DEFENSIE Blz 1/ 21 STAFDEPARTEMENT WELL-BEING GEDETAILLEERDE INSTRUCTIE Tf Handtekening Redactionele overheid DPBW PsySoc 9 2820 4373 Goedkeurend overheid IDPBW-RB 9 2820 5362 Uitgevend overheid ACOS WB 9 2820 5000
Blz 2 / 21 Staat Edities / Revisies Editie Revisie Datum Reden / Opmerking 001 000 Basisdocument Periodieke herziening: 24 m Totaal aantal bladzijden: 21 Totaal aantal bijlagen: 6 Doelgroep van de richtlijn Niv MOS Nr Kwalificatie AND/OR Org Functie Kennis - - - - All Defence KorpsComd NICE - - - - All Defence Vertrouwenspersoon NEED - - - - IDPBW - - - - Dir AMT NEED NEED Preventieadviseur Vertrouwenspersoon Plus Preventieadviseurarbeidsgeneesheer - - - - LDPBW Preventieadviseur NEED - - - - AMT Preventieadviseurarbeidsgeneesheer NEED All Defence Offr LPP NEED Toepassingsgebied : CCWB/SPS Comd NEED Lijst trefwoorden: welzijn op het werk; psychosociale risicoanalyse; incidenten van psychosociale aard, psychosociale incidenten, registratie, risico; preventie adviseur psychosociale aspecten van het werk (PA PsySoc); vertrouwenspersoon (VP); vertrouwenspersoon Plus (VP+) Deze richtlijn is van toepassing in Vredestijd/Oorlogstijd/Crisistijd/Oefening Datum effectieve toepassing: vanaf publicatie van de richtlijn
Blz 3 / 21 INHOUDSTAFEL 1. Algemeen... 4 a. Doel... 4 b. Boomstructuur... 4 c. Refertes... 4 2. Begrippen... 5 a. Gesprek... 5 b. Vertrouwenspersoon (VP)... 5 c. Vertrouwenspersoon Plus (VP+)... 5 d. Preventieadviseur gespecialiseerd in de psychosociale aspecten van het werk (PA PsySoc)... 5 e. Anderen... 5 3. De psychosociale risicobeheersing door psychosociale risicoanalyse a posteriori... 6 a. Wettelijke bepalingen... 6 b. Algemeen verloop... 6 4. Werkmethode... 7 a. Registratie van de psychosociale incidenten en rapportering... 7 b. Analyse registratietabel en rapporteren resultaat... 8 c. Keuze van preventiemaatregelen en rapportering... 9 d. Implementering van de weerhouden maatregelen... 9 e. Opvolging, evaluatie en borging van de getroffen maatregelen... 9 5. Overleg... 11 a. Welzijnsproces... 11 b. Jaarlijkse agendapunten voor overleg... 11 6. Synthesetabel Werkmethode... 12 Bijlage A: Schematisch overzicht psychosociale risicoanalyse a posteriori... 13 Bijlage B: Lijst psychosociale incidenten... 14 Bijlage C: Registratietabel... 16 Bijlage D: Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op niveau kwartiergroepering... 18 Bijlage E: Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op niveau Korps... 19 Bijlage F: VIIbis Inlichtingen betreffende de preventie van de psychosociale belasting veroorzaakt door het werk... 20
Blz 4 / 21 1. Algemeen a. Doel Teneinde een opdracht in optimale omstandigheden te kunnen uitvoeren, is het belangrijk om het personeel te vrijwaren van psychosociale schade. De psychosociale risicobeheersing heeft tot doel om psychosociale risico s te voorkomen of te beperken. Wat betreft psychosociale risicoanalyse wordt het onderscheid gemaakt tussen enerzijds de planmatige psychosociale risicoanalyse a priori / a posteriori en anderzijds de punctuele psychosociale risicoanalyse. Dit document beschrijft de methode voor de praktische uitvoering van de psychosociale risicoanalyse a posteriori die door de vertrouwenspersoon (VP) en de vertrouwenspersoon Plus (VP+) in samenwerking met de hiërarchische lijn (en desgevallend met de betrokken werknemers) moet worden uitgevoerd. De algemene strategie voor het beheer van de professionele psychosociale risico s is hernomen in de richtlijn ACWB-SPS-WRKPR-015 Psychosociale risicobeheersing op het lokale niveau. b. Boomstructuur (1) Onmiddellijk hoger gelegen richtlijnen ACWB-SPS-WRKPR-015 Psychosociale risicobeheersing op het lokaal niveau. (2) Onmiddellijk lager gelegen reglementen en/of richtlijn(en) NIHIL c. Refertes (1) Belgische wetgeving en regelgeving (a) Wet van 04 augustus 96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. (b) Wet van 10 januari 07 tot wijziging van verschillende bepalingen betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk waaronder deze betreffende de bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. (c) Koninklijk Besluit van 17 mei 07 betreffende de voorkoming van de psychosociale belasting veroorzaakt door het werk, waaronder geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. (2) Reglementen en richtlijnen (a) ACWB-APG-WRKPR-001 Beleid van Defensie inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. (b) ACWB-SPS-PSYSOC-001 De psychosociale belasting veroorzaakt door het werk. (c) ACWB-GID-WRKPR-013 Beheer, rol en taken van de vertrouwenspersoon (VP) en van de vertrouwenspersoon plus (VP+).
Blz 5 / 21 2. Begrippen a. Gesprek Een onderhoud van de vertrouwenspersoon of de PA PsySoc met een personeelslid die meent het voorwerp te zijn van een psychosociale belasting, die geen informele of formele procedure wenst op te starten en die geen verdere actie vraagt aan de vertrouwenspersoon of de PA PsySoc. b. Vertrouwenspersoon (VP) De VP staat in voor het informeel zoeken naar een oplossing van een problematische situatie in verband met de psychosociale belasting veroorzaakt door het werk, waaronder geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. c. Vertrouwenspersoon Plus (VP+) De VP+ staat de plaatselijke autoriteit en zijn hiërarchische lijn bij inzake de toepassing van de psychosociale risicoanalyse zoals bedoeld in de Welzijnswet. Hij heeft in dit kader een adviserende functie t.o.v. de plaatselijke autoriteit, zijn hiërarchische lijn en de werknemers. d. Preventieadviseur gespecialiseerd in de psychosociale aspecten van het werk (PA PsySoc) De werkgever wijst de preventieadviseur gespecialiseerd in de psychosociale aspecten van het werk aan, na het voorafgaand akkoord / advies van het bevoegd Comitéoverlegorgaan. De rechtmatig aangeduide persoon heeft PA PsySoc heeft een adviserende bevoegdheid t.o.v. de werkgever en de werknemers. De PA PsySoc is een deskundige die de werkgever en de werknemers bijstaat in de uitwerking en toepassing van het preventiebeleid in het kader van de psychosociale belasting veroorzaakt door het werk, waaronder geweld, pesterij en ongewenst seksueel gedrag. Deze persoon behoort tot de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk. e. Anderen (1) Zie bijlage B trefwoordenlijst van de richtlijn ACWB-APG-WRKPR-001 Beleid van Defensie inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk.
Blz 6 / 21 3. De psychosociale risicobeheersing door psychosociale risicoanalyse a posteriori a. Wettelijke bepalingen In het kader van de psychosociale risicobeheersing door psychosociale risicoanalyse a posteriori vraagt de wetgever aan het Comdo om: (1) Een analyse uit te voeren van de incidenten op het vlak van psychosociale belasting die zich bij herhaling voordoen of waarvoor de PA PsySoc een advies gegeven heeft. (2) Een analyse uit te voeren van de incidenten van psychosociale belasting die rechtstreeks werden gemeld aan de VP of de PA PsySoc. (3) Een analyse uit te voeren van de feiten die het voorwerp zijn geweest van een met redenen omklede klacht. (4) Een analyse van de feiten gepleegd door derden. b. Algemeen verloop Deze analyse, die één maal per jaar zal plaatsvinden, noodzaakt een registratie van psychosociale incidenten. Het is de VP die deze cijfers op het niveau van de eenheid registreert en jaarlijks rapporteert aan de VP+ op niveau van de KwGpg. De PA PsySoc registreren ook deze cijfers en rapporteren jaarlijks aan de verschillende VP+ van de respectievelijke KwGpg. De VP+ verzamelt deze gegevens en coördineert met de LDPBW voor integratie van de gegevens in het jaarverslag LDPBW. Op deze manier wordt de mogelijkheid geboden aan het lokaal Comdo om de geregistreerde gegevens uit te baten met Rft van de VP+ en/of de LDPBW. Preventiemaatregelen worden voorgesteld aan het lokaal Comdo voor beslissing na overleg in het bevoegde overlegorgaan. Via het jaarverslag van de LDPBW komen de gegevens dan ook in het jaarverslag van de IDPBW, zodat de geregistreerde gegevens eveneens op globaal niveau door ACOS WB met Rft van IDPBW kunnen uitgebaat worden. De specifieke cijfers van de feiten die het voorwerp zijn geweest van een met redenen omklede klacht (formele procedure) en deze van de incidenten op het vlak van de psychosociale belasting die rechtstreeks werden gemeld aan de PA PsySoc worden op globaal niveau geregistreerd door de PA PsySoc en vervolgens door de PA PsySoc gerapporteerd aan de VP+ van de respectievelijke KwGpg. De VP+ verzamelt deze gegevens en coördineert met de LDPBW voor integratie van de gegevens in het jaarverslag LDPBW. Op deze manier wordt de mogelijkheid geboden aan het lokaal Comdo om de geregistreerde gegevens uit te baten met Rft van VP+ en/of de LDPBW. De rol en taken van de VP+ worden beschreven in de richtlijn ACWB-GID-WRKPR-013 Beheer, rol en taken van de vertrouwenspersoon (VP) en van de vertrouwenspersoon Plus (VP+). Een schematisch overzicht van de psychosociale risicoanalyse a posteriori is hernomen in Bijl A.
Blz 7 / 21 4. Werkmethode Hierna volgen een gedetailleerde beschrijving van de taken, hun uitvoerders en de te gebruiken documenten. a. Registratie van de psychosociale incidenten en rapportering (1) Uitvoerder De VP en de PA PsySoc registreren de psychosociale incidenten in de registratietabel VP / PA PsySoc voor de KwGpg en maakt deze over aan de VP+. De lijst van psychosociale incidenten is hernomen in Bijl B. De registratietabel VP is hernomen in Bijl C. (2) Beschrijving (a) Stap 1: mogelijke bronnen Psychosociale incidenten mogen geregistreerd en gerapporteerd worden door een VP na: (i) Een afgesloten informele procedure. (ii) Een gesprek. (iii) Een verklaring in het kader van feiten gepleegd door derden. Psychosociale incidenten mogen geregistreerd en gerapporteerd worden door de PA PsySoc na: (i) Een afgesloten (in)formele procedure. (ii) Een gesprek. (b) Stap 2: de VP / PA PsySoc neemt nota s (i) Van een afgesloten (in)formele procedure bestaat een dossier met nota s. (ii) Tijdens een gesprek dient de VP / PA PsySoc nota te nemen. (iii) Een verklaring in het kader van feiten gepleegd door derden is een document, dat hernomen werd in de richtlijn ACWB-SPS-WRKPR-016: Verklaring van feiten van geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk register van feiten gepleegd door derden (deze richtlijn is nog niet gepubliceerd). (c) Stap 3: oplijsten van de feiten De VP lijst de feiten op, na een afgesloten informele procedure, een gesprek of een verklaring in het kader van feiten gepleegd door derden. De PA PsySoc lijst de feiten op, weergegeven in de nota s van een afgesloten (in)formele procedure en van een gesprek. (d) Stap 4: Catalogiseren van de feiten De VP / PA PsySoc kent een code toe aan de opgelijste feiten. De codes zijn hernomen in Bijl B. (e) Stap 5: registreren De VP registreert alle codes in de registratietabel VP. De PA PsySoc registreert alle codes in de registratietabel PA PsySoc. (f) Stap 6: rapporteren aan de VP+ De VP zal jaarlijks de ingevulde registratietabel VP overmaken aan de VP+ van de respectievelijke KwGpg. Tussen 01 Jan X en 15 Jan X zal de VP de ingevulde
Blz 8 / 21 (3) Document registratietabel VP X-1, afgesloten op 31 Dec X-1, overmaken aan de VP+ van de respectievelijke KwGpg. De PA PsySoc zal jaarlijks de ingevulde registratietabel PA PsySoc overmaken aan de VP+ van de respectievelijke KwGpg. Tussen 01 Jan X en 15 Jan X zal de PA PsySoc de ingevulde registratietabel PA PsySoc X-1, afgesloten op 31 Dec X-1, overmaken aan de VP+ van de respectievelijke KwGpg. De registratietabel VP, in te vullen door de VP, is hernomen in Bijl C. De registratietabel PA PsySoc, in te vullen door de PA PsySoc, is hernomen in Bijl C. b. Analyse registratietabel en rapporteren resultaat (1) Uitvoerder De VP+ zal jaarlijks een analyse van de cijfergegevens uitvoeren op niveau KwGpg en op het Niv Korps. Dit maakt deel uit van de vorming van de VP+. (2) Beschrijving (a) Stap 1: Registratietabel VP+ niveau KwGpg De VP+ maakt jaarlijks één registratietabel (de registratietabel VP+) voor zijn respectievelijke KwGpg waarin de verschillende registratietabellen VP van de VP behorend tot zijn KwGpg in verwerkt zijn. In voorkomend geval verwerkt de VP+ ook de registratietabellen van de bij DKM Def tewerkgestelde VP s en deze van de PA PsySoc in zijn registratietabel VP+ voor zijn respectievelijke KwGpg. (b) Stap 2: Analyse van de registratietabel VP+ De VP+ analyseert de tabel. DPBW PsySoc kan de VP+ hierin bijstaan. (c) Stap 3: Opmaken Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv KwGpg De VP+ vult het document Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv KwGpg in. Hierin doet de VP+ ook een voorstel van preventiemaatregelen per Korps. (d) Stap 4: Opmaken Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv Korps De VP+ vult het document Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv Korps in, inclusief de voorgestelde preventiemaatregelen, voor elk Korps behorend tot de respectievelijke KwGpg. De rubriek Actieplan wordt niet ingevuld door de VP+. (e) Stap 5: Rapporteren Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv Korps De VP+ maakt het document Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv Korps van het jaar X-1 over aan de KorpsComd NLT 31 Jan X. (f) Stap 6: Rapporteren Registratietabel VP+ en Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori Niv KwGpg (3) Documenten De VP+ maakt de registratietabel VP+ en het document Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv KwGpg van het jaar X-1 over aan de PA van de LDPBW NLT 31 Jan X. De PA vult, in samenwerking met de VP+, op basis van de registratietabel VP+ en het Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv KwGpg van het jaar X-1, het luik VIIbis van het jaarverslag van de LDPBW in. Het document Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv KwGpg is hernomen in Bijl D.
Blz 9 / 21 Het document Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv Korps is hernomen in Bijl E. Het document VIIbis Inlichtingen betreffende de preventie van de psychosociale belasting veroorzaakt door het werk wordt hernomen in Bijl F. c. Keuze van preventiemaatregelen en rapportering (1) Uitvoerder De KorpsComd en zijn hiërarchische lijn. (2) Beschrijving De KorpsComd, in samenwerking met de hiërarchische lijn en het bevoegde BOC, maakt een keuze uit en prioritiseert de voorgestelde maatregelen (advies) door het Actieplan aan te vullen in het document Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv Korps. (3) Document Het document Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv Korps (Bijl E) wordt verder aangevuld. d. Implementering van de weerhouden maatregelen (1) Uitvoerder De KorpsComd laat de hiërarchische lijn de weerhouden maatregelen uitvoeren. (2) Beschrijving De weerhouden maatregelen worden uitgevoerd, rekening houdend met: (a) De nodige acties om de vooropgestelde maatregelen uit te voeren. (b) Indien nodig, prioritaire en tussentijdse maatregelen. (c) De middelen (organisatorisch, financieel, materieel). (d) De opdrachten, taken en verantwoordelijkheden van alle actoren (wie, wat, waar en wanneer). (e) De timing. (f) Integratie (borging) van de maatregelen in het proces. (g) Het advies van het bevoegde overlegorgaan. (3) Document Het document Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv Korps (Bijl E) wordt verder aangevuld. e. Opvolging, evaluatie en borging van de getroffen maatregelen (1) Uitvoerder De hiërarchische lijn zal de uitvoering van de weerhouden maatregelen opvolgen. De PA is bevoegd om, met de steun van de hiërarchische lijn en de VP+, de effectiviteit van de getroffen maatregelen te onderzoeken. (2) Beschrijving De verschillende acties, nodig om de weerhouden maatregelen te implementeren, worden door de hiërarchische lijn gedocumenteerd. De evaluatie aangaande de doeltreffendheid van de getroffen maatregelen zal, tenzij anders bepaald, gebeuren naar aanleiding van het invullen van het luik VIIbis van het eerstvolgende jaarverslag LDPBW.
Blz 10 / 21 Relevante informatie die in het document Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv Korps voorkomt, zal in het kader van het DRBS in voorkomend geval aangewend worden voor een actualisering van het LPP. (3) Document Het document VIIbis Inlichtingen betreffende de preventie van de psychosociale belasting veroorzaakt door het werk wordt hernomen in Bijl F.
Blz 11 / 21 5. Overleg a. Welzijnsproces Alle psychosociale risicoanalyses maken deel uit van een proces om het welzijn op het werk van de werknemers te verbeteren. Zij moeten dus in het bevoegde BOC met de sociale partners overlegd worden. In dit kader zullen alle uitgevoerde psychosociale risicoanalyses a posteriori worden gebundeld in een agendapunt uitgevoerde psychosociale risicoanalyses a posteriori en op het eerstvolgende BOC overlegd worden. b. Jaarlijkse agendapunten voor overleg Concreet zullen hiervoor jaarlijks op het BOC per eenheid volgende agendapunten voor advies voorgelegd worden: (1) Bijl D Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv KwGpg. (2) Bijl E Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op Niv Korps. Het is de verantwoordelijkheid van de LDPBW om op het BOC waarop zijn jaarverslag besproken wordt eveneens beide verslagen te agenderen. Desgevallend, kan de KorpsComd toelichting geven bij de genomen acties.
Blz 12 / 21 6. Synthesetabel Werkmethode Nr Uitvoerder Beschrijving Document(en) (en bronnen) 1 Registratie van de psychosociale incidenten en rapportering 1.a. VP/PA PsySoc VP/PA PsySoc vult registratietabel VP/PA PsySoc in en rapporteert aan VP+ van KwGpg 2 Analyse registratietabel en rapporteren resultaat Bijl B: Lijst PsySoc. Incidenten Bijl C: Registratietabel VP/PA PsySoc 2.a. VP+ VP+ maakt één registratietabel VP+ voor de KwGpg Bijl C: Registratietabel VP+ Bijl D: Verslag PsySoc RIA a posteriori Niv KwGpg 2.b. VP+ VP+ analyseert de registratietabel VP+ op Niv KwGpg en Niv Korps Bijl C: Registratietabel VP+ 2.c. VP+ VP+ maakt verslag Niv Korps over aan KorpsComd Bijl E: Verslag PsySoc RIA a posteriori Niv Korps 2.d. VP+, PA LDPBW VP+ maakt verslag Niv KwGpg en registratietabel VP+ over aan de LDPBW PA LDPBW vult Luik VIIbis jaarverslag LDPBW in. Bijl C: Registratietabel VP+ Bijl D: Verslag PsySoc RIA a posteriori Niv KwGpg 3 Keuze van preventiemaatregelen en rapportering 3.a. Keuze uit voorgestelde maatregelen CO en HL Prioritiseren Actieplan aanvullen (Bijl E) Bijl E: Verslag PsySoc RIA a posteriori Niv Korps 4 Implementering van de weerhouden maatregelen 4.a. CO en HL De KorpsComd laat de HL de weerhouden maatregelen uitvoeren (Bijl E volledig aanvullen). Bijl E: Verslag PsySoc RIA a posteriori Niv Korps 5 Opvolging, evaluatie en borging van de getroffen maatregelen 5.a. HL HL documenteert de verschillende acties 5.b PA LDPBW met Rft HL en/of VP+ Evaluatie getroffen maatregelen naar aanleiding van invullen luik VIIbis jaarverslag LDPBW Bijl F: VIIbis Inlichtingen betreffende de preventie van de psychosociale belasting veroorzaakt door het werk 5.c CO en HL Relevante informatie in Bijl E kan aanleiding geven tot actualisering LPP Bijl E: Verslag PsySoc RIA a posteriori Niv Korps 6 Overleg 6.a PA LDPBW BOC CO en HL Uitgevoerde psychosociale risicoanalyses a posteriori agenderen op agenda BOC Actieplan toelichten Bijl D: Verslag PsySoc RIA a posteriori Niv KwGpg Bijl E : Verslag PsySoc RIA a posteriori Niv Korps
Blz 13 / 21 Bijl A Bijlage A: Schematisch overzicht psychosociale risicoanalyse a posteriori Risicoanalyse a posteriori day-to-day-life Wat? Analyse van de incidenten op het vlak van psychosociale belasting die zich bij herhaling voordoen of waarvoor de PA PsySoc een advies gegeven heeft Analyse van de feiten gepleegd door derden : Register Analyse van de incidenten op het vlak van psychosociale belasting die rechtstreeks werden gemeld aan de vertrouwenspersoon (Interne informele procedure) Actoren Registratie door VP en rapporteren aan VP+ niveau KwGpg Vz cijfers door VP+ en integratie in jaarverslag LDPBW Uitbaten cijfers door lokaal Comdo Rft VP+/LDPBW Via jaarverslag LDPBW cijfers in JV IDPBW Uitbaten cijfers globaal door ACOS WB met Rft IDPBW Analyse van de feiten die het voorwerp zijn geweest van een met redenen omklede klacht (interne formele procedure) Analyse van de incidenten op het vlak van psychosociale belasting die rechtstreeks werden gemeld aan de PA PsySoc Registratie op globaal niveau door PA PsySoc Uitbaten cijfers globaal door ACOS WB met Rft IDPBW Rapporteren door PA PsySoc aan VP+ niveau KwGpg Vz cijfers door VP+ en integratie in jaarverslag LDPBW Uitbaten cijfers door lokaal Comdo Rft VP+/LDPBW
Blz. 14 / 21 Bijl B Bijlage B: Lijst psychosociale incidenten FEITEN GERICHT OP HET WERK: code A. Beoordeling van het werk 1. Onterechte en overdreven kritiek op het werk Wa1 2. Negatieve beoordeling van het werk, dienstnota's Wa2 3. Excessief toezicht op het werk Wa3 4. Excessief medisch toezicht Wa4 B. Uitvoering van de taken 1. Intrekken van werkopdrachten Wb1 2. Werkoverlast Wb2 3. Afwezigheid van werk Wb3 4. Vermenigvuldiging van verschillende en/of nieuwe taken Wb4 5. Taken die niet met de bevoegdheden of met de gezondheidstoestand van de klager overeenstemmen Wb5 6. Nutteloze of absurde taken Wb6 7. Intrekken of wijzigen van de toewijzing van werkinstrumenten Wb7 C. Beheer van het carrièreverloop van het personeel 1. Chantage op de betrekking, op een bevordering, op een mutatie, Wc1 2. Gedwongen mutatie Wc2 3. Discriminatie met betrekking tot de vakantie, tot het werkrooster, tot een opleidingsaanvraag Wc3 4. Verbale aansporing tot ontslag, Mod 5 Wc4 D. Communicatie op het werk 1. Vervormen of achterhouden van informatie noodzakelijk voor de uitvoering van het werk, sabotage van het werk 2. de klager in bijzijn van derden in zijn werk in diskrediet brengen Wd2 3. Intrekken van (wettelijk) toegestaan verlof Wd3 Wd1
Blz. 15 / 21 Bijl B FEITEN GERICHT OP DE PERSOON: A. Verbaal geweld 1. Inmenging in het privéleven: stellen van indiscrete vragen, afluisteren Tf- gesprekken, lezen van e-mails, de klager thuis met Tf oproepen en/of aangetekende brieven overstelpen, 2. Kritiek op het privéleven van de klager Pa2 3. Verbaal getreiter, schreeuwen op de klager Pa3 4. Woorden die de waardigheid van de persoon aantasten: spotten, misplaatste humor, racisme, seksisme, ongewenste bijnamen, Pa4 5. de klager in bijzijn van derden in diskrediet brengen Pa5 6. Weigeren met de klager samen te werken Pa6 7. Manipulatie van verbale communicatie: ontkenning van een verbale mondelinge overeenkomst, leugens, wisselende of vage uitspraken, Pa7 8. Andere werknemers verbieden met de klager te spreken Pa8 9. Laster, ongegronde beschuldigingen Pa9 B. Fysiek geweld 1. Agressieve gedragingen (de deur dichtslaan, met de vuist op tafel slaan, met objecten gooien naar iemand, ) 2. Bedreigingen van fysiek geweld Pb2 3. Fysiek geweld: opzij duwen, spuwen, voor de voet lopen, molesteren, slaan, Pb3 4. Beschadiging/overhoop gooien van het werkmateriaal en/of persoonlijke bezittingen van de klager Pb4 5. Achtervolging/stalking: de klager op straat volgen, hem/haar thuis gaan bespieden, Pb5 6. Geldafpersing onder fysieke bedreiging Pb6 7. Ongezonde werkomstandigheden: herhaalde blootstellingen zonder aflossing van de klager aan gevaarlijke produkten, herhaalde hantering van te zware voorwerpen, Pb7 C. Seksueel geweld 1. Seksueel geweld zonder fysiek contact: toenaderingspogingen, zinspelingen of opmerkingen met een seksuele connotatie, de klager met de ogen uitkleden, 2. Seksueel geweld met fysiek contact: lichte aanrakingen, opzettelijk fysiek contact, seksuele aanrakingen, D. Gedragsgeweld 1. Plagerijen, kleingeestigheden: de verwarming afsluiten in de winter, voorwerpen verbergen, Pd1 2. Beledigend gedrag (iemand de rug toekeren, weigeren de hand te drukken, de schouders ophalen, zuchten, de ogen ten hemel heffen, ) Pd2 ANDERE: Pa1 Pb1 Pc1 Pc2 Feiten niet categoriseerbaar in voorgaande Een incident dat niet kan ondergebracht worden in één van de rubrieken van de lijst krijgt de code O (Other). In dit geval dient een toelichting gegeven te worden van dit incident in kolom AQ van de registratietabel (Bijl C) O
Blz. 16 / 21 Bijl C Bijlage C: Registratietabel a. Vertrouwenspersoon
Blz. 17 / 21 Bijl C b. Vertrouwenspersoon Plus / Preventieadviseur gespecialiseerd in de psychosociale aspecten
Blz. 18 / 21 Bijl D Bijlage D: Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op niveau kwartiergroepering Korps Incidenten #herh/#totaal Voorgestelde maatregelen (advies) Korps 1 Korps 2 Korps 3 Korps 4 Korps 5 Korps 6 Korps 7 Het verslag op Niv KwGpg bevat een oplijsting van de incidenten die zich bij herhaling hebben voorgedaan per Korps. Per incident wordt eveneens het aantal voorgevallen herhalingen t.o.v. het totaal aantal incidenten weergegeven. Tenslotte bevat het verslag op Niv KwGpg ook een advies naar de KorpsComd toe onder de vorm van voorgestelde maatregelen. KwGpg nr 8 Totaal Aantal Register Nihil Geen antwoord Respons VP (KwGpg) VP (DKM Def) PA PsySoc Voorbeeld: KwGpg nr 8 Totaal Aantal Register Nihil Geen antwoord Respons VP (KwGpg) 8 3 2 3 5/8 VP (DKM Def) 7 1 5 1 6/7 PA PsySoc 2 1 1 0 2/2 Naast de registratiegegevens bevat het verslag Niv KwGpg ook een luik over het registreren zelf. In het geval van KwGpg nr. 8 (dit fictief voorbeeld) zijn er 8 VP, 7 bij DKM tewerkgestelde VP en 2 PA PsySoc die kunnen registreren. Van de 8 VP hebben 3 het register tijdig overgemaakt aan de VP+ van KwGpg nr. 8. Van de 8 VP hebben 2 nihil geantwoord, d.w.z. zij hebben geen dossiers en/of gesprekken gehad als VP. Van de 8 VP hebben 3 geen antwoord gegeven. In totaal was er een respons voor de lokale VP van de KwGpg nr. 8 van 5 op 8.
Blz. 19 / 21 Bijl E Bijlage E: Verslag psychosociale risicoanalyse a posteriori op niveau Korps Korps Korps 1 Incidenten die zich bij herhaling voorgedaan hebben Intrekken werkinstrumenten Ongezonde werkomstandigheden Vervormen of achterhouden info In bijzijn van derden in werk in diskrediet brengen Plagerijen, kleingeestigheden #herh/#totaal Voorgestelde maatregelen (advies) 24/30 6/30 8/30 2/30 2/30 6/30 Maatregel A Maatregel B Maatregel C Maatregel D Maatregel E ACTIEPLAN Korps Prio 1 Maatregel B Incident: Ongezonde werkomstandigheden Actiepunten Uitvoering Opvolging Timing Rft 1. Actiepunt 1 Cie Comd 2 e Comd 1 Nov-1 Dec 13 LDPBW 2. Actiepunt 2 S4 2 e Comd NLT 14 Apr 13 / Prio 2 Maatregel E Incident: Plagerijen, kleingeestigheden Actiepunten Uitvoering Opvolging Timing Rft 1. 2. Prio 3 Maatregel A Incident: Intrekken van werkinstrumenten Actiepunten Uitvoering Opvolging Timing Rft 1. 2. Het verslag Niv Korps bevat een uittreksel van het verslag Niv KwGpg enkel van toepassing op dit specifiek Korps (1e deel tabel). In dit voorbeeld heeft de CO een beroep gedaan op de verhouding aantal psychosociale incidenten die zich bij herhaling voorgedaan hebben op het totaal aantal geregistreerde incidenten voor zijn Korps teneinde prioriteiten te bepalen voor de maatregelen in zijn eigen actieplan (2e deel tabel). Het incident Ongezonde werkomstandigheden (hiervan hebben zich 8 herhalingen voorgedaan op een totaal van 30 incidenten) heeft de CO als prioriteit 1 genomen en voorziet hij 2 concrete acties te ondernemen nl. actiepunt 1 en 2. Het eerste actiepunt zal uitgevoerd worden door de CieComd en de 2 Comd zal instaan voor de opvolging. Het actiepunt 1 moet uitgevoerd worden in Nov en Dec 13 en er zal steun gevraagd worden aan de LDPBW voor de uitvoering. BELANGRIJK! De elektronische template van het verslag Niv Korps is beschikbaar bij de VP+ van uw KwGpg.
Blz. 20 / 21 Bijl F Bijlage F: VIIbis Inlichtingen betreffende de preventie van de psychosociale belasting veroorzaakt door het werk 1. Collectieve preventiemaatregelen die werden genomen om de psychosociale belasting veroorzaakt door het werk te voorkomen: A. Algemeen. B. Specifiek betreffende de bescherming van de werknemers ten opzichte van andere personen op de arbeidsplaats. 2. Incidenten die zich bij herhaling hebben voorgedaan : 2.1. Aantal. 2.2 Aard. 2.3. Statuut van de betrokken personen; 3. Incidenten die rechtstreeks werden gemeld aan de preventieadviseur of vertrouwenspersoon: 3.1. Informele interventies: a. Aantal interventies door de vertrouwenspersoon; b. Aantal interventies door de preventietadviseur; c. Betrokken partijen; c.1. c.2. Aantal volgens persoon die de interventie vraagt; c.1.1. Werkgever; c.1.2. Werknemer; c.1.3. Lid van de hiërarchische lijn; Aantal volgens aangeklaagde; c.2.1. Werkgever; c.2.2. Werknemer; c.2.3. Lid van de hiërarchische lijn; c.2.4. Andere personen op de arbeidsplaats; d. Aantal volgens de aard van de interventie; d.1. d.2. d.3. d.4. Onthaal, advies; Interventie; Verzoening; Andere; 3.2. Formele interventies; a. Totaal aantal met redenen omklede klachten; b. Totaal aantal met redenen omklede klachten ingediend na een informele interventie; c. Betrokken partijen; c.1. Aantal volgens klager; c.1.1. Werkgever; c.1.2. Werknemer;
Blz. 21 / 21 Bijl F c.2. c.1.3. Lid van de hiërarchische lijn; Aantal volgens aangeklaagde; c.2.1. Werkgever; c.2.2. Werknemer c.2.3. Lid van de hiërarchische lijn c.2.4. Andere personen op de arbeidsplaats d. Aantal feiten volgens hun aard d.1. d.2. d.3. d.4. Geweld; Pesterijen; Ongewenst seksueel gedrag; andere. e. Aantal maatregelen e.1. e.2. e.3. e.4. Individuele maatregelen; Collectieve maatregelen; Geen maatregelen; Interventie door de algemene directie toezicht welzijn op het werk. 4. Register van feiten bedoeld in artikel 12 van het koninklijk besluit van 17 mei 2007 betreffende de voorkoming van psychosociale belasting veroorzaakt door het werk, waaronder geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. a. Aantal geregistreerde feiten; b. Aantal volgens de aard van de feiten; b.1. b.2. b.3. b.4. b.5. Lichamelijk geweld; Psychisch geweld; Pesterijen; Ongewenst seksueel gedrag; Andere.