Lessuggestie Freek de Teek in paniek! middenbouw Tijd: De instructie (ik-wij-jullie) bedraagt zo n 30 tot 40 minuten. De verwerking kan op een ander moment worden gedaan. Bijvoorbeeld tijdens de weektaak, de handvaardigheid- of tekenles of tijdens de spellingles. Wanneer: april of mei. Voorkennis activeren Vertel de kinderen dat je een informatief prentenboek hebt meegenomen. Dit prentenboek ga je tijdens deze les interactief voorlezen. Vragen die je kunt stellen voorafgaand het lezen: Wat zien we op het plaatje? Wat zegt de titel ons? Waar zou dit verhaal over kunnen gaan? Lees het verhaal voor. Door interactief voor te lezen geef je samen met de kinderen een betekenis aan de tekst (Förrer & Van de Mortel, 2010). Stel vragen die de kinderen aanzetten tot nadenken, maar die hen niet afleiden van de rode draad van het verhaal. Bijvoorbeeld: Wat denken jullie? Hoe vindt Freek de Teek dat.? Wat zou jij doen? Etc. Lesdoel Kerndoel 5- De leerlingen leren naar inhoud en vorm teksten te schrijven met verschillende functies, zoals: informeren, instrueren, overtuigen of plezier verschaffen (TULE SLO, 2018). Ik kan een kort verhaal schrijven en houd rekening met spelling en leestekens. Instructie (Ik-Wij-Jullie-Jij) Ik doe het voor: Lees het stuk op bladzijde 52 nog eens voor. Vertel de opdracht aan de kinderen: Thijm met Lyme is nog altijd spoorloos, maar stel dat Freek en André hem toch te pakken krijgen. Wat zouden ze dan met hem doen? Maak het verhaal in 5 zinnen af en let hierbij op de juiste spelling en leestekens. De leerkracht gebruikt creativiteit en noteert al modelend 2 tot 3 zinnen op het bord. Ondertussen benoemt de leerkracht een aantal spellingregels en leestekens. Dit kan aan de hedendaagse spellingcategorieën worden gekoppeld. Laat de kinderen de zinnen meeschrijven. Wij doen het samen: Er staan al 2 tot 3 zinnen op het bord. Schrijf de volgende zinnen samen met de kinderen. Laat de inspiratie vanuit hen komen. Terwijl de leerkracht de zinnen op het bord schrijft, vraagt de leerkracht aan de kinderen op welke spellingregels en leestekens zij moeten letten. Jullie doen het samen: De kinderen gaan nu in tweetallen een berichtje schrijven aan Bor Borrelia. Opdracht: Bor Borrelia zit gevangen in een onbewoonde boomhut. Stel dat zij een mobieltje heeft meegesmokkeld, wat zou je haar dan willen vragen? Verzin drie vragen en noteer deze op het wisbordje. Houd rekening met de spellingregels en de leestekens. Tijdens deze opdracht loopt de leerkracht rond. De leerkracht geeft feedback op spellingregels en leestekens. Wanneer de kinderen hebben overlegd en hun vragen op het wisbordje hebben opgeschreven, controleert de leerkracht de wisbordjes. Kijk gericht naar de spellingregels en leestekens. Daarnaast kunnen er een aantal sprekende vragen besproken worden. Jij doet het: Groep 4: Laat de kinderen een kort stripverhaal (bijlage I) schrijven van 6 plaatjes over Freek de Teek. Bij ieder plaatje schrijven de kinderen één zin. De kinderen letten op de spellingregels en leestekens. Groep 5: Laat de kindren een kort stripverhaal (bijlage I) schrijven van 6 plaatjes over Freek de Teek. Bij ieder plaatje schrijven de kinderen twee zinnen. De kinderen letten op de spellingregels en leestekens. Groep 6: Verzin een ander einde van minimaal vijf regels bij het verhaal van Freek de Teek (bijlage II). Let hierbij op de spellingregels en de leestekens.
Verrijking Deze les is geschreven voor het einde van het schooljaar. Kinderen kunnen op eigen schrijfniveau de schrijfopdracht uitvoeren. De leerkracht kan daaraan leeftijdsgebonden criteria toevoegen. Daarnaast is er bij de jij-fase rekening gehouden met de verschillende groepniveaus. Terugkoppeling lesdoel Koppel aan het einde van de jullie-fase terug naar het lesdoel. Kunnen de kinderen nu een verhaal schrijven en letten zij daarbij op de spellingregels en leestekens. Welke spellingregels en leestekens waren lastig? Waar moeten zij goed op letten tijdens de verwerkingsopdracht? Extra werkvormen Tekenen: Laat de kinderen in tweetallen of in een groepje een affiche maken om anderen in de school te waarschuwen voor de ziekte van Lyme (criteria: wat doet Lyme met je en hoe controleert een kind of hij/zij teken heeft). Of laat de kinderen afbeeldingen tekenen bij het iedere stap van het stappenplan op bladzijde 55 (bijlage III). Drama: Laat de kinderen het boek van Freek de Teek in een groepje naspelen. Tekenen en spelling: Laat de kinderen een eigen Freek de Teek verhaal bedenken. Verdeel de kinderen in vijf groepjes. Per groepje schrijven ze een onderdeel van het verhaal. Ze letten op de spellingregels en de leestekens. Uiteindelijk mogen ze er mooie prenten bij tekenen. Bind het verhaal in en toon het zelfgemaakte prentenboekje in de school. Gymzaal: Verander mierentikkertje of kreeftentikkertje in Freektikkertje.
Bijlage I
Bijlage II Hoe zou jij het verhaal van Freek de Teek eindigen? Bedenk een slot van minimaal vijf regels. Teken daarna een mooie prent (afbeelding) in de cirkel.
Bijlage III