Jaarverslag 2009
INHOUD Bestuur en directie 3 Voorwoord 4 Bouwen aan onze organisatie 6 Bouwen aan een aantrekkelijk zorgaanbod 9 Bouwen aan operationele excellentie 13 Bouwen aan dienstverlening 19 Bouwen aan een nieuw ziekenhuis 23 Bouwen aan een financieel gezond ziekenhuis 25 Financiën 27 Geneesheren 31 02
Raad van Bestuur (per 01.01.2010) Mevr. G. Brugmans, voorzitter Dhr. B. Peirsegaele, ondervoorzitter Dhr. I. Huyghe, secretaris Dhr. A. Daenekindt E.Z. M.-C. Everaere Dhr. D. Laleman Prof. Dr. A. Lerut Dhr. W. Michils Mevr. M. Van de Walle Prof. Dr. Ph. Vandekerckhove Dhr. B. Vander Cruyssen Dhr. L. Vansteene E.Z. G. Verhelst Dhr. P. Verhulst, algemeen directeur Directiecomité (per 01.01.2010) Mevr. S. Commeyne Mevr. E. Depreter Dhr. X. Keters Dhr. P. Lanssens Mevr. M. Spileers Dhr. S. Van Neste Dr. S. Vanthuyne Dhr. P. Verhulst Medische Raad (per 01.01.2010) Dr. J. Van Oyen, voorzitter Dr. G. Orbie, secretaris Dr. Y. Hagers, ondervoorzitter Dr. G. Alliët Dr. A. Broeders Dr. A. Janssen Dr. L. Nuytten Dr. L. Parmentier Dr. E. Van Ingelghem Ethisch comité (per 01.01.2010) Dr. G. Fonteyn, voorzitter Mevr. N. Mortier, secretaris Magistraat D. Floren Dr. B. Linden Dr. L. Parmentier E.H. F. Sonneville Dr. Ph. Vandelanoitte Dr. A. Vandenbroucke Dr. G. Van Paemel Dhr. B. Dejaegher (niet stemgerechtigd) Dhr. J. Snoeck (niet stemgerechtigd) Ondernemingsraad (per 01.01.2010) Dhr. P. Verhulst, voorzitter Dhr. N. Coulier, secretaris Dhr. J. Snoeck, verantwoordelijke bedienden Dhr. J. Szlanyinka, verantwoordelijke arbeiders Mevr. S. Commeyne Mevr. E. Depreter Dhr. X. Keters Dhr. P. Lanssens Mevr. M. Spileers Dhr. S. Van Neste Dr. S. Vanthuyne Dhr. R. Busschaert Mevr. H. Devriendt Mevr. L. Dendooven Dhr. K. De Roo Mevr. A. Dewinter Dhr. G. Geerseau Mevr. M. Vanhooren Mevr. T. Pilaeis Mevr. R. Van Vooren Dhr. T. Ballieu Comité voor preventie en bescherming op het werk (per 01.01.2010) Dhr. P. Verhulst, voorzitter Dhr. F. Goeminne, secretaris Dr. B. de Milliano, arbeidsgeneesheer Mevr. S. Commeyne Mevr. E. Depreter Dhr. X. Keters Dhr. P. Lanssens Mevr. M. Spileers Dhr. S. Van Neste Dr. S. Vanthuyne Dhr. R. Busschaert Dhr. N. Coulier Dhr. J. Snoeck Dhr. J. Szlanyinka Mevr. W. Van Buren Dhr. J. Van Buren Dhr. P. Vanhoutte Mevr. M. Vastesaegher Mevr. L. Vanbeckevoort Mevr. C. Willems Mevr. T. Pilaeis Mevr. C. Vanhee Dhr. J. Steenhuyse BESTUUR & DIRECTIE 03
04 VOORWOORD
WOORD VAN DE VOORZITTER Intussen is het tien jaar geleden dat het fusieziekenhuis AZ Damiaan werd opgericht. Onze vernieuwde visie straalt ambitie uit: Het AZ Damiaan wil het referentiecentrum van de regionale gezondheidszorg voor de bevolking aan de kust zijn. Om deze visie te verwezenlijken formuleerden we een aantal strategische doelstellingen: uitbouw van een aantrekkelijk zorgaanbod, operationele excellentie, gepaste dienstverlening, realisatie van het nieuwbouwproject en structureel gezond bedrijf. Deze doelstellingen willen we realiseren in de periode 2008-2012. Zoals u kan lezen is dit jaarverslag opgebouwd rond onze strategische doelstellingen. In de eerste plaats danken we onze artsen, verpleegkundigen, andere medewerkers en vrijwilligers van harte voor hun inzet en enthousiasme, hun voortdurend streven naar beter. Dankzij hun onverminderde inspanningen krijgt de patiënt elke dag meer dan de vriendelijke en professionele zorg waar hij recht op heeft. Kwaliteit van zorg is sturend geworden voor de keuze door de patiënt en de verwijzer van de zorgverlener. Multidisciplinaire aanpak en een functionele patiëntgerichte ziekenhuisorganisatie zijn daarom erg belangrijk. In 2009 mochten we acht nieuwe artsen verwelkomen en werden gespecialiseerde centra uitgebouwd zoals het geheugencentrum en de pijnkliniek. De steeds krapper wordende ziekenhuisfinanciering maakt het nemen van fundamentele keuzes noodzakelijk. Alles draait om kostenbeheersing, maar goede zorg heeft een prijs. De zorgprogramma s en erkenningsnormen, die de federale overheid vastlegt, geven direct en indirect aanleiding tot samenwerking tussen ziekenhuizen. Vlaamse ziekenhuizen opereren sinds jaren in een turbulente omgeving van schaalvergroting, samenwerkingsverbanden, netwerkvorming. Ook wij bewegen hierin mee. Dit getuigt van onze dynamiek. Gezien ziekte niet begint op de drempel van een ziekenhuis en behandelingen niet stoppen bij de deur van het ziekenhuis, is de relatie met de huisartsen erg belangrijk. Alle ambulante specialistische zorg kan maar goed functioneren wanneer er een systematische informatiestroom bestaat tussen huisartsen en specialisten. De hedendaagse communicatiemiddelen laten een elektronische gegevensuitwisseling perfect toe. Zo zou de huisarts kunnen aanloggen naar het centraal medisch ziekenhuisdossier van zijn opgenomen patiënt. Dergelijke samenwerkingsmodaliteiten moeten uiteraard worden uitgewerkt met respect voor een strikte privacy. Ook het management heeft hier een rol te vervullen. Om onze dienstverlening verder af te stemmen op de behoeften van onze belangrijkste klanten, met name onze patiënten en hun familie en de huisartsen uit onze zorgregio, werd een project opgestart in samenwerking met professor Paul Gemmel van de Universiteit Gent. Ons nieuwbouwproject loopt op volle kracht. Het project zit op schema op vlak van timing, budget en vereiste kwaliteit. Financieel was 2009 een jaar vol uitdagingen. Wij blijven financieel gezond en kunnen de uitdagingen voor de komende jaren aan. Met dit jaarverslag hopen we u veel nuttige informatie te geven over A.Z. Damiaan; Gerda Brugmans Voorzitter van de Raad van Bestuur. 05
Bouwen aan onze organisatie Algemene vergadering en Raad van Bestuur In 2009 verlieten Zuster Benedicta en Zuster Suzanne de raad van bestuur van AZ Damiaan. E.H. Frans Sonneville en Jules Ackermans verlieten de raad van bestuur wegens het bereiken van de leeftijdsgrens. Het AZ Damiaan is hen dankbaar voor hun gewaardeerde inbreng en inzet. Zij hebben een stuk van de geschiedenis van de gezondheidszorg in Oostende helpen schrijven. Organisatie Onze grote groep gemotiveerde en enthousiaste medewerkers staat garant voor een goede en kwaliteitsvolle zorgverlening. Een goed uitgekiende organisatiestructuur biedt iedereen de kans om zijn bijdrage te leveren. We moeten echter durven onze organisatiestructuur in vraag te stellen en aan te passen aan de snel evoluerende zorgwereld. In 2009 werden wijzigingen doorgevoerd in de organisatiestructuur. Oriëntatie naar een departement Patiëntenzorg, vanaf 1 juli 2009 onder leiding van Eveline Depreter, beklemtoont de aandacht voor de zorg aan de patiënt. In lijn met deze filosofie verviel de functie van directeur zorg- en kwaliteitsbeleid en werd een staffunctie coördinator kwaliteit en patiëntveiligheid binnen het departement Patiëntenzorg ingesteld. De functie directeur veiligheid en milieu verviel en werd vervangen door een staffunctie veiligheid en milieu bij de algemeen directeur. Een groeiend PC- en printerpark, een groeiende servercapaciteit en nieuwe kansen voor automatiseren maakten van Informatie- en Communicatietechnologie een volwaardig departement. MEDISCH DEPARTEMENT Medisch directeur Dr. S. Vanthuyne CEL BELEIDSINFO STAF PATIËNTENFLOW MANAGEMENT Directie-assistent DEPARTEMENT PATIËNTENZORG Directeur E. Depreter ZIEKENHUISHYGIËNE STAF KWALITEIT & PATIËNTVEILIGHEID STAGECOÖRDINATIE ZORGCOÖRDINATIE DEPARTEMENT ADMINISTRATIE & FINANCIËN Directeur S. Van Neste FINANCIËN Adj. Directeur S. Vanslembrouck ALGEMENE DIRECTIE Algemeen Directeur P. Verhulst DEPARTEMENT ICT Directeur X. Keters 06 Staf PR & Communicatie Staf Juridische Zaken - ombudsfunctionaris DEPARTEMENT APOTHEEK Directeur S. Commeyne DEPARTEMENT FACILITAIR BEHEER Directeur P. Lanssens ADK. HOOFDAPOTHEKER SUPPLY CHAIN MANAGEMENT Staf Veiligheid & Milieu DEPARTEMENT HRM Directeur M. Spileers STAF HRM STAF PERSONEELSADMINISTRATIE
Benoemingen In lijn met ons streven naar diepgaande verdere professionalisering, kwamen nieuwe stafmedewerkers en / of kaderleden de rangen versterken. Het departement Patiëntenzorg kwam onder de leiding van directeur Eveline Depreter. De dienst ergotherapie wordt campusoverstijgend geleid door diensthoofd Jordy Boey. Hoofdverpleegkundige Annelies Vangheluwe stroomlijnt de werking van de operatiekwartieren op beide campussen. Met Thierry Claeys als tweede begeleidingsverpleegkundige wordt de inscholing van nieuwe verpleegkundigen intensiever uitgewerkt. Diensthoofd dieet Els Museeuw bouwt de dieetdienst dieper uit met aandacht voor GVO en patiëntenparticipatie. Coördinator interculturele bemiddeling Joke Damman heeft als opdracht om artsen en ziekenhuismedewerkers, die in contact komen met allochtonen, te helpen om de taal- en cultuurbarrières weg te werken. De juiste patiënt in het juiste bed en een correcte ligduur vormen de aandachtspunten van Hilde Devriendt, coördinator patiëntenflow. Onthaal- en polikliniekmedewerkers komen onder de leiding van Bernard Meyers, diensthoofd onthaal en polikliniek. Ombudsfunctionaris Nele Rooryck staat in voor de klachtenbemiddeling en advies om onze dienstverlening te optimaliseren. HR-professional Evy Leekens werkt aan het introduceren van competentiemanagement in het ziekenhuis. Hiertoe worden voor alle functies up-to-date functiebeschrijvingen opgemaakt. Deze zullen ook gebruikt worden als basis voor het opzetten van een coachingscyclus. Supply Chain manager Wim Gevaert spoort facilitaire processen binnen het ziekenhuis op en zal die waar nodig vereenvoudigen of sterker uitwerken. Hij garandeert een verantwoord goederenbeheer met het uitwerken van de aankoop-, voorraad- en distributiestrategie. Hij is tevens de coach voor de Project Management Methodologie. Bouwen met onze medewerkers Elke dag weer staat onze grote groep medewerkers borg voor een kwaliteitsvolle dienstverlening. Het AZ Damiaan investeert in haar medewerkers door gerichte opleidingskansen te bieden, een aantrekkelijk extralegaal aanbod met een gratis hospitalisatieverzekering voor het hele gezin en interne initiatieven om elkanders opdrachten te leren kennen. Cijfers Op 31.12.2009 waren 1.237 personen in dienst. Hiervan werkten 432 personen voltijds en 805 deeltijds. Dit kadert in het belang dat AZ Damiaan hecht aan de balans werk/gezin. Het personeelsbestand bestaat uit 1.044 vrouwen en 193 mannen. Leeftijdsverdeling Leeftijdsverdeling personeel 250 200 150 100 50 0 4 104 148 152 161 172 171 <21j 21-25j 26-30j 31-35j 36-40j 41-45j 46-50j 51-55j 56-60j >60j Anciënniteitverdeling 350 300 250 200 150 100 50 0 291 209 Anciënniteitsverdeling personeel 128 134 228 150 149 0-5 j 6-10 j 11-15 j 16-20 j 21-25 j 26-30 j >= 31 j Plaats van tewerkstelling 210 5 87 10 176 Benoeming medische diensthoofden Dr. Luk De Vlieger, anesthesist, werd benoemd tot medisch diensthoofd van het operatiekwartier. Dr. Paul Lambert werd benoemd tot medisch diensthoofd O.R.L. Dr. Geert Desmet werd benoemd tot medisch diensthoofd van de Mid Care Unit. 249 101 672 verplegend en verzorgend paramedisch loontrekkend administratief ander Vorming In 2009 bleef het aantal vormingsuren gelijk aan dat van 2008. Externe vormingen maken het grootste aandeel uit. Er is een groei merkbaar van de afdelingsgebonden interne vormingen. Vorming op thema s toegespitst op de specifieke 07
08 Bouwen aan onze organisatie zorg en noden van een afdeling verhogen de competenties van onze medewerkers. In 2009 bood AZ Damiaan aan de geïnteresseerde medewerkers een gratis basisopleiding werken met pc & internet aan. Dit aanbod kaderde in een instapdiversiteitsplan, waarbij de oudere werknemers de voornaamste doelgroep waren. Het initiatief bleek een succes want twee groepen van telkens elf deelnemers volgden de opleidingscyclus van vier namiddagen. Na afloop waren de reacties unaniem positief en was AZ Damiaan 22 pc-vaardige medewerkers rijker! Een opleidingstraject rond omgaan met stress & agressie werd opgezet. Dit traject wordt gespreid over twee jaar en kadert in het project 500 van het Fonds voor de Privéziekenhuizen. Het doel van het traject is om verpleegkundigen en onthaalmedewerkers beter te wapenen tegen verbale agressie. AZ Damiaan werkt hiervoor samen met de firma CrimeControl. Voor twee verpleegkundigen per afdeling en voor alle onthaalmedewerkers is er een opleiding van anderhalve dag voorzien, gegeven door een trainer en een professionele acteur. Naast dit doorgedreven opleidingstraject waren er voor de andere medewerkers infosessies rond het omgaan met stress en agressie. Tijdens deze sessies werd ook het agressieprotocol van AZ Damiaan toegelicht. Tabel vorming 2006 2007 2008 2009 Intern 7639,1 7521,68 6384,8 6696,1 Extern 4803,85 6586,25 11779,9 11418,5 TOTAAL 12442,95 14170,93 18128,7 18114,6 HR In de loop van 2009 werd gewerkt aan de verdere professionalisering van het HR-departement. De basisconcepten van het competentiemanagement werden gedefinieerd en de opmaak van het competentiewoordenboek werd voorbereid. De VTO-cyclus werd grondig beschreven en gedocumenteerd. Dit zal AZ Damiaan in staat stellen de budgetten dienaangaande op een gestructureerde manier op te volgen. Ook op het gebied van werving en selectie werd gestreefd naar optimale service naar kandidaten. Service Level Agreements waren hierbij een bijzonder handig instrument. Werving In de zorgsector heerst een constante nood aan goed opgeleide medewerkers. De interne werkgroep HR vormt een overlegforum betreffende werving, selectie en retentie van verpleegkundigen. In 2009 werden een aantal initiatieven uitgewerkt om laatstejaarsstudenten verpleegkunde naar een sollicitatiegesprek toe te leiden. De laatstejaarsstudenten worden actief aangesproken door de begeleidingsverpleegkundigen. Een Award werd ingesteld voor uitmuntende eindwerken van laatstejaarsstudenten. Met haar eindwerk over gedragsveranderingen bij geriatrische patiënten in het kader van valpreventie, sleepte Ilse Lelie, studente ergotherapie aan de Hogeschool Gent, de Award en de eraan verbonden 250 euro in de wacht. Op dinsdag 8 december 2009 ging het AZ Damiaan jobevent@themovies door. Laatstejaarsstudenten, stagebegeleiders en stagementoren werden uitgenodigd op een avant-première van de Vlaamse film Dossier K in Kinepolis Oostende. Dit was een mooi forum voor informele kennismaking. De deelnemers gingen huiswaarts met een USB-stick met relevante informatie over werken in AZ Damiaan en hoe solliciteren. Het initiatief sloeg in en is voor herhaling vatbaar. Begeleiding In 2009 werden 36 nieuw in dienst gekomen verpleegkundigen begeleid. Elke nieuwe verpleegkundige krijgt drie introductiedagen en een inscholingspakket aangevuld met de begeleidingsgesprekken door de begeleider. Opleidingsplaats Het AZ Damiaan is een opleidingsziekenhuis. 16 GSO s (geneesheer-specialist- in opleiding) van KU Leuven en UGent volgden een opleidingjaar in AZ Damiaan. Opleiding werd gevolgd o.a. op Heelkunde, Inwendige Ziekten, Pediatrie, Medische beeldvorming en Orthopedie. Een nieuwe opleidingsplaats urgentiegeneeskunde werd aan het AZ Damiaan toegekend. 71 studenten master geneeskunde van KU Leuven en UGent liepen een stage van drie weken tot drie maanden op diverse diensten. Per schoolweek waren gemiddeld 41 studenten verpleegkunde op stage op onze afdelingen. Op de diensten facilitair beheer liepen 6 studenten stage. IKG Het project Interne klantgerichtheid stelt een goede werkrelatie tussen de verschillende diensten centraal. Vier diensten stelden hun werking voor aan de collega s. Dagziekenhuis1, Schoonmaak, Palliatieve zorgeneenheid en Mortuarium zetten hun rol in de keten van zorgverlening in de kijker. Met een interne Openbedrijvenavond werd een boeiende blik geboden op enkele diensten van het ziekenhuis. Dienst Informatica, laboratorium, vasculaire heelkunde en het Joint- Care team zetten hun deuren open. Op zaterdag 5 september namen 750 medewerkers deel aan een geslaagd personeelsfeest. In een informele sfeer konden medewerkers de banden met elkaar aanhalen.
Ons ziekenhuis positioneert zich als een middelgroot regionaal ziekenhuis dat aan de zorgregio Oostende en omgeving een aantrekkelijk zorgaanbod wil bieden. Bouwstenen bij de uitbouw van een aantrekkelijk zorgaanbod zijn het klinisch aanbod, het zorgnetwerk, de medische infrastructuur en de kwaliteitszorg. In dat kader wordt een dynamische aanwervingpolitiek gevoerd door het ziekenhuis en de verschillende artsenassociaties. Tevens worden er gespecialiseerde centra uitgebouwd zoals het geheugencentrum en de pijnkliniek. Bouwen aan het klinisch zorgaanbod Nieuwe artsen Anesthesie Anesthesist dr. Steven Cnudde heeft een bijzondere interesse in de spoedgevallen en urgentiegeneeskunde. Hij startte in AZ Damiaan per 1 augustus 2009. Anesthesist dr. Christophe Grumbers heeft een bijzondere interesse in de chronische pijn en zal samen met Dr. Pottiez het pijncentrum verder uitbouwen. Hij startte in AZ Damiaan per 1 augustus 2009. Medische beeldvorming Radioloog dr. Geert Heirwegh genoot een uitstekende opleiding in de conventionele radiologie, echografie, mammografie, CT en MR met nadruk op abdominale en musculoskeletale beeldvorming. Hij heeft bijzondere interesse in de ORL- en neuroradiologie. Hij startte in AZ Damiaan per 1 augustus 2009. Medische Oncologie Medisch oncoloog dr. Isabelle Spoormans werd op basis van haar wetenschappelijk en klinisch werk, alsook de sociale omgang met collega s, verpleging, en patiënten op het einde van haar opleiding laureaat van de Pfizer Educational Grant 2009. Zij startte in AZ Damiaan per 1 oktober 2009. Plastische heelkunde Plastisch chirurg dr. Diederick Kerckhove genoot een uitstekende opleiding plastische, reconstructieve en esthetische heelkunde. Hij startte in AZ Damiaan per 7 september 2009. Pneumologie Dr. Ann Simpelaere werd benoemd tot toegelaten geneesheer in de pneumologie van 01.11.2009 tot 31.03.2010. Vaatheelkunde Met de komst van twee vaatchirurgen werden nieuwe lasertechnieken in de vaatchirurgie geïntroduceerd. Vaatchirurg dr. Sophie Depuydt heeft een bijzonder interesse in endovasculaire chirurgie. Zij bekwaamde zich bovendien in de borstchirurgie in het Leuvens universitair borstcentrum onder leiding van Professor Christiaens. Zij startte in AZ Damiaan per 1 augustus 2009. Vaatchirurg dr. Stijn Schepers heeft een bijzonder interesse in endovasculaire chirurgie. Hij startte in AZ Damiaan per 1 augustus 2009. Bouwen aan een aantrekkelijk zorgaanbod 09
10 Bouwen aan een aantrekkelijk zorgaanbod Uitbouw geheugencentrum Het geheugencentrum van het AZ Damiaan is een samenwerkingsverband tussen de diensten neurologie, neuropsychologie, geriatrie en psychiatrie. Ze biedt een gespecialiseerde aanpak van geheugen en gedragsveranderingen bij volwassenen. Mensen die zich zorgen maken over toenemende geheugen- en/of gedragsveranderingen bij zichzelf of een naaste, kunnen via de huisarts of specialist doorgestuurd worden naar het geheugencentrum. Een team van deskundigen op het terrein van geriatrie, neurologie en psychiatrie zal via een stapsgewijze en gestructureerde aanpak de klachten zo duidelijk mogelijk in kaart brengen. Tijdens het eerste contact via de consultatie wordt een beeld geschetst van de problematiek. Na dit eerste contact wordt een opname in het dagziekenhuis gepland, waar bijkomende onderzoeken zoveel mogelijk op één dag uitgevoerd worden. Zo zal er o.a. een algemeen lichamelijk onderzoek, bloedafname, beeldvorming (CT-scan, ) en een neuropsychologisch onderzoek plaatsvinden. Aan de hand van deze gegevens bepaalt de arts of er eventueel nog bijkomende onderzoeken nodig zijn. Wekelijks wordt op een teamvergadering gezamenlijk overleg gevoerd. Op basis hiervan worden aanbevelingen geformuleerd voor verdere behandeling en begeleiding. Multidisciplinair pijnteam Pijn kan het gevolg zijn van veel oorzaken en zowel acuut optreden of chronisch van aard zijn. Weten waar de pijn vandaan komt, wat de oorzaak is en hoe de pijn best te bestrijden is, maakt een multidisciplinaire aanpak van pijn noodzakelijk. Om patiënten met pijnklachten zo goed mogelijk te onderzoeken en te behandelen, heeft het AZ Damiaan een multidiscplinair pijnteam. In 2009 werd ingestapt in het pilootproject Multidisciplinair pijnteam en Algologische functie. Het multidisciplinair pijnteam wordt gestuurd door een anesthesist met bijzondere bekwaming in het behandelen en het opvolgen van patiënten met chronische pijn. Bijgestaan door andere medewerkers zorgt hij voor de verwezenlijking van een goede kwalitatieve pijnzorg. Naast de anesthesiologen nemen ook een klinisch psycholoog, een chronische pijnverpleegkundige en een revalidatiearts deel aan het pijnteam, dat wordt ondersteund door een secretariaatsfunctie. Naargelang de pijnklachten kunnen andere disciplines worden betrokken bij het pijnteam. De doelstellingen van het multidisciplinair pijnteam zijn onder te verdelen in 5 grote pijlers: aanpak van pijn ten gevolge van kanker of kankerbehandeling aanpak van locmotorische pijn aanpak van pijn ten gevolge van diverse ziekten opleiding, onderwijs en protocols chronische pijnverpleegkundige Chronische pijn verpleegkundige Opleiding, onderwijs en protocols Aanpak pijn t.g.v. kanker of behandeling kanker Multidisciplinair pijnteam Aanpak pijn t.g.v. diverse ziekten Aanpak van locomotorische pijn Werking De verwijzing naar het multidisciplinair pijnteam (MPT) gebeurt steeds door een huisarts of een arts-specialist. Naast een doorverwijzing kan een chronisch pijnprobleem ook gemakkelijk opgemerkt worden bij een spoedopname, aangezien de spoedarts steeds een anesthesioloog is en in nauw contact staat met zijn/haar collega, die de algologische problematiek behandelt. De anesthesioloog voert de eigenlijke consultatie uit in het MPT. Tijdens deze consultatie wordt er uitgebreid ingegaan op de pijnproblematiek a.d.h.v. een systematische vragenlijst, anamnesegesprek en een klinisch onderzoek. Op het MPT wordt dan patiënt per patiënt besproken op basis van de gegevens uit het klinisch gesprek, het onderzoek en de vragenlijsten. Er gebeurt een overleg over de mogelijke diagnose, de nood aan aanvullende onderzoeken en het eventuele behandelplan.
Twee weken na de eerste consultatie komt de patiënt terug. Tijdens deze consultatie worden de resultaten van de bespreking in het pijnteam meegedeeld. Eventueel volgen er verdere onderzoeken en een behandelplan. Naast de informatie die hierover rechtstreeks aan de patiënt wordt meegedeeld, wordt er ook een brief met conclusies van het pijnteam en een voorstel voor behandeling naar de huisarts gestuurd. De patiënt kan zodoende, vooraleer een beslissing te nemen, overleg plegen met zijn/haar huisarts. Het behandelteam staat ter beschikking van de huisarts voor verdere informatie en advies. Het MPT werkte in 2009 een aantal pijnprotocols en staande orders uit. Ook enkele informatiebrochures voor patiënten werden ontwikkeld. Op elke verpleegafdeling is er een referentieverpleegkundige pijn. Een systematische pijnmeting m.b.v. VAS wordt uitgevoerd op alle chirurgische verpleegafdelingen. Dit laat gerichte pijnbestrijding toe. In het groeiplan zal deze systematische pijnmeting ziekenhuisbreed worden ingevoerd. Algologische functie Dit team bestaat uit een anesthesioloog en een chronische pijnverpleegkundige. Het algologisch team zorgt voor het dagdagelijks uitdragen van het pijnbeleid op de werkvloer. Uitbouwen van het zorgnetwerk Met het AZ Gezondheidszorg Oostkust Knokke werd met ingang op 01.04.2009 een samenwerkingsovereenkomst gesloten op het vlak van neurologie. Concreet houdt de overeenkomst in dat consulten door de neurologen van AZ Damiaan worden uitgevoerd in Knokke/Blankenberge en de participatie aan de wachtdienst neurologie in Knokke/Blankenberge door de neurologen van AZ Damiaan. Met het AZ H. Hart te Roeselare werd een samenwerkingsverband afgesloten met betrekking tot brachytherapie bij prostaatkanker. Met AZ Maria Middelares te Gent werd een overeenkomst afgesloten voor robotgeassisteerde radicale prostatectomie. Met het RIZIV werd een diabetespompconventie alsook een conventie voor het plaatsen van abdominale vasculaire endoprothesen afgesloten. Met Veilige Have werd een overeenkomst bereikt voor de overname van 48 Sp-bedden. De Vlaamse Overheid heeft zijn akkoord gegeven voor de overname van 28 Sp-bedden. In 2010 wordt hiervoor een erkennings- en planningsvergunning aangevraagd. Dit stelt AZ Damiaan in staat zijn revalidatie activiteiten verder uit te bouwen. De coördinator patiëntenflow onderhoudt goede contacten met de revalidatie-instellingen en zorgt aldus voor een vlotte doorstroming naar de extramurale zorg. Initiatieven werden genomen op vlak van doorstroming van patiënten naar het BZIO, de KEI en de Branding. Patiënten die chemotherapie ondergaan, kunnen last hebben van bepaalde bijwerkingen. Onder andere kunnen misselijkheid, braken of diarree optreden. De alleenstaande chemopatiënt die na de dagbehandeling naar huis trekt, staat er dan alleen voor. In Oostende ontstond de vzw Zorghuis, waar alleenstaande kankerpatiënten een aantal dagen kunnen opgevangen worden na een chemokuur. De twee Oostendse ziekenhuizen waaronder AZ Damiaan ondertekenden een overeenkomst om dit initiatief volop te ondersteunen. Samenwerken met eerste lijn Om de drie maanden wordt een overleg georganiseerd met de huisartsen en actoren uit de eerstelijnsgezondheidszorg. Tweemaal per jaar organiseert AZ Damiaan een wetenschappelijke vergadering voor huisartsen. Medische stafleden uit AZ Damiaan lichten een nieuwe topic binnen hun discipline toe. Deze avonden gingen door in mei en oktober en konden op ruime belangstelling rekenen. 11
12 Bouwen aan een aantrekkelijk zorgaanbod De dienst orthopedie hield in mei een symposium Update Orthopedie. Nieuwste inzichten en technieken betreffende enkelarthroscopie, knielijden, heup- en schouderprothesen kwamen aan bod. Het symposium werd bijgewoond door 110 artsen. Naar aanleiding van de investering in een update van de NMR, organiseerde de dienst medische beeldvorming in november een symposium over State of the Art NMR. Ook hier waren meer dan 100 deelnemers. In het kader van het interactief afstandsonderwijs Pentalfa van de Faculteit Geneeskunde KU Leuven gingen 11 sessies door per videoconferentie. AZ Damiaan referentie voor nieuwe heupprothesen In 2009 werden in AZ Damiaan meer dan 150 heupprothesen geplaatst met een spiersparende techniek. Dr. Geert De Loore is pionier in ons land met deze techniek. Hij schoolde zich daarvoor bij in Frankrijk en Zwitserland. Met de nieuwe techniek worden geen spieren of pezen doorgesneden. De patiënten hebben minder pijn, ze kunnen sneller wandelen zonder krukken, de kosten worden gedrukt en de patiënten kunnen sneller naar huis. Internationaal is dr. De Loore werkleider op workshops over de nieuwe techniek en is hij referentiechirurg in België. Investeringen Halfweg 2012 wordt het nieuwbouwziekenhuis in gebruik genomen. De investeringen worden in het licht van dit gegeven uitgewerkt en gepland. In 2009 werd een investeringsplan 2009-2014 voor medische infrastructuur opgemaakt. Naast de investeringen in nieuwe medische basisapparatuur voor de nieuwbouw, werd eveneens een jaarlijks vervangingsbudget ingeschreven. Dit investeringsplan zal AZ Damiaan toelaten om in te spelen op de medische evolutie en de werking te verzekeren. High-end upgrade NMR-systeem In augustus 2009 kreeg ons NMR-systeem 1,5 Tesla Symphony Siemens, een volledige high-end upgrade, zowel in software als hardware. Het Siemens Symphony TIM-systeem (Total Imaging Matrix) is ontworpen om deel uit te maken van een modern gezondheidsmanagement waarbij accurate diagnostiek, geoptimaliseerde workflow, verantwoord kostenmanagement en vooral patiëntgerichtheid centraal staan. In de klinische setting heeft het TIM-systeem veel voordelen: gedetailleerde en betrouwbare beeldvorming door de nieuwe flexibele matrixcoils met een sterk verhoogde signaal-ruisverhouding en verhoogde resolutie. Nieuwe tools en state-ofthe-art sequenties werden geïmplementeerd voor optimaal klinisch gebruik from head to toe. Enkele applicaties: 3D isotrope resolutiemeting met de SPACE-techniek voor reconstructies ultrasnelle sequenties door parallel-imaging BLADE-techniek voor beeldcorrectie bij patiëntbeweging PACE-techniek voor vrije ademhaling tijdens meting VIBE voor optimale evaluatie van aankleuringscurves en detectie van kleine letsels REVEAL voor diffusiebeeldvorming in de oncologie (lever / borst / wervelzuil) 3D CISS voor hoge resolutie-beeldvorming van intracraniële zenuwen SWI voor detectie van bloeding of vasculaire malformatie intracranieel diffusie- en perfusietechniek voor detectie ischemie 3D DES voor excellente kraakbeenevaluatie TWIST voor snelle en gedetailleerde angiografie (inclusief nieuwe dedicated matrixcoil voor onderste ledematen) mammo-suite met de nieuwe hoge resolutie mammomatrixcoil en geoptimaliseerde biopsiecoil voor gerichte diagnostiek en biopsie (vacuüm geassisteerde technologie) ARGUS voor geïntegreerde cardiale beeldvorming zowel morfologisch als functioneel In het perspectief van de patiënt biedt de TIM-oplossing veel snellere onderzoeken waardoor korter verblijf in de onderzoekstunnel, snellere patiëntenflow en kortere wachttijden. Het onderzoek is ook aangenamer gezien de flexibele en de lichtere coils en de positionering met het hoofd uit de tunnel. De investering in de TIM-upgrade geeft ons NMR-systeem de flexibiliteit, de accuraatheid en de snelheid van een state-ofthe-art-toestel met de allernieuwste tools in de medische diagnostiek. Nieuwe veilige MUG-wagen AZ Damiaan zette de laatste week van 2009 in met een gloednieuwe MUG interventiewagen. Snel ter plaatse komen, gespecialiseerde zorg verlenen en de patiënt in goede omstandigheden naar het ziekenhuis brengen, daar draait het om. Veilig toekomen op de interventieplaats is de eerste opdracht voor het MUG-team. De nieuwe Volvo XC 90D zal daar zeker aan bijdragen. Het SUV model geeft de chauffeur een beter zicht door de hogere zit. Ook wordt de wagen door het SUV-model beter gezien in het verkeer door de andere weggebruikers. Met de vierwielaandrijving is de Volvo CX 90 klaar voor ritten in moeilijke omstandigheden. De investering van ruim 55.000 euro in de nieuwe wagen ondersteunt het belang dat AZ Damiaan hecht aan de dringende hulpverlening voor de bevolking van de Oostendse regio.