Colofon Titel: See, buy, wait Uitgever: De Eindhovense school Telefoon: 040 2591391 Fax: 040 2591350 Ontwikkelgroep Multimedia Vormgeven 2008 2009 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher. januari 2009 versie 3.0
INHOUD Inleiding 1. Plaats van het blok in de opleiding 2. De blokdoelstellingen 3. Jouw leerproces 3.1 PGO-map en portfolio 3.2 POP (Persoonlijk Ontwikkelingsplan) 3.3 Assessment 3.3.1 Beoordeling van jouw leerproces 3.3.2 Hoe pak jij dit leerproces aan? 3.4 Te toetsen taken en beoordeling 4 Thema: See, buy, wait 1.3.A1 Wat willen jullie nou eigenlijk? 1.3.A2 De eerste stap 1.3.A3 Ik zie 1.3.A4 Multiculti 1.3.A5 GoToAndPlay the POI 1.3.A6 Òude meesters 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 6 7 8 9 10 11 13 1.3.B1 1.3.B2 1.3.B3 1.3.B4 1.3.T1 1.3.T2 1.3.T3 1.3.T4 1.3.T5 Ready? Game on Maquette Help wanted Saaaaai? Mens of machine? Niet voor muizen Even opfrissen Terugkijken en vooruitzien 14 15 16 17 18 19 20 21 22 5 De werkwijze van PGO 5.1 De taken en de sprongen 6 Deelname aan het blok, toetsing en beoordeling 6.1 Deelname aan het blok 6.2 Beoordeling blokboek 6.3 Overgangsnormen 6.4 Herstellen 6.5 Stoppen met de opleiding 6.6 Rapportagecijfers 23 23 26 26 26 27 27 27 27 Bijlagen Bijlage 1. Inhoud PGO-map Bijlage 2. begrippenlijst 3
INLEIDING In dit blokboek staat communicatie door middel van afbeeldingen centraal. In dit blokboek vormen jullie een eenmalig samenwerkings verband van een aantal free-lance vormgevers. Jullie besluiten om een gezamenlijk project te starten. Het blokboek speelt zich af rondom een vliegveld. Hier ontstaan vaak communicatie-problemen door het internationale karakter van de reizigers. Welke taal wordt gesproken, wat begrijpen reizigers wel en wat niet, hoe communiceer je met alleen plaatjes? Hoe begrijpt iedereen wat de bedoeling is? Aan welke informatie hebben reizigers behoefte? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ze zich tijdens het -soms lange- wachten niet vervelen? Allemaal vragen die beantwoord worden in dit blokboek en die uiteindelijk leiden tot onder andere een interactieve informatiezuil. Veel plezier met dit blokboek! 1. Plaats van het blok in de opleiding bb1.1 bb1.2 bb1.3 bb1.4 Vormgever @ multimedia.com Brein in de media? See, Buy, Wait Een wijk, een school, een afscheidsfeest 2. De blokdoelstellingen Wanneer je dit blokboek hebt doorgewerkt, heb je je verder verdiept in off line producties en alles wat daar mee te maken heeft zoals het schrijven van een concept, het maken van interfaces, het toepassen van navigatie en interactiviteit en het maken van een maquette. Je leert over video en krijgt een inleiding in de AV-branche. Verder leer je de basis van de grafische techniek en strategieën om een doelgroep te bereiken. Tenslotte ga je in op de multiculturele samenleving. 3. Jouw leerproces Het leerproces is gericht op verschillende aspecten. Hierin maken we onderscheid, maar ze horen tegelijk bij elkaar. De aspecten zijn: a. beroepsvaardigheden b. werk- en beroepshouding c. leren- leervaardigheden. Deze aspecten worden ook verschillend in beeld gebracht en beoordeeld. We gebruiken daarvoor een PGO-map/portfolio, het POP, het assessment en het beoordelingsgesprek (zie bijlage). 3.1 PGO-map en portfolio Je werkt met een PGO-map, dit is jouw persoonlijk document. Hierin stop je verschillende onderdelen (zie bijlage 1). Dit blokboek wordt deze PGO-map een portfolio, waarin je producten verzamelt die een bewijs vormen voor jouw leerproces. 4
3.2 POP (Persoonlijk Ontwikkelingsplan) Hierin leg je je leerdoelen vanuit de verschillende aspecten vast die jouw speciale aandacht vragen. De casus van de taak kan hieraan sturing geven en ook de opmerkingen van je medestudenten en je tutor kunnen tot leerdoelen leiden. 3.3 Assessment De assessmentformulieren geven de leerdoelen aan over leren-leren en over je werk- en beroepshouding. (zie bijlage en zie ook de laatste taak in BB 1.2). Bij deze leervaardigheden krijg je ondersteuning van je vakdocenten en je tutor. Na een aantal blokboeken gaan we ervan uit dat je e.e.a. zelf kunt. Je kijkt gedurende het blokboek regelmatig naar het assessmentformulier en je vult in hoe je denkt dat je functioneert. Dit bespreek je uiteindelijk met je tutor, die ook de formulieren invult. 3.3.1 Beoordeling van jouw leerproces Na afloop van de periode is er een gesprek met je tutor waarin hij met jou evalueert hoe je hebt gewerkt en hoe het leerproces wordt voortgezet in een volgend blokboek. Aan de hand van het POP formulier, het assessmentformulier de PGO-map/portfolio beoordeelt de tutor of je voldoende hebt gewerkt aan je leerdoelen, je leren-leervaardigheden en je werkhouding. De assessmentformulieren moeten voldoende zijn ingevuld. Het item houden aan afspraken dient voor 100% voldoende te zijn. Uiteindelijk geeft je tutor jou een beoordeling met een voldoende of onvoldoende voor het leerproces. 3.3.2 Hoe pak jij dit leerproces aan? Alle taken zullen begeleid worden op product- en procesniveau. In taak 15 word je gevraagd om je leerproces van deze periode uitgebreid te evalueren en later te verwerken in een verslag. Ook zul je in dat verslag verwerken met welke leerdoelen je je de volgende periode gaat bezighouden. 3.4 Te toetsen taken en beoordeling In dit blokboek vind je bij elke taak hoe de taak beoordeeld wordt. Er zijn 3 taken die becijferd worden: taak A3 en B1 met een individueel cijfer en taak A5 met een groepscijfer. Om meer te weten te komen over het behalen van taken, processen, blokboeken, hoe je overgang geregeld is, vind je in officiële documenten als de OER (Onderwijs Examenreglement)* van de Eindhovense School (in de mediatheek). Ook achter in dit blokboek vind je hier een uittreksel van. Je kunt daar echter geen rechten aan ontlenen. * betekenis vind je in de begrippenlijst (zie bijlage) 5
4 Thema Na een enerverend project voor het CKE besluiten jullie een welverdiende vakantie te houden. Jullie scheuren enkele weken op de motor door Kreta en dat geeft aangename afleiding! Helaas komt aan alles een einde en jullie zitten nu op het vliegveld van Heraklion te wachten op het vliegtuig naar Schiphol. Het wachten is vreselijk saai! Tot overmaat van ramp heeft het vliegtuig een vertraging van maar liefst zes uur Er hebben meer vliegtuigen vertraging en in de vertrekhal zitten verschillende mensen de tijd te doden. Muitimedia Vormgeven BB 1.3 6
Taak 1.3.A1 - wat willen jullie nou eigenlijk? Studietaak Casus Misschien best een goed idee van de luchthavendirectie om een POI in de vertrekhal neer te zetten om de wachtende reizigers te informeren en te amuseren! Nou, wij kunnen nog heel wat meer bedenken. Als we even brainstormen komt er misschien wel iets veel beters uit. Hoe weet je nou of die POI van de directie of wat jij bedenkt wel aan zal slaan? Weet je wel wat zo n POI kost!? En jij bedenkt toch alleen maar wat jij leuk vindt. Je moet je richten op de doelgroep! Volgens mij moet je het eerst eens aan de wachtende reizigers zelf vragen, dan speel je op zeker. O jé, zeker weer een doelgroeponderzoek en een marketingplan? Ja, zoiets! Je moet weten wat de mensen willen en dan moet je zorgen dat het ook gebruikt wordt. Je moet de mensen duidelijk maken wat voor amusement en informatie er is en ook waar het is en het toegankelijk maken. Dat is nou een professionele aanpak. Werkwijze Viersprong In groepjes van drie Je gaat een onderzoek doen naar de informatie- en entertainmentbehoefte van wachtende reizigers. Het accent zal hierbij liggen op desk- en fieldonderzoek. Voor het fieldonderzoek wordt een enquête opgesteld. Na analyse van de onderzoeksresultaten geef je een advies aan de directie over hoe de informatievoorziening en het entertainment verbeterd zouden kunnen worden. Je maakt hierbij gebruik van de marketingmix. Ondersteunend onderwijs Marktonderzoek Marketingmix Product Adviesrapport voor de directie met onderzoek naar de entertainment en informatiebehoefte van de reizigers en een uitgewerkte marketingmix. Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. De stof kan terug komen in de casustoets. 7
Taak 1.3.A2 - DE EERSTE STAP Toepassingstaak Casus Eenmaal in Nederland nemen jullie contact op met de afdeling customer care van het vliegveld. De leden van die afdeling reageert enthousiast, yes! Ze willen jullie een kans geven om met een goede productie op de proppen te komen. Ze reageren met een email waarin staat dat ze erover hebben nagedacht en dat ze een POI willen. Verder geven ze aan dat ze al over enkele weken een prototype willen zien! Jullie besluiten eerst te kijken hoe bestaande off-line producties eruit zien. Het is immers altijd goed om je eerst te oriënteren. En uiteraard moet er nagedacht worden over jullie eigen POI, dus moet er een concept komen te liggen. Werkwijze Viersprong. In groepjes van drie. Bekijk een aantal cd-rom s, kies er eentje uit en schrijf er een recensie over. Schrijf een concept voor de POI die je gaat maken. Je krijgt de email met flowchart aangeleverd van de directie van het vliegveld zodat je weet wat ze er minimaal in willen hebben. Let op: met het groepje waarmee je dit concept schrijft, ga je later ook de daadwerkelijke productie maken. Ondersteunend onderwijs Concept Product Recensie van een productie doelgericht en gestructureerd heldere en duidelijke formulering Communicatief concept (concept in woord) Creatief concept (concept in beeld) richtlijnen uit de e-mail verwerkt juiste keuzes gemaakt voor vervolgfasen (ontwerp+realisatie) Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. De stof kan terug komen in de casustoets. 8
Taak 1.3.A3 - IK ZIE Studie-/toepassingstaak Casus Jullie pakken een biertje in de kroeg en er ontwikkelt zich een gesprek: Best simpel zo n POI, beetje tekst en plaatjes erin en klaar! Nou, dat lijkt me wel saai. Weet je nog hoe we ons verveelden in Heraklion? Jaaaaa, maar ik bedoel dat het mooi vormgegeven moet zijn Natuurlijk, maar dit is geen website hè? Hier kan je méér mee. Oh ja, wat dan wijsneus? We kunnen leuke filmpjes toevoegen aan de productie, die kleianimaties bijvoorbeeld en we hebben nog videomateriaal liggen van ons uitstapje naar Londen. Zetten we daar een leuk muziekje onder. Stoer toch? Jij met je stoer, duh, de video moet wel meerwaarde hebben voor de productie. Yep daarvoor moet je wel het juiste sfeertje krijgen in die video. En je moet het allemaal bewerken. Welke software heb je daar dan voor nodig? Weet ik niet. Je hebt een speciale AV-branche hiervoor, dus het is best specialistisch Dat is nog niet zo lang hè, die branche. Hoe zou zich dat ontwikkeld hebben? Je staart meewarig naar je lege glas, denkend aan alles wat je nog moet leren. Jij nog eentje? Ja doe maar... Werkwijze Viersprong. Individueel. Je gaat voorbeelden bekijken van video en audio-materiaal in multimediaproducties. Ook leer je de basis van relevante software op AV-gebied. Je leert de geschiedenis van AV-productie. Ondersteunend onderwijs Video analyseren AV-software Orientatie op de AV-branche Bronnen/media Lesbrieven Product Videomontage, waaruit inzicht blijkt in: juiste bestandsformaten video-editing opnameapparatuur en camera-instellingen communicatieve waarde van video De exacte productspecificaties voor deze becijferde taak worden bij het opstarten van de taak verstrekt. Beoordeling De taak wordt beoordeeld met een individueel cijfer. De stof kan terug komen in de casustoets. 9
Taak 1.3.A4 - MULTICULTI Studietaak Casus Toch wel interessant zo n luchthaven! Een mengelmoes van culturen. Mensen uit alle delen van de wereld vliegen af en aan. Gelukkig communiceren ze op de luchthaven met plaatjes, dat begrijpt iedereen. Nou dat moet je niet zeggen kijk daar maar eens bij de balie, die mevrouw is woest omdat niemand haar begrijpt! Moet ze dan echt zo staan te schreeuwen? Dat doen we hier in Nederland toch niet? Van de Nederlanders zelf begrijp ik ook vaak niets hoor! Als je ziet hoe sommige jongeren erbij lopen met van die hanenkammen of helemaal in het zwart. Dan praten ze over islamitische vrouwen kijk eerst maar eens hier rond. Ja, wat je gewend bent vind je eerder normaal. Normaal, wat is nou eigenlijk normaal? Werkwijze Viersprong. Individueel. Ondersteunend onderwijs Cultuur, Multiculturele samenleving Bronnen/media Lesbrief cultuur Product Verslag, waaruit inzicht blijkt in: de invloed van cultuur en maatschappij op je opvattingen en gedrag groepen en subculturen Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. De stof kan terugkomen in de casustoets. 10
Taak 1.3.A5 - GOTOANDPLAY THE POI Toepassingstaak Casus Hoewel nog niet alle content voor de POI klaar is moet je toch al beginnen met het ontwerpen van de schermen, en het bouwen van de productie. Jullie zijn het er over eens dat het resultaat fantastisch moet worden! Uit de e-mail bleek dat de afdeling customer care van luchthaven Heraklion daar bepaalde ideeën over had, waar jullie je wel in kunnen vinden: overzichtelijke interfaces, goed kleur- en typografiegebruik en gebruikersvriendelijk. Je teamgenoot heeft ook een goede opmerking: Alles moet op elkaar afgestemd zijn, dus beeld, geluid en typografie moeten elkaar versterken. Tenslotte voeg jij toe: Technisch moet ie natuurlijk ook helemaal goed zijn, we moeten dus weten wat de software allemaal kan en vooral ook wat er níet kan. Bovendien moet de productie op tijd klaar zijn om het uitgebreid te testen. Let op: de productie wordt met drie personen gemaakt. Goed plannen en duidelijke afspraken maken dus, over wie wat en wanneer doet. Werkwijze Viersprong. In groepjes van drie (zelfde groepje als taak 1.3.A2 de eerste stap ) In stap 2 maak je een strokenplanning waarin je de taken verdeelt en deadlines opstelt. Je legt de strokenplanning deze week voor aan de betreffende vakdocenten. Je werkt eerst de afzonderlijke schermen uit in Photoshop, Illustrator en/of Flash. Als die allemaal af zijn, zet je ze in Flash en maak je de productie interactief. Ook voeg je de video s uit taak 1.3.A3, teksten uit taak 1.3.A6 en de spelletjes uit taak 1.3.B2 toe. Als blok B later komt, maak je alvast lege schermen en kun je tijdens blok B de spelletjes invoegen. Uiteindelijk brand je de productie op cd-rom en test je het uitgebreid. Ondersteunend onderwijs Authoring Interface ontwerp Bronnen/media Lesbrieven >>> 11
Product Interactieve productie: volgens de concepten uit taak A2 bevat minimaal de schermen uit de flowchart met zelf ontworpen en gebouwde, geanimeerde buttons multimediaal goede vormgeving en typografie fullscreen technisch in orde en uitgebreid getest op cd-rom gebrand De exacte productspecificaties voor deze becijferde taak worden bij het opstarten van de taak verstrekt. Beoordeling De taak wordt beoordeeld met een groepscijfer. Het individuele cijfer kan afwijken op grond van proces. De stof kan terugkomen in de casustoets. 12
Taak 1.3.A6 - Oude meesters Studietaak Casus Toen jullie eindelijk op Schiphol aankwamen, is je iets opgevallen: het Rijksmuseum heeft er een dependance geopend met schilderijen van oude meesters. Het is alleen toegankelijk voor mensen die de paspoortcontrole gehad hebben, dus bedoeld voor mensen die aan het wachten zijn op een vlucht. Het museum wordt goed bezocht. Veel bezoekers vragen naar meer achtergrondinformatie over de schilderkunst. De medewerkster van de balie zegt dat de mensen vooral geïnteresseerd zijn in de verschillende kunststromingen en beeldaspecten binnen de schilderkunst. Hmm, wachtende mensen op een vliegveld zijn dus onder andere geïnteresseerd in kunst... Er wordt afgesproken dat er in de POI een gedeelte komt met meer informatie over schilderkunst. Uiteraard moet je daarvoor inhoudelijk op de hoogte zijn van deze kunstvorm. Werkwijze Viersprong. Halve tutorgroep. Ondersteunend onderwijs Kunstbeschouwing over schilderkunst in de 17e eeuw Product Verslag over schilderkunst in de 17e eeuw inhoudelijk in orde (schilderkunst) opgenomen in de productie van taak 1.3.A5 Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. De stof kan terug komen in de casustoets. 13
Taak 1.3.B1 - READY? Studietaak Casus Het was duidelijk dat vooral kinderen moeite hebben met wachten. Ze vervelen zich al snel kapot en jullie productie zal ook de kleintjes bezig moeten kunnen houden. Een van je vrienden zegt: Kleine kinderen kunnen echt goed met computers overweg tegenwoordig! Mijn neefje is pas vier en hij kan helemaal zelf een spelletje starten en is daar dan uren zoet mee! Dat is het!, denk je. Een spelletje vinden kinderen altijd leuk. Na een brainstorm besluiten jullie dat er eerst visuals voor het spel gemaakt worden. Bij goede visuals kun je zien van welk materiaal alles gemaakt is, bijvoorbeeld hout, metaal, glas etc. Daarvoor moet je wel wat tekentechniek in huis hebben! Ook moet er een leuk en creatief verhaallijntje onder het spel liggen, anders is het al gauw heel erg flauw. Omdat jouw teksten vaak erg chaotisch zijn, neem je je voor om dit keer heel gestructureerd dat verhaal te schrijven. Werkwijze Viersprong. Individueel. Je schrijft een creatief, goed te begrijpen, gestructureerd verhaal voor het spel. Je oefent verschillende tekentechnieken om tot visuals te komen om het verhaal tot leven te laten komen. Die visuals ga je gebruiken in het spel. Ondersteunend onderwijs Visualiseren Creatief schrijven, volgens spelstructuur. Bronnen/media Lesbrieven Product Visuals van de figuurtjes en achtergrond waarbij stofuitdrukking en compositie tot uitdrukking komen, diverse schetstechnieken toegepast. Een creatief, goed te begrijpen, gestructureerd verhaal voor het spel. Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. De stof kan terug komen in de casustoets. 14
Taak 1.3.B2 - GAME ON Studie-/toepassingstaak Casus Je ziet wel op tegen de technische realisatie van het spel op de computer, want daarvoor moet je kunnen programmeren en dat schijnt wel moeilijk te zijn. Eerst maar eens met iets simpels beginnen misschien? Werkwijze Viersprong. Individueel. Op basis van je verhaal en visuals uit taak 1.3.B1 maak je het spel zoveel mogelijk echt werkend op de computer. Ondersteunend onderwijs Actionscripting (programmeren in Flash) Product Een werkend spel. De exacte productspecificaties voor deze becijferde taak worden bij het opstarten van de taak verstrekt. Beoordeling De taak wordt beoordeeld met een individueel cijfer. De stof kan terug komen in de casustoets. 15
Taak 1.3.B3 MAQUETTE Toepassingstaak Casus Jullie beseffen dat het zuiltje door iedereen makkelijk toegankelijk moet zijn, dus ook bijvoorbeeld door kinderen en rolstoelers. Bovendien moet het zuiltje er uitnodigend uitzien. En hoe presenteer je het ontwerp aan de klant? Jullie krijgen een goed idee: als je nou eens een klein schaalmodel maakt, dan krijgt de klant bij de presentatie een goede indruk hoe het resultaat er uiteindelijk uit komt te zien. Maar dat valt nog niet mee, want dat is een driedimensionaal object, daar moet je wel ruimtelijk voor kunnen denken en rekenen. Jakkes, wiskunde, mompelt je buurman. Werkwijze Viersprong. In groepjes van drie. Individueel maak je een projectie- en perspectief tekening. Samen maken jullie een maquette, waarbij je rekening houdt met accessibility en usability. Uiteindelijk presenteren jullie dit werk tijdens week 9. Ondersteunend onderwijs Ruimtelijke figuren Creatief, maquette maken Usability Presentatietechnieken Bronnen/media Lesbrieven Product Maquette Perspectieftekening en een projectietekening (individueel) Presentatie van de maquette a.h.v. visuals, perspectieftekening, projectietekening en de maquette zelf Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. De stof kan terug komen in de casustoets. 16
Taak 1.3.B4 - HELP WANTED Toepassingstaak Casus De telefoon gaat en het is iemand van de afdeling customer care van luchthaven Heraklion. Er zijn nog zo veel vragen: Hoe moet de zuil straks worden aangesloten, hoe werkt zo n productie, wat als de computer vastloopt en hoe zit het eigenlijk met eventuele updates? Tja, probeer daar maar eens snel in het Engels antwoord op te geven. Je stelt voor dat de vragen via email worden doorgestuurd en dan bellen jullie zo snel mogelijk terug. Of misschien is het makkelijker om binnenkort even langs te komen... Werkwijze Viersprong. In groepjes van drie. Bereid eerst de gesprekken voor in het Engels, oefen daarna met elkaar. De definitieve gesprekken laat je horen aan de docent. Ondersteunend onderwijs Communicatie Engels Bronnen/media Lesbrieven Product Schriftelijke voorbereiding (in het Engels) Uitvoering van de gesprekken Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. De stof kan terug komen in de casustoets. 17
TAAK 1.3.T1 - SAAAAAI? Probleemtaak Casus Omdat jullie weinig beters te doen hebben dan om je heen kijken, valt het op dat op het vliegveld veel mensen vragend om zich heen kijken blijkbaar op zoek naar informatie in die vertrekhal die ze niet kunnen vinden. En tot jullie ergernis begint een klein kind van alles uit de reistassen te halen. Tja, vooral voor kinderen is lang wachten erg moeilijk. Je roept je vrienden bij elkaar en zegt: Moet je dat toch zien! Iedereen verveelt zich en met de informatievoorziening is het ook maar slecht gesteld. Zou je met de hedendaagse techniek daar nou werkelijk geen oplossing op kunnen bedenken? Werkwijze Negensprong. Met de hele tutorgroep. Bronnen/media Reader nieuwe media, blok 1 Product Product en specificaties worden door de groep bepaald a.h.v. de negensprong, in overleg met de tutor. De tutorgroep bepaalt hoe de verkregen informatie wordt gepresenteerd. Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. 18
Taak 1.3.T2 - MENS OF MACHINE? Discussietaak Casus Lees onderstaand artikel. Werkwijze Pas de zevensprong toe. Let vooral op dat het woord agent duidelijk is. Product De notulen van deze taak waarin de conclusies van de discussie worden uitgewerkt. Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. 19
Taak 1.3.T3 NIET VOOR MUIZEN Discussietaak Casus Werkwijze Ga met je tutorgroep op zoek naar verschillende zuilen. Kijk goed hoe ze erbij staan en hoe ze gebruikt worden. Zijn ze gebruiksvriendelijk, ook voor rolstoelen en kinderen? Waarvoor zijn de zuilen bedoeld, welke informatie wordt er aangeboden en worden ze ook daarvoor gebruikt? Gebruik de gevonden informatie tijdens de discussie. Product De notulen van deze taak waarin de conclusies van de discussie worden uitgewerkt. Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. 20
Taak 1.3.T4 EVEN OPFRISSEN Toepassingstaak Casus Alweer een blokboek ten einde. Het is dus de hoogste tijd om je website eens op te frissen. Werkwijze Maak een overzicht van alle taken in dit blokboek. Van elke taak moet duidelijk zijn wat jij gemaakt en geleerd hebt. Gedurende het blok werk je zelfstandig aan deze taak. Bronnen/media Webdesign index 1-4 (olc) Killer websites (olc) www.coolhomepages.com Productpresentaties en showcases op internet Product Update van je website (digitale portfolio), waarin alle taken en gemaakte producten uit dit blokboek online worden gepresenteerd en toegelicht Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. 21
Taak 1.3.T5 TERUGKIJKEN EN VOORUITZIEN! Toepassingstaak Casus Yes! Alweer de laatste taak van dit blok. Wat gaat de tijd eigenlijk toch snel. Nog maar net de laatste producten ingeleverd, de laatste leerdoelen geformuleerd en nu moeten we al weer evalueren. Ik heb wel al een beetje kijk gekregen op de dingen waar ik goed in ben en waar mijn zwakke punten liggen. Werkwijze Viersprong Tutorgroep/individueel Schrijf een evaluatieverslag over het leerproces dat je het afgelopen blok hebt doorgemaakt. Besteed aandacht aan de leerdoelen die je zelf in dit blok hebt geformuleerd en aan de leerdoelen zoals vermeld in je assessmentformulier. Verwerk ook je persoonlijk ontwikkelingsplan en controleer nog eens de juiste ordening in je PGO-map. Let op: je map is een bewijs van wat je geleerd hebt. Daarna formuleer je leerdoelen voor de komende periode en maak je een sterkte-zwakte analyse van jezelf. Criteria: zie assessmentformulieren, POP-formulier Ondersteunend onderwijs omgaan met kritiek geven en ontvangen van feedback formuleren van leerdoelen evalueren en reflecteren sterkte/zwakte analyse Bronnen/media Persoonlijke kwaliteit (OLC) Zo gezegd, zo geschreven (OLC) Boek MCK Blokboek 1.1 Formulieren: Assessment POP Lesbrief s/z-analyse Product schriftelijke voorbereiding gesprek in de tutorgroep en met je tutor persoonlijk verslag van dit gesprek in het logboek leerdoelen voor de komende periode. sterkte /zwakte-analyse Beoordeling De taak wordt beoordeeld op proces. 22
5 De werkwijze van PGO Je gaat werken aan taken en dat doe je met behulp van de sprongen. De taken begin je altijd met je tutorgroep en je werkt ook zelfstandig met deze groep. Daarnaast kun je met verschillende tutorgroepen in vaardigheidstrainingen en theorie trainingen zitten en zelfs met nog meer tutorgroepen in hoorcolleges. Omdat je elke taak opstart vanuit de tutorgroep, krijg je nog eens de taken met de sprongen. 5.1 De taken en de sprongen Tijdens het werken met dit blokboek ga je verschillende taken uitvoeren. Niet elke taak is hetzelfde. Sommige taken doe je alleen, andere doe je samen, soms doe je een taak in de klas, de andere keer in het onderwijs leercentrum (de mediatheek). Iedere soort taak vereist een bepaalde manier van aanpakken in een aantal stappen of sprongen. Welke sprongen je doet bij welke taken wordt hieronder uitgelegd. Probleemtaak Bij deze taak los je een probleem op, alleen of in een groepje. Belangrijk is dat je eerst goed formuleert wat het probleem is. Je kunt hiervoor de negensprong gebruiken. Stappenplan probleemtaak De negensprong 1. Zijn er woorden of begrippen die je niet begrijpt? Zijn er anderen die wel weten wat een woord of begrip betekent? 2. Wat is er precies aan de hand? 3. Brainstormen: welke oplossingen en verklaringen kun je allemaal bedenken? 4. Orden de oplossingen uit stap 3. 5. Formuleer de leerdoelen. 6. Maak een activiteitenplan: wie gaat wat doen en op welke manier? Hoeveel tijd hebben jullie daarvoor nodig? 7. Voer het activiteitenplan uit. Houd je aan de gemaakte afspraken. 8. Presenteer de informatie. 9. Evalueer je leerproces en het groepsproces. Strategietaak Wat zou je doen als... Je bedenkt een plan van aanpak voor een situatie waar je in de toekomst wel eens mee te maken zou kunnen krijgen. Je gebruikt hierbij de negensprong. 23
Stappenplan strategietaak De negensprong 1. Zijn er woorden of begrippen die je niet begrijpt? Zijn er anderen die wel weten wat een woord of begrip betekent? 2. Voor welke situatie moet ik een strategie bedenken? 3. Brainstormen: welke strategieën zijn er allemaal mogelijk? 4. Orden de strategieën uit stap 3. 5. Formuleer de leerdoelen. 6. Maak een activiteitenplan: wie gaat wat doen en op welke manier? Hoeveel tijd hebben jullie daarvoor nodig? 7. Voer het activiteitenplan uit. Houd je aan de gemaakte afspraken. 8. Presenteer de informatie. 9. Evalueer je leerproces en het groepsproces. Studietaak Bij uitvoering van deze taak moet je zelfstandig, of soms in kleine groepjes stukken van de stof bestuderen. Je hebt de bestudeerde theorie vaak nodig om een toepassingstaak of probleemtaak goed te kunnen uitvoeren. Je gebruikt hierbij de viersprong. Stappenplan studietaak De viersprong 1. Lees de taak en stel samen vast wat er verlangd wordt. Wat ga je leren, doen of maken? 2. Maak met elkaar afspraken over hoe je de taak gaat uitwerken en hoe je straks gaat rapporteren of presenteren. Wie doet wat, hoe, waar, wanneer en hoelang? 3. Het uitwerken van de taak. 4. Rapporteren en/of presenteren en evalueren. Toepassingstaak Bij een toepassingstaak moet je iets wat je hebt geleerd of hebt opgezocht gebruiken om iets te maken. Je gebruikt hiervoor de viersprong. Stappenplan toepassingstaak De viersprong 1. Lees de taak en stel samen vast wat er verlangd wordt. Wat ga je leren, doen of maken? 2. Maak met elkaar afspraken over hoe je de taak gaat uitwerken en hoe je straks gaat rapporteren of presenteren. Wie doet wat, hoe, waar, wanneer en hoelang? 3. Het uitwerken van de taak. 4. Rapporteren en/of presenteren en evalueren. Discussietaak Bij deze taak gaat het erom inzicht te verwerven in verschillende standpunten en visies op een bepaald onderwerp. Je hoeft niet toe te werken naar een centrale oplossing, het gaat er meer omdat je je bewust wordt van je eigen mening over een bepaald onderwerp en de mening die anderen hierover hebben. Je gebruikt bij deze taak de zevensprong. 24
Stappenplan discussietaak De zevensprong 1. Zijn er woorden of begrippen die je niet begrijpt? Zijn er anderen die uitleg kunnen geven over deze woorden of begrippen? 2. Formuleer een stelling. Niet iedereen is het natuurlijk eens met deze stelling; het is een discussie. 3. Iedereen geeft zijn mening over de stelling en zegt waarom hij iets vindt. Je mag nog niet reageren op wat iemand zegt. Je mag tijdens deze stap dus niet discussiëren! 4. Zijn er gemeenschappelijke meningen te ontdekken? Orden de meningen in bijvoorbeeld voor of tegen. 5. Ga dieper op de geordende meningen in (tijdens deze stap vindt feitelijk de discussie plaats). 6. Formuleer conclusies. Waar komen jullie als tutorgroep op uit? 7. Evalueer het groepsproces. Hoe verliep de discussie? Hebben mensen hun mening bijgesteld en waarom wel of niet? 25
6 Deelname aan het blok, toetsing en beoordeling 6.1 Deelname aan het blok De tutorgroep is zo belangrijk dat je er altijd bij aanwezig moet zijn. Het kan natuurlijk gebeuren dat je ziek wordt, maar dat betekent niet dat je je taken niet af hoeft te ronden. (Raadpleeg je tutor). Alle taken waarbij je afwezig was dien je in te halen. Je mag tijdens het overleg in de tutorgroep niet afwezig zijn. Wanneer dit wel het geval is moet je dit bespreken met je tutor. Je dient je te houden aan de afspraken die gemaakt zijn in de tutorgroep. De tutor kan altijd opdrachten geven aan de hand van de taken in het blokboek en afspraken in de notulen. Taken moeten naar behoren zijn gedaan en afgetekend (door de tutor en eventueel door de ondersteunend docent)worden op de takenkaart. Deze takenkaart lever je de laatste bijeenkomst in bij de tutor. De formulieren van het leerproces dienen door jou en je tutor ingevuld te worden. De notulen, afspraken, verslagen, checklisten en takenkaart bewaar je in je PGO-map. Absenties Aan het begin van ieder tutoruur worden de absenties genoteerd door de notulist van de tutorgroep. Kortom: 1. Je bent verplicht om bij de tutorgroepbijeenkomsten aanwezig te zijn. 2. Je bent verplicht om je te houden aan de afspraken die in de tutorgroep gemaakt zijn. 3. Je bent verplicht je bij de tutor aan- en afwezig te melden 4. Je bent verplicht alle gegevens ordelijk te bewaren in een PGO-map en/of portfolio. 5. Je bent verplicht je assessmentformulier en POP-formulier up-to date te houden 6.2 Beoordeling Blokboek leerjaar 1 Per blokboek wordt op de volgende manieren getoetst en beoordeeld: 1. Tijdens het blokboek worden de taken, als ze goed zijn gemaakt/ gedaan, afgetekend op de takenkaart. Voor alle taken geldt dat ze zijn afgerond conform de criteria die bij elke taak in het blokboek staan aangegeven. 2. 2 á 3 individuele toepassingstaken krijgen een cijfer. 3. Eén groepstoepassingstaak krijgt een cijfer. 4. Aan het eind van het blokboek is er een casustoets (bij sommige opleidingen is er bij 1.1 geen casustoets) 5. Het individuele proces wordt beoordeeld (voldoende of onvoldoende) door de tutor aan de hand van de assessment - formulieren, de takenkaart, het POP en de PGO-map. 26
Dit blokboek is voldoende wanneer aan alle volgende eisen is voldaan: 1. Alle taken op de takenkaart zijn afgetekend én 2. Alle individuele toepassingstaken zijn voldoende (voldoende is minimaal 5,5) én 3. De groepstoepassingstaak is voldoende (voldoende is minimaal 5,5) én 4. De (eventuele) casustoets is voldoende (voldoende is minimaal 5,5) én 5. Het individuele proces is voldoende. 6.3 Overgangsnorm van leerjaar 1 naar leerjaar 2 Alleen leerlingen die voor alle vier de blokboeken in leerjaar 1 een voldoende hebben gehaald, worden toegelaten tot leerjaar 2. Voor de overige leerlingen, neemt de examenvergadering één van de volgende besluiten: - de leerling mag één blokboek herstellen of - de leerling moet stoppen met de opleiding. In leerjaar 1 is doubleren niet mogelijk. 6.4 Herstellen Indien een leerling voor maximaal één blokboek een onvoldoende heeft, kan de examenvergadering besluiten dat deze leerling mag deelnemen aan een hersteltraject om het betreffende blokboek alsnog met een goed gevolg af te ronden. Dit hersteltraject vindt plaats in de zomervakantie. Als de leerling dit hersteltraject met een voldoende afsluit, heeft hij alsnog het betreffende blokboek behaald. De leerling heeft dan voor alle blokboeken een voldoende behaald en wordt dus toegelaten tot leerjaar 2. Wanneer de leerling voor het hersteltraject een onvoldoende score haalt, moet hij stoppen met de opleiding. 6.5 Stoppen met de opleiding De leerling mag de opleiding niet vervolgen: - wanneer de leerling voor maximaal één blokboek een onvoldoende heeft en de examenvergadering een negatief besluit neemt over deelname aan het hersteltraject of - wanneer de leerling voor twee of meer blokboeken een onvoldoen de heeft. 6.6 Rapportage cijfers Na elke blokboekperiode krijgen de deelnemers een overzicht met de behaalde resultaten. In het blokboek vind je alleen de grote lijnen, voor meer details verwijzen we je naar de tutor, de inforeeksen en het Onderwijs Examen Reglement. In de bijlagen vind je de takenkaart, de formulieren voor je assessment en je POP, de begrippenlijst. 27
BIJLAGE 1 Wat moet er in je PGO-map? 1. Inhoud 2. Notulen tutorbijeenkomsten 3. Afspraken tutorgroep 4. Verslagen van je werkwijze bij elke taak 5. Uitwerkingen taken, waarin je verantwoording van je taken geeft 6. Planningen 7. Takenkaart 8. Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) 9. Rapporten blokboeken
Bijlage 2 Begrippenlijst Assessment: Inschatting van je werk- en beroepshouding BB: Blokboek Beoordelingsgesprek: Na afloop van de blokperiode bespreekt je tutor je leerproces met jou aan de hand van je map, je takenkaart, je assessment-formulier en je POP. En geeft je vold/onvold. BOL: Beroeps Opleidende Leerweg (de lange niveau 4 opleiding) BPV: Beroeps Praktijk Vorming (vroeger stage). Draaiboek: Een draaiboek is een document waarin het scenario van een film of ducumentaire zeer precies (per shot) wordt beschreven. Elk shot wordt op papier vastgelegd met zeer specifieke stijlkenmerken: de lengte en de volgorde van de shots, camerapositie, -instelling en - beweging, geluid, mis-en-scene, speciale effecten tussen de shots, montage, trucage enzovoort. Dit draaiboek is een soort handleiding voor de regisseur. Een draaiboek kan visueel worden voorgesteld in een storyboard. Dummy: Een model van een nog niet-geproduceerde (blanco) publicatie. Dummy s worden vaak gemaakt om de opdrachtgever een indruk te geven van formaat, omvang, hechtwijze enzovoort. ET: Eindtermen (waaraan je opleiding je onderwijs moet afstemmen) Feedback: Terugkoppeling, informatie van of overleg met de achterban. OER: Onderwijs Examen Regeling. PGO-map: Map waarin je alle belangrijke documenten bewaart die getuigen van je leerproces (zie inhoud PGO-map). POP: Persoonlijk ontwikkelingsplan (hierin geef je volgens een formulier aan hoe jij je eigen leerproces stuurt). 32
Portal: Startpagina van waaruit de internetter begint aan zijn/haar surftocht. Aanvankelijk zijn portals ontworpen als zoekmachines; nu zijn het startpagina s waarop zeer veel links op rubriek gerangschikt zijn. Portals bieden steeds meer extra s, zoals gratis e-mailfaciliteiten, persoonsgebonden informatie en contact maken met online winkels. Portfolio: Map (maar dan groter, vanwege je gemaakte producten) waarin je alle belangrijke documenten bewaart die getuigen van je leerproces. Presentatiemap: Map waarin je al je beste producten verzamelt die je presenteert aan je stagebedrijf, aan klanten, of aan je toekomstige werkgever. Presentatietekening: Een uitgewerkte schets noemen we een presentatietekening. Binnen de multimedia zal een presentatietekening veelal een digitale uitwerking van de schets zijn. Prototype: Een prototype representeert een gedeelte van de te bouwen productie. Hiermee kun je demonstreren hoe de productie eruit komt te zien en kun je testen of de voorgestelde vormgeving technisch gezien haalbaar is. Bij een prototype wordt meestal het belangrijkste scherm en enkele vervolgschermen gebouwd. Het gaat dan om vervolgschermen die wezenlijk anders zijn. De inhoud is op dit moment niet belangrijk, het gaat vooral om vormgeving en navigatie. 100% technisch perfect is op dit moment nog niet bittere noodzaak. Scenario: Het scenario is de volledig uitgeschreven tekst van een film-, video-, of multimediaprogramma. Het beschrijft de acties, gebeurtenissen en dialogen, en hoe ze in beeld worden gebracht. Het scenario kan nog gedetailleerder uitgewerkt worden in een draaiboek. Schetsen: Schetsen zijn tekeningen die een globale indruk geven van het eindproduct bijvoorbeeld een visitekaartje. Schetstechniek b.v. lijnvoering en markergebruik spelen een belangrijke rol. Schetsen kunnen voorzien worden van een geschreven toelichting. Storyboard: Een storyboard is een getekende weergave van alle shots (kleinste element van een audiovisuele montage, shots kunnen zeer kort of zeer lang zijn) en camera-instellingen, zoals die beschreven zijn in het draaiboek. Storyboards vertellen een verhaal. Een storyboard voor een website ziet er anders uit dan een storyboard voor een videofilm. Een storyboard voor een website is een soort stripverhaal waarin je verteld hoe een bezoeker de website bezoekt, waar hij op klikt, wat hij te zien krijgt enz. 30
Toetsbeleidsplan: Hierin staan alle officiële gegevens omtrent toetsing. User interface: Een user interface is een geheel van middelen (codes, grafische symbolen, invoerapparaten enzovoort) die een gebruiker in staat stellen om een machine -of een toepassing die op die machine werkt- te kunnen gebruiken. De laatste jaren wordt heel wat aandacht besteed aan en onderzoek verricht naar het ontwikkelen van gebruiksvriendelijke interfaces; dit zijn user interfaces die gemakkelijk te gebruiken en (dus) zeer snel aan te leren zijn. Werktekening: Een werktekening is de definitieve opgemaakte versie. Onder opmaken verstaan we het vormgeven van een publicatie. Grootte, plaats en onderlinge verhouding van tekst, illustraties en overige elementen vormen samen de opmaak. Zie ook: http://internetwoordenboek.kennisnet.nl/ (internet) http://www.acxiom.nl/nederland/marketingvraagstukken/ (marketing) http://www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek/ (Nederlandse taal) http://dictionary.cambridge.org/ (Engelse taal) http://www.babylon.com/ (vertalen) 31