Environmental justice en HBM: méér dan sociale ongelijkheid in meetresultaten Bert Morrens en Ilse Loots Universiteit Antwerpen Symposium Steunpunt Milieu en Gezondheid 21 mei 2019
Environmental justice Sociaal kwetsbare groepen meer blootgesteld én meer gevoelig aan milieuvervuiling (= dubbele ongelijkheid) Distributive justice Sociale ongelijkheid in HBM resultaten Paradox! Hebben minder toegang tot informatie en besluitvorming én worden minder bereikt in onderzoek en preventiecampagnes Procedural justice Sociale ongelijkheid in HBM praktijk
Sociale ongelijkheid in de onderzoeksresultaten 1Deel Sociale stratificatie HBM data From level approach to gap approach
Lagere blootstelling voor lage SES Hogere blootstelling voor lage SES -50-40 -30-20 -10 0 10 20 30 40 50 Lead Cadmium Manganese Arsenic BPA MnBP PAHs Benzene PFOS PCBs Oxychlordane Lindane DDE - opleiding (laag vs hoog) - inkomen (laag vs hoog) - Migratieachtergrond (niet-westers vs Belgisch) % change in GM biomarker concentration (p 0.05) Data: FLEHS III newborns (n=281) and FLEHS II adolescents (n=210)
Geen verschillen, maar gradiënten 2,0 PFOA (µg/l) 60 MEP (µg/l) Michael Marmot 1,5 1,0 50 40 30 0,5 20 10 0,0 <=1250 1250-1600 1600-2000 >2000 0 <1250 1250-1600 1600-2000 >2000 80 PCB s (ng/l) 200 DDE (ng/l) 60 150 40 100 20 50 0 lager secundair hoger secundair hoger onderwijs 0 Non-EU EU Native-born
Geen standaard, maar atypische patronen Unique exposure pathways and high exposures that are atypical for most populations are often unrecognized in the conventional risk assessment process (Burger 2011) Specifieke risicofactoren? Transgenerationale blootstelling? Q1 Q2 Q3 Q4 >P90 Rusland Rusland Rusland Polen Tunesië Joanna Burger Pb DDE B-HCH Data: FLEHS III newborns (2014)
Sociale ongelijkheid in de onderzoekspraktijk 2Deel Hoe sociale selectiebias verkleinen? Hoe kwetsbare groepen beter bereiken met M&G info? Social inclusion by design
4 participatiedrempels Emotioneel/psychologisch Sociaaleconomisch/cognitief gevoelens gebruiken Drempels hulpbronnen obstakels Cultureel/religieus Praktisch/logistiek
Een methodische benadering Vertrouwen en dialoog met doelgroep Empathische houding en maatwerk nodig! Productive disruptions in studiedesign 1. Buddy s: persoonlijke en laagdrempelige motivering en ondersteuning Vrouwen Turkse en Marokkaanse gemeenschap Jongeren en leerkrachten in beroepsscholen 25 20 % deelnemers migratieachtergrond 15 10 5 Unknown Non-Western Western % migrant background in Flemish population 0 Newborns Adolescents Newborns Adolescents Adolescents FLEHS II 2007-2011 FLEHS III 2012-2015 FLEHS IV 2016-2020
2. Participatietrajecten gezond wonen en tuinieren Vrouwen migratieachtergrond in Antwerpse wijk Kiel Bestaand netwerk en goede toegangspoort nodig Taal Opvoeding Positieve en integrale benadering Allergie voor negatief nieuws Geen thematische opdeling Educatief kwartetspel Gezond tuinieren
Een discursieve benadering Belang van taal, beeldvorming, context, Reflexieve houding nodig Humane biomonitoring Pollution gets personal meten is weten early warning Controlerend: HBM als surveillance Biobank/ urinestaal overheid zal maatregelen nemen Individualiserend: HBM als preventie Autonomie/ privacy: informed consent Levensstijl en gedragsverandering Creëert afstand en verdringing (cf: genetisch getob) Inzetten op meer verhalende communicatie (storytelling)
Bedankt voor uw aandacht! Bert Morrens bert.morrens@uantwerpen.be T 03 265 55 40 Department of Sociology