODUCTEN VEETEELTPRODUCTEN DIEREN Runderen Varkens Gevogelte DIERLIJKE PRODUCTEN Melk en melkderivaten Eieren INTERMEDIAIRE CONSUMPTIE Veevoeders Meststoffen-Grondverbeteringsmiddelen Energie en smeermiddelen BRUTO TOEGEVOEGDE WAARDE TEGEN MARKTPRIJZEN Afschrijvingen Subsidies -taksen NETTO TOEGEVOEGDE WAARDE TEGEN FACTORKOSTEN Aantal arbeidseenheden NETTO TOEGEVOEGDE WAARDE PER ARBEIDSEENHEID (euro) (*): voorlopige cijfers - 6