Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6

Transcriptie

1 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting door M. 804 woorden 17 juni ,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen Samenvatting geschiedenis Hoofdstuk 6 Burgers en stoommachines, het volk krijgt een stem 1 Als je voor een dubbeltje geboren bent Nieuwste geschiedenis = periode in de geschiedenis die begint met de Franse revolutie en de industriële revolutie. Beperkt kiesrecht = alleen rijken mogen stemmen. Middenklasse = een groep van ambachtslieden, winkeliers en anderen die een beetje bezit hadden. Kleine burgerij = groep van welvarende en goed geschoolde burgers. Arbeiders = mensen die voor een laag loon in de landbouw en industrie werkten. Nachtwakersstaat = een staat waar de overheid alleen zorgt voor de verdediging van het land en de handhaving van orde en gezag. Vrijheid van meningsuiting = dat wat je denkt of vindt te mogen zeggen. Pagina 1 van 6

2 Communistisch manifest = een pamflet van Marx en Engels waarin de arbeiders werden opgeroepen om zich tegen hun bazen te verzetten. Communisme = een politieke stroming die vindt dat alle mensen gelijk zijn en de welvaart onderling verdeeld moeten worden. Waarom de standenmaatschappij werd afgeschaft (6.1.1) De standenmaatschappij werd na de Franse revolutie afgeschaft, omdat boeren en burgers meer recht wilden hebben en minder wilden betalen. Waarom de verschillende groepen in de maatschappij vrijheid wilden (6.1.2) Door liberalisten werd gedacht dat vrije mensen gelijken kansen hadden, alleen in de negentiende eeuwse praktijk was dat anders. Bij industriearbeiders nam de armoede juist toe. Hoe door samenwerking van de socialisten meer bereikt werd (6.1.3) Door de samenwerking van arbeiders (socialisten) over de hele wereld kon een blokkade gemaakt worden tegen de rijke ondernemers. 2 Ieder zijn deel Conservatisme = politieke stroming die vindt dat er zo min mogelijk veranderd moet worden. Vakbonden = organisatie die de positie van de arbeiders wil verbeteren. Armenzorg = bijstand voor mensen met geen of weinig Pagina 2 van 6

3 inkomen. Laissezfairepolitiek = het idee dat de overheid zich niet met de economische ontwikkeling mag bemoeien. Sociale wetgeving = wetten die zwakkeren in de samenleving beschermen. Waarom adel en arbeiders terugverlangden naar de tijd van voor de industriele revolutie (6.2.1) De adel had in die tijd nog veel macht en waren erg rijk, ook de arbeiders verlangde terug naar vroeger. Toen woonde en werkten ze nog op het platteland! Hoe de verschillende groepen voor zichzelf opkwamen (6.2.2) Ze richtten vakbonden op, omdat ze begrepen dat als je samenwerkten je veel verder kwam. Volgens liberalen moest je je eigen problemen oplossen, lukte dat je niet dan moest je naar de armenzorg of liefdadigheidsinstellingen. Wat de veranderde taak van de overheid was (6.2.3) De overheid moest zich beperken tot een laissez-fairepolitiek en zich niet meer bemoeien met de economie. Hoe je door samenvatten een tekst beter gaat begrijpen (6.2.4) Door de belangrijkste feiten uit een tekst te halen en bij elkaar te zetten zie je meer verband in de tekst. Hierdoor begrijp je een tekst beter. 6.3 Op weg naar inspraak Recht op vereniging = het recht om Pagina 3 van 6

4 een politieke partij op te mogen richten. Recht op vergadering = het recht om voor een politiek doel met elkaar te mogen overleggen. Recht van vrijheid op onderwijs = het recht om eigen scholen te mogen stichten. Hoe het met de oude machthebbers ging na de industriële revolutie (6.3.1) De gevluchte zoon van de vroegere stadhouder Willem V kwam terug, en werd koning Willem der Verenigde Nederlanden. Enkele rijke families kozen samen met de koning de leden van de tweede kamer uit, alleen zij hadden politieke macht. Hoe de liberalen zich verenigde en zich verzetten tegen de macht van de oude orde (6.3.2) Door zich bij elkaar te voegen en opstanden te houden, kwam er steeds meer aan dacht voor de liberalen. Dat was de goed verdienende middenklasse. Hoe het parlement geleidelijk meer macht kreeg (6.3.3) Toen in 1848 opnieuw revoluties uitbraken, liet Willem die in 1 nacht conservatief liberaal was geworden de grondwet aanpassen door Thorbecke. Er kwamen directe verkiezingen voor de tweede kamer en het aantal mensen wat mocht stemmen werd ook uitgebreid. 6.4 Het volk krijgt een stem Confessionelen = politieke stroming die zich laat leiden door het christelijke geloof. Verzuiling = verdeling van de Pagina 4 van 6

5 samenleving in groepen met een verschillende geloofs- of levensovertuiging. Schoolstrijd = strijd voor christelijk onderwijs dat door de staat moest worden betaald. SDAP (sociaal democratische arbeiders partij) = Feministes = vrouw die strijdt voor gelijke rechten van mannen en vrouwen. Grondwetswijziging = wijziging van de belangrijkste wet. Passief kiesrecht = recht om jezelf verkiesbaar te mogen stellen. Actieve kiesrecht = het recht om te mogen stemmen. Hoe liberalen dachten over de uitbreiding van het algemeen kiesrecht (6.4.1) Hun vrijheid stond voorop, Thorbecke was hun belangrijkste woordvoerder en door zijn optreden kregen ze steeds meer te zeggen. Ze begrepen dat de samenleving veranderd was en accepteerde dat. Hoe de confessionelen voor eigen ontwikkeling ijverden en het kiesrecht verwierven (6.4.2) Christenen en Protestanten werkten samen om de schoolstrijd te winnen, ook zij wilden gratis onderwijs en dachten hierbij alleen aan zichzelf. Hoe de socialisten ijverden voor kiesrecht (6.4.3) Arbeiders hadden zich verenigd in vakbonden en streden voor het kiesrecht, zo kon iets gedaan worden aan de slechte werkomstandigheden. Ze hebben zelfs het SDAP opgericht. Pagina 5 van 6

6 Hoe vrouwen streden voor hun kiesrecht (6.4.4) Aletta Jacobs heeft nadat ze als eerste vrouw in Nederland een universitaire studie had gevold en als arts haar eigen geld verdiende de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht opgericht. Het had succes, in 1917 kregen zij het passief kiesrecht en 2 jaar later ook het actieve kiesrecht. Pagina 6 van 6