Beter toezicht door inzicht. nvtz Academie



Vergelijkbare documenten
Beter toezicht door inzicht. NVTZ Academie

toonaangevend in toezicht

VISIE OP TOEZICHT LAVERHOF

De nieuwe commissaris vergroot zijn waarde door continue ontwikkeling.

De ervaren commissaris verdiept en vernieuwt. Ook zichzelf. High Level Toezicht

Opleiding Commissaris Publieke Sector

Incompany Masterclasses voor commissarissen van woningcorporaties. Advies voor bestuur, toezicht en stakeholders

Beter toezicht door inzicht

Visie op toezicht Raad van commissarissen WBO Wonen

De ervaren commissaris verdiept en vernieuwt. Ook zichzelf.

De ervaren commissaris verdiept en vernieuwt. Ook zichzelf. High Level Toezicht

Bestuurssecretaris en...

Een nieuwe toezichthouder is een kans.

Visie op toezicht houden bij De Rijnhoven

EXPERTS MEET THE. Seminars voor financials in de zorg DE ZORG: ANDERS DENKEN VOOR EFFICIËNTERE ZORG

Functieprofiel lid Raad van Toezicht

LEFIER PROFIELSCHETS RAAD VAN COMMISSARISSEN MAART Profielschets raad van commissarissen Lefier ten behoeve van de werving 1

Opleiding Bestuurder Corporatie 21 ste eeuw

Profielschets Raad van Commissarissen stichting TBV Vastgesteld op

Profiel Raad van Toezicht. Stichting de Woonmensen/ KWZA

leergang KLEUR BEKENNEN Kleedkamergesprekken over leiderschapsontwikkeling

Financiën & Control Leeraanbod 2016

Leergang Opleidingsmanagement

LEERGANG STRATEGISCH HRM EN FINANCIEEL LEIDERSCHAP

FUNCTIEPROFIEL. lid Raad van Toezicht (profiel openbaar bestuur en profiel kwaliteit en veiligheid )

7 e Leergang De regionale ambtenaar als regisseur

Goed mkb-bestuur en de rol van de accountant

Beter toezicht door inzicht

Executive onderwijs. Samenwerking tussen lokale en regionale overheden 2019

Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013

De nieuwe commissaris vergroot zijn waarde door continue ontwikkeling.

Investeren in kennis

De nieuwe generatie commissarissen beseft dat continue ontwikkeling waardevol is.

Programma SIO Leergang

Inleiding. Toezichtvisie

Visie op toezicht en bestuur Raad van Toezicht en Raad van Bestuur Woonstichting t Heem

bewegelijke tegenkracht Visie op toezicht Raad van Toezicht WZC Humanitas november 2018

PROGRAMMA BASISCURSUS ZIEKENHUISMANAGEMENT. voor aios VUmc

MASTERCLASSES PUBLIC AUDITING. Diagnose van organisaties

Bestuurssecretaris en...

Executive onderwijs. Samenwerking tussen lokale en regionale overheden Succesvol samenwerken door een multidisciplinaire

Duur: 3 dagdelen (1 hele dag en twee weken later een halve dag). Inclusief oefenen met een professionele acteur.

Kennis van de Overheid. Maatschappelijk. Zorg voor. zorgen dat

Tax Control voor Bestuurders

Het nieuwe elan van de volgende generatie commissarissen.

GOED BESTUUR VANUIT DRIE PERSPECTIEVEN

Profielschets. Raad van Toezicht

Executive onderwijs. Juridisch inzicht is essentieel voor succesvolle samenwerking tussen overheden.

Profiel lid Raad van Toezicht

Financials met Meerwaarde

7 juli Koraal acteert vanuit haar vier pijlers: (i) langdurige zorg; (ii) jeugdzorg; (iii) onderwijs; en (iv) arbeidsparticipatie.

Beter toezicht door inzicht

MASTERCLASS TOEZICHT, EFFECTMETING EN COMMUNICATIE

Uitnodiging themadag Matchcare

MASTERCLASS INFORMATIEMANAGEMENT

Het nieuwe elan van de volgende generatie commissarissen.

Functieprofiel Bestuurslid IEKC Lichtenvoorde

MASTERCLASS VERANDERMANAGEMENT

VOORBEELD OPLEIDINGSPROGRAMMA BESTUUR EN/OF RAAD VAN TOEZICHT

TOEZICHTSVISIE RAAD VAN TOEZICHT NOVA COLLEGE. 8 februari

Boardroom Strategisch Leiderschap

Informatiebehoefte/voorziening van de interne toezichthouders

FUNCTIEPROFIEL. Lid Raad van Toezicht, portefeuille Financiën, Lid Raad van Toezicht, portefeuille Onderwijs (-kwaliteit)

Visie op toezicht houden bij Verpleeghuis Bergweide. Inleiding

INZICHT IN CORPORATE GOVERNANCE DE DYNAMIEK EN INTERACTIE TUSSEN BESTUUR, RAAD VAN COMMISSARISSEN EN AANDEELHOUDERS

FUNCTIEPROFIEL 1. ORGANISATIE. Noorderpoort

Accent Organisatie Advies

FUNCTIEPROFIEL LID RAAD VAN COMMISSARISSEN PROFIEL VASTGOED VELISON WONEN

MASTERCLASS STRATEGIE

Ondernemend werken in welzijnsorganisaties

Toezichtvisie Raad van Toezicht. september 2018

Realitycheck HRM-thema s in de boardroom

Profielschets Raad van Toezicht

PROFIEL VOOR DE RAAD VAN COMMISSARISSEN EN ZIJN LEDEN

het Zijlstra Center for Public Control and Governance

Leergang Regiegemeente worden: effectiever (be)sturen

Regie 3.0. een stap verder... Een serie masterclasses om bibliotheken in transitie te ondersteunen met allianties, transitiemanagement en geldstromen.

leergang projectontwikkeling

Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen

PRAKTISCHE KENNISBIJEENKOMSTEN (VER)HUUR

Fiscaal instituut Tilburg (FIT)

Inleiding. Onze rollen

2-daagse Masterclass Performance Management

Profielschets. Lid Raad van Commissarissen op voordracht van de huurders. HBV Dudok Wonen

Toezichtvisie, toezichtkader en toetsingskader

Toezichtvisie, toezichtkader, toetsingskader Riederborgh. 1. Inleiding. 2. Toezichtvisie

Jaarverslag 2017 Raad van Toezicht Coloriet

Coaching van zelfsturende teams: Ontwikkelprogramma. voor interne coaches

Masterclass IT Savvy. Impact van trends

JuMP-scan landelijke resultaten

Managers en REC-vorming GEEN VOORUITGANG ZONDER VOORTREKKERS

Profielschets Voorzitter Raad van Commissarissen

Profielschets. Lid Raad van Commissarissen. WBO Wonen. ERLY the consulting company Datum: juni 2017 Adviseur: drs. Lilian Vos

Profiel leden Stichtingsbestuur, Algemeen

Vrijblijvendheid voorbij Toezien met Hart voor de Zaak

Leergang aankomend commissarissen

Woningcorporaties Besturen met een kernopdracht

We can't solve problems by using the same kind of thinking we used when we created them.

PROGRAMMA BASISCURSUS ZIEKENHUISMANAGEMENT. voor aios VUmc

Transcriptie:

Beter toezicht door inzicht nvtz Academie 2014

2

Voorwoord NVTZ Academie: Bouwen aan vertrouwen! De zorg is complexer geworden en overheid en burgers zijn kritischer geworden op het functioneren van toezichthouders. Toezichthouden in de zorg vergt een specifieke expertise die ook nog eens door de snelle ontwikkelingen in de zorg regelmatig dient te worden bijgesteld. In 2013 vierde de NVTZ haar 20-jarig bestaan onder de vlag Bouwen aan vertrouwen. Ook zagen belangrijke documenten het licht zoals het rapport van de commissie Halsema en zogenaamde Governance brief van de Minister van VWS. De NVTZ academie volgt deze ontwikkelingen op de voet. In het nieuwe programma 2014 zullen actuele ontwikkelingen in zorg, welzijn en governance aan de orde komen. Maar met name zal aandacht worden besteed aan een verdere professionalisering van onze leden. In 2014 jaar zal binnen de NVTZ een commissie, De vrijblijvendheid voorbij aan de slag gaan. Deze commissie zal aanbevelingen doen aan het bestuur om de toekomstige kwaliteit van raden van toezicht en hun leden te borgen. Ik wil u vast vragen op de aanbevelingen te anticiperen: Wijs uit uw midden een contactpersoon aan die samen met u en ons verantwoordelijk is voor de education permanente van uw Raad van Toezicht. Ook nodig ik u uit het jaarprogramma 2014 met uw hele Raad van Toezicht zorgvuldig door te nemen en in kaart te brengen waar er in uw toerusting nog iets ontbreekt. Van onze kant zullen wij de nieuwe toezichthouders die vanaf 2014 bij ons lid zijn meer gestructureerd volgen. Alles is er primair op gericht zorg en samenleving beter te dienen met een solide intern toezicht waarover wij ook graag publiekelijk verantwoording afleggen. Veel succes en plezier met het nieuwe academiejaar. Marius Buiting Directeur NVTZ 3

4

Voorwoord 3 Beschrijving NVTZ Academie en Contact- en adresgegevens 6 Totaal aanbod 2014 Algemene meerdaagse programma s Ontwikkelsessies voor de Voorzitter van de Raad van Toezicht 8 Leergang voor de beginnende Toezichthouder in de Zorg 10 Oriëntatiesessies voor de aankomende Toezichthouder in de Zorg 12 Inhoudsopgave Strategie & Sturing Strategische keuzes: extern krachtenveld & scenario s 14 Toezicht op transitie- en verandermanagement in zorgorganisaties 16 Het Nederlandse zorgstelsel 18 Strategisch Vastgoed 20 Waarde gericht Toezicht houden 22 Het beheersen van aansprakelijkheidsrisico s 24 Toezicht houden op complexe projecten 26 Financiële leergang voor de gevorderde Toezichthouder in de Zorg 28 Financiële sturing voor niet-financiële Toezichthouders in de zorg 30 Het dashboard voor de Toezichthouder 32 Toezicht op Kwaliteit & Veiligheid 34 Effectiviteit & Vaardigheden De ontwikkeling van de Raad van Toezicht 36 Toezicht houden voor gevorderden Tijdig schakelen 38 Wéten wat er speelt: interviewvaardigheden voor Toezichthouders 40 Sturen en toezicht op cultuur & gedrag 42 Aansprekende Media Training voor Toezichthouders 44 Incompany mogelijkheden 47 Evaluatie van de Raad van Toezicht 48 Board Room Dynamics 49 In ontwikkeling Verdiepingscursus Kwaliteit & Veiligheid 50 Congressen Thematische sessies en de jaarlijkse Upload Sessie 51 5

Beschrijving NVTZ Academie Contact en adresgegevens NVTZ Academie De NVTZ Academie biedt professionele scholing en training voor toezichthouders werkzaam bij zorg- en welzijnsorganisaties. De Academie biedt een uitgebalanceerd scholingsprogramma voor de aanstaande, de beginnende, de ervaren en de meester toezichthouder. Zowel de actualiteit als meer fundamentele thema s zijn verwerkt in het curriculum. Er wordt niet alleen aandacht besteed aan kennis, maar ook aan vaardigheden en kunde. Onderscheidend aanbod Het aanbod is hoogwaardig, actueel, uitdagend, compact qua tijdsinvestering én praktijkgericht. Het biedt antwoorden op vragen van toezichthouders, doordat er instrumenten en methoden aangereikt worden die elders succesvol toegepast zijn. Er wordt gewerkt met relatief kleine groepen deelnemers, zodat ingebrachte casuïstiek en dilemma s in dialoog met de mede-deelnemers en docenten besproken kunnen worden. Er zijn diverse vormen van opleidingen en kennisoverdracht ontwikkeld. Te onderscheiden zijn: Compacte cursussen op basis van kennisoverdracht Compacte cursussen voor vaardigheidsontwikkeling Thematische eendaagse sessies Jaarlijkse Upload sessie voor toezichthouders in de zorg Qua werkvorm is er sprake van een passende balans tussen theorie en casuïstiek. Doordat met relatief kleine deelnemersgroepen gewerkt wordt, is er ruimschoots aandacht voor onderlinge uitwisseling van kennis en ervaring. Alle programma s zijn gebaseerd op het nut en de noodzaak voor het goed uitoefenen van het toezichthouderschap. 6

Adresgegevens: nvtz Academie Churchilllaan 11 3527 GV Utrecht Telefoon: 030 737 00 85 Website: www.nvtz.nl Regiepartner (voor inhoud & organisatie): Avicenna Academie voor Leiderschap Postbus 292 7400 AG Deventer Telefoon: 0570 76 00 00 Website: www.academievoorleiderschap.nl Redactieraad De NVTZ Academie werkt met een Redactieraad, waarin bestaande opleidingen worden geëvalueerd en nieuwe opleidingen worden geïnitieerd en/of beoordeeld. Telkens wordt bekeken of er nieuwe thema s zijn waarvoor nieuwe opleidingen ontwikkeld moeten worden. Tevens wordt gemonitord hoe de kwaliteit van de opleidingen is. Kennispartners en experts De NVTZ Academie werkt samen met diverse kennispartners. Dit zijn organisaties of experts die bereid zijn om kennis en ervaring te delen in workshops en andersoortige groot- en kleinschalige bijeenkomsten. Regiepartner Avicenna Academie voor Leiderschap is regiepartner voor de NVTZ Academie. Dit houdt in dat zij samen met NVTZ de Academie zowel inhoudelijk als organisatorisch vormgeeft. Op de volgende pagina s treft u de beschrijvingen aan van de opleidingen zoals deze tot op dit moment zijn gepland. Gedurende het jaar zullen andere opleidingen volgen. U kunt daarvoor altijd de website van NVTZ (button Academie) raadplegen. Aanmelding U kunt zich voor de cursussen aanmelden op de website van NVTZ Academie: www.nvtz.nl. Kies de button: Academie. 7

Ontwikkelsessies voor de Voorzitter van de Raad van Toezicht Pro-actief denken en handelen Inhoud Aan de Raad van Toezicht worden tegenwoordig hoge eisen gesteld. Dit geldt des te meer voor de voorzitter van de Raad van Toezicht. De complexiteit van een zorgorganisatie en de specifieke kenmerken van de maatschappelijke onderneming met zijn vele stakeholders, vereisen kennis en kunde om ruim en reflectief te denken en tegelijkertijd scherp toezicht te houden. De voorzitter moet met de Raad van Toezicht een professioneel toezichtkader bieden opdat de Raad van Bestuur de zorgorganisatie in goede banen kan leiden. Daarom is het essentieel dat de voorzitter de juiste bagage heeft qua kennis, inzichten, attitude en vaardigheden om de rol van de Raad van Toezicht én het samenspel met de Raad van Bestuur invulling te geven. De ontwikkelsessies zijn bedoeld om de voorzitter van de Raad van Toezicht van zorgorganisaties te ondersteunen en verder te ontwikkelen in de kennis en vaardigheden die nodig zijn voor een goed voorzitterschap. Samen met gelijkgestemde andere voorzitters is er ruimschoots de mogelijkheid in dialoog de verschillende thematieken te bespreken. Na het volgen van deze sessies heeft de voorzitter zijn/haar repertoire vergroot om zijn functie vorm te geven. Kenmerken De sessies zijn interactief van opzet. Daarbij wordt een combinatie gehanteerd van kennisinput van experts, uitwisseling van ervaringen van de deelnemers, oefening en toepassen in de praktijk. Door een maximale groepsgrootte van 15 deelnemers kan eigen casuïstiek ruimschoots aan bod komen. Dr. C.C. Schouten (Toezichthouder Ambiq) Goede docenten. Prettig om collega's te ontmoeten met gelijksoortige ervaringen en hiermee van gedachten te wisselen. De cursus sluit goed aan bij de actualiteit. Er is op het moment sprake van een kentering in de governance van organisaties. De cursus pakt dit goed op. Er is ook voldoende ruimte om vanuit de eigen situatie gerichte vragen te stellen. 8

Veel reflectie en openheid Maximum aantal deelnemers: 15 personen Data editie voorjaar: 6 maart 2014, 5 juni 2014 en 9 september 2014 Data editie najaar: 7 oktober 2014, 22 januari 2015 en 12 maart 2015 Tijd: 09.30 17.00 uur Locatie: Doornburgh, Maarssen Kosten: 1.475,- (BTW is niet van toepassing) Docenten drs. Theo Schraven (tevens moderator) drs. Steven de Waal (strateeg en ervaren toezichthouder) drs. Dick Webbink (expert in werving en selectie) Marian Jager-Wöltgens (toezichthouder diverse zorgorganisaties) Dag 1: De rollen van de voorzitter Het profiel van de voorzitter in de context van de zorgorganisatie: over formative, performance en conformance roles Uitwerking naar de acht rollen van de voorzitter: tussen profiel en praktijk Het schakelen tussen de verschillende rollen Het samenspel tussen voorzitter als primus inter pares en leden Raad van Toezicht Het samenspel tussen de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur en de werkgeversfunctie Toezicht op de sturingsgebieden (financiën, kwaliteit en veiligheid, reputatie, etc.) Het bepalen van de agenda (op korte en middellange termijn) Dag 2: De raad van toezicht in de maatschappelijke context en regievoering door de voorzitter De rol van de voorzitter bij het: komen tot een visie op toezicht op een maatschappelijke onderneming in maatschappelijk verschillende eisen en verwachtingen Het selecteren van een goede nieuwe toezichthouder, waaronder het bepalen van het profiel en het inrichten van het selectieproces. Dag 3: Boardroom Dynamics en het voorzitterschap Boardroom Dynamics: bespreken van casuïstiek Het omgaan met dilemma s Het inbouwen van reflectiemomenten Conflicthantering Specifieke werkgeversvraagstukken (proces van selectie en ontslag van bestuurders; 360 beoordeling) 9

Leergang voor de beginnende Toezichthouder in de zorg Inspirerend en wegwijzend. Kortom: een must Het toezichthouderschap is een vak met vele dimensies. In een beperkte tijdsinvestering is het zaak om goed zicht te krijgen en te houden op de ontwikkeling van de zorginstelling en de besturing daarvan. De omgeving verandert continu en de verantwoordelijkheid voor de toezichthouder, ook naar de samenleving, neemt daarbij toe. Deze modulaire leergang is bedoeld om de beginnende toezichthouder elementaire kennis en vaardigheden te geven over het toezichthouderschap in de zorg. Na het volgen van deze leergang is de beginnende toezichthouder in staat om op een vakbekwame wijze zijn/haar toezichthouderschap vorm te geven. Inhoud en opzet De leergang is modulair van opzet. Een vast onderdeel vormen de eerste twee modules waarin het toezichthouderschap als geheel wordt behandeld. Tevens volgt de deelnemer, afhankelijk van het interessegebied of de specifieke portefeuille van de toezichthouder in de Raad van Toezicht, twee specifieke eendaagse sessies. Optioneel kan ook aanvullend gekozen worden voor e-coaching. Er wordt telkens gewerkt naar output voor de eigen rol als toezichthouder. Dag 1: Het modern toezichthouderschap: Profiel Toezichthouder Zorg 2.0.2.0 Tijdens deze sessie staat het door de NVTZ ontwikkelde profiel voor de toezichthouder centraal. Wie is de toezichthouder (waartoe is hij/zij op aarde - de maatschappelijke rol)? Verschillende dimensies van het vak van toezichthouder: wat wordt er verwacht van het externe toezicht, de stakeholders, de belanghebbenden en waar staat de toezichthouder in dit krachtenveld? Ontwikkeling van de Raad van Toezicht De rol van de toezichthouder als individu en binnen het team Het samenspel tussen de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur Het vak van de Toezichthouder Tijdens deze sessie krijgt u inzicht in het toezichtbestuursmodel van de raad. C. Idzinga-van den Berg (Toezichthouder Diapriva Ik vond dit voor Buitenveldert BV) mij als beginnende toezichthouder een erg zinvolle cursus. De docenten waren zeer deskundig en de lesstof was toegankelijk. Het heeft mij nog meer bewust gemaakt van de positie van een RvC/RvT en mij scherper gemaakt. Binnenkort gaan wij met de RvC terugkijken op de cursus en kijken hoe we onze ervaringen in de praktijk kunnen brengen. Ook de uitwisseling van ideeën en ervaringen heb ik als heel inspirerend ervaren, hier zou nog meer ruimte voor gegeven kunnen worden. J. Aalbers (Toezichthouder stichting Trimenzo) Ik vond het een inspirerende cursus. Hoewel het maar twee dagen zijn, heb ik er veel aan gehad. Om mee te geven aan toekomstige cursisten: vooral de verhouding Raad van Toezicht/bestuurder komt uitgebreid aan de orde. Deze cursus heeft mij als beginnend toezichthouder veel inzicht gegeven in deze materie. Ik heb er veel uit kunnen halen. Ik ben dan ook van plan om op korte termijn mijn opgedane inzichten te presenteren aan de Raad van Toezicht. 10

Dit smaakt naar meer Maximum aantal deelnemers: 18 personen Data edities voorjaar: Editie 1 10 april 2014 en 20 mei 2014 Editie 2 15 mei 2014 en 25 juni 2014 Data edities najaar: Editie 1 10 september 2014 en 3 december 2014 Editie 2 4 november 2014 en 9 december 2014 Tijd: 09.30 17.00 uur Locatie: NVTZ, Utrecht Kosten: zie leaflet op de website www.nvtz.nl Docenten mr. Marius Buiting, arts (directeur nvtz) drs. Maarten de Jong (Stimuleringskader Integere Organisaties (SIO)) dr. Ton van Zonneveld (Sunfield Consult, lid Wetenschappelijke Adviesraad en redactieraad NVTZ) Het model Het toezichtbestuursmodel Rollen, verantwoordelijkheden, taken en aansprakelijkheid Werkgeversrol bestuurder De positionering van de toezichthouder in het krachtenveld Ankerpunten voor goed toezichthouderschap Kernwaarden en het moreel kompas Transparantie Het afleggen van verantwoording (aan wie en op welke manier) Formele en informele feedback Sturing Governance Elementen voor een excellente performance van de zorgorganisatie Sturingsgebieden (kwaliteit en veiligheid, financiën, vastgoed, reputatie, etc.) Het Jaarplan De totstandkoming van de (meerjaren) agenda Contacten met interne organen en externe partijen/stakeholders Dag 2: Oordeel- en besluitvorming Visie op toezicht en het vaststellen van een kader/gezamenlijk doel Waar staat de Raad van Toezicht voor en hoe wordt dit tot uitdrukking gebracht? Zorgvuldige besluitvorming van de Raad van Toezicht Informatievoorziening en informatie bronnen (intern/extern) Oordeelsvorming Momenten van reflectie In gesprek met een ervaren toezichthouder Tijdens deze sessie gaan de deelnemers op basis van dialoog in gesprek met een zeer ervaren toezichthouder. De deelnemers kunnen eigen casuïstiek inbrengen. Het omgaan met dilemma s Specialisme of generalisme Het vermogen tot en de organisatie van (zelf)reflectie Benodigde attitude voor goed toezicht houden (onder andere preventief sturen) 11

Oriëntatiesessies voor de Aankomende Toezichthouder in de Zorg Matcht u met de rol van toezichthouder? Het toezichthouderschap kan vanuit meerdere opzichten een aantrekkelijke rol zijn om te vervullen. Vele mensen met verschillende achtergronden overwegen om toezichthouder te worden. Deze sessies zijn bedoeld om zich gedegen te oriënteren of het toezichthouderschap in de zorg iets passends is. NVTZ Academie biedt daarom een tweedaags programma waarin het vak van toezicht houden centraal staat. Onderwerpen Het profiel van de toezichthouder De context waarin de toezichthouder opereert De vraag of het profiel van de toezichthouder passend is voor de deelnemer Na de Oriëntatiesessies voor de aankomende Toezichthouder in de Zorg gevolgd te hebben is de Leergang voor de beginnende Toezichthouder in de Zorg een passend en aansluitend programma. Inhoud en opzet Het programma bestaat uit een tweetal interactieve eendaagse sessies. De sessies worden begeleid door een moderator. De moderator draagt zorg voor een optimaal leerklimaat en verzorgt tevens een deel van de sessies. Kenmerken De sessies zijn interactief van opzet. Daarbij wordt een combinatie gehanteerd van kennisinput van experts en uitwisseling van visies en ervaringen van de deelnemers. Dag 1 Dagdeel 1: Kennismaking met de rol en context van toezichthouder Tijdens deze sessie staat het door de NVTZ ontwikkelde profiel voor de toezichthouder centraal. Wie is de toezichthouder (waartoe is hij op aarde)? Verschillende dimensies van het vak van toezichthouder: wat wordt er verwacht van het externe toezicht, de stakeholders, de belanghebbenden en waar staat de toezichthouder in dit krachtenveld? Ontwikkeling van de Raad van Toezicht Positie en belang van de voorzitter van de Raad van Toezicht Het samenspel tussen de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur Good Governance Kenmerken van en ontwikkelingen in de zorgsector Dagdeel 2: Het profiel van de toezichthouder Tijdens dit dagdeel wordt er meer ingezoomd in de rol en het profiel van de toezichthouder. Profiel van de nieuwe toezichthouder Benodigde competenties en attitude voor goed toezicht houden De rol van de toezichthouder als individu en binnen het team Verantwoordelijkheden, rollen, taken en aansprakelijkheid (Financiële) vergoeding Het juridisch kader 12

Maximum aantal deelnemers: 18 personen Data : zie www.nvtz.nl - NVTZ Academie Tijd: 9.30-17.00 uur Locatie: NVTZ, Utrecht Kosten: 795,- (BTW is niet van toepassing) Docenten drs. Monica Haimé (tevens moderator) mr. Marius Buiting dr. Ton van Zonneveld drs. Dick Webbink In gesprek met een toezichthouder Gedurende een deel van dit onderdeel zal een toezichthouder aanschuiven die enkele jaren ervaring heeft. Deelnemers kunnen hiermee in gesprek gaan over: Het nieuw binnenkomen in een bestaande Raad van Toezicht Invloed krijgen Dilemma s voor de beginnende toezichthouder Risicogebieden Dag 2 Dagdeel 1: Werving & Selectie Bezien vanuit de zorgorganisatie: Het wervingsproces van een nieuwe toezichthouder Profielbepaling (binnen de bestaande Raad van Toezicht) Behoefte aan soort expertise Generalist of specialist Bezien vanuit de kandidaat: Curriculum Vitae Eigen competenties Vindplaatsen van vacatures Het selecteren van vacatures Het solliciteren De functie van netwerken Valkuilen Dagdeel 2: Is de rol van toezichthouder passend? Tijdens het laatste dagdeel staat centraal of de deelnemer de rol van toezichthouder op zich wil en kan nemen. De aangereikte inzichten over de rol, positie, context, risico s en randvoorwaarden staan hierbij centraal. Op een interactieve wijze en via dialogen met andere deelnemers en de moderator komt de deelnemer tot een eigen beeld. 13

Strategische keuzes: extern krachtenveld & scenario s Presteren in een dynamisch veld Inhoud Tijdens deze eendaagse sessie wordt op basis van een analyse van het externe krachtenveld en de dynamieken in de gezondheidszorg een vertaling gemaakt naar strategische scenario s waarvoor de zorgorganisatie kan kiezen. Vervolgens komen de essentiële indicatoren aan de orde als afgeleide hiervan. Op basis hiervan kan het toezicht zo optimaal mogelijk worden uitgevoerd. Steven de Waal heeft een goed werkzaam analysemodel ontwikkeld op basis waarvan het externe krachtenveld adequaat in kaart kan worden gebracht. Aan de hand van dit model krijgt u inzicht in de belangrijkste dynamieken in de zorg. Dit onderdeel komt in het eerste deel van de sessie aan de orde. Op basis van welke grondslagen worden de keuzes gemaakt? Veelal wordt er gestuurd op middelen in plaats van doelen. De juiste definiëring van de prestatievelden is dan ook van groot belang. Vervolgens wordt de koppeling van de analyse naar het eigen handelen gemaakt. Op basis van de voor de zorg realistische casuïstiek wordt een vertaling gemaakt naar de praktijk. Dilemma s van controle/toezicht naar sturing op basis van de externe analyse komen ruimschoots aan de orde. Uiteraard kunnen dilemma s en eigen praktijksituatie tijdens de sessie ingebracht worden. Toezichthouder bij een Ziekenhuis (naam bekend bij NVTZ Academie) Weliswaar bestond de groep maar uit een klein aantal deelnemers, maar dat heb ik juist als zeer positief ervaren. Het groepsgesprek dat daardoor ontstond, heeft mijn eigen ervaringen en inzichten sterk verruimd. De docent, Steven de Waal, haakte ook goed in op de ervaringen van de cursisten. Hij stimuleerde het interactieve proces. Door zijn brede kennis en ervaring, was hij in staat de individuele ervaringen in te bedden in zekere trends en zo tot een groter inzicht te komen. Hoewel alles misschien niet helemaal volgens schema verliep, heb ik de dag als heel positief ervaren. Als aanrader voor komende cursisten: Juist het interactieve groepsgesprek heeft weer inzichten kunnen toevoegen aan mijn jarenlange ervaring in dit werk. 14

Scherper geworden Maximum aantal deelnemers: 20 personen Data : 14 mei 2014 12 november 2014 Tijd: 11.00 17.00 uur Locatie: NVTZ, Utrecht Kosten: 495,- (BTW is niet van toepassing) Onderwerpen Extern krachtenveld en fundamentele dynamieken in de zorgsector Afweging belang van continuïteit van zorg en/of continuïteit van zorgorganisatie Strategische scenario s: het antwoord van de zorgorganisatie Definiëring van prestatievelden mede op basis van het externe krachtenveld De rol van de toezichthouder: Vanuit de maatschappelijke rol van de zorgorganisatie Uitoefenen van invloed Van analyse naar handelen Docent Drs. Steven de Waal is oprichter en voorzitter van de Denktank Public SPACE, met als missie het bevorderen van burgerschap en maatschappelijk ondernemerschap in de publieke sector in Nederland. Daarvoor was hij vennoot en bestuursvoorzitter van BoerCroon. De Waal is expert op het gebied van strategische ontwikkelingen in de gezondheidszorg in binnen- en buitenland. Hij introduceerde de term en het gedachtegoed van maatschappelijk ondernemerschap en de maatschappelijke onderneming. Tevens is hij ontwikkelaar van besturingsmodellen in diverse branches, waaronder woningcorporaties, zorg en welzijn. Hij deed onderzoek naar de effecten van de liberalisering in de ziekenhuiszorg, de gereedheid van de curatieve zorgsector en de ontwikkelingen in de jeugdzorg. Steven de Waal heeft diverse boeken en vele publicaties op zijn naam staan. Tegelijkertijd is hij een praktijk man op het gebied van toezicht houden. Hij is toezichthouder bij diverse organisaties en is ontwerper van het visitatiestelsel voor de prestaties van woningcorporaties en nu voorzitter van de stichting die dit beheert. Docent Drs. Steven de Waal 15

Toezicht op transitie- en verandermanagement in zorgorganisaties Speel op tijd in op de toekomst Inhoud Dat het roer om moet en om gaat in de zorg zal inmiddels voor een ieder helder zijn. De bevolking vergrijst en de multimorbiditeit neemt toe. We zijn in staat steeds vroeger problemen bij jongeren te onderkennen. Het beroep dat de bevolking op zorg doet neemt nog altijd toe. Tegelijkertijd nemen de beschikbare middelen voor zorg af. Vraagstukken, discussies en dialogen over concentratie en groei, over regie bij patiënten, over het dienstenaanbod en over nieuwe vormen van samenwerking zijn aan de orde van de dag. Dit heeft zeer veel impact op de individuele zorgorganisatie. De discussies over de invulling van zorg en welzijn spelen volop in de samenleving. Deze eendaagse sessie is bedoeld om toezichthouders inzicht te geven in de fundamentele vraagstukken over transities bezien vanuit de zorgorganisatie zelf. De sessie biedt handvatten voor de toezichthouder om te sparren met de betrokkenen over de plannen, alsmede kennis en inzichten om de voortgang van transities met de bestuurder te bespreken. Raden van Toezicht zullen vanuit hun rol vervolgens beter in staat zijn om de besturing van de instelling toekomstbestendig te helpen maken. Onderwerpen Type transities Innovatieve concepten in de zorg en de impact op zorgorganisaties Succesfactoren bij transities in de zorgsector Veranderkundig denken Leiderschapsstijlen bij transities Handelen op besturingsniveau De inzet van persoonlijke talenten en ambities bij transities E.C. Suvee (Toezichthouder Cavent) Ik heb de docente als inspirerend ervaren. Zij verduidelijkte haar boodschap met sprekende voorbeelden en vergelijkingen en belichtte het onderwerp vanuit verschillende invalshoeken. Zo werd ook de praktische toepasbaarheid van de verworven inzichten helder. De docente behield duidelijk de regie in het gezelschap van cursisten, zodat discussies to the point gevoerd bleven. 16

Een aanrader voor toekomstige cursisten Maximum aantal deelnemers: 20 personen Data : 3 juni 2014 6 november 2014 Tijd: 11.00-17.00 uur Locatie: NVTZ, Utrecht Kosten: 495,- (BTW is niet van toepassing) Docent Drs. Monica Haimé is afgestudeerd in de hoofdrichtingen Organisatie- en Sociale Psychologie aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Daarna heeft zij de postacademische opleiding Organisatiekunde en Bestuurskunde bij de Stichting Interacademiale Opleiding Organisatiekunde (SIOO) voltooid. Zij is gespecialiseerd in kwaliteitsmanagement, verandermanagement en conflicthantering in de zorg. Na diverse staf- en managementfuncties bij de overheid en in ziekenhuizen is zij ruim 20 jaar extern adviseur voor instellingen in de Gezondheidszorg en kerndocente van de landelijke Opleiding Kwaliteitsfunctionarissen (OKF). Als extern adviseur is zij vooral bekend om haar laagdrempelige manier van werken met groepen zoals de medische staf, raad van bestuur, raad van toezicht en managementteams. Zij geeft regelmatig presentaties en workshops over kwaliteitsmanagement, verandermanagement en conflicthantering. Leidraad voor haar manier van werken vormen de context van de betreffende organisatie, de actuele ontwikkelingen in de zorg en de kansen en bedreigingen voor de organisatie. Zij vormt zich een beeld van de status quo van de instelling, de wensen en ambities voor de toekomst en zoekt samen met opdrachtgevers naar wegen om een meer gewenste toekomst te helpen realiseren. Docent Drs. Monica Haimé 17

Het Nederlandse zorgstelsel De werking én de belangrijkste veranderingen Inhoud Deze compacte eendaagse sessie geeft een helder overzicht van de werking van het Nederlandse zorgstelsel. Tijdens de sessie worden de rollen en bevoegdheden van de verschillende partijen en instanties in de zorg toegelicht. Ook worden de belangrijkste wetten en financieringssystemen van het Nederlandse zorgstelsel behandeld, met uiteraard aandacht voor de decentralisatie. Als laatste komen de verwachte beleidsontwikkelingen vanuit de overheid aan de orde. De inhoud is cruciaal voor de continuïteit van de zorgorganisaties. Op basis van voor de zorg realistische casuïstiek wordt een vertaling gemaakt naar de praktijk. Deze eendaagse sessie is uitermate geschikt voor toezichthouders die nog niet geheel bekend zijn met de zorgsector en diegenen die een gedegen update m.b.t. de laatste ontwikkelingen willen hebben. Onderwerpen Feiten en cijfers over de Nederlandse gezondheidszorg Organisatie van de curatieve zorg Organisatie van de langdurige zorg Organisatie van de jeugdzorg Organisatie van welzijn en maatschappelijke ondersteuning De rol van verschillende overheidsorganisaties De rol van de zorgverzekeraar / het zorgkantoor De positie van de cliënt Financiering en bekostiging van de zorg Belangrijke verwachte (beleids)ontwikkelingen Een heel boeiend verhaal. Technisch goed doortimmerd. Ook in vergelijking met eerder gevolgde cursussen, springt deze cursus er tussenuit. De sprekers waren goed en het contact tussen de cursisten was ook goed. Juist nu de situatie in het zorgstelsel continu verandert, kan een cursus als deze het overzicht weer vergroten, zodat je dat mee kunt nemen als bagage in je werk als toezichthouder. C. van den Herik (Toezichthouder De Lange Wei) 18

Verhelderend overzicht in rap tempo Maximum aantal deelnemers: 20 personen Data: 15 april 2014 7 oktober 2014 Tijd: 11.00 17.00 uur Locatie: NVTZ, Utrecht Docenten Drs. Marc Soeters heeft ruime ervaring met advisering bij grote veranderingstrajecten in de zorg. Hij studeerde economie aan de Universiteit van Amsterdam. Voordat hij ZorgmarktAdvies oprichtte, was hij plaatsvervangend projectleider invoering Diagnose Behandeling Combinaties (DBC s) bij het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS). Daarvoor werkte hij zes jaar bij het Ministerie van Financiën, waar hij ook voornamelijk adviseerde over de zorg. De laatste jaren adviseerde hij over verschillende regulerings- en bekostigingsvraagstukken in de ziekenhuissector, GGZ en eerstelijnszorg. Drs. Gerrold Verhoeks heeft inmiddels ruim tien jaar ervaring met strategische advisering op het gebied van zorg en welzijn. Voor zijn overstap naar ZorgmarktAdvies was hij plaatsvervangend directeur bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Hij is lid (geweest) van diverse Raden van Toezicht van AWBZ-instellingen. Ook is hij bestuurslid van een welzijnsorganisatie. De afgelopen jaren adviseerde hij diverse partijen over onder meer modernisering van de ziekenhuisbekostiging, een doelmatige vormgeving van de langdurige zorg en contractvorming en zorginkoop binnen de Zorgverzekeringswet (Zvw). Kosten: 495,- (BTW is niet van toepassing) Docenten Drs. Marc Soeters Drs. Gerrold Verhoeks 19

Strategisch Vastgoed De noodzaak van inzicht in meerjarig perspectief Inhoud In deze eendaagse sessie wordt inzicht gegeven in de ontwikkelingen op het vastgoeddossier in de gezondheidzorg. Vanuit het perspectief van de voor de zorg relevante samenwerkingspartners (gemeenten, woningcorporaties, beleggers/bouwers) worden de verschillende belangen en assets in kaart gebracht, zodat het krachtenveld helder wordt. De voor toezichthouders relevante aspecten waarop specifieke alertheid noodzakelijk is, komen tevens aan bod. Vervolgens wordt nader ingezoomd op de specifieke consequenties hiervan voor zorginstellingen: de noodzaak van een scherpe strategie en welke strategische keuzes zorginstellingen hierin kunnen maken. Uiteraard komt daarbij het onderwerp scheiden wonen en zorg aan de orde als het nieuwe perspectief van zorginstellingen. Ten slotte zullen de aanwezigen vertrouwd gemaakt worden met de begrippen bedrijfswaardeberekening en impairmenttest. Aan de hand van een aantal praktijkvoorbeelden en voorbeeldberekeningen wordt de impact op de bedrijfsvoering van een zorginstelling inzichtelijk gemaakt. Ook hier zal telkens het perspectief van de toezichthouder centraal staan. Het programma voorziet in voldoende ruimte voor interactie en inbreng van eigen casuïstiek. Onderwerpen Ontwikkelingen op vastgoedvlak bij zorginstellingen en samenwerkingspartners Spelers op de markt en het krachtenveld Vastgoed in meerjarig perspectief Scheiden wonen en zorg Waardebegrip: Bedrijfswaardeberekening en impairmenttest De rol van de Toezichthouder 20