1. Kadervorming Spelletjes op kamp, een verslagje. Vrijdagavond, Kampidoe in Leopoldsburg Na een slordige 2 uur rijden komen we aan in Leopoldsburg, klaar om er weer eens hevig in te vliegen. Iedereen was al aanwezig, en het eten was bijna klaar. Spaghetti de ultieme vrijdagavondmaaltijd!! Er waren toch een aantal die deze kadervorming nog nooit gedaan hadden, dus wisten ze niet wat hen te wachten stond. De bundels worden uitgedeeld aan de nieuwelingen en het programma wordt uit de doeken gedaan en iedereen krijgt te horen wat er verwacht wordt. Didi en Veerle vertellen ons ondertussen ook over de nieuwe regel die het bestuur aan de evaluaties gekoppeld heeft. Het wordt een beetje verder onder de loep gelegd door onze briljante kadervormers en dan gaat het programma verder. De theorie wordt omgezet in praktijk en de rest van de avond worden er binnenspelen uit de cursus gespeeld. 1 groep moet leiden en 1 groep moet spelen om zo (letterlijk) spelenderwijs te leren hoe een spel te leiden en begeleiden. Probeer maar eens een groep rond een kring stoelen te zetten en telkens een stoel weghalen terwijl toch heel de groep op het aantal stoelen moet kunnen kijk maar eens wat je krijgt als je een hele groep blinddoekt en als kuikentjes de moeder kip moet zoeken, al kruipend en piepend Na een aantal uur spelen worden de banden nog wat aangehaald en worden er nog een paar gezelschapspelen gespeeld. Sinds vorig jaar wordt er regelmatig Kolonisten van Katan gespeeld en wordt er ook al wel eens door een ander spelgroepje een ander spel geprobeerd. Deze keer waren het Evelien en Oliver die Alhambra bij hadden. (beslist een aanrader, we hebben het ook al in huis gehaald :p ) De gezelschapspelen waren nu nog gezelliger; we zaten nu met twee gezelschapspelen naast elkaar te spelen, dat er toch ook nog wat interactie was tussen de groepen. Zaterdagmorgen aan het ontbijt tegen 9uur. Er waren mensen die al gingen douchen. Dit waren dan voornamelijk de mensen die de kadervorming nog niet kenden, aangezien de rest wist dat ze s avonds toch vuil gingen zijn. In de voormiddag worden de opdrachten meegedeeld aan de groep. De bedoeling voor iedereen is om te verdelen in groepen van 4 à 5, buitenspelen te kiezen en eventueel een variant op te bedenken, met een beperkte materialenbak dus improviseren maar!! We hadden een ogenblik tijd om het uit te denken en te organiseren en dan begonnen we eraan. Margaux en haar team kozen rugby, met de echte tackles Er waren verschillende deelnemers die dat spel in het dagelijkse leven ook spelen dus zacht was het allemaal niet, laat staan de grond. Voor het spel van Joëlle, Sara en Charlotte moesten we als 2 teams tegen elkaar spelen voor de beste tijd en elkaar mensenslang zo snelmogelijk proberen te verbreken. Voor de groep van Yens moesten we in 2 teams elkaar gekleurde petanqueballen stelen en ze naar
het eigen kamp brengen, en voor ons eigen spel moest de groep zich dicht bij elkaar zetten, iedereen moest kris kras handen geven aan elkaar, gewoon zonder regelmaat of systeem, en dan de knoop ontwarren zonder dat er handen losgelaten worden. Eens iedereen al behoorlijk bekaf was, mochten we gaan eten broodjes zelf te beleggen met groentjes kaas en/of hesp heerlijk!! Terwijl Didi toernooi ging spelen, kwam Martine de jonge bende aan het werk zetten om nog een paar ideeën op te doen voor de activiteit die ze volop aan t uitwerken is, in verband met de Middeleeuwen. Na het brainstormen hadden we nog een spel te spelen Niek en kompanen hadden Dikke Bertha nog in petto voor ons. Klassieker voor Spelletjes op kamp, en mijn eigen favoriet. Als er een competitie voor bestond, dan deed ik waarschijnlijk mee. Na een paar gewonden en uitgeputte groepsleden besloten we maar te stoppen en nog wat aan het spel te werken dat we zelf moesten uitwerken. Een onbestaand spel maken van nul te beginnen, of te baseren op een ander spel, maar grondig te veranderen. Tegen dat ons spel klaar was, was het eten bijna klaar, en werden we aangenaam verrast door Veerles kookkunsten. Ik heb in jaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaren niet zo n lekker stoofvlees gegeten als dat van Veerle op die avond. Iedereen was doodop van de spelletjes en van het tafelen, en als de afwas gedaan was is er geëvalueerd en heeft iedereen zich mogen ontspannen (alsof we dat nog niet gedaan hadden. De douche is ook nog fel gebruikt geweest die avond. De avond ging zoals de avond ervoor twee verschillende groepen met 2 verschillende spelletjes, en zelfs achteraf is er nog een bende beginnen pokeren. Als afsluiter hebben we met een aantal gekeken naar Family guy, the movie, maar tegen de eerste 20 minuten was m n kaars al uit en ben ik erbij in slaap gevallen. De zondag gaat altijd gepaard met hetzelfde opstaan, ontbijten (toch leuk om in pyjama te ontbijten op een zondag) en dan inpakken en opkuisen en wachten op de huisbewaarder om dan te kunnen vertrekken en de leuke groep van de kadervorming weer achter te laten *snik* In ieder geval is de kadervorming weer super geweest vermoeiend, vuil aan de kleren en een paar blauw plekken maar het is mijn trainingsweekend van het jaar, en het weekend waarbij ik altijd besef hoe slecht mijn conditie wel is. Tot volgend jaar, met hopelijk nog een aantal nieuwen erbij. Kom maar af, het is echt de moeite!! Met de beste groetjes, Waldo
2. De Zon Iedereen kent ongetwijfeld ons zonnetje dat soms lekker staat de branden aan de hemel. Maar door ons Belgische weer (wolkjes) zien we ze niet elke dag. Hebt u zich wel eens afgevraagd wat de Zon is? Ik probeer hier wat duidelijkheid te scheppen en de belangrijkste eigenschappen van ons zonnetje weer te geven. Foto: door Di-Paolo Bjorn, Maasvallei Maasmechelen november 2006 Op de bovenstaande foto kan u de zon zien. Zo zien wij allemaal de zon. Een grote lichtgevende bol die ook een grote hoeveelheid warmte afgeeft. Lang in de zon kijken gaat niet en is ook absoluut niet aan te raden (oogschade!). Met speciale filters kan men de zon mooi fotograferen en kan men duidelijk de bolvorm zien. Maar deze bolvorm ziet er redelijk angstaanjagend uit. De zon is dan toch niet een zodanig lief dingetje als sommige mensen denken. In ieder geval is het belangrijk te weten dat de zon zeker GEEN PLANEET is, maar een STER!!!
Sterren worden ingedeeld op basis van hun spectraallijnen (uitgezonden licht dat men gaat analyseren). In grote mate komt dit ook overeen met de oppervlaktetemperatuur (hoe feller het licht, hoe hoger de temperatuur). De belangrijkste klassen zijn O, B, A, F, G, K, M, R, N, S-klasse. O-klasse zijn de heetste sterren en M-klasse zijn de koelste sterren. Het cijfer wat erbij hoort zijn onderverdelingen van de hoofdklassen. De zon is geclassificeerd als een G2 ster. De diameter van de zon is: 1.390.000 km Op de tekening links is te zien wat de diameter is. De zon is ontstaan door het inkrimpen van een interstellaire gaswolk onder invloed van haar eigen zwaartekracht. Door de steeds hoger oplopende druk en temperatuur was kernfusie mogelijk. De zon weegt ongeveer: 1,991.10 30 kg of 1.991.000.000.000.000.000.000.000.000.000 kilogram (= 333.000 keer de aarde) De temperatuur aan het oppervlak is 5.500 C De kerntemperatuur (in het midden van de bol) is 15.000.000 C Ze leeft ongeveer 5 miljard jaar De kerndruk is 250 miljard keer de normale atmosfeerdruk De zon leeft al 5 miljard jaar en straalt bijgevolg al 5 miljard jaar stabiel warmte en licht uit. De zon bevat nog voldoende brandstof voor nog eens 5 miljard jaar. Daarna zal de zon onstabiel worden en in enkele stuiptrekkingen gasschillen afstaan. Daarna zal de kern uitdoven en zal de rest achterblijven als een witte dwerg. Waaruit bestaat de zon? De zon bestaat (op dit ogenblik) ongeveer uit 75% waterstof (H) en 25% helium (He). U leest duidelijk op dit ogenblik. De samenstelling van de zon wijzigt langzaam in de tijd omdat de Zon in haar kern (daar waar het het heetste is) waterstof omzet in helium. Hierbij komt ZEER VEEL ENERGIE vrij. Als je dacht dat je auto veel brandstof verbruikt, lees dan maar goed het volgende. Elke seconde wordt ongeveer 700.000.000 ton waterstof omgezet in ongeveer 695.000.000 ton helium en 5.000.000 ton energie onder de vorm van straling. Deze straling wordt constant geabsorbeerd en opnieuw uitgestraald aan steeds lagere temperaturen. Het duurt ongeveer 100.000 tot 200.000 jaar eer een lichtdeeltje (foton) het oppervlak bereikt. De zon staat dus niet stil. Dat is echter letterlijk te nemen want de zon trilt, ja zoals de snaar van een gitaar. De afwijking wat ze maakt is enkele kilometers groot. Dus toch wat meer dan de beweging van een gitaarsnaar.
Laat ons wel even duidelijk zijn dat de zon geen oppervlak heeft zoals de aarde. Je zou er niet op kunnen staan, het is immers een gasbol!! Wat wij kunnen zien is de atmosfeer van de zon die bestaat uit 3 lagen. 1. fotosfeer (= het zichtbare oppervlak van de zon) 2. chromosfeer 3. corona (Illustratie: Urania) Het opvallendste op de fotosfeer zijn de zonnevlekken. Dat zijn plaatsen op het oppervlak waar de temperatuur minder hoog is (lees koeler). Dit fenomeen is te verklaren aan plaatselijke sterke magnetische storingen. Deze vlekken zijn helemaal niet donker, maar in contrast met de veel helderdere omgeving lijken ze zwart. Tevens kan men ook het omgekeerde hebben. De magnetische storing kan juist de warmte stimuleren. Men krijgt dan fakkelvelden. Beiden zijn een uiting van de zonneactiviteit. Zonnevlek Fakkelvelden
Boven de fotosfeer bevindt zich de chromosfeer. Dit is eigenlijk de echte atmosfeer van de zon. De temperatuur loopt op tot 12.000 C. Dit als gevolg van de uitbarstingen op de fotosfeer. Uitbarsting op de fotosfeer: Spicules Uitbarsting op de chromosfeer: protuberansen Spicules Protuberansen Als laatste is er nog de corona. Deze is te vinden in de ruime omgeving van de zon. Ze reikt miljoenen kilometers de ruimte in en is makkelijk 5x zo groot als de zon zelf. Ze is heel mooi maar wordt meestal overstraald door de zon zelf. Enkel bij totale zonsverduisteringen is de corona zichtbaar (of met speciale apparatuur). Als er deeltjes van de corona ontsnappen aan de aantrekkingskracht van de zon heb je zonnewinden. Deze zonnewinden kunnen de aarde bereiken (zijn geladen deeltjes) en kunnen aan de magnetische velden van de aarde prachtige lichtsluiers creëren. Dit noemt men het poollicht of Noorderlicht (Aurora Borealis). Dit is de waarneming in het Noorden. In het zuiden spreekt men van Aurora Australis of zuiderlicht.
Uitbarstingen (Protuberansen)
De corona (zon afgedekt).
De stappen van een volledige zonsverduistering met in het midden de Corona die zichtbaar is.
Noorderlicht in Alaska
Aurora Australis boven Swifts Creek (Australië)
Zuiderlicht
3. Activiteiten Natuur en wetenschap vzw. bezoekt het Heempark te Genk en het Europlanetarium van Genk. Onderaan deze nieuwsbrief is alle verdere informatie voorzien. 4. Kampen Check de kampen op www.natuurenwetenschap.be. Voor alle informatie kan je dan contact opnemen met het secretariaat.
Space shuttle dat de landing heeft ingezet. U ziet de mooi verlichte landingsbaan
NATUUR EN WETENSCHAPVZW ORGANISEERT EEN BEZOEK AAN Natuurcentrum Heempark en Planetarium Wanneer: zaterdag 17 maart 2007 Vervoer: Bus Programma: aankomst aan de ingang om 9u45 in de voormiddag op ontdekking in het Heempark in de namiddag bezoek aan het planetarium om 16u verzamelen aan de uitgang Prijs : 5 ( 10 voor niet leden ) entreegelden en bus inbegrepen. Meebrengen: lunchpakket (drank kan je aan 1,35 ter plaatsen kopen) Inschrijvingen: vóór 8 maart bij je raadgever! Deze nieuwsbrief werd opgesteld door Dhr. Di-Paolo Bjorn