Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

Transcriptie

1 Datum vaststelling : Eigenaar : Beleidsmedewerker Vastgesteld door : MT Datum aanpassingen aan : Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Doel meldcode Begeleiders een stappenplan geven om hen duidelijk te maken wat van hen wordt verwacht bij signalen van huiselijk geweld of kindermishandeling en hoe zij, rekening houdend met hun beroepsgeheim, op een verantwoorde wijze komen tot een besluit over het doen van een melding. Voor wie is dit stappenplan? Dit stappenplan is voor alle begeleiders. Assistent-begeleiders leggen de signalen neer bij de betrokken begeleider-coach, zodat de begeleider-coach zijn/ haar casemanagerrol hierin kan vervullen. Begeleider-coaches informeren teamleider en orthopedagoog om deze stappen binnen een multidisciplinair overleg te nemen. Om wie gaat het? De cliënt hoeft niet altijd de slachtoffer te zijn van huiselijk geweld of kindermishandeling. De cliënt kan ook als vermoedelijk pleger, of in geval van een jeugdige cliënt, als getuige, bij huiselijk geweld of de kindermishandeling betrokken zijn. Definities Huiselijke geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer is gepleegd. Geweld betekent in dit verband aantasting van de persoonlijke integriteit. Het gaat om de volgende vormen van geweld: lichamelijke- en psychisch geweld (bijv. verbaal geweld), lichamelijke- en psychisch verwaarlozing, seksueel misbruik, schending van rechten en financiële uitbuiting. Het begrip is nog niet wettelijk omschreven. Bovenstaande definitie is degene die de overheid hanteert. Kindermishandeling is elke vorm van, voor de minderjarig, bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of onvrijheid staat, actief of passief, opdringen waardoor ernstige schade wordt berokkent of dreigt te worden berokkent aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel. De verschillende vormen van kindermishandeling: lichamelijke mishandeling, lichamelijke verwaarlozing, psychische mishandeling, psychische verwaarlozing en seksueel misbruik (Wet op de jeugdzorg, 2005). Belangrijke telefoonnummers Bureau Jeugdzorg (BJZ)/Advies-en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) Politie 112 (alarmnummer) (als er geen spoed is) Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling status definitief Pagina 1

2 Stappenplan Kindermishandeling en huiselijk geweld Stap 1 Breng signalen in kaart Signalen van kindermishandeling of huiselijk geweld. Stap 2 Nee Overleg met anderen Vraag advies aan deskundige collega, teamleider, orthopedagoog ACUUT ONVEILIG? JA NEEM DIRECT CONTACT OP MET POLITIE! Stap 3 Praat met cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger GEEN GESPREK met cliënt als veiligheid van cliënt of uzelf in het geding is. Maak melding bij BJZ/AMK en/of SHG. GESPREK met cliënt: Leg doel gesprek uit Beschrijf feiten en waarnemingen Nodig uit tot reageren Kijk naar reactie, interpreteer daarna Vat gesprek samen. Is de boodschap aangekomen? Stap 4 van cliënt of uzelf in het geding is. Maak Weeg aard, met ernst cliënt van als en veiligheid risico op kindermishandeling of huiselijk geweld Doe dit op basis van informatie uit signalen, advies en gesprek met cliënt Stap 5 van cliënt of uzelf in het geding is. Maak melding bij BJZ/AMK en/of SHG. EK met cliënt als v Beslis: zelf hulp organiseren of melding doen bij BJZ/AMK en/of SHG GEEN GESPREK met cliënt Beoordeel op basis van eigen competenties, verantwoordelijkheden en professionele grenzen als veiligheid Bespreek melding eerst met cliënt. Organiseer de hulp die nodig is en van cliënt of uzelf in het Meld daarna bij BJZ/AMK en/of SHG. en volg de effecten ervan. -Meld vermoeden geding bij BJZ/AMK is. Maak en/of SHG. - Bied of organiseer de hulp die nodig is. -Sluit aan bij feiten/gebeurtenissen - Volg de effecten van deze hulp. en onderscheid melding eigen bij informatie BJZ/AMK en en/of - Doe alsnog melding bij nieuwe of blijvende informatie van derden. SHG. eiligheid signalen van kindermishandeling - Maak afspraken met BJZ/AMK en/of of huiselijke geweld. SHG over eigen inzet na melding. van cliënt of uzelf in het geding is. Maak Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling melding bij BJZ/AMK en/of status definitief Pagina 2 SHG.

3 Toelichting stappenplan Bij elke stap dient nagegaan te worden of de veiligheid voor alle betrokkenen kan worden gewaarborgd. Stap 1 Signalen in kaart brengen Wijzen de signalen op een acuut onveilige situatie neem dan direct contact op met de politie! Wanneer de begeleider signalen opvangt van huiselijk geweld of kindermishandeling, dan moeten de signalen in kaart gebracht te worden. Dit houdt in dat beschreven wordt wat gezien en gehoord is. Ter ondersteuning hiervan kunnen de signalen en factoren uit de bijlage 1 gebruikt worden. Deze signalen en factoren worden in het dossier van de cliënt opgenomen. In het dossier moeten ook de genomen stappen worden beschreven. Aandachtspunten - Beschrijf de signalen objectief; trek niet te snel conclusies en ga niet interpreteren. - Wees voorzichtig; het zien van signalen hoeft nog niet te betekenen dat ook werkelijk sprake is van kindermishandeling of huiselijk geweld. - Ga altijd uit van jouw eigen deskundigheid; vertrouw op jouw kennis, ervaring en intuïtie en neem je gevoel over de situatie serieus. Stap 2 Vraag advies aan deskundige collega, teamleider, orthopedagoog Bij deze stap vindt multidisciplinair overleg plaats over de beschreven signalen en factoren. Binnen het overleg zal een analyse van de situatie worden gemaakt en een actieplan worden opgesteld. Eventueel kan de orthopedagoog, anoniem, advies inwinnen bij BJZ, AMK en/ of SHG. Stap 3 Praat met cliënt en/ of cliëntvertegenwoordiger Na het overleg volgt een gesprek met cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger om de zorgen te delen, informatie te verzamelen of hen te motiveren voor hulp. Gezien het belang van openheid en vertrouwen naar de cliënt toe, volgt dit gesprek zo snel mogelijk na het multidisciplinair overleg. Bij dit gesprek dienen in ieder geval de begeleider coach en meewerkend teamcoördinator aanwezig te zijn. Door het gesprek kunnen vermoedens van kindermishandeling of huiselijk geweld worden weggenomen. De volgende stappen zijn dan niet meer nodig. Worden de zorgen bevestigd, dan worden ook de volgende stappen gezet. Deze stap wordt niet gevolgd als de veiligheid van de betrokkenen in het geding is. Dit besluit kan bijvoorbeeld genomen worden, wanneer een groot risico bestaat dat de dader, na het gesprek, zich af gaat reageren op het slachtoffer. Ook wordt het gesprek niet gevoerd, wanneer een groot risico bestaat dat cliënt/ cliëntvertegenwoordiger het contact met Cavent verbreekt en de cliënt uit het zicht raakt. Wordt het gesprek niet gevoerd, dan wordt melding gemaakt bij BJZ/ AMK en/of SHG. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling status definitief Pagina 3

4 Stap 4 Weeg aard, ernst van en risico op kindermishandeling of huiselijk geweld Na deze drie stappen wordt over redelijk veel informatie beschikt; de signalen, het gesprek met de cliënt en het advies van deskundigen. Bij stap 4 dient al deze informatie gewogen te worden binnen het multidisciplinair overleg, zodat bepaald kan worden hoe ernstig de situatie is en wat precies aan de hand is. De risico op kindermishandeling en huiselijk geweld wordt ingeschat, evenals de aard en ernst van dit geweld. Samen met de orthopedagoog kan ter ondersteuning een risicotaxatie instrument gebruikt worden. Stap 5 Beslis: zelf hulp organiseren of melding doen BJZ/ AMK en/of SHG Na de weging van de situatie wordt een besluit genomen: melding doen of zelf hulp bieden/ regelen. Hierbij dient uitgegaan te worden van eigen competenties, verantwoordelijkheden en professionele grenzen. In alle gevallen waarin dit niet of maar gedeeltelijk kan wordt melding gemaakt. Wanneer gekozen wordt om zelf hulp en veiligheid te bieden, dienen de effecten continue geëvalueerd worden. Mocht blijken dat de situatie niet verbeterd dient alsnog een melding gedaan te worden. Bij melding wordt met BJZ/AMK en/of SHG afspraken over inzet Cavent na melding. Voordat een melding wordt gedaan, dient dit eerst aan cliënt te worden verteld. Mocht het nodig zijn, dan kan na toestemming van de cliënt, de cliëntvertegenwoordiger hier ook bij betrokken worden. In het gesprek dient besproken te worden wat dit voor de cliënt betekent en wat het doel van de melding is. De cliënt dient vervolgens de ruimte te krijgen om te reageren. Heeft de cliënt bezwaren, ga dan over deze bezwaren in gesprek en bekijk of aan deze bezwaren tegemoet gekomen kan worden. Vervolgens dient een afweging plaats te vinden tussen de aangevoerde bezwaren en de noodzaak om de cliënt of een ander tegen het geweld of de mishandeling te beschermen door een melding te doen. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling status definitief Pagina 4

5 Verantwoordelijkheden van Cavent om randvoorwaarden te scheppen voor een veilig werk- en meldklimaat Om het voor begeleiders mogelijk te maken om in een veilig werkklimaat huiselijk geweld en kindermishandeling te signaleren en om de stappen van de meldcode te zetten, draagt Cavent er zorg voor dat: - Binnen Cavent en in de kring van cliënten bekendheid wordt gegeven aan het doel en de inhoud van de meldcode. (teamvergaderingen) - Regelmatig een aanbod wordt gedaan van trainingen en andere vormen van deskundigheid, zodat begeleiders voldoende kennis en vaardigheden ontwikkelen voor het signaleren van huiselijk geweld en kindermishandeling en voor het zetten van de stappen van de code (PZ). - Er voldoende deskundigen beschikbaar zijn die de begeleiders kunnen ondersteunen bij het signaleren en het zetten van de stappen van de code. (orthopedagogen) - De meldcode aansluit op de werkprocessen bij Cavent. - De werking van de meldcode regelmatig wordt geëvalueerd en dat zo nodig acties in gang worden gezet om de toepassing van de meldcode te optimaliseren. (opnemen jaarplan zorgberaad) - Afspraken worden gemaakt over de wijze waarop Cavent zijn begeleiders zal ondersteunen als zij door cliënten in/ of buiten rechte worden aangesproken op de wijze waarop zij de meldcode toepassen. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling status definitief Pagina 5

6 Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling status definitief Pagina 6