Meer toezicht op de incassobranche noodzakelijk geacht

Vergelijkbare documenten
Nederlands bedrijfsleven: maak faillissementsfraude snel openbaar

Invoering WIK een goede zet!

Invoering WIK een goede zet!

Nederlands bedrijfsleven: maak faillissementsfraude snel openbaar

Creditmanagement Trendmeter 13

Creditmanagement Trendmeter 14

Iedereen is manager! Managerstitels voor alledaagse beroepen

Wat wil jij dat er echt verandert? onderzoek naar verandering

oktober Creditmanagement Trendmeter 15 De belangrijkste CM-ontwikkelingen in kaart gebracht

Wat wil jij dat er echt verandert? onderzoek naar verandering

Creditmanagement Trendmeter 12

Consumentenonderzoek

Aantrekkelijke campagne enthousiasmeert

De bekendheid van R-net in de Randstad

Kinderen en Energie Hoe energiebewust zijn kinderen en tieners?

Nederland en de Islam: onbegrepen en moeizaam

Campagne Het Nieuwe Werken

Slim werken = slim reizen = slim werkgeverschap Resultaten onderzoek onder werknemers

Creditmanagement Trendmeter 14

Eindrapportage verantwoord lenen Onderzoek naar houding en gedrag consumenten

De hel onder vuur. Resultaten opinieonderzoek onder christenen. april De hel onder vuur B14516 / april 2012 Pag. 1

Rapportage Onderzoek betaaltermijnen en betaalgedrag MKB Uitgevoerd door Direct Research In opdracht van Betaalme.

Rapportage Kredietreclames op TV Onderzoek naar houding en gedrag consumenten

Bekendheid en imago Randstadnet resultaten 0-meting

Superpromoters van de Veilige Publieke Taak Hoe kunnen Superpromoters de VPT ondersteunen. voor MinBZK Veilige Publieke Taak B , april 2010

Onderzoek onder dealers van elektrische

BURGERPANEL OIRSCHOT PEILING DIENSTVERLENING

Handleiding Eetmeter. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Eetmeter. februari 2007

Consumentenbond Onderzoek Financiële Toezichthouders

sep Levensgenieten Onderzoek naar levensgenieten in Nederland

Rapportage. Peiling onder mkb ers en zzp ers. 20 april 2017

WERKNEMERS EN ARBEIDSONGESCHIKTHEID

EFFECTIVITEITSONDERZOEK PROFESSIONAL ORGANIZING. NBPO Oktober Oktober 2014

BURGERPANEL EEMNES PEILING ZONDAGSOPENSTELLING & WINKELAANBOD

Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over

NOORDZEE EN ZEELEVEN. 2-meting Noordzee-campagne. Februari GfK 2015 Noordzee en zeeleven Stichting Greenpeace Februari 2015

Voorbeeldcase RAB RADAR

Vereenvoudiging model waardering stroomonderbrekingen

Flitspeiling plastic tasjes

RAPPORT HUURDERSPANEL PEILING ONLINE VERHUISTOOL

BURGERPANEL OIRSCHOT PEILING DE GROENE CORRIDOR

Veteranenmonitor 2012 Onderzoek naar de Nederlandse opinie over veteranen en de krijgsmacht

BURGERPANEL OIRSCHOT PEILING GROOT BIJSTERVELT

RAPPORT BURGERPANEL HUIZEN PEILING WINKELEN EN BOODSCHAPPEN. GEMEENTE HUIZEN December 2013/Januari 2014

Onderzoek Passend Onderwijs

ALGEMEEN RAPPORT Publieksprijs Beste Vastgoedfonds Aanbieder 2011

QURRENT OPINIE ONDERZOEK

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 28 t/m 39. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Nationale-Nederlanden

Evaluatie betaald parkeren Noorderplantsoenbuurt en Oranjebuurt

Jaarrapport Cenzo totaal 2013

Rapport Consumentenonderzoek 2016 Keurmerk Klantgericht Verzekeren

Energiezuinige apparatuur Natuur & Milieu

NEDERLANDERS & MEDIATION

Rapport Cliëntervaringsonderzoek. Thuiszorg Dichtbij Groningen. Ervaringen met de Palliatieve Zorg Verslagjaar 2014

Life event: Een nieuwe baan

Rapportage. Communicatiejaaronderzoek 2014 De laatste trends en ontwikkelingen binnen het communicatievak?

Het Geluk van Nederland

WAKKER DIER: (ON)WETENDHEID OVER JONG DIER OP BORD

E - STEMMEN: LAAT JIJ JE ONLINE STEM GELDEN?

Hoe gaat Nederland met pensioen?

Handleiding . Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 44 t/m Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Verdieping Hoe gaat Nederland met pensioen?

26 november 2015 Rapportage & achtergronden

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 16 t/m 19. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

INWONERSPANEL CUIJK PEILING PARKEERBELEID CENTRUM

Rapport flitspeiling Opvang asielzoekers

GfK 2012 AFM Consumentenmonitor December

Jongeren en het huwelijk. Jongeren en het huwelijk

COUNTRY PAYMENT REPORT 2015

Zorgbarometer 7: Flexwerkers

Burgerpanel gemeente Bergen op Zoom AFVALINZAMELING

IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY

AFM Consumentenmonitor Q Kredietwaarschuwingszin

Rapportage Onderzoek ouderbetrokkenheid in het basisonderwijs

BURGERPANEL OIRSCHOT PEILING COMMUNICATIE

RAPPORTAGE SPORT EN GELUK

Rapportage Communicatiejaaronderzoek 2015

Antwoorden Rekenen Groep 5-1e helft schooljaar

AFM Consumentenmonitor najaar 2014 Beleggers

RAPPORT BURGERPANEL EEMNES PEILING VEILIGHEID & LEEFBAARHEID EN AUTO-INBRAKEN. GEMEENTE EEMNES December 2013 / Januari 2014

Marktonderzoek bundels Consumentenonderzoek naar de afname van gebundelde telecomdiensten. voor OPTA

Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine)

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 4 t/m 7. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 40 t/m 51. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Enquête SJBN

Onderzoek naar de restauratiebehoefte bij eigenaren van gemeentelijke monumenten

Tevredenheidsonderzoek Dienst inburgeren Studiecentrum Talen Eindhoven bv

Rekenen Groep 4-1e helft schooljaar.

FINANCIERINGSBAROMETER

Burgerpanel Wijdemeren

CLIËNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK OVAL December 2014 Marij Tillmanns GfK 2014 CTO Oval December 2014

Opvoeden in Nederland 2010 Onderzoeksverantwoording. Sociaal en Cultureel Planbureau

Rapportage Onderzoek MKB en ZZP. Uitgevoerd door Direct Research in opdracht van Betaalme.nu Mei 2017

AFM Consumentenmonitor voorjaar 2013 Roodstand

HET LEIDERDORPPANEL OVER...

Inzicht in hoe Nederland aankijkt tegen het gebruik van de mobiele telefoon op de fiets

Voedingssupplementen Consumentenonderzoek NPN

CAO Tuincentra Enquête Onderhandelaarsakkoord Resultaten Utrecht, maart 2016 L. Smulders, MSc G. Zoetendaal, BSc

Transcriptie:

Meer toezicht op de incassobranche noodzakelijk geacht Korte peiling over actueel onderwerpen op het gebied van credit management Mei 2015 Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 1

Copyright 2015 Blauw Research bv Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit rapport mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Blauw Research. Dit rapport is geleverd onder de leveringsvoorwaarden van de MOA. All rights are reserved. Nothing from this report may be copied, saved in an authorised data bank or be made public in any form, whether it be electronically, mechanically or through photocopies without prior consent from Blauw Research. This report has been created following MOA conditions. Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 2

Inhoudsopgave 1 Kort & Krachtig 1.1 Conclusies 4 2 Malafide incasso-organisaties 6 2.1 Betrouwbaarheid check 7 2.2 Ervaring 8 2.3 Stellingen aanpak malafide incasso-organisaties 9 2.4 Stellingen wetsvoorstel ChristenUnie 10 3 Betaalgedrag 11 3.1 DSO 12 3.2 Economisch herstel 13 4 Actuele ontwikkelingen 14 4.1 Actuele ontwikkelingen 15 4.2 Digitalisering 16 4.3 Omni Channel Credit Management 17 4.4 Houding verkorten deponeringstermijn 18 Verantwoording 19 Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 3

Meer toezicht op de incassobranche noodzakelijk geacht Credit managers maken zich zorgen over malafide incasso-organisaties op de markt. Drie op de tien vermoeden er al eens mee te maken hebben gehad. Negen op de tien credit managers (90%) vinden dat malafide incassoorganisaties boetes moeten krijgen. Driekwart (77%) is van mening dat incassocowboys de markt verpesten. Voor de overheid ligt hier volgens de creditmanagers een rol: tweederde (65%) vindt namelijk dat de overheid te weinig doet om dergelijke organisaties aan te pakken. Het wetsvoorstel van de ChristenUnie om incasso-organisaties verplicht te laten voldoen aan opleidings- en kwaliteitseisen wordt dan ook door de credit managers (69%) toegejuicht. 1 Kort & Krachtig Conclusies Openstaande facturen worden sneller betaald Facturen staan minder lang open ten opzichte van een jaar geleden; het aantal facturen dat binnen 30 dagen wordt betaald, is toegenomen van 27% naar 40%. Gemiddeld staan facturen 37 dagen open. Dit lijkt een verbetering ten opzichte van een jaar geleden. Toen stonden facturen gemiddeld 40 dagen open. Credit managers zijn positief als het gaat om een afname van het aantal faillissementen en het aannemen van personeel. Over een verandering in het betaalgedrag is men nog verdeeld. Het betalingsmoraal bij Nederlandse bedrijven ervaart men vooral als redelijk. Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 4

Digitalisering bestaat vooral uit versturen/ontvangen van facturen en verzenden aanmaningen Vooral ketenfinanciering en het gebruik van Big Data worden nauwelijks als actueel ervaren binnen de branche. Omni Channel Credit Management is nog een grote onbekende in de branche; slechts één op de twintig maakt er gebruik van. Credit managers staan positief tegenover het verkorten van de wettelijke deponeringstermijn naar 10 maanden. 1 Kort & Krachtig Conclusies Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 5

Hoofdstuk 2: Malafide incasso-organisaties Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 6

De betrouwbaarheid van incasso-organisaties wordt met name gecheckt aan de hand van referenties en de bestaansgeschiedenis. Check betrouwbaarheid 2 Korte peiling: malafide incassoorganisaties 2.1 Betrouwbaarheid check referenties de bestaansgeschiedenis 47% 62% Opvallend genoeg geven slechts vier op de tien credit managers (39%) aan dat zij de betrouwbaarheid van een incassoorganisatie controleren aan de hand van het keurmerk van de NVI. keurmerk (NVI) 39% de financiële gezondheid 37% de bewaking van derdengelden 30% online zoeken naar klachten 25% MVO beleid 12% anders 12% weet niet 7% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Hoe checkt u de betrouwbaarheid van een incasso-organisatie? Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 7

Bijna tweederde van de credit managers maakt zich enige tot grote zorgen over malafide incasso-organisaties. Drie op de tien vermoeden te maken hebben te hebben gehad met een malafide organisatie. 2 Korte peiling: malafide incassoorganisaties 2.2 Ervaring Zorgen om malafide incasso-organisaties 16% 48% 31% Grote zorgen Enige zorgen Geen zorgen Ruim zes op de tien credit managers (64%) geven aan zich (enige) zorgen te maken over malafide incassoorganisaties. 5% Weet niet Vermoeden ervaring te hebben gehad met een malafide incasso-organisatie 30% Ja 64% Nee Weet niet: 6% Het merendeel van de credit managers (64%) geeft aan niet het vermoeden te hebben dat ze ooit ervaring hebben gehad met een incasso-organisatie die niet aan de regelgeving voldeed. Van de 400 incasso-organisaties houdt bijna de helft zich niet aan de regels, meldde de ChristenUnie onlangs. In hoeverre maakt u zich zorgen over malafide incasso-organisaties op de incassomarkt? Heeft u het vermoeden wel eens te maken te hebben gehad met een incasso-organisatie die niet aan de regelgeving voldeed? Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 8

Ruim tweederde van de credit managers vindt dat de overheid te weinig doet om malafide incasso-organisaties aan te pakken. Stellingen malafide incasso-organisatie 2 Korte peiling: malafide incassoorganisaties 2.3 Stellingen aanpak malafide incasso-organisaties Malafide incasso-organisaties moeten boetes krijgen 52% 38% 5% Negen op de tien credit managers vinden dat malafide incasso-organisaties boetes moeten krijgen. Incassocowboys verpesten de markt 36% 40% 10% Driekwart (77%) is van mening dat incassocowboys de markt verpesten. Volgens de deelnemers ligt hier een rol voor de overheid; tweederde vindt dat de overheid te weinig doet om dergelijke organisaties aan te pakken. Durft er de hand voor in het vuur te steken dat incassopartner aan alle regels voldoet 28% 43% 17% 6% De overheid doet te weinig om malafide incasso-organisaties aan te pakken 26% 39% 18% 11% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% zeer mee eens mee eens niet mee eens, niet mee oneens mee oneens zeer mee oneens weet niet In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen over incasso-organisaties? Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 9

Zeven op de tien credit managers juichen het wetsvoorstel toe om incasso-organisaties verplicht te voldoen aan opleidings- en kwaliteitseisen. Stellingen wetsvoorstel ChristenUnie 2 Korte peiling: malafide incassoorganisaties 2.4 Stellingen wetsvoorstel ChristenUnie Het mag niet zo zijn dat iedereen een incasso-organisatie kan beginnen 34% 46% 9% 7% Een meerderheid (72%) acht een landelijk keurmerk noodzakelijk. Er moet een onafhankelijke toezichthouder komen die boetes uit kan delen aan partijen die zich niet aan de regels houden 35% 44% 10% 8% Een landelijk keurmerk is noodzakelijk 30% 42% 17% 7% Juicht het wetsvoorstel van de ChristenUnie toe 23% 46% 17% 7% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% zeer mee eens mee eens niet mee eens, niet mee oneens mee oneens zeer mee oneens weet niet De ChristenUnie werkt aan een wetsvoorstel dat incasso-organisaties verplicht te voldoen aan opleidings- en kwaliteitseisen. In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 10

Hoofdstuk 3: Betaalgedrag Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 11

Facturen staan minder lang open ten opzichte van een jaar geleden. 3 Korte peiling: betaalgedrag 3.1 DSO DSO 0-30 dagen 27% 40% Gemiddelde DSO: Het aantal facturen dat binnen 30 dagen wordt betaald, is toegenomen van 27% naar 40%. 36,8 dagen 43% 31-50 dagen 53% Gemiddelde DSO 2014*: 40,5 dagen 17% langer dan 50 dagen 21% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 2015 (n=127) 2014 (n=158) * DSO Resultaten tussentijdse meting voorjaar 2014 en voorjaar 2015, excl. respondenten die weet niet hebben geantwoord (aandeel weet niet 2014: 19%, 2015 29%). Wat is de gemiddelde DSO binnen de organisatie waar u werkzaam bent? Met DSO wordt het gemiddelde aantal dagen dat een rekening open staat bedoeld. Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 12

Het economisch herstel heeft volgens credit managers met name een positief gevolg voor een afname van het aantal faillissementen. 3 Korte peiling: betaalgedrag 3.2 Economisch herstel Positieve gevolgen economisch herstel Aantal faillissementen 45% 36% 17% Betalingsmoraal 58% Aannemen van personeel 34% 37% 25% 9% 4% 4% 25% Betaalgedrag 29% 45% 25% goed redelijk matig slecht weet niet Afname betalingsrisico 26% 41% 32% Volgens diverse instanties zet het economisch herstel verder door. In hoeverre bent u positief of negatief als gaat om : 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% zeer positief positief niet positief, niet negatief negatief zeer negatief Wat vindt u van de betalingsmoraal bij Nederlandse bedrijven? Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 13

Hoofdstuk 4: Actuele ontwikkelingen Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 14

Met name technische mogelijkheden en het segmenteren van vorderingen zijn actueel in de creditmanagement branche. 4 Korte peiling 4.1 Actuele ontwikkelingen Actualiteit ontwikkelingen Technische mogelijkheden 22% 44% 20% 5% 8% Vooral ketenfinanciering en het gebruik van Big Data worden nauwelijks als actueel ervaren binnen de branche. Segmenteren vorderingen en daar aparte behandelstrategieën aan koppelen 25% 37% 18% 8% 13% Gebruik van Big Data in credit management processen 18% 26% 17% 17% 22% Meer aandacht voor privacy in het kader van de toekomstige privacywetgeving 9% 27% 31% 14% 20% Credit marketing 12% 20% 33% 17% 18% Ketenfinanciering 6% 8% 34% 20% 31% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% zeer actueel actueel neutraal niet actueel helemaal niet actueel Kunt u voor de volgende ontwikkelingen in de branche aangeven in hoeverre deze voor u actueel zijn? Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 15

De digitalisering bij bedrijven bestaat vooralsnog vooral uit het versturen en ontvangen van facturen en verzenden van aanmaningen. 4 Korte peiling 4.2 Digitalisering Geautomatiseerde acties facturatie online versturen 69% facturatie online ontvangen 63% aanmaningen digitaal verzenden 61% overdragen vorderingen aan een incasso-organisaties 58% geautomatiseerd afletteren 55% controle op de DSO 43% inschatten inningsverwachtingen op uitstaande vorderingen 24% geen van bovenstaande 6% anders 4% weet niet 3% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Welke van de volgende acties zijn bij uw bedrijf gedigitaliseerd/geautomatiseerd? Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 16

Omni channel credit management is nog een grote onbekende binnen de branche; slechts één op de twintig maakt er gebruik van. 4 Korte peiling 4.3 Omni Channel Credit Management Bekendheid Omni Channel Credit Management 6% 12% 24% 11% zeer goed bekend, ik gebruik het in mijn eigen creditmanagement goed bekend, ik weet precies wat het inhoudt enigszins bekend, ik heb er over gehoord/gelezen ik ben bekend met de term, maar weet niet goed wat het inhoudt 47% niet mee bekend In welke mate bent u bekend met omni channel credit management? Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 17

Credit managers staan positief tegenover het verkorten van de wettelijke deponeringstermijn naar 10 maanden. Houding verkorten deponeringstermijn 4 Korte peiling 4.4 Houding verkorten deponeringstermijn zeer positief 37% positief 35% niet positief, niet negatief 25% negatief 2% zeer negatief 1% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% De overheid, VNO-NCW en het VCMB spreken over het verder verkorten van de wettelijke deponeringstermijn van de jaarrekening. Dit is van belang om fraude tegen te gaan en/of om bij een nieuwe of bestaande klant de betalingstermijn en kredietlimiet aan te passen. Hoe staat u tegenover het verkorten van de wettelijke deponeringstermijn naar 10 maanden? Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 18

Bijlage Verantwoording Inleiding Acht jaar geleden is OnGuard gestart met het creditmanagement Trendmeter Onderzoek. Vanaf 2012 heeft OnGuard het onderzoek overgedragen aan het VCMB. Dit onderzoek vormt een aanvulling op deze Trendmeter, in de vorm van een korte peiling over een actueel onderwerp op het gebied van creditmanagement. Door continu onderzoek uit te laten voeren onder credit managers wil het VCMB meer inzicht krijgen in de laatste trends en ontwikkelingen op het gebied van creditmanagement. Doelgroep en methode De doelgroep van het onderzoek bestaat uit credit managers en consorten. De gegevensverzameling in dit onderzoek heeft via het onderzoekspanel van VCMB plaatsgevonden en was online beschikbaar. Het onderzoek geeft cijfermatige inzichten en is dus kwantitatief van aard. De (potentiële) respondenten ontvingen een uitnodigingsmail met een link naar de online vragenlijst. Via deze link kon de vragenlijst op (een afgeschermd deel van) de website van Blauw Research worden ingevuld. De vragenlijst voor dit onderzoek is ontwikkeld door Blauw Research in samenwerking met het VCMB. Vervolgens is de vragenlijst geprogrammeerd en getest in de software van Blauw Research. Steekproef, veldwerk Het volledige onderzoekspanel van het VCMB is benaderd voor het onderzoek. De bruto steekproef bestond uit een benadering van 649 panelleden en uitnodiging van credit managers door VCMB zelf. Uiteindelijk hebben 179 respondenten meegedaan aan het onderzoek. Bij aanvang van het onderzoek is 10% van de bruto steekproef uitgenodigd. Op het moment, dat ongeveer 10% van de beoogde (netto) respons was behaald, zijn tussentijds resultaten opgevraagd om te controleren of zich geen problemen hadden voorgedaan in de vragenlijst. Deze hadden zich niet voorgedaan. Vervolgens is de overige 90% uitgenodigd voor het onderzoek. Om de respons te bevorderen is er tussentijds een herinneringsmail verstuurd naar alle panelleden, die op het moment van versturen- nog niet aan het onderzoek hadden deelgenomen. De veldwerkperiode heeft gelopen van 14 april tot en met 25 mei 2015. De invulduur van de vragenlijst betrof gemiddeld 6 minuten. Dataverwerking De mate waarin de uitkomsten van het onderzoek ook daadwerkelijk voor de gehele doelgroep gelden, uit zich o.a. in de validiteit en de betrouwbaarheid van de uitkomsten. Op deze punten wordt nader ingegaan. Validiteit Een bepalende factor in de algehele kwaliteit van onderzoek is de validiteit. Een goede validiteit duidt erop dat meetfouten binnen het onderzoeksproces worden geminimaliseerd. Bij dit onderzoek is hieraan ruime aandacht besteed. Bij de opzet en het ontwerp van de vragenlijst is veel aandacht geschonken aan de wijze van vraagstelling en aan het opstellen van (beproefde) antwoordcategorieën en schalen. Voor zover mogelijk zijn alle antwoordcategorieën en vraagblokken gerandomiseerd en gerouleerd, waardoor mogelijke volgorde-effecten zijn uitgesloten. De vragenlijst is vooraf uitvoerig getest, waardoor interpretatiefouten bij respondenten zijn geminimaliseerd. De enquête wordt computerondersteund afgenomen, waardoor een tussentijdse nauwkeurige controle mogelijk is. Betrouwbaarheid Na afloop van het veldwerk is het opgebouwde databestand gecontroleerd. Het databestand is vervolgens geschikt gemaakt voor de statistische analyses. Analyse heeft plaatsgevonden door middel van de meest gangbare toetsen. In dit rapport worden de uitkomsten significant genoemd bij een betrouwbaarheid van 95% ( =0,05). Dit betekent dat met minimaal 95% betrouwbaarheid gesteld kan worden dat waargenomen verschillen in de steekproef ook voor de gehele onderzoekspopulatie gelden. Tussentijdse trendmeting VCMB 2015 20545 / mei 2015 Pag. 19