11/6/006 Screening in de Geriatrie Prof Dr M.Vandewoude Universitair Centrum Geriatrie Ondervoeding is frequent Dienst BMI Albumine <3.5 g% G 15-40 16-60 RVT 15-40 30-50 ROB 7-5 10-30 gebonden Oorzaken Functieverlies Pathologie Restrictief Mythen Menu Monotoon Budget Behoeften Zonlicht Wanderers Omstandigheden Voedingsafhankelijkheid Andere patiënten Gevolgen Ondervoeding Pathologie Bestaand Nieuw Ondervoeding RVT Ondervoeding versterkt de negatieve effecten van ziekte Slikprobleem Infectie Hyperphagic response Decubitus Depressie 1
11/6/006 Normaal Vasten Gevolgen Ondervoeding Celkern Apathie Spier (Sarcopenie) > Skeletspier : mobiliteit > Gladde spier : hart-longfunctie Immuniteit > AL vorming > Fagocytaire functie Specifieke deficiënties Capillair Spiervezel Mitochondria Inname Staff overschat inname (%) Simmons, JAGS 000; Pokrywka, JAGS 97 3% in inamevariantie werd bepaald door de verzorgerpatiënt interactie Amella, JAGS, 99 Verwijzing voor dieetadvies na 1 week tot 1 maand na vaststelling van een ernstig probleem Liebmann, Ger Nurs 98 Nutritionele Evaluatie Risicopatiënten identificeren Patiënten identificeren die nut hebben van een interventie Prognose Evaluatie van interventie Screening moet sensibiliseren Assessment Risico > Algemeen SNAQ: Short Nutritional Assessment NRS: Nutritional Risk Score > Geriatrie NSI: Nutrition Screening Initiative MUST: Malnutrition Universal Screening Tool MNA: Mini Nutritional Assessment Profiel > nutritionele status Pathologie > Slikstoornissen NSI vragenlijst Ik heb een aandoening waardoor de hoeveelheid of de samenstelling van de voeding gewijzigd is Ik eet minder dan maaltijden per dag Ik eet weinig fruit, groenten of zuivelproducten Ik neem dagelijks 3 of meer glazen van een alcoholhoudende drank Ik heb tandproblemen die het eten bemoeilijken Ik heb niet altijd voldoende geld om de nodige inkopen te doen 3 4
11/6/006 NSI vragenlijst Ik eet meestal alleen 1 Ik neem 3 of meer verschillende medicaties per dag 1 Ik verloor spontaan 5 kg over de laatste 6 maand Ik ben niet altijd fysiek in staat om zelf te winkelen, te koken en mij te voeden MNA Antropometrische gegevens Globale evaluatie Subjectieve beoordeling Totaal 0- Geen verhoogd risico 3-5 Matig verhoogd risico >6 Hoog risico Antropometrische gegevens BMI (gewicht/(lengte) in kg/m Middenarmomtrek (MAC in cm) Cirkelomtrek van de Kuit (CK in cm) Recent gewichtsverlies (laatste 3 maanden) Globale evaluatie Woont hij/zij onafhankelijk thuis? Neemt hij/zij dagelijks meer dan 3 medicijnen? Was er tijdens de laatste 3 maanden een psychologische stress of acuut ziekteproces? Mobiliteit Neuropsychologische problemen Decubitus letsels of huidulcera Aantal maaltijden per dag Gebruikt hij/zij: >Ten minste eenmaal per dag melkproducten? >Tweemaal of meer per week peulvruchten of eieren? >Dagelijks vlees, vis of gevogelte? Gebruikt hij/zij tenminste twee keer per dag fruit of groenten Is gedurende de laatste 3 maanden de voedselinname verminderd door gedaalde eetlust, verteringsproblemen, kauw- of slikproblemen? Hoeveel tassen/glazen drank per dag (water, fruitsap, koffie, thee, melk, wijn, bier,... )? Manier van voeden 3
11/6/006 Subjectieve beoordeling TOTAAL SCORE (max. 30 punten) Vindt patiënt zelf dat er een voedingsprobleem is? Hoe beschouwt patiënt zijn gezondheidstoestand, vergeleken met zijn leeftijdsgenoten Score Risico 4 geen 17 score < 4 aanwezig < 17 ondervoeding niet gebeurd bij ouderen (SNAQ) leeftijd als risicofactor (NRS) Moeilijke antropometrie bedlegerigheid instabiliteit mobiliteitsproblemen lengte blijft niet constant BMI? Leeftijd 75 31 Gewicht 56 56 Lengte 13 157 BMI 3.1.7 Moeilijke antropometrie Interferentie van sociale en psychische factoren Subjectieve indruk Dementie/Depressie BMI is slechte parameter bij ouderen 4
11/6/006 Belangrijke boodschap Nutritionele screening dient te gebeuren op een regelmatige basis (eenvoudig instrument) Elk lid van het personeel moet alert zijn op tekens van ondervoeding Rekening houden met wensen van patiënt en reactie bij aanbieding van voeding nagaan Meer (interactie) met de diëtisten 5