Aan de Gemeenteraad. Raadsvergadering : 17 december 2009 Nummer : 16 Commissie : Commissie Bestuur en Middelen Portefeuillehouder : wethouder T. Kokke Afdeling : IV- Financiën en Facilitaire zaken / Belastingen Opsteller : J. Tump Productiedatum : 27-10-2009 Vaststellingsdatum b&w : 03-11-2009 Fatale datum : Registratienummer : 2009031981 Reg.nrs(s) bijlage(n) : 2009031978, 2009031983 Onderwerp : Rioolheffing Korte inhoud voorstel Rioolheffing: Naar aanleiding van het in werking treden van de Wet verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken is heffing van het huidige rioolrecht vanaf 2010 niet meer mogelijk. In plaats van rioolrecht moet de gemeente vanaf 2010 overgaan tot invoering van de verbrede rioolheffing. Mede in het kader van de fusie moet e.e.a. nog worden geharmoniseerd. In Bennebroek wordt het rioolrecht per perceel geheven van de eigenaar (vast bedrag) en de gebruiker (waterverbruik). In Bloemendaal wordt het recht alleen van de eigenaar geheven op grond van de WOZ-waarde. In de notitie wordt gekozen voor de volgende heffingsmaatstaf: Eigenarenheffing op basis van de WOZ waarde en Gebruikersheffing o.b.v. het waterverbruik. Hierbij ligt het accent op het principe de gebruiker betaalt, waarbij 40% van de rioolheffing wordt doorbelast aan de eigenaren en 60% aan de gebruikers. Burgemeester en wethouders stellen de raad voor de nieuwe rioolheffing op deze wijze te gaan heffen. Rioolexploitatie: Naast het harmoniseren van de wijze van de rioolheffing dient ook de lastenkant van de rioolexploitatie te worden geharmoniseerd. Het verhogen van de exploitatie met de kosten van grondwater ad 187.000, leidt nog niet tot een verhoging van de rioolheffing. Burgemeester en wethouders stellen de raad voor de rioolexploitatie te harmoniseren. 1. Aanleiding 1. Wettelijke grondslag Naar aanleiding van het in werking treden van de Wet verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken is heffing van het huidige rioolrecht vanaf 2010 niet meer mogelijk. In plaats van rioolrecht kan de gemeente vanaf 2010 overgaan tot invoering van de verbrede rioolheffing. 2. Fusie Mede in het kader van de fusie moet e.e.a. nog worden geharmoniseerd. In Bennebroek wordt het rioolrecht per perceel geheven van de eigenaar (vast bedrag) en de gebruiker (waterverbruik). In Bloemendaal wordt het recht alleen van de eigenaar geheven op grond van de WOZ-waarde.
-2- Collegeprogramma 2009-2014 2014 In het collegeprogramma staat dat het huidige rioolrecht wordt vervangen door een brede rioolheffing, waar ook grond- en regenwater onder vallen. Vanwege de twee verschillende heffingsgronden moet onderzocht worden hoe we komen tot een eerlijke verdeling van de lasten op een wijze die ook praktisch goed uitvoerbaar is. Hiervoor worden diverse alternatieven onderzocht, waaronder de variant de gebruiker betaalt. 2. Probleem- en doelstelling/oplossingen/effecten In het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) wordt onderscheid gemaakt in kosten voor riolering en regenwatervoorzieningen (gezamenlijk) en grondwatervoorzieningen. Dit is goed voor het inzicht maar m.b.t. de rioolheffing verdient het uit praktische overwegingen aanbeveling uit te gaan van één totaal bedrag aan kosten voor één heffing. In de bijgevoegde notitie wordt gekozen voor de volgende heffingsmaatstaf: Eigenarenheffing op basis van de WOZ waarde en Gebruikersheffing o.b.v. het waterverbruik. Hierbij ligt het accent op het principe de gebruiker betaalt, waarbij 40% van de rioolheffing wordt doorbelast aan de eigenaren en 60% aan de gebruikers. Eigenarenheffing op basis van WOZ-waarde: Gelet op het belang van een eigenaar bij de aanwezigheid van een goed rioleringssysteem, vormt de WOZ-waarde een goed en praktisch uitgangspunt voor de nieuwe rioolheffing. Er kan een relatie worden gelegd tussen enerzijds de heffing welke nodig is voor bekostiging van afvoer van afval-, hemel- en grondwater en anderzijds het belang dat een eigenaar van onroerende zaken heeft bij een goede afvoer van dat water. Daarbij is het bijvoorbeeld aannemelijk, dat vanuit en vanaf een onroerende zaak met een groter gebouwd en ongebouwd oppervlak (en daardoor een relatief hogere WOZ-waarde): - een grotere hoeveelheid afval-, regen- en grondwater wordt afgevoerd dan van een onroerende zaak met een kleiner oppervlak (en daardoor een relatief lagere WOZ-waarde); en - dat de gemeente t.b.v. deze grote(re) percelen verhoudingsgewijs ook meer kosten maakt (lengte van de riolering in de openbare gemeentegrond). Het maakt hierbij geen verschil of het object een woning of een bedrijf is. In de huidige verordening wordt nu het volgende onderscheid gemaakt: - tarief voor woningen; - tarief voor niet-woningen; Het tarief voor woningen is lager dan voor niet-woningen. Achterliggende gedachte hierbij is dat de WOZ-waarde van woningen gemiddeld sneller stijgt dan de WOZ-waarde van niet-woningen. Als er geen differentiatie zou zijn toegepast in het tarief zouden de eigenaren van woningen een steeds groter deel van de rioolheffing voor hun rekening gaan nemen. Deze differentiatie is overigens niet verplicht.
-3- Gebruikersheffing op basis van waterverbruik In het licht van: het principe de gebruiker betaalt; de mensen (meer) bewust maken van de kosten van watergebruik en dus streven naar vermindering waterverbruik; een praktische heffing; is dit een rechtvaardige en billijke heffingsmaatstaf. Ideaal zou zijn als het tarief wordt gebaseerd per m3 waterverbruik aan de hand van de verbruiksgegevens van het waterleidingbedrijf. Met zo n heffing per m3 waterverbruik, komt het principe van gebruiker betaalt goed tot z n recht en draagt dit mogelijk ook bij aan vermindering van het waterverbruik. Uitvoeringstechnisch stuit dit thans op problemen. Onderzocht wordt door Belastingen of dit met ingang van 2011 mogelijk is. Om die reden wordt voor 2010 gekozen voor een staffeling (zie notitie onder H). 3. Financiële aspecten/risico s Voor 2010 wordt de opbrengst rioolrechten geraamd op 1.933.000. Zoals in de notitie toegelicht wordt voorgesteld circa 40% van de rioolheffing door te belasten aan eigenaren en 60% aan de gebruikers. De tarieven van de eigenarenheffing (percentage van de WOZ-waarde) worden begin december a.s. bepaald op basis van de laatst bekende gegevens over de waardeontwikkelingen. Deze worden dan opgenomen in de belastingverordening en worden u tezamen met de overige belastingverordeningen in dezelfde raadsvergadering ter vaststelling aangeboden. De lastenkant van de rioolexploitatie is vanaf 2010 geharmoniseerd. Het verhogen van de exploitatie met de kosten van grondwater ad 187.000, leidt op basis van de huidige cijfers nog niet tot een verhoging van de rioolheffing. Zodra het nieuwe GRP wordt vastgesteld (2011), zal blijken in hoeverre de huidige belastingtarieven aanpassing behoeven. 4. Voorstel Rioolheffing: Wij stellen u voor de nieuwe rioolheffing per 1 januari 2010 als volgt te gaan heffen: a. eigenarenheffing met als maatstaf de WOZ-waarde, waarbij: 1. sprake is van een tarief voor woningen; 2. sprake is van een tarief voor niet-woningen; 3. de opbrengst is gebaseerd op circa 40% van de kosten van de b. gebruikersheffing met als maatstaf het waterverbruik van jaar t-1, waarbij 1. het tarief wordt gebaseerd op basis van een staffel m3 waterverbruik; 2. de opbrengst is gebaseerd op circa 60% van de kosten van de Rioolexploitatie: Wij stellen u voor de harmonisatie van de lasten van riolering als volgt te realiseren: c. 1. de kapitaallasten van investeringen in riolering, regenwater en grondwater vanaf 2010 niet meer ten laste te brengen van daartoe te vormen dekkingsreserves maar ten laste van het product riolering en deze jaarlijks (achteraf) te dekken via het rioolrecht;
-4-2. de investeringen in riolering die thans worden gedekt uit de daarvoor gevormde dekkingsreserves, in de jaarrekening 2009, in één keer af te boeken ten laste van de bestaande dekkingsreserves riolering. 5. Uitvoering Afdeling Belastingen (GBKZ) voert de belastingheffing en -invordering uit. Burgemeester en wethouders van Bloemendaal, R.Th.M. Nederveen, burgemeester. A.Ph. van der Wees, secretaris. Advies Commissie De fracties van D66, GL, Lb en CDA zijn positief over het voorstel, de VVD heeft twijfels en de PvdA is tegen. Wethouder Kokke stuurt de raad de rekenvoorbeelden toe bij 40/60, 50/50, 60/40 en 100/0.
De raad van de gemeente Bloemendaal; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 10 november 2009; b e s l u i t: de nieuwe rioolheffing per 1 januari 2010 als volgt te gaan heffen: a. eigenarenheffing met als maatstaf de WOZ-waarde, waarbij: 1. sprake is van een tarief voor woningen; 2. sprake is van een tarief voor niet-woningen; 3. de opbrengst is gebaseerd op circa 40% van de kosten van de b. gebruikersheffing met als maatstaf het waterverbruik van jaar t-1, waarbij 1. het tarief wordt gebaseerd op basis van een staffel m3 waterverbruik; 2. de opbrengst is gebaseerd op circa 60% van de kosten van de de harmonisatie van de lasten van riolering als volgt te realiseren: c. 1. de kapitaallasten van investeringen in riolering, regenwater en grondwater vanaf 2010 niet meer ten laste te brengen van daartoe te vormen dekkingsreserves maar ten laste van het product riolering en deze jaarlijks (achteraf) te dekken via het rioolrecht; 2. de investeringen in riolering die thans worden gedekt uit de daarvoor gevormde dekkingsreserves, in de jaarrekening 2009, in één keer af te boeken ten laste van de bestaande dekkingsreserves riolering. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Bloemendaal, gehouden op 17 december 2009., voorzitter, griffier