SIGNS OF SAFETY EN DE MELDCODE KINDERMISHANDELING EN HUISELIJK GEWELD

Transcriptie

1 pagina 1

2 pagina 2 SIGNS OF SAFETY EN DE MELDCODE KINDERMISHANDELING EN HUISELIJK GEWELD

3 pagina 3 Problematiek

4 pagina 4 Omvang van de problematiek 45% van de Nederlandse bevolking ooit/vaker slachtoffer van huiselijk geweld 1 op 8 Nederlanders ooit/vaker slachtoffer van partnergeweld Jaarlijks slachtoffers van kindermishandeling 1 op 8 tieners slachtoffer van seksueel geweld Huiselijk Geweld speelt zich in 58% af in gezinsverband 10-12% van de incidenten met Huiselijk Geweld wordt gemeld bij politie (85% door politie; slechts 15% door professionals)

5 pagina 5 Waarom een meldcode? Jaarlijks tienduizenden kinderen en volwassenen slachtoffer van mishandeling, verwaarlozing of misbruik Diverse beroepsgroepen hebben meldcodes, maar die worden niet goed genoeg gebruikt Onderzoek wijst uit dat organisaties die met een meldcode werken drie keer zo vaak ingrijpen als collega s waar een dergelijke meldcode niet voorhanden is

6 pagina 6 Wettelijk plicht meldcode Najaar 2008 kondigt staatssecretaris Bussemaker (VWS) en de minister van justitie (Hirsch Ballin) en Jeugd en Gezin (Rouvoet) een wetsvoorstel aan In dit wetsvoorstel wordt de plicht opgelegd om een meldcode te hanteren voor huiselijk geweld en kindermishandeling De verplichting gaat gelden voor organisaties, zelfstandige beroepskrachten, onderwijs, kinderopvang, jeugdzorg, maatschappelijk ondersteuning, justitie en politie

7 pagina 7 Huidige status wetsvoorstel verplichte meldcode Invoering is een paar keer uitgesteld Op 23 mei 2011 heeft de ministerraad op voorstel van staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ingestemd met het wetsvoorstel verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.

8 pagina 8 Basismodel meldcode Het basismodel is een handreiking voor organisaties en zelfstandige beroepsoefenaren om een code op te stellen voor de eigen organisatie of praktijk Is bedoeld om om beroepskrachten te ondersteunen in de omgang met signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling De basis van de meldcode is voor iedereen hetzelfde. Onderdelen die met een bepaald beroep te maken hebben kunnen worden toegevoegd

9 pagina 9 Doelgroep Meldcode ALLE CLIENTEN: - Kinderen - Ouders - Volwassenen Bij wie er een vermoeden bestaat dat er sprake is van een vorm van huiselijk geweld of kindermishandeling (incl. getuige van huiselijke geweld) Kan binnen de intramurale, semi-murale en ambulante zorg zijn Huiselijk geweld en kindermishandeling gepleegd door beroepskrachten vallen niet onder het bereik van het basismodel

10 pagina 10 De 5 stappen van de meldcode Stap 1: In kaart brengen van signalen Stap 2: Collegiale consultatie en zonodig raadplegen van het Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) of het Steunpunt Huiselijk Geweld Stap 3: Gesprek met de cliënt Stap 4: Wegen van het geweld of kindermishandeling Stap 5: Beslissen: hulp organiseren of melden

11 pagina 11 Toelichting STAPPEN Stappen gaan in vanaf het moment dat er signalen zijn Signaleren is geen stap in het stappenplan, maar een grondhouding Volgorde stappen is niet dwingend, mag vanaf geweken worden Bij specifieke vormen van huiselijk geweld of kindermishandeling: zorg dat je je extra goed laat informeren en adviseren. Dit betreft o.a. meisjesbesnijdenis, eergerelateerd geweld

12 pagina 12 STAP 1: In kaart brengen van signalen - (Her) Ken de signalen! - Signalen vastleggen en gegevens die de signalen tegenspreken - Gesprekken vastleggen die over deze signalen zijn gevoerd - Vastleggen van de gezette stappen en besluiten

13 pagina 13 Let op: Houd feiten en signalen uit elkaar Vermeld de status van de hypothesen en vooronderstellingen Vermeld de bron waar de informatie vandaan komt Als er zorgen zijn over kinderen /andere gezinsleden van de client met wie er geen contact is, is dit wel aanleiding tot nader onderzoek. Je hebt hierin een verantwoordelijkheid!

14 pagina 14 Stap 2: Collegiale consultatie en zonodig raadplegen van het AMK of Steunpunt HG Overleg over de signalen, bijvoorbeeld met aandachtsfunctionaris, zorg- en adviesteam, multidisciplinair team, orthopedagoog, etc. Consultatie AMK/Steunpunt Huiselijk Geweld op basis van anonieme melding Eventueel beroep op externe experts (bv bij eergerelateerd geweld)

15 pagina 15 Stap 3: Gesprek met Cliënt Openheid is een belangrijke grondhouding. In het gesprek: - Doel van het gesprek uitleggen - De signalen, dwz de feiten die je hebt vastgesteld en de waarnemingen die je hebt gedaan bespreken - Cliënt uitnodigen hierop te reageren - Na deze reactie interpretatie door beroepskracht van wat hij heeft gezien en gehoord en de reactie vanuit het gesprek Soms zal het vermoeden weggnomen worden

16 pagina 16 Geen gesprek met de cliënt Als door het voeren van het gesprek de veiligheid van een van de betrokkenen in het geding zou kunnen komen Als er goede redenen zijn om aan te nemen dat de cliënt daardoor de contacten met de beroepskracht zal verbreken waardoor de cliënt uit het zicht raakt

17 pagina 17 Gesprek met kinderen Het is belangrijk ook het gesprek met kinderen aan te gaan Beroepskracht beoordeelt zelf of een gesprek zinvol en mogelijk is Kan belangrijk zijn om het kind alleen te spreken Regel is dat ouders geinformeerd worden hierover, tenzij er vermoedens bestaan dat dit de positie van het betrokken kind verder in gevaar brengt

18 pagina 18 Gesprek met ouders Als het om een minderjarige gaat zal ook gesprek met ouders gevoerd worden over de signalen Let op hoe het zit met het gezag! Uit veiligheidsoverwegingen kan dit soms achterwege gelaten worden

19 pagina 19 Stap 4: Wegen van het geweld of de Kindermishandeling Beroepskracht samen met een multidisciplinair team schat het risico op huiselijk geweld of kindermishandeling in Indien aanwezig: maak gebruik van een risicotaxatieinstrument Zorg dat dit advies bij deskundigen is ingewonnen

20 pagina 20 Stap 5: Beslissen: hulp organiseren of melden De beroepskracht/multidisciplinair team beoordeelt of hij/de organisatie gelet op competenties, verantwoordelijkheden en professionele grenzen in voldoende mate effectieve hulp kan bieden of kan organiseren Indien men meent onvoldoende de cliënt te kunnen schermen tegen het risico van mishandeling of huiselijk geweld: MELDEN

21 pagina 21 Het doen van een melding Melden gebeurt bij het AMK of het Steunpunt Huiselijk Geweld Sluit in de melding aan bij de feiten! Altijd overleg met client voordat je gaat melden, tenzij Zorg dat client betrokken is bij de melding Client kan ook bezwaren inbrengen tegen de melding: dient opgenomen te zijn in de meldingsrapportage Is de client 12 jaar, maar nog geen 16 jaar: client dient gehoord te worden

22 pagina 22 Beroepsgeheim, meldcode en meldrecht Zwijgplicht Span in om toestemming te krijgen voor de melding Bij conflict van plichten mag zwijgplicht doorbroken worden

23 pagina 23 Meldplicht? Meldcode is geen meldplicht (= het verplicht melden van vermoedens van geweld bij andere instanties) Door te werken met de meldcode blijft de beslissing om vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling wel of niet te melden bij de professional. Het hebben van een meldcode wordt wel verplicht

24 pagina 24 Verantwoording Let op: de organisatie kan door de inspectie worden aangesproken op het beschikken over een meldcode en op het scheppen van de randvoorwaarden om de meldcode te kunnen toepassen Bij onderzoek nav een bepaalde casus zal op organisatieniveau bekeken worden of er een meldcode aanwezig is en of de organisatie zich voldoende heeft ingespannen om de meldcode te laten werken

25 pagina 25 Aandachtsfunctionarissen Binnen de organistie dienen aandachtsfunctionarissen te worden aangesteld voor advies en ondersteuning voor te zetten stappen De gemeenten vragen om aandachtsfunctionarissen/contactpersonen Sommige gemeenten bieden training aan

26 pagina 26 Signs of safety Een aanpak voor het bespreken, taxeren van veiligheid en het werken aan het vergroten van veiligheid in gezinnen Door middel van een veiligheidsplan Kan ingezet worden vanaf stap 1 van de Meldcode Kortom: een benaderingswijze waarin ouders leren werken aan veilig ouderschap vanuit een situatie die veilig is voor kinderen