Jaargang 6, nr. 3 Jaargang 6, nr. 4 (december 2011) Veranderingen in 2012 2011 is niet alleen een markant jaar vanwege het 10-jarig bestaan van BoerenNatuur maar ook door een aantal cruciale veranderingen die zich op landelijk en Europees niveau voordoen. Overheersend is natuurlijk de verontrustende euro- en schuldencrisis in Europa. Dat maakt veel zaken onzeker maar zeker is dat op veel terreinen krimp en bezuinigingen voelbaar zullen worden. Hoe dit alles gaat uitwerken naar de agrarische sector en naar de continuïteit van het agrarisch natuur- en landschapsbeheer, is nog moeilijk te voorspellen maar duidelijk is al wel dat alle hens aan dek moet om tijdig te anticiperen op nieuwe ontwikkelingen en op zoek te blijven naar mogelijkheden die het agrarisch bedrijf levensvatbaar houdt. Het recent gesloten decentralisatieakkoord Natuur tussen het Rijk en de provincies geeft grote onduidelijkheden over de voortzetting van het agrarisch natuur- en landschapsbeheer buiten de EHS en wellicht ook binnen de EHS. Rijk en provincies willen in de toekomst niet meer betalen voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer buiten de EHS. Een andere ontwikkeling die ons sterk bezig houdt zijn de wetsvoorstellen van de EU commissie over het nieuwe GLB. Op ons terrein zijn de vergroeningsvoorstellen een zeer belangrijk punt. Het bestuur van BoerenNatuur heeft besloten om een kleine kerngroep uit ons ledenbestand samen te stellen die gaat onderzoeken hoe de nieuwe EU voorstellen in de praktijk een meerwaarde kunnen krijgen voor het agrarisch natuur- en landschapsbeheer. Verderop in deze nieuwsbrief meer hierover. Het bestuur wil verandering brengen in onze deelname aan de landelijke belangenbehartiging. Wij hebben met het samengaan begin dit jaar van onze landelijke koepel Natuur en Platteland Nederland (NPN) met Stichting Beheer Natuur en landschap (SBNL) tot het nieuwe APnl (agrarisch en particulier natuur- en landschapsbeheer) beoogd om tot een slagvaardig- en landsdekkende belangenorganisatie te komen. Dit slaagt echter onvoldoende. ZLTO en de in het westen van ons land opererende koepel Veelzijdig Boerenland willen niet participeren in APnl maar de belangenbehartiging in eigen hand houden. Wel zijn deze organisaties voor een landelijk afstemmingsoverleg maar willen, al naar gelang de landelijke thema s die spelen, zelf blijven beslissen hoe zij zich daarin willen manifesteren. Lees verder.. "Ondernemen met Natuur" Het agrarisch en particulier natuuren landschapsbeheer staat volop in de schijnwerpers. Tegelijkertijd is er van alles aan de hand rond bezuinigingen en een nieuw groen Europees landbouwbeleid. Boeren en particulieren kunnen daar individueel of gezamenlijk (via de ANV s) op inspelen. In de speciale uitgave Ondernemen met Natuur staan verschillende creatieve ideeën en oplossingen. U kunt die uitgave op internet lezen. Kijk hiervoor op de site van BoerenNatuur: www.boerennatuur.nl onder het kopje "Nieuws", "Ondernemen met Natuur". Wilt u een gedrukt exemplaar, stuur dan even een mailtje naar info@boerennatuur.nl Het themanummer is een speciale bijlage bij het blad Inzicht in Natuur. Dit kwartaalblad van APnl en SBNL biedt als enige in Nederland volop informatie over agrarisch en particulier natuur - en landschapsbeheer. Ook Inzicht inclusief het themanummer is via onze website te bekijken. Abonnement Interessant? Neem een abonnement! Het is extra voordelig voor leden van een Agrarische Natuurvereniging. Het kost slechts 8 euro per jaar (inclusief btw en inclusief verzendkosten). Normaal kost een jaarabonnement 12,50 euro. Het lage tarief geldt ook voor leden van de LTO-organisaties. Het aanmeldingsformulier staat op ook op de website vermeld.
2 Dit vaststellende heeft het bestuur van BoerenNatuur in november jl. besloten niet langer door te gaan met het APnl-concept en de hiermee verbonden Werkgroep waarin ook LTO Noord participeert. Ook wij willen op landelijk niveau meer zelfstandig ons eigen beleid uitdragen en meer direct betrokken zijn bij de dossiers die voor onze agrarische natuurverenigingen van belang zijn. Ontwikkelingen ANV Drenthe Ons besluit is inmiddels in het APnl-bestuur besproken en begin volgend jaar zal toegewerkt worden naar een landelijk afstemmingsoverleg waaraan alle relevante partijen voor het agrarisch- en particulier natuur- en landschapsbeheer kunnen deelnemen. 2011 loopt teneinde. In dit jaar is onzekerheid gekomen over de continuïteit van de collectieve gebiedsaanpak van het agrarisch natuur- en landschapsbeheer. Die onzekerheid moet zo gauw mogelijk de wereld uit. De toekomst van de grutto, leeuwerik, kiekendief en kleinschalige landschappen staat of valt met de mogelijkheid van overheidsfinanciering van de gebiedsgerichte collectieve aanpak door ANV s. Ook in 2012 zullen we ons hiervoor sterk (blijven) maken! Ik wens u fijne kerstdagen en een voorspoedig 2012. Everhardus Togtema. Toekomst agrarisch natuur beheer aan zijden draadje De toekomst van het agrarisch natuur- en landschapsbeheer hangt aan een zijden draadje. Staatssecretaris Henk Bleker bezuinigt fors op natuurbeheer. Om de bezuinigingen te realiseren wil hij het agrarisch natuurbeheer buiten de EHS niet langer uit de rijksbegroting betalen. Bij BoerenNatuur ligt 85% van alle agrarisch natuurbeheer buiten de EHS. Wij moeten dan denken aan de gebieden met weidevogel- en akkervogelbeheer, de ganzengebieden en de kleinschalige landschappen van de Friese Wouden en het Groninger Zuidelijk Westerkwartier. In het zomernummer schreven we al over de oprichting van ANV Drenthe: de eerste provinciedekkende agrarische natuurvereniging van Nederland. Nu, een half jaar later, is er veel gebeurd in het Drentse. Er wordt hard gewerkt aan zowel het inrichten van de interne organisatie als het extern op de kaart zetten van de organisatie. Er worden gesprekken gevoerd met de bestaande verenigingen over de wijze waarop de samenwerking wordt georganiseerd en kennismakingsgesprekken gevoerd met gemeenten en andere mogelijke samenwerkingspartners. Om dit ambitieuze initiatief grondig op te zetten, wordt op dit moment gewerkt aan het schrijven van een praktisch beleidsplan. Waar wil de vereniging naar toe en hoe moet dat worden georganiseerd? Voor deze werkzaamheden heeft ANV Drenthe een financiële bijdrage toegekend gekregen van LTO Noord fondsen. Ook BoerenNatuur ondersteunt de ANV bij deze opstart, door het leveren van een bijdrage aan het opstellen van het beleidsplan. Lees verder...
BoerenNatuur Nieuws Bleker wil het beheer van deze gebieden overhevelen naar het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB), bij voorkeur pijler 1. Dat lijkt een mooi gebaar. GLB is immers een grote geldbron. Schijn bedriegt echter. Pijler 1 leent zich niet voor financiering van collectief agrarisch natuurbeheer. Geld uit pijler 1 mag alleen worden uitgekeerd aan individuele agrariërs die, naast andere verplichtingen, een klein deel van hun grond braak leggen voor natuur, het zogenaamde ecologisch focusgebied. En pijler 1-geld mag niet worden gebruikt voor beheer. Van de ecologische focusgebieden mag dan ook geen grote bijdrage aan de natuur worden verwacht. Het is bijvoorbeeld niet geschikt voor het collectieve weidevogelbeheer. En met dit collectieve beheer boeken de agrarische natuurverenigingen (ANV s) nu juist steeds betere resultaten. Zonder dit beheer is de grutto als Nederlandse broedvogel ten dode opgeschreven. BoerenNatuur heeft de staatssecretaris hier in een brief op gewezen en heeft ook de Tweede Kamer geïnformeerd. BoerenNatuur stelt voor om agrarisch natuurbeheer te betalen uit pijler 2 van het GLB. De voorwaarden van pijler 2 passen veel beter bij agrarisch natuurbeheer. Maar ook aan pijler 2 kleeft een nadeel. Pijler 2 geld mag alleen worden besteed als de Nederlandse overheid er een flinke eigen bijdrage bij legt. En dat wil Bleker immers niet? De laatste optie is nog dat provincies er eigen geld bij leggen. Sommige provincies, zoals Friesland, lijken hiertoe bereid. Maar dat is nog allerminst zeker. Ook provincies zullen niet ontkomen aan bezuinigingen. Bovendien wil Bleker de aansturing van het agrarisch natuurbeheer buiten de EHS niet overdragen aan de provincies. En welke provincie wil geld steken in beleid waar ze niets over te vertellen hebben? Al met al tekent zich een uiterst somber toekomstperspectief af voor het agrarisch natuur- en landschapsbeheer in Nederland en dat terwijl de ANV s er de laatste jaren zulke goede resultaten mee boeken. BoerenNatuur gaat niet bij de pakken neerzitten. In 2012 maakt zij middelen vrij voor een extra inspanning om de toekomst van het agrarisch natuurbeheer veilig te stellen. BoerenNatuur zet in 2012 Meer akkerranden- beheer in Flevoland Mede op aandringen van BoerenNatuur en met steun van Provinciale Staten heeft Gedeputeerde Staten van Flevoland besloten om het akkerrandenbeheer in 2012 en 2013 te verruimen. De Subsidieregeling Natuur- en Landschapsbeheer (SNL) is de komende jaren als gevolg van de rijksbezuinigingen gesloten. Provinciale Staten vinden dat er voor het agrarisch natuurbeheer en de ANV s echter toch mogelijkheden moeten zijn voor uitbreiding. Besloten is om een projectvoorstel voor akkerrandenbeheer van Waterschap Zuiderzeeland, dat om financiële redenen was aangehouden, alsnog te honoreren. BoerenNatuur overlegt nog met het waterschap over de rol die de ANV s kunnen krijgen in de uitvoering van dit project. Algemene Voorjaars- in op GLB en innovatie De ANV s gaven op 14 december jl. in de Algemene Najaarsvergadering van BoerenNatuur hun goedkeuring aan het jaarplan voor 2012. Dat staat in het teken van het nieuwe GLB. Voorzitter Togtema sprak zijn zorg uit over de toekomst van het agrarisch natuur- en landschapsbeheer. Agrarisch natuurbeheer lijkt bijna volledig afhankelijk te worden van het GLB. Paul Terwan wist de aanwezigen echter te vertellen dat het nieuwe GLB allerlei belemmeringen opwerpt voor het agrarisch natuurbeheer. Lees verder... 3 vergadering BoerenNatuur De Algemene Voorjaarsvergadering van BoerenNatuur wordt gehouden op donderdag 22 maart 2012. De presentatie van Paul Terwan is te vinden op de website van BoerenNatuur, kijk bij nieuws en algemene ledenvergadering BoerenNatuur december 2011. We zijn druk bezig met de invulling van het programma. Maar noteer de datum alvast in uw agenda.
4 De ANV s keurden het plan van BoerenNatuur goed om in 2012 een verhoogde inspanning te leveren om het GLB voor het agrarisch natuurbeheer te optimaliseren. BoerenNatuur ontwikkelt voorstellen voor verbetering van de wetgeving en modellen voor een praktische uitvoering van het nieuwe beleid, met ANV s in een sleutelrol. BoerenNatuur wil ook een prominentere rol spelen in het landelijke overleg over de hervorming van het GLB met het ministerie van EL&I en het IPO. Een tweede speerpunt voor 2012 is innovatie. Meer dan ooit wordt van de ANV s kwaliteit en organisatiekracht gevraagd. BoerenNatuur verhoogt in 2012 zijn inspanningen om de ANV s hierin te begeleiden. Met name de interne kwaliteitsborging binnen de ANV s is een aandachtspunt. BoerenNatuur ziet zichzelf als interne kwaliteitsbewaker voor de ANV s. Het nieuwe GLB stelt naar verwachting hogere eisen aan het vermogen van zelfsturing van de ANV s en geeft ruimte voor nieuwe formules voor het beheer. BoerenNatuur pakt die uitdagingen op door met vernieuwende voorstellen te komen. BoerenNatuur formeert in 2012 speciale teams voor het nieuwe GLB en voor de vernieuwing van beheerpakketten voor collectief agrarisch natuur- en landschapsbeheer. Natuurvriendelijke oevers in Groningen Afgelopen 2 maanden zijn op 8 agrarische bedrijven de locaties bekeken voor de aanleg van natuurvriendelijke oevers aangelegd. De aanleg maakt onderdeel uit van het project Groenblauwe Diensten Groningen. Dit project is een samenwerkingsverband tussen Waterschap Noorderzijlvest, Provincie Groningen en BoerenNatuur. Waterschap Noorderzijlvest wil met dit project onderzoeken op welke manier samen met ANV s succesvolle blauwe diensten uitgevoerd kunnen worden. Het motto is samen de dienst uitmaken Onder leden van de ANV s is veel belangstelling voor de aanleg van natuurvriendelijke oevers, zo bleek uit een eerste inventarisatieronde. Hieruit zijn 8 locaties geselecteerd. Belangrijk aandachtspunt is de ligging van de natuurvriendelijke oever in een hoofdwatergang waar volgens de Kaderrichtlijn Water natuurvriendelijke oevers gerealiseerd moeten worden. De aanlegkosten zijn voor rekening van het project. Met de eigenaren wordt een beheerovereenkomst afgesloten met bijbehorende vergoedingen. Bij de aanleg wordt zoveel mogelijk werk met werk gemaakt, bijvoorbeeld in combinatie met herstellen van oevers en kaden. Verwacht wordt dat komend voorjaar de eerste natuurvriendelijke oever aangelegd gaat worden. Tweede landelijke dag voor ANV's Vogelbescherming Nederland, ZLTO, Veelzijdig Boerenland en APnl organiseren op woensdag 15 februari 2012 de tweede Landelijke Dag voor Agrarische Natuurverenigingen in De Schakel te Nijkerk. Het thema van de Landelijke Dag 2012 is Agrarisch natuurbeheer: samen beter! De terugtredende overheid vraagt om andere vormen van samenwerking. Wat betekenen die veranderingen voor de rol en het werk van Agrarische Natuurverenigingen? In het hele land houden groepen agrariërs zich actief bezig met agrarisch natuurbeheer, zoals weide- en akkervogelbeheer en botanisch beheer. Hoe kunnen ANV s, samen met andere partijen, boerenlandvogels en andere natuurwaarden in het landelijk gebied beter beschermen? In boeiende presentaties en workshops komen deze vragen aan de orde. Het definitieve programma wordt in de eerste week van januari 2012 bekend gemaakt op de website www.vogelbescherming.nl/ landelijkedaganv. Op de Landelijke Dag 2012 zal ook de Agrarisch Natuurbeheerprijs van Vogelbescherming Nederland worden uitgereikt. Hiermee steunt Vogelbescherming Nederland de meest vernieuwende en vogelvriendelijke initiatieven van ANV s. Vogelbescherming Nederland heeft in totaal 30.000 aan prijzengeld beschikbaar gesteld. Het beste initiatief krijgt bovendien de wisseltrofee De Bronzen Grutto. Meer informatie over de prijsvraag en het deelnameformulier is te vinden op www.vogelbescherming. nl/prijsvraaganv. Lees verder...
Naast de aanleg en het beheer van natuurvriendelijke oevers worden ook andere diensten ontwikkeld zoals de aanleg van bufferstroken op bouwland om emissies naar het oppervlaktewater te verminderen, het laten staan van riet in sloten, de aanleg en het beheer van stuwtjes om water langer vast te houden op hogere percelen en een cursus waterbeheer op de akker. De cursus is inmiddels met 19 deelnemers van start gegaan. Voor meer informatie kunt u terecht bij: G. van Drooge, e-mail: gvdrooge@projectenltonoord.nl Bijstelling collectieve beheerplannen In alle provincies is de afgelopen maanden weer een flinke slag geslagen om alle collectieve beheerplannen van de ANV's te actualiseren. Een flinke klus, ondanks het feit dat uitbreiding van het aantal hectares vrijwel nergens mogelijk was. Telkens opnieuw wist de Toolkit de intekenaars te verrassen met nieuwe foutmeldingen. Dankzij het aanhoudende geduld van de Gebiedscoördinatoren staat inmiddels bijna al het beheer correct in de Toolkit. In Drenthe verzorgde BoerenNatuur de gebiedscoördinatie voor het akkerfaunabeheer in alle vier de plangebieden in de provincie. Na de start van het akkerfaunabeheer volgens SNL vorig jaar bleek de belangstelling voor de randen in vrijwel alle gebieden te zijn gegroeid. Het aantal nog beschikbare Drentse hectares was dan ook snel vergeven. In Flevoland lijkt het beheer volgens SNL te stagneren. Ook de invoering van het speciale Flevolandse pakket heeft niet geleid tot grote aantallen hectares beheer. Omdat ook in Flevoland dit jaar geen ruimte is voor uitbreiding van het aantal hectares, ziet het er niet naar uit dat hierin nog veel vooruitgang wordt geboekt. Dat de Flevolandse agrariërs toch wel degelijk kansen zien voor agrarisch natuurbeheer blijkt echter uit de grote belangstelling voor de verschillende FAB-randenprojecten in deze provincie. In Friesland bood BoerenNatuur de ANV's advies en ondersteuning bij het opstellen van het Collectief Beheerplan. Er werd een checklist opgesteld die diende als een advies-handleiding voor het opstellen van het plan en voor kwaliteitsverbetering van het mozaïekbeheer. Ondanks het uitblijven van de inzet van extra hectares hebben de gebiedscoördinatoren zich erg flexibel getoond; het merendeel van de plannen heeft een kwaliteitsslag kunnen maken en de mozaïeken zijn, voor zover mogelijk, geoptimaliseerd. In de Provincie Groningen kon de vrijval van financiële middelen uit de PSAN-regeling worden besteed binnen de kerngebieden. Door middel van een verdeelsleutel (benodigd areaal voor de doelsoort in relatie met het beheer) is het budget verdeeld over de weide- en akkervogel ANV s. Zo kon toch nog extra beheer worden weggezet wat het maatwerk in de gebieden ten goede komt. De nauwe samenwerking tussen de ANV s maakt het collectief beheer tot een succes in Groningen. Meander wil biomassa uit Drentsche Aagebied gaan verwaarden De Agrarische Natuurvereniging (ANV) Meander krijgt een subsidie van 48.500 euro voor het project 'Energie als onderdeel van de kringloop op agrarische bedrijven'. Het is een subsidieverlening vanuit het Interreg IVa-project Nachhaltige Energien Niederlande Deutschland (NEND) op het gebied van duurzame energie. Binnen NEND werken overheden, bedrijven en kennisinstellingen uit het Eems Dollard Regio samen rondom de thema's: energiebesparing, duurzaam bouwen, biomassa uit landschap en zonneenergie. In dit haalbaarheidsonderzoek zal worden onderzocht of de biomassa die vrijkomt in het Nationaal Landschap Drentsche Aa door lokale agrarische bedrijven en natuurorganisaties op kleinschalige wijze kan worden bewerkt zodat de biomassa weer ten goede komt aan het gebied zelf. Vanuit het NEND zal eveneens aan de ANV Meander een subsidie worden verleend van 40.000 euro voor het project 'Centrale energieopwekking uit biomassa' in samenwerking met de gemeente Tynaarlo. Hierbij gaat het om onderzoek naar biomassa die vrijkomt bij het beheer van terreinen in het gebied van de Drentsche Aa en omgeving. Concreet zal onderzocht worden of en zo ja hoe op één of wellicht meerdere centrale locaties de in het gebied vrijkomende biomassa kan worden ongezet naar energie, in de vorm van warmte, elektriciteit of groen gas. 5
6 Gebiedsgerichte Samenwerkingsdag Weidevogelkennisdag 2012 Gebiedsgerichte samenwerking is een kunst, maar ook een must voor goed weidevogelbeheer. Vaak gaat het goed, vaak kan het beter. Als de gebiedssamenwerking goed lukt, kun je grote winst voor jezelf, voor elkaar en uiteindelijk voor de weidevogels behalen. Op 15 december vond er een samenwerkingsdag plaats voor de Friese ANV s. De dag werd geïnitieerd door de Provincie Fryslân en georganiseerd door de WUR in samenwerking met BoerenNatuur. Voor deze eerste try-out waren de ANV's Guozzenbeheer Kuststripe, de Sudwesthoeke, de Noardlike Fryske Walden en Weststellingwerf aanwezig. Na een evaluatie aan het einde van de middag kwam naar voren dat enthousiasme toch echt de basis is van succesvol weidevogelbeheer. Winst valt er te behalen in onderlinge afstemming van het beheer, onderling begrip, kennisoverdracht en de concrete uitwerking van gemaakte afspraken. Enkele ANV s kunnen na deze dag afspraken met gebiedspartners concretiseren en gaan samen aan de slag om samen de uitvoering van het beheer en de kwaliteit van het mozaïek te verbeteren. Net als vorig jaar wordt er ook in 2012 een weidevogelkennisdag georganiseerd. De weidevogelkennisdag is hèt moment waarop de meest recente kennis over het weidevogelbeheer kan worden overgedragen en uitgewisseld. Met inleidingen wordt u op de hoogte gebracht van de nieuwste onderzoeken. De Weidevogelkennisdag Friesland wordt gehouden op 8 maart 2012. Locatie is net als in 2011 De Buitenplaats in Eernewoude. Houtwallen en hagen in Haren hersteld Het Groningse Haren heeft van oudsher veel houtwallen en hagen die vroeger dienst deden als perceelscheiding en veekering. Tegenwoordig hebben de landschapselementen voornamelijk een cultuurhistorische en ecologische betekenis. Sinds de vorige eeuw zijn meer dan 60% van de houtwallen en hagen in het gebied verdwenen. Van de overgebleven landschapselementen is een deel in slechte staat. Vereniging Duurzame Landbouw Stad en Ommenland, Stichting Landschapsbeheer Groningen en de gemeente Haren zijn samen een project gestart om 1300 meter meidoornhagen en 3300 meter houtwallen op te knappen en opnieuw aan te leggen. In Onnen, Glimmen en Haren is de eerste 5 km aan houtwallen en hagen al aangelegd.
Extra euro s voor Plas Dras in Groningen In het droge voorjaar hebben de weidevogelverenigingen in de Provincie Groningen zich volop ingezet voor het creëren van plas-dras-situaties voor de weidevogels. De betrokkenheid onder de agrariërs was groot. De pompen werden direct het land op gereden om stukken land en greppels onder water te zetten. De vernatting kwam ten goede aan het bodemleven en zo werden de weidevogels weer voorzien van voedsel. De plas-dras-situaties hebben er zelfs voor gezorgd dat er meer nesten bijkwamen. Kortom, de maatregel was een groot succes! Jaap van Dijk, boer in Tinallinge (foto: Gert-Jan Stoeten) Na het indienen van de onkostendeclaraties werd duidelijk dat het budget dat beschikbaar was gesteld door de Provincie niet toereikend was. Er hadden veel meer agrariërs aan de maatregel meegedaan dan was voorspeld. Dankzij het enthousiasme van deze agrariërs en het uitzetten van de plas-drassituaties door de weidevogelverenigingen heeft de Provincie Groningen dit jaar extra budget voor deze maatregel uitgetrokken. De weidevogelverenigingen hebben in samenwerking met BoerenNatuur geïnventariseerd welke deelnemers geen of een gedeeltelijke compensatie hebben ontvangen. Door de toekenning van de extra euro s komen toch nog alle agrariërs in aanmerking voor de volledige vergoeding. De provincie Groningen heeft aangegeven in 2012 vervolg te willen geven aan de maatregel in de daartoe geschikte gebieden. Ook zijn door de weidevogelverenigingen de mogelijkheden en behoefte voor inrichting van plas-dras geïnventariseerd. De voorstellen zijn begin december door BoerenNatuur overhandigd aan de Provincie. De Provincie heeft naar aanleiding van deze inventarisatie locaties geselecteerd die meer permanent kunnen worden ingericht voor het creëren van plas-dras en heeft daarvoor een budget beschikbaar gesteld van 30.000,-. De inrichtingsmaatregelen starten begin 2012. De mooiste boerenerven in Weststellingwerf In Weststellingwerf zijn de boerderijen heel bepalend voor het landschap. Een mooi erf draagt direct bij aan hoe je de omgeving ervaart, aldus Teatske van Dalen, projectleidster van het project Erf in het groen van Landschapsbeheer Friesland. Alle leden van ANV Weststellingwerf krijgen de kans om hun erf met professionele ondersteuning van een landschapsarchitect te verfraaien. Voorwaarde is wel dat het om een behoorlijk plan moet gaan; men komt niet voor het aanplanten van bijvoorbeeld twee boompjes en een struik. Daar staat tegenover dat de subsidie die de provincie Fryslân hiervoor geeft ook behoorlijk is: 70% van de kosten worden vergoed. Het plan sluit perfect aan bij het onlangs vastgestelde beleid van de gemeente om uitbreidingen van boerderijen pas toe te staan als er een goede landschappelijke inpassing mogelijk is. Voor agrariërs met bouwplannen is dit project dan ook een uitgelezen kans om er iets moois van te maken. Het project start in Weststellingwerf en wordt daarna uitgerold over de andere gemeenten in Zuidoost- Friesland. Agrariërs die (nog) geen lid zijn van Agrarisch Natuurbeheer Weststellingwerf maar wel graag aan het project mee willen doen kunnen zich altijd aanmelden als lid bij Karin Witteveen, tel.: 0561-499232. Meer informatie over het project is te vinden op de website van ELAN: www.elan-zofriesland.nl 7
BoerenNatuur Nieuws Melkveehouders steken hun licht op over energiebesparing 8 "Weidevogelboerderijen: een nieuwe aanpak" Op de twee startbijeenkomsten die ELAN heeft gehouden over energiebesparing op melkveehouderijbedrijven hebben melkveehouders daadwerkelijk het licht gezien. Niet alleen hield de inleider, Drs. Rob Jacobs, een gloedvol betoog over allerhande manieren om energie te besparen, ook had hij een testbak met daarin vier verschillende TL buizen meegenomen. In de pauze liet hij zien hoe de buis met het laagste energieverbruik de hoogste lichtopbrengst (lux) gaf. Ik ben helemaal verblind en toch zie ik de zaken nu een stuk scherper, aldus een aanwezige. Rob Jacobs heeft het energieverbruik op veel melkveehouderijbedrijven gedetailleerd gemeten. Aan de hand van deze metingen liet hij zien waar en hoe fors bespaard kan worden. Jacobs is nog nooit op een bedrijf geweest waar nog niets aan energiebesparing is gedaan, maar hij is ook nog nooit op een bedrijf geweest waar niets meer te verbeteren viel. Financier niet het energiebedrijf maar investeer in je eigen bedrijf is zijn credo. Onder het mom: slimme boeren worden slimmer, gaf Jacobs aan dat degene die zich op het eigen bedrijf gaat verdiepen in energiebesparing steeds meer mogelijkheden ontdekt. En omdat energie besparen gelijk staat aan geld besparen is dit een interessante maar vooral ook bijzonder plezierige bezigheid. Zowel de bijeenkomst in Wolvega als de bijeenkomst in Gorredijk werden met in totaal ruim 70 mensen uitstekend bezocht. Ook de aanmelding voor de studiegroepen Energiebesparing die naar aanleiding van deze avonden worden opgezet loopt naar verwachting. Inmiddels hebben zich voldoende bedrijven aangemeld om hun hele bedrijf gedurende 12 dagen op energiegebruik door te laten meten. Belangstellenden kunnen zich nog opgeven voor de studiegroep Energiebesparing (drie studiebijeenkomsten gedurende een heel jaar). De kosten hiervoor bedragen 250,- voor leden van een agrarische natuurvereniging en 300,- voor niet-leden. Kijk voor meer informatie op de site: www.elan-zofriesland.nl. Vogelbescherming Nederland heeft een nieuwe brochure gemaakt: 'Weidevogelboerderijen: een nieuwe aanpak'. Vogelbescherming is in 2010 gestart met het project Weidevogelboerderijen. Onderdeel van het project is een landelijk netwerk waar boeren ervaringen kunnen uitwisselen, en leren over effectieve beheermaatregelen voor weidevogels zoals waterpeilverhoging, aanleg en beheer van plas-drassen, nieuwe bemestingstechnieken en publieksvoorlichting. In de brochure worden het project en het netwerk belicht en wordt verteld wat weidevogelvriendelijk boeren eigenlijk is. Daarnaast vertellen zes weidevogelboeren hun persoonlijke verhaal. U kunt de brochure bestellen via de website: www.weidevogelboerderijen.nl of bij het servicecentrum van Vogelbescherming: 030-6937700 of vogelinfo@vogelbescherming.nl. Bent of kent u een weidevogelboer? Meld u dan aan via de website www.weidevogelboerderijen.nl!
BoerenNatuur Nieuws Eerste private storting op 24 oktober 9 Colofon Rabobank zet Lânskipsfûns Oranjewâld-Ketlik op groen Sinds 24 oktober jl. is Lânskipsfûns Oranjewâld-Ketlik uit de startblokken. Op die dag overhandigde directievoorzitter Rients Schuddebeurs van Rabobank Heerenveen-Gorredijk een cheque van 20.000,- aan het stichtingsbestuur. Met deze primeur, de eerste private storting in het fonds, bezegelden beide partijen hun betrokkenheid bij het landschap in hun directe woon- en werkgebied. Door de injectie kan de stichting de inleg verzesvoudigen met publieke middelen tot 140.000,-. Geld dat de komende winterperiode besteed wordt aan beheer, herstel en ontwikkeling van het karakteristieke landschap in de streek. Bestuurslid Meine Scheweer nam de cheque in ontvangst in Golden Tulip Tjaarda Oranjewoud. Door de donatie van Rabobank Heerenveen-Gorredijk mag de stichting de bijdrage vermenigvuldigen vanuit de door de provincie Fryslân ( 1.250.000,-) en gemeente Heerenveen ( 600.000,-) beschikbaar gestelde middelen. Door deze publiekprivate samenwerking kan nu gestart worden met de aanleg, het herstel en langjarig beheer van landschapselementen rondom Oranjewoud en Katlijk. Dat is hard nodig, want voor het noodzakelijke beheer van elzensingels, houtwallen, boerenlandpaden, poelen en lanen in het gebied is geen rijksgeld meer beschikbaar. Behoud cultuurlandschap Het bestuur is verheugd met de eerste storting, vertelt bestuursvoorzitter Bertus Mulder: Het geeft ons de kans om te laten zien waar het Lânskipsfûns echt voor staat: het actief werken aan beheer en onderhoud van het fraaie cultuurlandschap rondom Oranjewoud-Katlijk. Dat is namelijk ons kapitaal. Zowel voor de boeren, burgers en ondernemers in de streek als onze gasten, de recreanten en toeristen. Dus investeren in landschap loont! Dat vindt ook Meine Scheweer. Doordat we nu laten zien dat we het onderhoud als een gedeelde verantwoordelijkheid zien, overheid en bedrijfsleven samen, hopen we ook andere ondernemers en organisaties over de streep te halen om te investeren in ons landschapsfonds, want elke bijdrage leidt tot het zesvoudige aan middelen. Uitgave van BoerenNatuur Redactie en vormgeving: Nieske Vonk Eindredactie: Nerus Sytema Mede mogelijk gemaakt door: Nieuws BoerenNatuur verandert van vorm! Dit is de laatste keer dat het nieuws van BoerenNatuur in deze vorm verschijnt. Het actuele nieuws en de achtergrondinformatie wordt in het vervolg geplaatst op onze nieuwe website: www.boerennatuur.nl Wel ontvangt u nog regelmatig een mail met daarin een overzicht van het laatste nieuws. Deze nieuwsitems verwijzen dan naar de website. Ook uw nieuws op de website van BoerenNatuur? Neem hiervoor contact op met Nieske Vonk, 0512-305050 of nvonk@boerennatuur.nl