VERSLAG VERGADERING OVERLEGORGAAN DRENTS-FRIESE WOLD 12 MAART 2008 Om 09.30 uur in de raadszaal van het gemeentehuis Ooststellingwerf Aanwezig mw. M.A.J.Jager-Woltgens Voorzitter O.O. Drents-Friese Wold mw. C.Scholten-van der Scheer Secretaris O.O. Drents-Friese Wold R.Munniksma Provincie Drenthe A.Andriesen Provincie Fryslân H.Geertsma Gemeente Westerveld J.Hartog Recreatieschap Drenthe P.Wijers Recreatieondernemers Drents-Friese Wold A.Kerssies Natuurmonumenten mw. J.H.A.Elting-Heres Waterschap Reest en Wieden K.Smidt Agrarische ondernemers Drents-Friese Wold E.W.G. van der Bilt Stichting het Drentse Landschap G.Zweers Kleine particuliere bos- en natuureigenaren Drents-Friese Wold H.Post Staatsbosbeheer. Afwezig: J.Mensink Maatschappij van Weldadigheid S. van Weperen Gemeente Ooststellingwerf Op de publieke tribune zijn 12 mensen aanwezig 1. Opening De voorzitter opent de vergadering, heet iedereen welkom en wijst op de noodzaak om het openbare gedeelte van de vergadering te besluiten uiterlijk om 11.15 uur. 2. Spreekrecht Van het spreekrecht maakt de heer T.Jonkhoff (Stichting de Woudreus) gebruik. Zijn bijdrage is ook op schrift beschikbaar. Kort samengevat stelde hij naar aanleiding van de voorgenomen herziening van het B.I.P. en het Alterra verslag over de nulsituatie van het Drents-Friese Wold dat veel Nederlanders een voorkeur hebben uitgesproken voor bos, dat niemand zit te wachten op moerasgebieden en dat zijns inziens het verschil in inzicht tussen het Overlegorgaan en de bevolking niet opgelost wordt door meer voorlichting, maar door eindelijk de geluiden uit de bevolking eens serieus te nemen. De stichting de Woudreus wil graag betrokken worden bij het overleg over een nieuw B.I.P. 3. Verslag van de 31 e vergadering 14 november 2007 Het verslag van de vergadering van 14 november 2007 wordt ongewijzigd vastgesteld; het geeft geen aanleiding tot bespreking. 4. Mededelingen: a. Verzoek gebruikersplatform standpunt innemen t.a.v. de naamborden in het Nationaal Park Het gebruikersplatform wil graag meer historische padnamen via de bebording naar voren brengen vanwege het cultuurhistorisch besef en vanwege de veiligheid. Het platform vraagt het overleg orgaan hierover een standpunt in te nemen. Over beide aspecten wordt in de discussie gesproken. Er is waardering voor de aandacht voor cultuurhistorie. Toch wil het overleg orgaan de bebording beperkt houden, volgens eerdere afspraken. Het moet niet gaan lijken op een gewoon park. De bebording moet dus beperkt gehouden worden.
2 Over het aspect van de veiligheid wordt opgemerkt, dat de gemeente hierin bevoegd gezag is (H.Geertsma) Je moet niet via de bebording een illusie van veiligheid suggereren (mw. Andriesen). De hulpdiensten kunnen iemand via de moderne techniek toch wel vinden (Munniksma). De secretaris zal aan de hulpdiensten vragen op welke wijze zijn slachtoffers in het buitengebied localiseren. De voorzitter vat verder samen: in een volgende vergadering van de werkgroep B&O zal nagegaan worden waar vanuit cultuurhistorisch oogpunt nog (beperkt) behoefte is aan naamborden en hoe en wanneer deze geplaatst kunnen worden. b. De secretaris wijst erop dat mevrouw Molendijk afwezig is wegens ziekte en dat mevrouw Guldener aanwezig is omdat ze een snuffelstage loopt, in de verwachting dat ze de secretariaten van het Drents Friese Wold en het Dwingelderveld zal gaan ondersteunen c. De secretaris deelt mee dat een stagiaire van de Hanzehogeschool na Pasen 2008 een communicatieplan zal schrijven d. De heer Zweers spreekt zijn waardering uit voor de nieuwsbrief voor bos- en natuureigenaren 5. Ingekomen stukken De vergadering neemt kennis van de volgende verslagen van werkgroepen: - Werkgroep V&E van 13 oktober 2007; - Werkgroep Recreatie van 30 januari 2008 (in concept); - Werkgroep Beheer en onderzoek 31 oktober 2007 en 16 januari 2008 (in concept); - bijeenkomst particuliere eigenaren 24 januari 2008 (in concept); - Gebruikersplatform van 28 januari 2008 (in concept). De vergadering neemt kennis van de overige ingekomen brieven: - bestemmingsplan De Hildenberg; verzoek om zienswijze; - verzoek om zienswijze vestiging melkveehouderij Tilgrupsweg; - beschikking NB-wet-vergunning pluimveebedrijf Terwisscha; - Beschikking bestedingenplan 2008 Drents-Friese Wold; toegezegd 190.056 (excl. bijdrage schaapskudde); - zienswijze van Staatsbosbeheer t.a.v. melkveehouderij Tilgrupsweg; - rapport Een teelt op Drift, over lelieteelt in de gemeente Westerveld. Van de Stichting Bollenboos. De Stichting pleit voor het beperken van lelieteelt in de nabijheid van woningen en kwetsbare natuurgebieden. Op basis van de kaarten uit het rapport zijn in 2006 en 2007 nog lelies geteeld langs de Huenderweg nabij Wateren en in de Oude Willem; - Milieueffectenstudie door DHV in opdracht van Smart Energie Solutions naar gaswinlocatie Oosterwolde (nabij Canadameer); - Onderzoek Flora en fauna en compensatiepakketten N381 door Buro Bakker in opdracht van provincie Fryslân; - ontslagbrief mevr Jager als voorzitter per 1 juli 2008. De vergadering neemt kennis van de volgende verzonden brieven: - vergunningaanvragen recreatiepanelen op terreinen van de gastheren; - Toezending bestedingenplan 2008 Drents-Friese Wold aan provincie Drenthe; - zienswijze vestiging melkveehouderij Tilgrupsweg; De heer Smidt spreekt zijn verbazing uit over de zienswijze die verstuurd is met betrekking tot de boerderij aan de Tilgrupsweg. Deze ligt buiten de grens van het park. De secretaris licht toe dat het ging om een antwoord op een verzoek om een zienswijze, waarin aangegeven is dat er in concreto geen bezwaren waren van de kant van het Drents-Friese Wold.
3 6. Informatiecentra a. Masterplan Bezoekerscentrum Terwisscha De heer Post informeert over de voortgang rond het masterplan bezoekerscentrum Appelscha. Het is in concept klaar. Zijn voorstel is om in afwachting van de ontwikkeling van Appelscha pas op de plaats te maken. De voorzitter refereert aan de presentaties die de heer Elzinga gehouden heeft tijdens een eerdere vergadering en sluit zich aan bij het voorliggende advies. In de bespreking wijst de heer Wijers erop dat destijds afgesproken is om ook naar Diever te kijken. Vergeet niet de eigen verantwoordelijkheid te nemen. Laat dit advies geen vertraging voor Diever opleveren. Mevrouw Andriesen spreekt uit dat taken en verantwoordelijkheden gescheiden moeten blijven. Voor het nationaal park moet je niet alles afhankelijk maken van de Ontwikkelagenda Appelscha De heer Post stemt in met beide reacties; je moet geen onomkeerbare dingen doen op dit moment. De voorzitter sluit af; de verstrekte informatie is helder. Wel is er behoefte aan een overzicht van de voortgang van het geheel en dus aan planning. Zij vraagt de heer Post voor de volgende vergadering voor een planning te zorgen? Het Overlegorgaan wil betrokken blijven bij de invulling van het bezoekerscentrum als centrum van het Nationaal Park. Voor het Nationaal Park is het van belang dat bezoekerscentra integraal bekeken worden, dus ook de samenhang met Diever (zie 6c) b. Projectvoorstel aanpassing inrichting bezoekerscentrum Nu het masterplan bezoekerscentrum nog enige tijd op zich zal laten wachten, gaat het Overlegorgaan akkoord met een aanpassing van de inrichting, met name de expositie, zoals geschetst in de secretariaatsnotitie hierover. c. Voorstel herinrichting informatiecentrum Diever Het Overlegorgaan gaat akkoord met het voorstel voor aanpassing van de inrichting VVV Diever. De gemeente Westerveld zal voor goede bemensing zorgen. De voorzitter wijst op het belang om de verbinding met Appelscha zichtbaar te houden. Beide centra zijn belangrijk als informatiepunt voor het Nationaal park en de onderlinge samenhang moet zichtbaar blijven. 7. Profiel en procedure nieuwe voorzitter Aan de orde is een voorstel voor een procedure en een profiel van een nieuwe voorzitter voor nationaal park Drents-Friese Wold en Dwingelderveld. Naar aanleiding van dit voorstel merkt mevrouw Elting op dat het misschien beter is om ook een advertentie te plaatsen, gezien de openbaarheid van de functie. De voorzitter wijst erop dat de procedure zoals voorgesteld op dit moment bij de Nationale Parken zo wordt gevolgd. Werving speelt zich in de netwerken af. Uiteraard is er geen bezwaar tegen een openbare procedure. De heren Smidt en Wijers sluiten zich aan bij mevrouw Elting. De heer Geertsma vindt dat zoeken in de netwerken goed samen kan gaan met een openbare procedure. Zo ook de heer Munniksma en mevrouw Andriesen De heer Zweers voelt een spanning in het profiel: hoe kun je bekend zijn met de bestuurlijke situatie en tegelijk ongebonden? Hij wil ook graag affiniteit met de cultuurhistorie en mist het onderdeel over taken. De voorzitter sluit dit onderdeel af. Zij constateert steun voor het plaatsen van een advertentie voor het voorliggende voorstel. In welke kranten moet de advertentie geplaatst? Gewezen wordt, naast het regionale Dagblad van het Noorden en de Leeuwarder Courant op Binnenlands Bestuur.
4 Zij antwoordt de heer Zweers dat het punt van de cultuurhistorie meegenomen wordt en dat de taken vermeld worden in de advertentie. Zij voelt de spanning tussen bekendheid en ongebondenheid niet. Onafhankelijkheid is een duidelijke eis die komt uit het reglement van de nationale parken. Het betekent: niet (meer) gebonden aan één van de organisaties in het overlegorgaan. Het voorstel wordt hiermee vastgesteld. Overleg met het overleg orgaan van het Dwingelderveld zal plaatsvinden. 8. Organisatiestructuur Een notitie voor een mogelijk nieuwe opzet van de organisatiestructuur, in aansluiting aan die van het Drentsche Aa gebied, wordt besproken. Achtergrond hiervoor is onder andere de ruis bij de professionele organisaties dat er veel overlegstructuren zijn, waardoor overlap ontstaat en de integraliteit van de adviezen in het gedrang komt. Mevrouw Andriesen wil hiermee graag verder, en wijst op een relatie met het onderzoek naar de bestuurlijke organisatiestructuur van de Nationale Parken dat door SNP wordt opgestart. De heer van der Bilt ziet ook voordelen. Het rendement van de werkgroepen voor zijn organisatie vindt hij laag. De heer Zweers vraagt om toelichting; het Drentsche Aa model is toch niet zomaar over te nemen? Wij zijn geen gebiedscommissie. De secretaris: het dient alleen als voorbeeld. De heer Kerssies vindt het ook een voordeel dat er minder groepen komen en wijst erop dat het de laatste jaren vooral om uitvoering ging in plaats van visie en beleid. De heer Post vindt een integrale aanpak noodzakelijk en voert een pleidooi voor een breed georganiseerde maatschappelijke inbedding. De heer Smidt vindt dat er in de projectgroep ook iemand van de agrarische sector zitting moet nemen. De voorzitter vat samen. Zij concludeert tot een positieve houding ten opzichte van het Drentsche Aamodel. Dat model moet wel worden omgevormd naar onze situatie. Het voorstel zal uitgewerkt worden voor de beide nationale parken. Ze sluit aan bij mevrouw Andriesen: ook landelijk kijken we naar de structuur van de overlegorganen. Dit staat echter de uitwerking van deze voorstellen niet in de weg. 9. Voorstel nieuw logo De secretaris: het ontwerpbureau is nog niet ver genoeg om het te presenteren, maar het ontwerp voor het nieuwe logo wordt de specht op lichtgroene ondergrond. De vergadering gaat hiermee akkoord. 10. Voorstel project herziening BIP Het projectvoorstel herziening beheer- en inrichtingsplan Drents-Friese Wold wordt besproken. Gevraagd wordt om: 1. in te stemmen met het voorstel; 2. voor 1 april namen door te geven aan de secretaris voor de werkgroep (teamleden. Intern zorgt iedere organisatie dat teamleden weten waarvoor ze mandaat hebben; 3. de projectgroep opdracht te geven een offerteverzoek op te stellen, offerte van ten minste 3 bureaus te vragen en in de vergadering van juni een voorstel voor een bureau voor te leggen aan het overlegorgaan; 4. budget conform bestedingenplan raming 2008 en 2009 hiervoor beschikbaar te stellen. De heer Geertsma stemt in met de opzet, mist wel aandacht voor de landbouw en vraagt zich af in hoeverre het genoemde onderzoek van invloed is op het B.I.P. Mevrouw Andriesen wijst erop dat de in de tweede alinea genoemde begrenzing inderdaad nog ter discussie staat, wil ook starten met het Beheerplan Natura 2000, hoopt dat in dit proces het beeld
5 bijgesteld wordt dat vanwege de NB-wet het gebied op slot gaat en onderstreept het belang van een werkgroep communicatie. De heer Zweers stelt voor om aan de concept-inhoudsopgave aandacht voor aardkundige en cultuurhistorische waarden toe te voegen, constateert dat onder de geïdentificeerde risico s gesproken wordt over randvoorwaarden en zag dit liever vervangen door commitment. De heer Munniksma pleit ervoor om B.I.P. en beheerplan te combineren. De heer Smidt sluit zich hierbij aan en vraagt of de ecologische verbindingen een zaak van de nationale parken zijn of van de overheden. De heer Hartog ziet ook graag een combinatie van de plannen, ook gezien het belang van de recreatieve sector. De heer Kerssies is blij met de extra aandacht voor de communicatie en pleit voor een kleine regiegroep die de projectgroep aanjaagt om het grote werk te doen. De voorzitter vat samen. Belangrijk is het om BP en B.I.P op elkaar te laten aansluiten. Dat was enige tijd geleden ook het standpunt van het Overlegorgaan. De insteek was gericht op een parallel verloop van de processen, maar het Drents-Friese Wold heeft dringend behoefte aan een geactualiseerd BIP en er was geen zicht op spoedige totstandkoming van het Beheerplan N2000. Mevrouw Andriesen wijst erop dat een parallel verloop nog iets anders is dan het maken van één plan, zoals op Schiermonnikoog gebeurd is. Rond het BP moet er op korte termijn iets gebeuren. Ook de heer Munniksma wil graag beide processen in elkaar schuiven, zoals rond de Peel. De voorzitter reageert. In ieder geval is het nodig bestuurlijk er power achter te zetten dat het opstellen van het beheerplan N2000 spoedig kan starten. De discussie van 2 jaar geleden moeten we niet over doen. Vanuit het secretariaat is het signaal gegeven dat het dringend gewenst is nu aan te pakken. De secretaris: koppelen van beide processen was het uitgangspunt, maar we bleven om elkaar heen draaien. Volgens DLG is de gang van zaken rond de Grote Peel een slecht voorbeeld. B.I.P. en BP hebben ook een verschillende status. In de communicatie moet er in ieder geval een koppeling komen. De voorzitter vat samen. Er is een bestuurlijk signaal gegeven om beide processen te combineren. Het is ook belangrijk nu vanuit de overheden er vaart achter te zetten. De voorgestelde aanvullingen van de heer Zweers worden overgenomen. Aandacht voor communicatie en het instellen van een regiegroep zijn goede suggesties. Ze concludeert dat tussen nu en juni ingezet wordt op integrale processen. Naar aanleiding van een opmerking van mevrouw Andriesen en de heer Smidt zal het uitgewerkte voorstel een tijdpad bevatten. 11. Landelijke (SNP) zaken a. Manifest kwaliteitsimpuls De voorzitter zet het uitgangspunt uiteen. Het gaat om het opheffen van versnippering, het realiseren van verbindingen en de waterkwaliteitseisen. Na regionale bijeenkomsten gaat het manifest naar de minister. Ze doet een appel op de bestuurders om hier grondig kennis van de nemen en inhoud aan te geven. De heer Smidt vindt dat de impuls vooruit lijkt te lopen op een voor hem ongewenste samenvoeging van Drents-Friese Wold en Dwingelderveld. Hij vindt dat de ecologische verbindingszones geen taak voor het nationaal park vormen en heeft nog niet eerder gehoord van de randzones. De voorzitter wijst erop dat al deze voorstellen via de werkgroepen aangeleverd zijn en via het overlegorgaan aangeboden aan SNP. De EVZ s zijn juist vanuit de nationale parken heel belangrijk, met
6 alle randvoorwaarden die erbij horen. Robuuste verbindingen passen goed in beleidsontwikkelingen in verband met klimaatverandering, biodiversiteit enz. De secretaris wijst erop dat de randzones al genoemd zijn in de projectenlijst van november. De voorzitter: ze zijn ook via de werkgroepen aan de orde gekomen. De heer Kerssies wijst erop dat de randzones vooral een rol spelen aan de westzijde van het Dwingelderveld. Hij wil graag de onder de kwaliteitsimpuls liggende stukken zien. De heer van der Bilt leest de impuls als een weergave van lange termijn doelen. Bij de randzones gaat het volgens hem speciaal om de koppeling met de maatschappij van Weldadigheid De voorzitter wijst erop dat een aantal projecten nog uitwerking nodig heeft via de werkgroepen en het overlegorgaan, maar dat de lijst wel weergeeft welke kwaliteitsimpuls nodig is voor de Nationale Parken. Op een vraag van de heer Zweers over de herkomst van de lijst antwoordt de voorzitter dat LNV erop wees dat er nog te benutten geldstromen bestaan. Bestuurders en beheerders moeten er wel achter staan. De heer Munniksma onderschrijft als lid van het Overlegorgaan de ambities; als bestuurder moet hij rekenen met meerdere ambities. b. Nulsituatie nationaal park Drents-Friese Wold Er ligt een rapport over de uitgangssituatie van het nationaal park. Het voorstel is om er kennis van te nemen, het rapport te beschouwen als bouwsteen voor het B.I.P. en de aanbevelingen daarin te verwerken In de bespreking merkt mevrouw Andriesen op dat het draagvlak kennelijk niet optimaal is. In de volgende fase moet dat goed besproken worden. De bewoners moeten anders bij de gang van zaken betrokken worden. De heer Zweers onderschrijft dit en wijst erop dat volgens hem het aantal hectaren, in beheer bij particulieren niet klopt en vraagt zich af of de voorgestelde inzet op meer voorlichting niet een paternalistisch tintje heeft. De heer van der Bilt beaamt dat het altijd goed is te streven naar een goede communicatie, maar wil wel binnen de kaders blijven. De heer Munniksma wil investeren in het draagvlak, gezien het politieke belang ervan. De voorzitter is blij dit gehoord te hebben. inmiddels is hier veel tijd en energie in geïnvesteerd. Laten we een breed maatschappelijk onderzoek verrichten om meer zicht te krijgen op het draagvlak. De secretaris; dat vindt nog voor de zomer van 2008 plaats. Mevrouw Andriesen; dringt erop aan iets te doen met de gemaakte opmerkingen en vindt dat een bredere nulmeting ook in het overlegorgaan besproken moet worden. 12. Rondvraag Niemand maakt gebruik van de rondvraag. 13. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om 11.10 uur.