Nood aan een paradigmawissel



Vergelijkbare documenten
Timing van ondersteuningsbeleid The sooner we start, the further they go

Onderwijs: tussen efficiëntie en sociale rechtvaardigheid

Situering van het onderzoek

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland?

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

The Kentalis Reading House

Behandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel

De BRAINS methode. Nothing What it we do nothing, or wait a while before deciding? Wat gebeurt er als we niets doen of nog een tijdje (af)wachten?

My Inspiration I got my inspiration from a lamp that I already had made 2 years ago. The lamp is the you can see on the right.

Kinderarmoede bestrijden: een strategische aanpak

Wat is meertaligheid. Wat is meertaligheid. Enkele begrippen. Meertaligheid in cijfers

Disclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal

Arbeidsmarktcongres Steunpunt WSE 12 december 2011

Reflecties uit een kinderrechtenbril

Wat na collectief ontslag? Kwaliteit van transities en effecten van outplacement in kaart gebracht

Succescriteria bij de activering van anderstalige nieuwkomers

MyDHL+ Tarief berekenen

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet.

Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten. Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017

Handleiding Zuludesk Parent

Preventie van gedragsproblemen Maatschappelijke relevantie en beleid

Citation for published version (APA): Mazzola, P. (2016). Phenylketonuria: From body to brain [Groningen]: Rijksuniversiteit Groningen

Leiderschapscompetenties. Wat maakt leiders tot leiders en niet tot volgers?

Indicatoren m.b.t. het recht op onderwijs

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED

Risico s van Technologisch Succes in digitale transformatie S T R A T E G I C A D V I S O R

Het executief en het sociaal cognitief functioneren bij licht verstandelijk. gehandicapte jeugdigen. Samenhang met emotionele- en gedragsproblemen

(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1

Kinderarmoedebestrijding. Senaat, 22 juni Frederic Vanhauwaert, algemeen coördinator Netwerk tegen Armoede

Installatie van Windows 10 op laptops. Windows 10 installation on laptops

Businesscase ehealth in de ggz Social Return on Investment. Maarten Oosterkamp Amersfoort, 2 oktober 2012

Terugvalpreventie bij anorexia nervosa

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Faculteit Maatschappij- en Gedragswetenschappen. Academische Route UvA-HvA Onderwijskunde en Pedagogische wetenschappen

The training courses are only offered in Dutch.

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

Persuasive design. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Agile Marke+ng. Adrie Dolman MSc

Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition)

connexxion.nl/keukenhof

Durf als merk te ontregelen en groei! Bram van Schaik 27 juni 2019

Empowerment project. Driejarig project van Rotaryclub Rhenen-Veenendaal

Werkloosheid en gezondheid: hoe gaat dat samen?

Graphic Design. Keuzevak GD1. Raul Martinez-Orozco / raul@thecombine.nl)

Comics FILE 4 COMICS BK 2

The upside down Louisa tutorial by Dorothée: Noortjeprullemie.blogspot.be Written for Compagnie M.: m.com

Handouts - lesson 4 - #dutchgrammar - 9 april the verb. het werkwoord. regular verb conjugation

Informatiefolder. Kinderopvang 2Samen

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition)

Mindset en Effectief studeren

Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen?

Duurzaam leiderschap Over de wereld, de mens en onderwijs

Speaking and Language Learning. 3rd February 2016

University of Groningen

Free time! Better skills. Free time with Brenda and Brian. Worksheet

Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14

Weliswaar.be DOSSIER KINDERARMOEDE DOSSIER KINDERARMOEDE

1 LOGO SCHOOL. Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel. Naam School

MyDHL+ Uw accountnummer(s) delen

Van 'gastarbeider' tot 'Nederlander' Prins, Karin Simone

Start-Sterk. Project voor de allerjongsten waarin kinderen kansen maximaal benutten en drempels actief weggewerkt worden

MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+

Travel Getting Around

Werken met de binnen het Eye-project ontwikkelde toolbox

Nieuwsbrief december 2016

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education

Things to do before you re 11 3/4

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

WAAROM DIT ONDERZOEK?

Controller waar gaat gij heen?

Family Learning Kinderen en ouders leren samen Inhoud Onderwijsachterstanden

15 SEPTEMBER LEERSTOORNISSEN klinische kinderneuropsychologie. Dr. Jos Hendriksen klinisch psycholoog/ klinisch neuropsycholoog

RTI: een prachtig instrument om zicht te krijgen op het effect van je instructie. Beurs Beter begeleiden, 17 april 2012,

Handleiding Nederlands leren. in de bibliotheek NT2 SCHOOL NT2. Natuurlijk Nederlands leren en inburgeren

Zoektermen: Probleemoplosingsvaardigheid / onderwijseffectiviteit en -evaluatie / leerwinst

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018

Kinderen over geweld

Handleiding Nederlands leren. in de bibliotheek NT2 SCHOOL NT2. Natuurlijk Nederlands leren en inburgeren

Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published

University of Groningen. Zorgvermijding en zorgverlamming Schout, Hendrik Gerrit

Een Rugzak Vol Condooms: Stories Van Een Bimbo In De Bush (Dutch Edition) By Meike Schulte

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie

University of Groningen. Hulp op maat voor leerlingen met leerproblemen in het vmbo Mombarg, Remo

Van wet naar loket. ibestuur Congres: 14 januari 2015 Dirk-Jan de Bruijn (ICTU) & Hans de Preter (Everest)

Handleiding Digipass DP310

Vogelhuisje. Samenvatting. Aan te pakken problemen: Context. Doelen. Aansluiting bij de werkelijkheid. Vaardigheden

Richtlijn Opvoedondersteuning (2013)

TNO Triskelion BV REACH: is de arbeidshygiënist uitgespeeld?

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g

De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility.

HRM in de publieke en private sector

kosmos.uitgevers kosmosuitgevers 2017 Esther van Diepen/Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen Auteur: Esther van Diepen

Is veranderen moeilijk? Change is good you go first! Mac Anderson and Tom Feltenstein. (c) Rogier Guns

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland

Later = Nu Introductie op onderwijs voor de toekomst Jan Hendrickx

Daylight saving time. Assignment

Transcriptie:

Bestrijding van (kinder)armoede: Nood aan een paradigmawissel 31 mei 2012 ames - Hang it all Vitra Design Charles & Ray Ea Steven Groenez HIVA-KULEUVEN Promotor onderzoekslijn kinderarmoede Vlaams armoedesteunpunt

Probleemstelling Bestrijding kinderarmoede en intergenerationele kansarmoede Morele overweging: kinderen zijn non deserving poor Mechanisme: opwaartse sociale mobiliteit dmv onderwijs, Onderwijs slaagt er evenwel niet in om cirkel van kansarmoede te doorbreken Waarom: te sterke nadruk op curatieve aanpak Extra investeringen gebeuren vaak ná indicatie van ontwikkelingsproblemen Twee redenen waarom dit niet effectief is 1. Verschillen in cognitieve, taal- en sociaal-emotionele ontwikkeling ontstaan op vroege leeftijd, met name vóór de toegangspoort van het onderwijs 2. Remediëren in het onderwijs, en de menselijke ontwikkeling in het algemeen, is moeilijk: eens kinderen een onderwijsachterstand hebben, is het moeilijk om die nog in te lopen 40

Waarom de voorschoolse periode? If the race is already halfway run even before children begin school, then we clearly need to examine what happens in the earliest years. (Esping-Andersen, 2005) Like it or not, the most important mental and behavioural patterns, once established, are difficult to change once children enter school. (James Heckman, 2004)

Waarom is de voorschoolse periode zo belangrijk? Menselijke vaardigheidsontwikkeling is dynamisch proces (Heckman) Op elk moment van de menselijke ontwikkeling vormen de reeds verworven vaardigheden niet alleen het startkapitaal voor de volgende periode, ze beïnvloeden ook de productiviteit van het leren in de volgende periode skill multiplier effect of ontwikkelingssneeuwbal (te vergelijken met schuld/spaardynamiek) I 1 I 2 S 0 S 1 S 2 S t-1 S t Onderbouwing vanuit neurologisch onderzoek - specifieke ontwikkelingsfasen in de hersenen (sensitieve én kritische periodes) - situeren zich vooral vroeg in de levenscyclus - worden vroege kansen gemist, langdurige effecten die later moeilijk te compenseren zijn Voorkomen is beter dan genezen (vroege investeringen voorkomen schoolmoeheid, afhaken) Voorkomen is makkelijker dan genezen (vroege investeringen zijn effectiever) Voorkomen is goedkoper dan genezen (vroege investeringen zijn kostenefficiënter) 42 I t

Vroege sensitiviteit: Intensiteit van hersenontwikkeling Nelson (2000) From Neurons to Neighborhoods Hoog Sociale omgangsvormen (piek lft 3 jaar) Taal (piek lft 2 jaar) Emotiecontrole (piek lft 1 jaar) Laag Leeftijd 0 1 2 3 4 5 6 7

Als samenleving investeren we veel in mensen, maar heel onevenwichtig over de levenscyclus Rendement van investeringen in Investeringen in gezondheid, menselijke ontwikkeling onderwijs, vervangingsinkomens i Mismatch: Verschuiving van curatieve naar preventieve aanpak nodig 0 1 3 10 60 80 Leeftijd Verschuiven van middelen zou maatschappelijk renderen

An investment you can not afford not to make Kosten-baten analyse van voorschoolse interventies Perry preschool Abecedarian Child parent programme Waar Ypsilanti, Michigan Chapel Hill, North Chicago (kleine stad) Carolina (platteland) (grote stad) Focus Cognitieve ontwikkeling Taal Taal en wiskunde Kosten-batenanalyse: rigoreus design met interventie- en controlegroep Maatschappelijke kosten: Kosten om programma s uit te voeren Meeruitgaven omwille van hogere doorstroom naar hoger onderwijs Maatschappelijke baten: kwantificeren van opbrengsten Minderuitgaven voor bijkomende ondersteuning in opvang Minderuitgaven voor buitengewoon onderwijs Meerontvangsten van belastingen (hogere lonen) Minderuitgaven in sociale bijstand, gezondheidszorg en criminaliteit Perry preschool Abecedarian Child parent programme Return on investment (ROI) 9 op 1 3.78 op 1 10.15 op 1 ROI zonder criminaliteit 3.13 op 1 3.78 op 1 45 5.16 op 1

Vroegtijdige preventieve ontwikkelingsstimulering en opvoedingsondersteuning zijn sleutelelementen in een beleid dat vecht tegen de intergenerationele overdracht van kansarmoede The sooner we start, the further they go 46