Aanpak complexe scheidingen. Fieke Mol, projectleider complexe scheidingen Midden Brabant

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Aanpak complexe scheidingen. Fieke Mol, projectleider complexe scheidingen Midden Brabant"

Transcriptie

1 Aanpak complexe scheidingen Fieke Mol, projectleider complexe scheidingen Midden Brabant

2 In Nederland: echtscheidingen 8000 kinderen in de knel In Midden-Brabant januari - november 2016: 61 beschikkingen voor omgangsbegeleiding 70 beschikkingen voor ouderschapsbemiddeling 18 beschikkingen voor Kinderen uit de Knel Totaal 300 aangemelde kinderen

3 Risico s (Amato) Kinderen Sociaal-emotionele problemen Concentratieproblemen Dalende schoolprestaties Volwassenen Lagere opleiding Grotere kans op een scheiding Slechtere band met hun ouders Minder gelukkig

4 Definitie Een complexe scheiding is een scheiding waarbij de ouders grote problemen in de communicatie en samenwerking hebben voor wat betreft de zorg voor de kinderen. Hoge mate van boosheid en wantrouwen Juridische strijd

5 Mogelijke kenmerken van een complexe scheiding Negatieve reconstructie van karakter en gedrag van partner Incidenten van verbaal geweld en fysieke agressie Negatieve beïnvloeding van de relatie tussen kinderen en de andere ouder Betrokkenheid van netwerk Betrokkenheid van meerdere professionals Herhaalde beschuldigingen van misbruik Rigiditeit Kinderen vertonen psychische problemen

6 Wat maakt de gevolgen van een complexe scheiding zo desastreus? Film: De Brug

7 Ouderafwijzing Gerechtvaardigde afwijzing Oudervervreemding/ouderverstoting PAS (Pariental Alienation Syndrome)

8 Kompaan en De Bocht beschouwt kinderen als partij in een complexe scheiding Kinderen hebben recht op weten waarom de scheiding plaats vindt op meepraten (is niet hetzelfde als meebeslissen) contact met beide ouders het uiten van hun beleving

9 Interventies complexe scheidingen Mediation/bemiddeling Ouderschap Blijft Kinderen uit de Knel Triple P Transitions (positief opvoeden)

10 Samenwerken voor een effectieve aanpak van met conflict beladen scheidingen gefinancierd door ZonMw Projectleden: Gemeente Tilburg, Kompaan en De Bocht, Veilige Haven, Veilig Thuis Midden-Brabant Universiteit Maastricht

11 Mythen over complexe scheidingen Kinderen lijden niet onder een scheiding Huiselijk geweld komt zelden voor bij een conflictscheiding Huiselijk geweld heeft niets te maken met kindermishandeling Goede moeders verliezen nooit het ouderlijk gezag Mishandelende vaders krijgen nooit het ouderlijk gezag Ouders die mishandelen hebben een psychische stoornis of ouders die geen psychische stoornis hebben, zijn geen mishandelaars Echtscheiding is schadelijk voor kinderen Als professionals moeten we neutraal zijn in het werken met de ouders

12 Wat moeten de hulpverleners voor in de keten kunnen? 1. Inschatten van de veiligheid van betrokkenen 2. Herkennen van de fasen in een echtscheidingsproces 3. Onderkennen van communicatieproblemen 4. Herkennen van verschillende soorten geweld tussen partners 5. Juridische aspecten 6. Met deze kennis de juiste interventies inzetten

13 Analyse complexiteit 1. Mate van veiligheid/onveiligheid 2. Mate van escalatie 3. Krachten en belemmeringen 4. Context van gezin 5. Info uit beschikkingen 6. Info uit netwerk 7. Eigen observaties

14 1. Type geweld Eenmalig geweld na traumatische scheiding: Destructieve gewelddadige relatie gedurende hele relatie:

15 2. Type partnergeweld Sterke geweldsdynamiek tussen partners Zelfverdediging, re-actief geweld Incidenteel geweld Dwingend controlerend geweld, intiem terrorisme

16 3. Type persoonlijkheidsproblematiek Borderline persoonlijkheidsstoornis Narcistische persoonlijkheidsstoornis Anti-sociale persoonlijkheidsstoornis Hysterische persoonlijkheidsstoornis

17 4. Netwerk Supporters en hooligans Netwerkonderzoek

18 5 Kindproblematiek/kindfactoren Ontwikkelingsfase/leeftijd Sociaal emotionele ontwikkeling Cognitieve ontwikkeling Introvert/extravert karakter Band met beide ouders Hechtingsstijl Sekse Loyaliteitsproblematiek

19 6 Beschermende factoren Vader Moeder Kinderen Netwerk

20 Resultaten conflictanalyse 1. Enkelvoudige scheidingen 2. Complexe scheidingen 3. Zeer complexe scheidingen

21 Enkelvoudige scheidingen Focus op: Veiligheid van alle partijen Kind(eren) Het psychosociale scheidingsproces van ouders Beide ouders gezamenlijk in ouderpositie Interventies: psycho-educatie ouders psycho-educatie kind Ouderschapsbemiddeling/Ouderschap Blijft

22 Bij complexe scheidingen Focus op: Veiligheid Kind(eren) Belemmeringen ouders in relatie tot de andere ouder Beide ouders gezamenlijk in ouderpositie, soloouderschap Interventies: Psycho-educatie Diagnostiek Motivatietraject

23 Bij zeer complexe scheidingen ligt de focus op Veiligheid Belang van kind(eren) Ouder apart in ouderpositie/solo-ouderschap Factor tijd Interventies: Psycho-educatie Persoonlijkheidsonderzoek bij beide ouders Gezinsdiagnostiek (dynamieken, communicatie etc Indien nodig: onderzoek kind(eren)

24 High Conflict Forum (HCF) Multidisciplinaire multi-sectorale casuïstiek bespreking Noodzaak Tijdsverlies Onvoldoende feitenkennis Onvoldoende samenwerking Onvoldoende kennis/vaardigheden

25 Samenstelling HCF De volgende ketenpartners maken deel uit van de kern van het HCF: Veilig Thuis Raad voor de Kinderbescherming Gecertificeerde Instelling Kompaan en De Bocht Hoogleraar forensische psychologie Jurist Advocaat

26 Masic bij ouders Feitenonderzoek Forensisch interview bij kinderen Aangiftes en meldingen bij politie Meldingen bij Veilig Thuis Informatie van het professionele en informele netwerk van het gezin Reden van ouderafwijzing of ouderverstoting is

27 Uitdagingen Schotten tussen rechtbank en hulpverlening Wachtlijsten Verschillende rechters op dezelfde zaak

28 SAMENWERKING Rechtbank Gecertificeerde Instelling Raad voor de Kinderbescherming Hulpverlening

29 Vragen?

Zorgprogramma Complexe Scheidingen

Zorgprogramma Complexe Scheidingen Zorgprogramma Complexe Scheidingen Zorgprogramma Complexe Scheidingen Sterk Huis (voorheen Kompaan en de Bocht) 12-2017 1 Zorgprogramma Complexe Scheidingen Sterk Huis (voorheen Kompaan en de Bocht) 12-2017

Nadere informatie

Zorgprogramma Complexe Scheidingen

Zorgprogramma Complexe Scheidingen Zorgprogramma Complexe Scheidingen Zorgprogramma Complexe Scheidingen Sterk Huis december 2017 1 Voor wie is deze folder bedoeld Professionals die werkzaam zijn bij wijkteams, huisartsen, jeugdzorgen jeugdbescherming,

Nadere informatie

High Conflict Forum. Ketenaanpak conflictscheidingen Hart van Brabant

High Conflict Forum. Ketenaanpak conflictscheidingen Hart van Brabant High Conflict Forum Ketenaanpak conflictscheidingen Hart van Brabant Sterk Huis is er voor iedereen die hulp nodig heeft. Wij bieden een warme en veilige omgeving waar je terechtkunt met grote opvoedings-

Nadere informatie

Zorgprogramma Complexe Scheidingen. Hulp op maat voor ouders en kind

Zorgprogramma Complexe Scheidingen. Hulp op maat voor ouders en kind Zorgprogramma Complexe Scheidingen Hulp op maat voor ouders en kind Sterk Huis is er voor iedereen die hulp nodig heeft. Wij bieden een warme en veilige omgeving waar je terechtkunt met grote opvoedings-

Nadere informatie

High Conflict Forum. Ketenaanpak conflictscheidingen Hart van Brabant

High Conflict Forum. Ketenaanpak conflictscheidingen Hart van Brabant High Conflict Forum Ketenaanpak conflictscheidingen Hart van Brabant Sterk Huis is er voor iedereen die hulp nodig heeft. Wij bieden een warme en veilige omgeving waar je terechtkunt met grote opvoedings-

Nadere informatie

Webinar. Thema: conflictscheiding

Webinar. Thema: conflictscheiding Webinar Thema: conflictscheiding Welkom Cindy de Rijke Kompaan en De Bocht Ouderschapsbemiddelaar Peter Verbeeten Instituut voor Maatschappelijk werk medewerker kinderen en scheiden Tijdens de webinar

Nadere informatie

De aanpak Vechtscheidingen

De aanpak Vechtscheidingen Taskforce kindermishandeling en seksueel misbruik Janet ten Hoope Lid Taskforce, plv hoofdofficier van Justitie Annelies Verbeek Ouderschap blijft Beatrijs Schokkenbroek Platform KEES Ferko Öry Ketenaanpak

Nadere informatie

Veilig Thuis Midden-Brabant

Veilig Thuis Midden-Brabant Filmpje Sire Veilig Thuis Midden-Brabant Een Veilig Thuis, Dat doen we samen! 1 Sandwich scholing 14 en 22 november 2018 Inhoud - Conflictscheidingen: theorie en achtergrond - Wat kun je zelf doen wanneer

Nadere informatie

Week tegen de kindermishandeling. Thema: conflictscheiding

Week tegen de kindermishandeling. Thema: conflictscheiding Week tegen de kindermishandeling Thema: conflictscheiding Welkom Cindy de Rijke Kompaan en De Bocht Ouderschapsbemiddelaar Peter Verbeeten Instituut voor Maatschappelijk werk medewerker kinderen en scheiden

Nadere informatie

Kindspoor Fier Fryslân

Kindspoor Fier Fryslân Kindspoor Fier Fryslân Het kind centraal stellen Denken vanuit het perspectief van het kind Fier Fryslân is een expertise- en behandelcentrum op het terrein van geweld in afhankelijkheids- relaties 1 Wij

Nadere informatie

Hoe Veilig Thuis omgaat met vechtscheiding

Hoe Veilig Thuis omgaat met vechtscheiding Hoe Veilig Thuis omgaat met vechtscheiding Kindermishandeling als gevolg van echtscheiding: het komt helaas regelmatig voor. Wat doet Veilig Thuis met zo n melding? Auteur: Annemarie van Dijk Hoe Veilig

Nadere informatie

Partnergeweld bij conflictscheidingen: Werken met de MASIC

Partnergeweld bij conflictscheidingen: Werken met de MASIC Partnergeweld bij conflictscheidingen: Werken met de MASIC Lezing gehouden op congres Jeugd in onderzoek Amsterdam, 24 mei 2018 Prof. dr Corine de Ruiter Drs Cindy de Rijke Waar hebben we het over? High

Nadere informatie

Gescheiden als partner, verbonden als ouder

Gescheiden als partner, verbonden als ouder Gescheiden als partner, verbonden als ouder 1 januari 2015 1 U heeft contact met Jeugdbescherming Gelderland, omdat er zorgen zijn over uw kind of de kinderen, mogelijk mede als gevolg van problemen met

Nadere informatie

Conflictscheidingen in de rechtszaal

Conflictscheidingen in de rechtszaal Conflictscheidingen in de rechtszaal Marijke ter Voert - Wat is een conflictscheiding? - Nemen conflictscheidingen toe? - Oorzaken en risicofactoren 2 Wat is een conflictscheiding? Scheidingen waarbij

Nadere informatie

Doorbreken cirkel van geweld! Hoe kunnen we een duurzame veilige situatie thuis creëren?

Doorbreken cirkel van geweld! Hoe kunnen we een duurzame veilige situatie thuis creëren? Doorbreken cirkel van geweld! Hoe kunnen we een duurzame veilige situatie thuis creëren? Effectonderzoek naar de aanpak huiselijk geweld in de G4 Majone Steketee Katinka Lünnemann Bas Tierolf Belangrijkste

Nadere informatie

Begeleiding van jongeren met gescheiden ouders: Beslisboom voor professionals

Begeleiding van jongeren met gescheiden ouders: Beslisboom voor professionals Klein Velderman, M. & Pannebakker, F.D. (2016). Begeleiding van jongeren met gescheiden ouders. Beslisboom in het kader van het INBOX project. [ZonMw dossiernummer 729102004] Leiden: TNO, Child Health.

Nadere informatie

Informatie voor gezinnen

Informatie voor gezinnen Informatie voor gezinnen Wat is Jeugdbescherming? Jeugdbescherming Regio Amsterdam draagt bij aan de bescherming van kinderen en daardoor aan een blijvend veilige ontwikkeling van kinderen. Kinderen hebben

Nadere informatie

Afscheid van je vertrouwde gezin: (vecht)scheiding en gevolgen voor kinderen

Afscheid van je vertrouwde gezin: (vecht)scheiding en gevolgen voor kinderen Afscheid van je vertrouwde gezin: (vecht)scheiding en gevolgen voor kinderen Ed Spruijt Scheidingsonderzoeker Universiteit Utrecht 32e symposium jeugd- en gezinsonderzoek Nijmegen 15 oktober 2015 Cijfers:

Nadere informatie

Persoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod

Persoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod Persoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod U bent niet de enige Een op de tien Nederlanders heeft te maken met een persoonlijkheidsstoornis of heeft trekken hiervan. De Riagg Maastricht is gespecialiseerd

Nadere informatie

Kindermishandeling. Voor de minderjarige bedreigende of gewelddadige interactievan fysieke, psychische of seksuele aard,

Kindermishandeling. Voor de minderjarige bedreigende of gewelddadige interactievan fysieke, psychische of seksuele aard, Presentatie Kindermishandeling Is elke vorm van: Voor de minderjarige bedreigende of gewelddadige interactievan fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie

Nadere informatie

De ouder-kindrelatie en jeugdtrauma s. Nr. 2018/11, Den Haag, 22 mei Samenvatting

De ouder-kindrelatie en jeugdtrauma s. Nr. 2018/11, Den Haag, 22 mei Samenvatting De ouder-kindrelatie en jeugdtrauma s Nr. 2018/11, Den Haag, 22 mei 2018 De ouder-kindrelatie en jeugdtrauma s pagina 2 van 6 Bij kinderen met traumatische ervaringen (ernstige negatieve jeugdervaringen),

Nadere informatie

MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDER MISHANDELING BEELDENBOX BEELDEND JEUGDHULP VERLENEN

MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDER MISHANDELING BEELDENBOX BEELDEND JEUGDHULP VERLENEN MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDER MISHANDELING BEELDENBOX BEELDEND JEUGDHULP VERLENEN Inleiding Iedere aangemelde cliënt wordt binnen de verwijsindex ingebracht. Dit is een wettelijk opgelegde verplichting,

Nadere informatie

José Valks-Smits, vertrouwensarts Veilig Thuis

José Valks-Smits, vertrouwensarts Veilig Thuis José Valks-Smits, vertrouwensarts Veilig Thuis Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) + Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) = Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling : AMHK Voor alle

Nadere informatie

Vraag 4 Vul in het antwoordformulier in het schema in om welke vorm van mishandeling het gaat:

Vraag 4 Vul in het antwoordformulier in het schema in om welke vorm van mishandeling het gaat: Feedbackvragen Casus Janna Vraag 1 Lees de tekst Definitie van kindermishandeling en bekijk de Kennismaking en de scènes 1, 2 en 3. Beantwoord daarna de vraag. Welke van de volgende facetten of kenmerken

Nadere informatie

Groepstraining Kinderen uit de Knel

Groepstraining Kinderen uit de Knel Groepstraining Kinderen uit de Knel Ouders en kinderen uit de klem van de vechtscheiding start. Startpunt! Over ons Startpunt! is een associatie van vier ervaren mediators met hun wortels in de psychologie,

Nadere informatie

Vechtscheidingen: voor wie een zorg? Linda van Dijk, Youké en Inge Anthonijsz NJi

Vechtscheidingen: voor wie een zorg? Linda van Dijk, Youké en Inge Anthonijsz NJi Vechtscheidingen: voor wie een zorg? Linda van Dijk, Youké en Inge Anthonijsz NJi 18 november 2013 Actuele ontwikkelingen Media Politiek/inspectie Feiten en cijfers/schets problematiek Interventies Richtlijn

Nadere informatie

Informatie voor gezinnen over Jeugdbescherming

Informatie voor gezinnen over Jeugdbescherming Informatie voor gezinnen over Jeugdbescherming Wat is Jeugdbescherming? Jeugdbescherming heette vroeger Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam. Wij dragen bij aan de bescherming van kinderen en daardoor

Nadere informatie

MDA ++ in een notendop

MDA ++ in een notendop MDA ++ in een notendop Landelijke kaders Multidisciplinaire Aanpak Huiselijk geweld, Kindermishandeling en Seksueel geweld/misbruik Bert Groen, sr. Projectleider Huiselijk en Seksueel Geweld MOVISIE Harry

Nadere informatie

Presentatie Huiselijk Geweld

Presentatie Huiselijk Geweld Definitie: Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke- of familiekring van het slachtoffer wordt gepleegd. Hieronder vallen lichamelijke en seksuele geweldpleging, belaging en bedreiging

Nadere informatie

Conflictscheidingen: een effectieve, gezamenlijke en integratieve aanpak. Astrid Altena Nicole Ketelaar Margriet Braun

Conflictscheidingen: een effectieve, gezamenlijke en integratieve aanpak. Astrid Altena Nicole Ketelaar Margriet Braun Conflictscheidingen: een effectieve, gezamenlijke en integratieve aanpak Astrid Altena Nicole Ketelaar Margriet Braun Conflictscheidingen in Nederland Gemiddeld ongeveer 35.000 echtscheidingen per jaar,

Nadere informatie

Aanbod vanuit Humanitas, voorafgaand aan de drie hoofdfasen van de escalatietrap van Glasl November 2015

Aanbod vanuit Humanitas, voorafgaand aan de drie hoofdfasen van de escalatietrap van Glasl November 2015 Aanbod vanuit voorafgaand aan de drie hoofdfasen van de escalatietrap van Glasl November 2015 Fase 0: Humanitas Home-Start biedt een steuntje in de rug aan gezinnen met jonge (tenminste 1 kind in de leeftijd

Nadere informatie

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Inhoudsopgave Overeenkomst meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 2 Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 3 Toelichting meldcode huiselijk

Nadere informatie

Als opvoeden een probleem is

Als opvoeden een probleem is Als opvoeden een probleem is Inhoud 3 > Als opvoeden een probleem is 3 > De Raad voor de Kinderbescherming 5 > Maakt u zich zorgen over een kind? 6 > De rol van de Raad 10 > Maatregelen van Kinderbescherming

Nadere informatie

Als ouders uit elkaar gaan

Als ouders uit elkaar gaan Als ouders uit elkaar gaan Inhoud 3 > Als ouders uit elkaar gaan 4 > De Raad voor de Kinderbescherming 6 > Het ouderschap blijft bestaan 7 > Informatie en consultatie 9 > De rol van de Raad 11 > De rechter

Nadere informatie

Als ouders uit elkaar gaan

Als ouders uit elkaar gaan Als ouders uit elkaar gaan Inhoud 3 > Als ouders uit elkaar gaan 4 > De Raad voor de Kinderbescherming 6 > Het ouderschap blijft bestaan 7 > Informatie en consultatie 9 > De rol van de Raad 11 > De rechter

Nadere informatie

Signaleren en dan? De samenwerking tussen gezondheidszorg en jeugdzorg bij zorg/risico-zwangeren. Roermond, 3 september

Signaleren en dan? De samenwerking tussen gezondheidszorg en jeugdzorg bij zorg/risico-zwangeren. Roermond, 3 september Signaleren en dan? De samenwerking tussen gezondheidszorg en jeugdzorg bij zorg/risico-zwangeren Roermond, 3 september Mevr. N. Coebergh, vertrouwensarts AMK Limburg Dhr. H. Haanstra, kinderarts Maasziekenhuis

Nadere informatie

Centrum Huiselijk Geweld en Kindermishandeling onder één dak 17 juni 2019

Centrum Huiselijk Geweld en Kindermishandeling onder één dak 17 juni 2019 Centrum Huiselijk Geweld en Kindermishandeling onder één dak 17 juni 2019 Wat is de stip op de horizon? Acuut en ernstig geweld duurzaam stoppen, zodat herhaling wordt voorkomen. Dat is onze stip op de

Nadere informatie

Complexe Scheidingen. Erika Holtjer GZ-psycholoog MfNgeregisteerd Mediator Forensich Mediator Coach Collaborative Divorce EMDR practitioner

Complexe Scheidingen. Erika Holtjer GZ-psycholoog MfNgeregisteerd Mediator Forensich Mediator Coach Collaborative Divorce EMDR practitioner Complexe Scheidingen Erika Holtjer GZ-psycholoog MfNgeregisteerd Mediator Forensich Mediator Coach Collaborative Divorce EMDR practitioner Complexe scheiding kind klem tussen ouders en in ontwikkeling

Nadere informatie

1 Inleiding: scheiden en de kinderen 11 2 Opzet van het boek 22 3 Cijfers en feiten over scheiden en kinderen 29

1 Inleiding: scheiden en de kinderen 11 2 Opzet van het boek 22 3 Cijfers en feiten over scheiden en kinderen 29 Inhoud 1 Inleiding: scheiden en de kinderen 11 1.1 Inleiding 11 1.2 Scheiden: een complex proces 1 2 Kader 1.2 Relatietherapie 13 1.3 Effecten in vele landen 1 4 1.4 Matige of ernstige problemen bij kinderen

Nadere informatie

Thema-avond jeugd. 14 september 2017

Thema-avond jeugd. 14 september 2017 Thema-avond jeugd 14 september 2017 Agenda 1.Opening 2.Inleiding financiën jeugd 3.Acties m.b.t. beheersing 4.Financiële foto 5.Praktijk CJG 6.Preventie 7.Preventiekalender 8.Afsluiting Inleiding financiën

Nadere informatie

Congres ouderverstoting 2 juli. Erna Janssen de FamilieAcademie

Congres ouderverstoting 2 juli. Erna Janssen de FamilieAcademie Congres ouderverstoting 2 juli Erna Janssen de FamilieAcademie Programma congres ouderverstoting 2 juli 2016 13:00 opening en inleiding Erna de familieacademie 13:30 Heleen Koppejan-Luitze 14:00 Monique

Nadere informatie

bij ons thuis ging het eerst heel anders...

bij ons thuis ging het eerst heel anders... bij ons thuis ging het eerst heel anders... stop huiselijk geweld, kindermishandeling en overlast bel 0800 2000 (gratis) een veilig thuis, dat doen we samen! www.veiligthuiszuidhollandzuid.nl 1 Een veilig

Nadere informatie

Actuarieel Risicotaxatie Instrument voor Jeugdbescherming (ARIJ)

Actuarieel Risicotaxatie Instrument voor Jeugdbescherming (ARIJ) Actuarieel Risicotaxatie Instrument voor Jeugdbescherming (ARIJ) Mirte Forrer, Jeugdbescherming Regio Amsterdam Claudia van der Put, Universiteit van Amsterdam Jeugdbescherming Ieder kind veilig GGW FFPS

Nadere informatie

Begeleide Omgangsregeling (BOR Humanitas) Projectleider Michel Krijnsen. SAMENWERKINGSPROJECT HUMANITAS/ RvdK/Jeugdzorg/Rechtbank/ MW

Begeleide Omgangsregeling (BOR Humanitas) Projectleider Michel Krijnsen. SAMENWERKINGSPROJECT HUMANITAS/ RvdK/Jeugdzorg/Rechtbank/ MW Begeleide Omgangsregeling (BOR Humanitas) Projectleider Michel Krijnsen SAMENWERKINGSPROJECT HUMANITAS/ RvdK/Jeugdzorg/Rechtbank/ MW Scheiding: een groeiend maatschappelijk probleem Meer problemen in ontwikkeling

Nadere informatie

Directe Hulp bij Huiselijk. U staat er niet alleen voor!

Directe Hulp bij Huiselijk. U staat er niet alleen voor! Directe Hulp bij Huiselijk Geweld U staat er niet alleen voor! U krijgt hulp Wat nu? U bent in contact geweest met de politie of u heeft zelf om hulp gevraagd. Daarom krijgt u nu Directe Hulp bij Huiselijk

Nadere informatie

Complexe scheidingen/ vechtscheidingen en het kind?

Complexe scheidingen/ vechtscheidingen en het kind? Complexe scheidingen/ vechtscheidingen en het kind? Stem van het kind: Villa Pinedo 2 1 3 4 2 Terminologie: vechtscheiding / complexe scheiding Terminologie: In maatschappelijk debat: vechtscheiding Vraag:

Nadere informatie

Kindermishandeling. voor minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard,

Kindermishandeling. voor minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, Kindermishandeling Is elke vorm van: voor minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige

Nadere informatie

Samenwerken met beide ouders. Do s en Don ts voor ouders en jeugdigen

Samenwerken met beide ouders. Do s en Don ts voor ouders en jeugdigen Overzichtskaart Richtlijn Scheiding en problemen van jedigen 1 Intake 2 Behandeling Samenwerken met beide oders 4 Do s en Don ts voor oders en jegdigen Richtlijn Scheiding en problemen van jegdigen www.richtlijnenjegdhlp.nl

Nadere informatie

eerst samenwerken voor directe veiligheid, dan samenwerken voor risicogestuurde zorg

eerst samenwerken voor directe veiligheid, dan samenwerken voor risicogestuurde zorg eerst samenwerken voor directe veiligheid, dan samenwerken voor risicogestuurde zorg Symposium Samen in strijd voor het kind in veiligheid Saxion Enschede 23 november 2017 Sander van Arum onveilige relaties

Nadere informatie

Rode draad voor kindveiligheid in Amsterdam

Rode draad voor kindveiligheid in Amsterdam Rode draad voor kindveiligheid in Amsterdam Vijfhoek & Ronde Tafel, versie 31 juli 2017 1 Introductie De Vijfhoek Kindveiligheid (Ouder- en Kind Teams, Samen DOEN, Veilig Thuis, de William Schrikker groep,

Nadere informatie

Stelselwijziging & Jeugdzorg

Stelselwijziging & Jeugdzorg Stelselwijziging & Jeugdzorg Summersymposium 9 juni 2016 Henrique Sachse Arts M&G, jeugdarts, vertrouwensarts 1 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

Postmaster opleiding veiligheid in gezinnen met risico s

Postmaster opleiding veiligheid in gezinnen met risico s me nse nkennis Postmaster opleiding veiligheid in gezinnen met risico s Veiligheid in gezinnen staat of valt met goede samenwerking in de keten, daarom hebben wij samenwerking tot de kern van deze opleiding

Nadere informatie

Meldcode huiselijk geweld & kindermishandeling Kindcheck

Meldcode huiselijk geweld & kindermishandeling Kindcheck Meldcode huiselijk geweld & kindermishandeling Kindcheck Datum mei 2019 Team Processen Auteur Kees de Groot 1 1. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 1.1 Wat verstaan we onder huiselijk geweld

Nadere informatie

Werkt de aanpak van kindermishandeling en partnergeweld?

Werkt de aanpak van kindermishandeling en partnergeweld? Werkt de aanpak van kindermishandeling en? Eerste resultaten van een grootschalig onderzoek: hoe vaak komen kindermishandeling en voor? En hoe ernstig is het geweld? INLEIDING EERSTE FACTSHEET Werkt de

Nadere informatie

Inhoud. 2 Opzet van het boek... 11 2.1 Inleiding... 12 2.2 Onderzoek Scholieren en Gezinnen... 12 2.3 Indeling van het boek... 14

Inhoud. 2 Opzet van het boek... 11 2.1 Inleiding... 12 2.2 Onderzoek Scholieren en Gezinnen... 12 2.3 Indeling van het boek... 14 V 1 Inleiding............................................................................. 1 1.1 Inleiding bij de tweede druk.......................................................... 2 1.2 Scheiden: een

Nadere informatie

Meerouderschap leidt niet tot stijging vechtscheidingen; 3 argumenten!

Meerouderschap leidt niet tot stijging vechtscheidingen; 3 argumenten! Meerouderschap leidt niet tot stijging vechtscheidingen; 3 argumenten! Stichting Dutch Rainbow Familyprofessionals Inleiding Op 7 december heeft de Staatscommissie Herijking Ouderschap (SHO) haar advies

Nadere informatie

Datum 26 maart 2019 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht Mijn grootste fout is dat ik hulp heb gezocht voor mijn kind

Datum 26 maart 2019 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht Mijn grootste fout is dat ik hulp heb gezocht voor mijn kind 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Afdeling Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den

Nadere informatie

Actuarieel Risicotaxatie Instrument voor Jeugdbescherming (ARIJ) Mirte Forrer, gedragsdeskundige Stefanie Meijs, senior gezinsmanager

Actuarieel Risicotaxatie Instrument voor Jeugdbescherming (ARIJ) Mirte Forrer, gedragsdeskundige Stefanie Meijs, senior gezinsmanager Actuarieel Risicotaxatie Instrument voor Jeugdbescherming (ARIJ) Mirte Forrer, gedragsdeskundige Stefanie Meijs, senior gezinsmanager Jeugdbescherming Ieder kind veilig Intensief Systeemgericht Casemanagement

Nadere informatie

Uitgebreide omschrijving van het programma 09.30-10.00 uur: Binnenkomst, koffie en thee.

Uitgebreide omschrijving van het programma 09.30-10.00 uur: Binnenkomst, koffie en thee. Uitgebreide omschrijving van het programma 09.30-10.00 uur: Binnenkomst, koffie en thee. 10.00-10.15 uur: Welkom en inleiding. 10.15-11.15 uur: Een ander geluid als het gaat om gezin en relatie 1. Wat

Nadere informatie

Trainingen, workshops en coaching

Trainingen, workshops en coaching Trainingen, workshops en coaching Aanbod 2015-2016 professionals en gemeenten Beschermen & Versterken Trainingen, workshops en coaching De Jeugd- & Gezinsbeschermers zet zich in voor de bescherming van

Nadere informatie

Mariëlle Dekker Direkteur Augeo Foundation

Mariëlle Dekker Direkteur Augeo Foundation Mariëlle Dekker Direkteur Augeo Foundation WHY aanpak kindermishandeling Veilig opgroeien Herstel WHY van het schadefonds maatschappelijke uiting solidariteit erkenning van het onrecht en leed geschade

Nadere informatie

Datum 13 oktober 2015 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht 'Aantal vechtscheidingen groeit explosief'

Datum 13 oktober 2015 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht 'Aantal vechtscheidingen groeit explosief' 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Wat te doen bij kindermishandeling en/of huiselijk geweld

Wat te doen bij kindermishandeling en/of huiselijk geweld Wat te doen bij kindermishandeling en/of huiselijk geweld Als er binnen Stad & Esch een vermoeden bestaat van kindermishandeling en/of huiselijk geweld, dan zal Stad & Esch handelen in de volgende stappen:

Nadere informatie

Formulier voor schriftelijke melding van (vermoedens) van huiselijk geweld en kindermishandeling

Formulier voor schriftelijke melding van (vermoedens) van huiselijk geweld en kindermishandeling Postadres Postbus 6033 2001 HA Haarlem of info@veiligthuis-ken.nl Bezoekadres Oostvest 60 2011AK Haarlem Formulier voor schriftelijke melding van (vermoedens) van huiselijk geweld en kindermishandeling

Nadere informatie

AMHK-vorming en de GGD s

AMHK-vorming en de GGD s AMHK-vorming en de GGD s Presentatie op 12 maart 2014 Directeuren en managers GGD en Wicher Pattje Programmaleider Ondersteuningsprogramma VNG AMHK-vorming Bijeenbrengen van functies AMK en (A)SHG Bijeenbrengen

Nadere informatie

KIND OMGAAN MET DE SCHEIDING INFORMATIE OVER GEVOLGEN VERANDERINGEN BIJ KIND. Het kind weet niet om te gaan met de scheiding

KIND OMGAAN MET DE SCHEIDING INFORMATIE OVER GEVOLGEN VERANDERINGEN BIJ KIND. Het kind weet niet om te gaan met de scheiding OUDER 1 OUDER 2 KIND 1 KIND 2 KIND 3 KIND 4 DATUM KIND OMGAAN MET DE SCHEIDING Het kind weet om te gaan met de scheiding Het kind weet niet om te gaan met de scheiding INFORMATIE OVER GEVOLGEN Het kind

Nadere informatie

KIND OMGAAN MET DE SCHEIDING INFORMATIE OVER GEVOLGEN VERANDERINGEN BIJ KIND BAND MET OUDERS. Het kind weet om te gaan met de scheiding

KIND OMGAAN MET DE SCHEIDING INFORMATIE OVER GEVOLGEN VERANDERINGEN BIJ KIND BAND MET OUDERS. Het kind weet om te gaan met de scheiding OUDER 1 OUDER 2 KIND 1 DATUM KIND OMGAAN MET DE SCHEIDING Het kind weet om te gaan met de scheiding Het kind weet niet om te gaan met de scheiding INFORMATIE OVER GEVOLGEN Het kind is op de hoogte gebracht

Nadere informatie

Factsheet zorgmeldingen over kinderen in Amsterdam Versie 1.0 22-12- 2014

Factsheet zorgmeldingen over kinderen in Amsterdam Versie 1.0 22-12- 2014 Factsheet zorgmeldingen over kinderen in Amsterdam Versie 1.0 22-12- 2014 Deze factsheet over zorgmeldingen is bestemd voor professionals van gecontracteerde partijen die gespecialiseerde jeugdhulp bieden

Nadere informatie

1 Triage aan de voordeur op basis van de binnengekomen melding

1 Triage aan de voordeur op basis van de binnengekomen melding TRIAGE-INSTRUMENT VEILIG THUIS 0.6 - WERKDOCUMENT (voor de instructie zie de handleiding van het triage-instrument) 1 Triage aan de voordeur op basis van de binnengekomen melding Beschrijf de zorg die

Nadere informatie

Als ouders gaan scheiden

Als ouders gaan scheiden Als ouders gaan scheiden Over de Raad voor de Kinderbescherming September 2009 Justitie Ministerie van Justitie Raad voor de Kinderbescherming Als ouders gaan scheiden Met de meeste kinderen en jongeren

Nadere informatie

SIGNS OF SAFETY EN DE MELDCODE KINDERMISHANDELING EN HUISELIJK GEWELD

SIGNS OF SAFETY EN DE MELDCODE KINDERMISHANDELING EN HUISELIJK GEWELD pagina 1 pagina 2 SIGNS OF SAFETY EN DE MELDCODE KINDERMISHANDELING EN HUISELIJK GEWELD pagina 3 Problematiek pagina 4 Omvang van de problematiek 45% van de Nederlandse bevolking ooit/vaker slachtoffer

Nadere informatie

Advanced Therapy. Jeugd- en opvoedhulp. Ibtisam Rizkallah Charlotte Stoop

Advanced Therapy. Jeugd- en opvoedhulp. Ibtisam Rizkallah Charlotte Stoop Advanced Therapy Jeugd- en opvoedhulp Ibtisam Rizkallah Charlotte Stoop 06-44464540 026-3891964 info@advancedtherapy.nl Inhoudsopgave 1 1. Jeugdhulp niveau 1... 2 2. Jeugdhulp niveau 2... 5 3. Jeugdhulp

Nadere informatie

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling Versie februari 2012 Je huilde Logisch, je was nog zo klein En wat kon je anders Wanneer er niemand voor je kon zijn? Ik heb het geprobeerd Maar ik was

Nadere informatie

Scheiding en kinderen

Scheiding en kinderen Scheiding en kinderen Dat ik van mijn vader hou, Doet moeder soms verdriet En dat ik van mijn moeder hou Dat weet mijn vader niet. Zo draag ik mijn geheimen mee En loop van hier naar daar. Nog altijd hou

Nadere informatie

Een verborgen epidemie

Een verborgen epidemie Een verborgen epidemie The three types of ACEs include: Omschrijving kindermishandeling Elke vorm van voor het kind of de jongere tot 18 jaar schadelijk lichamelijk, seksueel of psychisch contact Door

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

themaconferentie Kindermishandeling

themaconferentie Kindermishandeling Conferentie Kindermishandeling 19 april 2016 Onder grote belangstelling vond op dinsdag 19 april de themaconferentie Kindermishandeling plaats. Bij aanvang plaatste dagvoorzitter Robbert van Heiningen

Nadere informatie

Veiligheid voorop? Lokale aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling: belemmeringen, uitdagingen en oplossingsrichtingen

Veiligheid voorop? Lokale aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling: belemmeringen, uitdagingen en oplossingsrichtingen Veiligheid voorop? Lokale aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling: belemmeringen, uitdagingen en oplossingsrichtingen Nic Drion Senior adviseur ndrion@nji.nl 1 Waarvoor doen we het ook al weer? 119.000

Nadere informatie

Jonge mensen, volwassen zorgen omgang met adolescenten die te maken hebben met geweld

Jonge mensen, volwassen zorgen omgang met adolescenten die te maken hebben met geweld Jonge mensen, volwassen zorgen omgang met adolescenten die te maken hebben met geweld Karin van Rosmalen Nooijens Aiotho (arts in opleiding tot huisarts en onderzoeker) 19 12 2013 Inhoud Géén definities

Nadere informatie

Vraag standaard naar de veiligheid in het gezin. Acuut gevaar? Stap 0: overweeg altijd: kán hier sprake zijn van kindermishandeling?

Vraag standaard naar de veiligheid in het gezin. Acuut gevaar? Stap 0: overweeg altijd: kán hier sprake zijn van kindermishandeling? Digitaal stroomdiagram op basis van de Meldcode (Eerst komen alleen de 5 stappen in beeld, als je op de stap klikt, wordt de tekst onder elke stap zichtbaar) De stappen 1 t/m 4 kunnen door elkaar heen

Nadere informatie

(ex)partnerschap en ouderschap bij scheiding. Claire Wiewauters Gezinspedagoog, psychotherapeut, onderzoeker

(ex)partnerschap en ouderschap bij scheiding. Claire Wiewauters Gezinspedagoog, psychotherapeut, onderzoeker (ex)partnerschap en ouderschap bij scheiding Claire Wiewauters Gezinspedagoog, psychotherapeut, onderzoeker 1 28/10/20 14 Wat is voor jou goed ouderschap na scheiding? scheiding = transitie in gezinsvorm

Nadere informatie

Ouderverstoting - Over tussenkomen in familiezaken en in familierelaties. Complexe dynamieken tussen ouders en kinderen (na scheiding) Ann Buysse

Ouderverstoting - Over tussenkomen in familiezaken en in familierelaties. Complexe dynamieken tussen ouders en kinderen (na scheiding) Ann Buysse Ouderverstoting - Over tussenkomen in familiezaken en in familierelaties Complexe dynamieken tussen ouders en kinderen (na scheiding) Ann Buysse Poll 1 Bij ouderverstoting is het belangrijk dat de professioneel

Nadere informatie

Veilig Thuis. 1Gelderland Noord & Midden

Veilig Thuis. 1Gelderland Noord & Midden Veilig Thuis advies en meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Werkconferenties in de zes regio s 1 Programma Werkconferentie Presentatie, wat brengt Veilig Thuis, Regionale werktafels met opdrachten

Nadere informatie

VIDEO FEEDBACK ALS SUCCESVOL INSTRUMENT BIJ OUDERSCHAPSONDERZOEK Versterking van de positie van het kind en beïnvloeding van strijd tussen ouders door het beeld Contactbehoefte van het kind Kwaliteit van

Nadere informatie

Naar een evidence-based aanpak van conflictscheidingen Corine de Ruiter Hoogleraar Forensische psychologie Maastricht University

Naar een evidence-based aanpak van conflictscheidingen Corine de Ruiter Hoogleraar Forensische psychologie Maastricht University Naar een evidence-based aanpak van conflictscheidingen Corine de Ruiter Hoogleraar Forensische psychologie Maastricht University Aan tafel college Fontys Hogeschool Tilburg: 19 juni 2018 Verontrustende

Nadere informatie

De rol van het sociale netwerk bij (v)echtscheidingen

De rol van het sociale netwerk bij (v)echtscheidingen De rol van het sociale netwerk bij (v)echtscheidingen Catrin Finkenauer, Margreet Visser, Kim Schoemaker, Esther Kluwer, Rachel van der Rijken, & Justine van Lawick Rank Land Divorce-tomarriage ratio %

Nadere informatie

Gemeente Delft. In de bijlage is een overzicht opgenomen van definities.

Gemeente Delft. In de bijlage is een overzicht opgenomen van definities. Samenleving Gemeente Delft bezoekadres: Stationsplein 1 2611 BV Delft IBAN NL21 BNGH 0285 0017 87 t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Postbus 78, 2600 ME Delft Aan de gemeenteraad Behandeld door Olga Lemmen

Nadere informatie

Als het rommelt in de roze wolk. Marieke Bink-Buis verloskundige

Als het rommelt in de roze wolk. Marieke Bink-Buis verloskundige Als het rommelt in de roze wolk Marieke Bink-Buis verloskundige Inhoud presentatie Voorstellen Toename problematiek Belang van opsporen kwetsbare zwangeren Bedreiging zwangerschap Kwetsbaarheid herkennen

Nadere informatie

Protocol problematische gezinssituaties

Protocol problematische gezinssituaties P7 Protocol problematische gezinssituaties Pagina 2 van 7 Voorwoord Deze richtlijn is opgesteld als om praktische handvatten te geven naast de Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk geweld. Dit protocol

Nadere informatie

Notitie over problematische scheidingen

Notitie over problematische scheidingen Notitie over problematische scheidingen September 2013 Inleiding De afgelopen maanden is er o.a. vanuit de jeugdzorg steeds meer aandacht gekomen voor de zogenoemde problematische scheidingen 1. Die aandacht

Nadere informatie

Inhoud. plaatsbepaling en verklaringsmodel... 9. met een verstandelijke beperking... 27. Literatuur... 8. verstandelijke beperking...

Inhoud. plaatsbepaling en verklaringsmodel... 9. met een verstandelijke beperking... 27. Literatuur... 8. verstandelijke beperking... XIII Inhoud 1 Het handboek SOS Snelle Opvang bij Seksueel misbruik..................... 1 1.1 Doelgroep van het handboek SOS..................................................... 2 1.2 Het belang van het

Nadere informatie

WORKSHOP BEZOEKRUIMTE-BEMIDDELING 12 december 2013 18/12/2013 CAW LIMBURG 1

WORKSHOP BEZOEKRUIMTE-BEMIDDELING 12 december 2013 18/12/2013 CAW LIMBURG 1 WORKSHOP BEZOEKRUIMTE-BEMIDDELING 12 december 2013 18/12/2013 CAW LIMBURG 1 1. Draaiboek Bezoekruimten Limburg Voorstelling medewerkers Aanmelding Intakeprocedure Weigeringscriteria Begeleiding: stappenplan

Nadere informatie

Werkwijze Veilig Thuis

Werkwijze Veilig Thuis Werkwijze Veilig Thuis Elizabeth Hamelinck Beleidsadviseur en trainer - Veilig Thuis Hollands Midden 31/5/17 1 1 Programma - Onderzoek door Veilig Thuis - Huiselijk geweld / geweld in afhankelijkheidsrelaties

Nadere informatie

Mediation bij en na scheiding

Mediation bij en na scheiding Advanced Therapy Mediation bij en na scheiding Ibtisam Rizkallah Wim Stoop Charlotte Stoop 06-44464540 026-3891964 info@advancedtherapy.nl Inhoudsopgave Wat is mediation?... 3 Wanneer biedt mediation de

Nadere informatie

Eerste resultaten inzet centrale zorgverlener s-hertogenbosch

Eerste resultaten inzet centrale zorgverlener s-hertogenbosch Eerste resultaten inzet centrale zorgverlener s-hertogenbosch In het voorjaar van 2018 heeft proeftuin s-hertogenbosch een evaluatie uitgevoerd naar de rol van de centrale zorgverlener. Deze evaluatie

Nadere informatie

P. de Beurs, psychiater en adviseur voor de IGZ

P. de Beurs, psychiater en adviseur voor de IGZ P. de Beurs, psychiater en adviseur voor de IGZ Dilemma s bij risicotaxatie Risicotaxatie is een nieuw en modieus thema in de GGZ Veilige zorg is een illusie Hoe veiliger de zorg, hoe minder vrijheid voor

Nadere informatie

(Potentiële) belangenverstrengeling. Geen. Relevante relaties met bedrijven --- Aard van de relatie ---

(Potentiële) belangenverstrengeling. Geen. Relevante relaties met bedrijven --- Aard van de relatie --- (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Relevante relaties met bedrijven --- Aard van de relatie --- NTS congres 2019 Omzien naar elkaar! Afspraak. Doelen Aan het einde van de workshop kan de cursist

Nadere informatie

Workshop Huisverbod. Gespreksleider Aaf Tiems, Min. VWS Gineke Kuin, Gemeente Breda Debbie Maas, SHG West-Brabant.

Workshop Huisverbod. Gespreksleider Aaf Tiems, Min. VWS Gineke Kuin, Gemeente Breda Debbie Maas, SHG West-Brabant. Workshop Huisverbod Gespreksleider Aaf Tiems, Min. VWS Gineke Kuin, Gemeente Breda Debbie Maas, SHG West-Brabant. Investeringen Gemeente West-Brabant - Convenantafspraken - Programma Afhankelijk & Veilig

Nadere informatie

Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl

Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl Introductie Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl 08/03/2018 SANNE NIEMER Onderzoeker kinderen en obesitas VU-projectleider LEFF 2 Waarom lastig om te bespreken? Vrees voor negatieve reacties

Nadere informatie

Mentale kracht in de Forensische Psychiatrie

Mentale kracht in de Forensische Psychiatrie Mentale Mentale kracht in de Forensische Psychiatrie LFPZ,Zeeland, 11 juni 2009 Jan Auke Walburg Principes van positieve psychologie Bestudering positieve subjectieve ervaringen en constructieve cognities.

Nadere informatie