Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door A. 1081 woorden 7 februari 2017 0 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing Hst. 1 paragraaf 7 Vier factoren bij de mens die een gevoel van zinvolheid kunnen bevorderen: -vrijheid Is een situatie waarbij de mens zelf kan beslissen hoe hij zijn leven inricht en daar vorm aan kan geven. Ervaren van minder zin in het leven als je geleefd wordt door anderen. -zelfverwerkelijking Mogelijkheden hebben om uitdrukking te geven aan jouw kwaliteiten, id vormen in allerlei projecten. -betrokkenheid Ergens bij horen en deel nemen aan sociale verbanden en activiteiten, bijv aansluiten bij een groep met dezelfde levensstijl. -bevestiging Bevestigd worden in wie hij is en wat hij kan. Dit draagt bij aan het zelfvertrouwen en aan een positief zelfbeeld. Cultuur: het samenhangend geheel van waarden, normen, opvattingen, beelden, verhalen, tradities, gewoonten, rituelen, symbolen, instituties en gedrag van mensen. = de belangrijkste bron voor zingeving. Vanaf renaissance toenemend zelfbewustzijn waardoor de eigenwaarde toenam. Tijdens de verlichting werd de menselijke rede(het verstand) centraal. Kerngedachte was dat de mens met behulp van wetenschap en techniek de kwaliteit van het menselijk bestaan kan verbeteren. Laatste tijd is er secularisatie(afname kerk) ontwikkeling word verzuiling genoemd. Vanaf jaren 60 ontzuiling en ontkerkelijking. Emancipatie en opkomst van het liberalisme en humanisme hebben de individualiteit bevorderd. zinvragen beantwoorden 1. Zin zoeken in deze wereld Immanent 2. Zin zoeken in datgene wat de mens overstijgt Pagina 1 van 5
Transcendent 3. Twijfel over de zin van het leven 4. Er is geen zin in het leven Christendom de mens is geschapen door god en zal uiteindelijk ook weer bij hem terugkeren. Doel mens; God en medemens dienen Het beste uit jezelf halen In harmonie met medemens De mens beseft zijn eindigheid. Daarom verlangt hij naar bevrijding (verlossing) aardse leven heeft beperkte waarde. Heil vindt men in de hemel Mens moet werken aan nieuwe hemel en aarde. de mens kan accepteren of weigeren. komt doordat hij vrij is Hfst. 2 paragraaf 2 mensbeeld = een mensbeeld is een doordachte kijk op de mens. In een mensbeeld geven we aan wat asdfasdfasdfide aard is van alle mensen. empirisch mensbeeld= opvatting over hoe de mens feitelijk is. normatief mensbeeld= hoe de mens zich behoort te gedragen de mens heeft feitelijk aspecten die kenmerkend zijn. hiermee onderscheidt de mens zich van het dier. Mens is een lichamelijk en geslachtelijk wezen Mens is een sociaal wezen Mens is een zelfbewust wezen Mens is en levensbeschouwelijk wezen over andere zaken denken we allemaal anders Welke behoeften heeft de mens Is de mens een vrij wezen Is er een kracht die de mens overstijgt? (god) Wat hoort elk mens belangrijk te vinden Wat zijn de belangrijke drijfveren voor de mens Binnen een bepaalde groep of cultuur zullen de meningen niet zo veel verschillen. Paragraaf 3 Pagina 2 van 5
Thomas Hobbes (1588-1679) mensbeeld= Mens is van nature een egoïstisch wezen en wordt gedreven door eigenbelang. Belangrijk is begeerte, dat samenhangt met trots en wantrouwen. Mensen hebben geen neiging tot samenleven met elkaar en er is geen natuurlijke behoefte aan samenzijn. Studeerde aan Oxford Grondlegger liberale denken Leefde in opkomend kapitalisme De mens is een individu Secularisatie Natuurtoestand: typeert als een oorlog van allen tegen allen. Situatie waarbij de mens voor de anderen een wolf is ( homo homini lupus). Om chaos te voorkomen: leider nodig. Heet leviathan (Bijbelse term voor machtig monster) Alle mensen + leider ondertekenen sociaal contract Mensen moeten doen wat de leider zegt Maar als leider tekortschiet: contract telt niet meer en mag worden afgezet. Zie tabel in schrift opdr. 13 Paragraaf 4 Adam Smith (1723-1790) mensbeeld= mens is van nature uit op eigen voordeel dus egoïstisch. Het belang van de samenleving is erbij gediend dat burgers hun eigen belang nastreven. De mens is ook een vrij wezen. Grondlegger liberalisme Overheid moet de mens zo veel mogelijk vrij laten Voorkoming dat egoïsme ten koste gaat van anderen 1. Economische wetmatigheid de onderlinge concurrentie tussen mensen en bedrijven zorgt ervoor dat het egoïsme niet te ver gaat. 2. Psychologische wetmatigheid Iedereen wil bij een ander mens in de smaak vallen. Daarom zijn ze niet heel egoïstisch. Anders verliezen ze hun sympathie. Vrijemarkteconomie= de productiemiddelen dienen in handen te zijn van particulieren. Overheid heeft 3 taken Veiligheid burgeres garanderen Handhaving van het recht Het verrichten van maatschappelijk nuttige taken, die niemand wil verrichten, omdat er geen winst mee te behalen is. Paragraaf 5 Karl Marx (1818-1883) Pagina 3 van 5
mensbeeld= arbeid staat centraal. Er was een tweedeling in de maatschappij: bezittende klasse en een arbeidersklasse. Mensen worden egoïsten omdat de maatschappij waarin ze leven egoïstisch is. De mens is veranderlijk maar in wezen is hij goed en sociaal. Ook is de mens een arbeidend wezen. Kritiek op kapitalistische maatschappij en liberale denken Grondlegger socialisme en communisme Oprichter 1ste internationale 1864 (is een overlegorgaan van de socialistische leider in Europa) Leefde in industrieel kapitalisme Arbeiders uitgebuit Protesten Das Kapital maatschappij verdeelt in 2 delen Bezittende klasse Arbeiders klasse vervreemding= mens raakt vervreemd van zijn eigenlijke natuur. Dit komt door het kapitalisme. proces vervreemding: zie blz 26, 3e kolom Communistisch manifest roept arbeiders op tot verzet Alles moet in handen komen van de gemeenschap uiteindelijk: een klassenloze maatschappij Zijn ideale maatschappij is dat mensen met elkaar zouden samenwerken en niet met elkaar concurreren en strijden, dit noemt hij het rijk van de vrijheid (of communisme). Paragraaf 6 De bijbel bevat verschillende literaire genres, waaronder mythische verhalen( standpunten op zinvragen die met name over de mens gaan). In het Bijbels scheppingsverhaal wordt de mens geschapen naar het beeld van god. Hij krijgt een grote verantwoordelijkheid, hoort goed om te gaan met god, zichzelf, de natuur en de medemens. Ook hoort de mens liefdevol, rechtvaardig en barmhartig te zijn. Het Bijbels mensbeeld erkent dat het goede bestaat, maar ook het kwade( eten van de appel). Bijbels mensbeeld: mens is een sociaal wezen, een redelijk wezen waardoor het de door goed bedoelde orde( natuurwet) leert kennen. Mensen moeten op een verantwoorde manier met hun privébezit omgaan. Ook om de natuur in stand te houden(duurzaamheid). Pagina 4 van 5
Paragraaf 7 Sigmund Freud(1856-1939) Mens wordt getypeerd als een seksueel en agressief wezen. Freud ontdekte het onbewuste: een reservoir met driften,verlangens, jeugdervaringen en trauma s waarvan de mens zich niet bewust is. Psychisch apparaat: Uber-ich Twee functies aanwezig: het ideale-ik en het geweten. (wie je zou willen zijn en het besef van goed en kwaad) Ich Als belangrijkste functie om compromissen te sluiten tussen de driften en het geweten(es en uber-ich) iedere drift die onderdrukt wordt, verdwijnt in principe naar het es en wordt daarmee als het ware onbewust. Es Bevat allerlei driften die uiteindelijk ten grondslag liggen aan elke menselijke activiteit. Seksuele-en destructiedrift. seksuele is het binden en destructie het ontbinden. (eros en Thanatos) Pagina 5 van 5