Veilig Thuis Midden-Brabant

Transcriptie

1 Filmpje Sire Veilig Thuis Midden-Brabant Een Veilig Thuis, Dat doen we samen! 1

2 Sandwich scholing 14 en 22 november 2018 Inhoud - Conflictscheidingen: theorie en achtergrond - Wat kun je zelf doen wanneer je een conflictscheiding signaleert? - Video & stappenplan Verbeterde meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld - Afwegingskader - Juridische regels m.b.t. informatieverstrekking - Wat meld je bij Veilig Thuis en welke informatie geef je? - Wat doet Veilig Thuis met een melding van een conflictscheiding? 2

3 Conflictscheidingen: theorie en achtergrond Soorten echtscheidingen 1. Ouders die de gevolgen van hun scheiding voor hun kinderen goed willen regelen en daar zelf redelijk goed uitkomen; 2. Conflictscheidingen; scheidende of gescheiden koppels die niet in staat zijn elkaar los te laten. De conflicten blijven escaleren en blijven ervoor zorgen dat ze niet uit elkaar kunnen. De conflicten houden hen verbonden; 3. Ouders die daar tussenin zitten; zij zijn nog niet in staat met elkaar te overleggen of het overleg loopt moeizaam. Conflictscheidingen; de cijfers (bron: Factsheet vechtscheidingen, website VNG) In Nederland treden gemiddeld mensenin het huwelijk en gaan gemiddeld stellen scheiden (> 40%). Van de stellen die scheiden hebben stellen minderjarige kinderen. Jaarlijks krijgen kinderen te maken met de scheiding van hun ouders. Naar schatting verloop 20%van de scheidingen problematisch. Jaarlijks krijgen circa kinderen ernstig last van de scheiding van hun ouders. In totaal zijn er in Nederland minderjarige kinderen die ernstig lijden onder de conflictscheiding van hun ouders. 3

4 Kenmerken conflictscheiding Elke conflictscheiding is uniek. Wel zijn er een aantal gemeenschappelijke kenmerken waaraan je een conflictscheiding kunt herkennen: - Terugkerende destructieve communicatiepatronen, zoals: ontkenning en in de tegenaanval gaan, snelle escalatie van conflicten, elkaar negeren, aanhoudende boosheid en wantrouwen. - Bij een (of bij beide) ouder(s) is sprake van kenmerken van een psychische of een persoonlijkheidsstoornis. - Beschuldigingen en/of daadwerkelijk sprake van: partnergeweld, kindermishandeling/verwaarlozing (emotioneel, fysiek, seksueel), oudervervreemding. Overige kenmerken conflictscheiding - Slepende meningsverschillen tussen ouders, ouders zijn niet in staat gezamenlijk tot goede oplossingen te komen; - Hevige spanningen en conflicten tussen ouders, waardoor zij niet meer in staat zijn om het belang van hun kinderen voorop te stellen en/of waardoor het kind inzet wordt van de strijd; - Zeer negatieve gevoelens naar de andere ouder, mogelijk gepaard met acties die bedoeld zijn om de ander schade toe te brengen; - Langslepende juridische problemen, financiële gevolgen van een scheiding, onverwerkt verdriet, psychologische problemen, een nieuwe partner, huiselijk geweld (nu of tijdens de relatie); - Netwerk raakt betrokken in het conflict; - Stil gevecht. 4

5 Belangrijkste risicofactoren voor jeugdigen om in de problemen te raken voor, tijdens en na een ouderlijke scheiding: - Huiselijk geweld en kindermishandeling; - Psychologische oorlogsvoering tussen ouders; - Ernstige en langdurige ouderlijke conflicten; - Een instabiele inwonende ouder of ouders; - Een slechte band met de inwonende ouder; - Een slechte band met de uitwonende ouder; - Het aantal bijkomende veranderingen zoals verhuizing, schoolverandering en neiuwe partners; - Financiële problemen (in het algemeen achteruitgang in SES en in het bijzonder als er sprake is van armoede); - Een slechte band met de stiefouder. 5

6 De Brug Gevolgen conflictscheiding voor kinderen Vergeleken met jeugdigen uit intacte gezinnen hebben kinderen uit gescheiden gezinnen tweemaal zoveel problemen. Een scheidingwordt dan ook als risicofactorgezien voor het ervaren van problemen. De gevolgen kunnen sterk in ernst verschillen. Met ongeveer tweederdevan de kinderen uit gescheiden gezinnen gaat het na verloop van tijd weer redelijk tot goed. Eenderdevan de jeugdige ervaart de gevolgen in ernstige mate. Als een scheiding zeer conflictueus verloopt zijn de gevolgen voor de jeugdigen ernstiger en heeft dan voor ongeveer 10% van de jeugdigen specifieke negatieve gevolgen zoals loyaliteitsconflicten, oudervervreemding en ouderafwijzing, en parentificatie. 6

7 Agressie Vandalisme Middelenmisbruik Delinquent gedrag Externaliserende problemen Lager eindniveau opleiding Problemen in (vriendschaps)relaties Lager inkomen Loyaliteitsproblemen Depressief gevoel Angst Laag zelfbeeld Internaliserende problemen Groter risico op depressie Groter beroep op hulpverlening Zwakkere band met ouder(s) Groter eigen scheidingsrisico Lagere cijfers Concentratieprobleem Spanningen in contact andere leerlingen Problemen op school Zwakker wordende band met ouders Gevolgen conflictscheiding voor kinderen 1. Ernstige loyaliteitsconflicten 2. Ouderafwijzing of oudervervreemding 3. Parentificatie 7

8 Wat kun je zelf doen wanneer je een conflictscheiding signaleert? Praat met de ouders - Erken de pijn, het verdriet en de boosheid maar ga niet mee in beschuldigende verhalen. - Biedt een luisterend oor en spreek met de ouders over zorgen in plaats van over schuld. - Richt de aandacht steeds weer op het kind/de kinderen. - Kijk wat je kunt doen voor het kind en laat daarbij beide ouders in hun waarde. - Heb aandacht voor persoonlijke problemen van de individuele ouder en adviseer evt. passende hulp hiervoor. - Het is belangrijk zo onpartijdig mogelijk te blijven. Wat kun je zelf doen wanneer je een conflictscheiding signaleert? Zorg dat je er bent voor het kind - Zorg dat je er bent voor het gezin. - Vraag ook aan de kinderen hoe het met hen gaat en wat u voor hen zou kunnen doen. - Het kan helpen als kinderen met hun emoties en vragen terecht kunnen bij andere volwassenen. Luister naar het kind en kijk met hen wie of wat zou kunnen helpen bij problemen, maak dit concreet en kijk of je er zelf een rol in zou kunnen spelen. - Het is belangrijk onpartijdig te blijven. Spreek vriendelijk over beide ouders en sta open voor klachten en zorgen van het kind over één of beide ouders. - Oordeel niet maar stel vragen. 8

9 Wat kun je zelf doen wanneer je een conflictscheiding signaleert? Praat met anderen uit de omgeving van het gezin - Indien de ouder(s) hiervoor open staan, vraag hen één of meerdere personen uit het netwerk mee te brengen voor een gesprek. Misschien zijn er meer personen in de omgeving die zich zorgen maken. - Voer het gesprek niet vanuit twee kampen, maar zoek gezamenlijk naar oplossingen door de situatie steeds vanuit het perspectief van het kind te bekijken. - Beschuldig ouders niet maar verwijs gezamenlijk naar de mogelijkheden voor hulp. Wat kun je zelf doen wanneer je een conflictscheiding signaleert? Vraag advies of hulp bij Veilig Thuis - Indien je niet weet wat de juiste stappen zijn om te zetten of je vragen hebt over hoe bepaalde stappen uit te voeren kun je altijd terecht voor advies bij Veilig Thuis. - Indien ouders open staan voor hulpverlening kun je het direct doorverwijzen naar geschikte hulpverlening danwelhet sociale wijkteam van de gemeente (zij kunnen dan met de cliënt kijken welke hulp het best passend is). - Indien ouders niet open staan voor hulpverlening en hiermee de ontwikkeling van de kinderen wordt bedreigd is een melding bij Veilig Thuis op zijn plaats. 9

10 Verbeterde meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld Video en stappenplan Filmpje afspelen 10

11 App Nieuwe afwegingskader 1. Vermoeden van huiselijk geweld en/of kindermishandeling? Nee Afsluiten en vastleggen dossier Ja 2. Acute onveiligheid of structurele onveiligheid? Nee Ja Melden bij V.T. Doorlopen meldcode 3. Kan ik effectieve hulp bieden of organiseren? Nee Melden Samenwerken V.T. Ja Disclosure 4. Betrokkenen aanvaarden hulp/bereid zich in te zetten? Nee V.T. Ja Hulp bieden 5. Leidt hulp tot noodzakelijke resultaten? Nee V.T. Ja 11

12 Afwegingskader - Samengesteld door de KNMG - Geïmplementeerd op 1 juli 2018 oefenen - Per 1 januari 2019 verplicht! - Wat houdt het in? - Handvat zelf passende hulp bieden, wanneer Veilig Thuis? - Beoordelen situaties op acute en/of structurele onveiligheid - Website KNMG afwegingskader - Juridische regels m.b.t. informatieverstrekking - Ouderlijk gezag belangrijk! (evt. gezagsregister raadplegen) - Leeftijd kind - < 12 jaar Gezaghebbende ouder beslist voor kind jaar Gezaghebbende ouder beslist samen met kind - 16 jaar Kind beslist - Ouder die dagelijkse zorg heeft voor kind moet zelf andere ouder informeren over belangrijke medische zaken (uitspraak tuchtcollege) - Welke informatie? - Alleen feitelijke informatie

13 Wat meld je bij Veilig Thuis en welke informatie geef je? De 8 richtlijnen 1. Beperk je tot noodzakelijke informatie. 2. Maak een terugbelafspraak. Neem het dossier erbij. Stem evt. af met collega over wat je vertelt. 3. Stem bij voorkeur af met cliënt. Check bij Veilig Thuis of er toestemming is gevraagd van en gegeven door cliënt. 4. Bij géén toestemming, overweeg contact met cliënt hierover. Stem dit af met Veilig Thuis. 5. Houd de antwoorden feitelijk. 6. Vermeld de bron. 7. Zorg dat je óf schriftelijke informatie geeft, óf je de digitale weergave die Veilig Thuis opneemt in het dossier voor accordering toegezonden krijgt. 8. Zorg dat je weet met wie je overleg hebt gehad binnen Veilig Thuis p.m. Als arts ben je gerechtigd om informatie te verstrekken aan Veilig Thuis zónder toestemming, indien dit van belang is voor de veiligheid van de betrokken gezinsleden. Wat doet Veilig Thuis met een melding van een conflictscheiding? Onderzoeksmiddelen in het geval van een conflictscheiding; - Gesprek(ken) met ouders, afzonderlijk en/of gezamenlijk. - MASIC - Kindgesprek(ken) - Contacten met professioneel en informeel netwerk 13

14 MASIC MASIC (Mediator s Assessment of Safety Issues and Concerns) - Gestructureerd interview - Individueel bij beide ouders - Gedetailleerde vragen naar verschillende vormen van partnergeweld, zoals emotionele mishandeling, dwingende controle, lichamelijk geweld, seksueel geweld enstalking. - Op basis van de informatieuit de twee interviews, aangevuld met informatie uit andere bronnen (bijv. politiegegevens, medische gegevens) wordt een beoordeling gemaakt over de aan/afwezigheid van partnergeweld, en als er geweld aanwezig is, over het type geweld. Vier typen partnergeweld: - Dwingende controle (CoerciveControlling Violence) - Gewelddadig verzet (Violent Resistance) - Reactief partnergeweld(common Couple Violence) - Door de scheiding uitgelokt geweld(separation-instigated Violence) 1 Verharding discussie - Zakelijk conflict Escalatieladder Glasl Rationele fase Emotionele fase Vechtfase Debat 2 3 Geen woorden maar daden 4 Imago en conflict 5 Gezichtsaanval en -verlies 6 Dreigen 7 Vijandbeeld van tegenstander 8 Beschadiging en vernietiging 9 Samen de afgrond in Fase 1 win-win Fase 2 win-verlies Fase 3 verlies-verlies Rationele fase Emotionele fase Vechtfase 14

15 In gesprek met kinderen De Drie Huizen Interessante websites