Katrien Eyckerman Hilde Van Haute
INHOUD. Inleiding: opzet en opties....................................... 5. Versjes....................................................... 6. Dank...6 Deel 1... 7.. Grootouderexpressie voor 3/4-jarigen (de jongste kleuters)... 7. Een themaweek Een gezond weekje....7. Uitgewerkte activiteiten en losse tips.... 7-20. Versjes en liedjes...20. Een themaweek Klaspop ontmoet oma s en opa s................ 21 Uitgewerkte activiteiten en losse tips.... 21-30. Versjes en liedjes...30 Deel 2... 31.. Grootouderexpressie voor 4/5-jarigen (de oudste kleuters).......... 31. Een themaweek rond de Hobbyopa s en -oma s... 31. Uitgewerkte activiteiten en losse tips.... 31-44. Een opdrachtentocht....................................................... 45 Een dagje op stap met oma en opa....................................... 49-55 4
Inleiding: Opzet en opties Grootouders: een sterke generatie die we zeker eens in de kijker mogen plaatsen. Mensen die ons bijstaan met raad en daad, die ons voor een stuk hebben geboetseerd tot wie en wat we zijn, die hun kleinkinderen koesteren als schatten. Mensen op wie we meer en meer een beroep doen als ouders zelf aan het werk zijn of er even tussenuit willen. Zeg nu zelf!!! Wij stelden dit boekje Grootouderfeest samen als dank aan al die lieve grootouders. Het boek is bruikbaar voor de hele basisschool. U vindt er versjes in, knutseltips, boekentips en activiteiten. De ideeën zijn geschikt voor 3/4- en 4/5-jarigen, en mits enkele aanpassingen ook voor kinderen van 2,5 tot 12 jaar. Daarmee wordt zeker voldaan aan de eisen van de horizontale samenhang. Deze activiteiten zijn ook te koppelen aan leergebieden als wereldoriëntatie, Nederlands, wiskunde, sociale vaardigheden...en sluiten eveneens aan bij de ontwikkelingsdoelen en eindtermen. Alles bij elkaar een bruikbaar aanbod dat, gecombineerd met uw eigen ervaringen, tot toffe resultaten zal leiden. Veel succes en plezier! Katrien en Hilde M U Z I S C H E V O R M I N G beeld muziek DRAMA media BEWEGING Wereldoriëntatie wiskunde Nederlands Lichamelijke Opvoeding SOCIALE VAARDIGHEDEN 5
Versjes De versjes in het kleuterdeel zijn van Katrien Eyckerman (K.E.) en/of Hilde Van Haute (H.V.H.). Alle versjes zijn aan de praktijk getoetst. Veelal werden ze enthousiast door de kinderen onthaald. Rijmen is iets wat de meeste kinderen graag doen, en het blijft een belangrijke troef in de taalontwikkelingslijn. Al spelend en bewegend versjes aanleren, zelf zin krijgen om te rijmen en het toevoegen van mimiek maken deze activiteit tot een belangrijk onderdeel bij elk thema. Opstekertjes - zorg steeds voor een ontspannen, gezellige sfeer - doe zelf enthousiast mee en gebruik veel lichaamstaal - zorg ervoor dat u het versje of thema zelf beheerst - overleg vooraf met uw collega s, zodat alles duidelijk is - verklaar woorden en waarom u iets van de kinderen verlangt - tracht extra aandacht te hebben voor kinderen die zich hier niet zo sterk in voelen Dank Aan iedereen die ons inspiratie gaf door een woord, een zin, een stukje muziek of een idee. Eerst en vooral onze collega s, directies en onze families voor hun steun en aansporingen. Natuurlijk ook alle enthousiaste kinderen die meespeelden en werkten bij het uitproberen. 6
Deel 1 Grootouderexpressie voor 3/4-jarigen (de jongste kleuters) Bij de beschrijving van deze themaweek komt u een waaier van ideeën tegen, waarvan sommige verder worden uitgewerkt. Eerste themaweek: Een weekje gezond In deze week staan oma en opa samen met Krakotje centraal. Krakotje is een heel leuk en gezond mannetje. Elke dag komt hij op bezoek met dezelfde ritmische zin: Krakotje, Krakotje kom nu hier, Krakotje, Krakotje wij tellen tot vier, 1, 2, 3, 4!!! Wanneer de kinderen deze zin gezegd hebben, komt stokpopje Krakotje tevoorschijn. Er wordt elke dag een kort poppenspel gespeeld. U kunt deze tekening van Krakotje kopiëren en zelfs nog vergroten om een stokpopje te maken. De tekening kan ook voor andere activiteiten worden gebruikt. Voor deze themaweek begint, hebben de kinderen een brief meegekregen naar huis. Hierin staat de weekplanning. Zo weten de ouders dat er een ontbijt is, en de grootouders worden ervan op de hoogte gebracht dat ze aan activiteiten kunnen deelnemen. Op het voor hen bestemde briefdeel vullen ze dan in aan welke activiteiten ze wensen deel te nemen. Zo kan deze grootouderweek vlot van start gaan! 7
Eerste dag: Ontbijt en ochtendgym met Krakotje OPENING THEMAWEEK EN AANKNOPINGSPUNT Kennismaking met Krakotje aan de hand van de ritmische zin. Krakotje vertelt dat hij de vriend van de kinderen wil zijn en dat hij vandaag iets leuks met de kinderen wenst te doen. Als Krakotje vertelt dat ze naar de eetzaal gaan om te ontbijten, zegt hij ook dat er een paar oma s en opa s zijn om te helpen. VERDELING IN GROEPJES De kinderen kiezen een stickertje uit een doosje van Krakotje. Op dit stickertje staat een eitje, een broodje, een banaan of Krakotje zelf. De oma s of opa s die een groepje begeleiden hebben een T-shirt aan met daarop één van de vier tekeningen. Zo weten de kinderen bij welke oma/opa ze horen. Voor we aan de huishoudelijke activiteit beginnen, wassen we de handen. De groepen zijn: - omeletten klaarmaken - brood bakken met een broodmachine - fruitsalade maken met bananen en sinaasappelsap - onderleggers versieren met de afbeelding van Krakotje 8
HUISHOUDELIJKE ACTIVITEIT De vier groepen gaan aan het werk onder begeleiding van de oma/opa. Eitjes klaarmaken: De kinderen helpen de eieren klutsen. De oma/opa bakt dan de omeletjes. Deze worden opgegeten bij het gebakken brood. Brood bakken: De kinderen helpen het deeg te kneden. De oma/opa heeft al een gebakken brood meegebracht om nu op te eten. Oma/opa neemt het bereidde deeg mee om te bakken in de oven. Het brood kan ook op school gebakken worden in een broodmachine. Fruitsalade en sinaasappelsap maken: De kinderen kunnen bananen, druiven of kiwi s in stukken snijden. Kies bij voorkeur fruit van het seizoen. Vervolgens prikken de kinderen het fruit op satéprikkers. Ze kunnen ook de sinaasappelen persen en het sinaasappelsap in bekers schenken. Onderleggers Krakotje : De kinderen krijgen een onderlegger met de afbeelding van Krakotje. Ze mogen deze afbeelding versieren met materiaal dat u aanbiedt. Na afloop worden de handen opnieuw gewassen. SAMEN ONTBIJTEN De stokpop die Krakotje voorstelt, of iemand die als Krakotje verkleed is, nodigt iedereen uit om mee te ontbijten. Iedereen mag proeven van alles wat gemaakt is. U kunt nog smeerkaas en jam klaarzetten om op het brood te smeren. Na het ontbijt ruimt iedereen mee op en worden de handen gewassen. 9
LIED Op de toon van Zeg ken jij de mosselman leren we het lied van Krakotje. Zeg ken jij Kra-ko-otje, Kra-ko-otje,Kra-ko-otje? Zeg ken jij Kra-ko-otje, Krakotje lekker fit? Ja, ik ken Kra-ko-otje, Kra-ko-otje, Kra-ko-otje. Ja, ik ken Kra-ko-otje, Krakotje lekker fit. Samen kennen wij Kra-ko-otje, Kra-ko-otje, Kra-ko-otje. Samen kennen wij Kra-ko-otje, Krakotje lekker fit!! Dit lied wordt aangeleerd door middel van de stokpop van Krakotje en eventueel de klaspop of een andere pop. U kunt in het tweede deel van het lied antwoorden aan Krakotje, misschien is er zelfs een kleuter die het probeert. U kunt ook de kinderen afwisselend op muziekinstrumenten laten spelen tijdens het lied, bijvoorbeeld houten stokjes, trommeltjes, houtblokken, schellenkrans,... OCHTENDGYM Het is de bedoeling dat enkele fitte grootouders een bewegingsmoment geven aan de kinderen. Dit kan op matjes, op muziek of in de vorm van yoga, naar keuze van de grootouders die hieraan willen meewerken. LOSSE TIPS - tanden poetsen - een nachtje in de klas blijven slapen 10
Tweede dag: Op wandel met onze grootouders en Krakotje AANKNOPINGSPUNT MET DE VORIGE DAG Twee weken van te voren hebben de grootouders een brief gekregen, waarmee ze zich voor deze wandeling konden inschrijven. Stel Krakotje samen met de kinderen voor aan alle grootouders die meewandelen. Dit aan de hand van de ritmische zin en het lied van Krakotje. GROEPSWANDELING Maak een wandeling die rustig is en niet te ver. Hang op regelmatige afstanden prenten op van Krakotje, zodat de kinderen kunnen zien of ze de juiste weg volgen. Om het nog aantrekkelijker te maken kunt u Krakotje op de prenten iets laten doen of iets aan hem veranderen, zodat de kinderen dit kunnen opmerken. Bijvoorbeeld: Krakotjes voeten zijn naar binnen gedraaid (iedereen moet dit dan nadoen), Krakotje heeft een appelhoofd in plaats van een perenhoofd (dit wordt opgemerkt),... Na de wandeling volgt nog een woordje van Krakotje waarin hij iedereen feliciteert met zijn/haar deelname. SPEL Stel zelf je Krakotje samen Zet allerlei bakjes klaar met daarin fruit- en groentenafbeeldingen en ook oogjes, monden, oren,... Met deze afbeeldingen spelen de kinderen vrij op een magneet- of prikbord. Ze stellen zelf Krakotjes en gekke vriendjes van Krakotje samen. Ze maken bijvoorbeeld een mannetje met een kiwibuik, preibenen... Dit is ook een ideale keuzehoek bij dit thema, waarin de kleuters zelfstandig kunnen spelen. 11
BOEKENTIPS - Karel en zijn opa, L. SLEGERS, Clavis, Hasselt, 2006 - Kaatje en haar oma, L. SLEGERS, Clavis, Hasselt, 2006 - Het grote boek van Kiki, A. HEST, Lemniscaat, 2005 - Matser en opa en het knotsgekke boterhammenboek, P. FELLER, Kitt/Unieboeken, 2004 - Voor de juf/meester : Het groot opa en oma knutselboek, M. NEELE & I. DE VETTE, Cantecleer, 2001 VERSJES 1. Voor oma en opa Oma, opa, kom eens even, ik wil jullie graag een zoentje geven... H.V.H. 2. Smak - smak - smak Een stapje naar opa Een groetje naar oma SMAK - SMAK - SMAK Dit is een zoenenpak! H.V.H. 12
3. Een zoentje Een zoentje hier, een zoentje daar. Voor oma en opa, heb ik ze klaar! H.V.H. 13