Energievoorziening Rotterdam 2025 Trends Issues Uitdagingen 9/14/2011 www.bollwerk.nl 1
Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen Energieprijzen onvoorspelbaar, maar in tendens stijgend Afhankelijkheid van instabiele regio s neemt toe 9/14/2011 www.bollwerk.nl 2
Trends (2) EU energiebeleid: ambitieus en dwingend Inzetten op low carbon economy, i.e. 80-95% reductie van broeikasgassen in 2050 CO2-uitstoot wordt (flink) beprijsd Energieefficientie is speerpunt, ook als nieuwe bedrijfssector 9/14/2011 www.bollwerk.nl 3
Trends (3) Nederlandse energievoorziening Afhankelijkheid van (geimporteerde) fossiele bronnen Energiegebruik blijft toenemen Steeds meer initiatieven voor verduurzaming, maar voorlopig nog geen significante bijdrage in PJ 9/14/2011 www.bollwerk.nl 4
9/14/2011 www.bollwerk.nl 5
Binnenlands energieverbruik per energiedrager, 1990-2010, bron: statline.cbs.nl 1995 2000 2005 2010 Totaal (PJ) 2 965 3 067 3 315 3 488 Steenkool en steenkoolproducten 375 329 342 318 Aardolie en aardolieproducten 997 1 075 1 253 1 299 Aardgas 1 451 1 469 1 480 1 643 Biomassa Wind Zon 34 1,1 0,2 49 3,0 0,5 80 7,4 0,9 107 14,4 1,1 9/14/2011 www.bollwerk.nl 6
9/14/2011 www.bollwerk.nl 7
Rotterdam World port Energy intensive industry Transport node Urban agglomeration Commercial center
Rijnmond as a system of Energy and Products Energyflows Electricity Oil Gas Procesgasses Coal Biomass Activities in the City Living Working Recreation Consumption Activities in the harbor Trans-shipment Processing Production Transportflows Goods - Water - Road - Rail - Pipelines People 9/14/2011 www.bollwerk.nl 9
Energievoorziening in de Rijnmond in 2002 en in 2020 * (primaire energie) fossiel duurzaam Olie Gas Kolen Afval Wind Bio- Zon massa 2002 190 171 63 3,8 0,9 3,4 0,01 PJ 44,0 39,6 14,5 0,9 0,2 0,8 0,00002 % 2020 264 245 152 Samen 40 PJ 37,7 34,9 21,7 5,7 % * MSR Š themarapport Energiek in Rijnmond 2007 9/14/2011 www.bollwerk.nl 10
Fossiel blijft de trend Olie Gas Kolen Afval Wind Biomassa Zon Energievoorziening Rijnmond 2002 * Olie Gas Kolen Duurzaam Energievoorziening Rijnmond 2020 * 9/14/2011 www.bollwerk.nl 11
Rotterdam Climate Initiative Ambitieuze doelstelling 50% CO2 reductie in 2025 Gemeente, Havenbedrijf, Bedrijven in de haven en DCMR staan hier achter Mobilisatie van alle stakeholders 9/14/2011 www.bollwerk.nl 12
Rotterdam Climate Initiative Aandachtspunten, vanuit energie oogpunt: Grote nadruk op tussenoplossing CCS dit leidt feitelijk tot meer fossiel energiegebruik Bio-energie: per definitie CO2-neutral maar niet NOx-/SO2- of fijnstof-neutral Energieefficientie is een speerpunt maar de markt moet het doen -----------------> Zon is nog achter de horizon 9/14/2011 www.bollwerk.nl 13
Issues (1) - Energieverbruik neemt toe - toename van 36% tussen 2002 en 2020 - Fossiele brandstoffen blijven dominant - in 2020 nog steeds bijna 95%. - Luchtverontreiniging neemt toe - toename NOx, fijn stof en SO2 met ca 1/3. - Verduurzaming gaat (te) langzaam 9/14/2011 www.bollwerk.nl 14
Issues (2) De rol van Energie gaat veranderen van tot onbeperkt beschikbare bron beperkende randvoorwaarde. 9/14/2011 www.bollwerk.nl 15
Energiekosten in 2025 - Geschatte huidige energiekosten Rijnmond: 10 mrd Euro/ jaar - Milieu- en klimaatkosten (CO2) nog niet verdisconteerd - Bij ongewijzigd beleid nemen de energiekosten toe (verwachte stijging olieprijs!) - Twee derde van die energie verdwijnt als restwarmte. 9/14/2011 www.bollwerk.nl 16
Energievoorziening 2025: niet alleen voor klimaat, maar ook voor vestigingsklimaat belangrijk Terugbrengen van de afhankelijkheid van importen. Besparing, efficiency verbetering en beheersbaarheid zijn straks de sleutelwoorden. Elektriciteit gaat een steeds belangrijkere rol spelen. Inpassing duurzame bronnen wordt een uitdaging. 9/14/2011 www.bollwerk.nl 17
En wat levert het op? Geldbesparing elke % besparing: 0,1 mrd Euro per jaar Schonere omgeving minder luchtverontreiniging kans om te voldoen aan EU milieuwetgeving Nieuwe business nieuwe concepten/ producten 9/14/2011 www.bollwerk.nl 18
Integrale benadering nodig, maar vooral: doen!! Integrale benadering van de hele energieketen Ontwerp oplossingen vanuit gebruik niet vanuit opwekking. Doe dit samen met de belanghebbenden en heb aandacht voor de verschillende belangen! Voorbeelden: Energiezuinige wijk en E-mobility projecten van het RDM Kenniscentrum. Maak nieuwe technologie ontwikkeling onderdeel van lange termijn strategie. Maar vooral: pak de kansen (en de Euro s) die voor het grijpen liggen door beter om te gaan met energie! 9/14/2011 www.bollwerk.nl 19