Stedelijke laadinfrastructuur voor logistiek

Vergelijkbare documenten
Transitie naar elektrisch vervoer

Mobiliteitstafel klimaatakkoord

Road to Zero. Laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen. 19 juni 2018

It s all Electric 2018 Slimme laadoplossingen

De rol van elektrisch rijden en de laadpaal in de energietransitie. ELaadNL/ RAI Vereniging 19 april 2017, Willem Alting Siberg, Wout Benning

Elektrisch Rijden. Transitie Wagenpark en Bestelbussen werksessie 1. Flip Oude Weernink, Mark Gorter 13 april 2018

Waar kan uw gemeente mee aan de slag?

BEHOEFTE AAN INFRA VOOR ALTERNATIEVE ENERGIEDRAGERS. Maarten Verbeek

Presentatie nieuwe concepten

Duurzaam transport voor nu en de toekomst

Werkconferentie laadinfrastructuur voor gemeenten en provincies

Elektrisch Rijden in Nederland: het beleid

Hoe gaan we Slim en Schoon door de Stad? Stimuleren en faciliteren vanuit de overheid

DUURZAME MOBILITEIT IN TERMEN VAN CO2

Emissievrije mobiliteit

Elektrische distributie in NL 'N Update & pilot resultaten

Hoe kan ik verdienen aan slim laden in parkeergarages? Bram Leusink EVConsult

Klimaatakkoord & Elektrisch Rijden

Emissievrije zone Tilburg

Duurzame stedelijke distributie kent vele aspecten

Energietransitie bij Mobiliteit

Federatie Textielbeheer Nederland

Welkom. Terence Otemann Area Service Manager DAF Nederland A PACCAR COMPANY DRIVEN BY QUALITY

EU projecten mobiliteit woe 27 maart 19 Gemeenteraadscommissie

Duurzame stedelijke distributie kent vele aspecten

Landschap Elektrisch Vervoer

United Mobility: EV + zuinig = een match made in heaven

Snelladen in stedelijke gebieden. Menno Kardolus Melvin Venema

De duurzame mobiliteitsrevolutie: we gaan kleine autonome elektrische voertuigen delen

Route naar emissievrije (binnen)steden. Huib van Essen, CE Delft

TCO model faciliteert opschaling zero emissie busvervoer

ELEKTRISCHE VOERTUIGEN VOOR TAXISECTOR. Gent, 26 juni 2018

Duurzame mobiliteit in de stad Klimaatavond Eindhoven Klimaatavond Eindhoven

Schoner en zuiniger CO 2 ambitie verkeer & vervoer

Duurzaam vervoer, gewoon doen! Els de Wit Ministerie I&M

VDL Groep. Kracht door samenwerking. Heavy duty waterstoftoepassingen. Menno Kleingeld

Werkconferentie laadinfrastructuur voor gemeenten en provincies

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz

Brabant aan de Waterstof: mobiliteit

Business Cases parkeren & laden voor EV. Introductie Programma. Sprekers. EVConsult. Opdrachtgevers

KETENINITIATIEVEN. Contactpersoon. Edith Sweep. RPS advies- en ingenieursbureau bv Referentienummer Auteur Datum Versie

Op weg naar. Doetinchem, 8 maart 2018

Introductie. ir. Frank Rieck

Vervoer in de Milieuwetgeving

Fleetclub van 100. Welkom

Duurzame energie De Wereld, Nederland en Nieuwegein

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Roerige tijden in de wereld van koelen en verwarmen. Ir. Erik J. Hoogendoorn, ENGIE Refrigeration

Visie transitie aanpak LNG BIO-LNG

Elektrisch rijden in de praktijk

STARTDOCUMENT. 1. De kracht van samenwerking. 2. Waarom een NWP

MEMORIE VAN TOELICHTING A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Processchema verduurzaming doelgroepenvervoer. 5 februari 2019

KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact & Figures. Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid

Benut het MIRT voor Duurzame mobiliteit

De impact van elektrisch vervoer op het elektriciteitsnet. Femke Hulsbergen

De noodzaak van waterstof. InnoTeP 2017 Jochem Huygen.

Team X G. Eric Sens Mario Sabel Energy Expo. Ronald Koekoek. Erik Koekoek. Mario Sabel. Ernest Lolkema

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018

Innovatie- & Acceleratie Programma elektrische mobiliteit. Informatiebijeenkomst DKTI-regeling Dierenpark Amersfoort 5 september 2017

Ervaringen en versnellingskansen voor e-deelauto rijden in de regio Oost-Nederland

Heeft de milieubeweging een alternatief? Ron Wit, Stichting Natuur en Milieu Mini-symposium klimaat en energiebeleid 10 september 2009

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen

KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact& Figures

Waterstofmobiliteit: status en uitdagingen

#FleetEventNL. Welkom op het. Fleet Event. 21 maart 2019

WERK MAKEN VAN GROENE GROEI. Bineke Posthumus, Thijmen van Bree, Richard Smokers

URBINN Roadmap URBINN is de ontwikkeling van een duurzaam autonoom voertuig voor de last mile en is in 2016 gestart vanuit De Haagse Hogeschool / Beta

Bereikbaar Haaglanden en Rijnland. Duurzame mobiliteit & Klimaatakkoord

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat. Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018

De Jong Zuurmond lanceert met GoodFuels en MAN eerste private blendingstation voor Renewable Diesel (HVO) in Nederland.

Programma Aardgasvrije Wijken

WELKOM BIJ PORT OF ROTTERDAM! Remco Neumann en Ankie Janssen 19 April 2018

Webinar Beter Benutten: 18 mei 2016 Zijn de Brabantse ITS projecten ook iets voor jouw regio?

Aanbevelingen voor een effectief klimaatakkoord. Leren van wind op zee: Naar een programmatische aanpak. Ron Wit, Den Haag, 19 januari

BusVision. Is Nederland klaar voor elektrisch busvervoer? Nico van Egmond 15 april 2014

Aanzet Visie Logistiek Zeeland THIERRY VERDUIJN LECTOR SUPPLY CHAIN INNOVATION 22 OKT 2018

Wat zijn afwegingen bij OV exploitatie in relatie tot duurzaamheid?

Workshop laadinfra voor gemeenten

Cruciaal voor behalen doelen Brandstofvisie

Presentatie SIM MEA-Industrie & LEA. Ron Bissels 16 april 2018

Minder en duurzamer vliegen?

Laadpunten voor elektrische auto s bij VvE s

Duurzame dienstmobiliteit. Geert Biesemans directeur voertuigencentrum

Trends in mobiliteit. Huib van Essen, 23 januari 2018

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft

Zonnestroom en windstroom Samen meer

Vos Logistics : maak de markt vrij voor LNG-transport in NL

Het KlimaatAkkoord (ieder z n opinie; hier is de mijne)

Impressie Regiotour MIRT in Noord Nederland 13 juni

Uitgangspunten Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV

TCO als kern van de transitie naar zero emissie busvervoer

Minder emissies, betere bereikbaarheid. Haags Milieucentrum, 26 februari 2013 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft

Powered by the Sun. ontwikkeling van een slimme duurzame snellaadstation met PV en batterij opslag

De nul ongevallen visie: een commitment strategie voor veiligheid

Vervoer in de wet EED. Wm (2%) Zorgplicht: voorkom de negatieve milieueffecten van vervoer van goederen en personen van en naar de inrichting

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen

ElektroNED Roland Steinmetz - EVConsult Roland Ferwerda - NKL. 7 november 2017

Transcriptie:

Dat is een grote opgave. Kijk alleen al naar de stadslogistiek: de huidige CO2-emissie is 3,6 Mton. De ambitie is 1 Mton reductie in 2030 Stedelijke laadinfrastructuur voor logistiek SPES Bijeenkomst 5 September 2019

Doelstelling vandaag 1. Elkaar inspireren en ondersteunen bij realisatie van voldoende laadinfra voor (stads-) logistiek 2. Kennisdeling : wat is er nodig, wat is er mogelijk 3. Samen processen verkennen en inrichten 4. 50 minuten waarvan 25 minuten zenden 2

Welkom 1. Inzicht in uitdagingen rondom laadinfrastructuur voor logistiek in Stedelijk gebied 2. Korte introductie NKL 3. Noodzaak en Ambitie context 4. Maatregelen Klimaatakkoord Logistiek en de Nationale agenda Laadinfrastructuur 5. Verwachtingen groei en aanbod van Zero Emissie Logistiek 6. Afwegingen voor Gemeentelijke en regionale aanpak laadinfrastructuur 7. Aanpak vervolg 3

Jeroen Kroonen Logistieke laadinfrastructuur jkroonen@nklnederland.nl Namens kwartiermakers NAL Logistiek 4

2 Nationale Agenda Laadinfrastructuur Logistiek Bouwt voort op aanpak laadvoorzieningen voor personenvervoer 3 Segmenten: stadslogistiek, zwaar transport, binnenvaart Aanpak die rekening houdt met te verwachten marktontwikkelingen en samen (tripple helix) roadmap maakt en uitvoert gericht op slim opschalen (verbonden aan het meerjarige missiegedreven innovatieprogramma (MMIP) duurzame mobiliteit) Uitgangspunten: 1. Inzicht in laadbehoefte en laadgedrag van de logistieke sector 2. Energieinfrastructuur en businesscase die kan voorzien in de logistieke laadbehoefte en past in de regionale energie strategieën (RES) en duurzame gebouwde omgeving 3. Kennisontwikkeling over logistiek laden (ook internationaal) 8

Wat is dit? 9

Een stoomtrein loopt op water 4000 liter water voor iedere 500 kg kolen 10

Going up the S-curve voor (mondiale) verduurzaming logistiek : ZE gebieden in Nederland : U bent voor logistiek wat Noorwegen is voor personenauto s!

Rol van NL ZE zones en rol gemeente

3 Klimaatakkoord Verduurzaming logistiek totale opgave 7,3 Mton Middelgrote zero-emissiezones stadslogistiek in 30 tot 40 grotere gemeenten in 2025 (ca. 1 Mton) Zero-emissie bouwverkeer en mobiele werktuigen Klimaat-neutrale en circulaire grond-, weg- en waterwerken (GWW) 30% reductie van de CO2-uitstoot door achterland en continentaal vervoer in 2030 Binnenvaart 17

Green Deal Zero Emission City Logistics Is the energy network ready for 50.000 ZE vans and trucks for city logistics by 2025 and 150.000 by 2030? The Green Deal Zero Emission City Logistics

Conclusie onderzoek topsector Zero emissie interessant en crucial onderdeel verduurzaming logistieke sector Voor busjes en bestelwagens is veel aanvullende laadinfrastructuur nodig, met name in de wijken. Verdubbeling laadinfra aantal in regio Amsterdam! Voor trucks zijn andere oplossingen nodig die nu in pilotfase zitten en komende vier jaar (snel) kunnen groeien Levvs en Hubs zijn interessant om leefbaarheid en luchtkwaliteit en Co2reductie gelijktijdig aan te pakken Source: Electrec, 2017 20

Bron: EVConsult Business case voor laden op eigen terrein Laden bij laden/lossen waarom? Energy cost per km - 0,02 0,04 0,06 0,08 0,10 0,12 0,14 Bedrijfsterrein Thuis laden Publiek laden Snelladen 21

Laadinfra logistiek en ZE Zone s urgent en belangrijk 1. Hoge ambitie voor logistiek in 2025, 2030 en 2050 alleen haalbaar met ambitieuze inzet op Batterij Elektrische logistiek 2. Zero Emissie zone s en regionale aanpak cruciaal voor doorbraak en effectieve inzet BEV 3. Batterij elektrische logistiek vraagt andere kijk op tanken en op laden 22

Huidige situatie laadvoorzieningen (is anders dan de situatie in 2023) >1 MW (vanaf 2020) >1 MW (vanaf 2020) Bron onderzoek topsector logistiek laadinfra 23

Trends Groei laadinfrastrcutuur zet door Regulier laden (tot 22 kw AC) sluit goed aan bij normale laadbehoefte van bestelauto en bestelbus Near Home en Near Work laden combineren met veel laden op privaat terrein De ladder van laden werkt Logistiek vraagt om eigen ladder van laden en privilege beleid Source: Electrec, 2017 24

Trends Toename laadsnelheid CCS laden beschikbaar voor 50kW 350kW Bus laden al beschikbaar van 150kW- 600kW Truck charging voorbereid voor 1MW tot 3MW charging power: Truck 2kWh/km -> 375 km charging in 45 minutes EU-regulation on rest/ pause time of 45 minutes every 4 ½ hour Locatie voor zware laadinfrastructuur is sleutel Source: Electrec, 2017 25

Trucks met een batterij Verrassend effectief juist ook voor zwaar vervoer!

Where to charge? Thuis: 50-60% Bij bedrijf (PostNL, Unica, AH.nl, verhuur): 10-20% Bij ontvangers op locatie: 15% Op de bouwplaats: 15% Op straat bij bestemming: 15-25% Snelladen onderweg: 5-10% Kan optellen tot meer dan 100 procent!

Gemeenten en de outlander innovatie paradox Ga Omtanken 1. Batterij elektrische logistiek vraagt andere kijk 2. op tanken en op laden Regulier laden (zowel snelladen als AC laden in straat) past bij bestelauto s en bestelbusjes Trucks en intensieve toepassingen vragen andere kijk (ala OV bus), nooit meer tanken. Blijf rijden en lossen Integreer oplossingen in gebouwde omgeving en (RES, MIRT) regio 28

Laadinfra logistiek en ZE Zone s urgent en belangrijk 1. Rol gemeenten en ZE zone s cruciaal in internationale aanpak 1. Opschalen laadinfrastructuur Regulier laden ook voor bestelbus en bestelauto 2. Omtanken : aandacht verdubbeling reguliere laadinfrastructuur in periode 2019 2023 aandacht voor de CO2 kiloknallers : laadinfrastructuur voor trucks in grootstedelijk gebied en reguliere laadinfrastructuur in wijken tbv bestelauto en bestelbus 29

Zero emissie vraagt om samenwerking Klimaatakkoord wordt leidend, ook voor internationale innovatieagenda industrie Stevig lokaal ZE beleid helpt iedereen (ook industrie)! ZE, zeker niet alleen in de grote steden ZE wordt norm in transport, maar niet alleen ZE ZE is nog duur, met andere bedrijfsvoering en subsidie wel veel kansen Samenwerking nodig: technologie, energiediensten, planning en sociale innovatie: high trust, high touch

Handreikingen Zie bronnen van deze presentatie Handreiking Logistieke laadinfra wordt gemaakt door NKL en samen met partners van Roadmap Logistiek NAL oplevering in Q4 Combineer beleidsinstrumenten en verdeel resources gelijkmatig over 1. Inrichten laadinfrabeleid logistiek als onderdeel ZE zone besluit 2020 2. Uitbreiding reguliere laadinfra (voor prestatie bestelauto s en bestelbussen) 3. Versnelde introductie 100% doorbraakinnovatie voor Truck 31

Zero emissie vraagt om stevige gemeente en regio Duitsland/Frankrijk versus Nederland 1969 vs 1982??

Zero emissie vraagt om stevige gemeente en regio Focus alle resources op echte doorbraaktechnologie (80/20) Focus op samenwerking met industrie en burgers (retail, logistiek, HTSM en energie)

Bedankt

Referenties : Handreikingen NKL: website NKL https://www.nklnederland.nl/ Topsector logistiek laadonderzoek https://topsectorlogistiek.nl/wptop/wp-content/uploads/2019/08/20190813-laadinfrastructuur-voor-elektrische-voertuigen-in-stadslogistiek.pdf Klimaatakkoord https://www.klimaatakkoord.nl/mobiliteit/documenten/publicaties/2019/06/28/klimaatakkoord-hoofdstuk-mobiliteit Een overzicht : https://www.europa-vrachtwagens.nl/trucknieuws/a43812/elektrische-hybride-vrachtwagens-bussen-toekomst-vervoer-bebouwde-kom Enpuls: https://www.enpuls.nl/media/2654/whitepaper-goederenvervoer.pdf Laadpleinen: https://www.nklnederland.nl/uploads/files/handreiking_realisatie_laadpleinen_def.pdf Tu/e Hoekstra over studies naar E-trucks https://www.livinglabsmartcharging.nl/nl/nieuws/electric-trucks-economically-and-environmentally-desirable-but-misunderstood Nationale agenda laadinfrastructuur https://www.klimaatakkoord.nl/binaries/klimaatakkoord/documenten/publicaties/2019/06/28/achtergrondnotitie-mobiliteit-laadinfrastructuur/nationale+agenda+laadinfrastructuur.pdf

Discussie slides : extras

HEAVY DUTY ELECTRIFICATION Electric buses setting the pace!! Foto: OV magazine

OV laadstrategie als inspiratie voor logistiek? Overnight Charging Opportunity Charging + Combination of both

Deel elektrificeerbaar van vloot 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Range and electrification Minimale deel vrachtwagenvloot dat geëlektrificeer kan worden bij overnight charging 100 200 300 400 Nationale Van der Most transporteur 500 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600 Regionale Post en Zonen transporteur Praktrische range (km) 1700 1800 1900 2000 PAGE 39 6-9-2019

Voor 80% van ritten volstaat laden aan dock