ACHTERGRONDINFORMATIE GEZINSDIVERSITEIT

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ACHTERGRONDINFORMATIE GEZINSDIVERSITEIT"

Transcriptie

1 ACHTERGRONDINFORMATIE GEZINSDIVERSITEIT

2 INHOUD Families in transitie, transities in families Facts & Figures: Wat weten we? Maatschappelijke context FiTTiF Goed Gezin(d) Projectdoelstellingen Toolbox Voorbeeld educatief spel secundair onderwijs Educatief spel en VOET en Theorie vs. praktijk FAQ Ervaringen in de klas?

3 FAMILIES IN TRANSITIE, TRANSITIES IN FAMILIES Voor meer info over het universitair consortium zie

4 FACTS & FIGURES: WAT WETEN WE? Vlaanderen LAGO: Leuvens Adolescenten- en GezinnenOnderzoek Schriftelijke bevraging bij jongeren over gezinsleven, gezinsrelaties, gedrag en welzijn Meer informatie over dit onderzoek vind je op SiV: Scheiding in Vlaanderen Grootschalige studie bij Vlaamse gezinnen naar relatievorming en ontbinding Meer informatie over dit onderzoek vind je op

5 FACTS & FIGURES: WAT WETEN WE? - AANTALLEN

6 FACTS & FIGURES: WAT WETEN WE? - AANTALLEN

7 FACTS & FIGURES: WAT WETEN WE? - WELBEVINDEN Niet-intact gezin: Minstens één van de legale/biologische ouders woont niet langer in het gezin.

8 FACTS & FIGURES: WAT WETEN WE? - WELBEVINDEN

9 FACTS & FIGURES: WAT WETEN WE? - WELBEVINDEN

10 FACTS & FIGURES: SAMENVATTING Knipperlichten gaan vroeger zelfstandig wonen en scheiden vaker zelf hebben lager psychologisch welbevinden vertonen meer gedragsproblemen, delinquent en antisociaal gedrag vertonen meer externaliserende (jongens) en internaliserende (meisjes) gedragsproblemen halen lagere schoolresultaten functioneren minder goed op school hebben een kortere schoolloopbaan Lichtpunten hebben een betere band met hun broer/zus vertonen meer tolerantie, mededogen, enthousiasme en verwondering

11 MAATSCHAPPELIJKE CONTEXT FITTIF Kinderen van gescheiden ouders ervaren specifieke uitdagingen in hun schoolloopbaan Scholen ervaren specifieke uitdagingen in het omgaan met kinderen van gescheiden ouders Educatief pakket voor veerkrachtontwikkeling Situatie in Vlaanderen Quasi-experimenteel design

12 GOED GEZIN(D)

13 GOED GEZIN(D) - PROJECTDOELSTELLINGEN Opdracht van de Vlaamse Overheid Sensibilisering van leerlingen en leerkrachten omtrent de oorzaken en gevolgen van recente gezinsontwikkelingen; Leerlingen en leerkrachten handvatten voor coping aanreiken; Implementatie van toolbox in secundaire scholen en de lerarenopleidingen.

14 GOED GEZIN(D) - TOOLBOX Een uitgebreid educatief spel (ontwikkeld door De Aanstokerij) dat leerkrachten met hun leerlingen kunnen spelen; Allerhande concrete, uitgewerkte werkvormen rond gezinstransities en gezinsvormen die toepasbaar zijn in verschillende vakken en graden; Achtergrondinformatie voor schoolpersoneel; Tips en tricks voor schoolpersoneel om te communiceren met leerlingen en ouders in complexe gezinssituaties; Tips voor een gezinsbeleid op school. Gratis te raadplegen en te downloaden op

15 GOED GEZIN(D) VOORBEELD EDUCATIEF SPEL

16 GOED GEZIN(D) - EDUCATIEF SPEL & VOET EN Open en constructieve houding Kritisch denken Zelfredzaamheid en zorgzaamheid Communicatief vermogen Ontwikkelen van een empathische houding Respectvol met elkaar omgaan Samenwerken Nemen van verantwoordelijkheid

17 THEORIE VS. PRAKTIJK

18 THEORIE VS. PRAKTIJK - FAQ

19 THEORIE VS. PRAKTIJK - FAQ Met wie praten leerlingen over hun gevoelens na scheiding? Minder dan 10% van de leerlingen spreekt in schoolcontext over hun gevoelens nadat ouders definitief apart gingen wonen (SiV, ) Leerlingen verwachten voornamelijk een luisterend oor TIP: Het is niet altijd noodzakelijk om met de leerling over zijn gevoelens te praten, maar sta ervoor open als de leerling jou benadert. TIP: Wil je de leerling (indirect) laten weten dat je er bent als er iets aan de hand is? Stel dan af en toe een concrete vraag. Bijvoorbeeld: NIET Hoe gaat het? WEL Moet je ver reizen tussen je ouders?

20 THEORIE VS. PRAKTIJK - FAQ Krijgen leerlingen uit niet-intacte gezinnen voldoende hulp van de ouders bij schoolwerk? Moeders helpen even vaak met huiswerk na de breuk, bij vaders is er een zeer lichte daling merkbaar (wellicht te wijten aan de verblijfsregeling) Ouders in niet-intacte gezinnen controleren net zo vaak het huiswerk als ouders uit niet-intacte gezinnen (LAGO, )

21 THEORIE VS. PRAKTIJK - FAQ Komen ouders uit niet-intacte gezinnen nog naar het oudercontact? Betrokkenheid bij het oudercontact ligt significant lager bij alleenstaande ouders en plusouders dan bij ouders uit intacte gezinnen Vaders komen minder naar het oudercontact dan moeders en beide komen minder naar het oudercontact indien ze gescheiden zijn 50% ouders uit intacte gezinnen geven aan beiden regelmatige naar het oudercontact te gaan TIP: In gescheiden gezinnen is er sprake van een verstoorde communicatie tussen de expartners. Communiceer het oudercontact duidelijk aan alle betrokken ouders, verwacht niet dat de leerling boodschappen overbrengt. TIP: Probeer, waar mogelijk, de vaders van de leerlingen te bereiken bij het oudercontact.

22 THEORIE VS. PRAKTIJK - FAQ Leidt de lagere betrokkenheid van ouders na een scheiding tot een lagere schoolbetrokkenheid van de leerling? (LAGO, ) Leerlingen uit niet-intacte gezinnen zijn Minder leergierig Vaker schoolmoe Hebben een grotere studie-aversie 14% van de leerlingen uit intacte gezinnen zegt te spijbelen, 21% van de leerlingen uit niet-intacte gezinnen zegt te spijbelen NUANCE: Problematisch (lees: frequent) spijbelgedrag blijft in beide groepen beperkt tot uitzonderingen!

23 THEORIE VS. PRAKTIJK - FAQ Zijn de effecten van een scheiding minder ernstig nu het een genormaliseerd fenomeen is? Voorlopig is dit nog niet waar Belang van sensibilisering TIP: Grijp de mogelijkheid aan in de klas om het over diverse gezinsvormen en gezinssamenstellingen te hebben. Jongeren met gescheiden ouders hebben liberale houdingen t.o.v. huwelijk Onafhankelijk van de mate van ouderlijk conflict Samenhangend met verblijfsregeling en mate van verwerking Behalve bij BSO en BuSO-leerlingen: huwelijk = hoog aangeschreven Jongeren uit intact gezinnen staan negatiever ten opzichte van scheiding (Theunis et al., 2015)

24 THEORIE VS. PRAKTIJK EIGEN ERVARINGEN Wat werkt er voor jou? Individuele kenmerken van je leerlingen Klasklimaat Schoolvisie Overtuigingen van de leerkracht

25 Geprikkeld naar meer? Ontdek ook ons praktijkboek vol tips & tricks voor gezinsbeleid op school en in de klas. Divers Gezin(d) Auteurs: Isolde Buysse, Nana Mertens, & Koen Matthijs Uitgegeven bij Pelckmans Pro ISBN

Als ouders scheiden: kinderen en hun grootouders Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2

Als ouders scheiden: kinderen en hun grootouders Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2 Als ouders scheiden: kinderen en hun grootouders Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2 1 Vrije Universiteit Brussel, 2 Katholieke Universiteit Leuven Wanneer ouders scheiden, gaan grootouders mogelijk een

Nadere informatie

Jongeren en diversiteit in gezinsvormen. Kim Bastaits, Universiteit Antwerpen

Jongeren en diversiteit in gezinsvormen. Kim Bastaits, Universiteit Antwerpen Jongeren en diversiteit in gezinsvormen Kim Bastaits, Universiteit Antwerpen In welke gezinnen groeien kinderen op? Kinderen geboren buiten huwelijk Bron: FOD Economie 4 Scheiding: belangrijke transitie

Nadere informatie

Grootouders en het welzijn van kleinkinderen na echtscheiding. Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2

Grootouders en het welzijn van kleinkinderen na echtscheiding. Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2 Grootouders en het welzijn van kleinkinderen na echtscheiding Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2 1Vrije Universiteit Brussel, 2 KU Leuven Grootouders kunnen een belangrijke rol spelen in het leven van

Nadere informatie

Workshop Gedeeld ouderschap na scheiding Inzichten uit het onderzoek Scheiding in Vlaanderen. 20 maart 2013 Raadzaal Faculteit Sociale Wetenschappen

Workshop Gedeeld ouderschap na scheiding Inzichten uit het onderzoek Scheiding in Vlaanderen. 20 maart 2013 Raadzaal Faculteit Sociale Wetenschappen Workshop Gedeeld ouderschap na scheiding Inzichten uit het onderzoek Scheiding in Vlaanderen 20 maart 2013 Raadzaal Faculteit Sociale Wetenschappen Inleiding Scheiding in Vlaanderen onderzoek Team van

Nadere informatie

GEZINSBELEID. Het gezin in al zijn vormen

GEZINSBELEID. Het gezin in al zijn vormen VRIJE BASISSCHOOL HERZELE Kerkstraat 12 9550 Herzele Telfax: (053)62 36 98 info@vsbh.be www.vbsh.be Vestigingen: Kerkstraat Station Woubrechtegem GEZINSBELEID Het gezin in al zijn vormen Een groot aantal

Nadere informatie

Echtscheiding en contactbreuk tussen kleinkinderen en grootouders

Echtscheiding en contactbreuk tussen kleinkinderen en grootouders Echtscheiding en contactbreuk tussen kleinkinderen en grootouders Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2 1Vrije Universiteit Brussel, 2 KU Leuven Grootouders spelen vaak een belangrijke rol in het leven

Nadere informatie

Trefdag workshop/focusgroep Ouderschap na relatiebreuk

Trefdag workshop/focusgroep Ouderschap na relatiebreuk Trefdag workshop/focusgroep Ouderschap na relatiebreuk Enkele trends Bij 2 op 3 echtscheidingen zijn kinderen betrokken Bijna 1 op 4 kinderen heeft gescheiden ouders Gescheiden ouders gaan sneller een

Nadere informatie

Webinar. Thema: conflictscheiding

Webinar. Thema: conflictscheiding Webinar Thema: conflictscheiding Welkom Cindy de Rijke Kompaan en De Bocht Ouderschapsbemiddelaar Peter Verbeeten Instituut voor Maatschappelijk werk medewerker kinderen en scheiden Tijdens de webinar

Nadere informatie

Uitdagingen voor voorzieningen en beleid

Uitdagingen voor voorzieningen en beleid Uitdagingen voor voorzieningen en beleid Dirk Luyten Kenniscentrum Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen 1. Hoe zien partnerrelaties van ouders er vandaag uit? 2. Welke uitdagingen zijn er voor partnerrelaties

Nadere informatie

(Groot)ouders en de scheiding van hun zoon/dochter. Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2

(Groot)ouders en de scheiding van hun zoon/dochter. Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2 (Groot)ouders en de scheiding van hun zoon/dochter Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2 1Vrije Universiteit Brussel, 2 KU Leuven Een echtscheiding is meestal een ingrijpende gebeurtenis voor de ex-partners

Nadere informatie

ONDERZOCHT. Welke gevolgen kan een (echt)scheiding hebben voor kinderen?

ONDERZOCHT. Welke gevolgen kan een (echt)scheiding hebben voor kinderen? ONDERZOCHT Welke gevolgen kan een (echt)scheiding hebben voor kinderen? Welke gevolgen kan een (echt)scheiding hebben voor kinderen? Ik ben ervan overtuigd dat het echt de moeite loont om dieper in te

Nadere informatie

Artikelen. Een terugblik op het ouderlijk gezin. Arie de Graaf

Artikelen. Een terugblik op het ouderlijk gezin. Arie de Graaf Artikelen Een terugblik op het ouderlijk gezin Arie de Graaf Driekwart van de kinderen die in de jaren zeventig zijn geboren, is opgegroeid bij twee ouders. Een op de zeven heeft een scheiding van de ouders

Nadere informatie

Ouderlijke betrokkenheid en het welzijn van kinderen

Ouderlijke betrokkenheid en het welzijn van kinderen Pagina 1 / 17 Ouderlijke betrokkenheid en het welzijn van kinderen Als kinderen meer ouderlijke betrokkenheid ervaren en een betere band met hun ouders hebben, is de kans kleiner dat zij gedragsproblemen

Nadere informatie

Ouderblik. Diverse gezinsvormen

Ouderblik. Diverse gezinsvormen Ouderblik Diverse gezinsvormen Inleiding De dag van vandaag komen er in de samenleving veel diverse gezinsvormen voor. Je mag er niet meer van uitgaan dat de meeste kinderen opgroeien in een zogenaamd

Nadere informatie

Armoede, opvoeden en gevolgen voor ontwikkeling kinderen. Hilde Kalthoff

Armoede, opvoeden en gevolgen voor ontwikkeling kinderen. Hilde Kalthoff Armoede, opvoeden en gevolgen voor ontwikkeling kinderen Hilde Kalthoff Inhoud presentatie Cijfers en risicogroepen Invloed op welbevinden Eerste jaren hersenontwikkeling, armoede en hechting Armoede,

Nadere informatie

Kansen in en van onderwijs

Kansen in en van onderwijs Met deze fiche beogen we een concretisering van de blikopener kansen in en van onderwijs voor de volgende vakken: (NATUUR)WETENSCHAPPEN en WISKUNDE. Deze fiche is tot stand gekomen in een focusgesprek

Nadere informatie

Jongeren en Gezondheid 2010 : Socio-demografische gegevens

Jongeren en Gezondheid 2010 : Socio-demografische gegevens Jongeren en Gezondheid 2010 : Socio-demografische gegevens Steekproef De steekproef van de studie Jongeren en Gezondheid 2010 bestaat uit 10772 leerlingen van het vijfde leerjaar lager onderwijs tot het

Nadere informatie

GIBO HEIDE. pedagogisch project

GIBO HEIDE. pedagogisch project GIBO HEIDE pedagogisch project gemeenteraadsbesluit van 26 mei 2015 Het pedagogisch project is de vertaling van de visie van directie en leerkrachten die betrekking heeft op alle aspecten van het onderwijs

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository)

UvA-DARE (Digital Academic Repository) UvA-DARE (Digital Academic Repository) Parenting and child adjustment after divorce: family relationship quality, parental stress, and child adjustment in post-divorce families Hakvoort, E.M. Link to publication

Nadere informatie

Bevindingen behoeftenbevraging bij Dilbeekse ouders. Uitdagingen voor het Dilbeekse Huis van het Kind

Bevindingen behoeftenbevraging bij Dilbeekse ouders. Uitdagingen voor het Dilbeekse Huis van het Kind Bevindingen behoeftenbevraging bij Dilbeekse ouders Uitdagingen voor het Dilbeekse Huis van het Kind Terugkoppeling partners HVHK: Dilbeek, 24 maart 2016 Kristien Nys (Hoger instituut voor Gezinswetenschappen,

Nadere informatie

Week tegen de kindermishandeling. Thema: conflictscheiding

Week tegen de kindermishandeling. Thema: conflictscheiding Week tegen de kindermishandeling Thema: conflictscheiding Welkom Cindy de Rijke Kompaan en De Bocht Ouderschapsbemiddelaar Peter Verbeeten Instituut voor Maatschappelijk werk medewerker kinderen en scheiden

Nadere informatie

Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet?

Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet? Stijging criminaliteit meisjes Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet? Anne-Marie Slotboom Vrije Universiteit Amsterdam 1 BRISBANE 2010 - Steeds meer jonge meisjes tussen tien en veertien

Nadere informatie

Does it matter how they matter? Jongeren uit NSG over hoe zij merken dat ze belangrijk zijn voor ouders en hun nieuwe partners.

Does it matter how they matter? Jongeren uit NSG over hoe zij merken dat ze belangrijk zijn voor ouders en hun nieuwe partners. Does it matter how they matter? Jongeren uit NSG over hoe zij merken dat ze belangrijk zijn voor ouders en hun nieuwe partners. Auteur: Sofie Maes i.s.m. Prof. A. Buysse en Prof. P. Rober Onderzoeksvraag

Nadere informatie

7.2. Boekverslag door J woorden 13 juni keer beoordeeld. Filosofie. Inhoudstafel Inleiding Rapport Interview Enqûete Bronnen

7.2. Boekverslag door J woorden 13 juni keer beoordeeld. Filosofie. Inhoudstafel Inleiding Rapport Interview Enqûete Bronnen Boekverslag door J. 1355 woorden 13 juni 2003 7.2 54 keer beoordeeld Vak Filosofie Inhoudstafel Inleiding Rapport Interview Enqûete Bronnen Inleiding Het aantal jongeren dat bij een echtscheiding is betrokken

Nadere informatie

ONDERZOCHT. Hoe pak jij het (co-)ouderen aan en welke invloed heeft dat op het welbevinden van je kind?

ONDERZOCHT. Hoe pak jij het (co-)ouderen aan en welke invloed heeft dat op het welbevinden van je kind? ONDERZOCHT Hoe pak jij het (co-)ouderen aan en welke invloed heeft dat op het welbevinden van je kind? Hoe pak jij het (co-)ouderen aan en welke invloed heeft dat op het welbevinden van je kind? Je opvoedingsstijl

Nadere informatie

Armoede en gevolgen voor kinderen

Armoede en gevolgen voor kinderen Armoede en gevolgen voor kinderen Hilde Kalthoff Zie ook Opgroeien en opvoeden in armoede, Kalthoff 2018 Inhoud presentatie Cijfers en risicogroepen Invloed op welbevinden Armoede en opvoeden Gevolgen

Nadere informatie

Samenvatting. (Dutch Summary)

Samenvatting. (Dutch Summary) (Dutch Summary) In dit proefschrift is de ontwikkeling van gedrags- en emotionele problemen van tweelingen en eenlingen in de leeftijd van 3 tot 12 jaar onderzocht. In hoofdstuk 1 wordt een introductie

Nadere informatie

Samenvatting Inleiding Methode

Samenvatting Inleiding Methode Samenvatting Inleiding In de ene familie komt criminaliteit vaker voor dan in de andere. Uit eerder onderzoek blijkt dan ook dat kinderen van criminele ouders zelf een groter risico lopen op het plegen

Nadere informatie

Hoe gaat het met je studie?

Hoe gaat het met je studie? 195 195 HOOFDSTUK 12 Hoe gaat het met je studie? WOORDEN 1 Kies uit: onvoldoende controleren gymnastiek mening huiswerk 1 Heb je je al gemaakt? 2 Ik was op school niet zo goed in. Ik vond sport niet leuk.

Nadere informatie

Psychisch welbevinden en zorggebruik na echtscheiding

Psychisch welbevinden en zorggebruik na echtscheiding Psychisch welbevinden en zorggebruik na echtscheiding Macht en Kracht. Zorgrelaties in verandering. 6 e Vlaams Geestelijk Gezondheidscongres, Antwerpen, 18-19 sept. 2012 Piet Bracke, Sara Symoens, Elien

Nadere informatie

Ouderverstoting - Over tussenkomen in familiezaken en in familierelaties. Complexe dynamieken tussen ouders en kinderen (na scheiding) Ann Buysse

Ouderverstoting - Over tussenkomen in familiezaken en in familierelaties. Complexe dynamieken tussen ouders en kinderen (na scheiding) Ann Buysse Ouderverstoting - Over tussenkomen in familiezaken en in familierelaties Complexe dynamieken tussen ouders en kinderen (na scheiding) Ann Buysse Poll 1 Bij ouderverstoting is het belangrijk dat de professioneel

Nadere informatie

CURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS

CURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS 2018 / 2019 CURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS Dit is een document over het cursusaanbod van het Sociaal Pedagogisch Werk van Partners in Welzijn. Het is opgedeeld in cursussen voor kinderen,

Nadere informatie

6 Psychische problemen

6 Psychische problemen psychische problemen 6 Psychische problemen Gonneke Stevens In onderzoek naar de gezondheid en het welzijn van jongeren is het relevant aandacht te besteden aan psychische problematiek, waarbij vaak een

Nadere informatie

Eva Franck. Alternatieven voor zittenblijven. Onderwijsbeleid Stad Antwerpen

Eva Franck. Alternatieven voor zittenblijven. Onderwijsbeleid Stad Antwerpen Eva Franck Alternatieven voor zittenblijven Onderwijsbeleid Stad Antwerpen Vaststelling: ongekwalificeerde uitstroom = ERG HOOG 14% in Vlaanderen 28% van Antwerpse jongeren verlaat de secundaire school

Nadere informatie

Studie Jongeren en Gezondheid. Een Vlaamse en internationale studie

Studie Jongeren en Gezondheid. Een Vlaamse en internationale studie Studie Jongeren en Gezondheid Een Vlaamse en internationale studie Overzicht studie Internationaal netwerk van onderzoekers Gefinancierd door Vlaamse gemeenschap Samenwerking Wereldgezondheidsorganisatie

Nadere informatie

WELKOM IN DEZE WORKSHOP!

WELKOM IN DEZE WORKSHOP! WELKOM IN DEZE WORKSHOP! UIT ELKAAR? SAMEN VERDER! Als ouders uit elkaar gaan, is de intentie van de school: We gaan samen verder! Wie zijn wij? Alidus Jansen 1982-heden: docent LO Vertrouwenspersoon/

Nadere informatie

Aanbod van het CJG Barneveld voor het voortgezet onderwijs

Aanbod van het CJG Barneveld voor het voortgezet onderwijs Aanbod van het CJG Barneveld voor het voortgezet onderwijs Aanbod van het CJG Barneveld voor het voortgezet onderwijs Voor u ligt een folder van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Barneveld met een

Nadere informatie

Dit boek kan je helpen Dit boek kan je helpen als bij jou

Dit boek kan je helpen Dit boek kan je helpen als bij jou INLEIDING Is het een uitdaging voor jou om je klaar te maken voor school? Vind je het moeilijk om aandachtig te zijn op school? Vind je het moeilijk om stil te zitten of om op één plaats te blijven? Worstel

Nadere informatie

THE NEXT LEVEL- OVER GAMEN IN DE JEUGDHULP. Vlaams Expertisecentrum Alcohol en andere Drugs Femke Wijgaerts Karen Vanmarcke

THE NEXT LEVEL- OVER GAMEN IN DE JEUGDHULP. Vlaams Expertisecentrum Alcohol en andere Drugs Femke Wijgaerts Karen Vanmarcke THE NEXT LEVEL- OVER GAMEN IN DE JEUGDHULP Vlaams Expertisecentrum Alcohol en andere Drugs Femke Wijgaerts Karen Vanmarcke Studie en onderzoek Beleidsvoorbereiding Preventie en hulpverlening Vorming Netwerken

Nadere informatie

VOET EN STUDIEGEBIED PERSONENZORG

VOET EN STUDIEGEBIED PERSONENZORG Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED PERSONENZORG Elementen van de Stam Alle elementen van de stam zijn fundamenteel in de vorming van

Nadere informatie

Vroegtijdig schoolverlaten vermijden Tijdig aanpakken!

Vroegtijdig schoolverlaten vermijden Tijdig aanpakken! Vroegtijdig schoolverlaten vermijden Tijdig aanpakken! Wat leren we van deze getuigenissen? Socio-economische status Gedragsproblemen Negatieve schoolbetrokkenheid Tucht en uitsluiting Schoolse vertraging

Nadere informatie

Ouderavond De Vreedzame School

Ouderavond De Vreedzame School Ouderavond De Vreedzame School www.onderwijsmaakjesamen.nl 1 www.onderwijsmaakjesamen.nl 2 Agenda Binnenkomer De vreedzame school Voorbeelden uit blokken Zelf ervaren in de klas Afsluiter www.onderwijsmaakjesamen.nl

Nadere informatie

Letterenhuis. Inspiratie OVERAL! MET ISH AIT HAMOU ALS AMBASSADEUR INSPIRATIE. Workshop voor 3de graad TSO/BSO. Info voor de leerkracht

Letterenhuis. Inspiratie OVERAL! MET ISH AIT HAMOU ALS AMBASSADEUR INSPIRATIE. Workshop voor 3de graad TSO/BSO. Info voor de leerkracht Letterenhuis Inspiratie OVERAL! MET ISH AIT HAMOU ALS AMBASSADEUR INSPIRATIE Workshop voor 3de graad TSO/BSO Info voor de leerkracht Het Letterenhuis Het Letterenhuis bewaart de archieven van schrijvers

Nadere informatie

ONGEWENST INTRUSIEF GEDRAG: EEN STUDIE NAAR DE ROL VAN RELATIEKENMERKEN BIJ GESCHEIDEN EX-KOPPELS.

ONGEWENST INTRUSIEF GEDRAG: EEN STUDIE NAAR DE ROL VAN RELATIEKENMERKEN BIJ GESCHEIDEN EX-KOPPELS. ONGEWENST INTRUSIEF GEDRAG: EEN STUDIE NAAR DE ROL VAN RELATIEKENMERKEN BIJ GESCHEIDEN EX-KOPPELS. Auteur: Olivia De Smet i.s.m. Prof. A. Buysse Onderzoeksvraag Ongewenst intrusief gedrag houdt in dat

Nadere informatie

Gezien het bovenstaande zijn kunstvakken direct of indirect betrokken bij het nastreven van vakoverschrijdende

Gezien het bovenstaande zijn kunstvakken direct of indirect betrokken bij het nastreven van vakoverschrijdende Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED BEELDENDE KUNSTEN KSO VOET EN STUDIEGEBIED PODIUMKUNSTEN KSO 1 De eigenheid van kunst en de VOET

Nadere informatie

Familiecomplexiteit in Nederland

Familiecomplexiteit in Nederland Familiecomplexiteit in Nederland NVD/CBS Seminar Familiecomplexiteit: Over nieuwe gezinsstructuren en veranderde relaties 17 oktober 2018 Ruben van Gaalen Wat is een gezin? (1) Definitie Rijksoverheid

Nadere informatie

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 7: Bij ons thuis. Lesoverzicht

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 7: Bij ons thuis. Lesoverzicht Les 7: Bij ons thuis Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen zijn zich ervan bewust dat er verschillende gezinssamenstellingen zijn en respecteren verschillen. Kinderen weten dat je verliefd kan worden op iemand

Nadere informatie

Conflictmanagement : Life Space Crisis Intervention.

Conflictmanagement : Life Space Crisis Intervention. Conflictmanagement : Life Space Crisis Intervention. Dr. Franky D Oosterlinck Directeur OOBC Nieuwe Vaart Gent Academisch consulent U Gent, vakgroep orthopedagogiek Master trainer LSCI frankyd@oobc-nieuwevaart.be

Nadere informatie

Implementatie van LSCI en effectonderzoek in Vlaanderen

Implementatie van LSCI en effectonderzoek in Vlaanderen Implementatie van LSCI en effectonderzoek in Vlaanderen Bram Soenen Sr. Trainer LSCI OOBC Nieuwe Vaart & OC Sint Idesbald Voorstelling Heynsdaele Doelgroep 7 jongens 12-21 jaar GES School Type 3 OV4 Tehuis

Nadere informatie

Figuur 1. Intelligentiescores (numerieke, spatiale, verbale en algemene) per geslacht

Figuur 1. Intelligentiescores (numerieke, spatiale, verbale en algemene) per geslacht Tweede luik "Het verschil in schools presteren tussen jongens en meisjes" (literatuurstudie en emprirsche studie) (Jan Van Damme & Agnes De Munter- K.U.Leuven) 1. Welke sekseverschillen in prestaties?

Nadere informatie

Samenvatting. (Summary in Dutch)

Samenvatting. (Summary in Dutch) (Summary in Dutch) 142 In dit proefschrift is de rol van de gezinscontext bij probleemgedrag in de adolescentie onderzocht. We hebben hierbij expliciet gefocust op het samenspel met andere factoren uit

Nadere informatie

Meertaligheid in een monoculturele schoolcontext Oprit 14 naar een schooltraject zonder snelheidsbeperkingen

Meertaligheid in een monoculturele schoolcontext Oprit 14 naar een schooltraject zonder snelheidsbeperkingen Meertaligheid in een monoculturele schoolcontext Oprit 14 naar een schooltraject zonder snelheidsbeperkingen Loes Vandenbroucke & Noël Clycq Oprit 14 onderzoek Doel: Verklaren van (problematische) schoolloopbanen

Nadere informatie

Klas-in-zicht Wat? Hoe gaan we tewerk? Aan de slag en verder?

Klas-in-zicht Wat? Hoe gaan we tewerk? Aan de slag en verder? Klas-in-zicht Wat? Een negatieve groepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar overeenkomen, een vertroebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, moeilijk les kunnen geven door storend gedrag zijn

Nadere informatie

Wat denken je medestudenten? Op welke punten verschilt jullie aanpak? Hoe komt dit denk je? Wat vind jij belangrijk als het gaat over verwachtingen

Wat denken je medestudenten? Op welke punten verschilt jullie aanpak? Hoe komt dit denk je? Wat vind jij belangrijk als het gaat over verwachtingen 1 2 3 4 Wat denken je medestudenten? Op welke punten verschilt jullie aanpak? Hoe komt dit denk je? Wat vind jij belangrijk als het gaat over verwachtingen tavindividuele kleuters? Waarom vind je dit belangrijk?

Nadere informatie

Privilege walk: gelijke kansen in het onderwijs

Privilege walk: gelijke kansen in het onderwijs Sanne Peeters Vrouw Een nieuw wetenschapslokaal met bijzondere apparatuur en een buitenlandse schoolreis naar Italië. 17 jaar Sanne is muzikaal aangelegd. 5de jaar ASO: moderne talen - wetenschappen Ze

Nadere informatie

WORKSHOP. NAAM ORGANISATIE Integratiedienst Leuven - Wereldkleur TITEL WORKSHOP Liedjes en dans in Swahili (Oost-Afrika) Type ASO TSO BSO KSO

WORKSHOP. NAAM ORGANISATIE Integratiedienst Leuven - Wereldkleur TITEL WORKSHOP Liedjes en dans in Swahili (Oost-Afrika) Type ASO TSO BSO KSO WORKSHOP NAAM ORGANISATIE Integratiedienst Leuven - Wereldkleur TITEL WORKSHOP Liedjes en dans in Swahili (Oost-Afrika) DOELGROEP Lager Onderwijs 3 e graad Secundair Onderwijs 1 e graad 2 e graad 3 e graad

Nadere informatie

Veilig Thuis Midden-Brabant

Veilig Thuis Midden-Brabant Filmpje Sire Veilig Thuis Midden-Brabant Een Veilig Thuis, Dat doen we samen! 1 Sandwich scholing 14 en 22 november 2018 Inhoud - Conflictscheidingen: theorie en achtergrond - Wat kun je zelf doen wanneer

Nadere informatie

Ouder zijn en blijven na een moeilijke echtscheiding

Ouder zijn en blijven na een moeilijke echtscheiding Ouder zijn en blijven na een moeilijke echtscheiding Voorwoord Erger je je ook wel eens blauw als je net je kind bent gaan halen bij je ex-partner? Voel je je ook machteloos als hij of zij beslissingen

Nadere informatie

Op weg naar een generatie Nix? Vandaag: HBSC-landen in de studie. Trends in middelengebruik onder scholieren. Tom ter Bogt Wilma Vollebergh

Op weg naar een generatie Nix? Vandaag: HBSC-landen in de studie. Trends in middelengebruik onder scholieren. Tom ter Bogt Wilma Vollebergh Op weg naar een generatie Nix? Trends in middelengebruik onder scholieren Tom ter Bogt Wilma Vollebergh Vandaag: HBSC: de studie Middelengebruik: trends 2001-2013 Ouders en middelengebruik Indicatoren

Nadere informatie

Als ouders uit elkaar gaan

Als ouders uit elkaar gaan Als ouders uit elkaar gaan Inhoud 3 > Als ouders uit elkaar gaan 4 > De Raad voor de Kinderbescherming 6 > Het ouderschap blijft bestaan 7 > Informatie en consultatie 9 > De rol van de Raad 11 > De rechter

Nadere informatie

GEZINSBELEID. GEMEENTESCHOOL DWORP Alsembergsesteenweg 569, 1653 Dworp 1

GEZINSBELEID. GEMEENTESCHOOL DWORP Alsembergsesteenweg 569, 1653 Dworp 1 GEZINSBELEID Als ik later groot ben, wil ik gelukkig zijn, antwoorden kinderen als je hen vraagt waarover ze dromen. En dat is ook hetgene wat hun ouders wensen, evenals hun leerkrachten. Iedereen verlangt

Nadere informatie

WORKSHOP. Type ASO TSO BSO KSO

WORKSHOP. Type ASO TSO BSO KSO WORKSHOP NAAM ORGANISATIE _ Integratiedienst Leuven - Wereldkleur TITEL WORKSHOP Jongeren in Afrika DOELGROEP Lager Onderwijs 3 e graad Secundair Onderwijs 1 e graad 2 e graad 3 e graad 4 e graad Type

Nadere informatie

LESPAKKET OVER GAMEN 1 E GRAAD B-STROOM

LESPAKKET OVER GAMEN 1 E GRAAD B-STROOM LESPAKKET OVER GAMEN 1 E GRAAD B-STROOM PLAY vertrekt uit een positieve insteek om jongeren inzicht te geven in hun eigen gamegedrag en dat van hun leeftijdsgenoten. PLAY wil hen aan het denken zetten

Nadere informatie

> VSK-PEILING OVER STRESS OP SCHOOL 5964 leerlingen over de oorzaken en gevolgen van schoolstress Scholierencongres (18 februari 2017)

> VSK-PEILING OVER STRESS OP SCHOOL 5964 leerlingen over de oorzaken en gevolgen van schoolstress Scholierencongres (18 februari 2017) > VSK-PEILING OVER STRESS OP SCHOOL 5964 leerlingen over de oorzaken en gevolgen van schoolstress Scholierencongres (18 februari 2017) < verwijder geen elementen boven deze lijn; ze bevatten sjabloon -instellingen

Nadere informatie

Collectief aanbod Jeugd Houten

Collectief aanbod Jeugd Houten Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining

Nadere informatie

Kijk maar naar enkele reacties van leerlingen en ouders.

Kijk maar naar enkele reacties van leerlingen en ouders. Inleiding 7 Steeds vaker komen we op school leerlingen tegen van wie de ouders gescheiden zijn. Eén op de drie huwelijken wordt ontbonden en veelal zijn daarbij kinderen betrokken. Uit onderzoek blijkt

Nadere informatie

Inhoud. 2 Opzet van het boek... 11 2.1 Inleiding... 12 2.2 Onderzoek Scholieren en Gezinnen... 12 2.3 Indeling van het boek... 14

Inhoud. 2 Opzet van het boek... 11 2.1 Inleiding... 12 2.2 Onderzoek Scholieren en Gezinnen... 12 2.3 Indeling van het boek... 14 V 1 Inleiding............................................................................. 1 1.1 Inleiding bij de tweede druk.......................................................... 2 1.2 Scheiden: een

Nadere informatie

The game story Mark Frederickx

The game story Mark Frederickx 22 april 2017 The game story Mark Frederickx https://www.youtube.com/watch?v=lpet4tji41a&featu re=em-share_video_user Uw verhaal - Mijn verhaal Enkele vaststellingen Behandelingstraject Aanmelding Intake

Nadere informatie

De (on)gelijke deelname aan kinderopvang in Vlaanderen

De (on)gelijke deelname aan kinderopvang in Vlaanderen De (on)gelijke deelname aan kinderopvang in Vlaanderen Sofie Kuppens HIVA KU Leuven Kennisplatform BUITENKANS Vóór en vroegschoolse educatie in de strijd tegen kinderarmoede 27 April 2016 Overzicht Inleiding

Nadere informatie

Hoger onderwijs, lager onderwijs, schoolloopbaan, schoolse vertraging, secundair onderwijs, universitair onderwijs, watervalsysteem, zittenblijven

Hoger onderwijs, lager onderwijs, schoolloopbaan, schoolse vertraging, secundair onderwijs, universitair onderwijs, watervalsysteem, zittenblijven 1. Referentie Referentie Duqué, H. (1998). Zittenblijven en schoolse vertraging in het Vlaams onderwijs. Een kwantitatieve analyse 1996-1997. Onuitgegeven onderzoeksrapport, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap,

Nadere informatie

Keeping Youth in Play: the Effects of Sports-Based Interventions in the Prevention of Juvenile Delinquency A. Spruit

Keeping Youth in Play: the Effects of Sports-Based Interventions in the Prevention of Juvenile Delinquency A. Spruit Keeping Youth in Play: the Effects of Sports-Based Interventions in the Prevention of Juvenile Delinquency A. Spruit Dutch summary De financiële en maatschappelijke kosten van jeugdcriminaliteit zijn

Nadere informatie

Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels

Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Christel van Helvoirt medewerker Gezondheidsbevordering GGD Hart voor Brabant Bovenbouw:

Nadere informatie

inschrijving gratis onderwijs Onderwijs problemen kleuterschool schoolplicht schoolagenda buitenschoolse activiteiten ouderverenigingen

inschrijving gratis onderwijs Onderwijs problemen kleuterschool schoolplicht schoolagenda buitenschoolse activiteiten ouderverenigingen problemen schoolagenda gratis onderwijs schoolplicht inschrijving kleuterschool buitenschoolse activiteiten ouderverenigingen Onderwijs In België zijn kinderen verplicht naar school te gaan van 6 tot 18

Nadere informatie

Vroegtijdig schoolverlaten in Vlaams onderwijs

Vroegtijdig schoolverlaten in Vlaams onderwijs Vroegtijdig schoolverlaten in Vlaams onderwijs Inhoudstafel Wat is vroegtijdig schoolverlaten? Voorgeschiedenis - Europa - Vlaanderen Vroegtijdig schoolverlaten Monitoring in Vlaanderen Cijferrapport VSV

Nadere informatie

Onderzoek De Lee & De Volder -> schriftelijke vragenlijst voor BaO (L4-5-6)

Onderzoek De Lee & De Volder -> schriftelijke vragenlijst voor BaO (L4-5-6) Online welbevindenvragenlijst met 28 stellingen Onderzoek De Lee & De Volder -> schriftelijke vragenlijst voor BaO (L4-5-6) - Leerlingen een stem geven bij de doorlichtingen en kwaliteitsbeleid - Zicht

Nadere informatie

Kinderen en de gezinsvorm waarin ze opgroeien: een schets van de veranderingen tussen 1990 en 2008

Kinderen en de gezinsvorm waarin ze opgroeien: een schets van de veranderingen tussen 1990 en 2008 2/14 Kinderen en de gezinsvorm waarin ze opgroeien: een schets van de veranderingen tussen 199 en 28 Edith Lodewijckx D/2/3241/326 Vraagstelling Maatschappelijke en culturele ontwikkelingen hebben ingrijpende

Nadere informatie

(ex)partnerschap en ouderschap bij scheiding. Claire Wiewauters Gezinspedagoog, psychotherapeut, onderzoeker

(ex)partnerschap en ouderschap bij scheiding. Claire Wiewauters Gezinspedagoog, psychotherapeut, onderzoeker (ex)partnerschap en ouderschap bij scheiding Claire Wiewauters Gezinspedagoog, psychotherapeut, onderzoeker 1 28/10/20 14 Wat is voor jou goed ouderschap na scheiding? scheiding = transitie in gezinsvorm

Nadere informatie

Welzijn van Kinderen van Gedetineerde Moeders. Voorlopige Resultaten. Menno Ezinga, Sanne Hissel, Anne-Marie Slotboom, Catrien Bijleveld

Welzijn van Kinderen van Gedetineerde Moeders. Voorlopige Resultaten. Menno Ezinga, Sanne Hissel, Anne-Marie Slotboom, Catrien Bijleveld Welzijn van Kinderen van Gedetineerde Moeders Voorlopige Resultaten Menno Ezinga, Sanne Hissel, Anne-Marie Slotboom, Catrien Bijleveld INLEIDING Stijgend aantal gedetineerde vrouwen (100%) Weinig bekend

Nadere informatie

Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl

Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl n Echtscheiding en kinderen Kinderen zien het gezin waarin zij zijn grootgebracht vaak als een eenheid die er altijd was

Nadere informatie

Protocol Informatieverstrekking aan gescheiden ouders

Protocol Informatieverstrekking aan gescheiden ouders Openbare basisschool De Trinoom Diemewei 45-05 6605 XH Wijchen tel: 024-6456608 administratie@trinoom.nl Protocol Informatieverstrekking aan gescheiden ouders Geachte ouders/verzorgers, Voor u ligt het

Nadere informatie

Gezinsmilieu en het vooruitzicht op een huwelijk voor kinderen

Gezinsmilieu en het vooruitzicht op een huwelijk voor kinderen Pagina 1 / 14 Gezinsmilieu en het vooruitzicht op een huwelijk voor kinderen Kinderen uit intacte gezinnen hebben vaker een positieve houden ten opzicht van het huwelijk en hogere verwachtingen van hun

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid: blanco codeerschema

Ouderbetrokkenheid: blanco codeerschema Ouderbetrokkenheid: blanco codeerschema Groepsnummer ( ) Interviewnummer ( ) Inleiding (1) NAAM ( ) naam kind (2) A_KIND ( ) aantal kinderen (0-9) (3) A_RIJ ( ) nummer in de rij (0-9) (4) LRJAAR ( ) leerjaar

Nadere informatie

Scheiding en kinderen

Scheiding en kinderen Scheiding en kinderen Dat ik van mijn vader hou, Doet moeder soms verdriet En dat ik van mijn moeder hou Dat weet mijn vader niet. Zo draag ik mijn geheimen mee En loop van hier naar daar. Nog altijd hou

Nadere informatie

Bijna 30.000 Vlaamse jongeren nemen antidepressiva

Bijna 30.000 Vlaamse jongeren nemen antidepressiva Bijlage 1 oktober 2012 Bijna 30.000 Vlaamse jongeren nemen antidepressiva 1. Gebruik van antidepressiva CM onderzocht het gebruik van antidepressiva van jongeren van 0 tot 25 jaar van 2001 tot en met 2011.

Nadere informatie

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO)

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO) RLLL-RLLL-EXT-ADV-007bijl3 Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO) Opleiding AO BE 20 (Ontwerp) Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 1 van 11 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 15

Nadere informatie

LANGE TERMIJN GEVOLGEN VAN FAMILIECOMPLEXITEIT IN DE JEUGD

LANGE TERMIJN GEVOLGEN VAN FAMILIECOMPLEXITEIT IN DE JEUGD LANGE TERMIJN GEVOLGEN VAN FAMILIECOMPLEXITEIT IN DE JEUGD Matthijs Kalmijn, Katya Ivanova, Ruben van Gaalen, Suzanne de Leeuw, Kirsten van Houdt, Maaike Hornstra NVD/CBS Seminar over Familiecomplexiteit,

Nadere informatie

Het Groeipakket. voor elk kind in elk gezin

Het Groeipakket. voor elk kind in elk gezin Het Groeipakket voor elk kind in elk gezin Een stevige start voor jonge gezinnen (Kinder)armoede bestrijden Vereenvoudiging Recht van het kind Gelijkwaardig: want niet alle kinderen starten gelijk Zorgzame

Nadere informatie

Voorwoord 11. Hoofdstuk 1. Scheiden doet lijden 15. Hoofdstuk 2. Hoe gaan kinderen om met de echtscheiding van hun ouders? 21

Voorwoord 11. Hoofdstuk 1. Scheiden doet lijden 15. Hoofdstuk 2. Hoe gaan kinderen om met de echtscheiding van hun ouders? 21 Inhoudstafel Voorwoord 11 Deel I. De echtscheiding verwerken 13 Joey lost het op 13 Hoofdstuk 1. Scheiden doet lijden 15 Het gezin van Rolf, Arianne en Eline, plots één grote chaos 18 Hoofdstuk 2. Hoe

Nadere informatie

in opdracht van de Vlaamse minister van Werk, Onderwijs en Vorming

in opdracht van de Vlaamse minister van Werk, Onderwijs en Vorming 1. Referentie Referentie Janssen, R., Rymenans R. (2009). Beginsituatie van leerlingen in het eerste leerjaar B van het secundair onderwijs (OBPWO 06.00). Onderwijskundig Beleids- en Praktijkgericht Wetenschappelijk

Nadere informatie

echtscheidingsrecht Gegevens uit sociaal wetenschappelijk onderzoek

echtscheidingsrecht Gegevens uit sociaal wetenschappelijk onderzoek Kinderen en het echtscheidingsrecht Gegevens uit sociaal wetenschappelijk onderzoek Amsterdam, 23 mei 2006 Ed Spruijt 1 1 2 Hoofdartikel in Trouw, vorige maand: Veel kinderen slechts één ouder Vooral contact

Nadere informatie

Mediawijs materiaal voor leerkrachten: algemeen

Mediawijs materiaal voor leerkrachten: algemeen Mediawijs materiaal voor leerkrachten: algemeen Mediacoach opleiding Mediacoach is een opleiding voor professionelen die werken met jongeren en/of volwassenen en die mediawijsheid willen integreren in

Nadere informatie

Achtergrond:uitgangspunt 11/20/2012. ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs

Achtergrond:uitgangspunt 11/20/2012. ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs 1 ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs Prof. dr. T. Schellens Leen Casier Veerle Lagaert Prof. dr. B. De Wever Prof. dr. M. Valcke 2 ENW-project Professionaliseringspakket

Nadere informatie

Omgaan met verlieservaringen in een schoolcontext

Omgaan met verlieservaringen in een schoolcontext Omgaan met verlieservaringen in een schoolcontext Aanbod vanuit de netwerken palliatieve zorg Lucie Cannie Psychologe Netwerk Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Netwerk palliatieve zorg 15 Vlaamse netwerken,

Nadere informatie

Geschiedenis en VOET

Geschiedenis en VOET Geschiedenis en VOET Per 1 september 2010 traden de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen (VOET) in werking en vanaf 1 september 2011 zal de doorlichting de VOET meenemen in de focus van de scholen. De

Nadere informatie

Facts and Figures: Activiteiten in gezinsverband

Facts and Figures: Activiteiten in gezinsverband Facts and Figures: Activiteiten in gezinsverband Annelore Van der Eecken & Juno Tourne Vrijetijdsactiviteiten in gezinsverband zijn doorgaans erg belangrijk voor jongeren omdat het gezin een context is

Nadere informatie

Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl

Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl Introductie Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl 08/03/2018 SANNE NIEMER Onderzoeker kinderen en obesitas VU-projectleider LEFF 2 Waarom lastig om te bespreken? Vrees voor negatieve reacties

Nadere informatie

ROAD OF CHANGE ON THE ROAD AGAIN ERVARINGSGERICHT LEERTRAJECT OVER ASIEL EN MIGRATIE LANGS DE GRENZEN VAN EUROPA

ROAD OF CHANGE ON THE ROAD AGAIN ERVARINGSGERICHT LEERTRAJECT OVER ASIEL EN MIGRATIE LANGS DE GRENZEN VAN EUROPA ROAD OF CHANGE ERVARINGSGERICHT LEERTRAJECT OVER ASIEL EN MIGRATIE LANGS DE GRENZEN VAN EUROPA FACEBOOK.COM/ROADOFCHANGE ROAD OF CHANGE WAT GAAN WE DOEN? We verzamelen achtergrondinformatie, vergelijken

Nadere informatie

Wacht maar tot ik groot ben!

Wacht maar tot ik groot ben! www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen

Nadere informatie

Colloquium Katholiek Onderwijs Vlaanderen BASISONDERWIJS 30 November 2018

Colloquium Katholiek Onderwijs Vlaanderen BASISONDERWIJS 30 November 2018 Colloquium Katholiek Onderwijs Vlaanderen BASISONDERWIJS 30 November 2018 Machteld.Vandecandelaere@kuleuven.be Centrum voor Onderwijseffectiviteit en Evaluatie KU Leuven Onderzoek Flexibele leerwegen Centrum

Nadere informatie