(pdf p. 60, München-manuscript plaat 21). Een hoge en een lage steek.

(pdf p. 60, München-manuscript plaat 21). Een hoge en een lage steek. Als je met je rechtervoet naar voor staat, je tegenstander echter tegenover jou staat met zijn linkervoet en hij de punt van zijn zwaard gericht heeft naar je gezicht of naar je borst, dan moet je vanuit de hoogte houwen boven zijn verdediging in de richting van zijn hoofd (zie illustratie). Stap dadelijk uit met je linkerbeen. Hang en wind vervolgens je zwaard naar zijn dichtstbijzijnde opening. Maar wanneer hij deze techniek gebruik in de richting van jouw hoofd, plaats dan jouw rechtervoet voor zijn linkervoet en houw naar zijn linkerkant. Als je vijand die houw zou opmerken, ga dan met je linkerbeen terug en wind je zwaard naar een hangend punt, zodat je gevest zich voor je hoofd bevindt. Intussen moet je onmiddellijk volgen met je linkervoet en richt je punt in een windende beweging met gekruiste handen vanuit je linkerkant naar de rechterkant van het gezicht van je tegenstander. Maar als hij je pareert, volg dan met je rechtervoet en houw vanuit de hoogte rechtstreeks naar hem met je lange snijkant. H.P. Mair, de arte athletica: ensis longus, vertaald door Bert Gevaert voor de Hallebardiers 21

(pdf p. 61, München-manuscript plaat 22). Het pareren van een punt met de Houding van de Ploeger (die houding krijgt zijn naam naar de gelijkenis met een ploeger)) Pflug Als je met je linkervoet naar voor staat, je zwaard opgetild is voor je gezicht waarbij je handen in de vorm van een kruis zijn gehouden, zodat de punt van je zwaard in de richting van je tegenstander is uitgestrekt, dan moet je uitstappen met je rechtervoet wanneer je je zwaardpunt windt voor een steek naar zijn gezicht. Maak je klaar voor die houw die Ploeger genoemd wordt, waarbij je met het rechterbeen naar voor (staat). Als je zijn punt gewaar wordt (zie illustratie), stap dan met je linkervoet uit en pareer door te winden zijn punt naar jouw rechterkant. Houw vervolgens tegen zijn hogere opening. Maar als je vijand jouw houw zou opmerken en pareren, houw hem dan met de Dwarse Houw, door de rechterkant van je tegenstander te treffen met gekruiste armen. Maar als hij dezelfde techniek tegen jou zou gebruiken, plaats dan je rechtervoet naar voor, en wind je zwaard naar je rechterkant. Op die wijze zal zijn houw niets uithalen. Plaats dus dadelijk je linkervoetnaar voor en denk er aan zijn hogere opening te raken. Maar als hij op dezelfde wijze vanuit de hoogte zou slaan, dan moet je de houw van je tegenstander pareren met een uitgestrekte lange snijkant, til ondertussen je zwaard naar de hoogte en tref zijn linkerhand met een snijdende beweging langs je eigen kruisgevest. Wanneer je tegenstander op die wijze in zijn rechterkant gestoken is, kan je hem ook met een snijdende beweging treffen. H.P. Mair, de arte athletica: ensis longus, vertaald door Bert Gevaert voor de Hallebardiers 22

(pdf p. 62, München-manuscript plaat 23). Twee punten, waaruit twee windingen ontstaan. Plaats je rechtervoet naar voor en richt je punt naar je tegenstander (zie illustratie), stap dadelijk uit met je linkervoet en wind je zwaardpunt naar zijn gezicht of naar zijn borst met gekruiste armen*. Wanneer hij die punt zou pareren, trek je dan terug met je linkervoet en wind je zwaard in een openstaand venster, waarbij je zwaard echter zo naar omhoog gebracht is zodat je door je beiden armen je tegenstander kan zien. Je gevest moet hierbij voor je gezicht geplaatst zijn. Maar als je tegenstander diezelfde techniek tegen jou zou gebruiken, dan moet je je punt winden naar zijn gezicht vanuit de Roos, waarbij je rechtervoet naar voor staat. Zet vervolgens je rechtervoet achter de linkervoet van je tegenstander en wind je zwaard met de korte snijkant naar zijn hoofd. Houw onmiddellijk met je lange snijkant naar zijn rechterarm. Maar als hij jouw rechterarm zou aanvallen, denk er dan aan met je linkervoet te uit te stappen en tref zijn zwaard met de Kromme Houw. Op die manier kan je zijn hoofd en zijn lichaam snijden. En als hij datzelfde wil doen, gebruik dan opnieuw dezelfde techniek als je gebruikt hebt (een Kromme Houw), een beetje hierboven (beschreven) en houw naar zijn dichtstbijzijnde opening. *Myers: met gestrekte armen, Duits: mit geschrennckten Armen H.P. Mair, de arte athletica: ensis longus, vertaald door Bert Gevaert voor de Hallebardiers 23

(pdf p. 63, München-manuscript plaat 24). Doorlopen en worstelen Durchlauffen Als je door met je zwaard op gepaste wijze toe te vechten in het zicht van je tegenstander zou naderen, val dan langs boven aan door naar zijn hoofd te houwen en ga met je rechtervoet langs de binnenkant voor zijn rechtervoet. Wanneer je vijand je houw pareert, denk er dan aan om je zwaard langs je rug naar achter te laten glijden, loop in door je hoofd te buigen onder de rechterarm (van je tegenstander), vervolgens grijp je met je rechterhand zijn linkerkant vast en met je linker grijp je de rechterknieholte van je tegenstander vast (zie illustratie: hier wel nog met zwaard in de hand). Op die manier kan je hem makkelijk op de grond werpen. Maar als iemand deze techniek tegen jou zou gebruiken, en jij wil zijn techniek breken, laat dan je zwaard vallen. Als je je rechterarm langs boven over de linkerarm van je tegenstander legt, dan kan je hem stevig in een klem houden. Maar als je tegenstander jou in een klem gehouden heeft, trek dan je rechtervoet terug en trek je rechterhand van zijn lichaam. Met diezelfde hand moet je zijn rechterknieholte vastgrijpen, stoot met je linkerhand tegen de borst van je tegenstander: Zo zal je hem naar achter slaan. H.P. Mair, de arte athletica: ensis longus, vertaald door Bert Gevaert voor de Hallebardiers 24

(pdf p. 64, München-manuscript plaat 25). Een houding waarmee het zwaard in halfzwaard wordt gebracht met de punt naar voor. Wanneer je met je linkervoet naar voor staat en je je zwaard vast houdt voor je gezicht met gekruiste armen, het zwaard uitgestrekt in de richting van het gezicht van je tegenstander (zie illustratie), stap dan zonder aarzelen uit met je rechtervoet en steek je zwaard in de richting van zijn gezicht of zijn borst. Maar als hij die techniek tegen jou zou gebruiken, breng dan dadelijk je rechtervoet naar voor en pareer zijn zwaard met de Kromme Houw van bij zijn rechterkant. Maar als hij jou pareert op dezelfde wijze, breng dan je zwaard in halfzwaard naar jouw richting en strek je zwaard met de korte snijkant uit en steek in zijn gezicht. Als hij je steek zou pareren, stap dan uit met je linkervoet en houw met lange snijkant naar zijn dichtstbijzijnde opening. Maar als hij dezelfde houding tegenover jou zou gebruiken, pareer hem dan met de lange snijkant, door je linkervoet naar voor te brengen, houw dan met gekruiste armen een Dwarse Houw naar de rechterarm van je tegenstander. H.P. Mair, de arte athletica: ensis longus, vertaald door Bert Gevaert voor de Hallebardiers 25

(pdf p. 65, München-manuscript plaat 26). Worstelen langs het zwaard waarmee de tegenstander omver wordt geworpen Wanneer je je vijand al toevechtend nadert, plaats dan je linkervoet tussen zijn beide benen en trek je linkerhand van je zwaard, neem de kant van je tegenstander vast onder zijn linkerarm. Leg je linkerarm rond zijn lichaam en plaats hem vlak boven zijn heup. Vervolgens kan je hem ofwel op te tillen ofwel zal het mogelijk zijn naar voor te werpen. Indien je deze techniek wenst te breken, neem dan met je linkerhand zijn nek vast en met je rechterhand trek je aan zijn linkerbeen. Zo werp je je tegenstander makkelijk omver. H.P. Mair, de arte athletica: ensis longus, vertaald door Bert Gevaert voor de Hallebardiers 26

(pdf p. 66, München-manuscript plaat 27). Een steek vanuit een houding waarmee je het been van je tegenstander met jouw been kan wegduwen. Als je al toevechtend nadert in het zicht van je tegenstander, denk er dan aan dat je naar binnen stapt met je rechtervoet en dat je vanuit de hoogte naar zijn hoofd houwt. Maar als iemand jou op een zelfde manier uit de hoogte zou tegemoetkomen, pareer hem dan, trek dan zijn rechtervoet naar je toe met je linker voet. Trek je linkerhand af van je zwaard en neem zijn kin vast terwijl je onder de rechterarm van je tegenstander doorgaat, stoot je tegenstander vanuit de hoogte weg van jou (zie illustratie) Als hij op gelijke wijze verlangt jou neer te werpen, duw dan met je rechterhand, na je zwaard te hebben weggeworpen, op zijn linkerelleboog en ruk met links de linkerhand van je tegenstander van zijn plaats. Draai je intussen naar de rechterkant en zo zal je makkelijk zijn arm breken. Maar indien hij je arm zo zou proberen te breken, terwijl jij in je rechterhand je zwaard houdt, geef dan een stoot van de pommel van je zwaard naar de rechterelleboog van je tegenstander, zo zul jij je linkerarm vrijmaken. H.P. Mair, de arte athletica: ensis longus, vertaald door Bert Gevaert voor de Hallebardiers 27

Naar binnen lopen en worstelen (pdf p. 67, München-manuscript plaat 28). Einlauffen Als je je tegenstander zou naderen door vastberaden toe te vechten, plaats dan je rechterbeen naar voor en houw vanuit de hoogte met de lange kant naar zijn hoofd. Laat vervolgens je linkerhand los van je zwaard en pak met diezelfde hand zijn rechterelleboog vast. Stap uit met je linkerbeen en duw je vijand weg van jou. Maar als hij jou op dezelfde manier zou wegduwen en jij staat met je linkervoet naar voor, duw dan met je linkerhand op zijn rechterarm (zie illustratie) en draai de rechterarm van je tegenstander op de wijze die reeds is uitgelegd * onder jouw linkerschouder. Plaats je rechtervoet voor zijn linkervoet en als terugkeert, duw dan tegen zijn nek met je rechterarm en trek de pommel van je zwaard naar beneden. Maar als hij jou op dezelfde wijze zou aanvallen, ga dan met je nek een klein beetje naar omlaag, zo zal zijn moeite zinloos zijn. Maar onmiddellijk moet je de pommel van je zwaard over zijn linkerarm brengen en met je linkerhand moet je de pommel van je zwaard opnieuw naar omlaag trekken. Zo kan je hem in verhouding tot de kracht die je uitoefent in zijn hoofd snijden. * praedictum modo: fout tegen het Latijn praedicto modo. H.P. Mair, de arte athletica: ensis longus, vertaald door Bert Gevaert voor de Hallebardiers 28

Hier volgt hoe iemand zijn tegenstander met het zwaard kan neerwerpen (pdf p. 68, München-manuscript plaat 29). Wanneer je in het zicht van je tegenstander zou naderen, gebruik dan de Dwarse Houw vanuit de hoogte met de lange snijkant naar het hoofd van je tegenstander. Laat je zwaard uit je handen vallen en grijp met je rechterhand tussen de armen van je tegenstander naar zijn nek aan zijn rechterkant. Stap dan vervolgens met je linkervoet eveneens achter zijn linkervoet en trek het naar jouw rechterkant (zie illustratie). Wanneer je tegenstander (letterlijk: de vechter) je op dezelfde wijze van boven en vanonder gevangen heeft en jouw probeert op de grond te trekken, druk dan met jouw armen zijn armen samen, zo zal je jezelf bevrijden. Wanneer hij jouw armen op dezelfde wijze heeft vastgehouden en hij zou van plan zijn die breuk tegen te houden, plaats dan je rechtervoet naar voor aan de binnenkant van zijn linkervoet, duw je armen op jouw beurt sterk uit elkaar en grijp hem het zwaard uit zijn handen. Keer je naar de rechterkant en snij hem met de lange kant vanuit de hoogte. H.P. Mair, de arte athletica: ensis longus, vertaald door Bert Gevaert voor de Hallebardiers 29

Een plots toelopen naar de tegenstander om te worstelen (pdf p. 69, München-manuscript plaat 30). Uberlauffen en Ringen Wanneer je door toe te vechten naar je tegenstander toeloopt om te worstelen en je staat met je linkervoet naar voor, houw dan je tegenstander met een Kromme Houw en stap uit met je rechtervoet. Gebruik vervolgens de Dwarse Houw naar de andere kant. Maar als de vijand die techniek zou zien en zou pareren, breng dan je beide armen tussen de armen van je tegenstander. Doe dit zo dat je rechterhand (met zwaard) drukt op zijn gevest en beweeg je linkerhand onder zijn rechterhand naar achter in de richting van zijn pommel (zie illustratie). Op die manier kan je je tegenstander naar je toe trekken. Als je tegenstander jou op dezelfde manier naar zichzelf zou toetrekken, stap dan met je rechtervoet achter zijn linkervoet en laat je zwaard vallen. Grijp het linkerbeen van je tegenstander met je linkerhand en met je rechterhand het achterste gedeelte van zijn nek. Op die manier zal je hem achter je rug gooien. H.P. Mair, de arte athletica: ensis longus, vertaald door Bert Gevaert voor de Hallebardiers 30